Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/28 E. 2021/331 K. 30.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : …
KARAR NO : 2021/331

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/01/2019
DAVA : Faydalı Model Belgesi İptali
DAVA TARİHİ : 09/10/2020
KARAR TARİHİ : 15/10/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/10/2020
ASIL DAVA:
Davacı vekilli 17/01/2019 harç tarihli dava dilekçesi ve beyanlarında özetle; müvekkili şirketin … sayılı faydalı modelin sahibi olduğunu, müvekkili tarafından tasarlanan bu ürünün ilgi görmesi üzerine bazı kişi ve kuruluşlarca haksız rekabete neden olacak eylemlere girişildiğini, davalı şirketin internet sitesinden satışını yaptığı Kurşun Geçirmez Alüminyum profillerin müvekkilinin faydalı modeline konu ürün olduğunu, Ankara 2.FSHHM’nin … D.İş sayılı dosyası ile tespit ve tedbir talep edildiği ve ihlalin vukuu bulduğunun tespit edilmesi üzerine tedbir kararı verildiğini, anılan tedbirin icrası için gidilen adreste her ne kadar ürün bulunamamışsa da davalı şirket yetkilisinin tespite konu ürünleri … ALÜMİNYUM firmasına ürettiriği şeklinde beyanın zapta geçildiğini, davalı şirket tarafından piyasaya sürülen ürünlerin müvekkiline ait … sayılı faydalı modelden kaynaklanan haklara tecavüz ettiğini, bu durumun aynı zamanda TTK hükümlerine göre haksız rekabet oluşturduğunu belirterek, müvekkili şirketin dava konusu … sayılı faydalı modeline tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, men ve ref’i ile ihlal teşkil eden ürünlerin toplatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA:
Davacı şirket vekili dava dilekçesinde özetle, davalı şirketin, Savunma sanayi – emniyet birimleri ve özel sektöre arz etmek üzere kurşun geçirmez cam imalatı ve kurşun geçirmez alüminyum profil tasarımları yaptığını ve bu ürününü … sayı ile adına tescil ettirdiğini, müvekkilinin ise aynı alanda üretim yapan bir şirket olduğunu, davalının … sayılı faydalı modeline müvekkili tarafından tecavüz eder nitelikte fiillerde bulunduğunu iddia ederek ,Ankara 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde … değişik iş numarasıyla tespit yaptırıp daha sonra müvekkili aleyhine Ankara 3.Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nin … esas numarasıyla faydalı model hakkına tecavüzden kaynaklanan men davası açtığını, anılan dava ile işbu dava arasında fiili ve hukuki irtibat bulunduğunu, davalının adına tescil edilen söz konusu faydalı modelin yeni ve özgün bir faydalı model olmadığını, söz konusu faydalı modelin 2013 yılında tescil edildiğini, müvekkilinin ise kurşun geçirmez cam ve alüminyum işlerine 2008 yılında başladığını ve 2009 yılında faydalı modelde tarif edilen kurşun geçirmez alüminyum işlerini Van/Kapıköy ve Harabe kışla karakollarında … ve… İnşaat taşeronu olarak yaptığını, müvekkilinin eskiye dayalı kullanımı olduğunu, bu nedenle davalı faydalı modelinin iptalinin gerektiğini, Ankara 3.Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile işbu dava arasında hukuki ve fiili bağlantı bulunduğunu beyan ederek her iki dosyanın birleştirilmesine karar verilmesini istemiştir.
CEVAP:
Davalı karşı davacı vekili cevap dilekçesinde özetle, dava konusu faydalı modelin her ne kadar 2013 yılında tescil edilmişse de müvekkilinin söz konusu kurşungeçirmez cam ve alüminyum işlerine 2008 yılında başladığını ve 2009 yılında yapmış olduğu işleri Van Kapıköy ve Harabekışla karakollarında taşeron olarak yaptığını, bu bağlamda müvekkili şirketin eskiye dayalı kullanımının söz konusu olduğunu, dava konusu faydalı modelin yeni olmadığını, aynı konuda … sayılı tasarım tescilinin yanı sıra çeşitli yerli ve yabancı firmaların broşürlerinin mevcut bulunduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
YARGILAMA VE DELİLLER :
Mahkememizce deliller toplanmış, bu kapsamda davaya konu … sayılı faydalı model işlem dosyası, Ankara 2.FSHHM’nin … D.iş sayılı dosyası getirilmiş, taraflarca sunulan belgeler ile toplanan deliller incelenmiş, çözümü teknik ve özel bilgiyi gerektirdiği düşünülen konularda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, alınan rapor ve ek raporlar dosyadaki kanıtlarla tutarlı, delillerin değerlendirilmesi aracı olarak denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
GEREKÇE:
Dava, asıl davanın faydalı model hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, ref, ve men’i; birleşen davada davalı adına kayıtlı … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğü istemlerine ilişkindir.
Faydalı Model Bakımından Değerlendirme:
Dava tarihi itibariyle yürülükteolan kanun 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunudur (SMK) 6769 sayılı SMK’ nın 142 inci maddesi hükmü uyarınca, bu kanunun 83. maddesi hükmüne göre yeni olan sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunmaktadır. Patentten doğan hakkın kapsamı ve sınırları 6769 Sayılı Kanunun 85 inci maddesinde;
(1) Patent sahibi, buluşun yeri, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayırım yapmaksızın patent hakkından yararlanır.

(2) Patent sahibinin, izinsiz olarak yapılması halinde aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini talep etme hakkı vardır:
a-Patent konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması;
b-Patent konusu olan bir usulün kullanılması;
c-Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul patentinin kullanılmasının başkalarına teklif edilmesi.
ç-Patent konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin satılması, kullanılması, ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle elde bulundurulması hükmü amirdir.”
Ayrıca anılan Kanunun 89 uncu maddesinde patent korumasının kapsamı belirlenmiştir. Buna göre;
(1) Patent başvurusu veya patentin sağladığı korumanın kapsamı istemler ile belirlenir. Bununla birlikte istemlerin yorumlanmasında tarifname ve resimler kullanılır.
(2) İstemler, kullanılan kelimelerin verdiği anlamla sınırlı olarak yorumlanamaz. Ancak istemler, koruma kapsamının tespitinde, buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde genişletilemez.
(3) İstemler, başvuru veya patent sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edilecek şekilde yorumlanır.
(4) Patent başvurusunun sağladığı korumanın kapsamı, patentin verilmesine kadar geçen süre için başvurunun yayınlanmış olan istemleri ile belirlenir. Ancak patentin verildiği hali veya itiraz veya hükümsüzlük işlemleri sonucunda değiştirilmiş hali, koruma alanının genişletilmemiş olması şartıyla başvurunun sağladığı korumayı geçmişe dönük olarak belirler.
(5) Patent başvurusu veya patentten doğan koruma kapsamının belirlenmesinde tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte, istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurlar da dikkate alınır. Bir unsur, esas itibariyle istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir.
(6) İstemlerin kapsamını belirlemek için patentin verilmesi ile ilgili işlemler sırasında veya patentin geçerliliği süresince, koruma kapsamının belirlenmesinde patent başvurusu veya patent sahibinin beyanları dikkate alınır
(7) Patent, buluşla ilgili örnekler içeriyorsa istemler bu örneklerle sınırlı olarak yorumlanmaz. Özellikle ürün veya usulün sahip olduğu ilave özelliklerin patentte açıklanan örneklerde bulunmaması, bu örneklerde bulunan özellikleri kapsamaması veya bu örneklerde belirtilen her amaç veya özelliği gerçekleştirememesi hallerinde, ürün veya usul istemlerle sağlanan koruma kapsamının dışında tutulmaz.
Anılan Kanunun 85 (2) maddesi uyarıncaysa patent sahibinin izinsiz olarak yapılması halinde aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini talep etme hakkı vardır.
a-Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek;
b-Patent konusu olan bir usulün kullanılması,
c-Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul patentinin kullanılmasının başkalarına teklif edilmesi
ç – Patent konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin satılması, kullanılması, ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle elde bulundurulması
Bir faydalı model belgesinde buluş konusunun en geniş kapsamıyla tanımlandığı bir ya da daha fazla sayıda bağımsız (ana) istem ve bu bağımsız isteme bağlı olarak tanımlanmış bağımlı istem/istemler bulunabilir. Faydalı model belgesi ile korunan bir hakka tecavüz eyleminin gerçekleşmesi için, ana istemde (veya birden fazla ana istem varsa bu ana istemlerin herhangi birinde) bahsedilen unsurların tamamının veya eşdeğerinin, tecavüz ettiği iddiasında bulunulan üründe bulunması gerekmektedir.
… sayılı Faydalı Model Belgesi:
Davacıya ait, 19.08.2013 tarihinden itibaren 10 yıl süre ile geçerliliğe sahip, … sayılı faydalı model belgesi ile korunan buluş; Kurşun geçirmezlik istenilen ev, işyeri, kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar, karakollar, nöbetçi kulübeleri vb. mekanların pencere ve kapılarının profillerinden kurşun geçmemesini ve can güvenliğini sağlayan profil yapılanması ile ilgilidir. Söz konusu faydalı model belgesi 3 istemden oluşmaktadır. Bu istemlerden 1 nolu istem buluşun en geniş koruma kapsamı ile tanımlanan ana istem, 2-3 nolu istemlerini ise bu ana isteme bağlı yazılmış bağımlı istemlerdir.
… sayılı Faydalı Model Belgesinden Doğan Hakların İhlali:
Bir faydalı modelin ihlalinden söz edilebilmesi için iddia konusu ürünün faydalı model koruma kasamında bulunması, o ürünle ilgili olarak mevzuatta belirtilen tecavüz teşkil eden fiillerin gerçekleşmiş olması ve yine ilgili mevzuatta belirtilen istisnai durumların bulunmaması gerekmektedir. Somut dava bakımından iddia konusu ürünlerin ticari alana çıkartıldığı ve ihlal istisnası olabilecek bir durumun mevcut olmadığı sabittir. Bu durumda dava konusu ürünün faydalı model kapsamında olup olmadığı değerlendirilmelidir. Bu nedenle öncelikle davacı faydalı modelin koruma kapsamı belirlenmelidir. Bu nedenle öncelikle davacı faydalı modelin koruma kapsamı belirlenmelidir. Koruma kapsamı belirlenmesi için yukarıda ilgili mevzuat hükümlerinin açıklanmasında da görüleceği gibi istemlere başvurulması gerekmektedir. Buna göre davalı ürünün;
Kurşun geçirmez alüminyum kasa profili (1)
Kurşun geçirmez alüminyum kanat profili (2)
Kurşun geçirmez çelik levha (3)
İkinci Kurşun geçirmez çelik levha yerleştirilebilir kanal (4)
Kurşun geçirmez cam (5)
Kurşun geçirmez çelik levha üzeri kapı yüzey kaplama malzemesi (6)
Ve kör kasadan (7)
olmak üzere toplam 7 unsuru (veya olmayanın eşdeğerini) içermesi halinde faydalı modelin koruma kapsamında kaldığından bahsedebilecektir. Öte yandan faydalı modelin tarifnamesi, istemler ve teknik çizimleri bir bütün olarak ele alındığında;
Esasen başvuruda 3 yapılanmadan bahsedildiği,
Kurşun geçirmez açılır pencere
Kurşun geçirmez kapı
Kurşun geçirmez açılır olmayan pencere
Her bir yapılanma için 1 nolu istemde sayılan 7 unsurun farklı kombinasyonlarının kullanıldığı (Bkn tarifname s.4-son iki paragraf, s.5 ilk paragraf)
Örneğin kurşun geçirmez alüminyum kasa profili pencerenin açılmasının istenmediği durumda kullanılır denilmiştir.
Örneğin kurşun geçirmez alüminyum kanat profili pencerenin açılmasının istendiği durumda kullanılır denilmiştir.
Örneğin kapı yüzey kaplama malzemesinin kapı uygulamasında kullanıldığı belirtilmiştir.
Bu durumda esasen faydalı modelin tarifnamesinde, istemde bahsedilen 7 unsurun tamamını içeren bir buluşun açıklanmadığı, teknik resimlerden de bu 7 unsuru içeren bir yapılanmanın görülmediği ve bu nedenle istemin açıklık sorunu bulunduğu,
Diğer bir ifade ile yukarıdaki istemde sayılan 7 unsurun tamamının kullanıldığı bir yapılanmanın zaten tarifnamede yer almadığı ve bu durumun açıklık probleminin yanı sıra istemin tarifname de yer almadığı ve bu durumun açıklık probleminin yanı sıra istemin tarifnamenin kapsamını aşması şeklinde de yorumlanacağı görülmektedir.
Bu değerlendirme Ankara 2.FSHHM’nin … D.İş sayılı dosyası kapsamında toplanan deliller üzerinden yapılmaktadır. Söz konusu dosya incelendiğinde; 28.12.2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
İş yeri adresinde yapılan incelemede monte halde ürün bulunmadığı,
İhlal değerlendirmesi ilkelerine uygun olarak yukarıda sayılan 7 unsurun varlığının iddia konusu ürün parçalarında araştırıldığını
1 ila 5 referans nolu parçalarının varlığı tespit edildiği
Ancak 6 ve 7 nolu parçalarının varlığına dair bir emareye rastlanmamış olduğu (-ki bu durum nihai ürünün koruma kapsamında kalmadığı anlamına gelecektir) görülmektedir.
Bu minvalde incelenen natamam (ya da demonte) ürünün dava konusu faydalı modelin ana istemindeki unsurların tamamını içeren bir ürün olup olmadığı konusunda bir kanaate ulaşılması olanaksızdır. Öyle ki şayet nihai üründe 6 ve 7 referanslı parçalar da kullanılırsa o ürün faydalı modelin kapsamında bir ürün olarak kabul edilecek; aksine bir durumda ise faydalı modelin kapsamında kalmadığına kanaat getirilebilecektir.
Uşak 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/8 Talimat sayılı dosyası ile alınan bilirkişi raporunda özetle; “Aleyhine tespit istenen firmaya ait numune ürünün, tespit isteyene ait … sayılı faydalı model belgesi ana istemindeki ve bağlı istemlerindeki unsurların tamamını içermesine istinaden anılan faydalı modelin tüm istemleri itibariyle koruma kapsamında kalan bir ürün olduğu” ifade edilmiştir.
Asıl Dava Bakımından:
Bilirkişi kök raporunda davalı ürünlerinde kurşungeçirmez çelik levha üzeri kapı yüzey kaplama malzemesi (6) ve kör kasa (7) bulunup bulunmadığı belirsiz olduğu için ürün üzerinde inceleme yapılması gerektiği belirtilmiş, davalı iş yerinde yapılan incelemede önceden verilmiş ihtiyati tedbir kararı olmasına binaen üretime rastlanmaması üzerine nihai ürünlerin görülebileceği adresler alınarak raporda belirtilmiştir
Uşak İl Emniyet Müdürlüğünde bulunan davalı ürünün incelenmesi talimatı ile hazırlanan bilirkişi raporunda faydalı model ana isteminde bulunan tüm unsurların üründe yer aldığı mütalaa edilmiş ve bir kısım unsurlar fotoğraf üzerinde gösterilmiştir. İlgili raporda da kurşungeçirmez çelik levha üzeri kapı yüzey kaplama malzemesi (6) ve kör kasa (7) unsurlarının gösterilemediği anlaşılmaktadır.
Yerinde inceleme yapan bilirkişinin beyanları esas alınırsa davalı ürününde dava konusu faydalı model ana istemindeki tüm unsurların yer aldığı kanaatine ulaşılacağından ürünün dava konusu faydalı model koruma kapsamında kaldığı sonucuna ulaşılacaktır.
Ancak, bilirkişinin çekmiş olduğu fotoğraflarda kurşungeçirmez çelik levha üzeri kapı yüzey kaplama malzemesi (6) ve kör kasa (7) unsurlarının varlığını göstermemiştir. Bu nedenle dava konusu faydalı model ana istemindeki tüm unsurların davalı ürününde yer aldığı hususunun ispatlanamadığı düşünülmektedir.
İşte tam bu nokta aslında davacının itirazlarıyla da yakından ilişkilidir. İlk raporda da belirtildiği gibi faydalı model bir takım sorunlar içermektedir. Buluşun açıklandığı tarifname ve koruma kapsamının sınırlarını belirleyen istemler birlikte değerlendirildiğinde her ne kadar 7 unsurun tamamı ana isteme yazılmışsa da faydalı model konusu buluş bu 7 unsurun tamamını içeren bir yapılanma değildir. Bu durum da tarifnameden kolayca anlaşılmaktadır. Kök raporda da belirtildiği gibi faydalı model tarifnamesinde “Kurşungeçirmez açılır pencere”, “Kurşungeçirmez kapı” ve “Kurşungeçirmez açılır olmayan pencere” olma üzere 3 farklı yapılanma bu 7 unsurun farklı kombinasyonlarından oluşmaktadır. Bu nedenledir ki Uşak emniyetinde inceleme yapan bilirkişi 1 no.lu istemdeki 7 unsurun tamamını tek bir üründe gösterememiştir. Buluşun ne olduğu anlaşılmaksızın yapılacak değerlendirme ile ulaşılacak bir kanaat de eksik ve hatalı olacaktır.
Bir tecavüz değerlendirmesi yapılacaksa önce buluşun ne olduğu ortaya koyulmalı ve analizi yapılmalıdır. Buluşun ne olduğu ortaya koyulmaksızın neyin neye tecavüz ettiği belirlenemez. Bu temel mantıkla değerlendirmeler yapılır. Nitekim tarifnamede tanımlanan buluşlar (3 ayrı yapılanma açıklanmıştır) ile istemde tanımlanan buluş (tüm unsurları içeren tek bir yapılanma açıklanmıştır) aynı değildir. Bu durumu ortaya koymadan bir değerlendirme yapılması sağlıklı olmaz. Bu değerlendirme sonucunda, davalı ürünlerinde dava konusu faydalı model ana isteminde yer verilen 7 unsurun birarada bulunduğunun ve dolayısıyla da anılan davalı ürününün faydalı model kapsamında kaldığı iddialarının ispatlanamadığı sonucuna varılmıştır.
Karşı Dava Bakımından:
Yürürlük mevzuat 6769 sayılı SMK’nın geçici 1. maddesinin 2. fıkrası uyarınca patent ve faydalı modellerin hükümsüz kılınmasında, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanacağı belirtilmektedir. Uyuşmazlığa konu faydalı model 2013 yılına ait olup işlemleri 551 sayılı KHK hükümlerince tamamlandığından, faydalı modelin hükümsüzlüğüne ilişkin mülga 551 sayılı KHK’nın esas alınacağı konusunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Mülga 551 sayılı KHK’nın 156. maddesinde yenilik ile ilgili olarak; “Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise yeni değildir.” hükmü yer almaktadır.
Yine aynı maddeye göre; Faydalı model belgesi başvurusu sahibi veya selefleri tarafından başvuru tarihinden veya var ise rüçhan hakkı tarihinden, oniki ay önceki tarihten itibaren yayınlama veya bir başka yolla yapılan açıklama veya kullanma, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırmaz.
Öte yandan mülga 551 sayılı KHK’nin 165. maddesine göre aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir:
a – Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154. 155. ve 156. maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse;
b – Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse;
c – Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45. maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12. maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse;
d – Faydalı model belgesi sahibinin, 157. maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse.
Dava konusu faydalı modelin yeniliğine ilişkin deliller … sayılı tasarım tescili, çeşitli dokümantasyon ve davacının başvuru tarihinden önceki kullanımına dair iddialarıdır. Bu delillerden tasarım tescilinde malzemenin kurşungeçirmez olduğuna dair bir bilgi bulunmadığı için ve malzeme de istemin unsurlarına ilişkin bir özellik teşkil ettiğinden anılan tasarım tescilinin yenilik değerlendirmesinde bir önemi olmayacaktır.
EN1522 standart dokümanında da faydalı model ana istemindeki unsurların varlığına dair bir açıklama bulunmadığı görülmektedir. Bu nedenle anılan dokümanın da yenilik üzerinde bir etkisi olmayacaktır.
… firması broşürü ve diğer kitapçığı tarihsizdir. Bu nedenle anılan firma ürünlerinin faydalı model başvuru tarihinden önce kamuya açıklanıp açıklanmadığı belirsiz olduğundan faydalı modelin yenilik değerlendirmesinde kullanılamayacaktır.
…. tarafından hazırlanan 2011 tarihli mezuniyet tezi incelenmiştir. Bu tezin amacı, Rus standartlarının olası etkileri dikkate alınarak, Rus standartlarına göre hesaplamalar yapılarak Nokian kurşungeçirmez sisteminin Rusya pazarına uygunluğunu değerlendirmektir.
Tez kapsamında sayfa 6, şekil.. olarak adlandırılan yapılanmanın çerçeve kesit resmi ve sayfa 9, şekil …. olarak adlandırılan yapılanmanın yan kesit yüzeyinin resmi incelendiğinde: 6. sayfada yer verilen “…” ifadesinden bu sistemde en azından kurşungeçirmez çelik levha kullanılmadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca sistemin kör kasa ile kullanıldığı bilgisi de yer almamaktadır. Bu nedenle anılan modelde dava konusu faydalı model ana istemindeki tüm unsurların açıklanmamıştır. Bu nedenle ana istem ve bu isteme bağlı 2-3 no.lu istemler bu model karşısında yenidir.
Benzer şekilde Tez içeriğinde sayfa 17’de Şekil … system olarak adlandırılan pencere kesiti, sayfa 18’de Şekil …. system olarak adlandırılan pencere kesiti ve sayfa 21’de yer alan Şekil 3.6. Athena 110 olarak adlandırılan açılabilir pencere kesiti incelendiğinde de faydalı model ana istemindeki 7 unsurun birlikte bulunmadığı görülmektedir. Bu nedenle ana istem ve bu isteme bağlı 2-3 no.lu istemler bu modeller karşısında da yenidir.
Bu değerlendirmeler sonucunda …. çalışmasının dava konusu faydalı modelin yeni olmadığını ispatlayamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak karşı davacı tarafından sunulan delillerin dava konusu faydalı modelin yeni olmadığını ispata yeterli olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.
Karşı davada bir diğer hükümsüzlük iddiası, dava konusu faydalı modelin başvurunun kapsamını aştığı iddialarına ilişkindir. Gerçekten de heyetimizce hazırlanan ilk raporda ayrıntılı olarak bahsedildiği gibi, faydalı modelin tarifnamesi, istemler ve teknik çizimleri bir bütün olarak ele alındığında;
Tarifnamede 3 farklı yapılanmadan bahsedildiği,
Kurşungeçirmez açılır pencere
Kurşungeçirmez kapı
Kurşungeçirmez açılır olmayan pencere
Her bir yapılanma için 1 no.lu istemde sayılan 7 unsurun farklı kombinasyonlarının kullanıldığı (Bkn tarifname s.4 – son iki paragraf, s.5 ilk paragraf)
Örneğin kör kasa (7) pencerenin açılmasının istenmediği durumda kullanılmaktadır. Diğer yapılanmalarda yoktur.
Örneğin kurşungeçirmez alüminyum kanat profili (2) pencerenin açılmasının istendiği durumda kullanılırken, pencerenin açılmasının istenmediği durumda kullanılmamaktadır.
Örneğin kurşungeçirmez çelik levha üzeri kapı yüzey kaplama malzemesinin (6) kapı uygulamasında kullanıldığı belirtilmiştir. Diğer yapılanmalarda yoktur.
Bu durumda esasen faydalı modelin tarifnamesinde, istemde bahsedilen 7 unsurun tamamını içeren bir buluşun açıklanmadığı, teknik resimlerden de bu 7 unsurun tamamını içeren tek bir yapılanmanın bulunmadığının anlaşıldığı,
Diğer bir ifade ile yukarıdaki istemde sayılan 7 unsurun tamamının kullanıldığı bir yapılanmanın zaten tarifnamede de yer almadığı ve bu durumda istemin tarifnamede tanımlanan buluşun kapsamını aştığı görülmektedir. İstemlerin tarifname kapsamını aşmaması ifadesi istemlerdeki korunmak istenen unsurların tarifnamedeki açıklamalar ile destekleniyor olması demektir.2 Zira mülga 551 sayılı KHK’nın 47. maddesine göre “…İstem veya istemlerin dayanağı tarifnamedir. İstem veya istemler tarifnamede tanımlanan buluşun kapsamını aşamaz….”. Bu nedenle dava konusu faydalı model ile mülga 551 sayılı KHK’nın faydalı modeller için hükümsüzlük şartlarının açıklandığı 165/c maddesindeki koşulların karşılandığı sonucuna ulaşılmıştır.
Tüm bu tespit ve değerlendirmeler neticesinde; asıl dava bakımından: ana istemdeki 7 unsurun gösterilmemiş olmasına ve yukarıda açıklanan diğer durumlar uyarınca davalı ürünlerinde dava konusu faydalı model ana isteminde yer verilen 7 unsurun birarada bulunduğunun ve dolayısıyla da anılan davalı ürününün faydalı model kapsamında kaldığı iddialarının ispatlanamadığı; karşı dava bakımından: karşı davacı tarafından sunulan delillerin dava konusu faydalı modelin yeni olmadığını ispata yeterli olmadığı, ancak istemde sayılan 7 unsurun tamamının kullanıldığı tek bir yapılanmanın tarifnamede açıklanmamış olmasına istinaden istemin tarifnamede tanımlanan buluşun kapsamını aşması karşısında dava konusu faydalı model ile mülga 551 sayılı KHK’nın faydalı modeller için hükümsüzlük koşullarının açıklandığı 165/c maddesindeki şartların oluştuğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, asıl davanın reddine, birleşen karşı davanın kabulüne, davalı adına tescilli … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğüne, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
A-1-Asıl davanın REDDİNE,
2-Asıl davada alınması gereken 59,30 TL harcın peşin alınan 44,40 TL harçta düşümü ile 14,90 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davalı için AAÜT uyarınca 5.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
B-1-Birleşen karşı davanın KABULÜNE,
2-Davalı adına tescilli … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğüne,
3-Birleşen davada alınması gereken 59,30 TL harcın peşin alınan 44,40 TL harçta düşümü ile 14,90 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacı için AAÜT uyarınca 5.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.740,01 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.30/09/2021

Katip … Hakim …
¸ ¸
¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.

Birleşen Dava Davacı Masraf Dökümü:
İlk Masraf 116,60-TL
Posta Masrafı 423,41- TL
Bilirkişi Masrafı 1.000,00- TL
Bilirkişi Yol Masrafı 200,00-TL
Toplam 1.740,01- TL