Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/13
KARAR NO : 2021/34
DAVA : TÜRKPATENT YİDK Tasarım Kararı İptali, Tescil
DAVA TARİHİ : 08/01/2020
KARAR TARİHİ : 02/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/02/2021

İDDİA:
Davacı vekili 08/01/2020 harç tarihli dava dilekçesiyle; müvekkil şirket tarafından … sıra numaralı tasarım tescil başvurusunda bulunulduğunu, davalı şirketin bu başvuruya itiraz ettiğini, TÜRKPATENT’in … sayılı YİDK kararı ile itirazın kabul edilerek başvurularının nihai olarak reddine karar verildiğini, oysa müvekkilin hazır giyim sektöründe yer markasının tanınmış marka olarak tescilli olduğunu, müvekkile ait davalı Kurum nezdinde alınmış çok sayıda tasarım tescilinin bulunduğunu, müvekkile ait tasarımın tescil için gereken yenilik ve ayırt edicilik şartlarını taşıdığını, müvekkil tasarımı ile mesnet gösterilen … tasarımı arasında hem renk kombinasyonları hem de biçimlendirme şekilleri açısından belirgin farkların olduğunu, müvekkil ürünlerinin müşterileri tarafından kalitesi ve fonksiyonelliği ile de tercih edildiğini, kabul anlamı taşımamak ile birlikte tasarımda “esinlenme serbestisi ilkesi”nin bulunduğunu, değerlendirme yapılırken bunun göz önünde bulundurulması gerektiğini iddia edip, delil olarak dava konusu … kod numaralı tasarım tescil dosyası, müvekkile ait verilmiş tanınmış marka kararını, müvekkile ait tasarım tescil ve marka tescil listesinin çıktısını, müvekkil ve davalı şirkete ait ITO kayıtlarını, Ticaret Sicil Gazetesi çıktılarını, tasarımlara ait incelemelerin çıktılarını, müvekkil şirket tasarımlarına ait kataloglar, haberler, web sitesi çıktılarını, müvekkilin söz konusu piyasa araştırması ve özgünlük çalışmalarını, bilirkişi heyet incelemesini, emsal kararları sunduklarını belirterek, TÜRKPATENT YİDK … sayılı kararların iptalini, müvekkil şirkete ait …-2 numaralı tasarımın tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde; işlem aşamalarını özetlemiş, tasarımların yeni ve ayırt edici olması vasfı ile korunabileceğini, ayırt edicilik değerlendirmesinde tasarımcının seçenek özgürlüğünün derecesinin dikkate alınacağını, davacı adına tescili talep edilen tasarım ile redde gerekçe gösterilen tasarımın bilgilenmiş kullanıcı nezdinde yüksek oranda benzerlik gösterdiğini, tescili talep edilen tasarımın yeni olmadığı gibi ayırt edici vasfının da olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil …’e ait olan “… (…)” adlı güzel sanat eseri üzerindeki mali ve manevi hakların izinsiz kullanımının; halihazırda derbest olan hukuk (İstanbul …. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi … E.) ve iddianamesi hazırlanma sürecinde olan ceza soruşturmasının da (İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi …E.) konusu olduğunu, bu iki dosyada müvekkil davacı iken davalıların … Firması ve … olduğunu, iş bu dava konusunun bahsi geçen dava ve soruşturma dosyaları ile doğrudan ilişkili olduğu için ilgili dosyalara sunulan bilirkişi raporlarının delil olarak iş bu dosyaya sunulduğunu, müvekkil …’in uluslararası tanınan ressam ve video sanatçısı olduğunu, itiraza mesnet gösterilen müvekkil tasarımının ilk olarak 2016 yılında “…” adlı solo sergi ile kamuya sunulduğunu, ilgili serginin İstanbul …’ ta gerçekleştiğini, ilgili eserin sergi esnasında sertifikalı olarak Türk koleksiyoner tarafından satın alındığını ve elinde bulunduğunu, müvekkilin eserlerini giyim markaları ile yaptığı lisans anlaşmaları aracılığı ile gerçekleştirdiği iş birliktelikleri üzerinden farklı alanlara da taşıdığını, bahsi geçen derbest davanın, iş bu dosya davacısı internet sitesinde satışa sunulmuş müvekkil tasarımlarını birebir kopyalamış olan … ürün kodlu ürünler olduğunu, ilgili ürünlerde kullanılan müvekkile ait eserin davacı tarafından tescil başvurusu yapıldığında belirlenmiş itiraz süresi içerisinde usulüne uygun itirazda bulunulduğunu, diğer davalı konumundaki kurum tarafından ilgili itirazın yerinde bulunduğu ve davacının tescil başvurusunun iptal edildiğini, müvekkilin eserinin kanuna göre “Eser” niteliğinde olduğunu ve FSEK’ e göre korunduğunu, müvekkil … açısından “Eser” niteliğindeki bu çalışmanın ayrıca tescil edilmesine gerek olmadığını, delillerde sunulduğu üzere 2016 yılında ülkemiz ve yabancı sosyal ve geleneksel medyada yer alan haberlerde bu eserin açıkça yer aldığını, davacının dava dilekçesinde yer verdiği şekilde konu eser değil de tasarım olarak bile ele alınılsa davacı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinden yoksun olduğunu, davacının iddia ettiği gibi bir desenin yatay veya dikey kullanımının aynılığı veya benzerliği ortadan kaldırmayacağını, müvekkil eseri ile davacı tasarımı karşılaştırıldığında davacı tasarımının müvekkil eserinin çoğaltılıp yatay hale getirilmesi ile oluşturulduğunun görüleceğini, bu durumun esinlenmenin ötesinde olduğunu, davacının aynı eser konusundaki iş bu dava dosyası ve bahsi geçen dosyalarda ilgili desenin harcı alem oluşu, kendilerine ait yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşıyan bir tasarım oluşu gibi çelişkili ifadeler ile kendileri ile çeliştiklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
YARGILAMA VE DELİLLER :
Mahkememizce davacı ve davalı delilleri toplanmış, bu kapsamda davaya konu … sayılı tasarım işlem dosyası, getirtilmiş, taraflarca sunulan belgeler ile toplanan deliller incelenmiş, çözümü teknik ve özel bilgiyi gerektirdiği düşünülen hususlarda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, alınan ek rapor dosyadaki kanıtlarla tutarlı, denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlığın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler, Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava, TÜRKPATENT YİDK’nun … sayılı kararının iptali ile …-2 sıra numaralı tasarımın tescili istemine ilişkindir. YİDK kararının davacı vekiline 11.11.2019 tarihinde tebliğ edildiği, 08.01.2020 günü açılan davanın 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Uyuşmazlığın özü, davacı şirkete ait …-2 sıra sayılı tasarımın, davalı şirkete ait desenler karşısında 6769 sayılı SMK’nun 2 vd. maddelerinde yazılı koruma koşullarına sahip bir tasarım olup olmadığı isteminden ibarettir. Bu çerçevede özellikle anılan tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini haiz bulunup bulunmadığının tartışılması gerekmektedir.
Davacı şirkete ait …-2 sayılı tasarım başvurusunun 10.04.2019 tarihinde gerçekleştiği, 09.05.2019 tarih ve 316 sayılı Resmi Endüstriyel Tasanmlar Bülteninde ilan edildiği; …-2 kod numaralı tasarımlara altı aylık yasal itiraz süresi içinde, davalı şirket vekili tarafından itiraz edildiği, itiraza gerekçe olarak “…” isimli desen çalışmasının gösterildiği, itiraz üzerine TÜRKPATENT YİDK tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda … sayılı kararıyla başvurunun nihai olarak reddine karar verildiği; davacı vekilinin YİDK kararının iptali talebiyle bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamındaki deliller, tarafların iddia ve savunması ile konunun uzmanlarından oluşturulan kurul tarafından hazırlanan bilirkişi rapor çerçevesinde değerlendirilmiş, buna göre; bir tasarımın yeni kabul edilebilmesi için (tescilli tasarım için) başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması gerekir. Bu ana kuralın istisnası ise; başvuru veya rüçhan tarihinden önceki on iki ay içinde tasarımcı veya halefi ya da bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından koruma talep edilen tasarımın kamuya sunulması halinde tasarımın yeniliğinin ve ayırt edici niteliğinin etkilenmeyeceğidir.
Yenilik ve ayırt edici nitelik hakkındaki değerlendirmenin yapılabilmesi için öncelikle bilgilenmiş kullanıcı profilinin ve dava konusu tasarım açısından seçenek özgürlüğünün belirlenmesi önemlidir.
Bilgilenmiş Kullanıcı Profilinin Belirlenmesi:
Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların korunacağı hüküm altına alınmıştır. Bir tasarımın korunması için zorunlu unsurlardan olan ayırt edici nitelik ile ilgili olarak;
“Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim;
a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce,
b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.” düzenlemesi yapılmıştır.
Belirtilen nedenlerle öncelikli olarak bilgilenmiş kullanıcı profilinin belirlenmesi gerekmektedir. Bilgilenmiş kullanıcı, tasarımın uygulandığı ürün hakkında belli bir bilgi birikimi olan, ancak bilgi birikimi bir uzmanın bilgi birikimi seviyesinde olmadığı gibi ürünü hiç tanımayan bir kişininki kadar da düşük seviyede olmayan kişidir. Bilgilenmiş kullanıcı kavramı ile bir uzman ifade edilmediği gibi ortalama bir tüketiciden daha üst düzeydeki bir ara veya nihai tüketicinin algılanması gerekmektedir. Bilgilenmiş kullanıcı, dikkatli bir kullanıcıdır. Bilgilenmiş kullanıcının ürünün doğası ve görünümü hakkında bilgi sahibi olması ve kullanım deneyimine sahip olması öngörülmektedir.
Somut uyuşmazlığa konu tasarımlar “desen”e ilişkindir. Bu halde dikkate alınması gereken bilgilenmiş kullanıcılar desenlere ilgi duyan, desen tasarımlarını belirli sebeplerle takip eden, tekstil vb sektörlerle yakından ilgili veyahut grafik tasarım alanında ortaya konan eserleri takip eden, entelektüel seviyesi bu anlamda gelişmiş bir kimse olarak kabul edilmiştir.
Uyuşmazlık Konusu Ürünler İçin Seçenek Özgürlüğünün Belirlenmesi:
“Seçenek özgürlüğü” kavramı ile ilgili olarak, “Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Uyuşmazlık kapsamına konu edilen desenler için seçenek özgürlüğü sınırsız denecek kadar geniştir. Yani tasarımcı için seçenek özgürlüğü oldukça geniştir. Hatta desenler iki boyutlu olarak boyama, çizme v.b. teknikler ile oluşturulan tasarımlar olduğu için teknik bir kısıttan bahsetmek de mümkün değildir.
Dava Konusu Yapılan Tasarım ile Davacı Tarafından Dayanak Yapılan Tasarımların Karşılaştırılması:
Dava konusu davacıya ait … – 2 nolu tasarımı ile davalı … … … isimli tasarımı incelendiğinde; davacı tasarımının yatay, davalı tasarımının dikey kullanıldığı, davacı tasarımının bir miktar daha basık olduğu görülmektedir. Bunun haricinde tasarımların biçimlendiriliş prensibinden alınan son ürüne kadar ayniyet derecesinde benzer oldukları görülmektedir.
Davalı … … eseri 90° döndürüldüğünde ilgili benzerlik daha açık bir şekilde görülebilmektedir. Bu açıdan davacı tasarımının yenilik kriterlerini taşımadığından bahsedilebilecektir. Diğer taraftan yapılacak ayırt edicilik değerlendirmesinde de bilgilenmiş kullanıcı gözünden tasarımların farklı olarak görülmeyeceği açıktır. Bu noktada da davacı tasarımının ayırt edici nitelik de taşımadığından bahsedilebilecektir.
Tüm bu tespit ve değerlendirmeler neticesinde, davacının …-2 nolu tasarımının, davalı … …’e ait … eseri karşısında yenilik ve ayırt edici nitelik koşullarını sağlamadığı; Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun 2019-T-887 sayılı kararının yerinde olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1- Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL harcın peşin alınan 54,40 TL harçta düşümü ile 4,90 TL bakiye harcın davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davalılar için 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4- Davacın yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
5-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.02.02.2021

Katip …
¸

Hakim …
¸

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.