Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/9 E. 2021/356 K. 14.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/9 Esas – 2021/356
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/9
KARAR NO : 2021/356
DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali, Hükümsüzlük)
DAVA TARİHİ : 08/01/2021
KARAR TARİHİ : 14/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/10/2021

DAVA:
Davacı vekili 08/01/2021 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarıyla özetle; müvekkili şirketin … sayılı “fit”, “fit”, “fit x”, “fit …” “fit …” ibareli tanınmış markaların sahibi olduğunu, davalı şirketin, bu marka ile karıştırma ihtimali bulunacak derecede benzer nitelikteki “slim fit plus” ibaresini tescil ettirmek üzere davalı TÜRKPATENT’e başvuruda bulunduğunu, … kod numarasını alan başvurunun, Resmi Marka Bülteninde ilanı üzerine müvekkili tarafından Markalar Dairesi Başkanlığına itirazda bulunulduğunu, ancak itiraz yerinde görülmeyerek reddedildiğini, bu kararın yeniden incelenmesi talebinin de nihai olarak YİDK tarafından reddine karar verildiğini, oysa müvekkilinin 1961 yılından bu yana faaliyette bulunduğunu, ETİ markasının tanınmış marka olarak tescilli olduğunu ve WIPO nezdinde de tescilli olduğunu, müvekkilinin FİT ibaresini ilk kez 2007 yılında tescil ettirdiğini, bu marka üzerine büyük yatırımlar yaparak marka sayısını artırdığını, FİT ibareli …, … numaralı markalarının bulunduğunu, müvekkilinin “FİT” ibareli markasının zayıf/tanımlayıcı marka olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığını, bu hususta pek çok yargı kararı bulunduğunu, müvekkili tarafından uzun zamandır kullanılan “FİT” esas unsurlu markalardan doğan her türlü hak ve yetkilerin sadece müvekkiline ait olduğunu, müvekkili şirketin sektördeki faaliyetlerinden, haklı ününden ve kamuya sağladığı güvenden hareketle yıllardır tüketilen, tüketicilerin aklında yer ettiğini, yatırımlar ve piyasa araştırmaları doğrultusunda geliştirilen FİT markasının ayırt ediciliği düşük bir marka kabul edilmemesi nedeniyle “SLİM FİT PLUS” markasının tesciline izin verilmesinin müvekkilinin yıllarca emek verdiği markasının zarar görmesine neden olacağını, halk tarafından iki marka arasında bağlantı kurulması ve hatta çağrıştırması dahi karıştırılma ihtimali için yeterli ölçü kabul edilmesi gerektiğini, FİT esas unsurlu markaları yanında SLİM esas unsurlu 1990 yılından beri tescilli olup 30 yıldır kullanıldığını, unsurlu … ve … sayıl markaların da bulunduğunu, davalı markası ile müvekkilinin tescilli markalarının iltibasa neden olacak düzeyde benzer olduğunu, davalı markasının müvekkiline ait SLIM ve FİT markaları ile ilintili olduğu, markalrın devamı,serisi olarak algılanmasının kuvvetle muhtemel olduğunu, her ikisi de müvekkiline ait iki markanın aynı sınıftaki bir ürün bakımından kullanılacak olduğunun düşünülebileceğini, markanın hitap ettiği tüketici kitlesi bakımından müvekkili bünyesindeki iki markanın birleştiği intibasının uyanabileceğini, davalı markasında yer alan PLUS ibaresinin fazla, ek gibi anlamlarına geldiğini, ortalama tüketici nezdinde yaygın bilinen bir anlama sahip olduğu da düşünüldüğünde ürünün büyük boy olduğu, normalden fazla olduğu gibi anlamlara geldiği düşünülebileceğini ve umumi intiba bakımından müvekkiline ait markaların ortak markalama yoluyla bir ürün oluşturması ve bunun normalden büyük olması gibi bir izlenim uyandırabileceğini, markalrın tescil sınıflarının 30. Sınıfta birebir aynı olduğunu, 5. Sınıf emtialarından 2. Alt sınıfta yer alan “diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri, bebek mamaları” emtiaları müvekkiline ait markanın tescilli olduğu emtialar ile çok benzer nitelikte olduğunu, ortalama gıda tüketicisinin dava konusu marka ile müvekkilinin markasını benzer olarak algılayabileceğini yahut iki marka arasında iktisadi bir bağ olduğunu düşünebileceğini, gıda tüketicisinin dikkat düzeyinin daha düşük olduğunu, davalı şirketin başvurusunun tesadüf eseri olamayacağını , müvekkilinin markalarından haberdar olmadığının söyleneyemeyeceği bu nedenle kötü niyetli bir başvuru olduğunu, beyanla TÜRKPATENT YİDK’nın … sayılı kararının iptaline, … sayılı markanın 30. Sınıfın tamamı, 05.02. Sınıfıta bulunan emitalara ait hizmetler yönünden iptaline, tescili halinde hükümsüzlüğüne karar verilmesi talep ve dava olunmuştur.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı markasının kelime, şekil ve renk unsurundan oluşan ayırt edici bir kombinasyona sahip olduğunu,kelime unsurlarından nispeten daha büyük puntolarla oluşturulmuş olan logo ve renk unsurlarının incelemede göz ardı edilmesinin mümkün olmadığını, söz konusu kullanımlar ile markanın yarattığı bütünsel algı ve imajın tamamen değiştiğini, markaların görsel, işitsel ve anlamsal düzeyde de birbirinden farklı olduğunu, FİT ibaresinin 30. Sınıf ve 05.02. sınıfta yer alan mallar yönünden tasviri anlamı olup, ayırt ediciliğinin düşük olduğunu, tüketicilerin markalar arasında ilişki kurmasının mümkün olmadığını, davalı markasında FİT ibaresinin öne çıkarılmadığını, bütünün içerisinde yer aldığını, markalar arasında iltibas ihtimali olmadığını, YİDK kararının hukuka uygun olduğunu, kesinleşmiş bir çok yargı kararında fit ibaresinin 29,30,32. Sınıflar yönünden ayırt ediciliğinin düşük olduğu tespitlerinin yapıldığını, ilgili sınıfta tasviri nitelikteki anlamının da ortalama tüketici tarafından bilindiğini, FİT ibaresinin davalı markasında, bütünün içerisinde dikkat çekmeyecek şekilde ve gerçek kelime anlamlarıyla kullanıldığını, davacının tanınmışlık iddiasını ispatlayamadığını, kötüniyet iddialarının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir
Diğer davalı şirket, usulüne uygun tebligat yapıldığı halde davaya cevap vermemiş ve yargılamaya katılmamıştır.
YARGILAMA VE DELİLLER :
Tarafların sav ve savunmaları dinlenmiş, TÜRKPATENT’den davalı şirkete ait … sayılı marka başvurusu işlem dosyası ile itiraza dayanak marka tescil belgesi getirtilmiş, sunulan deliller incelenmiş, çözümü teknik ve özel bilgiyi gerektirdiği düşünülen konularda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, alınan rapor dosyadaki kanıtlarla tutarlı, delillerin değerlendirilmesi aracı olarak denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlıgın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler, Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava TÜRKPATENT YİDK’nun … sayılı kararının iptali ve tescili halinde davalı şirkete ait … sayılı “slim fit plus” ibareli markanın 30. Sınıfın tamamı, 05.02. Sınıfıta bulunan emitalara ait hizmetler yönünden iptaline, tescili halinde hükümsüzlüğüne ve sicilden terkini istemlerine ilişkindir. İptali istenen YİDK kararının davacıya 04/12/2020 tarihinde tebliğ edildiği, 08/01/2021 tarihinde açılan davanın, 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Davada uyuşmazlığın özü, davacıya ait … sayılı “fit”, “fit”, “fit x”, “fit …” “fit …” ibareli markanın, davalı şirketin … sayılı “slim fit plus” ibareli başvurusu yönünden SMK’nın 6/1, 6/5, 6/9 hükümleri çerçevesinde tescil engeli olup olmadığı ve sonucuna göre … sayılı YİDK kararının hukuka uygun bulunup bulunmadığına ilişkindir.
TÜRKPATENT’den getirtilen … sayılı marka başvuru işlem dosyası incelendiğinde, davalı şirketin 31/12/2019 tarihinde “slim fit plus” ibaresinin marka olarak tescili istemiyle davalı TÜRKPATENT’e başvuruda bulunduğu, tescil kapsamında 05, 30.sınıftaki bir kısım emtiaların yer aldığı, başvurunun Resmi Marka Bülteninde ilan edildiği, ilana davacının … sayılı “fit”, “fit”, “fit x”, “fit …” “fit …” ibareli markaları ile benzerlik arz ettiğinden ve tanınmışlık iddiasıyla itirazda bulunduğu, itirazın Markalar Dairesince reddi üzerine, yeniden inceleme isteminin YİDK’nun … sayılı kararı ile nihai olarak reddine karar verildiği, bu kararın iptali ve … sayılı markanın 30. Sınıfın tamamı, 05.02. Sınıfıta bulunan emitalara ait hizmetler yönünden iptali, tescili halinde hükümsüzlüğü istemiyle mahkememiz önündeki davanın yasal süresinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkememizce 03/09/2021 havale tarihli uzman bilirkişi heyetinden alınan raporda konu ayrıntılı irdelenmiş olup özetle; “Davaya konu markaların6769 sayılı SMK’nın 6/1. maddesi bağlamında benzer olduğu, davaya konu marka başvurusunda bulunan 30. Sınıfta Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez ve 5. Sınıfta yer alan diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; bebek mamaları yönünden SMK’nın 6/1. maddesi bağlamında iltibas ihtimali bulunduğu, SMK’nın 6/5. maddesinin uygulama şartlarının oluşmadığı, Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu tarafından verilen dava konusu … sayılı YİDK kararının iptal koşullarının oluştuğu” ifade edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.6/1 hükmü kısaca, bir marka başvurusunun daha önce yapılmış başvuru veya tescilli bir marka ile “karıştırılma ihtimali” bulunması ve önceki marka ya da başvuru sahibinin itiraz etmesi koşuluyla başvurunun reddini öngörmektedir. Şu halde, iltibas ya da karıştırma riskinin varlığı için, tescil kapsamındaki mal/hizmetlerin ve aynı zamanda başvuru ve markanın (işaretlerin) karıştırma ihtimali bulunacak derecede aynı yada benzer olması gerekir; karıştırma ihtimalinin değerlendirilmesinde somut olayın tüm özellikleri dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. İlke olarak mal ve hizmet benzerliği ile değerlendirmeye başlanır. Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken de çekişme konusu mal ve hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi, doğal yapısı, kullanım amacı, fiyatı, alım sıklığı, üretim dağıtım ve satış kanalları ile yerleri, rekabet, ikame veya tamamlama ilişkisi olup olmadığı gibi bütün faktörler dikkate alınmalıdır.
Buna göre dava konusu başvuru’nun “slim fit plus” ibaresinden oluştuğu, kapsamında 05, 30.sınıftaki “05 İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal radyoaktif maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler;insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç) : diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuklar, yetişkinler ve evcil hayvanlar için bezler. Zararlı böcek, zararlı bitki, zararlı mantar ve kemirgenleri yok edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici ve kötü kokuları giderici maddeler. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar, ilaçlı sabunlar, dezenfekte edici sabunlar, antibakteriyel el losyonları. 30 Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” hizmetlerinin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise … sayılı “fit”, “fit”, “fit x”, “fit …” “fit …” ibarelerinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 29, 30, 32.sınıflardaki bir kısım mal ve hizmetlerin yer aldığı gözlenmektedir.
Buna göre, açıklanan kriterler çerçevesinde yapılan değerlendirmede, davalıya ait marka başvurusunun NICE Sınıflandırma sisteminin 30. Sınıfta Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez sınıflarında sayılan mallarına ve hizmetlerine ilişkin yukarıda gösterilen davacı tescilli, markaları ile aynı olduğu, yine 05 .sınıfta yer alan diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; bebek mamaları yönünden ise davacının 29. Ve 30. sınıftaki tescilli markaları da dikkate alındığında ticari ekonomik idari bağlantıda olma yanılgısı da dikkate alındığında ilişkili olduğu, sonuç olarak SMK md. 6/1’de sayılan emtiaların ilişkili olması şartının sağlandığı kanaatine varılmıştır.
İşaretlerin benzerliğine gelince, bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktördür. İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurlar akılda tutulmalıdır. Görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etki esas alınmalıdır.
Somut olayda çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış “slim fit plus” ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak markaların standart karekterle yazılı “fit”, “fit”, “fit x”, “fit …” “fit …” ibarelerinden oluştuğu görülmektedir.
Davaya konu davalı markası beyaz zemin üzerine kırmızı üzerinde orta üst kısımda küçük puntolarla ve kırmızı renkle yazılmış “SLIM” kelime unsuru, bu ibare altında ise daha büyük fontta turuncu zemin içinde beyaz renkte “FIT” ve kırmızı zemin içinde yine beyaz renkte “PLUS” ibaresi yer aldığı görülmüş. markanın orta kısmında büyük puntolarla yazılan “FIT PLUS” ibaresinin, marka imajını aktaran esaslı/asli unsur olduğu kanaatine varılmıştır. Yine “söz görünümden yüksek sesle konuşur” ilkesi gereği markadaki sözcük unsurlarının baskın ve ayırt edici unsur olduğu kanaatine varılmıştır. Davaya konu davalı markası ile tescil sınıfları benzer olan davacı markaları incelendiğinde bir kısmının herhangi bir şekil yahut renk unsuru içermeyen, beyaz zemin üzerine siyah renkli harflerle “FİT” ibaresinden ve bir kısmının yine beyaz zemin üzerine siyah harflerle “Fit” ibaresi yanına “X” , “…” şeklinde bir takım harf ve kelime unsurları eklenerek oluşturulan markalar olduğu, bir kısmının ise beyaz zemin üzerine siyah çerçeve şeklinde sarı renkli “FİT” ve yine sarı renkli “FİT” ibareli marka yanına eklenmiş koyu pembe renkli “X” , “…” şeklinde harf ve kelime unsurları eklenerek oluşturulan markala olduğu görülmüştür. Davacı markalarının da özetle “FİT” ibaresini içerdiği, markaların bu seri çerçevesinde yaratılan markalar olduğu, bu kapsamda davacı markalarının esaslı unsurunun “FİT” ibaresi olduğu kanaatine varılmıştır.
Görsel Benzerlik Alanında Değerlendirme
Dava konusu markada geçen “PLUS” kelimesi İngilizce bir sözcük olup Türkçe anlamı “artı, ilaveten, artı olarak; fazladan”dır.23 Tüketicilerin İngilizce anlama/bilme oranının yüksek olduğu kabul edilebilir olmasa da, PLUS kelimesi anlam olarak “artı, ilaveten” anlamında birçok sektörde sıklıkla tercih edilip (tekstil sektöründe XL(+) plus büyük beden, ulaşım sektöründe “plus” veya artı (+) daha geniş koltuklar, gıda sektöründe içeriğinde ilave mamül ihtiva eden veya boyutu normal ürüne göre daha büyük olan ürünler -mesela kurabiye- veya teknoloji sektöründe “plus” telefonlar standardından daha geniş ekrana sahip olanları ifade etmek için) kullanılmakta olduğundan dolayı, genel olarak tüketici nezdinde belirli bir bilinirliğe ulaştığı söylenebilir. Nitekim TÜRKPATENT çevrimiçi marka araştırma sayfasında sınıfsız olarak yapılan incelemede “plus” ifadesini içeren 7749 markaya ulaşılmıştır. Bu sebeplerle “plus” ifadesinin markaya yeterli derecede ayırt edicilik kazandırdığı düşünülmemektedir. Tüm bu kapsamda bakıldığında; davaya konu marka ile daha önceden davacı adına tescilli markaların ilk bakışta göze çarpan unsuru olan “FİT” ibaresinin aynı olması, bu ibarenin davalı markasında müstakil olarak yer alması sonrasında gelen PLUS ifadesinin sadece güçlendirici bir anlam içerir ibare olması karşısında taraf markalarının görsel olarak benzer oldukları kanaatine varılmıştır.
Anlamsal Benzerlik Alanında Değerlendirme
Bazı hallerde markalardaki şekil unsuru birbirinden çok farklı olsa bile, sözcük unsurlarından dolayı ortaya çıkacak tüketici algısı nedeniyle kavramsal benzerliğe bağlı olarak karıştırılma ihtimali sabit görülebilir. Benzer bir uyuşmazlıkta EUIPO, markaların her ikisinde yer alan “SOL” ibaresi “Sun (Tr: Güneş)” anlamına geldiğinden şekil unsurunu göz ardı ederek ve markalarını benzer bulmuştur. Bu noktada Yüksek Mahkemenin “….” kararlarına da değinmek istemekteyiz. Anılan kararlarda davaya konu “crocodile” ibareli marka başvurusundaki kelimenin İngilizce ve Fransızcada “timsah” anlamına geldiği, yine dilimizde timsah derisi anlamına gelecek şekilde krokodil olarak girdiği tespiti yapılarak mezkur ibarenin davacıya ait markaları ile benzer olduğu tespiti yapılmıştır. Açıklanan tüm bu hususlar kapsamında somut olaya bakıldığında; yapılan araştırmalarda taraf markalarında ortak bulunan “FİT” ibaresinin İngilizce sözlükte “uymak, uygun, zinde, denk gelmek, formda kalma” gibi anlamlara geldiği görülmüştür. Bununla birlikte davalı yan markasında bulunan bu ibarenin yanında “SLIM” , “PLUS” sair ekler de bulunmaktadır. İlgili kullanımla davalı markasının bu anlamdan uzaklaşmadığı, dolayısıyla bu kapsamda taraf markalarının kavramsal olarak benzer oldukları kanaatine varılmıştır.
İşitsel Benzerlik Alanında Değerlendirme
İşitsel benzerlik incelemesinde dikkat edilmesi gereken hususlardan birisi de sözcüklerin ilk heceleri, ilk sesleridir. Zira ortalama tüketiciler, sözcüklerin son kısmına nazaran başlangıcına daha fazla dikkat ederler. Bu nedenle sözcüklerin ilk hecelerinde, ilk bölümlerinde ayniyet, karıştırma ihtimaline yol açabilmekte, buna karşılık sözcüğün son kısmındaki benzerlikler karıştırma ihtimali incelemesinde göz ardı edilebilmektedir. Söz gelimi ….” markaları arasında bu nedenle karıştırma ihtimali görmezken, “…” ve “…” markaları arasında aynı nedenle karıştırma ihtimalinin bulunduğuna karar vermiştir. Yine yüksek mahkeme “… kararında, son harfteki farklılığa karşın, her iki marka arasındaki anlamsal farklılığı da dikkate alarak bu iki marka arasında karıştırma ihtimali görmeyen yerel mahkeme kararını onamıştır. Aynı şekilde ….” markaları arasında karıştırma ihtimali görmemiştir. Zira, markalar arasında zayıf bir işitsel benzerlik bulunsa bile görsel ve kavramsal benzerlik mevcut değildir.30 Yargıtay, “… kararında her ne kadar “…” ibaresinden sonra farklı kelimeler eklenmişse de markaların iltibasa meydan verebilecek derecede benzer olduğuna hükmetmiştir. Açıklanan hususlar kapsamında somut uyuşmazlığa bakıldığında; davaya konu markalarda telaffuza konu olabilecek sözcüklerin “FIT” ibareleri olması, bu ibarelerin Türkçede “FİT” olarak okunacak olması karşısında taraf markalarının sesçil olarak benzer olduğu kanaatine varılmıştır.
Genel değerlendirme açısından, söz konusu markaların görsel, fonetik (işitsel) veya kavramsal yönleri her zaman aynı öneme sahip değildir ve markaların piyasada bulunabilecekleri nesnel koşulların incelenmesi yerindedir. Bu çerçevede, önceki markanın tercih edilmesinin arkasında yatan fikir de göz önüne alınmalıdır. Aynı düşünce sonraki markanın seçilmesi için de etkili olabilir. Sonuç olarak, markaların ortak, esaslı ve tanımlayıcı olarak değerlendirilemeyecek ancak telmih yoluyla tüketicide belli bir algı yaratan “FİT” ibaresini içermesi, ilgili tüketicilerin psikolojik olarak farklılığı gösteren noktalara değil benzerliği sergileyen noktalara dikkatlerini yoğunlaştırması, markaların görsel, kavramsal ve sesçil olarak birbirlerine benzemesi karşısında markaların bütünsel olarak benzer olduğu kanaatine varılmıştır.
Markaların görsel, kavramsal ve sesçil olarak benzer olması, “FİT” ibaresinin dava konusu markaya eklenen farklara rağmen genel imaj içerisinde kaybolmaması ve bütünsel varlığını halen korumaya devam etmesi, bu ibarenin tescil konusu ürünler için yukarıda da açıklandığı üzere 29 ve 30. Sınıftaki mallar yönünden tanımlayıcı nitelikte olmaması tüketicinin taraf markalarını aynı/aynı tür ya da benzer ürünler üzerinde gördüğünde ya da işittiğinde, önceden bildiği ve tanıdığı davacıya ait markalar ile davalının başvuru konusu markasını birbiri ile ilişkilendirme ihtimalinin bulunması, ortalama tüketicilerin davacı markalarından edindiği izlenimi davalı başvurusuna aktarabilecek olması, tüketicinin iki ayrı marka ile karşı karşıya kaldığını fark etse dahi her iki markanın da aynı iktisadî veya idarî kaynağa ait olduğu yanılgısına düşebilecek olması, karşısında yukarıda emtia karşılaştırma tablosunda da işaret edildiği üzere 30. Sınıfta Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez ve 5. Sınıfta yer alan diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; bebek mamaları yönünden SMK’nın 6/1. Madde bağlamında iltibas ihtimali bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, toplumda ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya tescil için başvurusu yapılmış markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu reddedilir denilmektedir. Bu anlamda tanınmışlık için; yukarıda sayılan koşullara ek olarak ulusal tescil şartı, niteliksel tanınmışlık ve markanın ününden haksız yararlanma olguları da aranır.
Bir markanın tanınmışlıktan yararlanması için yukarıda sayılan şartların gerçekleşmiş olması gerektiği, somut olay davacı yan “FİT” markasının tanınmış marka olduğunu iddia etmiş ancak Türk Patent Markalar Sicili’nde yapılan araştırmada anılan markanın davacı adına tanınmış marka olarak tescil edildiğine dair herhangi bir kayıt bulunmamıştır. Yine dosya kapsamında tanınmışlığa ilişkin iddianın somut delillerle ispat olunamaması karşısında SMK 6/5. Maddenin uygulama şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Somut olayda, davalı şirket tarafından yapılan marka başvurusunun kötü niyetli olduğuna ilişkin somut veriler dosya kapsamında bulunmamakla ve markanın kullanılış amacı ve fonksiyonlarına aykırı bir şekilde, davacı veya iyiniyetli üçüncü kişileri baskı altında tutma, onlara şantaj yapma veya engelleme amacına ilişkin herhangi bir olgu ve olay söz konusu olmadığından, davalı şirketin kötü niyetli olmadığı kanaatine varılmıştır.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın kısmen kabulüne, TÜRKPATENT YİDK nın … sayılı kararının taleple de bağlı kalınarak 30. sınıf “Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” ve 05. Sınıf “diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri, bebek mamaları. “emtialar yönünden Kısmen İPTALİNE, … sayılı markanın taleple bağlı kalınarak 30. sınıf “Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” ve 05. Sınıf “diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri, bebek mamaları.“emtialar yönünden kısmen hükümsüzlüğüne, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın Kısmen Kabulüne,
2-Türkpatent YİDK nın … sayılı kararının taleple de bağlı kalınarak 30. sınıf “Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” ve 05. Sınıf “diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri, bebek mamaları. “emtialar yönünden Kısmen İPTALİNE,
3-… sayılı markanın taleple bağlı kalınarak 30. sınıf “Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” ve 05. Sınıf “diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri, bebek mamaları.“emtialar yönünden Kısmen HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE,
4-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
5-Alınması gereken 59,30 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
6-Davacı için AAÜT uyarınca 5.900,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Reddedilen kısım itibariyle AAÜT uyarınca davalı TÜRKPATENT için 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
8-Kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak belirlenmesine, davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen 2.342,60 TL yargılama giderinden payına düşen 1.171,30 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalanının davacı üzerinde bırakılmasına
9-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine
Dair verilen karar, davacı vekili ile davalı kurum vekilinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/10/2021

Davacı Masraf Dökümü:
İlk Masraf 127,10.-TL
Posta Masrafı 115,50.-TL
Bilirkişi Masrafı 2.100,00.-TL
Toplam 2.342,60.-TL