Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/877 Esas – 2023/213
T.C.
…
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/877
KARAR NO : 2023/213

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2022
KARAR TARİHİ : 22/03/2023
K.YAZIM TARİHİ : 23/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı …’in 25.12.2022 tarihinde sevk ve idaresinde bulunan … plakalı aracı ile … caddesinden … caddesi istikametinde ters şeritte hızla gelerek müvekkilinin sevk ve idaresinde olan … plakalı araca çarptığını, çarpmanın etkisi ile savrulan … plakalı araç, park halinde bulunan diğer araçlara çarparak durabildiğini, meydana gelen kazada … plaka araç sürücüsü … olay yerinden kaçtığını, kaza yerine ait tüm tutanak ve fotoğraflar … Ekipleri tarafından tutulduğunu, meydana gelen maddi hasarlı kazada müvekkilinin hiçbir kusurunun bulunmaması ve yine müvekkilinin aracında da büyük hasar meydana gelmesine rağmen davalı sigorta şirketi, kasko sigortası poliçesi ile sigortalı …plakalı araçta meydana gelen zarar sonucu ödenen tazminatın halefiyet/temlik hükümlerine göre rücuen tahsili için … … Müdürlüğü’nün 2022/14299 E. Sayılı dosyası ile müvekkili aleyhine haksız takip başlattığını, meydana gelen kazada müvekkilinin hiçbir kusurunun bulunmaması ve bunun kaza yeri tutanakları ve fotoğrafları ile de sabit olması sebebiyle müvekkilinin borcunun olmadığının tespiti ile haksız başlatılan takibin iptalini ve %20’den az olmamak üzere davalı sigorta şirketi aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı sigorta şirketine yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafa usulüne uygun dava dilekçesi ekli duruşma gün ve saatini bildirir ihtaratlı davetiye tebliğ edilmiş, taraf teşkili sağlanmış, davalı süresinde cevap vermemiş, beyan dilekçesi ile “Davacı tarafça … … Müdürlüğü’nün 2022/14299 E. sayılı dosyasından kaynaklı borçlarının olmadığının tespiti ile haksız başlatıldığı iddia edilen takibin iptali ve %20’den az olmamak üzere müvekkili sigorta şirketi aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesi ve takibin tedbiren durdurulması talepli menfi tespit davası açıldığını, davacının, dilekçesinde iddia ettiği hususlar somut olayla bağdaşmadığını, haksız açılan davanın reddi gerektiğini, müvekkilinin sigorta şirketi olması yalnız başına davayı ticari niteliğe büründürmediğini, Poliçe Genel Şartları ve özellikle … Kanunu’nun 1472.maddesi uyarınca müvekkili şirket, ödediği tazminattan dolayı sigortalısına halef olarak, bu hasara sebep olan kişiye ve şirketlere zarardan kanunen sorumlu bulunanlara rücu etmek hakkına haiz olduğunu, müvekkili şirketçe T.T.K. 1472. maddesinde düzenlenen halefiyet ilkesi gereği, zarar sorumlusu davacıya karşı dava konusu cebri icra takibinde bulunulduğunu, müvekkil şirket aleyhine açılan iş bu dava için görevli mahkeme … Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, mahkemenin görevsiz olduğunu, müvekkili şirketçe sigortalı araçta ekspertiz incelemesi yaptırıldığını, 19/01/2022 tarihinde toplam 225.000,00- TL ödendiğini, akabinde ise kusurlu olduğu tespit edilen davacıya karşı cebri icra işlemleri başlatıldığını, neticeten dava konusu kaza davacını kusuruyla meydana gelmiş olup oluşan zarardan davacının sorumluluğunun aşikar olduğunu, iş bu sebeple huzurdaki davanın reddinin hakkaniyet gereği olduğunu, izah edilen ve mahkemece re’sen gözetilecek nedenlerle; … Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olması sebebiyle davanın görev yönünden reddine, belirtilen sebeplerle haksız açılan davanın reddine, davacının haksız ve kötü niyetli dava açmış olması sebebi ile asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesi talepli” dilekçe sunmuştur.
DELİLLER:
Aracın ruhsat fotokopisi
25/12/2021 tarihli Trafik Kazası Tespit Tutanağı
Kaza yerine ait fotoğraflar
Şikayet tutanağı
… … Müdürlüğünün 2022/14299 Esas sayılı dosyası aslı.
… … Müdürlüğü’nün 2022/14299 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Alacaklının … Şirketi, borçluların … ile … Anonim Şirketi olduğu; 88.184,06TL alacak için icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davacı …’e 09/09/2022 tarihinde, … Anonim Şirketi’ne 05/09/2022 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu … Anonim Şirketi’nin 07/09/2022 tarihli dilekçesi ile icra takibine, borcun tamamına, faize ve tüm ferilerine itirazı sonucu icra takibinin durduğu anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlığın; 25/12/2021 tarihinde meydana geldiğinden bahisle ileri sürülen olayda: dava dışı …’in sevk ve idaresindeki aracın karıştığı olayda, davalıya kasko sigortası ile sigortalı olan …plakalı araçta zarar bulunduğundan bahisle halefiyet hükümlerine göre kusuru ve sorumluluğu bulunduğu ileri sürülerek rücuen tahsili bakımından davacı hakkında başlatılan icra takibinin iptali ile tazminat istemineTBK 49 vd mdleri düzenlemesine göre kusurlu ve hukuku aykırı bir fiille başkasına zarar veren bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Mahkemelerin görevi kanunla belirlenir. Görev konusu dava şartı olup, mahkeme tarafından yargılamanın her aşamasında, talep halinde veya resen incelenebilir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın ticaret mahkemesinin bu davada görevli olup olmadığının açıklığa kavuşturulması zorunludur.
6102 sayılı … m. 5/… fıkra hükmünde yapılan düzenleme uyarınca, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın Asliye Ticaret Mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir. Bu hükme göre ticaret mahkemelerinin görev alanı ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleridir. Ticari faaliyetleri ilgilendiren bütün davalar ticari dava değildir.
Ticari davalar; mutlak ticari davalar, nisbi ticari davalar ve yalnızca bir ticari işletme ile ilgili olmasına rağmen ticari nitelikte kabul edilen davalar olmak üzere üç grupta toplanmaktadır. Doktrindeki yerleşik uygulama bu yöndedir.
Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar, 6102 sayılı …nın 4/1. maddesinde bentler halinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), … Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31), Ticari İşletme Rehni Kanunu (m.22) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu guruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartlar aranmaz. …nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır.
Nispi ticari davalar, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan davalardır. 6102 sayılı … 4/1. maddesinde yapılan düzenlemeye göre, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır. 6102 sayılı m. … 19/2 fıkrası uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez.
Taraflardan sadece birinin ticari işletmesi ile ilgili olması durumunda ticari dava kabul edilen davalar kanunda açıkça düzenlenmiştir. Üçüncü grup ticari davalar, yalnızca bir tarafın ticari işletmesini ilgilendiren havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davalardır.
Yukarıda açıklandığı üzere bir davanın ticari dava sayılması için kural olarak ya mutlak ticari davalar arasında yer alması ya da her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili bulunması gerekirken havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davaların ticari nitelikte sayılması için yalnızca bir yanın ticari işletmesiyle ilgili olması …da yeterli görülmüştür.
HMK’nın 114/1-b maddesine göre, yargı yolunun caiz olması dava şartı olup, yargılamanın her aşamasında mahkeme tarafından resen göz önüne alınabileceğinden, öncelikle yargı yolu yönünden değerlendirme yapılmıştır.
… Genel Kurulunun 22.03.1944 tarihli ve 37 E./9 K. Kararına göre de “Sigortacının sigorta poliçesinden münbais olmayıp kanundan aldığı bir salâhiyete istinaden ve haksız fiil sebebiyle alacaklı yerine kaim olarak hareket ettiği dâvada hukuk mahkemesine başvurması gerekir.”
… Bölge Adliye Mahkemesi… Dairesinin 28/12/2022 tarih, 2022/682 Esas, 2022/1767 Karar sayılı kararında ” Dava 6102 sayılı …nın 1472.maddesi uyarınca sigorta şirketi tarafından sigortalısına ödenen tazminatın rücuen tahsili amacıyla zarardan sorumlu olduğu iddiası ile davalıya karşı başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup….davalı gerçek kişi ve davalıya ait araç hususi nitelikte araçtır. Bu durum karşısında, davacının (sigorta şirketinin) iddia ettiği olayın haksız fiil niteliğinde olduğu, davacıya sigortalı araç ticari nitelikli otobüs olmakla birlikte davalı araç malikinin gerçek kişi, aracın da hususi nitelikte olduğu anlaşılmakla davacının halefiyete dayalı olarak açtığı haksız fiil hükümlerine göre tacir olmayan davalıya karşı açmış olduğu işbu davada HMK’nın 2. maddesi gereği genel mahkeme olan asliye hukuk mahkemesinin görevli olması nedeniyle…” içtihatta bulunulmuştur.
… Bölge Adliye Mahkemesi …Dairesinin 30/06/2020 tarih, 2020/386 Esas, 2020/571 karar sayılı kararında “davacı sigorta şirketinin sigortalısının tacir olmadığı, sigortalanan evin konut olduğu, sigortalının halefi olan davacı sigorta şirketi, davalının kusuru nedeniyle oluşan zararın rücuen tahsilini talep etmekte olup, uyuşmazlığın haksız fiil hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerekmektedir”. İçtihatta bulunulmuştur.
Dosyada örneği mevcut 01/12/2021-01/12/2022 tarihli genişletilmiş artı kasko sigorta poliçesinde sigortalısının … (gerçek kişi) olduğu aracın kullanım türünün de hususi olduğunun belirtildiği görülmüştür.
Somut olayda Dava 6102 sayılı …nın 1472.maddesi uyarınca davalıya kasko sigortası ile sigortalı olan …plakalı araçta zarar bulunduğundan bahisle davacı tarafından davalı sigorta şirketinin sigortalısına ödenen tazminatın halefiyet hükümlerine göre kusuru ve sorumluluğu bulunduğu ileri sürülerek rücuen tahsili bakımında davalı sigorta şirketinden rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, davacı gerçek kişi olduğu gibi davalıya kasko sigortası ile sigortalı olan ait aracın hususi nitelikte ve hususi nitelikteki araç sahibinin ise gerçek kişi olduğu anlaşılmakla uyuşmazlığın haksız fiil hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerektiğinden HMK’nun 114/c ve 115/2.maddeleri gereğince göreve yönelik dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine ve görevli mahkemenin … Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1,HMK’nun 114/c ve 115/2.maddeleri gereğince göreve yönelik dava şartı yokluğu nedeniyle DAVANIN USULDEN REDDİNE,
2.Görevli mahkemenin … Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna,
3. HMK’nun 20/1.maddesi gereğince istek halinde ve karar kesinleştiği tarihten itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Mahkememize başvurulması halinde dosyanın görevli ve yetkili … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, iki haftalık süre içerisinde başvurulmaması halinde Mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği hususunun ihtarına, (ihtarat yapıldı),
4.HMK’nun 331/2.maddesi gereğince harç ve yargılama giderlerinin davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde görevli mahkemesince değerlendirilmesine,
5.Kararın kesinleşmesinden itibaren HMK’nun 20/1-son cümle ve HMK’nun 331/1 maddeleri gereği dosyanın iki haftalık süre içerisinde görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesinin istenilmemesi halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi ve yargılama giderleri yönünden değerlendirme yapılması için dosyanın yeniden ele alınmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemelerine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/03/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]