Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/647 E. 2023/312 K. 26.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.

3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/647
KARAR NO : 2023/312

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – (T.C:…) – …
VEKİLİ : Av. … -….
DAVALI : … – … …
VEKİLLERİ : Av. … -…
Av. … – ….

DAVA : Alacak (… Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 06/10/2022
KARAR TARİHİ : 26/04/2023
K.YAZIM TARİHİ : 02/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (… Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’ın davalı … Kooperatifine 2005 yılında ortak olduğunu, 2005 yılından itibaren müvekkiller ve pek çok üye olağan ve olağanüstü …toplantılarına çağrılmadığını, ortaklara kooperatifle ilgili olarak herhangi bir bilgilendirme yapılmadığını, … ortaklarının … yönetim kuruluna ulaşamadığını, … … ve ilgili organlarınca kooperatifin amacının gerçekleştirilmesi için arsa alma ve temel atmak dışında herhangi bir faaliyette bulunulmadığını, çaba sarf edilmediğini, ancak 5 blok yapılması planlanan kooperatifte, … kurulmasından itibaren yalnızca 1 bloğun kaba inşaatı tamamlanabildiğini, müvekkili, … Kooperatifine ortak olduktan sonra düzenli olarak aidat yükümlülüklerini yerine getirdiğini, ancak, kooperatifte faaliyet amacının yerine getirilmesi için herhangi bir çaba sarf edilmediğini, ilerleme görülmediği ve …toplantılarına çağrılmadığı için pek çok ortak gibi aidat ödemelerini durdurduğunu, … Kooperatifine ortak olduktan sonra müvekkili …’ın ise toplamda 37.150,00 TL aidat ödemesi yaptığını, müvekkili 20.01.2016 tarihinde ihraç edildiğini öğrendiğini, …, aidat alacaklarının (çıkma payı alacaklarının) iadesine ilişkin bugüne değin herhangi bir ödeme yapmadığını, …toplantılarına da müvekkili dahil hiçbir üyeyi davet etmeyen, merkezinde muhatap bulunamayan, usulsüz işlemler yapan, amacını gerçekleştirmek için her hangi bir faaliyette bulunmayan kooperatifin yetkilileri, 2016 yılına ait bilançonun ne zaman kesinleştiğini müvekkile hiçbir suretle söylemediklerini, müvekkillinin telefonlarına yanıt verilmediği gibi, … merkezinde de muhatap bulunamadığını, müvekkili 20.01.2016 tarihinde … kararı ile ihraç edildiğini, ancak, 2016 yılına ilişkin bilançonun 2017 yılında genel kurulda ne zaman görüşüldüğü ya da kesinleştiği davalı kooperatifçe müvekkiline söylenmediğini, bu nedenle, aidat alacağının (çıkma payı alacağının) muacceliyet tarihinin en erken 01.02.2017, en geç ise 01.08.2017 tarihleri olduğunu, haklı davalarının kabulüne, davacı müvekkili … için aidat alacağının (çıkma payı alacağının) muacceliyet tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili 20/04/2023 tarihli dilekçesinde: 15.000,00TL açmış oldukları belirsiz alacak davasını bilirkişi raporu doğrultusunda 34.167,14TL arttırarak toplamda 49.167,14TL’ye çıkardığını bildirmiştir.
CEVAP: Davalı … cevap dilekçesinde özetle; …’ın kooperatiflerine başvurarak 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa istinaden üyelik kaydını yaptırdığını, ancak … aidatlarını ödemediği için icra başvurularında 20/01/2016 tarihli … Kararı ile ihraç kararı alındığını, ve kendisinin bilgi sahibi olduğunu, “1163 sayılı Kooperatifler Kanununun D) Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortaklarla hesaplaşma süresi ve yükümlülük: Madde 17 – Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kendilerinin yahut mirasçılarının … varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret bulunduğu anasözleşmede gösterilir. Bu haklar, yedek akçeler hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır. Kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler, anasözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile genel kurulca üç yılı aşmamak üzere geciktirilebilir. Bu durumda kooperatifin muhik bir tazminat isteme hakkı saklıdır. Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları isteyebilecekleri günden başlayarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” açık hükmü gereğince 20/01/2016 tarihli … Kararı ile ihraç kararı alınan …”ın 28/12/2021 tarihli “…” ile belirtilen 01/04/2022 tarihinde tebliğ edilen kooperatiflerinden talebiyle ilgili zaman aşımı nedeniyle alacağına itiraz edildiğini, 1163 sayılı kooperatifler kanununun 17. maddesinde açıklanan sebeplerle alacaklı tarafa zaman asımından dolayı geri bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER:
Aidat ödemelerine ilişkin dekontlar,
Hesap ekstreleri, tebligatlar, icra takip dosyaları, icra dosyalarına ait ödeme emri ve itirazlar
Kooperatife ait bilançolar, …ve … kararları
Hesaplara ilişkin kayıt ve belgeler ile ihraç kararları.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişiden alınan 01/03/2023 raporda; Davacının, davalı kooperatifin, ….muavin hesabında üye olarak kaydının yer almakta olduğunu, 20/01/2016 tarihli … Karartı ile ihraç edilmiş bulunduğunu, davacı … kayıtlarına göre davacının, 36.500,00TL ödemesinin mevcut olduğunu, davacının icra takibine konu ettiği alacağının 2016 yılı bilançosunun onaylandığı 18.06.2017 tarihinden itibaren 1 ay içinde (en geç 17.07.2017 tarihinde) ödenmesi gerekmekte olduğu ve davalı kooperatifin ayrılan veya istifa eden üyelerin ödemelerinin geciktirilebileceğine ilişkin bir karar mevcut olmadığı dikkate alındığında 18.07.2017 tarihinde temerrüde düştüğünün kabulü gerektiğini, icra takip tarihi olan 28.12.2021 tarihi itibari ile, davalı kooperatiften talep edebileceği. 35.108,39TL asıl ve 14.058,75TL. temerrüt faizi olmak üzere toplam, 49.167,14TL alacağının bulunduğu bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davadaki uyuşmazlık: … ortaklığından çıkarıldığı ileri sürülen davacının aidat alacaklarının veya çıkma payı alacaklarının belirlenmesi ve belirlenen alacağın muaccel oldukları tarihten itibaren işletilecek yasal faizleriyle beraber, yargılama giderleri ve vekalet ücretiyle birlikte davalıdan tahsiline, davacının … üyesi olup olmadığı, üyesi olduğu halde … ortaklığından çıkıp çıkmadığı, varsa alacak miktarı hususunda muacceliyet ve temerrüdün gerçekleşip gerçekleşmediği, hangi tarihte gerçekleştiği, varsa alacak ve işlemiş faizin tutarının ne olduğu noktalarında toplanmaktadır.
… … Dairesi’nin 25/11/2021 tarih, 2018/1329 Esas, 2021/1785 Karar sayılı kararında da Kooperatifler Kanunu’nın 23. maddesinde tüm ortakların hak ve vecibelerde eşit olacağı emredici bir hüküm olarak düzenlenmiştir. Kanunda ve ana sözleşmede düzenlenmemekle birlikte …kararına dayalı olarak peşin bedelli üyelik şartlı üyelik gibi adlar altında farklı statüde üyelik kaydının da yapılabileceği, … uygulamaları ile kabul edilmiştir durumdadır. Peşin ödemeli üyeliğin geçerli olabilmesi için öncelikle bu konuda genel kurulda karar alınması veya yönetim kurulunca yapılan şartlı üye kaydının genel kurulca zımnen benimsenmesi gereklidir. … …kararları sözleşme niteliğinde olup toplantıya katılmış olsun veya olmasın tüm üyeler yönünden bağlayıcıdır. Kooperatifler Kanunu’nun 42. maddesinde kooperatiflerde en yetkili organın …olduğu hükme bağlanmış, 42/5.maddesinde de “kanun veya ana sözleşmeyle genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek”, genel kurulun devir ve terk edilmeyeceği yetkiler arasında sayılmıştır. Yine bu madde doğrultusunda … tip ana sözleşmesinin 23/6.maddesinde “ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek” genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler arasında sayıldığı belirtilmiştir.
Kuruluşta en az 7 kurucu ortak tarafından kooperatifin kuruluşunun gerçekleşmesiyle aslen (anasözleşme m. 1.) Ortaklık şartlarını taşıması halinde yönetim kurulunun ortaklığa kabul kararıyla (anasözleşme m. 11.) Ortağın ölümü üzerine mirasçılarının kendi aralarından temsilci tayin ederek ortaklığa devam etmek istemeleri halinde (anasözleşme m. 16.) Ortaklık hissesi devri suretiyle yönetim kurulunca ortaklığa kabul edilmesi halinde (anasözleşme m. 17) Ortaklığı sona erenlerin, ayrılma nedenlerinin ortadan kalkması halinde yeniden ortaklığa kabul edilmeleri (anasözleşme m. 18.) hallerinde ortaklık sıfatı kazanılmaktadır.
Kooperatifler Kanunu’nun 42. maddesinde kooperatiflerde en yetkili organın …olduğu hükme bağlanmış, 42/5.maddesinde de “kanun veya ana sözleşmeyle genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek”, genel kurulun devir ve terk edilmeyeceği yetkiler arasında sayılmıştır. Yine bu madde doğrultusunda … tip ana sözleşmesinin 23/6.maddesinde “ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek” genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler arasında sayıldığı belirtilmiştir.
Tip Anasözleşmenin 21. maddesinde; “Ortaklar, taahhüt ve tediye ettikleri ortaklık payı bedelleri dışında, … amaçlarının gerçekleşmesini sağlamak üzere gencl kurulca kararlaştırılacak miktarlardaki, arsa, altyapı, inşaat ve benzeri gider taksitlerini ödemek zorundadırlar. Bu kararlarda ana sözleşmenin 33’üncü maddesinin 2’nci fıkrasında gösterilen nisap aranır.” hükmü düzenlenmiştir.
…kararları iptal edilmediği müddetçe tüm ortakları bağlamaktadır.
Tüm dosya kapsamına göre somut olayda davalı kooperatifin, davacının davalı muavin hesabında üye olarak kaydının yer aldığı, 20/01/2016 tarihli … Kararı ile ihraç edilmiş olduğu, davacı … kayıtlarına göre davacının, 36.500,00TL ödemesinin mevcut olduğu, davacının icra takibine konu ettiği alacağının 2016 yılı bilançosunun onaylandığı 18.06.2017 tarihinden itibaren 1 ay içinde (en geç 17.07.2017 tarihinde) ödenmesi gerekmekte olduğu ve davalı kooperatifin ayrılan veya istifa eden üyelerin ödemelerinin geciktirilebileceğine ilişkin bir kararın bulunmaması karşısında davalının 18.07.2017 tarihinde temerrüde düştüğünün kabulü gerektiği icra takip tarihi olan 28.12.2021 tarihi itibari ile, davalı kooperatiften talep edebileceği. 35.108,39TL asıl ve 14.058,75TL. temerrüt faizi olmak üzere toplam, 49.167,14TL alacağının bulunduğu anlaşılmakla davanın kabulü ile aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1-Davanın KABULÜ İLE 35.018,39 TL asıl alacak ve 14.058,75 TL temerrüt faizi olmak üzere toplam 49.167,14TL alacağın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine ve asıl alacağa icra takip tarihi olan 28/12/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Alınması gereken 3.358,60TL harçtan peşin alınan 256,17TL ile ıslah harcı 583,49TL’nin toplamı olan 839,66TL’nin mahsubu ile ile eksik 2.518,94TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-6102 sayılı TTK 5/A maddesi ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında … Kanunu 18/A-11, 13, 14.md ve … Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri Uyarınca Hesaplanan …. bütçesinden ödenen 1.560,00 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan toplam 931,86TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan ve takdir olanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti: 1.500,00 TL, davetiye ve müzekkere tebligat gideri 167,50TL olmak üzere toplam 1.667,50TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,

Dair, Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.26/04/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]