Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/346 Esas – 2022/328
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/346
KARAR NO : 2022/328
DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 25/11/2021
KARAR TARİHİ : 06/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/10/2022
DAVA:
Davacı vekili 25/11/2021 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; davacının … Ördek ve Tavşan Yetiştiriciliği Entegre A.Ş. Yönetim Kurulu başkanı ve aynı zamanda akademik bir kariyere sahip olan saygın bir iş adamı olduğunu, hayvanlara duyduğu ilgi nedeniyle hayatının her döneminde hayvan yetiştiriciliği ve ticaretiyle ilgilenen davacının dünyanın en büyük kaz entegresini kurmak için çalışmalar yaptığını, bu proje kapsamında son teknoloji makineler hakkında bilgi sahibi olmak ve destekçileriyle beraber topladığı parayla bu makinelerden almak için Çin’e seyahat ettiğini, bu seyahatini sosyal medya platformu olan youtube üzerinden paylaştığını, videoda takipçilerine ve kamuoyuna bilgiler veren davacının planlarından ve gelişmelerden bahsettiğini, bu videonun paylaşılmasından sonra haber ajanslarının olayları çarpıtarak davacının insanları dolandırıp onların paralarıyla yurt dışına kaçtığından bahisle asılsız haberler yayınladıklarını, Davacıya karşı dolandırıcılık iddialarıyla başlatılan haksız ve mesnetsiz soruşturmanın Kırşehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın …K sayılı kararı ile kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, bu karara rağmen haberlerin tamamen çarptırılarak yapıldığını, Hayvan yetiştiriciliği ve ticareti üzerine bilgilendirici içerikler üreten davacının sosyal medya yoluyla tüm Türkiye’de takipçi ve destekçi elde ettiğini, on binlerce izlenmeye sahip olan davacının bahse konu videolarının izinsiz ve kişilik hakları ihlal edilecek şekilde haber ajansında kullanıldığını, davacının kendi kamerasıyla çektiği, kendi bilgisayarıyla montajladığı, kendi imkan ve donanımıyla oluşturduğu videoların üzerinde eser sahibi olduğunu, bahse konu videoların davacının izni ve haberi olmaksızın haber ajansında öznel yorumlarla topluma sunulduğunu, … TV haberde 29.10.2019 tarihinde … Dolandırıcılığı başlığı altında davacı hakkında asılsız iddialar ortaya atıldığını, yine 05.11.2019 tarihinde Dolandırıcılık Çiftliği başlığı altında Türkiye’deki dolandırıcıların derlendiği bir habere davacının konu edildiğini, davacının kişilik hakları ve ticari itibarının ağır bir şekilde zedelendiğini, davacının ailesinin yapılan asılsız haberler sonucunda manevi olarak zarar gördüklerini belirterek, tecavüzün menine, tecavüzün refine, FSEK m. 68 kapsamında 3 katı ile saptanacak tutara, FSEK Madde 70 kapsamında mali haklar elde edilen kar alacağı olmak üzere şimdilik 1.000,00 TL maddi, 20.000,00 TL Manevi tazminatın faizi ile birlikte davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Radyo ve TV Yay. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu görüntülerin eser mahiyetinde olmadığını, davacıya ait youtube ve instagram isimli sosyal medya platformlarında yayınladığı görüntülerin, davacının sadece hayvanların o andaki doğal davranışlarını tespit ederek görüntü tespiti yaptığını, herhangi bir sanatsal katkı sunmadığını, bu nedenle eser sahipliğinden kaynaklanan hakların ihlalinin söz konusu olmadığını, dava konusu görüntülerin eser olması halinde dahi, davalı şirketin kullanımının madde 37’de düzenlenen haber amacıyla ürünlerin kullanılması kapsamında olduğunu, dava konusu haberlerde yer verilen söz konusu görüntülerin herkesin erişimine açık youtube ve instagram adlı sosyal medya platformlarında paylaştığı görüntüler olup alenileştiğini, dava konusu haberlerin kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla davacı hakkında dolandırıcılık, usulsüz halka arz suçlamalarıyla soruşturma yürütüldüğü esnada yapıldığını, dava konusu haberlerde davacının kişilik haklarını ve ticari itibarını zedeleyici ifadeler kullanılmadığını, Davacı dava dilekçesinde ilgili suçlardan hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini belirterek dosyaya karar ibraz etmişse de; söz konusu kararın dolandırıcılık suçuna ilişkin olduğunu, usulsüz halka arz suçundan dosyanın tefrik edildiğini ve davacının ceza aldığını, söz konusu takipsizlik kararının dava konusu yayınlardan sonra verildiğini, dava konusu yayınların haber verme hakkı çerçevesinde olup basın özgürlüğü kapsamında olduğunu, kişinin ihlal edilen kişilik hakları ile kamu yararı karşı karşıya geldiğinde kamu yararına üstünlük tanınması gerektiğini beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının aynı gerekçe ile haksız fiilden kaynaklı manevi tazminat talepli olarak Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E sayılı dava açtığını, manevi tazminat talebi yönünden derdestlik itirazlarının bulunduğunu, davalının halen … TV’de Görkemli Hatıralar isimli programı hazırlayıp sunduğunu, davacının adının geçtiği ileri sürülen haberle ilgisinin bulunmadığını bu nedenle husumet itirazında bulunduklarını, Dava konusu haberlerin davacı hakkında dolandırıcılık ve usulsüz halka arz suçlamaları ile soruşturma başlatıldıktan sonra yapıldığını, Dava konusu görüntülerin eser mahiyetinde olmadığını, davacıya ait youtube ve instagram isimli sosyal medya platformlarında yayınladığı görüntülerin, davacının sadece hayvanların o andaki doğal davranışlarını tespit ederek görüntü tespiti yaptığını, herhangi bir sanatsal katkı sunmadığını, bu nedenle eser sahipliğinden kaynaklanan hakların ihlalinin söz konusu olmadığını, Basın özgürlüğünün ifade özgürlüğünün en önemli unsurlarından birisi olduğunu, soruşturmaya konu fiil nedeniyle mağdur olan ya da olma ihtimali bulunan kişilerin de bu sayede konudan haberdar olarak haklarını arama ve gerekli önlemleri alma çabasına girişebileceği, davacı hakkında soruşturma yürütüldüğü sırada verilen haberlerin özle biçim arasındaki dengeyi koruduğunu, haberlerde hukuka aykırılık unsuru gerçekleşmediği gibi FSEK 37. Maddesinde hukuka uygunluk halleri olarak sayılan kamusal yarar unsuru ile haber amacıyla basın iktibası mevcut bulunduğunu beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …’ e usulüne uygun dava dilekçesi ve duruşma gününü bildiren tebligat yapıldığı halde davaya cevap vermemiş ve yargılamaya katılmamıştır.
YARGILAMA VE DELİLLER:
Mahkememizce tarafların sav ve savunmaları dinlenmiş, delilleri toplanmış; konunun teknik yönlerine ilişkin bilirkişi raporu ve bilirkişi ek rapor alınmış; rapor dosya kapsamındaki delillerle tutarlı denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiş, Mahkememizce de benimsenmiştir.
GEREKÇE:
Dava, FSEK uyarınca esere tecavüzün men’i, ref’i ile FSEK 68 madde uyarınca telif tazminatı ile 70. Madde uyarınca maddi ve manevi tazminat istemlerinden ibarettir.
Görüntülerin 5846 Sayılı FSEK Kapsamında Sinema Eseri Niteliğinde Olup Olmadığı Hususunda Yapılan Değerlendirme:
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 1/B-a maddesi “eseri”, “sahibinin hususiyetlerini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlamıştır. Yasaya göre, bir fikir veya sanat ürününün “eser” sayılabilmesi için aranması gereken birinci unsur “sahibinin özelliklerini” taşımasıdır. Böylece yasa, uluslararası sözleşmelerde olduğu gibi bireysel özelliği yani orijinalliği ön planda tutmuştur. Öğretide, bu unsur, bireysel üslup, yaratıcı gücün yansıması, var olanlardan farklı olanı ortaya koymak, herkes tarafından meydana getirilemeyeni yaratmak, yeni bir özelliğe sahip olmak gibi değişik terim ve nitelemelerle anılmaktadır.
Her türlü edim, eylem eser korumasına sahip olmaz. “Eser”den söz edebilmek için, söz konusu edimin öncelikle sahibinin hususiyetini taşıması gerekir. Sahibinin hususiyetini taşımakla birlikte aynı zamanda FSEK kapsamında sayılan eser türleri içinde de yer almalıdır. 5846 sayılı Kanunda eser türleri; ilim ve edebiyat eserler, musiki eserleri, güzel sanat eserleri, sinema eserleri olarak sayılmıştır.
Bu açıklamadan da anlaşılacağı üzere, bir fikri çabayı diğerlerinden ayıran ve eser olarak korunur hale getiren en önemli unsur, sahibinin hususiyetini yansıtacak düzeyde şekillenmiş olmasıdır. Şüphesiz, “hususiyetin” daraltıcı anlamda yorumu suretiyle, mutlaka üst düzeyde yaratıcılık ve orijinallik içermesi gerektiği düşüncesi benimsenemez. Ancak öte yandan, “hususiyetin” geniş anlaşılması da eser olmayan ürünlere bu niteliğin tanınması aracı yapılmamalıdır.
FSEK’in “Sinema Eserleri” başlıklı 5. maddesi “Sinema eserleri, her nevi bedii, ilmi, öğretici veya teknik mahiyette olan veya günlük olayları tespit eden filmler veya sinema filmleri gibi, tespit edildiği materyale bakılmaksızın, elektronik veya mekanik veya benzeri araçlarla gösterilebilen, sesli veya sessiz, birbiriyle ilişkili hareketli görüntüler dizisidir.” hükmünü amirdir.
Davacı vekili tarafından sunulan flash bellek incelenmesi neticesinde; flash bellek içinde 2 adet MPEG-4 dosyasının olduğu, 1. dosyanın haber yayınına ilişkin olduğu, 2. Dosyanın … tarafından sunulan programın kaydına ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Günün Ardından isimli Haber yayınının olduğu 1. Videonun süresinin 1 dakika 53 saniye olduğu, davacıya ait habere ilişkin ilk bilginin sunucu tarafından 00.06. saniyede verildiği, haberin devamında başka dolandırıcılık haberlerine ilişkin bilgi ve görüntülere yer verildiği, 44. Saniyede davacıya ait haberin görüntülerinin yer aldığı, toplam 69 saniye bu görüntülere yer verildiği, bu görüntülerde davacının, davacıya ait kaz çiftliğinin görüntüleri ile basına verdiği röportaj ve basın açıklamasına ilişkin kısa görüntülerin yer aldığı anlaşılmıştır.
… tarafından sunulan programın yayın kaydının olduğu 2. Videonun süresinin 41 dakika 46 saniye olduğu, kaydın 10.19. – 11.17. saniyeleri ve 12.58 -13.10 saniyeleri arasında davacıya ait … haberine yer verildiği, haber sırasında yalnızca davacının fotoğrafının yer aldığı ve habere ilişkin açıklamaların yazdığı aşağıdaki görüntüye yer verildiği, haber sırasında davacıya ya da kaz çiftliğine ilişkin başka bir görüntünün yer almadığı, Haberin sunumu sırasında sunucu … tarafından davacı hakkında çeşitli yorumlar yapıldığı, ancak bu yorumların huzurdaki davanın konusu olmadığı kanaatine varılmıştır.
Davacıya ait youtube kanalının incelenmesi: Davacı yan, dava dilekçesinde youtube kanalının ve diğer sosyal medya hesaplarının ismini dava dilekçesinde belirtmemiştir. Youtube video paylaşım sitesinde yapılan araştırmada davacı adına Ahmetnurettinçelik2 isimli youtube kanalının bulunduğu, kanalın 7.25 bin abonesinin bulunduğu, açıklama kısmında “Kaz ve ördek yetiştiriciliği hakkında her şeyi bu kanalda bulabilirsiniz ilerleyen zamanlarda bir çok iş fikri üzerinde bilgilerde vereceğim. bu kanal kanatlı hayvan yetiştiriciliği yapmak isteyenlere yardımcı olmak özel kamp ve yaşamımdan paylaşımlar yapmak. her türlü iş fikri, proje hakkında paylaşımda bulunmak konusunda fikirlere açıktır. bir fikriniz varsa işinizin, çiftliğinizi, projenizin tanıtımını yapmak isterseniz birlikte çalışmak yada danışmanlık talep ederseniz bize ulaşmayı unutmayın.” Yazılarının bulunduğu, kanalda 100’ün üzerinde video bulunduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda detaylı olarak izah edildiği üzere; … tarafından sunulan programda haber sırasında yalnızca davacının fotoğrafının yer aldığı ve habere ilişkin açıklamalara yer verildiği, haber sırasında davacıya ya da kaz çiftliğine ilişkin başka bir görüntünün yer almadığı, dolayısıyla söz konusu yayın açısından FSEK’ten kaynaklanan hakların ihlalinden söz edilemeyeceği, Günün Ardından isimli Haber yayınının olduğu 1. Videonun süresinin 1 dakika 53 saniye olduğu, davacıya ait habere ilişkin ilk bilginin sunucu tarafından 00.06. saniyede verildiği, haberin devamında başka dolandırıcılık haberlerine ilişkin bilgi ve görüntülere yer verildiği, 44. Saniyede davacıya ait haberin görüntülerinin yer aldığı, toplam 69 saniye bu görüntülere yer verildiği, bu görüntülerde davacının, davacıya ait kaz çiftliğinin görüntüleri ile basına verdiği röportaj ve basın açıklamasına ilişkin kısa görüntülerin yer aldığı, Bu görüntülerin parça parça ve kısa kısa birleştirilmiş görüntüler olduğu, bir bütün videonun tamamen habere aktarılması şeklinde olmadığı, davaya görüntülerin haber değeri taşıdığı, somut olayda davalı tarafın kullanımının haber programında ve 69 saniye gibi kısa bir kullanım olduğu, davalının haber programına oranla davaya konu kullanımın küçük bir bölüme dair bulunduğu, kullanımın bilgilendirme ve kamuya haber sunma amaçlı olduğu, davalının kullanımının normal yararlanmaya aykırı olmadığı, dolayısıyla söz konusu yayın açısından FSEK’ten kaynaklanan hakların ihlalinden söz edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Davacının dilekçesinde bildirdiği 1. videonun incelenmesinde, kazlar için nasıl havuz yapıldığına ilişkin bilgi verildiği, videonun 17:36 saniye sürdüğü, içerikte davacının ve davacıya ait kaz çiftliğinin görüntülerinin yer aldığı tespit edilmiştir.
Davacının dilekçesinde bildirdiği 2. link ise https://m….. 05:04 dakika olduğu, kaz yetiştiriciliği için suluk seçimi konusunda bilgi verildiği tespit edilmiştir.
Davacının dilekçesinde bildirdiği linklerde yer alan video görüntülerinin incelenmesinde; videolarda davacının kaz yetiştiriciliği hususunda verdiği bilgiler ilgilileri açısından yararlı bilgiler olmakla birlikte videolar ışık, ses, görüntü vb. hususlar açısından değerlendirildiğinde, hazır olanın olduğu biçimiyle sunumu şeklinde olduğu, sahibinin hususiyetini taşımadığı, bir fikri çabanın sonucu olarak meydana getirilmediği anlaşıldığından; dava konusu videoların 5846 sayılı yasa uyarınca eser niteliğinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Netice itibariyle dava konusu videolarda yer alan görüntülerde davacının kaz yetiştirilmesi, ticareti sonucu elde edilecek kazanç vb. konularla ilgili görüntülerine yer verildiği; bu görüntülerin çekimi, bir araya getiriliş şeklinin FSEK bağlamında hususiyet göstermediği, zira sıradan kişilerin veya aynı ekipmanı kullanabilecek teknik bilgi sahibi herkes tarafından kaydedilebilecek görüntüler olduğu, sinematoğrafik karakterli özel görüntü oluşturabilecek fikri çaba ürünü ve sahibinin hususiyetini içermediği, dolayısıyla dava konusu görüntülerin (videoların) FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Söz konusu görüntülerin FSEK’in “Sinema eserleri” başlıklı 5.maddesi kapsamında eser niteliğine haiz olmadığı gibi “İlim ve edebiyat eserleri” başlıklı 2.maddesi, “Musiki eserleri” başlıklı 3.maddesi, “Güzel sanat eserleri” başlıklı 4.maddesi ve “İşlenmeler ve Derlemeler” başlıklı 6.maddesi kapsamında da değerlendirilmesinin mümkün olmadığı kanaatine varılmıştır
RTÜK e yazılan müzekkere cevabı dikkate alındığında davalılardan … ve …’in … Radyo ve Televizyon kanalının sorumlu yayın yönetmeni ve sorumlu müdürü olmadıkları, hukuki sorumluluğu ve dolayısı ile dava açısından pasif dava ehliyetleri bulunmadığı kabul edilmiştir.
FSEK’ten Kaynaklı İhlal ile Tazminat Taleplerine İlişkin Değerlendirme:
“FSEK kapsamında esere tecavüzün men’i, ref’i ile 68. Madde kapsamında telif tazminatı ve 70. Madde kapsamında manevi tazminat istemi”nin değerlendirilmesi doğrultusunda yapılan değerlendirme sonucunda; öncelikle belirtmek gerekir ki, dava konusu görüntülerin (videoların) FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı, dolayısıyla davacının FSEK kapsamında ihlal edilen bir hakkının bulunmadığı kanaatine varılması sebebiyle, esere tecavüzün men’i koşullarının oluşmadığı, FSEK. md.68 kapsamında telif tazminatı talep edilemeyeceği, FSEK. md.70 kapsamında manevi tazminat talep edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak davalıya ait dava konusu ürünlerin, sahibinin hususiyetini taşıması sebebiyle FSEK kapsamında güzel sanat eseri niteliğinde değerlendirilebileceği, davalının, davacının eser sahipliğinden ve tescilsiz tasarımdan kaynaklanan haklarını ihlal ettiğine, aynı zamanda haksız rekabet teşkil eden bir fiil olduğuna, dair bir bulguya ulaşılamaması karşısında, davalılar … ve … hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile usulden reddine, davalı … Radyo ve Televizyon aleyhine açılan davanın esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davalılar … ve … hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile usulden REDDİNE.
2-Davalı … Radyo ve Televizyon aleyhine açılan davanın ESASTAN REDDİNE,
3-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 358,63 TL’den düşümü ile fazla kalan 277,93 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
5-Davalı … ve davalı … Radyo ve Televizyon kendilerini vekille temsil ettirdikleri için karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarıca reddedilen FSEK’ten doğan haklara tecavüz iddiasının reddi yönünden 15.000,00 TL, maaddi tazminatının reddi yönünden 1.000,00 TL, manevi tazminatın reddi yönünden 15.000,00 TL olmak üzere toplam 31.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A-13 ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi m.7/3 hükmü uyarınca 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, davacı vekili ile davalı … Radyo TV vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/10/2022