Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/333 Esas – 2022/123
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/333
KARAR NO : 2022/123

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 15/11/2021
KARAR TARİHİ : 28/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/04/2022
DAVA:
Davacı vekili 15/11/2021 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; müvekkili şirketin …” ibareli tanınmış markalarının sahibi olduğunu, davalının, bu markalar ile karıştırma ihtimali bulunacak derecede benzer nitelikteki “…” ibaresini marka olarak tescil ettirmek üzere davalı TÜRKPATENT’e başvuruda bulunduğunu, 2020/44234 kod numarasını alan başvurunun, Resmi Marka Bülteninde ilanı üzerine müvekkili tarafından Markalar Dairesi Başkanlığına itirazda bulunulduğunu, itirazın kısmen reddi ile 9. ve 35. Sınıflarda yer alan mal ve hizmetler bakımından reddedildiğini, davalının bu kararın yeniden incelenmesi talebinin nihai olarak YİDK tarafından kabul edilerek başvuru hakkındaki kısmi ret kararının kaldırılmasına karar verildiği, oysa müvekkili şirketin yoğun emek ve etkin tanıtım faaliyetleri sonucu tüketiciler nezdinde müvekkili ile özdeşleşmesi sağlanan markalar arasında “…” kök ibareli markaların yer aldığını, dava konusu “…” ibareli markanın kök unsurunun da “…” ibaresi olduğunu, markadaki “esnaf” ibaresinin markaya ayırt edicilik katmadığını, aksine “…” ibaresine güçlü vurgu yaptığını, müvekkili şirketin itiraza mesnet markaları ile dava konusu marka arasında sesçil, görsel ve anlamsal olarak farklılık yaratmadığını, dava konusu markanın müvekkili markaları ile aynı/benzer türdeki mallar için başvuru konusu edilmesi sebebiyle müvekkili markalarının serisi olarak algılanabileceğini, davalı şirketin müvekkili şirketin seri markalarının tanınmışlığından ve ticari itibarından yararlanmaya çalıştığını, ortalama tüketicilerin markaların kökenini ayırt edemeyeceğini, markalar arasında idari bağlantı ihtimali olduğu düşüncesinin oluşacağını, “…” ibareli markanın müvekkili şirket markalarına iltibas yaratacak derecede benzer olduğunu, müvekkili şirket markalarının ayırt edici karakterini zedeleyeceğini, “…” ibaresinin müvekkili şirket kullanımından dolayı ayırt edici ve tanınmış hale geldiğini, ibare müvekkili şirket ile özdeşleştiğinden ilave asli veya tali ekli her markanın tüketici nezdinde müvekkili şirket ile ilişkilendirilerek seri markalarının devamı olarak algılanacağını, SMK ile TTK’nın haksız rekabete ilişkin hükümleri ve TMK’nın iyi niyet ve dürüstlük kurallarına ilişkin maddeleri doğrultusunda “…” markasının tesciline ilişkin YİDK kararının hukuka aykırı olduğunu, davalı şirket vekilinin davaya dayanak gösterilen markaların tescilli olmadığı iddiasının gerçeğe aykırı olduğunu, iddianın genişletildiği savunmasının yersiz olduğunu, dava konusu markada yer alan “esnaf” ibaresinin tescil ettirilmek istenen tüm sınıflarda tanımlayıcı olduğunu belirterek, TÜRKPATENT YİDK’nun … sayılı kararın iptali ile dava konusu … başvuru numaralı “…” ibareli markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin yayıma itirazının 2012/98352 sayılı marka ile bir kısım mal ve hizmetler yönünden karıştırılma ve iltibas ihtimalinin oluşacağı gerekçesiyle kabul edildiğini, diğer gerekçeler yönünden reddedildiğini, davacı karara karşı YİDK nezdinde herhangi bir itiraz ileri sürmediğinden 2012/98352 sayılı marka dışında ileri sürülen markaların SMK m. 6/1 kapsamında değerlendirmeye alınamayacağını, “…” ibaresinin günlük hayatta sıklıkla kullanılan bir kelime ve ayırt ediciliği zayıf bir ibare olduğunu, davacı tarafından yaratılmış, fantezi bir ibare olmadığını, ibarenin ticari ve günlük hayatta yaygın kullanımı, anlamı ve tasviri niteliği de dikkate alındığında özellikle tescil kapsamında yer alan hizmetlerde ayırt edici niteliğinin düşük olduğunu, dava konusu markada vurgunun davacı markalarının aksine “esnaf” ibaresine yapıldığını, bu haliyle dava konusu markanın davacı markaları karşısında yeterli ayırt ediciliği kazandığını ve davacı markalarından uzaklaştığını, taraf markaları arasında görsel, işitsel ve kavramsal olarak SMK m. 6/1 anlamında karıştırılma ve iltibas ihtimaline sebebiyet verecek düzeyde benzerlik bulunmadığını, YİDK kararının yasaya uygun olduğunu beyan ederek, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin bankalar ve alternatif ödeme kanalları için finans teknolojileri sağlayan bir şirket olduğunu, davacının davaya dayanak olarak ileri sürdüğü ve seri marka olduğunu iddia ettiği ibarelerin davacı adına tescilli olmadığını, dolayısıyla bu ibarelerin marka mahiyeti bulunmadığını, davanın hukuki dayanağı bulunmadığını, markalar davacı adına tescil edilmediğinden seri markanın varlığından ve koruyuculuğundan söz edilemeyeceğini, “…” ibaresinin herhangi bir ayırt ediciliği bulunmadığından seri markanın esaslı unsurunu teşkil etmesinin mümkün olmadığını, müvekkili şirket adına 09, 35 ve 36. sınıflarda tescilli “esnaf” ibareli başka markaların da bulunduğunu, müvekkili markasının ayırt edici unsurunun “esnaf” ibaresi olduğunu, müvekkili markasındaki “esnaf” ibaresinin taraf markalarındaki ortak unsur olan “…” ibaresine göre daha yüksek bir ayırt ediciliğe sahip bulunduğunu, taraf işaretlerinin benzerliğinden söz edilemeyeceğini, “…” ibaresinin davacı ile özdeşleştiğinin söylenemeyeceğini, TÜRKPATENT nezdinde tescilli “…” ibaresini içerir çok sayıda marka bulunduğunu, ibarenin davacı tekeline bırakılmasının kabul edilemez olduğunu, davacı tarafın TÜRKPATENT nezdinde sunduğu itiraz dilekçesinde gerekçe olarak ileri sürmediği markaları dava dilekçesinde ileri sürmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, taraf markaları arasındaki tek ortak noktanın “…” kelimesi olduğunu, bu kelimenin dahi davacı markalarında küçük harflerle, müvekkili markasında ise büyük harflerle yazıldığını, şekil açısından markalar arasında hiçbir benzerlik bulunmadığını, “…” kelimesinin Türkçede sıfat olarak kullanıldığını ve ayırt edici bir niteliği bulunmadığını, markalar arasında benzerlik ve karıştırılma ihtimali bulunmadığını, davacının davaya dayanak gösterdiği “…” ibaresini içeren marka başvurularından 53 adedinin davacı adına tescil edilmemiş olduğu şeklindeki savunmalarının TÜRKPATENT’in resmi internet sitesi nezdinde yapılan marka araştırma sonuçlarına dayandığını, davacının delil olarak dosyaya sunduğu 10 adet dayanak markasının tescil tarihlerinin 2013-2014-2015 olduğunu, davacının dayanak gösterdiği markaların Türkiye’de ciddi biçimde kullanmakta olduğuna ilişkin delillerini dosyaya sunması gerektiğini, davacının davasını somut delillerle ispat edemediğini, müvekkili şirketin finans teknolojileri sektöründe Türkiye’de öncü kuruluşlardan olduğunu, davacının itibarından faydalanmaya çalıştığının ileri sürülmesinin ve herkesçe kullanılan “…” ibaresini kullanarak haksız kazanç elde edeceğinin düşünülmesinin mümkün olmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlıgın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler,Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava TÜRKPATENT YİDK’nun … sayılı kararının iptali ve tescili halinde davalı şirkete ait 2020/44234 başvuru numaralı “…” ibareli markanın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini istemlerine ilişkindir. İptali istenen YİDK kararının davacıya 16/09/2021 tarihinde tebliğ edildiği, 15/11/2021 tarihinde açılan davanın, 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Mahkememize uzman bilirkişi heyetinden alınan 08/03/2022 havale tarihli raporda konu ayrıntılı irdelenmiş olup özetle; “…Dava konusu marka başvurusu kapsamında yer alan (metronomlar hariç) 09. Sınıf ile (“Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Metronomlar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.” hizmeti hariç)” 35. Sınıf mal ve hizmetlerin, davacıya ait 2012/98352 sayılı markada yer alan mal/hizmetler ile aynı/aynı tür olduğu, davalıya ait dava konusu marka başvurusu ile davacıya ait 2012/98352 sayılı markanın benzer olmadığı, aralarında karıştırılma ihtimali bulunmadığı, hükümsüzlük davası bakımından; Dava konusu marka başvurusu kapsamında yer alan (metronomlar hariç) 09. Sınıf ile (“Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Metronomlar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.” hizmeti hariç)” 35. Sınıf mal ve hizmetlerin, davacıya ait markalarda yer alan mal/hizmetler ile aynı/aynı tür olduğu, davalıya ait dava konusu marka başvurusu ile davacıya ait markaların benzer olmadığı, aralarında karıştırılma ihtimali bulunmadığı, davacı markasının tanınmışlığının ispatlanamadığı…” ifade edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.6/1 hükmü kısaca, bir marka başvurusunun daha önce yapılmış başvuru veya tescilli bir marka ile “karıştırılma ihtimali” bulunması ve önceki marka ya da başvuru sahibinin itiraz etmesi koşuluyla başvurunun reddini öngörmektedir. Şu halde, iltibas ya da karıştırma riskinin varlığı için, tescil kapsamındaki mal/hizmetlerin ve aynı zamanda başvuru ve markanın (işaretlerin) karıştırma ihtimali bulunacak derecede aynı yada benzer olması gerekir; karıştırma ihtimalinin değerlendirilmesinde somut olayın tüm özellikleri dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. İlke olarak mal ve hizmet benzerliği ile değerlendirmeye başlanır. Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken de çekişme konusu mal ve hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi, doğal yapısı, kullanım amacı, fiyatı, alım sıklığı, üretim dağıtım ve satış kanalları ile yerleri, rekabet, ikame veya tamamlama ilişkisi olup olmadığı gibi bütün faktörler dikkate alınmalıdır.
Buna göre dava konusu başvurunun 2020/44232 başvuru numaralı “…” ibaresinden oluştuğu, kapsamında 09, 35, 36..sınıftaki “09. sınıf: Bilim, denizcilik, topoğrafya, meteoroloji, sanayide ve laboratuvarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları: tıbbi amaçlı olmayan termometreler, barometreler, ampermetreler, voltmetreler, nem ölçerler, test cihazları, teleskoplar, periskoplar, pusulalar; taşıt göstergeleri; laboratuvarlarda kullanılan malzemeler: mikroskoplar, büyüteçler, dürbünler, deney malzeme ve cihazları. Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar: kameralar, fotoğraf makineleri, televizyonlar, videolar, cd-dvd kayıt ve oynatıcı cihazlar, mp3 çalar, bilgisayarlar, masa üstü-tablet bilgisayarlar, giyilebilir teknolojik cihazlar (akıllı saatler, bileklikler, başa takılan cihazlar), mikrofonlar, hoparlörler, kulaklıklar; haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları: cep telefonları ve bunların kılıfları, sabit telefonlar, telefon santralleri, bilgisayar yazıcıları, tarayıcılar, fotokopi makineleri. Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar, manyetik, optik ve elektronik ortamlara kaydedilmiş çekilmiş sinema filmleri, diziler ve video müzik klipleri. Antenler, uydu antenler, yükselticiler ve bunların parçaları. Bilet otomatları, nakit para çekme makineleri. Makine ve cihazların elektroniğinde kullanılan elemanlar: yarı iletkenler, elektronik devreler, entegreler, yongalar (çipler), diyotlar, transistörler, manyetik kafalar, saptırıcılar; elektronik kilitler, fotoseller, elektronik açma kapama mekanizmaları, algılayıcılar (sensörler). Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları. Koruyucu giysiler, koruma ve can kurtarma amaçlı donanımlar. Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Elektrik enerjisini iletim, dönüştürme, depolama kontrol cihazları ve araçları: fişler, buatlar, anahtarlar, şalterler, sigortalar, balastlar, starterler, elektrik panoları, rezistanslar, soketler, transformatörler, adaptörler, şarj cihazları, elektrik, elektronikte kullanılan kablolar, piller, aküler, elektrik enerjisi üretimi için güneş panelleri. Ana fonksiyonu uyarı ve alarm olan cihazlar (taşıt alarmları hariç), elektrikli ziller. Trafikte kullanım amaçlı sinyalizasyon, işaretle bildirme cihazları ve araçları. Yangın söndürme amaçlı taşıtlar dahil yangın söndürme aletleri ve cihazları (yangın söndürme hortumları ve yangın söndürme vanaları dahil). Radarlar, denizaltı radarları (sonarlar), gece görüşü sağlayıcı veya arttırıcı aletler ve cihazlar. Dekoratif mıknatıslar. Metronomlar. 35. sınıf: Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam amaçlı tasarım hizmetleri; alıcı ve satıcılar için online pazaryeri (internet sitesi) sağlama hizmetleri. Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık, muhasebe ve mali müşavirlik hizmetleri, personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri, ithalat-ihracat acente hizmetleri, geçici personel görevlendirme ( başkası adına fatura yatırma, vergi yatırma, trafik işlemleri gibi iş takibi) hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Bilim, denizcilik, topoğrafya, meteoroloji, sanayide ve laboratuvarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları: tıbbi amaçlı olmayan termometreler, barometreler, ampermetreler, voltmetreler, nem ölçerler, test cihazları, teleskoplar, periskoplar, pusulalar; taşıt göstergeleri; laboratuvarlarda kullanılan malzemeler: mikroskoplar, büyüteçler, dürbünler, deney malzeme ve cihazları. Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar: kameralar, fotoğraf makineleri, televizyonlar, videolar, cddvd kayıt ve oynatıcı cihazlar, mp3 çalar, bilgisayarlar, masa üstü-tablet bilgisayarlar, giyilebilir teknolojik cihazlar (akıllı saatler, bileklikler, başa takılan cihazlar), mikrofonlar, hoparlörler, kulaklıklar; haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları: cep telefonları ve bunların kılıfları, sabit telefonlar, telefon santralleri, bilgisayar yazıcıları, tarayıcılar, fotokopi makineleri. Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar, manyetik, optik ve elektronik ortamlara kaydedilmiş çekilmiş sinema filmleri, diziler ve video müzik klipleri. Antenler, uydu antenler, yükselticiler ve bunların parçaları. Bilet otomatları, nakit para çekme makineleri. Makine ve cihazların elektroniğinde kullanılan elemanlar: yarı iletkenler, elektronik devreler, entegreler, yongalar (çipler), diyotlar, transistörler, manyetik kafalar, saptırıcılar; elektronik kilitler, fotoseller, elektronik açma kapama mekanizmaları, algılayıcılar (sensörler). Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları. Koruyucu giysiler, koruma ve can kurtarma amaçlı donanımlar. Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Elektrik enerjisini iletim, dönüştürme, depolama kontrol cihazları ve araçları: fişler, buatlar, anahtarlar, şalterler, sigortalar, balastlar, starterler, elektrik panoları, rezistanslar, soketler, transformatörler, adaptörler, şarj cihazları, elektrik, elektronikte kullanılan kablolar, piller, aküler, elektrik enerjisi üretimi için güneş panelleri. Ana fonksiyonu uyarı ve alarm olan cihazlar (taşıt alarmları hariç), elektrikli ziller. Trafikte kullanım amaçlı sinyalizasyon, işaretle bildirme cihazları ve araçları. Yangın söndürme amaçlı taşıtlar dahil yangın söndürme aletleri ve cihazları (yangın söndürme hortumları ve yangın söndürme vanaları dahil). Radarlar, denizaltı radarları (sonarlar), gece görüşü sağlayıcı veya arttırıcı aletler ve cihazlar. Dekoratif mıknatıslar. Metronomlar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” mal ve hizmetlerin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise …. ibarelerinden meydana geldiği ve koruma kapsamında 09, 35, 38, 41, 42.sınıftaki bir kısım mal ve hizmetlerin yer aldığı, gözlenmektedir.
Dava hem YİDK kararının iptali hem hükümsüzlük taleplerini içermektedir. Fakat YİDK karar iptali davasının konusu ile hükümsüzlük davasının konusunun farklı mal ve hizmetlerinden oluşması hem de davacının gerekçe olarak gösterdiği markaların, her iki davada farklılık arz etmesi nedeniyle ayrı ayrı değerlendirilmiştir.
YİDK Karar İptali Davası Bakımından mal ve hizmet değerlendirmesi: Taraf markalarında aynı/aynı tür emtiayı göstermektedir. Sonuç olarak, dava konusu marka kapsamında yer alan (metronomlar hariç) 9. Sınıf emtia ile (“Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Metronomlar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.” hizmeti hariç)” 35. Sınıf hizmet bakımından taraf markaları arasında “emtiaların aynı veya benzer olması” şartının sağlandığı kanaatine varılmıştır.
Hükümsüzlük Yönünden Yapılan mal ve hizmet değerlendirmesi: Dava konusu marka kapsamında yer alan “09. sınıf: Bilim, denizcilik, topoğrafya, meteoroloji, sanayide ve laboratuvarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları: tıbbi amaçlı olmayan termometreler, barometreler, ampermetreler, voltmetreler, nem ölçerler, test cihazları, teleskoplar, periskoplar, pusulalar; taşıt göstergeleri; laboratuvarlarda kullanılan malzemeler: mikroskoplar, büyüteçler, dürbünler, deney malzeme ve cihazları. Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar: kameralar, fotoğraf makineleri, televizyonlar, videolar, cd-dvd kayıt ve oynatıcı cihazlar, mp3 çalar, bilgisayarlar, masa üstü-tablet bilgisayarlar, giyilebilir teknolojik cihazlar (akıllı saatler, bileklikler, başa takılan cihazlar), mikrofonlar, hoparlörler, kulaklıklar; haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları: cep telefonları ve bunların kılıfları, sabit telefonlar, telefon santralleri, bilgisayar yazıcıları, tarayıcılar, fotokopi makineleri. Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar, manyetik, optik ve elektronik ortamlara kaydedilmiş çekilmiş sinema filmleri, diziler ve video müzik klipleri. Antenler, uydu antenler, yükselticiler ve bunların parçaları. Bilet otomatları, nakit para çekme makineleri. Makine ve cihazların elektroniğinde kullanılan elemanlar: yarı iletkenler, elektronik devreler, entegreler, yongalar (çipler), diyotlar, transistörler, manyetik kafalar, saptırıcılar; elektronik kilitler, fotoseller, elektronik açma kapama mekanizmaları, algılayıcılar (sensörler). Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları. Koruyucu giysiler, koruma ve can kurtarma amaçlı donanımlar. Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Elektrik enerjisini iletim, dönüştürme, depolama kontrol cihazları ve araçları: fişler, buatlar, anahtarlar, şalterler, sigortalar, balastlar, starterler, elektrik panoları, rezistanslar, soketler, transformatörler, adaptörler, şarj cihazları, elektrik, elektronikte kullanılan kablolar, piller, aküler, elektrik enerjisi üretimi için güneş panelleri. Ana fonksiyonu uyarı ve alarm olan cihazlar (taşıt alarmları hariç), elektrikli ziller. Trafikte kullanım amaçlı sinyalizasyon, işaretle bildirme cihazları ve araçları. Yangın söndürme amaçlı taşıtlar dahil yangın söndürme aletleri ve cihazları (yangın söndürme hortumları ve yangın söndürme vanaları dahil). Radarlar, denizaltı radarları (sonarlar), gece görüşü sağlayıcı veya arttırıcı aletler ve cihazlar. Dekoratif mıknatıslar. 35. sınıf: Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam amaçlı tasarım hizmetleri; alıcı ve satıcılar için online pazaryeri (internet sitesi) sağlama hizmetleri. Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık, muhasebe ve mali müşavirlik hizmetleri, personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri, ithalat-ihracat acente hizmetleri, geçici personel görevlendirme (başkası adına fatura yatırma, vergi yatırma, trafik işlemleri gibi iş takibi) hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Bilim, denizcilik, topoğrafya, meteoroloji, sanayide ve laboratuvarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları: tıbbi amaçlı olmayan termometreler, barometreler, ampermetreler, voltmetreler, nem ölçerler, test cihazları, teleskoplar, periskoplar, pusulalar; taşıt göstergeleri; laboratuvarlarda kullanılan malzemeler: mikroskoplar, büyüteçler, dürbünler, deney malzeme ve cihazları. Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar: kameralar, fotoğraf makineleri, televizyonlar, videolar, cd-dvd kayıt ve oynatıcı cihazlar, mp3 çalar, bilgisayarlar, masa üstü-tablet bilgisayarlar, giyilebilir teknolojik cihazlar (akıllı saatler, bileklikler, başa takılan cihazlar), mikrofonlar, hoparlörler, kulaklıklar; haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları: cep telefonları ve bunların kılıfları, sabit telefonlar, telefon santralleri, bilgisayar yazıcıları, tarayıcılar, fotokopi makineleri. Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar, manyetik, optik ve elektronik ortamlara kaydedilmiş çekilmiş sinema filmleri, diziler ve video müzik klipleri. Antenler, uydu antenler, yükselticiler ve bunların parçaları. Bilet otomatları, nakit para çekme makineleri. Makine ve cihazların elektroniğinde kullanılan elemanlar: yarı iletkenler, elektronik devreler, entegreler, yongalar (çipler), diyotlar, transistörler, manyetik kafalar, saptırıcılar; elektronik kilitler, fotoseller, elektronik açma kapama mekanizmaları, algılayıcılar (sensörler). Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları. Koruyucu giysiler, koruma ve can kurtarma amaçlı donanımlar. Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Elektrik enerjisini iletim, dönüştürme, depolama kontrol cihazları ve araçları: fişler, buatlar, anahtarlar, şalterler, sigortalar, balastlar, starterler, elektrik panoları, rezistanslar, soketler, transformatörler, adaptörler, şarj cihazları, elektrik, elektronikte kullanılan kablolar, piller, aküler, elektrik enerjisi üretimi için güneş panelleri. Ana fonksiyonu uyarı ve alarm olan cihazlar (taşıt alarmları hariç), elektrikli ziller. Trafikte kullanım amaçlı sinyalizasyon, işaretle bildirme cihazları ve araçları. Yangın söndürme amaçlı taşıtlar dahil yangın söndürme aletleri ve cihazları (yangın söndürme hortumları ve yangın söndürme vanaları dahil). Radarlar, denizaltı radarları (sonarlar), gece görüşü sağlayıcı veya arttırıcı aletler ve cihazlar. Dekoratif mıknatıslar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” mal ve hizmetleri, davacıya ait markalar kapsamında aynen yer almaktadır. Dava konusu marka kapsamında yer alan “9. Sınıf: Metronomlar. 35. Sınıf: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Metronomlar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir. 36. Sınıf: Sigorta hizmetleri. Finansal ve parasal hizmetler. Gayrimenkul komisyonculuğu, müşavirliği ve idaresi hizmetleri. Gümrük müşavirliği hizmetleri.” ise, davacı markalarında yer alan mal ve hizmetler ile aynı/aynı tür/benzer değildir. Sonuç olarak, dava konusu marka kapsamında yer alan (metronomlar hariç) 9. Sınıf emtia ile (“Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Metronomlar. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.” hizmeti hariç)” 35. Sınıf bakımından taraf markaları arasında “emtiaların aynı veya benzer olması” şartının sağlandığı kanaatine varılmıştır.
İşaretlerin benzerliğine gelince, bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktördür. İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurlar akılda tutulmalıdır. Görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etki esas alınmalıdır.
Somut olayda çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış “…” ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak ve dava dilekçesinde bahsi geçen markaların standart karekterle yazılı ….” ibarelerinden oluştuğu görülmektedir.
Davaya konu marka başvurusu, standart bir yazı karakteriyle, büyük harflerle yazılmış “…” ibarelerini içerir bir kelime markasıdır. Marka kapsamında hiçbir şekil ya da renk unsuru kullanılmamıştır. “…” ibaresi, Türk Dil Kurumu nezdinde “Sıkıntı çekmeden, yorulmadan yapılabilen, emeksiz, zahmetsiz, güç ve zor karşıtı”, “ESNAF” ibaresi ise “Küçük sermaye ve zanaat sahibi, artizan.” olarak tanımlanmıştır. Bu kelimeler aynı satırda ve aynı boyutta yazılmış olup, kelimelerden biri ön plana çıkarılmamıştır. “…” kelimesi bir sıfat olup, önüne getirildiği kelimeyi nitelendirir. Buna karşın “…” ibaresi bir esnaf için kullanılması beklenen bir sıfat olmadığı gibi, “…” ve “esnaf” kelimeleri sıklıkla birlikte kullanılan kelimeler/sıfatlar değildir. Buna karşın “…” ve “esnaf” kelimelerinin bir arada yazılması ile yeni bir anlam da ortaya çıkmamıştır. Dava konusu markanın esas ve tek unsuru” …” ibaresidir. “…” ibaresi, Türkçe bir ibare olup, yazıldığı gibi okunmaktadır.
YİDK karar iptali davası bakımından, davacının gerekçe markası “… ÇİFTÇİ” markasıdır. Davacının yayına itirazına karşı verilen Markalar Dairesi Başkanlığı kararında, sadece “… çiftçi” markası ile davalıya ait marka benzer bulunmuş olup, bu karara karşı davacı taraf itiraz etmemiştir. Davalının karara itirazı neticesinde verilen YİDK kararında, davacının “… çiftçi” markası ile davalının “…” ibareli markası karşılaştırılmıştır. Dolayısıyla YİDK karar iptali davası bakımından, bu iki marka kararlaştırılacaktır. Davacının “… çiftçi” ibaresi, standart bir yazı karakteri ile siyah renk ile yazılmış kelime markasıdır. Kelimelerin sadece ilk harfleri büyük harflerle, diğer harfler küçük harflerle yazılmıştır. “…” kelimesinin anlamı, dava konusu marka başvurusu incelenirken belirtilmiş idi. Davacıya ait markada yer alan bir diğer kelime ise “çiftçi” kelimesi olup, bu ibare, Türk Dil Kurumu online sözlüğünde “Geçimini toprağı ekerek sağlayan kimse.” olarak tanımlanmıştır. “… çiftçi” ibaresi, yazıldığı gibi okunan bir ibaredir. “…” kelimesi, bir sıfat olmakla birlikte, “çiftçi” kelimesi ile kullanılması beklenen bir sıfat olmadığı gibi, “…” ve “çiftçi” kelimeleri sıklıkla birlikte kullanılan kelimeler/sıfatlar değildir. Buna karşın, davacı markasında herhangi bir kelime ön plana çıkarılmamıştır. Bu nedenle, davacıya ait markanın esas ve tek unsurunun “… çiftçi” ibaresi olduğu sonucuna varılmıştır.
Hükümsüzlük davası bakımından davacının gerekçe olarak gösterdiği markaların ortak özelliği “…” kelimesini içermesidir. “…” kelimesi, genel olarak ilk kelime olarak konumlandırılmış, “…” kelimesinden sonra “şifre, reklam, tarım, yardım, vodem, cüzdan, fikir, kitap, limit, hasat, destek, ailem, avantaj, dünya, cep merkezi, tv” gibi kelimeler eklenmiştir. Davacının diğer gerekçe markaları ise, “kolayı var, acaip …, … katla kazan” gibi, daha çok slogan izlenimi yaratan markalardır. Davacının “… tv, acaip …” markaları haricinde, tüm markaları siyah renk ile yazılmış, standart yazı karakteri kullanılarak oluşturulmuştur. Davacının “… tv, acaip …” markaları ise kırmızı renk ile yazılmıştır. Davacının markalarının tamamı kelime markası olup, kapsamlarında herhangi bir şekil unsuru bulunmamaktadır. Davacının markalarında, hiçbir kelime ön plana çıkarılmamış, kelimelerin tamamı aynı satırda, aynı boyutta yazılmıştır. Dolayısıyla davacının markaları, tamamı esas unsur niteliğinde olan kelimelerden oluşmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, “…” ibaresini ortak olarak içermelerinden kaynaklanmaktadır. Yukarıda belirtilen ölçütler ışığında; kendisinden önce tescil edilmiş bir markadaki ibare ile birlikte, kendi unsurlarını içinde barındıran kompozit bir markanın, önceki marka ile iltibas oluşturup oluşturmadığına karar verilebilmesi için, önceki markanın kendi başına, bağımsız bir ayırt edici karakterinin olup olmadığının ve taraf markalarındaki ortak unsurun, sonraki markada baskın unsur olup olmadığının incelenmesi gerekmektedir.
Taraf markalarında yer alan gerek “…” ibaresi, gerekse markalar kapsamında yer alan diğer kelime unsurları, genel olarak ayırt ediciliği bulunmayan, tüketici nezdinde marka algısı yaratmayan, herkesin sıklıkla kullandığı ibarelerdir. Bu husus, dava konusu markada yer alan “esnaf” kelimesi için geçerli olduğu gibi, davacının markalarında yer alan “çiftçi, şifre, reklam, tarım, yardım, vodem, cüzdan, fikir, kitap, limit, hasat, destek, ailem, avantaj, dünya, cep merkezi, tv” gibi ifadeler için de geçerlidir. Davacıya ait markaların esas unsuru “… çiftçi, … yardım, … tv” gibi ibareler iken, davalıya ait dava konusu markanın esas unsuru “…” ibaresidir. Taraf markalarında ortak olarak yer alan “…” ibaresi, anlamı ve bir sıfat olması nedeniyle, herhangi bir mal ve hizmet ayrımı yapılmaksızın, ayırt edici niteliği düşük bir ibaredir. Türk Patent ve Marka Kurumu online sicil sorgulandığında, “…” ibaresini içeren 1500’e yakın marka başvurusu/tescili bulunduğu anlaşılmıştır. Ayırt ediciliği düşük bir markayı seçen marka sahibinin, rakiplerinin de aynı veya benzer tanımlayıcı unsuru içeren markaları kullanmaya eşit derecede hakkı olduğunu kabul etmesi gerekir. Taraf markaları incelendiğinde, ortak olarak “…” ibaresini içerdikleri, taraf markalarında ortak olarak bulunan “…” ibaresinin marka vasfı ve ayırt ediciliği düşük bir ibare olduğu, bunun dışında taraflara ait karşılaştırması yapılan markalarda hiçbir ortak yan bulunmadığı, esasen taraf markalarında “…” kelimesinin ön plana çıkarılmadığı, hem davacı taraf markalarının hem de dava konusu markanın esas unsurunun “…” ibaresi olmadığı, marka kapsamlarında yer alan diğer kelime unsurlarının ilişkilendirilemeyecek derecede farklı olduğu, “…” gibi ayırt edici niteliği düşük bir ibarenin ortaklığının, taraf markalarını benzer olarak nitelendirmek için yeterli olmadığı, bu nedenle taraf markaları arasında görsel, işitsel, kavramsal ve bütünsel olarak benzerlik bulunmadığı, bu nedenle somut olayda SMK m. 6/1’de sayılan “markaların aynı ya da benzer olması” şartının sağlanamadığı kanaatine varılmıştır.
Karıştırılma ihtimalinde önemli olan husus; ortalama düzeydeki halk nezdinde bu iki işaret arasında herhangi bir şekilde herhangi bir sebeple bağlantı kurulmasıdır. Hatta markalar arasında birçok noktada fark bulunduğu tespit edilse bile “umumi intiba” ikisinin karıştırılabileceği yönünde ise, iki işaret arasında karıştırılma ihtimalinin bulunduğu kabul edilmelidir. Burada işitsel veya görsel bir benzerlik ve hatta genel görünüş açısından umumi intiba olmasa bile halk tarafından iki marka arasında bir bağlantı kurulması ve hatta çağrıştırması dahi karıştırılma ihtimali için yeterli bir ölçü olarak kabul edilmelidir. Tüketicinin iki işaret arasında doğrudan ya da kaynakları bakımından idari– iktisadi bir ilişki kurma yanılgısına düşmesi iltibas ihtimalinin kabulü için yeterli olacaktır. Karıştırılma olasılığının değerlendirmesi, inceleme konusu markaların görsel, işitsel veya kavramsal benzerliği bakımından, markaların ayırt edici ve baskın unsurları özellikle göz önüne alınarak, markaların bütünsel olarak ortaya çıkardıkları izlenim esasında yapılmalıdır. İnceleme konusu malların veya hizmetlerin ortalama tüketicilerinin markaları algılayış biçimi, karıştırılma olasılığına yönelik genel değerlendirmede belirleyici rol oynar. Markalar arasındaki görsel, işitsel veya kavramsal benzerlikler bütün olarak karşılaştırılmalıdır. Karşılaştırma, genel izlenim esas alınarak, özellikle markaların ayırt edici ve baskın unsurları ve davanın koşullarıyla ilgili tüm faktörleri dikkate alarak global olarak yapılmalıdır. Karıştırılma ihtimali değerlendirilirken araştırılması gereken bir diğer husus da hedef tüketici kitlesidir. Tüketici kitlesi, her bir mal ve hizmet türü için ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Markalar arasındaki karıştırılma ihtimalinin tespitinde kural olarak ortalama tüketiciler dikkate alınacak olup; doktrinde kabul edilen kritere göre malın hitap ettiği makul düzeyde bilgi ve dikkate sahip tüketicilerin tamamının ya da büyük bir bölümünün karışıklık yaşaması değil, bu tüketicilerin bir kısmının karışıklık yaşama ihtimali bulunması, benzerlik ve iltibas bulunduğunun kabulü için yeterli bulunmaktadır.
Bu hususlar dâhilinde somut olayda, taraf markalarında ayniyet taşıyan 09 ve 35. Sınıf mal ve hizmetlerin, günlük kullanıma tabi olmayan, belirli bir düzeyde uzmanlık gerektiren mal ve hizmetlerden olup, ilgili tüketicinin dikkat seviyesi ve bilinç düzeyi yüksektir. Bu hizmetler yönünden, ortalama tüketici/alıcı kitlesinin bilinç/dikkat/özen seviyesinin yüksek olabileceği ve iltibas değerlendirmesinde dikkat düzeyi ortalamanın üzerinde olan ilgili tüketici kesiminin dikkate alınabileceği değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; dava konusu marka kapsamında yer alan 09 ve 35. Sınıflarda yer alan bir kısım mal hizmetler, davacıya ait markalar kapsamında yer alan mal ve hizmetler ayniyet taşımakla birlikte, bu hizmetlerin ilgili tüketicisinin bilinç düzeyinin yüksek olduğu, taraf markalarının görsel, işitsel, kavramsal ve bütünsel değerlendirmede benzer olmaması, markalar arasındaki ortak olarak işaretlenen “…” ibaresinin marka vasfı ve ayırt edici niteliği zayıf bir ibare olması, diğer unsurlar nazarında hiçbir ortak unsur bulunmaması, taraf markalarında “…” kelimesinin esas unsur olmaması, markaların bütünsel olarak ilişkilendirilebilir olmaması, tüketicinin taraf markalarını aynı/aynı tür ya da benzer ürünler üzerinde gördüğünde ya da işittiğinde, farklı marka ile karşı karşıya olduklarını anlayabilmelerinin mümkün olması, taraf markalarının birbiri ile ilişkilendirme ihtimalinin bulunmaması nedeniyle, somut olay bakımından markaların karıştırılması/ilişkilendirilmesi ihtimaline dayalı olan nispi tescil engeline ilişkin şartların oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, toplumda ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya tescil için başvurusu yapılmış markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu reddedilir denilmektedir. Bu anlamda tanınmışlık için; yukarıda sayılan koşullara ek olarak ulusal tescil şartı, niteliksel tanınmışlık ve markanın ününden haksız yararlanma olguları da aranır.
Bir markanın tanınmışlıktan yararlanması için yukarıda sayılan şartların gerçekleşmiş olması gerektiği, somut olay açısından ise davalının başvurusunun, davacı markaları açısından tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği kanaatine varılamadığından, dosya içeriği itibari ile 6769 sayılı SMK’nın 6/5 maddesinde yer alan koşulların oluşmadığı gibi taraf markaları arasında 6769 sayılı SMK’nın 6/1 maddesi anlamında karıştırılma tehlikesi olmadığı ve dolayısıyla tanınmışlığın bu duruma bir etkisinin olmayacağı kanaatine varılmıştır.
Hükümsüzlük talebi açısından; taraf markalarının benzer olmaması ve 6769 sayılı SMK’nın 6/1 bendi anlamında iltibas tehlikesinin mevcut olmaması nedeniyle hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 59,30 TL harçtan düşümü ile 21,40 TL bakiye karar harcın davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davalılar için AAÜT uyarınca 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
5-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.28/04/2022