Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/106
KARAR NO : 2021/417
DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımla İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 25/03/2021
KARAR TARİHİ : 16/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/12/2021
DAVA:
Davacı vekili 25/03/2021 harç tarihli dava dilekçesiyle özetle, müvekkilinin1990 yılında Gebze’de kurulan …; Akyazı, Sakarya bölgesinde yer alan son teknoloji ile donatılmış 5 üretim tesisi ve 2400’den fazla çalışanı ve 90’den fazla ülkeye yaptığı ihracatla Türkiye’nin en önemli sanayi kuruluşları arasında yer aldığını, kurulduğu 1990 yılından beri istikrarlı büyüme trendi ile Türkiye’de İSO 500’de ilk 100’de 62. sırada yer alan, aynı zamanda Avrupa’daki lider üreticilerden biri olan …; yenilikçi ürünleri, teknolojisi, sektöründe ilk ve tek olan Ar-Ge Merkezi ve sunduğu hizmetlerle bulunduğu her sektöre çözüm üretmekte ve değer katmakta olduğunu, …’ın Akyazı ve Karapürçek yerleşkesinde, 300.000 m²’si kapalı, toplam 923.000 m²’lik alana kurulu Alüminyum Profil, Kompozit Panel, Alüminyum Yassı Mamul, PVC Profil ve Panjur üretim tesislerinde müşterilerine hizmet verdiğini, Türkpatent Ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme Ve Değerlendirme Kurulunun 2020/T-17 Sayılı Kararı Usul Ve Yasaya Aykırı olduğunu, …’ ne ait 06.07.2020 başvuru tarihli 2020/04646 tescil numaralı 1, 2, 4, 5 sıralı profil konulu tasarım tescil başvurusuna müvekkili … tarafından yenilik özelliğine haiz olmadığı gerekçesiyle itiraz edilmiş olup itiraz YİDK tarafından kısmen kabul edilmiş ve 2 numaralı tasarımın tescilinin hükümsüzlüğüne 1, , 4, 5, numaralı tasarımların tescilinin devamına karar verildiğini, YİDK 2020/04646 numaralı1, 4, 5 sıralı tasarımların tesciline dair itirazın reddine sebep olarak “genel görünüm itibariyle farklı olma” gösterildiğini, ancak müvekkili firmanın tasarımları ile davalı firmanın tasarımları birbirine oldukça benzer hatta birebir aynı olup davalı firmanın profil tasarımlarının yenilik vasfına haiz olmadığını, her iki firmaya ait profil tasarımları yan yana geldiğinde aralarında ayırt edilemeyecek derecede benzerlik olduğu ve bu benzerlik müvekkilinin emek ve çaba sarf ederek oluşturmuş olduğu tescilli tasarımları ile davalı şirket tasarımları arasında iltibasa sebebiyet verdiğini belirterek, TÜRKPATENT 2021/T-17 sayılı YİDK kararının iptaline, davalı şirket adına TÜRKPATENT nezdinde 06/07/2020 tarih ve 2020/04646-1, 4, 5 sayılı tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde; 6769 sayılı Kanunun 78 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında ” Hükümsüzlük davası, dava tarihinde sicilde tasarım sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılır. Tasarım üzerinde sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için ayrıca bu kişilere bildirim yapılır.” hükmünü amir olduğunu dolayısıyla bir tasarımın hükümsüzlüğü istemi ancak tasarım sicilinde hak sahibi olarak kayıtlı kişilere yöneltilebilir. Kanunun açık hükmü uyarınca hükümsüzlük talepli davalarda Türk Patent ve Marka Kurumu’nun hasım mevkiinde olmasının Kanunen mümkün olmadığını, İtiraza mesnet 2007/06492-50 sıra numaralı tasarım ile davaya konu 2020/04646-1 sıra numaralı tasarımların karşılaştırmasında tasarımların her bir parçasında ayrı ayrı olmak üzere çok sayıda nitelikli farklılıklar bulunmakla birlikte tasarımların genel görünümleri de aynı yahut benzer olmadığı, tasarımların kilit noktalarında belirgin farklılıklar doğrudan göze çarptığını, misal olarak tasarımlardaki tırnaklı yapılar ile bağlantı noktaları, kare/dikdörtgen görünüm gibi birçok noktada birbirinden ayrılmaktadırlar. Dolayısıyla davaya konu tasarım itiraza mesnet tasarım karşısında yenilik ve ayırt edicilik kriterini sağladığını,İtiraza mesnet 2009/03922-63 sıra numaralı tasarım ile davaya konu 2020/04646-1 sıra numaralı tasarımların karşılaştırmasında da yine tasarımların her bir parçasında ayrı ayrı olmak üzere çok sayıda nitelikli farklılıklar bulunmakta olup tasarımların genel görünümlerinin de aynı yahut benzer olmadığını. Karşılaştırılan tasarımlar arasında ilk bakışta belirgin farklılık göze çarptığını, SMK’nın Uygulanmasına Dair Yönetmelik m. 64/7’de “İtiraza dayanak gösterilen dergi, katalog, kitap, broşür ve benzeri belgelerin tümü yerine yalnızca kapak ve itiraza dayanak gösterilen tasarımlar ya da tasarımların uygulandığı ürünlerin yer aldığı sayfalar ile tarih içeren kısımların renkli ve net fotokopileri sunulur. Söz konusu kapak ve sayfaların aynı sayıya ait olduğu belirtilir.” Hükmüne yer verilmiştir. Davacı tarafça itiraz aşamasında YİDK’ya sunulan görsellerde anılan hükme uygun olmadığı değerlendirildiğini beyan ederek, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle, Müvekkili şirketin yine yukarıda belirtilenler gibi bir ticari faaliyet kapsamında ve Ar-Ge çalışması sonucunda Türk Patent ve Marka Kurumu’na 06.07.2020 tarihli başvuru ile 2020/04646 tescil numaralı 1, 2, 4, 5 sıralı profil konulu çoklu tasarımlarını tescil ettiğini. Bunun üzerine davacı şirket müvekkilin bahsi geçen tasarımlarına karşı YİDK nezdinde itiraz ettiğini, YİDK ise davacı şirket tarafından yapılan itiraz başvurusu üzerine müvekkilin tescil ettiği tasarımlardan 2 nolu tasarımı iptal etmiş ancak 1,4 ve 5 nolu tasarımlara ilişkin itirazı 2020/T-17 kararıyla reddetmiş ve bahsi geçen tasarımların tescilinin devamına karar verdiğini,. YİDK 05.01.2021 tarih ve 2020/T-17 kararında “Yapılan inceleme ve değerlendirmede, 2020 04646/2 numaralı tasarım ile itiraza gerekçe gösterilen 2017 04186/37 sıra numaralı tasarımın genel izlenim itibariyle benzer; 2020 04646/1 ve 5 sıra numaralı tasarımlar ile itiraza gerekçe gösterilen 2007 06492/50 ve 2009 03922/63 sıra numaralı tasarımların ise genel izlenim itibariyle farklı görülmüştür.” demiş ve ayrıca “2020 04646/1,2,4 ve 5 sıra numaralı tasarımlara yapılan itiraza gerekçe olarak sunulan görseller ilgili Yönetmeliğin 64/7 maddesine uygun olmadığı için incelemede dikkate alınmamıştır.” demek suretiyle davacı tarafın yaptığı itirazlara ilişkin olarak itirazın kısmen kabulü ile 2020 04646/2 numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne ve 1,4 ve 5 numaralı tasarımlara ilişkin yapılan itirazın REDDİ ile tescillerinin devamına karar verdiğini, öncelikle davacı şirketin Kurula karşı 3 aylık itiraz süresi içerisinde itirazda bulunup bulunmadığı, eğer süresi içerisinde itiraz edilmiş ise bu kez de YİDK kararına karşı tebliğden itibaren 2 aylık yasal süresi içerisinde huzurdaki davayı açıp açmadığı ve diğer tüm yasal sürelerin geçip geçmediği Sayın Mahkeme tarafından tespit edilmesi gerektiğini, bahsi geçen sürelere uyulmamış olması halinde ise ZAMANAŞIMI/HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE itirazlarının kabulü ile davanın sırf bu nedenle dahi REDDİNE karar verilmesi gerektiğini, müvekkil şirketin tescil edilen 2020/04646 1,4 ve 5 nolu tasarımları yeni ve ayırt edici özellikleri haiz olduğunu, davacının itirazına konu ettiği tasarımların dünyanın çeşitli yerlerinde yıllardır kullanılan anonim ürünler olduğunu Dolayısıyla kanunda açıkça belirtilen ve Yargıtay içtihatlarında da yerleşik olan MUTLAK YENİLİK koşulunu sağlamayan tasarımlar olduğunu davacının anonim tasarımlar üzerine aldığı tasarım tescil belgelerine dayanarak benzer konularla ilgili olarak müvekkilin tasarımları için yapmış olduğu itiraz hem KÖTÜ NİYETİN göstergesidir ve hem de AÇIKÇA HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI olduğunu, Zira Medeni Kanun uyarınca “bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeninin korumayacağını.” beyan ederek, davanın reddini istemişlerdir.
YARGILAMA VE DELİLLER :
Mahkememizce davacı ve davalı delilleri toplanmış, bu kapsamda davaya konu 2020/04646-1, 4, 5 sayılı tasarım işlem dosyası, itiraza dayanak gösterilen tasarım tescil belgeleri getirtilmiş, taraflarca sunulan belgeler ile toplanan deliller incelenmiş, çözümü teknik ve özel bilgiyi gerektirdiği düşünülen hususlarda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, alınan rapor dosyadaki kanıtlarla tutarlı, denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlığın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler, Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava, Türk Patent YİDK’nun 2021/T-17 sayılı kararının iptali ile 2020/04646-1, 4, 5 sayılı tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesi istemine ilişkindir. YİDK kararının davacı vekiline 27/01/2021 tarihinde tebliğ edildiği, 25/03/2021 günü açılan davanın 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Uyuşmazlığın özü, davalı şirkete ait 2020/04646-1, 4, 5 sıra sayılı tasarımın, davacı şirkete ait tasarımlar karşısında 6769 sayılı SMK’nun 2 vd. maddelerinde yazılı koruma koşullarına sahip bir tasarım olup olmadığı ile 6769 sayılı SMK’nun 77/1-(a) ve (c) bentlerinde yazılı hükümsüzlük hallerinin olup olmadığından ibarettir. Bu çerçevede özellikle anılan tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini haiz bulunup bulunmadığının tartışılması gerekmektedir.
6769 sayılı SMK’nun MADDE 55;
(1) Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.
(2) Ürün, bilgisayar programları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalaj gibi nesneleri, birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri ifade eder.
(3) Birleşik ürün, sökülüp takılma yoluyla değiştirilebilen veya yenilenebilen parçalardan oluşan üründür.
(4) Tasarım; bu Kanun hükümleri uyarınca tescil edilmiş olması hâlinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde ise tescilsiz tasarım olarak korunur.
MADDE 56- (1) Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur.
(2) Birleşik ürünün parçasının tasarımı, aşağıdaki şartları taşıyorsa yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir:
a) Parça birleşik ürüne takıldığında, birleşik ürünün normal kullanımında görünür durumda olmalıdır.
b) Parçanın görünür durumda olan özellikleri, yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarını karşılamalıdır.
(3) Bu maddede yer alan normal kullanım; bakım, servis veya onarım işleri hariç olmak üzere, son kullanıcı tarafından kullanımı ifade eder.
(4) Bir tasarımın aynısı;
a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce,
b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir.
Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Görüldüğü üzere SMK, yenilik bakımından mutlak yenilik kriterini benimsemiştir. Ancak tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir.
Ayırt edicilik ise 6769 sayılı SMK’nun 56/5. maddesinde tanımlanmıştır.
(5) Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim;
a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce,
b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
(6) Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.

Tasarımın hükümsüzlüğü 6769 sayılı SMK’nun 77.vd.maddelerinde düzenlenmiştir. Hükümsüzlük halleri (nedenleri) SMK 77. maddesinde yer alır. Buna göre;
“a) 55 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56 ncı ve 57 nci maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58 inci maddenin dördüncü fıkrası ve 64 üncü maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse.
b) Hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse.
c) Sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise.”;tasarımın hükümsüzlüğüne yetkili mahkeme tarafından karar verilir.
(2) 64 üncü maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi hâlinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınır. Kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şarttır.
6769 sayılı SMK’nun 78-(1) Tasarımın hükümsüzlüğü, ikinci fıkrada sayılan hâller dışında menfaati olanlar tarafından istenebilir.
(2) Tasarımın hükümsüzlüğü, 77 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre sadece önceki hak sahibi; 70 inci ve 73 üncü maddelere göre ise ancak tasarım hakkına sahip kişiler tarafından ileri sürülebilir.
(3) Tasarımın hükümsüzlüğüne ilişkin olarak koruma süresince veya tasarım hakkının sona ermesini izleyen beş yıl içinde dava açılabilir.
(4) Hükümsüzlük davası, dava tarihinde sicilde tasarım sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılır. Tasarım üzerinde sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için ayrıca bu kişilere bildirim yapılır.
(5) Tescilsiz tasarımlarda hükümsüzlük davası, hak sahibi olduğunu iddia eden kişiye karşı açılır.
Bu genel açıklamalar ışığında uyuşmazlık konusu somut olaya dönülecek olursa, davalı şirkete ait 2020/04646-1, 2, 4, 5 sayılı tasarım başvurusunun 06/07/2020 tarihinde gerçekleştiği, 24/08/2020 tarih ve 347 sayılı Resmi Endüstriyel Tasanmlar Bülteninde ilan edildiği; 2020/04646-1, 2, 4, 5 kod numaralı tasarımlara altı aylık yasal itiraz süresi içinde, davacı … Alüminyum San.ve Tic.A.Ş. vekili tarafından itiraz edildiği, itiraza gerekçe olarak 2007/06492-50, 2017/04186-37, 2009/03922-63 sıra sayılı tasarımlar ile markaların gösterildiği, itiraz üzerine TÜRKPATENT YİDK tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda 2021/T-17 sayılı kararıyla nihai olarak kısmen kabulüne edlerek 2020/04646-2 sıra numaralı tasarımın tescilinin hükümsüzlüğüne ve 2020/04646-1, 4, 5 sıra numaralı tasarımların tescilinin devamına karar verildiği; davacı vekilinin YİDK kararının iptali ile 2020/04646-1, 4, 5 sıra numaralı tasarımların hükümsüzlüğü talebiyle bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamındaki deliller, tarafların iddia ve savunması ile konunun uzmanlarından oluşturulan kurul tarafından hazırlanan bilirkişi raporu çerçevesinde değerlendirilmiş, buna göre;
Davalıya ait 2020/04646-1 sıra numaralı tasarım ile davacıya ait 2007/06492-50 sıra numaralı tasarım ve davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 M 01 kod numaralı profilin karşılaştırılması neticesinde; Asimetrik “T” formu, üç odacıklı yapı, fitil tırnakları gibi fonksiyonun yerine getirilmesi için zorunlu olan unsurlar karşılaştırma dışında tutulmuştur. Bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim bakımından değerlendirildiğinde; girintiler, tırnakların sayısı ve formlarındaki farklılıklar davalıya ait 2020 04646/1 sıra numaralı tasarıma, davacıya ait 2007 06492/50 sıra numaralı tasarım ve davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 M 01 kod numaralı profilin genel izlenimleri karşısında yenilik ve ayırt edicilik kazandırdığı sonucuna varılmıştır.
Davalıya ait 2020/04646-4 sıra numaralı tasarım ile davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 F 02 kod numaralı profilin karşılaştırılması sonucunda; “L” formu, üç odacıklı yapı, fitil tırnakları gibi fonksiyonun yerine getirilmesi için zorunlu olan unsurlar karşılaştırma dışında tutulmuştur. Bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim bakımından değerlendirildiğinde; girintiler, tırnakların sayısı ve formlarındaki farklılıklar davalıya ait 2020 04646/4 sıra numaralı tasarıma, davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 F 02 kod numaralı profilin genel izlenimi karşısında yenilik ve ayırt edicilik kazandırdırdığı kanaatine varılmıştır.
Davalıya ait 2020 04646/5 sıra numaralı tasarım ile davacıya ait 2009 03922/63 sıra numaralı tasarım ve davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 M 02 kod numaralı profilin karşılaştırılması sonucunda; Simetrik “T” formu, üç odacıklı yapı, fitil tırnakları gibi fonksiyonun yerine getirilmesi için zorunlu olan unsurlar karşılaştırma dışında tutulmuştur. Bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim bakımından değerlendirildiğinde; girintiler, tırnakların sayısı ve formlarındaki farklılıklar davalıya ait 2020 04646/5 sıra numaralı tasarıma, davacıya ait 2009/03922-63 sıra numaralı tasarım ve davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 M 02 kod numaralı profilin genel izlenimleri karşısında yenilik ve ayırt edicilik kazandırmakta olduğu kanaatine varılmıştır.
Tüm bu tespit ve değerlendirmeler neticesinde, davalıya ait 2020/04646-1 sıra numaralı tasarımın, davacıya ait 2007/06492-50 sıra numaralı tasarım ve davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 M 01 kod numaralı profil karşısında yeni ve ayırt edici olduğu, davalıya ait 2020/04646-4 sıra numaralı tasarımın, davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 F 02 kod numaralı profil karşısında yeni ve ayırt edici olduğu, davalıya ait 2020/04646-5 sıra numaralı tasarımın, davacıya ait 2009/03922-63 sıra numaralı tasarım ve davacıya ait 2013 … Kataloğu T67 M 02 kod numaralı profil karşısında yeni ve ayırt edici olduğuna kanaat getirilmiştir.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1- Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davalılar için 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4- Davacın yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
5-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/12/2021
Katip …
¸

Hakim …
¸
¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.