Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/96
KARAR NO : 2022/435
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 11/02/2022
KARAR TARİHİ : 01/06/2022
K.YAZIM TARİHİ : 06/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin merkezinin Ankara’da olduğunu, Ordu ili sınırları içerisinde MDF üretimi yapmakta olduğunu, ürünlerini Türkiye’nin bütün illerine sattığını, ürünlerin satımının çok büyük oranda vadeli olarak satılmakta olduğunu, vadeli satışlarda alıcılardan çek alındığını, müvekkili şirketin yıllık yaklaşık cirosunun 1 milyar lira civarında olduğunu, yine yaklaşık olarak her ay bine yakın çekin müvekkili şirket tarafından bayilerden alınmakta ve tahsil için bankaya tevdi edilmekte olduğunu, müvekkili şirket ürünlerinin satışı nedeniyle …. Bankası A.Ş.’ye ait 1876541 seri nolu 19.02.2022 keşide tarihli 500.000 TL bedelli lehtarı … Ordu Ağaç San. Ve Tic. A.Ş., keşidecisi … Orman Ürünleri Tic. Ve San. A.Ş. Olan çek müvekkili şirket merkezinde kaybolduğunu, bilgileri verilen 500.000-TL bedelli çekin meşru hamilinin müvekkili şirket olduğunu, söz konusu çekin bilinmeyen bir zamanda kaybolduğunu, söz konusu çekin üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde müvekkili şirketin zarara uğrayacağını, bu nedenle kötü niyetli üçüncü kişilerin haksız şekilde yararlanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve müvekkili şirketin mağdur olmaması için ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasına ve söz konusu çekin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesi amacıyla iş bu davanın açılmasının zorunluluğunun haşıl olduğunu,…. Bankası A.Ş.’ye ait 1876541 seri nolu 19.02.2022 keşide tarihli 500.000 TL bedelli lehtarı … Ordu Ağaç San. Ve Tic. A.Ş., keşidecisi … Orman Ürünleri Tic. Ve San. A.Ş. olan çekin 3. kişilere ödenmemesi yönünde ödemeden men yasağı verilmesini, yargılama neticesinde … Bankası A.Ş.’ye ait 1876541 seri nolu 19.02.2022 keşide tarihli 500.000 TL bedelli lehtarı … Ordu Ağaç San. Ve Tic. A.Ş., keşidecisi … Orman Ürünleri Tic. Ve San. A.Ş. olan çekin kaybedilmesi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacının yasal hamil olduğu çeklerin rızası dışında elinden çıkarak kayıp olması nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
Banka cevapları, gazete ilanları ve diğer belgeler dosyada mevcuttur.
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur. Yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Bu davada Asliye Ticaret Mahkemesi görevlidir. Mahkeme tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çeki ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (Özkan Gültekin, Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziya ve İptali, Ankara-2006, s.51).
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir.
6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir.
Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir.
Toplanan deliller, yapılan ilanlar ve tüm dosya kapsamına göre yetkili hamil tarafından kıymetli evrakın zayii nedeniyle açılan iptal davasında kanunda öngörülen şekilde Ticaret Sicil Gazetesinde gerekli ilanların yapıldığı ve yasal süre içerisinde bu çek ile ilgili herhangi bir hak iddiasının yapılmadığı, mahkememize müracaat edenin olmadığı anlaşılmakla dava konusu çekin zayi nedeniyle iptaline karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
Davanın KABULÜ İLE,
1-… Bankası 0945 Denizli Ticari Şubesine ait, 1876541 çek seri numaralı, 19/02/2022 ödeme tarihli, 500.000,00 TL bedelli çekin zayi nedeni ile İPTALİNE,
2-Karar kesinleştiğinde çekin ödenmemesi hususundaki tedbirin kaldırılması için ilgili bankaya müzekkere yazılmasına, tedbirin kaldırılıp kaldırılmadığı hususunun mahkememize bildirilmesinin istenilmesine, tedbir kaldırıldığında ve talep halinde HMK 392 gereğince teminatın iadesi hususunun değerlendirilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
5-Davacı tarafından yatırılan peşin harcın karar harcı sayılmasına, başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.01/06/2022
Katip …
¸[e-imzalıdır]
Hakim …
¸[e-imzalıdır]