Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/141 E. 2022/18 K. 27.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/141 Esas – 2022/18
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/141
KARAR NO : 2022/18

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali, Marka Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/04/2021
KARAR TARİHİ : 27/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/01/2022
DAVA:
Davacı vekili 30/04/2021 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; müvekkili şirketin …” ibareli tanınmış markalarının sahibi olduğunu, davalının, bu markalar ile karıştırma ihtimali bulunacak derecede benzer nitelikteki “…” ibaresini marka olarak tescil ettirmek üzere davalı TÜRKPATENT’e başvuruda bulunduğunu, … kod numarasını alan başvurunun, Resmi Marka Bülteninde ilanı üzerine müvekkili tarafından Markalar Dairesi Başkanlığına itirazda bulunulduğunu, ancak itiraz yerinde görülmeyerek reddedildiğini, bu kararın yeniden incelenmesi talebinin de nihai olarak YİDK tarafından reddedildiğini, oysa müvekkilinin … mağaza adı ile bilinen ile hard discount olarak tarif edilen konseptte çalışan saygın bir perakende satış firması olduğunu, kendi adına yüzlerce markası ve yanında ulusal çapta bilinen 3. Kişi ürün/markaları ile müşterilerine uygun fiyatlarla ve düşük maliyette kaliteli gıda ve tüketim malzemeleri sunma amacı güden nitelikli, tanınan bir perakende satış firması olduğunu, 2008 yılında kurulan müvekkili şirketinin ilk kurulduğu ayda hedefi olan … marketi aşarak 121 market açtığını, TÜRKPATENT nezdinde 2009 yılında en çok marka tesciline sahip ulusal firma unvanı ile ödüllendirildiğini, Türkiye’nin 81 ilinde, 914 ilçesinde ve 10.000 mağazasında markalarını mağaza ve ürünlerinde kullandığını, gerek görsel gerek yazılı basında yaygın reklam ve dağıtım, pazarlama faaliyetlerine sahi olduğunu, müvekkilinin tanınmış marka olduğunu, kurum nezdinde T/03083 numarası ile tanınmış marka olarak kaydının bulunduğunu, davalının iyi niyetli hareket etmediğini, müvekkilinin ayırt edici unsurunun “…” sayısı olduğunu, “…” ibaresinin ayırt edicilik vasfı kazandığını, müvekkilinin “a …” ibareli birden fazla markanın sahibi olduğunu ve bu ibareyi kullanarak seri marka oluşturma amacı taşıdığını, tüketiciye sunduğu ürüne paralel olarak renk ve kelime unsuru kullanılarak marka ibarelerinin oluşturulduğunu, davalı şirketin 14. Sınıfta başvuru yaptığını, müvekkilinin önceki markalarında da 14. Sınıfta tescilinin olduğunu belirterek, TÜRKPATENT YİDK’nun … sayılı kararın iptali ile dava konusu … başvuru numaralı “…” ibareli markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı markasının davacı markalarına benzemeyen farklı bir marka algısı oluşturduğunu, davacının markaların çoğunun “A” ve “…” ibarelerinden yani “harf+rakam ve şekil” birleşimden oluştuğunu; bazı mesnet markaların da bu “harf+rakam ve şekil” kombinasyonuna ek olarak “kelime” ibarelerinin yer aldığını, davacı mesnet markalarında “A” harfi her markada baskın konumda olduğunu, mavi renini hemen her markasında kullandığını, markaların benzer olmadığını, SMK m.6/4 kapsamında bir başvurunun itiraz üzerine reddedilebilmesi için, başvuru kapsamında yer alan malların veya hizmetlerin, aynılarının ya da benzerlerinin itiraza mesnet markaların kapsamında yer alması gerektiğini, çekişme konusu malların aynı ve benzer olmadığını, SMK 6/5 yönünden de haklı ve geçerli bir sebebin olmadığını, davalı marka başvurusunun kötü niyetle yapıldığına yönelik iddiaların hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Kurum kararının yerinde olduğunu beyan ederek, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirkete usulüne uygun dava dilekçesi ve duruşma gününü bildiren tebligat yapıldığı halde davaya cevap vermemiş, yargılamaya katılmamıştır.
GEREKÇE:
Uyuşmazlıgın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler,Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava TÜRKPATENT YİDK’nun … sayılı kararının iptali ve tescili halinde davalı şirkete ait … sayılı “…” ibareli markanın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini istemlerine ilişkindir. İptali istenen YİDK kararının davacıya 01/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, 30/04/2021 tarihinde açılan davanın, 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Mahkememize uzman bilirkişi heyetinden alınan 27/12/2021 havale tarihli raporda konu ayrıntılı irdelenmiş olup özetle; ” ..davalıya ait 2019 91976 numaralı marka başvurusu ile davacının …. tescil numaralı tescil numaralı mesnet markası arasında bütüncül değerlendirme sonucunda marka ve işaretler arasında 14. Sınıftaki “Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar” emtialar bakımından ilişkilendirme de dahil karıştırılma/benzerlik ihtimalinin bulunduğu, davacının tanınmışlık düzeyine ilişkin iddiaları bakımından dava konusu marka ile ilgili bir tescil engelinden söz edilemeyeceği, davalı yönünden, davacıyı baskı altında tutma, ona şantaj yapma veya engelleme amacına ilişkin herhangi bir olgu ve olaya ilişkin delil bulunmadığından kötü niyetin ispat edilemediği ancak bu husus hukuki bir değerlendirmeyi gerektirdiğinden nihai takdirin Sayın mahkemeye ait olduğu…” ifade edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.6/1 hükmü kısaca, bir marka başvurusunun daha önce yapılmış başvuru veya tescilli bir marka ile “karıştırılma ihtimali” bulunması ve önceki marka ya da başvuru sahibinin itiraz etmesi koşuluyla başvurunun reddini öngörmektedir. Şu halde, iltibas ya da karıştırma riskinin varlığı için, tescil kapsamındaki mal/hizmetlerin ve aynı zamanda başvuru ve markanın (işaretlerin) karıştırma ihtimali bulunacak derecede aynı yada benzer olması gerekir; karıştırma ihtimalinin değerlendirilmesinde somut olayın tüm özellikleri dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. İlke olarak mal ve hizmet benzerliği ile değerlendirmeye başlanır. Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken de çekişme konusu mal ve hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi, doğal yapısı, kullanım amacı, fiyatı, alım sıklığı, üretim dağıtım ve satış kanalları ile yerleri, rekabet, ikame veya tamamlama ilişkisi olup olmadığı gibi bütün faktörler dikkate alınmalıdır.
Buna göre, açıklanan kriterler çerçevesinde yapılan değerlendirmede,davalının 14. Sınıfta yer alan “Takı; kol düğmeleri; kravat klipleri; yüzükler (takı); bilezikler (takı); küpeler (takı); kolyeler (takı); broşlar (takı); değerli metalden anahtarlıklar; saatler ve kronometrik aletler; saatler; kronometreler; sarkaçlı saatler; saat kasaları; kadranlar (saat ve saat yapımı); saatler için hareketler; Alarm saatleri; saat bantları; değerli metal kutular” malları ile davacının mesnet markalarından 2018/50139 tescil numaralı markasında tescilli “Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar” ile 2010/33661 tescil numaralı ve 2008 671877 tescil numaralı markaların kapsamındaki 14. sınıfta yer alan “Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları, (kronometreler, metronomlar ve parçaları, saat kordonları dahil)” mallarının aynı, aynı tür olduğu anlaşılmıştır.
Davacının …. tescil numaralı markalarındaki 35.05. sınıf kapsamında yer alan “müşterilerin malları elverişli şekilde görmesi ve satın alması için Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil) malların bir araya getirilmesi hizmetleri”nin ise davalının 14. Sınfıta yer alan malları ile benzer/ ilişkili olduğu, zira ticari bir malı üreten işletmenin ürettiği malı satmasının, işin doğası gereği ve ticari faaliyetin zorunlu bir sonucu olduğu, bu bağlamda bahsi geçen emtialar arasında ürün-hizmet ilişkinin bulunduğu; Davacının itiraza mesnet gösterdiği markalardan 2010 33661 tescil numaralı ibareli markada yer alan “35.05. sınıf “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri”nin tescilli olduğu 14. Sınıf da dahil olmak üzere tüm mal ve hizmet sınıflarında kullanımının ispat edilmesi gerektiği; ancak dosya içerisinde yer alan delillerin incelenmesi neticesinde bu marka yönünden kullanımın ispatına ilişkin yeterli delilin sunulmadığı tespit edilmiştir.
İşaretlerin benzerliğine gelince, bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktördür. İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurlar akılda tutulmalıdır. Görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etki esas alınmalıdır.
Somut olayda çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış … ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak markanın standart karekterle yazılı “… …” ibarelerinden oluştuğu görülmektedir.
Görsel Benzerlik Alanında Değerlendirme
Davalı markasının düz beyaz zemin üzerinde sadece … sayısından oluşmaktadır. Davacının markaları ile “A….” asıl unsuru ile yanına eklenen slogan şeklindeki (yetişen alır, harca harca bitmez, çok al az öde, ekstra büyük fırsat vb.) ibarelerden oluşmaktadır. Bu markaların bir kısmı mavi renkli dikdörtgen, bir tanesi kare form bir tanesi de daire formu içerisinde yer almaktadır. Davacının diğer bir kısım markası ise düz beyaz zemin üzerine yazılı “…” asıl unsurunun yer aldığı yanına gelen “Express, kapıda, ucuzluk makinesi, aldın aldın, yetişen alır, haftanın yıldızları” gibi ibarelerden oluşan markalar olduğu kanaatine varılmıştır.
İşitsel Benzerlik Alanında Değerlendirme
Davalı markası “yüz- bir” şeklinde telaffuz edilirken davacı markaları ise “a-yüz-bir (+ ek ibareler)” şeklinde telaffuz edilmektedir. Taraf markalarının söyleniş tarzları, kulakta bıraktıkları tını, ses uyumları, vurguları gözetildiğinde, işitsel anlamda yüksek oranda benzerlik olduğu kanaatine varılmıştır.
Anlamsal Benzerlik Alanında Değerlendirme
Anlamsal benzerlik, iki markanın ortalama tüketici nezdinde, bu kişilerin zihinlerinde bıraktıkları iz ve imaj bakımından söz konusu olabilmektedir. Bir markanın tüketicisinin zihninde bırakacağı iz anlam karşılığı ile olabilmektedir. Davacının iddialarının özü; kendi markalarında yer alan “…” sayısının davalı markasında yer alan “…”markası ile benzerlik ihtiva ettiği yönündedir. Buna göre yapılan araştırma neticesinde … ibaresinin tek başına bu haliyle bir anlamı bulunmadığı, Google arama motoruna … yazıldığında davacıya ait görsel ve internet sitesine yönlendirme yapıldığı, bunun haricinde arama motoruna “…” yazılırken aynı isimle bir çeşit okey oyunun da olduğu sonucuna varılmıştır.
Buna göre bütünsel inceleme ve değerlendirme neticesinde davalı markasının davacı markalarından farklılaştırmayı sağlayacak yeteri düzeyde ayırt edici şekil, harf, sözcük gibi unsurları ihtiva etmediği anlaşılmaktadır. Belirtmek gerekir ki, tek haneli rakam sayısının 10 adet, alfabedeki harflerin ise 29 adet olması ve sınırlı sayıda bulunması nedeniyle bunların ayırt edicilik kazanmaları çok kolay olmamaktadır. Tek başına bir harfin ya da bir rakamın kullanım yoluyla dahi ayırt edicilik kazanmaları güç olacağından olabildiğince çok harf veya rakam kullanılması durumunda ayırt edicilik özelliği daha kolay meydana gelebilecektir. Dolayısıyla taraf markalarını gören tüketicinin başvuru markasını davacının yeni bir versiyonu, yeni bir çeşidi sanabilecek olup taraf markalarının farklı kaynaktan geldiğini anlayamayarak davacı ve davalı markaları veya işletmeleri arasında idari ve ekonomik bir bağlantı bulunduğu zannına kapılma ihtimali oldukça yüksek olabilecektir. Davacının markalarında yer alan “büyük fırsat, yetişen alır, aldın aldın, ucuzluk makinesi” ve benzeri ek ibareler ise tescil edilen sınıflar yönünden ayırt ediciliği yüksek olmayıp aksine zayıf unsur olarak yer almakta, tüketiciler tarafından satın alınacak ürünlerin uygun fiyatlı, sınırlı sayıda tüketime konu olduğu yönünde bilgi vermektedir. Bu sebeple çekişme konusu 14. sınıftaki mallar yönünden taraf markalarının biçim, düzenleme ve tertip tarzı ile bıraktıkları genel izlenim itibariyle ortalama tüketicileri iltibasa düşürecek derecede benzer olduğu, çağrışımlarının ve bir bütün olarak uyandırdıkları kanaatin aynı olacak şekilde markalar arasında ilişkilendirilme ihtimali de dahil olmak üzere karıştırılma/benzerlik ihtimali bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, toplumda ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya tescil için başvurusu yapılmış markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu reddedilir denilmektedir. Bu anlamda tanınmışlık için; yukarıda sayılan koşullara ek olarak ulusal tescil şartı, niteliksel tanınmışlık ve markanın ününden haksız yararlanma olguları da aranır.
Bir markanın tanınmışlıktan yararlanması için yukarıda sayılan şartların gerçekleşmiş olması gerektiği, somut olayda davacı tarafından dosya ile marka işlem dosyası içerisine bulunan deliller incelenmiş ve sunulan delillerin; birden fazla YİDK ve MDB kararı, davacıya ait site görselleri, bir adet reklam harcamalarını gösterir fatura ve buna benzer deliller sunduğu tespit edilmiş olup sunulan delillerin tanınmışlığı ispata yeterli olmadığı kanaatine ulaşılmıştır
Somut olayda, davalı şirket tarafından yapılan marka başvurusunun kötü niyetli olduğuna ilişkin somut veriler dosya kapsamında bulunmamakla ve markanın kullanılış amacı ve fonksiyonlarına aykırı bir şekilde, davacı veya iyiniyetli üçüncü kişileri baskı altında tutma, onlara şantaj yapma veya engelleme amacına ilişkin herhangi bir olgu ve olay söz konusu olmadığından, davalı şirketin kötü niyetli olmadığı kanaatine varılmıştır.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE,
2-TÜRK PATENT YİDK’nun … sayılı kararının iptaline,
3-… sayılı markanın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
4-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 59,30 TL harçtan düşümü ile 21,40 TL bakiye harcın davalılardan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
5- Davacı vekili için 7.375,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü gösterilen 4.302,15 TL yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, davacı vekili ile davalı kurum vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.27/01/2022