Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. …3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … – 2023/468
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/826
KARAR NO : 2023/468
HAKİM :….
KATİP : …
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 13/12/2022
KARAR TARİHİ : 19/06/2023
K.YAZIM TARİHİ : 19/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşidecisi; … olan; … … … İban Nolu hesaptan; …seri nolu 28.02.2023 vade tarihli 100.000.00 TL; … seri nolu 31.03.2023 vade tarihli 120.000.00 TL ve … seri nolu 30.04.2023 vade tarihli 150.000.00 TL miktarlı üç adet çekin; … adına tanzim ve keşide edilerek, teslim edildiğini, dava konusu 3 adet çekin, 27.10.2022 tarihinde … tarafından ciro edilerek; 27.10.2022 tarihinde … olarak tarafıma, ekte sunulan, … sistem … Villa yapım işi karşılığı olarak, yine ekte sunulan, tahsilat Makbuzu karşılığı, teslim edildiğini, dava konusu çeklerin yetkili hamili ve alacaklısı konumuna geçmiş bulunduğunu, dava konusu çeklerin, işyerinde iken, tarafınca kayıp edildiğini, tüm aramalarına rağmen bulunamadığını, iradesi dışında elinden çıktığını, dava konusu, yetkili hamili olduğu çekler üzerinde, cirosu bulunmadığını, dava konusu çeklerin, kötüniyetli üçüncü şahısların eline geçme ve ödeme için, ilgili banka şubesine veya bir başka banka şubesine, ibraz edilme ihtimali bulunduğunu, işbu nedenle, adına, ödeme yasağı talepli, çek iptali davasının açılması zorunluluğunun doğduğunu, sunulan nedenlerle; yetkili hamili ve alacaklısı olduğu; …, … San. Sitesi Şubesinin … İban Nolu Hesap Sahibi … tarafından keşide edilen; … seri nolu 28.02.2023 Keşide tarihli,100.000.00 TL; … Seri Nolu,31.03.2023 Keşide tarihli, 120.000.00 TL ve … seri nolu 30.04.2023 Keşide tarihli, 150.000.00 TL miktarlı toplam üç adet çekle ile ilgili olarak; Öncelikle ; ödeme yasağı ”…/” kararı verilmesini; Yargılama sonucunda; dava konusu, hesap no ve seri numaraları yukarıda belirtilen, çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava hasımsız olarak açılmıştır.
DELİLLER:
Mahkememizin 15/03/2023 tarihli duruşmasında davacı tarafından takip edilmeyen dosyanın HMK’nun 150.maddesi gereğince yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
… A.Ş. Tarafından 15/03/2023 tarihli dilekçesi ile müdahale talebinde bulunulduğu, mahkememizin 20/03/2023 tarihli ara kararında”
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava, TTK.nun 818/s maddesi göndermesi ile aynı Kanunun 757. ve devamı maddeleri gereğince açılmış zayi nedeniyle çek iptali davasıdır.
Davaya konu edilen çekin keşide edildiği … …şubesinden gelen 23/12/2022 tarihli cevabi yazıda çeklerin ibrazına ilişkin kayda rastlanılmadığı bildirilmiş;
Davacı vekilince 16/06/2023 tarihli dilekçeleri ile: 07/03/2023 tarihinde açmış olduklara davada ilgili çeklerinin şubesine ibraz edildiğini, çeklerin iadesi için …… Mahkemesinde istirdat davası açtıklarını, dosyanın işlemden kaldırılması kararı ve buna ilişkin ödeme yasağının iptali kararı verilmesini, davanın konusuz kalması sebebiyle yatırmış oldukları teminat bedelinin taraflarına iadesine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
HMK’nın tarafların duruşmaya gelmemesi, sonuçları ve davanın açılmamış sayılması başlıklı 150. maddesinde (1) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. (2) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez. (3) Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hâllerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır. (4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır. Hükmü düzenlenmmiştir.
…’nin 13/11/2018 tarih … sayılı kararında “Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Hasımsız olarak açılan davalarda, üçüncü kişilerin davaya müdahaleleri halinde davanın çekişmeli duruma gelmesi mümkün ve gerekliyse de, çek iptali davalarında yukarıda açıklanan prosedür gereğince, kararda üçüncü kişilerin hakkını zedeleyen hükümler bulunsa dahi karar onun bakımından kesin hüküm teşkil etmeyeceğinden, hasımsız şekilde açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı yoktur.”
Emsal … 17/06/2019 tarih ve … sayılı ilamında, “…Ancak çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır…”
Emsal …’nin 03/04/2018 tarih … sayılı kararında “Ancak 6102 sayılı TTK’nin 763. maddesinde iptali istenen kambiyo senedinin mahkemeye sunulması durumunda davacıya istirdat davası açması için süre verileceği, davacının bu süre içinde dava açmaması durumunda, mahkemenin, kambiyo senedini, sunmuş olana geri vereceği ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldıracağı düzenlenmiş olup, bu düzenlemenin mefhumu muhalifinden anlaşılacağı üzere verilen süre içerisinde istirdat davasının açılmış olması durumunda kambiyo senedine ilişkin konulan ödeme yasağının kaldırılmaması gerekir.”
Toplanan delillerden somut olayda Mahkememizin 15/03/2023 tarihli duruşmasına davacı gelmediğinden dosyanın HMK’nın 150. maddesi gereğince işlemden kaldırıldığı ve takip edilmeyen dava bakımından ödeme yasağının kaldırılması için … … yazı yazılmasına karar verildiği, ancak 15/03/2023 tarihli müdahale talebinde bulunan … A:Ş tarafından dasva konusu olan … seri nolu ve … seri nolu çeklerle ilgili ibraz edildiğine ilişkin dilekçesi üzerine mahkememizin 20/03/2023 tarih ve … sayılı ara kararı ile hasımsız şekilde açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı bulunmadığından feri müdahil talebinin reddine karar vermek ve verilen süre içerisinde istirdat davasının açılmış olması durumunda kambiyo senedine ilişkin konulan ödeme yasağının kaldırılmaması gerektiğinden mahkememizin 15/03/2023 tarihli duruşmasının 2 sayılı ara kararınca verilen ödeme yasağının kaldırılmasına ilişkin tedbir kararından mevcut durum karşısında istirdat davası açmasına ilişkin süre sonuna kadar oluşacak duruma göre yargılama esnasında ve esas hükümle birlikte yeniden değerlendirmek üzere bu aşamada sarfınazar etmek gerekmiş keza HMK 150/3 gereğince davacı yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemeyeceğinden teminatın iadesine ilişkin bankaya yazı yazılmasına dair tedbir kararından dönülmüş ve bu karar ile birlikte “… A.Ş.’nin feri müdahale talebinin reddine, Davacı tarafa/vekiline tebligat çıkartılarak davaya konu çeklerii ibraz eden aleyhine istirdat davası açması; dava açmış ise dava açtığına ilişkin belgeleri ibraz etmek üzere 2 hafta kesin süre verilmesine, aksi takdirde dosyanın mevcut hali ile karara bağlanacağının ihtaratını içeren açıklamalı çağrı kağıdı tebliğine, tebligat masrafının davacı gider avansından karşılanmasına Davacıya verilen süre içerisinde dava konusu çeklere ilişkin istirdat davasının açılmış olması halinde kambiyo senedine ilişkin konulan ödeme yasağının kaldırılmaması gerektiğinden mahkememizin 15/03/2023 tarihli duruşmasının 2 sayılı ara kararınca verilen ödeme yasağının kaldırılmasına ilişkin tedbir kararından bu aşamada sarfınazar edilmesine ve ödeme yasağının devamına, Dava konusu çeklerin ikisi hakkında ibraz ya da teslim bilgisi olduğunu belirten … A.Ş.’ne ödeme yasağının kaldırılmasına ilişkin talebinin davacı tarafça istirdat davası açılması ya da açılmış ise buna ilişkin belgelerin mahkememize sunulması bakımından verilen süre sonundan itibaren ve esas hükümle birlikte değerlendirilmesine-İş bu kararın davacıya ve feri mühale ile ödeme yasağı kaldırılmasını talep edene tebliğine, tebliğ masrafının ilgilisinden karşılanmasına”, karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 20/03/2023 tarih ve … sayılı ara kararına nazaran Davacı vekilinin 20/03/2023 tarihli dilekçesi ile çeklerin iadesi için istirdat davası açtıklarını ve teminatın iadesine karar verimesi talebi üzerine mahkememizce 21/03/2023 tarihli … sayılı ara kararı ile “1-Davacıya dava konusu her bir çekle ilgili istirdat davası açıp açmadığı açmış ise dava ya da davalara ilişkin belgeleri sunması için iki hafta süre verilmesine, iki haftalık süre içinde cevap verilmez ise mevcut delil durumuna göre karar verileceği hususunun ihtaratını içeren açıklamalı çağrı kağıdı tebliğine, 2-Davaya konu çeklere ilişkin ödeme yasağının devamına, 3-Teminatı iadesi talebinin, HMK m. 392 gereğince; ihtiyati tedbirin (…) kaldırılması halinde bankaca ödeme yasağının kaldırıldığına ilişkin cevabi yazı geldiğinde ve talep halinde değerlendirilmesine, 4- Kararın davacı tarafa tebliğine, tebliğ masrafının davacı gider avansından karşılanmasına” karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili tarafından 16/06/2023 tarihli dilekçesi ile talep de bulunmuş ise de ile dosyanın işlemden kaldırıldığı ve üç aylık sürenin 15/06/2023 tarihi itibariyle sona erdiği ve HMK m. 150 gereğince davanın açılmamış sayılması kararı verilebileceği ancak davacının iş bu çekişmesiz yargıya tabi olan zayi davasında istirdat davası açtığını 20/03/2023 tarihli dilekçesinde belirttiği ve mahkememizce 20/03/2023 tarihli ara karar ile ödeme yasağının devamına karar verildiği, Yukarıda önceki mahkememiz kararlarında da belirtildiği üzere Emsal … 17/06/2019 tarih ve … sayılı ilamında ifade edildiği gibi istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda ve mahkememizin önceki kararlarında belirtildiği üzere …’nin 03/04/2018 tarih … sayılı kararında ifade edildiği gibi verilen süre içerisinde istirdat davasının açılmış olması durumunda kambiyo senedine ilişkin konulan ödeme yasağının kaldırılmaması gerekeceğinden ödeme yasağınını istirdat davası sonunda verilecek hükmün kesinleşmesine kadar devamına karar vermek; bu kararlar gereğince de istirdat davası sonunda verilecek hükmün kesinleşmesine kadar iş bu davada ödeme yasağı için ödenen teminatın iade edilemeyeceğinden istirdat davası sonunda verilecek hükmün kesinleştiğinde ve teminatın iadesi yeniden talep edildiğinde talep edilecek teminatın iadesi talebinin değerlendirilmesine karar vermek ve aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir .
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
Konusuz kalan dava hakkında, KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
İstirdat davası sonuçlanıncaya ve verilen hüküm kesinleşinceye kadar ÖDEME YASAĞININ DEVAMINA,
İstirdat davası sonuna kadar ödeme yasağı devam etmesine karar verildiğinden ödeme yasağı bakımından davacı tarafça ödenen teminatın İADESİ TALEBİNİN BU AŞAMADA REDDİNE,,
İstirdat davası sonunda verilecek hüküm kesinleştiğinde ve kesinleşmeden sonra teminatın iadesi yeniden talep edildiğinde teminatın iadesi talebinin değerlendirilmesine,
Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile eksik 99,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
HMK 333. Maddesi uyarınca Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde …Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yasa yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda karar verildi. 19/06/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]
Hakim …
¸[e-imzalıdır]