Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2012/592 Esas
KARAR NO : 2021/793

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … -…

TEMLİK ALAN
DAVACI : 2- … – ……

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/11/2012
KARAR TARİHİ : 01/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 21/12/2021

Mahkememizin yukarıdaki esasına kayden açılan ticari satımdan kaynaklanan itirazın iptali davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
Dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE İSTEK :
Davacı … İnşaat Tic. A.Ş. vekili sunduğu dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 2008 yılında tarihsiz mazot satış sözleşmesi imzalandığını ve işbu sözleşme uyarınca davalı şirketin müvekkilinin 2008 yılında mazot ihtiyacını karşılayacağını ve sözleşmenin 6. maddesi uyarınca oluşacak bedeli ödeyeceğini, sözleşmenin 6/2. maddesine göre alman mazotun ödeme tarihine göre değişen oranlarda indirimin mazotun pompa satış tutarına uygulanması ile bulunacak fiyatın satış fiyatı olarak belirlendiğini, satın alınan mazotun alım tarihinden sonraki 6 ay içerisinde ödenirse %1’den %6’ya kadar değişen oranlarda indirimli olarak cari hesaba işleneceğini, müvekkil şirket tarafından sözleşmenin konusunu oluşturan 2008 ve 2009 yıllarındaki alımlann neredeyse tamamın peşin olarak yapıldığını, 2009 yılının sonlarında ise yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle mazot bedellerinin vadeli olarak ödenmeye başlandığını, buna rağmen davalı şirketçe peşin ödemelerde mazotun pompa fiyatına yapılması gereken %6 indirimin fiyatlandırmaya yansıtılmadığını ve ödeme yapılan tarihe göre yapılması gereken indirimlerin hiçbir şekilde uygulanmayarak cari hesaba yansıtılmadığını, davacı tarafından düzenlenen faturalarda belirtilen birim fiyatların sözleşmenin 6/2. maddesine göre indirimlerle belirlenmediğinden, gerçek tutan ifade etmediğini, davalının haksız yere fazladan tahsil ettiği tutarlar nedeni ile müvekkilin alacaklı olduğu tutarın HMK 107. maddesi uyarınca tespitine ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 50.000,00-TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı vekili sunduğu cevap dilekçesinde özetle;.müvekkilinin davacı şirketin de ortağı olduğu İş ortaklığı (…. A.Ş.) ile imzalamış olduğu akaryakıt sözleşmesine göre … A.Ş’ye 2008 yılı sonuna kadar iskontolu akaryakıt vereceğini, karşılığında da fatura bedellerini peşin tahsilat şeklinde anlaştıklarını, daha sonra müvekkil şirket ile iş ortaklığı yetkililerinin haricen yaptıkları sözlü mutabakatla sözleşmenin 6. maddesinde belirtilen %6 iskontoyu %10’a çıkarttıklarını ve müvekkil şirketin iş ortaklığına talep ettikleri akaryakıtı 2008 yılı sonuna kadar tedarik ettiğini, karşılığında da %10 ıskonto ile kendi alış fiyatının altında bir fiyata davacı şirkete sattığını, bu nedenle davacının dava dilekçesinde talep ettiği şekliyle dava konusu sözleşmeye aykın hiçbir fazla fiyat talebinin olmadığını, taraflar arasındaki ticari ilişki doğrultusunda davacı tarafın teslim ettiği akaryakıt miktarı kadar müvekkil şirketçe fatura düzenlendiğini ve faturaların tutan kadar tahsilat yapıldığını, müvekkil şirketin hiçbir zaman fazla tahsilat yapmadığını, cari hesap incelendiğinde davacı iş ortaklığının müvekkil şirkete 466.714,24-TL borcu olduğunun tespit edileceğini ve müvekkil şirketin bu alacağını tahsil etmek amacıyla yasal yollara başvuracağını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER :
-Taraflar arasında imzalanan Akaryakıt Satış Sözleşmesi
-Faturalar
-Bilirkişi asıl ve ek raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında imzalanan akaryakıt satım sözleşmesinden kaynaklanan yapılan ödemeler nedeni ile fazladan ödendiği ileri sürülen miktarın istirdaden tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili duruşmada dava dilekçesini aynen tekrar ile istemi gibi karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyamıza sunulan ve 2008 yılında imzalanan Akaryakıt Satımına ilişkin sözleşmesinin incelenmesinde; dosyamız davacısı davacı … İnşaat ve Tic. A.Ş. ve dava dışı diğer adi ortak Süha-Ha A.Ş.’nin oluşturduğu İş ortaklığı ile davalı Arslantürkler Oto. Pet. Las. Tüt Mam. San. ve Tic. Ltd. Şirketi arasında anılan iş ortaklığına davalı Şirket tarafından 2008 yılı çalışam mevsiminde şantiyelerinde kullanılmak üzere akaryakıt satışına ilişkin olduğu, sözleşmenin birim fiyatları ve ödeme şartları başlıklı 6.maddesinde akaryakıt satışında fatura bedelinin alıcı iş ortaklığı tarafından nakden ve vade tarihinden sonraki 1-6 aylık zaman dilimlerinde ödeme yapılması durumunda sözleşmede kararlaştırılan oranlarda indirimin akaryakıtın pompa satış fiyatına yansıtılacağının öngörüldüğü anlaşılmıştır.
Dosyamıza sunulan adi ortaklık sözleşmesinin incelenmesinde; davacı … İnşaat ve Tic. A.Ş. ile… Tur. Taş. ve Seyahat Acenteliği Taahhüt İnş. ve Tic. A.Ş. arasında Samsun-Çorum-Sungurlu 4.Bl. Hd. (Samsun-Kavak arası yolu inşaatı) işinin yapımı ve ikmali konusunda imzalandığı, dosyamıza davacısı … İnşaat ve Tic. A.Ş.’nin tarafların ayrı ayrı %50 oranında ortak oldukları sözleşme kapsamında ortaklık işlerinin yürürtülmesinde pilot ortak olarak yetkilendirildiği, adi ortaklığı ve herbir ortağı tam yetki ile temsil etmesinin sözleşmenin 3. maddesinde açıkça kararlaştırıldığı görülmüştür.
Diğer taraftan, yargılama sürecinde dosyamıza sunulan Alacağın temliki sözleşmesinde … İnşaat Tic. A.Ş.-Sü-Ha Tur. Taş. Sey. Acen. Taah. İnş. Tic. A.Ş. İş ortaklığı ile temlik alan Taşpolat İnş. Mak. San. ve Tic. Ltd. Şirketi arasında düzenlenen 14/07/2015 tarihli temlikname incelendiğinde; anılan iş ortaklığının Mahkememizin işbu dava dosyasında talebine konu alacak miktarının 1.500.000,00-TL’lik kısmını temlik alan Taşpolat İnşaat Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirkete gayrıkabili rücu olarak devrettiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar davalı vekili tarafından davacı davacı … İnşaat ve Tic. A.Ş.’nin tek başına diğer adi ortak ile birlikte hareket etmeksizin veya anılan ortağın muvafakatını almaksızın dava açamayacağı ileri sürülmüş ise de; yukarıda değinilen sözleşmenin 3.maddesindeki düzenleme gereğince davacı davacı … İnşaat ve Tic. A.Ş.’nin pilot ortak olarak diğer davacı ortağı da temsilen dava açtığı kabul edilerek taraf ehliyetine ilişkin dava şartı yokluğu itirazı yerinde görülmemiştir.
Taraf delilleri toplandıktan sonra dosyamızda istinabe yazısı yazılarak alınan SMMM bilirkişi raporunda özetle; davalı şirketin 2008 yılına ait ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, dosyada mevcut faturalar ve faturalara yansıtılan iskonto oranları dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda davacının içerisinde yer aldığı adi ortaklığın davalı Şirketten alacaklı olmadığı ,31/12/2008 tarihi itibariyle davacının davalıya 286.158,67-TL borçlu olduğu,davalının taraflar arasındaki akaryakıt satım sözleşmesinde öngörülen iskonto oranlarından daha yüksek olan % 10 oranında iskonto uyguladığının tespit edildiği belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, davacının ortağı olduğu adi ortaklığın ticari defterleri inceletilerek ve istinabe ile alınan SMM bilirkişi raporundaki ticari defter kayıtları ile karşılaştırmalı inceleme yapılmak üzere SMMM ve hukukçu bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Dosyamıza sunulan bilirkişi heyeti raporunda özetle; davacı iş ortaklığının 2012 yılına ait muhasebe usul ve ilkelerine uygun kayıt altına alınan ve kapanış tasdiki bulunan ticari defter kayıtlarına göre 01/01/2012 tarihi itibariyle davalı Şirkete 1.400.118,77-TL fazla ödeme yaptığı, taraf defterleri arasında oluşan 26.000,00-TL’lik farkın davalının ticari defterlerinde iş ortaklığına 16/02/2010 tarihinde borç olarak kayıt edilen temlik masrafının iş ortaklığına ait ticari defterlerde bulunmamasına rağmen taraflar arasında imzalanan sözleşmede temlik masrafının alıcı iş ortaklığına ait olduğunun belirtildiği, belgesi sunulmak kaydıyla bu konudaki masrafın iş ortaklığın ödenmesi gerektiği, davalının 2011 yılına ait ticari defter ve kayıtları bulunmadığından tarafların 2011 yılı kayıtlarına ilişkin bir karşılaştırma yapılamadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi raporundaki tespit ve değerlendirmeler dikkate alınarak taraf ticari defterleri yönünden karşılaştırmalı inceleme yapılarak bilirkişi raporu aldırılabilmesi için Mahkememiz’ce davalı Şirketin 2009-2010 ve 2011 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının ibrazı için isticvap davetiyesi tebliği talepli olarak istinabe yazısı yazılmış ise de; 21/10/2015 tarihinde yapılan tebligata rağmen davalı Şirketin anılan ticari defterlerinin bulunduğu yer ile ilgili olarak beyanda bulunmamış ve ticari defterlerini ibraz etmemiştir.
Dosyamızda taraf vekillerinin gerekçeli itirazları doğrultusunda SMMM ve hukukçu bilirkişilerden oluşturulan 2. Bilirkişi heyeti raporunda özetle; taraflar arasında esasen 2008-2009 ve 2010 dönem kayıtları birbiri ile örtüşmekte olup aradaki tek farkın 16.02.2010 tarihinde “temlik masrafı” açıklamasıyla davalının yaptığı 26.000,00 TL’lik kayıt olduğu, sözleşmenin 7. maddesi uyarınca bu temlik masrafının davacıya ait olmakla bu miktarın davalı tarafın alacağı olduğu, ancak davacı tarafça bu masrafın kendileri tarafından ödendiğine ilişkin itirazlarının olması ve bunu belgelemeleri halinde alacak kaydından düşülmesi gerektiği, bu miktarın davalı alacağı olarak kabul edilmesi ile birlikte 2010 dönem sonuna kadar davalı alacağının 466.714.24 TL olduğunu, davalı tarafın ticari defterlerini ibraz etmediği , incelenen davacı kayıtlarına göre 2011 döneminde davacının 29.04.2011 tarih, 1961751 seri no’lu, 213.000,00-TL bedelli çekin karşılıksız çıkması sonucunda iadesi üzerine davacı tarafından 30.03.2011 tarih,, 1961750 seri no’lu 213.000,00-TL, 30.05.2011 tarihli, 1961752 seri no’lu, 212.633,00-TL, 30.05.2011 tarihli ve 2059925 seri no’lu, 215.200,00-TL,Taşpolat ödemesi olarak belirtilen 1.200.000,00-TL dahil olmak üzere davalı Şirkete toplam 1.840.833,00-TL ödeme yapıldığı, 2011 yılında dönem sonunda davacının fazla ödemeden kaynaklanan (440.714,23- 1.840.833,00) = 1.400.118,77 TL alacak kaydının varlığı, davacı defterinde bulunmayan ve davalının 2010 dönem muavin defterinde mevcut 26.000,00-TL’lik temlik masrafının tenzili ile davacının davalı Şirketten fazla ödeme nedeni ile bakiye (1.400.118,77 – 26.000,00) = 1.374.118,77 TL alacaklı olduğu mütalaa edilmiştir.
2.Bilirkişi heyeti raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, itirazlar çerçevesinde alınan 1. Ek raporda ise; taraflar arasında ihtilaf konusu olan çekler ve nakit ödemelerin davacı Şirket ticari defterlerinde kayıtlı ödemelerin yer aldığı, 2011 yılına ait davalı Şirket ticari defterlerinin ibraz edilememesi nedeni ile davalı Şirket ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığının tespit edilemediği, dava konusu iki adet gayrımenkulün iş ortaklığının borcuna karşılık davalı taraf adına teminat olarak verildiğine dair davalının imzasını taşıyan herhangi bir belge bulunmadığını, davacı Şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olup davalı tarafından itiraz edilen asıl raporda bahse konu çekler ile Taşpolat şirketi ile ilgili olarak yapılan davalıya yapılan nakit ödemelerine ait imzalı dayanak ödeme belgeleri bulunmadığı gibi davalının da sözkonusu ödemeleri kabul etmediği dikkate alındığında; davacının fazla ödeme nedeni ile dava konusu talebinin yerinde olmadığı mütalaa edilmiştir.
Bilirkişi heyeti 1. Ek raporundan sonra davalı Şirketin davalı Şirket tarafından dosyaya sunulan 2008-2012 yıllarına ait muavin defter kayıtları ve sevk irsaliyeleri inceletilerek alınan taraf itirazlarının değerlendirilmesi alınan 2. Ek raporda ise; davacı Şirketin ticari defter kayıtlarında ancak davalının muavin kayıtlarında bulunmayan ödemelerin cari hesap nedeni ile yapılan ödemeleri olduğu sonucuna varılması halinde davacının davalıdan fazla ödeme nedeni ile 1.374.118,77-TL talep edebileceği , sözkonusu ödemelerin cari hesap nedeni ile değil de; başka bir nedenle yapıldığının kabulü halinde ise; davacının fazla ödemesinin mevcut olmadığı mütalaa edilmiştir.
2.Ek rapor sunulduktan sonra davalı Şirket tarafından dosyamıza sunulan 2008-2012 yıllarına ait yevmiye defterleri inceletilerek tarafların iddia ve savunmaları ve önceki raporlara yönelik itirazları çerçevesinde ve uyuşmazlığın denetime elverişli şekilde aydınlatılması için 3. Ek rapor alınmış, sunulan raporda özetle; davalının 2008 yılı yevmiye defterinin açılış tasdikinin yaptırılmadığı, 2009-2012 yıllarına ait açılış ve kapanış tasdiklerinin ise süresinde yaptırıldığı, taraflar arasındaki akaryakıt satım ilişkisi kapsamında davalı Şirketin toplam 9.279.868,18-TL bedelli 163 adet fatura düzenlendiği, davacı tarafından 2008-2011 döneminde davalıya toplam 12.794.843,95-TL ödeme yapıldığı, davacının çek ve senet ödemelerinden toplam 3.955.690.00-TL’lik kısmının karşılıksız kaldığı, 2010 döneminde alacağın temlikinden dolayı davacının hesabına26.000,00-TL borç kaydedildiği ,09/11/2012 dava tarihinde davalının bakiye (9.279.868,18-TL-12.794.843,95-TL+3.955.690.00-TL+26.000,00-TL) 466.714,23-TL alacak kaydının mevcut olduğu, davacı Şirket ticari defterlerinde mevcut olan kayıtların davalı Şirketin ticari defterlerinde bulunmadığı belirtilerek 2. Ek rapordaki görüş ve tespitler tekrar edilmiştir.
Yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; davacı … İnşaat Tic. A.Ş. ile dava dışı… İnşaat A.Ş. arasında ihale konusu yol yapım işi nedeni ile adi ortaklık ve adi ortaklık tadil sözleşmeleri imzalandığı, adi ortaklık ilişkisi kurulduktan … İnşaat Tic. A.Ş. ile dava dışı… İnşaat A.Ş. İş ortaklığı ile davalı Şirket arasında ihale konusu işin yapım sürecinde inşaat şantiyesindeki araçları için iş ortaklığının davalı Şirketten akaryakıt alımına ilişkin sözleşme imzaladığı sabit ve çekişmesiz maddi ve hukuki olgulardır.
Bu bağlamda, somut uyuşmazlıkta davacının davalı Şirketten akaryakıt alımı nedeni ile istirdaden talep edebileceği fazla ödemesinin mevcut olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Daha açık bir anlatımla, taraflar arasındaki uyuşmazlık yukarıda değinilen bilirkişi raporlarında belirtildiği üzere üç adet çek ödemeleri ile Taşpolat ödemesi adı altında kayıtlı olan 1.200.000,00-TL bedelli ödemeden kaynaklanmakta olup dosyamız davacısı sözkonusu ödemelerin davalıya taraflar arasındaki akaryakıt alımına ilişkin cari hesap ilişkisinde borcuna mahsuben yapıldığını iddia etmiştir. Davalı Şirket ise; bu ödemelerin İstanbul ili, Bayrampaşa İlçesinde bulunan bir gayrimenkulün satışına ilişkin 3. Kişiler arasındaki ilişki olduğunu ileri sürdüğünü ve dava konusu istirdat talebine dayanak cari hesap kapsamında olmadığını ileri sürmüştür.
Hemen belirtmek gerekir ki, davacı Şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olup davalı tarafından itiraz edilen 30.03.2011 ve 961750 seri no’lu, 213.000,00-TL, 30.05.2011 tarihli, 1961752 seri no’lu, 212.633,00-TL, ve 30.05.2011 tarihli, 2059925 no’lu ve 215.200,00-TL.bedelli çekler ile Taşpolat ödemesi adı altında yapılan 1.200.000,00-TL. ödemelerin davalı imzasını taşıyan belgeleri dosyaya sunulmamıştır. Ancak davacı Şirket, davalıya bahse konu ödemeleri yaptığını ileri sürerek istirdat talebinde bu ödemelere de dayandığına göre ; sözkonusu ödemelere ait dayanak ödeme belgelerini ibraz ederek ödeme iddiasını usulen kanıtlamakla yükümlüdür. Davacı tarafından değinilen ödeme belgeleri sunulmadığına göre dayanak ödeme kayıtlarını ibraz edemediği ve davalının ticari defterlerinde kayıtlarında da yer almayan ve davalının kabul etmediği bu ödemelerin davacı tarafından davalı Şirkete akaryakıt satım cari hesap ilişkisi kapsamında yapılan ödeme olarak kabulü mümkün değildir. Davacı Şirket, değinilen ödemeler yönünden davalı Şirket ticari defterleri ile kendi ticari defter kayıtları arasındaki farklılığı kendi lehine hukuki sonuç doğuracak biçimde yazılı ve usulüne uygun deliller ile kanıtlayamamıştır. Bu durumda ise; Mahkememiz’ce de benimsenen 2. Bilirkişi 3. Ek raporu dikkate alındığında; dava tarihi itibariyle davalının bakiye (9.279.868,18-TL-12.794.843,95-TL +3.955.690.00-TL+26.000,00-TL) 466.714,23-TL bakiye alacak kaydı mevcut olup davacının davalıya yaptığı istirdat talebine konu olabilecek fazla ödemesinin sabit olmadığı kanaatine varılmakla;açıklanan gerekçelerle haklılığı kanıtlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı maktu 59,30-TL olup davacı … İnşaat Tic.A.Ş. tarafından peşin yatırılan 742,59-TL harçtan mahsubu ile bakiye 683,29-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde anılan davacıya İADESİNE,
3-Temlik alan davacı tarafından yatırılan 22.612,64-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde anılan davacıya İADESİNE,
4-Davacılar tarafından yapılan giderlerin kendileri üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince nispi 80.894,16-TL vekalet ücretinin temlik alan davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacılara İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/12/2021

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza