Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/948 Esas – 2023/173
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/948 Esas
KARAR NO : 2023/173

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : 1- …
VEKİLLERİ : …
…
…
DAVALILAR : 2- …
3- …
4- …

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 01/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
Dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA VE İSTEK :
Davacı vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; davalılar ile müvekkili şirket arasında akdedilen sözleşmeler ile Posta Kanunu’nun 2, 10, 16, Maddelerine dayanılarak posta tekeli dışında kalan gönderilerin işlenmesi, taşınması ve dağıtımının yapılması işinin davalı şirketlere ihale edildiğini, söz konusu işte çalışan davalı şirketlerin 34 çalışanının iş akdinin feshi akabinde işçilik alacaklarının ödenmediğinden bahisle müvekkili şirket aleyhine 34 adet seri dava dosyası üzerinden dava açıldığını, açılan dava neticesinde verilen 02/06/2017 tarihli 34 adet kararla müvekkili şirketten 34 davacının talepleri doğrultusunda alacaklarının tahsiline karar verildiğini, mahkeme kararının … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 17/11/2017 tarihli 34 adet ilamı ile onanarak kesinleştiğini, mezkur mahkeme kararlarının icraya konulması neticesinde müvekkili şirkete … Müdürlüğü’nün gönderdiği icra emirleri gereği 34 adet icra dosyasına 21/07/2017 tarihinde makbuzla 732.954,08-TL’nin teminat olarak yatırıldığını, … Mahkemesinin işçilik alacaklarının müvekkili şirket tarafından tahsiline karar verilmiş olmasına rağmen müvekkili kuruluş ve davalı şirket arasında akdedilen sözleşmelerin ”diğer hususlar” başlıklı maddeleri ile sözleşme eki idari şartnamalerin ilgili maddelerinde ”elemanların İş Kanunu ve diğer kanunlardan doğan haklarından müteahhit sorumludur” denildiğini, dolayısıyla davalı şirketlerin müvekkili idareye karşı işçilerin alacaklarından sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin yasal olarak davalılara rücu yoluyla başvuru hakkının olduğunu belirterek 732.954,08-TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA :
Davalı … Şirketi vekili sunduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının 732.954,08-TL’lik alacak talebinin 34 dava dışı işçinin 01/02/2011 ile 01/02/2016 tarihleri arasındaki çalışma dönemine karşılık geldiğini, işçilerden 21 dava dışı işçi ile davalı müvekkili şirket arasında hiçbir zaman iş akdi kurulmadığını, bu hususun gözetilerek 21 işçiye ödenen tutar yönünden hukuki yarar yokluğu ve husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, geriye kalan 13 dava dışı işçinin davacı ile imzalanmış olan Hizmet Alım Sözleşmesi kapsamında çalışmış oldukları süreler davaya konu olan 01/02/2011 ile 01/02/2016 tarihleri arasındaki çalışma döneminden önceki tarihlere tekabül ettiğini, söz konusu 13 dava dışı işçi yönünden de davacının iş bu davayı müvekkili davalı şirkete yöneltmiş olmasında hukuki yararın bulunmadığını, 21 dava dışı işçinin müvekkili davalı şirkette herhangi bir çalışmaları olmadığını, dava dışı işçilerin icra yoluyla davacıdan tahsil ettikleri… günleri ile fazla mesailerinin karşılığı olan ve hakediş alacakları kapsamında müvekkiline karşılıkları ödenmemiş olan bir paranın talep edilmesinin bir yasal dayanağının bulunmadığını, 13 dava dışı işçinin fazla çalışmaları karşılığında davacının müvekkiline herhangi bir ödemede bulunmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Müflis davalı …Tur. Teks. İnş. ve Oto. Ltd. Şirketi vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili müflis şirketin … Mahkemesi’nin 2014/1707 esas sayılı dosyasıyla iflasına karar verildiğini, iflas kararının henüz kesinleşmediğini, devam eden davaların durdurulması ve ikinci alacaklılar toplantısı yapıldıktan 10 gün sonra devam olunması gerektiğini, dava dilekçesinde talep edilen tüm taleplerin zamanaşımına uğradığını, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, teklif fiyatın içerisinde işçilere ödenecek kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarının yer almadığını, teklif fiyatın içerisinde yer almayan bir bedelin müvekkili şirketten rücu yoluyla istenmesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, mahkeme aksi kanaatte olsa dahi müvekkili şirketin sorumluluğu TBK 167.m. uyarınca müvekkili şirketin kıdem tazminatı ve diğer alacaklardan sorumluluğu yalnızca kendi dönemi ile sınırlı olmak üzere yarı yarıya sorumluluk şeklinde olacağını belirtmiştir.
Diğer davalılar ise; dava dilekçesi kendilerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği halde cevap dilekçesi sunmadıkları gibi kendilerini vekil ile de temsil ettirmemiştir.
DELİLLER :
– Taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmeleri ve eki teknik şartnameler.
– Dava dışı işçilere ait hizmet döküm cetvelleri ile işyeri unvan listeleri
-Rücu talebine dayanak İş Mahkemesi dava ve icra takip dosyaları
-Bilirkişi heyeti asıl ve ek raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak istemine istemine ilişkindir.
Davanın rücuen alacak istemine ilişkin olup davacı ile yüklenici Şirketler arasında akdi ilişki mevcut olduğu, dava konusu istemin para alacağına yönelik olmakla 6100 sayılı HMK’nın 10.m. ile 6098 sayılı TBK’nın 89.m. gereğince davacının yerleşim yeri Mahkemesi olan … Mahkemelerinin yetkili olduğu gözetilerek müflis davalının yetkisizlik itirazı yerinde görülmemiştir.
Dosyamızda rücu istemine dayanak ödemenin toplam 34 adet icra takip dosyasına konu alacak yönünden 21/07/2007 tarihinde yapıldığı dikkate alındığında; 6098 sayılı TBK’nın 147.m. gereğince 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmadan işbu dava açılmakla; davalı … Tur…Ltd. Şirketi vekilinin zamanaşımı def’ine itibar edilmemiştir.
Dosyamızda dava dışı rücuen alacak hesaplamasının yapıldığı işçilere ait hizmet döküm cetvelleri ile icra dosyaların a yapılan ödemelere ait banka dekontları ile ödeme yapılan rücu istemine dayanak 34 adet icra takip dosyalarının ile takip dosyalarının dayanağı ilamların verildiği … Mahkemesi’nin dava dosyası örnekleri sunulmakla; incelendikten sonra dosyamızda borçlar mevzuatında nitelikli hesaplama alanında uzman bilirkişiden asıl ve ek raporlar temin edilmiştir.
Bilirkişi asıl raporunda dosyaya kazandırılması talep edilen ve yanlar arasında akdedilen sözleşmeler ve eki teknik şartnamelerin, icra dosyasında yer almayan ödeme belgeleri ile ödemeye esas icra dosya kapak hesapları ile yanlar arasında akdedilen sözleşmeler ve eki teknik şartnamelerin dosyaya kazandırılmasından sonra bilirkişiden alınan bilirkişiden alınan 1. ek raporda özetle; davacı İdare tarafından dava dışı işçilere ödendiği iddia olunan bedelin davalılara rücu edilip edilemeyeceğinin değerlendirilebilmesi için İdare ile davalı taşeron şirketler arasında akdedilen sözleşmelerin incelenmesi gerektiği ancak sözleşme ve eki şartnamelerin dosyaya ibraz edilmediği, dosya içeriğinde mevcut belge ve kayıtlar ile hesaplama yapıldığında; davalıların sorumluluk tutarlarının davalı … Taah. Sos. Hiz. Ltd. Şti. 104.720,83- TL, … Turizm Tekstil İnş. Ve Otomotiv Ltd. Şti. 216.045,81-TL, …Tarım Tem. Tur. Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şti. 123.650,22-TL olduğu, … İnşaat Temizlik Hizm. Pet. Oto. San. Ve Tic. Ltd. Şirketi ile … Tem. Nak. San. Tic. Ltd. Şirketinin ise; rücuen sorumlu olduğu alacak miktarının bulunmadığı mütalaa edilmiştir.
Dosyamıza hizmet alım sözleşmesi ve eki teknik şartnameler kazandırıldıktan sonra bilirkişiden alınan raporda ise özetle; bilirkişiden taraf itirazları da dikkate alınarak 2. Ek raporda ise özetle; asıl ve 1. Ek rapordaki tespit ve değerlendirmelerin aynen korunduğu belirtildikten sonra yapılan denetime elverişli hesaplamaya göre; rücu istemine konu alacağın dava dışı işçilerin davalılardan … ve … Şirketleri nezdinde çalıştığı döneme denk gelmediği, yerleşik uygulamalar ile fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile bakiye ücret alacak kalemlerinden her bir taşeronun işçiyi çalıştırdığı dönemle sınırlı sorumluluğu kabul edildiğinden, davalı … ve … Şirketlerine rücu edilebilecek bir tutarın bulunmadığı, dava dışı işçiler taraflarından açılan işçilik alacak davalarından bir kısmının davalılardan … Şirketine ihbar edildiği görülmüş ise de; yerleşik uygulamalar gereğince işlemiş faiz, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin rücu edilecek işçilik alacağı tutarına oranlanması suretiyle hesaplanması gerektiğinden, davalılardan … Şirketinin işlemiş faiz, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinden sorumlu olmadığı, dava dışı işçiler tarafından açılan işçilik alacak davalarından bir kısmının davalılardan …, …ve … Şirketine ihbar edildiği, bu nedenle de anılan şirketlerin işlemiş faiz, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinden de sorumlu olacağı gözetildiğinde; davalılar yönünden ayrı ayrı hesaplamaya göre davacının dava konusu rücu ödemesinden davalılardan … Ter. Taah. Sos. Hiz. Ltd. Şirketinin 130.055,79-TL, … Tur. Teks. İnş. ve Oto. Ltd. Şirketinin 281.796,50-TL, …Tar. Tem. Tur. Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketi 155.340,06-TL ile sınırlı sorunlu olduğu belirtilmiştir.
Bu bağlamda, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; açılan davanın taraflar arasında akdedilen hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacak istemine ilişkin olduğu, dosyamıza örnekleri celp edilen … Mahkemesinde açılan davalar sonucunda dava dışı işçiler lehine hüküm altına alınan işçilik asıl alacak ve fer’ilerinin … Müdürlüğü’nün örnekleri dosyamıza kazandırılan takip dosyalarında icra takibine konu edilmesi üzerine asıl işveren konumundaki davacı kurum tarafından toplam 34 icra takip dosyasına 21/07/2017 tarihinde 732.954,08-TL ödeme yaptığı, davalılardan müflis ……Şirketi hakkında iflas kararı verildiği tespit edilmekle; yargılamada ön inceleme duruşmasında anılan davalı aleyhine açılan davanın işbu dava dosyamızdan ayrılmasına ve farklı bir esasa kaydına karar verildiği sabit ve çekişmesizdir.
Dosyamızda yargılama konusu uyuşmazlık, rücu isteminin yasal koşullarının oluşup oluşmadığı ve mevcut ise; davacının davalılardan rücuen talep edebileceği rücu alacağı miktarlarının tespiti noktalarında toplanmaktadır.
Dosyamıza sunulan ve taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerinin “Diğer hususlar” başlıklı maddesinde; “Elemanların İş Kanunu ile diğer kanunlardan doğan haklarından müteahhit sorumludur. ” hükümünün yer aldığı anlaşılmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
Dava konusu olayda da, anılan madde hükmü uyarınca davacı ile davalı arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisi mevcut olup, davalı asıl (üst) işveren, davacı (alt) işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle müteselsilen sorumludur. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar.
İç ilişkide (alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki ilişkide) ise, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda taraflar kendi aralarında sözleşme yapabilirler. Nitekim, TBK’nın 167. maddesinde “Aksi karşılaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır. Bu durumda borçlu, her bir borçluya ancak payı oranında rücu edebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Yani, müteselsil sorumlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir.
Müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebileceği kabul edilmelidir. Nitekim, … Dairesinin 28.01.2014 tarih ve 2013/22286 E., 2014/2147 K; 25.02.2014 tarih ve 2013/23685 E., 2014/5067 K. sayılı ilamları ile … Dairesinin 23.06.2014 tarih ve 3992 E., 4794 K.; 13.11.2014 tarih ve 9000 E., 7235 K; 30.10.2014 tarih ve 1137 E., 677 K; 26.10.2015 tarih ve 5859 E., 6854 K. sayılı ilamları da bu yöndedir.
Bu bilgiler ve tespitler ışığında tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; tarafların imzaladığı hizmet alım sözleşmesinde dava dışı işçilerin işçilik hak ve alacaklarından davalı yüklenici Şirketlerin sorumlu olduğuna yönelik olarak yukarıda değinildiği üzere sözleşmede açık hüküm mevcut olduğu, bu nedenle de davacı kurumun yaptığı dava konusu rücu ödemesini Mahkememiz’ce de dosya kapsamındaki verilere uygun ve denetime elverişli görülmekle benimsenen bilirkişi 2. Ek raporu doğrultusunda davalılardan …….Şirketi ve… Tarım….Şirketi ile …….Şirketinden anılan ek raporda belirtilen miktarlar ile sınırlı sorumlu olmak üzere talep edebileceği, diğer davalılar …….Ltd. Şirketi ve ……..Şirketi aleyhine açılan davada ise; rücu edilebilecek alacak bulunmadığı sabit olmakla; anılan davalılar aleyhine açılan davanın reddi gerektiği kanaatine varılmakla; davacı vekilinin dosyamıza 15/02/2023 tarihli celse ara kararı gereğince sunduğu dava konusu alacak kalemleri yönünden bildirdiği talep miktarları ile HMK 26.m. gereğince bağlı kalınarak davalılar … …….Şirketi ile … Loj…..Şirketi yönünden davanın kabulü gerektiği kanaatine varılmakla; davalılardan … Tur….Şirketi iflas nedeni ile ayırma kararı verilmekle; dosyamızda karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılardan … ….Şirketi ve … Anonim Şirketi aleyhine açılan davanın ayrı ayrı reddine, diğer davalılar … Ter.Taah. ….şirketi ve… Tar.Tem…..Şirketi aleyhine açılan davanın talep ile bağlı kalınarak kabulüne, davalı … Ter. Taah….Şirketi yönünden 130.055,79-TL, davalı… Tar.Tem…..Şirketi yönünden ise; 155.340,06-TL olmak üzere toplam 285.395,85‬-TL rücu alacağının her bir ödeme tarihinden itibaren ayrı ayrı işleyecek avans faizi ile birlikte anılan davalı şirketlerden tahsili ile davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalılardan … Turizm Tekstil İnş. ve Otomotiv Ltd. Şirketi yönünden dava işbu dava dosyamızdan tefrik edilmekle anılan dava aleyhine açılan davada KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Diğer davalılardan … Tem. Nak. San. Tic. Ltd. Şirketi ve … Anonim Şirketi aleyhine açılan davanın ayrı ayrı REDDİNE,

3-Diğer davalılar … Taah. Sos.Hiz. Ltd. Şirketi ve… … Tem. Tur.Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketi aleyhine açılan davanın talep ile bağlı kalınarak KABULÜ İLE; davalı … Taah. Sos. Hiz. Ltd. Şirketi yönünden 130.055,79-TL, davalı… Tarım Tem. Tur. Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketi yönünden ise; 155.340,06-TL olmak üzere toplam 285.395,85‬-TL rücu alacağının her bir ödeme tarihinden itibaren ayrı ayrı işleyecek avans faizi ile birlikte anılan davalı şirketlerden tahsili ile davacıya verilmesine,

4-Alınması gerekli karar ve ilam harcı nispi 19.495,39-TL olup davacı tarafından peşin yatırılan 12.517,03-TL harcın mahsubu ile bakiye 6.978,36-TL harcın davalılar … Taah. Sos.Hiz. Ltd. Şirketi ve… Tarım Tem. Tur.Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketi alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından peşin yatırılan 35,90-TL ve 12.517,03-TL olmak üzere toplam 12.552,93-TL harcın davalılar … Taah. Sos. Hiz. Ltd. Şirketi ve… Tarım Tem. Tur. Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 42.955,30-TL vekalet ücretinin davalılar … Taah. Sos. Hiz. Ltd. Şirketi ve… Tarım Tem. Tur. Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı … Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 25.864,15-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak anılan davalıya verilmesine,
8-Bu dava kapsamında davacı tarafından yatırılan gider avansından karşılanan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 3.858,40-TL yargılama giderinin HMK 326/2.m. gereğince davalı … Taah. Sos. Hiz. Ltd. Şirketi ve… Tarım Tem. Tur. Taş. Sos. Hiz. Taah. Ltd. Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
9-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair; davacı vekili ile davalılardan … A.Ş. vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/03/2023

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza

YARGILAMA GİDERİ DÖKÜMÜ:
1-Posta ve davetiye gideri : 358,40-TL
2-Bilirkişi ücreti :+3.500,00-TL
TOPLAM : 3.858,40-TL