Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/325 Esas – 2022/262
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/325 Esas
KARAR NO : 2022/262

BAŞKAN : …
KATİP : …

DAVACI :…
DAVALI :…

DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 26/06/2019
KARAR TARİHİ : 01/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 18/04/2022
Mahkememizin yukarıdaki esasına kayden açılan Banka Teminat Mektubunun iadesi (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
Dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA VE İSTEK :
Davacı vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; davacı … Seracılık İlaçlama Peyz. Otopark Temizlik İnş. Oto. Gıda Turz. San. Tic. Ltd. Şirketi vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; …Genel Müdürlüğü tarafından yapılan ihaleler neticesinde müvekkili şirket ile İdare arasında; 07.11.2014 tarihinde 2014/110305 İhale kayıt numaralı “Genel Müdürlük Binası ve Bölge Müdürlüklerinde Çalıştırılmak üzere Usta, İşçi, Bahçıvan, Şoför, Operatör ile Beraber Araç Temini İşi” sözleşmesi, 16.10.2014 tarihinde ise 2014/100767 İhale kayıt numaralı “İçme ve Kullanma Suyu ile Atık Su Tesislerinde (İşletme, Bakım, Onarım, Yapım ve Proje) Çalıştırılmak Üzere Eleman ve Araç Temini İşi” sözleşmesinin imzalandığını, taraflarca imzalanmış olan sözleşmelerin …Genel Müdürlüğü tarafından 11.11.2016 tarihli, 75379065-934.02.99-003062 ve 11.11.2016 tarihli 120407/934.01.99-1348 sayılı yazıları ile tek taraflı olarak sözleşmenin, idarece haksız ve tek taraflı feshedildiğini, idare tarafından 04.07.2017 ve 12.06.2018 tarihinde her iki sözleşmeye konu işin kesin hesap raporları ve kesin kabullerinin yapıldığını, her iki sözleşmenin 11.4.1 m. gereğince, yüklenicinin idareye borcu olmadığının tespitinden sonra SGK’dan alınacak ilişiksiz belgesinin davalı kuruma teslim edilmesinden sonra kesin teminat ve varsa ek kesin teminatın tamamının yükleniciye iade edilmesi gerektiğini, İdarece, her iki sözleşmeye ait kesin hesap raporlarının hazırlandığını ve her iki işe ait kesin kabullerin yapılmış olduğunu, bu işlemlerin yapılmasının müvekkili şirketin, idareye herhangi bir borcunun bulunmadığının kabul edilmiş olduğunu, müvekkili şirket tarafından Sosyal Güvenlik Kurumundan (SGK)’dan, bu iki işe ait ilişiksizlik belgesinin İdareye teslim edildiğini,buna rağmen banka teminat mektuplarının bugüne kadar müvekkiline iade edilmediğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla anılan sözleşmeler gereğince verilen Banka teminat mektuplarının iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA :
Davalı …vekili sunduğu cevap dilekçesinde özetle; davalı … İdaresi Genel Müdürlüğü (ASKİ) vekili 01.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili İdare arasında Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/145 E. 2016/510 K. dosyası ile açılan, asgari ücret farkından kaynaklanan nedenlerle idarenin ifa güçlüğü ile karşı karşıya kalması sebebine dayalı uyarlama davası sonucunda Ankara Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2017/775 E., 2018/129 K. dosyası ile uyarlama davasının kabulüne karar verildiğini, buna göre işçi alacaklarında asgari ücret uyarlaması sonucu belli oranda indirim yapılmasının kararlaştırılmış olduğunu, uyarlama davasına konu ihale sözleşmesi ile işbu teminatların iadesine ilişkin ihale sözleşmesinin aynı sözleşmeler olduğunu ve teminatın iadesi talebinin hukuka aykırı olduğunu, 4735 sayılı Kanunun 13.m. gereğince gereğince teminatların iade edilebilmesi için taahhüt ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmiş olması ve yüklenicinin idareye bu işten dolayı herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartlarının tamamı aynı anda gerçekleşmesinin gerektiğini, davacı yüklenicinin sözleşmeler ve eki niteliğindeki İdari ve Teknik şartnameler ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesi gereğince sözleşme konusu işte çalıştırdığı işçilerin ücretlerini ödemekle yükümlü olduğunu, yüklenicinin çalıştırdığı işçilerin ücretlerini ödemediği hallerde yüklenicinin idareye bu işten dolayı borcu olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, davacı şirketin ödemesi gereken işçilik alacaklarına ilişkin bedellerin mahkeme kararlarıyla sabit olduğunu ve bazı dosyaların derdest olduğunu ve henüz sonuçlanmadığını, Yargıtay kararları gereği derdest davalar sebebiyle teminat mektuplarının iade koşullarının oluşmadığını, davanın zamanaşımı nedeniyle de reddi gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER :
-Taraflar arasında imzalanan Sözleşmeler ve ekleri
-Banka Teminat Mektupları konusundaki müzekkere cevapları
-Rücuen alacak talepli dava dosyalarının örnekleri
-Bilirkişi heyeti asıl ve ek raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesi gereğince davalı iş sahibi idareye davacı iş ortaklığı tarafından verilen Banka Teminat Mektuplarının iadesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili duruşmada dava dilekçesini aynen tekrar ile istemi gibi karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin zamanaşımı savunmasına taraflar arasındaki akdi ilişki nedeniyle TBK’nın 146.m. gereğince somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı dikkate alınarak itibar edilememiştir.
Taraf delilleri toplandıktan sonra dosyamızda bilirkişi heyeti raporu alınmış, dosyamıza sunulan asıl raporda özetle; mevcut belgelerin incelenmesinden davalı idarenin teminat mektuplarının iade etmemesinin temel nedeninin yüklenici işçileri tarafından açılan işçilik alacaklarına ilişkin derdest davaların mevcudiyeti olduğu, davalı tarafından teminat mektuplarının iadesine engel başkaca bir sebep ileri sürülmediği, davalı tarafından her ne kadar işçilik alacaklarına ilişkin dava listesi sunulmuş ise de bu davaların taraflarının ve konularının işbu davada iadesi talep edilen teminatların dayanağı sözleşmeler kapsamında olup olmadığına dair her hangi bir bilgi belge sunmadığı bu nedenle davalı idarenin bu davalar nedeni ile ne tutarda risk altında olup olmadığının tespit edilemediği, davalı …Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen listelerde bu davalar nedeni ile işçilere ödemesi fiilen yapılmış her hangi bir miktar olup olmadığının belirtilmediği ve bu konuda ödeme dekontu sunulmadığı, bu nedenle teminat mektup bedellerinden varsa her hangi bir mahsup hesaplaması yapılamadığı , davaya konu edilen ve iadesi istenen Türkiye Halk Bankası 15/10/2014 tarih ve 413MW001923 nolu 2.800.000,00-TL + 15/10/2014 tarih ve 413MW001924 nolu 1.000.000,00-TL+ … Bankasının 01/02/2015 tarih ve 437100006074 nolu 90.000,00-TL + 24/05/2016 tarih ve 43710000712 nolu 400.000,00-TL olmak üzere toplam 4.290.000,00-TL bedelli teminatın Ekip Güv. Dan. Ltd. Şti. – …İns.Kyn.Pey.İnş.Tem.San Ve Tic. Ltd. Şti. – … Ser.llç. Oto. Tem. İnş. Haf. Nak. Arç. Kir. Oto. Gıda. Tur. San. Tic. Ltd. Şti Adi Ortaklığı’nın taraf olduğu 16/10/2014 tarihli 2014/100767 İhale Kayıt Nolu “İçme Ve Kullanma Suyu İle Atık Su Tesislerinde (İşletme, Bakım, Onarım, Yapım Ve Proje) Çalıştırılmak Üzere Eleman Ve Araç Temin İşi Hizmet Alımına İlişkin Sözleşmesi”nin teminatını teşkil ettiği mütalaa edilmiştir.
Bilirkişi heyeti raporuna yönelik taraf vekillerinin itirazları üzerine alınan 1. Ek raporda ise; taraflar arasında imzalanan her iki sözleşmede işçilik alacaklarına ilişkin açılan davaların mevcudiyeti halinde bu durumun teminat iadesine engel teşkil edeceğine dair bir hüküm bulunmadığı, davalı idare aleyhine yüklenici işçileri tarafından işçilik alacaklarına istinaden dava açıldığında idarece ödeme yapılmak zorunda kalınması halinde ödenen bedelin yükleniciye rücu edilme imkanı bulunduğundan ve davalı yanca teminatın iade edilmemesine başkaca bir sebep gösterilmediğinden dava konusu Banka Teminat Mektuplarının iadesi koşullarının oluştuğu belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti taraf vekillerine tebliğ edilmiş, bilirkişi heyetinden taraf itirazlarının karşılanmasına yönelik olarak teminat mektuplarının iadesi hususunda banka şubelerinden gelen cevabi yazılar üzerine alınan 2. Ek raporda ise özetle; Davaya konu edilen ve iadesi talep edilen… A.Ş.’ye ait 01/02/2015 tarih, 437100006074 no’lu ve 90.000,00-TL bedelli teminat mektubu ile 24/05/2016 tarihli 43710000712 no’lu, 400.000,00-TL bedelli ve … A.Ş.’ye ait I5/10/2014 tarih, 413MW001924 no’lu ve 1.000.000,00-TL bedelli teminat mektubunun iadesi dava tarihinden önce gerçekleştiğinden davacının teminat mektubunun iadesi talebinin haksız olduğu. … A.Ş.’ye ait 15/10/2014 tarihli, 413MW001923 no’lu, 2.800.000,00-TL bedelli teminat mektubunun henüz tazmin edilmeyen 843.147,35-TL’lik kısmı yönünden ise İade talebinin haklı olduğu, dava tarihinden sonra tazmini gerçekleştirilen 1.956.852,65-TL’lik kısım yönünden ise; davacının davasının haksız şekilde nakde çevrilen bedelin iadesi olarak kabulü halinde sözkonusu bedelin davalıdan alınarak davacıya verilmesinin haklı olacağı belirtilmiştir.
Davalı idarenin dava konusu banka teminat mektuplarının davacıya iade edilmemesine gerekçe olarak ileri sürdüğü Ankara …ATM’nin 2020/123E. ile 2019/631E. sayılı dosyası ve Ankara …ATM’nin 2020/239E. sayılı derdest dava dosyaları celp edilerek incelenmiş, işbu davada iade istemine dayanak sözleşme konusu iş nedeni ile davacı yüklenici şirketlerin ihale konusu işte çalıştırdıkları işçilere işçilik alacaklarını ödememesi üzerine davalı idare tarafından yapılan ödemenin kendilerinden rücuen tahsili talepli olarak açılan davalar olduğu ve davaların derdest olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında dava dilekçesinde bahse konu 2 adet hizmet alım sözleşmesinin imzalandığı çekişmesizdir. Uyuşmazlık, teminat mektubu iade koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Bu bağlamda taraflar arasında imzalanan 07/11/2014 tarihli “Genel Müdürlük Binası ve Bölge Müdürlüklerinde Çalıştırılmak üzere Usta, İşçi, Bahçıvan, Şoför, Operatör ile Beraber Araç Temini İşi” sözleşmesi ile 16.10.2014 tarihli “İçme ve Kullanma Suyu ile Atık Su Tesislerinde (İşletme, Bakım, Onarım, Yapım ve Proje) Çalıştırılmak Üzere Eleman ve Araç Temini İşi sözleşmesinin 11.4.1 maddelerinde aynen;”Taahhüdün sözleşme ve ihale dökümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişkisizlik belgesinin İdare’ye verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı Yükleniciye iade edilecektir.” hükmüne yer verildiği tartışmasızdır. Davacı Şirket, sözleşme konusu edimini ifa ettiğini, bu nedenle de teminat mektubunun iadesi koşullarının oluştuğunu ileri sürmektedir. Davalı ise;davacının sözleşme kapsamında ödemekle yükümlü olduğu işçilik alacaklarını dava dışı işçilere ödememesi üzerine aleyhlerine açılan davada verilen kararlar gereğince ödedikleri miktarın rücuen tahsili için davacı yüklenici aleyhine açtıkları davaların derdest olduğunu ve teminat iadesi koşullarının oluşmadığını iddia etmektedir.
Hemen belirtmek gerekir ki; yukarıda değinilen sözleşme hükmü kapsamında davacıya teminat mektubunun iadesi için gerekli 3 koşulun birarada gerçekleşmesi zorunludur. Dosya kapsamında davalı idare’nin davacının sözleşmelere konusu edimini sözleşme ve ihale dökümanına aykırı şekilde eksik veya ayıplı ifa ettiğine yönelik bir iddiası mevcut bulunmamaktadır. Bu nedenle de, davacı yüklenici tarafından işin ifa edildiği davalı idare ile yüklenici arasında çekişmesiz olup tarafların kabulündedir. Yine, davacı yüklenici SGK’dem alınan ilişkisizlik belgelerini dosyamıza sunmakla; teminat iadesi yönünden 2. Koşulun da gerçekleştiğini kanıtlamıştır. Ne var ki, dosyamız arasına örnekleri celp edilerek incelenen yukarıda bahse konu Ankara …ATM’nin 2020/123E. ile 2019/631E. sayılı dosyası ve Ankara …ATM’nin 2020/239E. sayılı derdest dava dosyaları içerikleri dikkate alındığında; davalı idare tarafından dava dışı işçilere yapılan ödemelerin rücuen davalıdan tahsili istemli davalar halen derdesttir. Davalı idare, değinilen sözleşmeler gereğince bizzat davacı yüklenicinin ödemekle yükümlü olduğu işçilik alacaklarını dava dışı işçilere ödediğinden, davacı yükleniciden rücu alacağını talep etme hakkı doğmuştur. Bu durumda ise; sözkonusu ödeme ve derdest davaların yüklenicinin davalı idare’ye borcu kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden, davacının teminat mektuplarının iadesini talep hakkı doğmadığı kanaatine varılmıştır. Bu itibarla, bilirkişi heyeti asıl ve ek raporunda yer alan aksi yöndeki görüşler Mahkeemmiz’ce benimsenmemiştir.
Bu bağlamda, tüm dosya ve toplanan deliller ile bankamıza gönderilen banka cevabi yazıları birlikte gözetildiğinde; dava konusu … Bankas A.Ş.’ye ait 01/02/2015 tarih, 437100006074 no’lu ve 90.0000,00-TL, 24/05/2016 tarih, 43710000712 no’lu 400.000,00-TL Banka Teminat Mektupları ile Türkiye Halkbankası A.Ş.’ye ait 15/10/2014 tarihli , 413MW001924 no’lu ve 1.000.000,00-TL bedelli banka teminat mektuplarının dava tarihinden önce davacı yükleniciye iade edildiği anlaşılmakla; anılan Banka Teminat Mektupları yönünden davanın HMK 114/1-h. ve 115/2m. gereğince hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine, dava konusu diğer Banka Teminat Mektupları olan 15/10/2014 tarih, 41MW001923 no’lu ve 2.800.000,00-TL bedelli Banka Teminat Mektubu yönünden açılan davada nakde çevrilen toplam 2.105.210,93-TL bedelli kısım yönünden konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına, anılan Banka Teminat Mektubunun 2.800.000,00-TL teminat mektuplarından iade edilen kısmın mahsubu sonrasında bakiye 694.789,07-TL bedelli kısım yönünden ise; sözleşme hükmündeki iade koşulları iade oluşmadığından iade talebinin reddine, konusuz kalan Banka Teminat Mektupları yönünden ise ; davanın konusuz kalmasında davanın açılmasına kusurlu olarak davalının sebebiyet verdiği kanıtlanamadığından , sözsonusu Banka Teminat Mektupları yönünden ve diğer tüm yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, dava konusu yukarıda değinilen Türkiye Halkbankası A.Ş.’ye ait 1.000.000,00-TL banka teminat mektubunun seri numarasının 413MW001924 olmasına rağmen kısa kararda sehven 413MW001923 olarak belirtildiği dikkate alınarak HMK 304.m.gereğince bu husustaki maddi hatanın hüküm fıkrasında re’sen düzeltilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek ve hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Dava konusu Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye ait 01/02/2015 tarih, 437100006074 no’lu, 90.000,00-TL, 24/05/2016 tarih, 43710000712 no’lu , 400.000,00-TL bedelli Banka Teminat Mektupları ile Türkiye Halkbankası A.Ş.’ye ait 15/10/2014 tarihli ve 413MW001924 no’lu, 1.000.000,00-TL bedelli banka teminat mektubu yönünden açılan davanın 6100 sayılı HMK’nın 114/1-h.m. delaleti ile 115/2.m. gereğince hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile usulden REDDİNE,
2-Dava konusu diğer Banka Teminat Mektubu olan Türkiye Halkbankası A.Ş.’ye ait 15/10/2014 tarih, 413MW001923 no’lu, 2.800.000,00-TL bedelli Banka Teminat Mektubu yönünden açılan davada nakde çevrilen toplam 2.105.210,93-TL bedelli kısım dava yönünden konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, anılan Teminat Mektubunun bakiye 694.789,07-TL bedelli kısmı yönünden ise; iade talebinin REDDİNE,
3-Alınması gerekli karar ve ilam harcı maktu 80,70-TL olup davacı tarafından peşin yatırılan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 36,30-TL harcın davacıdan alınarak Maliye Hazinesine gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince maktu 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/04/2022

Başkan …
e-imza

Katip…
e-imza