Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/874 Esas – 2022/845
T.C.
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/874 Esas
KARAR NO : 2022/845

HAKİM : ….
KATİP :….

DAVACI ….
DAVALI …..

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/12/2018
KARAR TARİHİ : 03/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari satım sözleşmesinden kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
Dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA VE İSTEK :
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 03.07.2018 tarihinde satın alma sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre davacı müvekkil firma davalı yana pilavlık bulgur sattığını, taraflar arasında 15.10.2018 tarihinde mutabakat mektubu imzalandığını, İşbu mutabakat mektubuna göre 30.09.2018 tarihi itibariyle davalı yanın davacı müvekkile 390.148,49.-TL tutarında borçlu olduğu taraflar arasında kabul edildiğini, tarafların varmış olduğu mutabakattan sonra da karşı yana 86.134,42.-TL , 41.025,80.-TL ve 176.516,29.-TL tutarında olmak üzere 3 fatura karşılığı ürün satışları olduğunu, karşı tarafından sebebi anlaşılamayan bir sebepten dolayı 20.10.2018 tarihinde 280.935,29.-TL tutarında mesnetsiz bir e-fatura kesildiğini, davacı müvekkil yine aynı gün 20.10.2018 tarihinde 280.935,29.-TL tutarında iade e-faturası kestiğini, bu haliyle bugün itibariyle dahi karşı yan ürünleri teslim almasına rağmen ödemekle yükümlü olduğu tutarları davacı müvekkil firmaya ödemekten imtina ettiğinden işbu davayı açma gerekliliği hasıl olduğunu, müvekkil firmanın 341.300.-TL tutarındaki alacağının şimdilik 20.000.-TL’lik kısmının tahsiline, avukatlık ücretinin ve yargılama giderinin karşı yana yüklenmesine fazlaya dair haklarımız saklı kalmak suretiyle karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA :
Davalı vekili sunduğu cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 3 Temmuz 2018 tarihinde Satın Alma Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre, davacının müvekkilim davalıya 2300 ton pilavlık bulguru 1.630 TL birim fiyatla teslim etmesi gerektiğini, sözleşmede sevk tarihi “HEMEN” olarak belirlendiğini, sözleşmeye göre ödeme şekli “45 gün vadeli olarak gösterildiğini, yani, davacının hemen malın tamamını teslim etmesi, davalı müvekkilimin ise malın tamamının teslimini müteakip 45 gün içinde ödeme yapması gerektiğini, ancak, davacı tarafından malın 794.725 kg kısmı teslim edilmediğini, davacı ile akdedilen 3 Temmuz 2018 tarihli sözleşme herhangi bir şekilde feshedilmemiş, bu sözleşmeden dönülmediğini, davacı tarafından sözleşmenin gereği yerine getirilmediğini, davacının sözleşmeyi gereği gibi ifa etmemesi nedeniyle 3. Kişilerden mal satın almak zorunda kaldığını, davacı ile Temmuz ayında sözleşmesi yapılan ve derhal teslimi kararlaştırılan malın sözleşmede birim fiyatı 1.630 TL iken, müvekkilim 3. Kişilerden 28-29 Eylül tarihlerinde, 1.98 TL ve 2.00 TL üzerinden alımlar yapmak zorunda kaldığını, davacının hiç bir gerekçe olmaksızın sözleşmenin belirli bir kısmını ifa etmemiş olması müvekkilimin zararına yol açmıştır. Müvekkilim ise bu MÜSPET ZARAR kapsamında kalan fiyat farkını ( 3. Kişilerden satın aldığı malın fiyatının yüksek olması nedeniyle) davacıya fatura ettiğini, ancak davacı tarafından bu faturaya karşılık bir iade faturası ( CAN2018000000335 numaralı 20.10.2018 tarihli) kesildiğini, davacı tarafından müvekkilime Kahramankazan İcra Müdürlüğü’nün 2018/845 sayılı dosyasından ödeme emri tebliğ edilmiş olup müvekkilim tarafından davacının müvekkilimdeki bakiye alacağı olan 60.374,71 TL alacağı bu icra dosyasına ödendiğini, yukarıda açıkladığımız nedenlerle davacıya borcu bulunmadığını, aksi kanaat oluşursa süresi içinde takas mahsup defiinde de bulunduklarını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava; taraflar arasındaki ticari nitelikteki mal satımına ilişkin satın alma sözleşmesine ve akabinde düzenlenen mutabakat mektubuna istinaden düzenlendiği ileri sürülen fatura konusu alacak istemine ilişkindir.
Taraflarca bildirilen tüm deliller toplandıktan sonra dosya kapsamında bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Davacının ticari defterlerinin incelenmesi için alınan 28.11.2019 Tarihli Mehmet OVAYOLU’ya ait bilirkişi raporunda özetle; Davacının 2018 yılına ait yevmiye ve kebir defterlerini e-defter olarak, envanter defterini basılı defter olarak tuttuğu, Beratlarını zamanında ve usulüne uygun olarak sistemden aldığı ve basılı olarak tuttuğu 2018 yılı envanter defterinin açılış noter tasdikini de zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırdığını, Yayla …A.Ş. İle 2018 yılında ticari defterlerine intikal ettirdiği kayıtlarını 120.01.043 ve 120.01.43 hesap numaralı 2 ayrı alıcılar hesabında kayıt altına aldığını, davacının davalıyla yapmış olduğu ticari münasebetlerini takip ettiği 120.01.43 numaralı hesaba göre, davacının 30.09.2018 tarihi itibariyle davalıdan 390.148,49 TL alacağının olduğu, bu anılan tarihten sonra 3 fatura karşılığı olmak üzre toplamda 303.676,51 TL tutarında satış daha yaptığı, bunun yanında 1.515,00 TL tutarında davacının davalıdan alış yaptığı, Ziraat Bankası aracılığı ile toplamda (131.000,00 + 70.000,00 + 150.000,00 )= 351.000,00 TL tahsilat yaptığı, ayrıca davalının davacıya düzenlemiş olduğu 20.10.2018 tarih YMR2018000011437 seri numaralı 28.935,29 TL tutarındaki alış iade faturasını kendi yasal defterlerine kayıt ettiği, ancak bunun karşılığında yine aynı tarih olan 20.10.2018 tarih CAN2018000000335 seri numaralı 280.935,29 TL tutarlı satış iade faturasını davalıya düzenlediği kaydının olduğu, böylece davacının incelenen 2018 yılı yasal defter kayıtlarına göre davacının davalıdan 341.310,00 TL bakiye alacağının kaldığı mütalaa edilmiştir.
Davalının ticari defterlerinin incelenmesi için alınan bilirkişi raporunda ise özetle; 27.01.2020 Tarihli Selim Sami TERZİ’ye ait bilirkişi raporunda özetle; Davalı Yayla Agro’ya ait yerinde incelemede bulunduğu, davalı Yayla Agro’nun e-defter mükellefi olduğunu ,Defterlerin usulüne uygun olarak tutulmuş olduğunu, Kapanış Tasdiklerinin mevcut olduğunu, Elektronik defterlerin beratlarının mevcut olduğu, Faturalar, teslim fişleri ile ticari defterler e-defter beratları da dikkate alınarak değerlendirildiğinde defterlerin usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu, Davacı vekilinin, “tarafların varmış olduğu mutabakattan sonra da karşı yana 86.134,42 TL, 41.025,80 TL ve 176.516,29 TL tutarında olmak üzere 3 fatura karşılığı ürün satışları olduğu”‘nu iddiasına konu faturalar yönünden davalı defterleri üzerinde yapılan inceleme ile, davalı defterlerinde kayıtlı olduğu, Davacı tarafından dava konusu yapılmış olan faturalar karşılığı, davalı tarafından davacı adına 20.10.2018 tarih 91142 yevmiye numarası ile kayıtlı, YMR2018000011437 nolu 280.935,29 TL. Tutarında fiyat farkı olarak e-fatura düzenlenmiş fatura kaydının ve 19.11.2018 tarih 99668 yevmiye no ile K.Kazan İcra Müdürlüğü’nün 2018/845 sayılı dosyasına 60.374,71 TL ödeme kaydının mevcut olduğu mütalaa olunmuştur.
Davalının ticari defterleri ile ilgili alınan 15.02.2021 Tarihli Sevda Çalış GÖKBULUT’ta ait bilirkişi raporunda özetle; davacıdan istenen belgelerin incelenmesinden sonra, her iki firmanın resmi kayıtlarında 15.10.2018 tarihinde yapılan mutabakatta Yayla Agro A.Ş. Firması… A.Ş. Firmasına 30.09.2018 tarihi itibariyle 390.148,49 TL borçlu olduğunu, 10.10.2018 tarihli mal mutabakatında 794.725 kg eksik teslim edildiği konusunda mutabık kalındığı, yapılan müspet zararın davalı firma tarafından 280.935,29 TL tutarında fiyat farkı faturası olarak davacı firmaya kesilmiş olup, davacı firmanın bu faturayı kayıtlarına alıp, aynı gün iade faturası kestiğini, davalı firmanın ise kesilen bu iade faturasına noter kanalıyla itiraz etmiş olup, resmi defter kayıtlarına almadığını ve bildirimlerde bulunmadığını, davacı tarafından açılan K.Kazan İcra Müdürlüğü’nün 2018/845 sayılı dosyasına ödeme emri tebliğine istinaden davalı tarafın cari hesap hareketlerinde görünen 60.374,71 TL nin davalı kayıtlarında görünürken davacının cari hesap hareketlerinde görünmediğini, davalının müspet zarara ilişkin kestiği 280.935,29 TL tutarlı fiyat farkı faturasının kontrolünü isterse, davalı firmanın fiyat farkı faturasının dayanağını oluşturan bilgi ve belgeleri paylaşmaları halinde hesaplamanın yapılabileceği mütalaa olunmuştur.
Davalının ticari defterleri ile ilgili 14.01.2022 Tarihli Sevda Çalış GÖKBULUT’ta ait ek bilirkişi raporunda özetle; Hesaplamaları etkileyecek herhangi bir hususa rastlanmadığını, 03.07.2018 tarihli satın alma sözleşmesinin ürün miktarı ve fiyatının belirlenmiş 2.300 Ton ve 1.630 TL’den imza altına alındığını, teslim sonrası yapılan 10.10.2018 tarihli mal mutabakatında 794.725 kg eksik teslim edildiği konusunda mutabık kalındığını, yapılan 794.725 kg eksik teslimattan kaynaklanan müspet zararın davalı firma tarafından 280.935,29 TL tutarında fiyat farkı faturası olarak davacı firmaya kesilmiş olduğunu, davacının bu faturayı kayıtlarına alıp aynı gün iade faturası kestiğini, davalı firmanın kesilen bu iade faturasına yasal süresi içerisinde noter kanalıyla itirazda bulunduğunu, davalının bu faturayı resmi defter kayıtlarına almayıp, bildirimde de bulunmadığını, TTK’ nun 21 Maddesine göre yasal süre içerisinde itirazda bulunduğundan faturanın yok hükmünde olduğu mütalaa olunmuştur.
Her iki tarafın ticari defterleri yönünden karşılaştırmalı inceleme yaptırılması için alınan 19/09/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Tarafların Ticari Defterlerin kayıt nizamı usulüne uygun tutulmuş olduğu, TTK ilgili hükümlerine göre taraf defterlerinin taraflar lehine delil niteliğine haiz olduğu, taraflar arasındaki ticari mal teslimi ve cari hesap mutabakatlardan sonra oluşan uyuşmazlığın, davacı tarafından davalıya teslim edilmeyen 794,725 Kg. Ürüne ait davalı tarafından düzenlenerek davacıya gönderilen fiyat farkı faturası olan 280.915,29 TL den ileri geldiği, davacı taraf bu faturayı kabul etmeyerek iade faturası düzenlediği, ancak davalı taraf süresi içerisinde noter aracılığı ile itiraz ederek iade faturasını kayda almadığı, davacının Ticari defter kayıtlarında 30.10.2018 tarihi itibariyle 341.310,00 TL davalıdan alacaklı olduğu, ancak davacı tarafından icra dairesine yatırılan 60.374,71 TL bakiyenin de işlendiğinde 280.935,29 TL davalıdan alacaklı olacağı, davalı ticari defter kayıtlarına bakıldığında; davalı tarafın davacı tarafa göndermiş olduğu fiyat farkı fatura tutarı olan 280.935,29 TL ile icra dairesine yatırılmış olan 60.374,71 TL lik tutarın kayıtlara alınarak bakiyenin sıfırlanmış olduğu, davacı tarafın göndermiş olduğu iade faturasına süresinde itirazda bulunarak kayıtlarına almadığı mütalaa olunmuştur.
Davacı vekili tarafından sunulan 20/10/2022 tarihli dilekçesi ile davalı tarafından 60.374,71 TL ödeme yapıldığı kabul edilmiştir.
… İcra Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmış olup gelen müzekkere cevabından davalının 24/10/2018 tarihinde icra dairesine 60.374,71 TL ödeme yaptığı anlaşılmıştır.
Davaya konu temel dayanağın 03.07.2018 tarihli taraflar arasında imzalanmış olan ürün alımına ait sözleşme ve bu sözleşme çerçevesinde Davacı… A.Ş. (satıcı), taahhüdünde bulunan 2.300 ton Pilavlık Bulguru Davalı Yayla Agro A.Ş. (alıcı)’ya hemen teslim olarak satın alma sözleşmesi imzaladıkları görülmüştür. Satıcı olan davacının sözleşme kapsamında davalı (alıcıya) 10.10.2018 tarihine kadar taahhüdünün %65,45 lik bölümünü yerine getirmiş olduğu, %34,55 ‘lik bölümünü yerine getirmediği görülmektedir. Davacı… A.Ş.’nin taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında taahhüdünde bulunan ve davalı tarafa teslim etmediği veya edemediği %34,55 ‘lik ürüne tekabül eden 794,725 kg lık ürünün taraflar arasındaki sözleşme kapsamında hemen teslim edilmesi gerekirken hemen teslim edilmediği davalı da teslim edilmeyen ürünler nedeniyle 3. Kişilerden ürün temini yoluna gittiğini iddia etmiştir. Davalı bu kapsamda 28.09.2018 tarihinde Kılıçarslan Ltd. Şti ile sözleşme yapmış, bu sözleşme kapsamında 100 Ton Pilavlık Bulgur ve 100 Ton Köftelik Bulgur alımı, 29.09.2018 Tarihli… A.Ş. ile de 600 Ton, Pilavlık Bulgur alımı için sözleşme yaptığına ilişkin bilgi ve belgelerini sunmuş ve davaya konu bulgurların geç teslim edilmesi nedeniyle 3 kişilerden ürün temini yoluna gittiğini,3. Kişilere ödeme yaptığını kanıtlamıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından taraflar arasında 03/07/2018 tarihli sözleşme kapsamında davacı yan 2.300 ton pilavlık bulguru hemen teslim edeceğini üstlenmesine rağmen, davacının taahhüdünün %65,45 lik bölümünü yerine getirmiş olduğu, %34,55 ‘lik bölümünü tekabül eden 794,725 kg lık ürünü teslim etmediği dosya kapsamından sabittir. Davacı borçlu sözleşmeye konu bulgurları hemen teslim etmesi gerekirken, bulgur teslim etme borcunun bir kısmını yerine getirmeyerek temerrüde düşmüştür. Bu kapsamda davalı bulgurların bir kısmının teslim edilmemesi nedeniyle uğradığı zararı davacıdan isteyebilir. Davalı davacının teslim etmediği 794,725 kg lık bulgur yerine 3. Kişilerden bulgur temini yoluna giderek 284.975,28 TL fiyat farkı ile bulgur aldığı anlaşılmıştır. Tüm bu açıklamalar çerçevesinde davacının 314.310,00 TL davalıdan alacaklı olduğu ancak davalının icra dairesine yatırdığı 60.374,71 TL bakiye işlendiğinde, davacının 280.935,29 TL alacağının kaldığı davacının 794,725 kg lık bulguru teslim etmemesi nedeniyle davalının 3. Kişiden bu miktar ürünü temin ederek 284.975,28 TL zarara uğraması nedeniyle bu miktarda düşülmesi sonucunun davacının alacağının kalmadığı belirlenerek davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı maktu 1.366,2-TL olup davacı tarafından peşin yatırılan 341,55-TL harçtan mahsubu ile eksik alınan 1.024,65-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendileri üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile…Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 03/11/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim ….
¸e-imzalıdır