Emsal Mahkeme Kararı Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/490 E. 2023/554 K. 04.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/490 Esas – 2023/554
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/490 Esas
KARAR NO : 2023/554

HAKİM :…
KATİP : …

DAVACI …
VEKİLLERİ : Av…
Av. …
Av….

DAVALI …
VEKİLİ : Av…

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/10/2020
KARAR TARİHİ : 04/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili, … bünyesinde yapılan ihaleler neticesinde davalı…) ile sırasıyla 01.03.2016 tarihinde Kırtasiye Malzemeleri Satın Alma Sözleşmesi, 07.03.2017 tarihinde Kırtasiye Malzemeleri Satın Alma Sözleşmesi, 07.03.2018 tarihinde Kırtasiye Malzemeleri Temini Sözleşmesi ve 18.08.2016 tarihinde Hewlett – Packard (HP) Bilgi İşlem Sarf Malzemeleri Satın Alma Sözleşmesi, 19.08.2017 tarihinde Hewlett – Packard (HP) Bilgi İşlem Sarf Malzemeleri Satın Alma Sözleşmesi ve 15.05.2018 tarihinde Hewlett – Packard (HP) Bilgi İşlem Sarf Malzemeleri Satın Alma Sözleşmesinin imzalandığını, Davalının, bu sözleşmelere istinaden davacının kırtasiye malzemesi ve HP marka bilgisayar tonerlerine ilişkin yetkili tedarikçisi olduğunu; satın alıma konu malzemeler, markaların ve liste fiyatlarının sözleşme eklerinde belirtildiğini, davalı ile 2016 yılında başlayan ticari ilişkinin, davacı eski çalışanlarından depo sorumlusu …’ın satın alma süreçlerine ilişkin şüpheli işlemleri nedeni ile başlatılan soruşturma kapsamında incelemeye alındığını, şöyle ki; ..’ın, 06.06.2005 tarihinde sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, 17.02.2020 tarihine kadar davacı çalışanı olduğunu; Mayıs 2019’a kadar depo görevlisi olarak satın alma süreçlerini yürüten kişi konumunda olduğunu, …’ın, Mayıs 2019 itibari ile yemekhane bölümüne alındığını, satın alma ile ilişkisinin kesildiğini, …’ın depo görevlisi olduğu dönemde satın alımını yaptığı kırtasiye malzemelerinden birisinin de bilgisayar tonerleri olduğunu, işbu davaya konu olayların da bu tonerlerin usulsüz aliminin tespiti ile başladığını, Yasin Uçar’ın yöneticisi ..’in, personeli …’ın etik ilkeleri ihlal eden bir davranışta bulunmuş olabileceği iddiası ile 30.10.2019 tarihinde davacı Etik İlkeleri Kurulu’na başvurarak, “ …ın Kerem Kırtasiye’ye verilen I0854191 numaralı siparişin teslim edilmemesine rağmen teslim alınmış gibi mal girişini onayladığını ve firmanın düzenlediği K:602202 numaralı irsaliyeli faturayı da onayladığını” belirttiğini, bu bildirim üzerine davacı Etik İlkeleri Kurulu’nun, yetkisi dâhilinde gerekli araştırmaları yapmaya başladığını, konunun aydınlanması için bir kısım işyeri çalışanlarının sözlü ve yazılı ifadelerine başvurduğunu, sonucunda davacı Etik İlkeleri Kurulu’nun, davacı envanterinde bulunmayan yazıcılar için toner satın alım talebi oluşturulduğunu, satın alma siparişi verilen malların davalı tarafından teslim edilmediği halde teslim edilmiş gibi irsaliyeli fatura düzenlendiğini ve olayın ortaya çıkması akabinde Yasin Uçar’ın bu faturaların iptalini talep ettiğini tespit etmekle; bu davranışlarının davacı Etik İlke, Değer ve Davranış Kuralları Belgesi’nin 2., 3. ve 21. maddelerine aykırılık olarak değerlendirdiğini, Kurulun, bu eylemlerin kişisel çıkar ve haksız kazanç elde etmeye yönelik yüksek şüphe uyandırması nedeni ile dosyanın Disiplin Kurulu’na sevk edilmesine karar verildiğini ve dosyanın Disiplin Kurulu’na sevk edildiğini, Disiplin Kurulu’nun , konunun kapsamı ve niteliği gereğince, dosyayı davacı İç Denetim Başkanlığı’na sevk ettiğini, İç Denetim Başkanlığı tarafından yapılan detaylı inceleme sonucunda davalı…’nin sözleşmeye aykırı şekilde sahte / dolum toner sattığı, irsaliyeli faturaları depo sorumlusu olmamasına rağmen Yasin Uçar’a teslim ettiği, teslim etmediği malzemelerin ödemelerini teslim etmiş gibi tahsil ettiği kanaatine varıldığını, İnceleme Raporu’nda yapılan tespitlerin özetle; davalının, 04.09.2019 tarih ve 36.502,40 TL tutarlı irsaliyeli fatura ile 06/09/2019 tarih ve 31.984,96 TL tutarlı irsaliyeli faturaları düzenlemiş olduğu ve bu faturaları, o tarihte idari hizmet depo sorumlusunun …. olmasına rağmen, depo sorumlusu olmadığı gibi satın alma birimiyle ilişkisi de kesilmiş Yasin Uçar’a teslim edildiği, Yasin Uçar’ın bu esnada ikram hizmetleri/yemekhanede görevli olduğu, davalının bu faturalara konu tonerleri teslim etmemiş olmasına rağmen, teslim etmiş gibi Yasin Uçar’dan imza aldığı, davalının, 2016 yılından bu yana davacının tedarikçisi olduğu düşünüldüğünde, o tarihte kimin depo sorumlusu olduğunu ve satın alım süreçlerinde Mal tesliminin kime ve nasıl yapması gerektiğini bildiğini, Davalının teslim etmediği malları, depo eski sorumlusunun imzasını alarak teslim etmiş gibi davranmakla; usulsüz işlem yaptığını ortaya koyduğunu, İnceleme sırasında …’ın malzeme istek formu (MİF) olmadan ya da daha önce kullanılmış malzeme istek formlarını kullanarak satın alma talebi oluşturduğunun anlaşıldığını, bu usulsüz talepleri de mesai arkadaşı …ın hesabını kullanmak sureti ile yaptığının tespit edildiğini, ….’ın daha önce kullanılmış MİF’leri kullanarak oluşturduğu satın alma taleplerine konu teslimatlara ilişkin 79 adet manvel stok düşümünden 11.078 USD ‘ye denk gelen 42 adet tonerin aslında davacıya hiç teslim edilmediğini, bu tonerlerin ( 42 adet tonerin) satışını yapanın davalı olduğu, bu nedenle inceleme sürecinde davalıdan, bahsi geçen tonerlerin teslim edildiğine dair Edildiği ancak davalının bu konuda herhangi bir bilgi ya da belge vermekten imtina ettiğini ve tonerleri teslim ettiğini ispat edemediğini; aynı soruşturma sürecinde… çalışanlarının tonerlerden şikâyetçi olduğunu, bu şikayetlerini hem yazılı hem de sözlü olarak Yasin Uçar’a ilettikleri ve fakat Yasin Uçar’ın bu şikayetleri gerekli yerlere iletmediğini, önlem alınması için herhangi bir girişimde bulunmadığının anlaşıldığını, bunun üzerine satın alımı yapılan tonerlerin, satın alma sözleşmesinde belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının anlaşılması amacıyla inceleme yapılmasına karar verildiği, satın alımı yapılan sözleşme konusu tonerlerin HP marka olduğu, bu nedenle tonerlerin bu marka orijinalliğinde olması gerektiğini, İç Denetim Başkanlığı tarafından idari Hizmetler Deposunda bulunan ya da kullanıcı personel tarafından iletilmiş kapalı ambalajda bekleyen toplam 13 adet tonerin, HP kriterlerine uygunluğu açısından incelendiği ve tamamının orijinal olmadığını, dolum olduğunu, bazı tonerlerin ise seri numaralan ile ambalaj seri numaralarının da tutarsız olduğunu, bazılarının da garantilerinin çok eski olduğunun tespit edildiğini, bu tespitler üzerine,…tarafından görevlendirilmiş bağımsız ve aracı bir kurum olarak … tarafından ayrıca inceleme yapıldığını, incelenen ambalajı açılmamış ve muhtelif dönemlerde satın alınan 77 tonerden 44’ünün (9657’sinin) sahte olduğu kanaatine varıldığını, bu 44 sahte tonerin bir kısmının davalıdan satın alınan tonerler olduğunu, böylelikle davalının gerek ihale gerekse satın alım sözleşmesine aykırı davrandığını, haksız kazanç sağladığı ve davacıyı maddi zarara uğrattığının sabit olduğunu satışı yapılan tonerlerin sahte/dolum olduğunun anlaşılması üzerine davacının, davalının HP satım yetkisini incelemek istediğini, 27.04.2018 – 03.05.2018 tarihlerinde gerçekleştirilen HP Bilgi İşlem Sarf Malzemeleri İhalesinde, ….nin partneri dava dışı Kadıoğlu Kırtasiye tarafından düzenlenmiş…’nin tüketim ürünlerini fatura ibrazı koşulu ile satmaya yetkili olduğuna” dair yetki belgesine istinaden, davalı Kerem Kırtasiye’den davacıya temin ettiği HP ürünlerini Kadıoğlu’ndan aldığını ispat etmesinin istendiğini, ancak davalının ispata yarar alış veriş faturalarını ibrazdan kaçındığını, ürünleri… Kırtasiye’den aldığını ispat edemediğini, bunun da davalının davacıya sattığı tonerleri yetkili yerden temin etmediğini, satılan tonerlerin sahte/dolum olduğunu ortaya koyduğunu, Yapılan inceleme kapsamında, davalı Kerem Kırtasiye sahibi…’ın da yazılı ifadesinin alındığını, 06.01.2020 tarihli ifadesinde …, firmalarında toner dolum sisteminin olmadığını beyan etmiş olsa da; www.sikavetvar.com uzantılı web sitesinde firma tarafından verilen cevapta toner dolum işlemi de yaptıkları yine şirket yetkilisinin beyanları ile anlaşıldığını; 23.04.2017 – 05.05.2019 tarihleriarasında …’ın mesai arkadaşı ….n izinde olduğu bir dönemde onun KKPS hesabını ve şifresini kullanmak sureti ile satın alma talebi oluşturduğunu, bu talebe konu kırtasiye malzemelerini kendisi teslim almış gibi gösterdiği ve aynı malzemelere ilişkin olarak daha önce kullanılmış ya da gerçek dışı malzeme istek formu (MİF) girişi yaptığı ve bu yöntemle toplam tutarı 118.361 TL ve 73,00 USD olan 196 adet manuel stok düşüm işlemi yaptığı ve davalının bu malzemeleri davacıya esasında teslim etmediğini, soruşturma süresince teslim ettiğini ispat etmesi istendiğinde de ispattan kaçındığını, davalının satın alım süreçlerinde usulsüzlük yaptığı, davacıyı zarara uğrattığının tespit edildiğini, 22.01.2020 tarihinde yapılan 2019 yılı depo sayımında eksik olduğu tespit edilen ve siparişi Ocak ayında verilmekle bedeli ödenmiş dört değişik renkte toplam 11.305 adet A4 renkli kâğıdın davalının deposunda bulunduğunun da inceleme sürecinde ileri sürülen durumlardan olduğunu, Davalı ….. sahibi …., oğlu ….. (davacı …..’ın temizlik firması UFS çalışanı olduğu belirtilmiştir) arasındaki yakın ilişkiyle de tüm bu iddiaların desteklendiğini, bu kişilerin kendi aralarındaki telefon görüşmesi yoğunluğu, Yasin Uçar’ın depo görevlisi olmadığı dönemde dahi birbirleri ile sıkça yaptıkları telefon görüşmeleri, sosyal medyadan arkadaş olmaları; davalı Kerem Kırtasiye’nin Yasin Uçar’la birlikte hareket ettiğini, davacıyı zarara sokar nitelikte usulsüz işlemler yaptığını ortaya koyduğunu, Davalı ile olan sözleşmelerin,…. Noterliği’nin 09.03.2020 tarih ve …. yevmiye numaralı bildirimi ile feshedildiği , işbu davanın, davalı …nin davacı bünyesinde yapılan satın alma süreçlerinde usulsüz işlem yapması, …. ile imzalanmış Satın Alma Sözleşmesine aykırı satış yaparak sahte/dolum toner satması, satın alım ihale sürecinde yanıltıcı evrak kullanmış olması, teslim etmediği malzemeleri teslim etmiş gibi evrak düzenlettirerek bedelini tahsil etmesi nedenleri ile davacıyı zarara uğrattığını, Davalının davaya konu eylemlerinin ayrıca Türk Ceza Kanunu kapsamında suç niteliğinde olması sebebiyle davalı aleyhinde suç duyurusunda da bulunulduğu, soruşturmanın …… Hazırlık Sorusturma numarasında kavıtlı olduğu.Taraflar arasında 15.05.2018 tarihinde imzalanan Hewlett -Packard (HP) Bilgi İşlem Sarf Malzemeleri Satın Alma Sözleşmesi’nin 9.5. maddesinde yer alan “ Firma tarafından orijinal/lisansı olmayan ürün teslim edilmesi durumunda, teslim edilen her bir orijinal/lisansı olmayan ürün için 2.500 USD ceza uygulanacaktır. ….ya yazılı bildirimde bulunmasına müteakip 10 gün içerisinde Firma tarafından ödeme yapılmak zorundadır” düzenlemesine göre davalının orijinal olmayan/sahte ürün satması halinde cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, davacı tarafından yapılan inceleme kapsamında davalıdan satışını yaptığı tonerlerin orijinal olduğunu ispat etmesinin istendiğini, ancak davalının bunu ispat edemediğini davalının 2016 yılından bu yana satışını yaptığı tonerlerin yüksek çoğunluğunun sahte/dolum olduğu sonucuna varıldığını, bu nedenle sözleşmenin ilgili hükmü uyarınca davalıdan, …Noterliği’nin 17/06/2020 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarı ile davaya konu taleplerin ödenmesinin istendiğini, ancak herhangi bir ödeme yapılmadığını belirterek davanın kabulü ile cezai şart alacağı olarak şimdilik 1.000,00 USD’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek bankaların dövize uygun en yüksek ticari faizi ile birlikte fiili ödeme üzerindeki kur üzerinden davalıdan tahsiline, bilgi işlem sarf malzemesi ve kırtasiye malzemeleri için şimdilik 1.000,00 USD’nin fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden temerrüt tarihinden itibaren bankaların uyguladığı en yüksek döviz faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsiline, bedeli tahsil edilmiş diğer kırtasiye malzemeleri için şimdilik 10.000,00 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren bankaların uyguladığı en yüksek döviz faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili, dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının ağır kusur ve ihmali ile kusurlu şekilde denetim yapmadığnıdan zararın doğmasına sebebiyet verdiğini, zaten mal bedellerinin de müvekkiline ödenmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.

GEREKÇE :
Dava; taraflar arasında yapılan satım sözleşmesine istinaden dava dışı işçilerin ve davalının kusurlu davranışları sebebiyle sözleşmelerin haklı nedenlerle fesih edilmesine dayalı olarak davacı tarafından davalı aleyhine açılan cezai şart alacağının ve bir kısım malzeme bedellerinin ve ödenen bedellerin tahsili istemine ilişkindir.
Emsal … kararları dikkate alınarak (….K. Sayılı ilan) cezai şart ile ilgili olarak bu bölümün kısmi davaya konu olabileceği değerlendirildiğinden davalı vekilinin bu yöne ilişkin itirazının reddine karar verilmiş ve ayrıca Dava; temeli itibariyle sözleşmeden kaynaklı olup TBK 146 m uyarınca 10 yıllık zamanaşımına tabi olduğundan davalı vekilinin yerinde görülmeyen zamanaşımı itirazının reddine karar verilerek dava dosyasının esasının incelenmesine başlanmıştır.
Taraflarca bildirilen tüm deliller toplandıktan sonra dosya kapsamında bilirkişi heyetinden asıl ve ek raporlar alınmıştır. Bilgisayar mühendisi bilirkişinin de katılımıyla hazırlanan 26.12.2022 tarihli ek bilirkişi raporunun incelenmesinden; “Örnekleme usulü seçilen 14 adet Toner üzerinde bulunan Güvenlik mühürlerindeki AR kod cep telefonundan okutulduğunda üreticinin resmi uygulaması üzerinden kontrol edilebilen “https://ssl.www8.hp.com/h22234/auth/ok/scan/?1Dz” sayfasına yönlendiği ve yapılan kontrollerde buradan alınan sonuçlara göre 5 tanesinin “sahte”, 4 tanesi “Geçersiz”, 2 tanesinin “orijinal”, 2 tanesinde OR kodu okumadığı, 1 tanesinde de Üürünü doğrulama adresine gitmesi gereken kodun ürünün “www.hp.com”adresine yönlendiği ürün olarak sonuç verdiği anlaşılmıştır. Buradan hareketle davaya konu kartuşlardan tarafıma inceleme için sunulan ve içlerinden örnekleme usulü seçilen 14 adet üründen kartuştan 2(İKİ) tanesinin orijinal olduğu, diğerleri için ise orijinal olduğuna dair bir bulguya rastlanamadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca orijinal ürünler incelendiğinde ürünü kullanmaya başlamadan önce (yazıcıya takmadan önce) çekerek çıkarılması gereken plastik bir şerit olup, ürünün resmi uygulamasından yapılan kontrolde “sahte” olarak tespit edilenlerde bu şeridin olmadığı görülmüştür. Bu durum “sahte” olarak tespit edilen ürünlerin muadil ürünler ve/veya dolum yapılmış ürünler olma ihtimalini güçlendirmektedir.” şeklinde tespitlerin yapıldığı görülmüştür.
Sondaj usuluyla seçilen tonerler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda yukarıda anılan tespitler de dikkate alınarak davacı vekiline 02/04/2022 tarihli hesap bilirkişi raporunun sonuç ve kanaat kısmında 4 nolu bentte belirtilen hususlarla ilgili olarak varsa beyan dilekçesini ve davalı tarafından davacıya gönderildiği iddia edilen tonerlerle ilgili listeyi sunması için süre verilmiş ve davacı vekilince bu ara kararı karşılar şekilde beyan ve talep dilekçesi dosyaya sunulmamıştır.

Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında yapılan satım sözleşmesine istinaden dava dışı işçilerin ve davalının kusurlu davranışları sebebiyle sözleşmelerin haklı nedenlerle fesih edilmesine dayalı olarak davacı tarafından davalı aleyhine açılan cezai şart alacağının ve bir kısım malzeme bedellerinin ve ödenen bedellerin tahsili istemiyle eldeki davanın açıldığı, yapılan bilirkişi incelemesinin ise davacının gösterdiği tonerler içinden sondaj usulüyle seçilenler üzerinden yapıldığı ve incelenen tonerlerin ise hepsinin sahte ve ayıplı olmadığı, bu durumun netleşmesi için davacı vekiline davalı tarafından davacıya gönderildiği iddia edilen tonerlerle ilgili listeyi sunması için süre verildiği ancak ara karar gereklerini yerine getirilmediği görülmekle ve eldeki dava dosyası dışında da ..Esas sayılı dosyasında da benzer iddialarla davanın açıldığı hususları birlikte değerlendirilmiş ve neticede her ne kadar davacıya teslim edilen tonerlerin önemli bir kısmının ayıplı olduğu/sahte olduğu tespit edilmişse de sahte/ayıplı tonerlerin davalı tarafça davacıya, taraflar arasında yapılan sözleşmeler uyarınca satılan tonerler olduğunun ortaya konulamadığı, bu konuda ispat yükünün davacı üzerinde bulunduğu ve bu hususun davacı tarafça karşılanamadığı anlaşılmış ve ispatlanamayan davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Açıklanan gerekçeye ve dosya kapsamına göre;
1-Davanın REDDİNE,
3-Alınması gereken 179,90 TL harcın peşin alınan 438,99 TL harçtan düşümü ile fazla alınan 259,09 TL harcın talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde gideri içerisinden karşılanarak davacıya iadesine,
5-A.A.Ü.T. Uyarınca belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Arabuluculuk aşamasında harcanan 1.320,00 TL giderin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile….Mahkemesine İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. . 04/07/2023

Katip ….
e-imzalıdır.

Hakim ….
e-imzalıdır.