Emsal Mahkeme Kararı Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/773 E. 2022/744 K. 05.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/773 Esas
KARAR NO : 2022/744

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- …
2- …
3- …
4- …
5- …
6- …
VEKİLİ : Av. … -…

DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … ….

DAVA İHBAR OLUNAN : … -…
VEKİLİ : Av. … – ….
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/06/2012

BİRLEŞEN ANKARA 1.ATM’NİN
2018/69 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVACI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … – … ….
Av. … – …

DAVALILAR : 1- … – …
2- … – …
3- … – …
4- … – …
5- … – …
6- … –
7- … – …
VEKİLİ : Av. … ….

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 25/01/2018
KARAR TARİHİ : 05/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) asıl ve birleşen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda;
Dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA VE İSTEK :
Asıl davacı vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin oluşturduğu Ortak Girişim ile davalı arasında 08/01/2007 tarihinde birinci safha ikinci Grup P-7 Sakarya+Osmangazi-II, Gebze III Osmaneli şebekesi iyileştirme projesi kapsamında sözleşme imzalandığını, yer tesliminden sonra ortaya çıkan ve teklif fiyatlarında yer almayan bir takım ilave işlerin davalının talebi ile imalatına başlandığını, bu işlerin bedeli ile ilgili davalıya 14/11/2007 tarihli yazılı bildirimde bulunulduğunu, davalının ise cevabi yazı ile mutabakat sağlanıncaya kadar tespit edilen birim fiyatlar üzerinden çalışmaya devam edilmesini bildirdiğini, hak edişlerin ihtirazi kayıtla imzalandığını, bu konuda uzlaşma sağlanamadığını, dolayısıyla davalının 407.133,70 USD eksik ve geç ödeme yaptığını, müvekkilinin uğradığı zarar nedeniyle şimdilik 100.000,00 USD’nin ödeme tarihindeki dolar kuru karşılığında avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememiz dosyası ile birleşen Ankara 1.ATM’nin 2018/69 E. Sayılı dosyasına sunulan dava dilekçesinde özetle; şirketlerince 08.01.2007 tarihli Sözleşme ile … Elk. Mak. San. Müh. İşl. ve Bak. Ltd. Şti. Ortak Girişimi firması taahhüdüne verilen kesin hesap ve kesin kabul işlemleri yapılan Türkiye Elektrik Dağıtım Şebekeleri Rehabilitasyon Projesi 1. Safha 2. Grup kapsamındaki Paket-7 Sakarya + Osmangazi-II (Gebze III (Kocaeli) + Osmaneli (Bilecik)) AG + YG (OG) elektrik tesisine ilişkin T.C. Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı’nca düzenlenen 13.01.2017 tarih ve 08(17)-01 sayılı soruşturma raporunun genel müdürlükleri Teftiş Kurulu Başkanlığı’nca incelendiğini, inceleme sonucunda düzenlenen 10.02.2017 tarih ve 9 sayılı müzekkerenin genel müdürlükleri Yatırımlar İzleme Daire Başkanlığı’na gönderildiğini, yapılan inceleme, soruşturma ve değerlendirmeler ile ihale komisyonunca 14.07.2006 tarihinde ihalesi yapılan 2006/44811-İhale.06/05.15 ihale kayıt numaralı, Türkiye Elektrik Dağıtım İyileştirme Proje AYB 1. Safha, 2. Grup 7. pakette yer alan Sakarya-Osmangazi II “Gebze III, Osmaneli” yapım işinin, İş-Ba Ltd. & Ayduran Ltd. & Demiryürek A.Ş. & Elinta Ltd. & Etisan Ltd. & TMT Ltd. Ortak Girişimi’ne 9.755.610,60 ABD Doları (7.676.747,40 Avro) bedelle verilmesine 29.09.2006 tarih ve (1) sayıyla karar verildiğini, yapım işlerinden Gebze III (Kocaeli) yapım işinin Sakarya EDAŞ ve Osmaneli (Bilecik) yapım işinin ise Osmangazi EDAŞ görev alanında bulunduğunu, alt proje bazında, Gebze III yapım işinin sözleşme bedeli 7.779.706,53 ABD Doları ve Osmaneli yapım işinin sözleşme bedelinin 1.975.904,07 ABD Doları olduğunu, toplam hakediş tutarı KDV hariç 9.946.715,36 ABD Doları olduğunu, yüklenici ile 08.01.2007 tarihinde sözleşme imzalandığını, yer tesliminin 27.04.2007 ve 03.05.2007 tarihlerinde yapıldığını, ilave iş için 08.07.2008 tarih ve 22-243 sayılı yönetim kurulu kararı alındığını, iş değişikliği için genel müdürlük makamından 04.12.2008 tarihli 786 sayılı ve 12.11.2009 tarihli 751 sayılı olurlar alındığını, geçici kabulün 06.03.2009 ve 25.06.2010 tarihlerinde yapıldığını, kesin kabulün 02.11.2011 ve 05.11.2011 tarihlerinde yapıldığını, kesin hesabın genel müdürlük makamının 15.09.2011 tarih ve 0416 oluru üzerine 29.09.2011 tarihinde yapıldığını, yüklenicinin … aleyhine Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde 100.000,00 ABD Doları tutarında dava açtığını ve 09.05.2014 tarihli dilekçe ile dava değerini 575.133,55 ABD Doları tutarına yükselttiğini, anılan mahkemenin 28.01.2005 tarih, 2014/697 Esas-2015/32 Karar sayılı ilamı ile 575.133,35 ABD Dolarının fiili ödeme tarihindeki kur karşılığı TL’nin davalıdan davacıya verilmesine karar verdiğini, dosyanın Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 2016/2948 Esas sayılı dosyası ile temyiz incelemesinde olduğunu, dava dilekçesinde belirtilen söz konusu üç raporda düzenleneceği belirtilmiş olan genel değerlendirme raporunun dayanağı olabilecek metinlerin Sayıştay (YDK) özel inceleme raporu, 2013 yılı ve sonrasında düzenlenen raporlar ile teknik komisyon tarafından düzenlenmiş olan raporlardan ibaret olduğunun anlaşıldığını, gelinen bu aşamada söz konusu raporlardaki hususlar yeterli olduğundan, genel değerlendirme raporu düzenlenmesine gerek bulunmadığını, sözü edilen raporların Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve … tarafından değerlendirilmesinin uygun olacağını,T.C. Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı’na ait Soruşturma Raporu ve Genel Müdürlüğümüz Teftiş Kurulu Başkanlığı müzekkeresi doğrultusunda; … Elk. Mak. San. Müh. İşl. Ve Bak. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin taahhüdüne verilen kesin hesap ve kesin kabul işlemleri yapılan Türkiye Elektrik Dağıtım Şebekeleri Rehabilitasyon Projesi 1. Safha 2. Grup kapsamındaki Paket-7 Sakarya + Osmangazi-II (Gebze III (Kocaeli)+ Osmaneli (Bilecik)) AG+YG(OG) Elektrik tesisi işine ait “32.12.2 Tuvanen dolgulu kablo kanalı yapılması” iş kalemi için tespit edilen revize birim fiyatın sözleşmede yer alan miktar dışındaki kısmına uygulandığında elde edilen 699.145,80 USD bedelin yüklenici firmalardan tahsil edilmesi hususu yönetim kurullarının 05.12.2017 tarih ve 20-665 sayılı kararı ile uygun görüldüğünü, anılan kararda “08.01.2007 tarihli Sözleşme ile … Elk. Mak….Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin taahhüdüne verilen kesin hesap ve kesin kabul işlemleri yapılan Türkiye Elektrik Dağıtım Şebekeleri Rehabilitasyon Projesi 1. Safha 2. Grup Kapsamındaki Paket-7 Sakarya + Osmangazi-II (Gebze III (Kocaeli)+ Osmaneli (Bilecik)) AG+YG(OG) Elektrik tesisinde açıklama bölümünde “32.12.2 Tuvanen dolgulu kablo kanalı yapılması” iş kalemi için düzeltilerek hesap edilen 699.145,80 USD bedelin yükleniciden tahsil edilmesinin Başkanlıklarınca uygun görüldüğünü, gerekli işlemlerin yapılmasına, bu husustaki gerekli işlemlerin Genel Müdürlükçe ikmaline karar verildiğini, sözleşmede 1.000 m3 olarak belirlenen “Tuvanen Dolgulu Kablo Kanalı Yapılması” işi için belirlenen montaj teklif birim fiyatının 70,97 $ olduğunu, sözleşmede belirtilen iş miktarını aşan kısmın ise (kesin hakediş miktarı) 22.135 m3 olduğunu, referans benzer iş kaleminde iş kalemi miktarının 15,907 m3, montaj teklif fiyatının 23,23 $, 2010 TÜİK montaj birim fiyatının 80,97-TL ve tespit edilen montaj birim fiyatının ise 37,89 $ olduğunu, sözleşmede yer alan 1.000 m3’lük işin sonrasında 22.135 m3 olması göz önünde bulundurulduğunda montaj teklif birim fiyatının 70,97 $ olmasının fahiş bir rakam olduğunun açıkça görüldüğünü, sözleşmedeki iş miktarını aşan kısım için uygulanacak “tespit edilen montaj birim fiyatı”nin Sözleşme Genel Şartlarının Tesislerde Değişiklik başlıklı 39. maddesinde yer alan hükümlere göre ve sözleşme ekinde yer alan teklif birim fiyat cetveline göre ve yine sözleşme eki Teklif Birim Fiyat Tarifeleri kitabında belirtilen şartlarla yapılmak ve ihale tarihi itibari ile geçerli olmak üzere belirlendiğini, bu doğrultuda sözleşme birim fiyatı 70,97 $, revize birim fiyatının 37,89 $ ve farkın da 33,08 $ olduğunu, revize birim fiyat uygulanacak miktarının 21.135 m3 (kesin hakediş miktarı olan 22.135 m3-sözleşme miktarı olan 1.000 m3), sözleşme birim fiyatı ile revize birim fiyatı arasındaki farkın 33,08 $ ve yükleniciden tahsil edilecek miktarın 699.145,80 $ olduğunu beyanla fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, asıl alacakları olan 699.145,80 USD’nin temerrüt tarihi olan 25.09.2017 (borcun ödenmesine ilişkin yazının tebliğ tarihi) tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince devlet bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte TBK’nun 99. maddesi gereğince davalıdan aynen tahsiline karar verilmesini talep edilmiştir.
ISLAH :
Asıl davada davacı vekili 09/05/2014 tarihli dilekçesi ile dava değerini 575.133,55 USD’ye yükselterek eksik peşin harcı tamamlamıştır.
CEVAP VE SAVUNMA :
Asıl davalı vekili sunduğu cevap dilekçesinde; davacıların müvekkili kurum elemanlarının katılımı ile tanzim edilen hak edişlere esas durum tespiti tutanaklarınını itirazsız bir şekilde imzaladıklarını, hak ediş ödemelerinin yüklenici tarafından planlanan iş programlarına uygunluk kontrolü yapıldıktan sonra ödemelerin yapıldığını ve bir gecikme yaşanmadığını, davacıların ileri sürdüğü şekilde tuvenan kanal yerine toprak kanal ödenmesi veya 103 adet AG saha dağıtım kutusunun ödenmemesinin söz konusu olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalılar vekili sunduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkillerinin davacı aleyhine Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/697 Esas-2015/32 Karar sayılı davası ile aynı konuda dava açıldığını, Yargıtay 15. Hukuk Dairesinde karar düzeltme talebiyle bulunduğunu ve kesinleşmediğini, bu nedenle yeni bir dava konusu olamayacağını, tarafların arasındaki sözleşmenin eser sözleşmesi olduğunu, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi taahhüt ettiği bir sözleşme olduğunu, kesin kabul tarihinin eserin teslim tarihi sayıldığından davanın zamanaşımına uğradığını, 04/06/2012 tarihinde Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/293 esas sayılı dosyası ile dava ikame edildiğini, Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/293 esas sayılı dosya davasının bu dava ile aynı konuda olduğunu, daha sonra Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/697 esas sayılı davası ile sonuçlandığını, bu kararın kesinleşmesinin beklenilmesini, davacının dava dilekçesinde belirttiği 9. bent halindeki delillerin taraflarına tebliğinden sonra, bu belgelere karşı cevap ve itirazların hazırlanması için taraflarına 30 günlük süre verilmesini, derdestlik ve zamanaşımı itirazı ile süre talebinin kabul edilmemesi halinde tüm delillerin toplanması gerektiğini talep ve beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, eser sözleşmesine dayanılarak sözleşme dışı iş bedelinin ve gecikmeden kaynaklanan davalı iş sahibinden, birleşen dava ise; sözleşme birim fiyatı ile revize birim fiyatı arasındaki farkın davalı yüklenicinden tahsili istemine ilişkindir.
Taraflarca dayanılan deliller dosyaya kazandırılmıştır.
Ankara 1.ATM’nin 2018/69 E. Sayılı dosyası birleştirme kararı verilerek dosyamız arasına gönderilmiştir.
Dosyamızda dosya kapsamına uygun görülmekle uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamı gereğince farklı bilirkişi heyetlerinden raporlar temin edilmiştir.
Ancak dosyamıza sunulan bilirkişi raporları arasında çelişkilerin mevcut olması ve çelişkilerin yargıtay bozma ilamına uygun olarak giderilmesi gerektiği gözetilerek farklı bir bilirkişi heyetinden yeniden rapor temin edilmiştir.
Dosyamıza borçlar mevzuatında nitelikli hesaplama alanında uzman bilirkişi Aslı Gürgen, SMMM bilirkişi Hüseeyin Sedef ve Elektrik Mühendisi Satışmış Caner tarafından oluşturulan bilirkişi heyeti tarafından sunulan bilirkişi heyeti asıl raporunda özetle; teknik yönüyle esas ihtilaf konusu olan PE 450N 110 kablo muhafaza borusu birim fiyatı ihtilafı ile ilgili değerlendirmemiz sonucu davacı yanın alacak talebinde haklı oldu, yine Gebze 111 Osmaneli toprak ve tuvanen kablo kanalı metraj ihtilafı için, teknik değerlendirmek için ek bilgi ve belge gerektiği belirtilmiştir.
Dosyamıza asıl raporda talep edilen bilgi ve belgelerin sunulmasından sonra aynı bilirkişi heyetinden alınan 1. ek raporda ise özetle; Davacı yüklenicinin dava konusu taleplerinin; davalı …’ça yapılan Yeni birim Fiyat Tespitleri kapsamında; a- NYY ve XLPE Kablo döşeme Fiyatları, b- Bara Bağlama hücresi Fiyatı, c- Tip 2/H Beton Köşk Fiyatı, d- PE boru Birim Fiyatı, Toprak kanal sayısının yüksek tuvenan kanal sayısının düşük gösterilmesi suretiyle oluştuğunu öne sürdüğü zarar, 103 adet AG Dağıtım Panosu Bedelinin ödenmediği iddiası, İşin durması ve uzaması nedeniyle Fiyat Farkı verilmesi, Geç yapılan ödemelere bağlı İşlemiş faiz miktarı ile sınırlı olduğu anlaşıldığı, dava dilekçesinde talep edilen kalemler dışında ıslah dilekçesi ile talep edilen kalemlerin olup olmadığı, bunların tespiti, Asıl davada davacının 09.05.2014 tarihli aşağıdaki dilekçesi ile ISLAH talebinde bulunduğu, Davacının kesin hesabında eksik tahakkuk eden işler toplam bedeli KDV dahil 555.404,93 USD olduğu, Eksik tahakkuk nedeniyle kesin hesap tarihinden dava tarihine kadar işlenmiş faizin 3.793,42 USD olduğu, 31.12.2007 tarihli faturadan kalan KDV dahil 15.129,03 USD davacının alacağı bulunduğu, ç-Bu alacağın dava tarihine kadar işlenmiş faizinin 793,21 USD olduğu, 20.05.2010 tarihli faturanın geç ödenen kısmı için ödeme tarihine kadar 12,96 USD faizin oluştuğu, 32.12.2 poz nolu iş kaleminde (Tuvenan Dolgulu Kablo Kanalı) sözleşme miktarını aşan 4.629 m3 fazla imalatına asıl davada davacı yüklenici ara hakedişlerde itirazda bulunmamıştır. Ancak yukarıda bölümlerde, tarafların iddia ve itirazları ile bilirkişi raporları ve raporlara tarafların itirazları detaylı şekilde açıklandığı gibi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin kazı izni olmadığı gerekçesiyle kanal imalatlarını durdurması sonucu tarafların bilgisi dahilinde geçen süreçte, … tuvanen dolgulu kablo imalatının artacağını bilmesine rağmen gerekli işlemleri yapmadığından sözleşmeyi aşan imalat devam etmiş, imalatı durdurmamış vb., sonuçta fiili bir durum ortaya çıkmış, ancak hakkedişlerde fazla imalatı hakedişten düşerek, fazla imalatı Toprak Dolgulu Kablo Kanalı imalatı kabul etmiştir. Davacı yüklenicinin 4.629 m3 fazla yaptığı Tuvanen Dolgulu Kablo kanalı imalatı bedeli 220.988,46 $ hesaplandığı belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti ek raporu taraf vekillerine edilmiş, dosyamıza sunulan ek rapor denetileme elverişli görülmekle yeniden rapor alınmasına Mahkememiz’ce gerek görülmemiştir.
Bu bağlamda yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporları Yargıtay Bozma ilamı ışığında birlikte değerlendirildiğinde; asıl ve birleşen davanın taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olduğu çekişmesizdir. Yargıtay bozma ilamı gereğince Mahkememiz’e denetime ve dosya kapsamına uygun görülmekle benimsenen ve yukarıda değinilen bilirkişi heyeti asıl ve ek rapor ile asıl dava ve ıslah dilekçesi dikkate alındığında; Davacı yüklenicinin dava konusu taleplerinin asıl davalı … tarafından yapılan Yeni birim Fiyat Tespitleri kapsamında; a- NYY ve XLPE Kablo döşeme Fiyatları, b- Bara Bağlama hücresi Fiyatı, c- Tip 2/H Beton Köşk Fiyatı, d- PE boru Birim Fiyatı, Toprak kanal sayısının yüksek tuvenan kanal sayısının düşük gösterilmesi suretiyle oluştuğunu öne sürdüğü zararın tazmini, 103 adet AG Dağıtım Panosu Bedelinin ödenmediği iddiası, İşin durması ve uzaması nedeniyle Fiyat Farkı verilmesi, Geç yapılan ödemelere bağlı İşlemiş faiz miktarı ile sınırlı olduğu saptanmıştır. Diğer taraftan, asıl dava dosyasına davacı vekili tarafından 09.05.2014 tarihli ıslah dilekçesi sunulmuş olup ıslah dilekçesinde ise; Davacının kesin hesabında eksik tahakkuk eden işler toplam bedeli KDV dahil 555.404,93 USD olduğu, Eksik tahakkuk nedeniyle kesin hesap tarihinden dava tarihine kadar işlenmiş faizin 3.793,42 USD olduğu,31.12.2007 tarihli faturadan kalan KDV dahil 15.129,03 USD davacının alacağı bulunduğu, Bu alacağın dava tarihine kadar işlenmiş faizinin 793,21 USD olduğu, 20.05.2010 tarihli faturanın geç ödenen kısmı için ödeme tarihine kadar 12,96 USD oluşan faiz alacağının bulunduğu belirtilerek talepte bulunulduğu anlaşılmıştır. Bilindiği üzere; yerleşik içtihatlar gereğince dava dilekçesinde dava konusu olarak talep edilmeyen alacak kalemlerinin ıslahen davaya ithaline ve bu talep kalemleri hakkında hüküm kurulmasına hukuken olanak bulunmamaktadır.
Dosyamıza sunulan ve dosyada mevcut bilirkişi raporları arasındaki çelişkileri Yargıtay bozma ilamı çerçevesinde giderici mahiyetteki bilirkişiler Aslı Gürgen, Hüseyin Sedef ve Satılmış Caner tarafından tanzim edilen ek raporda saptandığı üzere; dava konusu iş ile ilgili olarak 32.12.2 poz no’lu iş kalemi (Tuvenan dolgulu kablo kanal) yönünden asıl davacı-birleşen davalı yükleniciler tarafından sözleşmedeki miktarı aşan 4.629 m3 fazla imalat yapıldığı, davacı yüklenici şirketlerin düzenlenen ara hak edişlere usulüne uygun olarak itirazda bulunduklarına ilişkin dosyamıza bir belge ve delil sunulmadığı, bu durumda Yargıtay bozma ilamı ve yerleşik içtihatlar dikkate alındığında davacı yüklenicinin itiraz etmediği söz konusu hak edişe konu imalat miktarının taraflar arasında mutabakat niteliğinde kabulü gerektiği, bu nedenle işbu davada bu imalat miktarı yönünden davacı yüklenicinin talepte bulunamayacağı saptanmıştır. Diğer taraftan yine ek raporda tespit edildiği üzere, Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin yazı izni olmadığı gerekçesiyle kanal imalatlarını durdurması sonucu tarafların bilgisi dahilinde yaşanan süreçte asıl davalı-birleşen davacı …’IN tuvenan dolgulu kablo kanal imalatının artacağını tüzel kişi tacir olarak öngörmesine rağmen gerekli işlemleri yapmadığı ve sözleşmede kararlaştırılan imalat miktarını aşan miktarda asıl davacı yüklenici tarafından imalat yapılmasına karşın imalatları durdurmaya yönelik uyarıda bulunarak tedbir almadığı, bu nedenle de ortaya çıkan fiili durum nedeniyle yüklenicinin düzenlediği hak edişlerden fazla imalata ilişkin hak ediş bedelini mahsup ederek fazla imalatı toprak dolgulu kablo kanalı imalatı olarak kabul ettiği saptanmıştır. Bu nedenle haklılığının kanıtlandığı toplanan deliller ve değinilen ek rapor ile anlaşılan asıl davada ek rapor çerçevesinde davanın ıslah talebi gözetilerek kısmen kabulü ile: bahse konu ek raporda denetime elverişli şekilde hesaplanan tuvenan dolgulu kablo kanalı imalatı bedeli olan 220.988,46 USD bedeli asıl davalı … davacı yüklenici şirketlere ödemekle yükümlü olduğu, fiyat tespiti uyuşmazlığı kapsamında asıl davada muhafaza borusu ile ilgili olarak 116.653,13 USD eksik ödenen hak ediş alacağının KDV’si olarak (116.653,13 + 220.988,46 ) x 0,18 =60.775,49, USD 31.12.2007 tarihli ara hak ediş faturası alacağı faizi yönünden 680.781 USD olmak üzere toplam 399.097,89 USD’nin asıl davada 10.000 USD’lik kısmının dava, bakiyesinin ise ıslah tarihi olan 09/05/2014 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4-a maddesi gereğince devlet bankalarının USD cinsinden açılan 1 yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte ödeme tarihindeki kur karşılığı TL’nin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine, davacıların fazlaya ilişkin alacak talebi ile dava konusu diğer alacak kalemlerine yönelik isteminin reddine, her ne kadar Mahkememizin tefhim edilen kısa kararında asıl dava yönünden hüküm kurulurken hüküm altına alınan alacak kalemlerinin asıl davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine ibaresi yazılmış ise de bu hususun açık maddi hataya dayalı olduğu, dosyamızda birden fazla asıl davacı yüklenici şirketin mevcut olup her biri yönünden davanın kısmen kabulüne karar verildiği dikkate alınarak infazda tereddüt doğmamasını teminen değinilen maddi hatanın HMK 304 m.gereğince re’sen düzeltilerek gerekçeli kararın hüküm fıkrasında asıl davanın hüküm altına alınan talep kalemleri yönünden davanın kısmen kabulü ile davalıdan alınarak davacılara verildiği ibaresine açıkça yer verilmesine, diğer taraftan dosyamızda her ne kadar birleşen davacı … tarafından sözleşme birim fiyatı ile revize birim fiyatı arasındaki farkın tahsili talep edilmiş ise de; taraflar arasındaki sözleşme konusu işe ait birim fiyatların sözleşme ile belirlendiği dikkate alındığında birleşen davacının açtığı davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğu, birleşen davanın haklılığının yapılan yargılama ve toplanan deliller ile kanıtlanamadığı anlaşılmakla; açıklanan gerekçelerle birleşen davanın ise reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
(Mahkememiz’ce emsal nitelikteki Yargıtay 15.H.D. Başkanlığı’nın 20/12/2019 tarih, 2018/3143 E., 2019/698 K. Sayılı ilamı dikkate alınarak hüküm altına alınan yabancı para alacağı yönünden yabancı paranın Türk Lirası karşılığının tahsili amacıyla dava açıldığı dikkate alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren taraflar lehine takdir edilen vekâlet ücreti miktarları, yabancı paranın(USD) asıl ve birleşen davaların açıldığı tarihteki TL karşılığına göre, ancak hüküm tarihindeki tarife hükümleri dikkate alınarak takdir edilmiştir. Yine, emsal niteliteki Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 07.04.1993 tarih ve 1993/13-41 Esas 1995/145 Karar sayılı ilamı ile de asıl ve birleşen dava konusu yabancı para alacakları yönünden dava konusu yabancı paranın dava tarihindeki Merkez Bankası efektif satış kuruna göre bulunacak TL karşılığı üzerinden karar ve ilam harcının alınması gerektiği gözetilerek alınması gerekli karar ve ilam harçları hesaplanmıştır.)
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın ıslah talebi gözetilerek (tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla) KISMEN KABULÜNE,
Dava konusu fiyat tespiti uyuşmazlığı kapsamında muhafaza konusu ile ilgili olarak 116.653,13-USD, tuvanen dolgulu tablo kanalı ile ilgili olarak 220.988,46-USD, eksik ödenen hak ediş alacağının KDV’si olarak 60.775,49-USD, 31.12.2007 tarihli ara hak ediş faturası alacağına ilişkin faiz yönünden 680,81-USD olmak üzere toplam 399.097,89-USD’nin 100.000,00 USD’lik kısmının dava tarihinden, bakiyesinin ise; ıslah tarihi olan 09/05/2014 tarihinden itibaren devlet bankalarının USD cinsinden açılan 1 yıl vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki kur karşılığı TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin ve dava konusu diğer alacak kalemlerine yönelik istemin reddine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı nispi 50.563,52-TL olup davacılar tarafından peşin yatırılan 2.760,50-TL ve ıslahen yatırılan 13.783,65-TL harç olmak üzere toplam 16.544,15-TL harcın mahsubu ile bakiye 34.019,37-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacılar tarafından peşin yatırılan 21,15-TL başvurma harcı ile 2.760,50-TL peşin harç ve ıslahen yatırılan 13.783,65-TL harç olmak üzere toplam 16.565,30-TL harcın davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4-Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 99.422,75-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5-(reddine karar verilen alacak miktarı üzerinden) Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 48.709,07-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
6-Dava kapsamında davacılar tarafından yatırılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 19.272,00-TL yargılama giderinin red-kabul oranı (0,69) gözetilerek HMK 326/2.m. gereğince 13.373,26-TL’lik kısmının davalıdan alınarak davacılara verilmesine, bakiye giderin davacılar üzerinde bırakılmasına,
7-Dava kapsamında davalı tarafından yatırılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 12.231,55-TL yargılama giderinin red-kabul oranı (0,31) gözetilerek HMK 326/2.m. Gereğince 3.791,78-TL’lik kısmının davacılardan alınarak davalıya verilmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde İADESİNE,
B-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı maktu 80,70-TL olup davacı tarafından peşin yatırılan 45.369,53-TL harçtan mahsubu ile bakiye 45.288,83-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya İADESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 229.748,26-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde İADESİNE,
6-Dava kapsamında davalılardan … ELK. MAK. SAN. MÜH. İŞL VE BAK. Ltd. Şirteki tarafından yatırılan 104,60-TL yargılama giderinin HMK 326/2.m. gereğince davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/10/2022

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza

YARGILAMA GİDERİ DÖKÜMÜ:
1-Posta ve davetiye gideri : 1.272,00-TL
2-Bilirkişi ücreti :+18.000,00-TL
TOPLAM : 19.272,00-TL

DAVALI …
YARGILAMA GİDERİ DÖKÜMÜ:
1-Posta ve davetiye gideri : 231,55-TL
2-Bilirkişi ücreti :+12.000,00-TL
TOPLAM : 12.231,55-TL