Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/231
KARAR NO : 2021/254

DAVA : Faydalı Modele Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Ref’i, Men’i ve
Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/12/2013
KARAR TARİHİ : 01/07/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 01/07/2021
DAVA : Faydalı Model Belgesi Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 18/02/2014
KARAR TARİHİ : 20/02/2014
ASIL DAVADA İDDİA:
Davacı vekili vermiş olduğu 18.12.2013 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarıyla, müvekkilinin son derece köklü bir şirket olduğu ve tel örme makineleri konusundaki Ar-Ge çalışmalarının çok eskiye dayandığı, davalının kısa bir süre öncesine kadar müvekkili şirketinde çalıştığını ancak disiplinsiz davranışları sebebiyel işten çıkartıldığı, anılan şahsın … sayılı faydalı modele konu ADG-2 kodlu ürünü birebir kopyalamak suretiyle üretimini yaptığını, bu durumun Ankara 4. FSHHM’nin … D.İş sayılı dosyası ile tespit edildiği, davalının birebir kopyalayarak ürettiği ADF-3 kodlu ürünlerden birinin Çorum’da … … isimli şahsa ait işyerinde bulunduğu ve kullanıldığı bilgisine ulaşıldığı, bu durumun da Çorum 3. Asliye Hukuk Mahkemesine … D.İş sayılı dosya ile tespit edildiği, davalı eylemlerinin müvekkiline ait … ve …sayılı faydalı model haklarına tecavüz mahiyetinde olduğunu iddia ederek müvekkilinin faydalı modelden doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulmasına ve önlenmesi ve ref’i ile fazlaya dair haklar saklı kalmak üzere 20.000 TL manevi 10.000 TL maddi tazminatın 551 sayılı KHK’nun 140/a maddesine göre hesaplanarak tahsili ile yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA İDDİA:
Davacı vekili 18.02.2014 harç tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin tel örgü makinesi imalatı üzerine faaliyet gösteren bir işletmenin sahibi olduğunu, davalı şirketin … ve …sayılı faydalı modelin sahibi olduğunu, oysa dava konusu faydalı modellerin yeni olmadığını, yıllar evvel kamuya sunulan, üretip satılan, ulusal ve uluslararası fuar ve kataloglarda kamuya arz edilen ürünler olduğu, bu tescillere dayanarak amüvekkili aleyhine dava açtığını savunarak, davalıya ait faydalı modellerin hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiş, ihlal iddiasıyla aliyhlerine açılan mahkememizin … esas sayılı dosyası ile bu dosyanın bağlantılı bulunması nedeniyle birleştirilmesini istenmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili asıl davaya cevap dilekçesinde, dava konusu faydalı modellerin yeni olmadığı, anılan belgelerin hükümsüzlüğüne ilişkin Ankara 3 FSHHM’nin … E. Sayılı dosya ile hükümsüzlük davası açıldığı, davacı delillerinin müvekkilinin faydalı modelden doğan haklara tecavüz ettiğine dair yeterli olmadığı iddia edilerek ihtiyati tedbir ve davanın reddine, ayrıca Ankara 3 FSHHM’nin … Esas sayılı dosya sonucunun beklenmesine karar verilmesi istemiştir.
Birleşen davada, cevap dilekçesi tebliğ edilmediğinden davalı cevap sunmamıştır.
YARGITAY 11.HUKUK DAİRESİ BOZMASI:
Mahkememizin 26.04.2016 tarih ve … esas, 2016/80 karar sayılı asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen kararı, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 10.12.2018 tarih ve 2018/3668 esas, 2018/7788 karar sayılı ilamıyla ve özetle;
“…. 1-) Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı karşı davalı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-) Ancak, davacı karşı davalı kendisine ait … sayılı ‘ Hareketli Tel Yükleme Direkli Otomatik Kafes Tel Örme Makinesi’ isimli faydalı modelden kaynaklanan haklarına davalı yanca üretilen ürün nedeniyle tecavüz edildiğini öne sürmüştür. Mahkemece görüşüne başvurulan bilirkişi heyetince, davalı ürününün davacıya ait faydalı modelin ana isteminde yer alan açı kolu unsurunu haiz olmadığı bu nedenle davacı faydalı modeline tecavüzün söz konusu olmadığı mütala edilmiştir. Davacı karşı davalı vekili anılan rapora karşı itirazında, davalı yanca üretilen davacı faydalı modeline tecavüz teşkil eder nitelikteki ürünün Çorum Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasında yapılan delil tespiti neticesinde tespit edildiğini ancak delil tespitinine istinaden tanzim edilen bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, tespit mahallinde 2 adet makine olduğunu, bu makinelerden birinin davacı şirkete ait eski bir makine, diğerinin ise tecavüz teşkil eden ürün olduğunu, bilirkişilerin hataya düşerek kıyaslamayı tecavüz teşkil eden davalı ürünü yerine davacıya ait olan makineye göre yaptığını, kıyaslamanın davalıya ait ürün gözetilerek yapılması gerektiğini ileri sürmüştür. Bu hususta, düzenlenen ek raporda aksine görüş beyan edilmişse de, itirazın az önce açıklanan niteliği bakımından bir inceleme yapılmadığı görülmektedir. Bu itibarla, anılan itiraz incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporuna dayanılarak asıl davada ….sayılı ‘Hareketli Tel Yükleme Direkli Otomatik Kafes Tel Örme Makinesi’ isimli faydalı modele tecavüzün önlenmesi talebinin reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu bakımdan asıl davanın davacı yararına bozulması gerekmiştir….” gerekçesi bozulmuş; usul ve yasaya uygun görülen özetlenen bozma ilamına uyularak yargılamaya devam olunmuş, daha önce rapor alınan bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış, buna göre;
23.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “2013 yılı onaylı kurumlar beyannamesi gelir tablosundan belirlenen ortalama kar haddinin % 48 olduğu tespit edilmiş olup 2.323.629.07 TL. %48=1.115.341.95 TL toplam Davacının yoksun kaldığı kazancı bulunmaktadır” tespitine varılmıştır.
Faydalı Modelin Koruma Kapsamına İlişkin Değerlendirme:
Davaya Konu Faydalı Modelin ilk istemi aşağıdaki gibidir.
Hareketli Tel Yükleme direkli otomatik kafes tel örme makinesi olup özelliği taşıyıcı boru (7) üst profil (5) ve açı kolundan (6) oluşmasıdır. Söz konusu istem “Hareketli Tel Yükleme direkli otomatik kafes tel örme makinesi” ni korumakta ve açıklamaktadır. Koruma kapsamı yükleme direği değil yükleme direğine sahip tel örme makinesidir. Taşıyıcı boru, Üst profil ve Açı kolu içeren yükleme direkli otomatik tel örme makinası bu istemin kapsamını oluşturmaktadır.
Mahkememizce de uygun bulunan 27.01.2021 tarihli bilirkişi raporunda söz konusu Çorum 3. AHM … D.İş sayılı dosyadaki 19.11.2013 tarihli bilirkişi tespit raporunda yar alan 2. makineye ilişkin diğer 3 fotoğrafta da makinenin üst kısmı çekilmemiş olduğundan, “üst profil (5)” unsuru gösterilememiştir. Ancak, Çorum 3. AHM … D.İş sayılı dosyadaki 19.11.2013 tarihli bilirkişi tespit raporunda faydalı modele tecavüz ettiği iddia edilen 2. makinenin tel örme makinesi olduğunun belirtilmesi, söz konusu makinenin, tel örme makinesinden beklenen işlevi yerine getirebilmesi için, doğası gereği bir üst profile sahip olması gerekliliği, fotoğrafta açı kolu (6) ve tamburun varlığı (tambur yardımı ile açı kolunun (6) üst profilin (5) yukarı aşağı hareketini sağladığı değerlendirilmiş), fotoğrafta huninin varlığı (üst profilin (5) huniyi taşıdığı değerlendirilmiş); her ne kadar fotoğrafta görünmese bile, bilirkişi heyetince söz konusu 2. makinenin, doğası gereği üst profil (5) unsuruna sahip olduğu, dolayısıyla, faydalı modele tecavüz ettiği iddia edilen, tespit raporundaki 2. makinenin, taşıyıcı boru (7), üst profil (5) ve açı kolundan (6) oluşan, yani …sayılı faydalı modelin 1 nolu ana isteminde yer alan tüm unsurları içeren, bir tel örme makinesi olduğu, davacı-karşı davalı tarafından Çorum 3. AHM … D.İş sayılı dosya ile tespiti yapılan makinenin …sayılı faydalı model belgesinin koruma kapsamında olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Tazminat tutarına İlişkin Değerlendirme:
Bilirkişi … tarafından 23/03/2021 Tarihinde düzenlenerek dosyaya sunulan bilirkişi raporunda yapılan dökümlerde görüleceği üzere davaya konu ürüne ait davacının 2013 yılı satışları toplamı 2.323.629,07 TL. tutarındadır. Tarafların bilirkişinin bu tespitine bir itirazı olmamaktadır.
Yine bilirkişi davacının dava dosyasına sunmuş olduğu 2013 yılı kurumlar vergisi beyannamesi ekindeki Davacının Gelir Tablosu finansal raporundan ortalama kar haddini % 48 olarak hesaplamıştır. Davalı vekilinin; “Davacının 2013yılı Ortalama Kar haddinin % 43 olduğunun tespit edildiği yazılıdır. O halde davacının zararı en çok: …. Faydalı modele konu 1 adet ürünün imalat bedelinin %43 ünden bu kazanca ait vergi ve sair giderleri düşülmesinden sonra kalan net tutar kadar olmalıdır… ” şeklindeki bilirkişi raporuna itirazında gerek belirlenen oran rakamı açısından gerekse imalat bedelinin üzerinden bu oranda düşüş yapılıp bulunacak kazançtan vergi ve sair giderlerin düşülmesi gerekir şeklindeki itirazında haklılığı yoktur. Şöyle ki; Ortalama kar haddi hesaplanırken Gelir Tablosu finansal raporunun Brüt satışlar tutarı vergi sonrası net Kar rakamına bölünerek bulunur. Bilirkişi de % 48 Ortalama Kar haddi rakamını bu yöntemle bulmuştur. Dolayısıyla davalının bilirkişi raporuna bu yöndeki itirazı yerinde değildir. 
Bu itibarla davacının 2013 yılında Dava konusu …nolu faydalı Modele ait 2.323.629,07 TL. tutarındaki satışlarından elde etmiş olduğu ortalama karı; bu satış bedelinin % 48 olan 1.115.341,95 TL olmaktadır. Davalının faydalı modele tecavüzünün davacının yoksun kaldığı kazacına etkisi %10 olacağı kanaatine varılmıştır.
Tarafların ekonomik durumları, ihlâl olunan hakkın mahiyeti, ihlalin etkileri, ihlalin ulaştığı kitle, fiilin ve kusurun ağırlığı, paranın satın alma gücü, davalının elde etmesi mümkün görülen menfaat, ibraz olunan belgeler ve eylemin gerçekleştirilme biçimi karşısında manevî tazminat miktarının 10.000,00.-TL olarak saptanmasının hakkaniyete uygun olacağı düşünülmüştür.
Tüm bu tespit ve değerlendirmeler neticesinde, davalının dava konusu …nolu faydalı Modele tecavüzünden dolayı Davacının yoksun kaldığı kazancı (2013 Yılı faydalı model satışından elde etmiş olduğu 1.115.341,95 TL ortalama karının %10 u olan) 111.534,20 TL. olarak hesaplanacağı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Yukarıda açıklanan gerekçeler ve usul ve yasaya uygun bulunan bozma ilamı doğrultusunda, asıl davanın kısmen kabulüne, davacı adına tescilli … sayılı faydalı modelden doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulmasına ve önlenmesine, tecavüz ile ortaya çıkan hukuka aykırılığın sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, taklit edilerek ve birebir kopyalanarak üretilen makinalara ve üretimde kullanılan vasıtalara el konulmasına ve imhasına, 111.534,20 TL maddi, 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kararın masrafı davalıya ait olmak üzere ilgililere tebliğine, ve ulusal çapta yayın yapan bir gazetede bir defa ilanına, fazlaya dair istemlerin reddine, birleşen karşı dava kesinleşmiş olduğundan yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Asıl davanın KISMEN KABULÜNE,
2-Davacı adına tescilli … sayılı faydalı modelden doğan haklarına tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulmasına ve önlenmesine,
3-Tecavüz ile ortaya çıkan hukuka aykırılığın sonuçlarının ortadan kaldırılmasına,
4-Taklit edilerek ve birebir kopyalanarak üretilen makinalara ve üretimde kullanılan vasıtalara el konulmasına ve imhasına,
5-111.534,20 TL maddi, 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kararın masrafı davalıya ait olmak üzere ilgililere tebliğine, ve ulusal çapta yayın yapan bir gazetede bir defa ilanına,
7-Fazlaya dair istemlerin reddine,
8-Alınması gereken 1.779,15 TL harçtan, peşin alınan 25,20 TL, ıslah ile alınan 1.733,95 TL olmak üzere 1.759,85 TL harcın mahsubu ile bakiye 19,30 TL karar harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
9- Davacı için AAÜT uyarınca maddi tazminat yönünden 14.545,75 TL, maddi nitelikle talepler yönünden 5.900,00 TL, manevi tazminat yönünden 5.900,00 TL olmak üzere toplam 26.345,75 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10- Reddedilen manevi tazminat yönünden davalı için 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11- Kabul ret oranına göre davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen 6.223,55 TL yargılama giderinden payına düşen 5.725,66 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanının üzerinde bırakılmasına,
12-Davalı tarafından yapılan 2.400,00 TL bilirkişi ücreti, 44,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 2.444,00 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre payına düşen 195,52 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
13-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
B-Birleşen karşı dava kesinleşmiş olduğundan yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 361. maddesi uyarınca tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.01/07/2021

Katip … Hakim …
¸ ¸

Asıl Davada Davacı Masraf Dökümü
İlk Masraf 52,35 TL
Bilirkişi Masrafı 3.950,00 TL
Posta Masrafı 314,55 TL
Islah Harcı 1.733,95 TL
Tem.Karar Harcı 29,20 TL
Tem.Yol.Baş.Harcı 143,50 TL
Toplam 6.623,55 TL

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.