Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/156 Esas – 2022/367
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/156
KARAR NO : 2022/367

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Tecavüzün ve Haksız rekabetin tespiti, Tecavüz fiillerinin durdurulması ve önlenmesi)
DAVA TARİHİ : 25/04/2022
KARAR TARİHİ : 27/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/10/2022
DAVA:
Davacı vekili 25/04/2022 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; müvekkilinin, ceza hukuku alanında oldukça tecrübeli ve saygın bir hukukçu olduğunu, “…” isimli kitabın yazarı olduğunu, kitabın FSEK m. 2 hükmü anlamında ilim eseri vasfında olduğunu, müvekkilinin kitabın basımı ve dağıtımı ile ilgili olarak … Basım Yayım Dağıtım San. Ve Tic. Ltd. Şti ile anlaştığını, ilk olarak 29/05/2019 tarihli “Basım, Yayım ve Telif Haklarının Devrine İlişkin Sözleşme ile üç ay süreyle kitabın basılması, çoğaltılması, işlenmesi ve dağıtılmasına ilişkin telif hakları yayınevine devredildiğini, bununla beraber taraflar arasında ilk sözleşme geçersiz hale getirilmeksizin 30/05/2019 tarihli ek protokol imzalanarak kitabın tüm telif haklarının yazara ait olduğunun belirtildiğini, ilgili sözleşme ve protokol de … Basım Yayım Dağıtım San. Ve Tic Ltd. Şti yetkili müdürü olan davalılardan … … tarafından imzalandığını, sözleşme ve protokolden anlaşılacağı üzere, taraflar kitapla ilgili her türlü kağıt, baskı ve cilt masraflarının müvekkili yazar tarafından karşılanacağı, kitabın tüm tasarımının, sayfa düzeninin ve dağıtımının ise yayınevi tarafından yapılacağı hususlarında anlaştıklarını, ayrıca sözleşme uyarınca sözleşme süresinin kitabın basım tarihiden itibaren 3 ay olduğu, sözleşme süresi bittiğinde sözleşmenin kendiliğinden sona ermiş sayılacağı ve sözleşme süresi içerisinde kitabın baskısı bittiği takdirde yeni bir sözleşme yapılmadan kitabın basılamayacağının belirtildiğini, yayınevine sadece kitabın yayılması/ dağıtılması bakımından yetki verildiğini, bu doğrultuda müvekkili yazar tarafından ihale konu kitabın, FSEK m. 25 uyarınca kamuya iletimi, elektronik ortamda elektronik nüshasının satımı, kirası, ödünç verilmesi ve bunlar gibi her türlü yararlandırılması halleri bakımından yetkinin müvekkili yazara bırakıldığını, müvekkiline ait … … Yayınevi tarafından kendisine ait https://www…..com.tr alan adlı internet sitesinde ve davalılardan …’ın yetkili müdürü olduğu şirkete ait …com adlı internet sitesinde ve. bu sitenin yönlendirdiği yine …’ın yetkili müdürü olduğu başka bir şirkete ait https://www…..com/tr ‘de sanal nüsha satışı, kiralanması, … olarak ödünç verilmesi ve bunlar gibi yararlandırılması suretiyle kamuya arz edilerek umuma iletildiğini, yapılan Whois araması sonucu ….com/tr isimli internet sitesinin sahibinin de … Bilişim Teknolojileri Yayıncılık Tic. Ltd. Şti.; https://www…..com/tr alan adlı internet sitesinin de … BASIM YAYIN … DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ olduğunun tespit edildiğini, bu şirketlerin ikisinin de yetkili müdürü şüphelilerden … olduğunu, bu doğrultuda müvekkilinin FSEK m.25’te düzenlenen kamuya iletim hakkının davalılar tarafından ihlal edildiği ilk olarak Ankara 62. Noterliğinin 09/12/2021 tarihli ve 65409 yevmiye numaralı noter e- tespit tutanağı ile tespit yapıldığını, e- tespit tutanağından belirtilmemiş olsa da ….com internet sitesinde müvekkilinin kitabın aratılması sonucunda, kitabın yanındaki “tam metin” butonunun seçilmesi halinde ise, … sitesi abonelerine müvekkiline ait kitabın tamamına erişim hakkı sağlandığını, Ankara 5. FSHHM’nin 2022/5 d.iş sayılı dosyası üzerinden 27/01/2022 tarihinde delil tespiti ve ihtiyati tedbir talebiyle, davalılar hakkında hukuki işlem başlatıldığını, davalılar ve hukuka aykırı eylemleri bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne karar verildiğini beyan ederek, müvekkile ait “…” isimli eserin davalılar tarafından izinsiz olarak https://www…..com/tr ve https://www…..com/tr alan adlı internet sitelerinde çoğaltılıp umuma iletilmesi eylemlerinin eserden doğan mali ve manevi haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, müvekkilin “…” isimli ilim eserinden doğan mali ve manevi haklarına tecavüz oluşturan, karşı tarafın fiziki ve dijital ortamlardaki tüm ihlal fiillerinin önlenmesi ve durdurulmasına, müvekkilin mali ve manevi haklarının sahibi olduğu “…” isimli eserin, başta https://www…..com/tr ve https://www…..com/tr alan adlı internet siteleri olmak üzere, ihlali gerçekleştiren tüm internet sitelerinden derhal kaldırılmasına, bu hususta davalılara mahkemece takdir edilecek 7 ila 10 günlük kesin süre verilmesine; verilen süre içerisinde kaldırılmaz ise söz konusu https://www…..com.tr, https://www…..com/tr ve https://www…..com/tr alan adlı internet sitelerine ve belirlenecek ihlalin gerçekleştiği internet sitelerine URL üzerinden, bu mümkün değilse tüm siteye erişiminin engellenmesi suretiyle ihlalin sonlandırılmasına ve ihlalin tekrarının ÖNLENMESİNE, mahkeme tarafından tesis edilecek kararın tüm Türkiye’de yayımlanan gazetelerden birinde bir defa ilanına, delil tespiti giderleri dahil tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yüklenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Basım Yayım Dağıtım… Şirket yetkilisi ve davalı … … cevap dilekçesinde özetle, davacının söz konusu davada hukuki yararı bulunmadığını, davaya konu edilen olayın personel hatası nedeniyle “sehven” yapılan ve bu hususun farkına varılmasının ardından gerekli düzenlemelerin yapıldığını, davacı yazarla tespit davasından haberdar olunduktan sonra yapılan şifahi görüşmede, kendisinin yayıneviyle ilgili bir şikayetinin bulunmadığını, dijital ortamda yayımlanan diğer davalı … Bilişim Teknolojileri firmasından dolayı bu davayı açtığını beyan ettiğini, açılan davada davacının talep ettiği istediği ihlal fiilleri davadan çok önce giderildiği için hukuki yarar bulunmadan açıldığını beyan ederek, davanın dava şartı yokluğundan usulden reddini talep etmiştir.
Davalılar …, … Bilişim Teknolojileri Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi ve … Basım Yayın … Dağıtım Anonim şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; …, uzun yıllardır uluslararası yayınevleriyle çalışan dijital yayıncılık alanında çok geniş bilgi birikimi ve tecrübeye sahip olan bir şirket olduğunu, … Basım’ ın ise bir … kuruluşu ve markası olduğunu, …’ın yıllardır başta dijital yayıncılık alanı olmak üzere ticaretin birçok alanında faaliyet gösteren saygın bir iş adamı olduğunu, … ve … Basımın temsilcisi olduğunu, Türkiye’de hukuk alanında önde gelen yayınevlerinden olan ve … platformu bünyesinde 700 ün üzerinde dijital eseri bulunan … Yayınevinin … platformuna eklenecek yayınlara ilişkin Informascopela ile, Sürelikitap platformuna eklenecek yayınlara ilişkin … basımla sözleşme imzaladıklarını, söz konusu sözleşmelerde “eser”, … Yayınevinin lisans kapsamındaki haklarına sahip olduğu yayınlar olarak tanımlı olduğunu, huzurdaki dosyanın konusu kitabın … Yayıneviyle yapılan sözleşme ve … Yayınevinin talebi doğrultusunda DRM şifreleme işlemleri yapıldıktan sonra … ve Sürelikitap platformlarına eklendiğini, müvekkillerinin kasıtlı olarak hukuka aykırı hiçbir eylem gerçekleştirmediğini, ihlalin … Yayınevinden kaynaklandığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.

GEREKÇE:
A-Uyuşmazlığın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler
Dava; FSEK uyarınca eser sahipliğinden doğan haklara tecavüzün ve haksız rekabetin tespit, tecavüz fiillerinin durdurulması ve önlenmesi isteminden ibarettir.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.02.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 1/B-a maddesi “eseri” “sahibinin hususiyetlerini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlamıştır. Yasaya göre, bir fikir veya sanat ürününün “eser” sayılabilmesi için aranması gereken birinci unsur “sahibinin özelliklerini taşımasıdır. Böylece yasa, uluslararası sözleşmelerde olduğu gibi bireysel özelliği yani orijinalliği ön planda tutmuştur.
“Eser” den söz edebilmek için, söz konusu ürünün öncelikle sahibinin hususiyetini taşıması gerekir. Öğretide, bu unsur, bireysel üslup, yaratıcı gücün yansıması, var olanlardan farklı olanı ortaya koymak, herkes tarafından meydana getirilemeyeni yaratmak, yeni bir özelliğe sahip olmak gibi değişik terim ve nitelemelerle anılmaktadır.
Bir fikri ürünün eser olarak kabul edilebilmesi için gerekli bir diğer unsur ise kanunda sayılan eser kategorilerinden birine dahil olmasıdır. 5846 sayılı Kanunda eser türleri; ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat eserleri, sinema eserleri olarak sayılmıştır.
Ankara 5. FSHHM’nin …D.iş sayılı dosyasında, bilirkişi marifetiyle tespit yaptırıldığı, alınan rapor doğrultusunda 11/04/2022 tarihli ara kararı ile ” Talep eden vekilinin ihtiyati tedbir isteminin KABULÜ ile; Talep edenin yazarı olduğu “…” isimli … üzerinde bulunan eser sahipliği sıfatından kaynaklı; FSEK m. 14, 22 ve 25’ten doğan haklarının karşı taraflarca ihlal edildiği bilirkişi raporuyla
belirlendiğinden ve “…” isimli ilim eseri
vasfındaki eserden kaynaklanan mali ve manevi haklarının korunması bakımından
zorunluluk bulunduğundan, 6100 sayılı HMK m.392 hükmü uyarınca, karşı taraflar … … ve … Yayınevi temsilcisinin ikrar mahiyetindeki beyanları da dikkate alınarak teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesine;
bu cümleden olarak; Talep edenin “…” isimli ilim eserinden doğan
mali ve manevi haklarına tecavüz oluşturan, karşı tarafların dijital
ortamlardaki ihlal fiillerinin ÖNLENMESİ ve DURDURULMASINA,
Talep edenin mali ve manevi haklarının sahibi olduğu “Cinsel Dokunulmazlığa
Karşı Suçlar” isimli eserin tanıtımının, https://www…..com.tr/ alan adlı
internet sitesinden DERHAL
KALDIRILMASINA, bu hususta karşı taraf … BASIM YAYIM DAĞITIM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ve şirket yetkilisi … …’a, iş bu kararın kendilerine tebliğinden itibaren 10 günlük kesin süre
verilmesine, verilen süre içerisinde “… isimli eserin tanıtımının, https://www…..com.tr/ alan adlı
internet sitesinden KALDIRILMAMASI halinde tanıtımın yapıldığı “https://www…..com.tr/… URL adresi üzerinden, bunun teknik olarak mümkün olmaması halinde tüm siteye
ERİŞİMİNİN ENGELLENMESİ suretiyle ihlalin SONLANDIRILMASINA ve ihlalin
tekrarının ÖNLENMESİNE,
https://www…..com/tr ve https://www…..com/tr alan adlı
internet sitelerinde muhtemel ve tekrar edilebilecek ihlallerin MEN’İNE, “Tazminata esas teşkil edecek miktarın mahkemece belirlenebilmesi için talep edene ait kitabın https://www…..com/tr ve
https://www…..com.tr alan adlı internet sitelerine hangi tarihte yüklendiği,
ne kadar süreyle platformda kaldığı, kaç kez indirildiği, bu bağlamda indirilip okunma,
satın alınma ve kiralanma sayısının ve bu yönde karşı taraflar tarafından elde edilen gelirin
belirlenmesi için gerekli tüm bilgi ve verilerin karşı taraflardan temin edilmesine ve
tazminata esas olacak emsal bedelin sektör uzmanınca objektif bir hesap
doğrultusunda tespitini” ne yönelik ek delil tespiti isteminin hukuki yarar yokluğu nedeniyle REDDİNE, tedbir kararının uygulanması bakımından Ankara İcra Daireleri’nin görevli kılınmasına, Haç peşin alındığından harç ikmaline yer olmadığı, Kararın taraflara tebliğine” karar verilmiştir.

Uyuşmazlık konusu kitabın, çeşitli sürelerle kiralanmasına https://www…..com.tr adresinde
izin verildiği, https://www…..com/tr sitesinde ise “satın al” butonuna tıklandığında
https://www…..com.tr adresine yönlendirme yapıldığı ve ayrıca
https://www…..com/tr sitesinde üyelerine özel olarak kitabın dijital ortamda
tamamının okunmasına ve kitabın dijital nüshasının 3 gün süre ile kullanımına izin verilecek
şekilde indirilmesine izin verildiği görülmüştür
Ankara 5. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesince aldırılan bilirkişi raporunda yer alan maddi vakıalarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; Karşı taraf … Yayınevi’nin, talep eden ile akdettiği sözleşme ve sonraki tarihli protokol uyarınca, yetkisi bulunmamasına rağmen, davaya konu kitabın, karşı taraflar … ve … BASIM şirketine ait … ve … … isimli platformlarda dijital formatta yayınlanmasını sağladığı, karşı taraf … Yayınevi’nin verdiği icazet ile diğer karşı taraflar … ve … BASIM şirketlerinin, “…” isimli kitabın dijital haline yukarıda yer verilen sanal ortamlarda yer vermeleri, bu kitaba kurumsal veya bireysel kullanıcıların ulaşmalarını sağlamaları, yine … … platformunda bu kitabın … olarak kullanıcılara kiralanması eylemlerinin, talep edene ait FSEK m.22 hükmü uyarınca çoğaltma, FSEK m.25 hükmü uyarınca umuma iletim ve FSEK m.14 hükmü uyarınca umuma arz hakkını ihlal eder mahiyette olduğu tespit edilmiştir.
Bununla birlikte; bir kısım karşı taraflar vekilinin 28/02/2022 tarihli dilekçesinde görseline yer verdiği, karşı taraf … Yayınevi’ne ait https://www…..com.tr/ adresinde sergilenen “…” isimli kitabın online satışına ilişkin eylemin de, talep edene ait eser sahipliğinden kaynaklı yayma hakkı ve umuma arz hakkını ihlal ettiği tespit edilmiştir. Şöyle ki; talep eden ile karşı taraf … Yayınevi arasında akdedilen sözleşme uyarınca, söz konusu kitabın basımı ve dağıtımına ilişkin mali haklar, kitabın basım tarihinden itibaren 3 ay süre ile yayınevine devredilmiştir. Ancak somut olayda, karşı taraf … Yayınevi, kitabın basım tarihinden itibaren 3 ay süre geçmesine, kitabın basım ve dağıtım haklarının talep edene avdet etmesine rağmen, bu kitabın tanıtımını kendisine ait internet sitesinde yaparak satışa arz etmesi eyleminin, talep edene ait yayma hakkı ve umuma arz hakkını ihlal eder mahiyette olduğu tespit edilmiştir.
Davacı vekili 13/10/2022 tarihli dilekçesi ile davalılar … BASIM YAYIN … DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ, … BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YAYINCILIK TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ve … hakkında açtıkları davayı arabuluculuk görüşmeleri neticesinde varılan mutabakat uyarınca takip etmediklerini ancak … … ve … BASIM YAYIM DAĞITIM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ hakkında açtıkları davayı tüm talepler yönünden takip ettiklerini beyan etmiştir.
Davalılar … BASIM YAYIN … DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ, … BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YAYINCILIK TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ve …’ın vekili 24/10/2022 havale tarihli dilekçesi ile anlaşma tutanağını dosyaya sunduklarını, vekalet ücreti ve yargılama gideri taleplerinin olmadığını beyan etmiştir.
Dava konusunun tarafların üzerinde tasarrufta bulunabilecekleri hususlara ilişkin olduğu, davacı vekilinin davanın geri alınması talebine davalının muvafakat ettiği anlaşıldığından; davacının davalılar … BASIM YAYIN … DAĞITIM AŞ, … BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YAYINCILIK TİC.LTD.ŞTİ. ve … yönünden davasını geri alması nedeniyle HMK’nun 123.maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
Netice itibariyle dosya kapsamındaki Ankara 5. FSHHM’nin … İş sayılı dosyası, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davalı … … ve … BASIM YAYIM DAĞITIM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ eylemlerinin esere tecavüz ve haksız rekabet olduğu kanaatine varılmıştır. Ancak dava açılmadan önce davalılar ihlallerini sonlandırdıkları için ihlalin durdurulması ve sonlandırılması yönündeki taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerde, Davalılar … BASIM YAYIN … DAĞITIM AŞ, … BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YAYINCILIK TİC.LTD.ŞTİ. Ve … yönünden HMK 123 maddesi uyarında davanın açılmamış sayılmasına, Diğer davalılar … … ve … BASIM YAYIN DAĞITIM SAN.TİC.LTD.ŞTİ. Yönünden davanın KISMEN KABULÜNE, Davalıların eyleminin esere tecavüz ve haksız rekabet olduğunun tespitine, tecavüzün tekrarının önlenmesine, Kararın ulusal çapta yayın yapan bir gazetede bir defa ilanına, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davalılar … BASIM YAYIN … DAĞITIM AŞ, … BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YAYINCILIK TİC.LTD.ŞTİ. Ve … yönünden HMK 123 maddesi uyarında DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-a-Diğer davalılar … … ve … BASIM YAYIN DAĞITIM SAN.TİC.LTD.ŞTİ. Yönünden davanın KISMEN KABULÜNE,
b-Davalıların eyleminin esere tecavüz ve haksız rekabet olduğunun tespitine, tecavüzün tekrarının önlenmesine,
3-Kararın ulusal çapta yayın yapan bir gazetede bir defa ilanına,
4-Fazlaya ilişkin talebin reddine
5-Alınması gereken 80,70 TL harçtan harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiği için AAÜT uyarıca 15.000,00 vekalet ücretinin davalılar … … ve … BASIM YAYIN DAĞITIM SAN.TİC.LTD.ŞTİ nden alınarak davacıya verilmesine,
7-Reddedilen kısım itibariyle davalılar … … ve … BASIM YAYIN DAĞITIM SAN.TİC.LTD.ŞTİ kendilerini vekille temsil ettirdiği için AAÜT uyarınca 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
8-Davalılar … BASIM YAYIN … DAĞITIM AŞ, … BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YAYINCILIK TİC.LTD.ŞTİ. Ve …’ın vekalet ücreti ve yargılama gideri talebi olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak belirlenmesine, davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen 2.015,33 TL yargılama giderinden payına düşen 1.007,67 TL’nin davalılar … … ve … BASIM YAYIN DAĞITIM SAN.TİC.LTD.ŞTİ alınarak davacıya verilmesine, kalanının davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/10/2022