Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/599 E. 2023/409 K. 05.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/599 Esas – 2023/409
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/599
KARAR NO : 2023/409

HAKİM : ….
KATİP :….
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI : ….
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2022
KARAR TARİHİ : 05/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirket ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşmedeki ihale kararı … bedeli olan tutar … dairesine davalı yüklenici tarafından ödendiğini ve ödeme alındı belgesinin davacıya sunulduğunu, ancak davalı şirket ihale kararı … tutarını sözleşmeye aykırı olarak …Başkanlığından talep ettiğini, davalı tarafından …Başkanlığına karşı açılan davanın davalı lehine sonuçlandığını ve … dairesince … iadesi niteliğinde ödeme gerçekleştiğini, bunun üzerine … tarafından … ihale kayıt numaralı ihaleye ilişkin … ve … ziyaı cezası kesildiğini ve … tutarı ve ferileri olarak toplam 14.399,63 TL tahakkuk ettirildiği, 2017/246136 ihale kayıt numaralı ihaleye ilişkin ise … ve … ziyaı cezası kesildiğini ve … tutarı ve ferileri olarak toplam 14.576,29 TL tahakkuk ettirildiği ve ödemelerin 26.02.2021 tarihinde yapıldığını, Kamu ihale kurumca hazırlanan ve dava konusu ihale sözleşmesinin sözleşme bedeline dahil olan giderler başlıklı 7. Maddesi, ” Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin sözleşme ulaşım, sigorta, …, resim ve harç giderleri teklif bedeline dahildir. İlgili mevzuat uyarınca hesaplanacak… sözleşme bedeline dahil olmayıp, idare tarafından yükleniciye ödenir.”, … Resim ve Harçlar ile Sözleşmeyle İlgili Diğerler Giderler Başlıklı 8. Maddesi; ” Sözleşmenin düzenlenmesine ilişkin bütün …, resim ve harçlarla, ilgili diğer giderler yükleniceye aittir.” şeklinde olduğunu, davanın tarafları arasında imzalanan sözleşme ve diğer mevzuat düzenlemeleri, … Dairesinin … Esas ve … Karar sayılı içtihadı gereğince mükellefiyet ve sorumluluğun davalı şirkete geçtiği anlaşıldığını, tüm bu nedenlerle davanın kabulüne, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 14.576,29-TL ve 14.399,63-TL alacağın ödeme tarihi olan 26.02.2021 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle tarafına ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafa usulüne uygun olarak tebligat çıkarılmasına rağmen davaya cevap vermediği gibi duruşmalara da katılmamıştır.
DELİLLER:
-Arabuluculuk son tutanağı,
-Taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmeleri,
-Sözleşme Eki (Teknik ve İdari Şartname),
-Birim Fiyat Teklif Mektupları,
-Davalı … Ltd.şti’ye Ait … Beyannameleri,
-…Başkanlığının Takdir Komisyonu Kararları,
-… Bankası … Tahsil Makbuzu,
-… Ceza İhbarnamesi, Tahakkuk Fişleri,
-05/03/2023 tarihli bilirkişi kurulu raporu,

MAHKEMENİN GEREKÇESİ:
Dava, iş sahibi tarafından ödenen … yükleniciden rücu’en tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık; davacının davalı şirketle arasındaki sözleşmelere istinaden … dairesine ödemiş olduğu ihale karar pulu-…, gecikme zammı ve harcını davalıdan talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
Bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 05/03/2023 tarihli bilirkişi raporuna özetle; “…488 sayılı … Kanununun 1 inci maddesinde, “Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kâğıtlar … tabi olduğunu,
Bu kanundaki kâğıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.” Düzenlemesi yer aldığını,
Kanunun mükellef başlıklı 3. Maddesinde ise “… mükellefi kağıtları imza edenlerdir. Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların … kişiler öder. Yabancı memleketlerle …’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini, …’de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalananlar öderler. Ancak bunlardan ticari veya mütedavil kağıt mahiyetinde bulunanların vergisini, bunları en evvel satan veya kabul veya başka suretle kullanan kişiler öderler.” Düzenlemesi yer almakta olup, hangi kurumların resmi daire olduğu ise Kanunun 8. Maddesinde belirlendiğini,
Buna göre Kanunun 8. Maddesinde “Bu kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, belediyeler ve köylerdir. Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmeler resmi daire sayılmaz.” Düzenlemesi yer almakta olup, bu kapsamda dava konusu olayda davacı kurumun statüsü ve hukuki niteliği gereği … olduğu ve ayrı tüzel kişiliği olan bir iktisadi işletme olması nedeniyle davacının 488 sayılı … Kanunun 8. Maddesi Kapsamında resmi daire olarak sayılan bir kuruluş olmadığını,
Buna bağlı olarak söz konusu maddeler uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlığın temeli olan ihale kararından kaynaklanan …, …’na ekli I sayılı listede yer aldığını, Söz konusu verginin mükellefi ise yukarıda açıklanan mevzuat uyarınca, kağıtları imza eden davacı olduğunu, Davacı …, … m. 8 uyarınca resmi daire değildir ve 5018 sayılı Kanun’a ekli I ve II sayılı listede yer alan genel ve özel bütçeli kurumlar arasında da sayılmadığını Buna göre … mükellefinin yasal olarak davacı … olduğunu,
… Usul Kanunu madde 8 uyarınca “Mükellef, … kanunlarına göre kendisine … borcu terettübeden gerçek veya tüzel kişidir. … kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya … sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler … dairelerini bağlamaz.” Anılan madde uyarınca … hukukunda yasallık ilkesi geçerli olup mükellef yasa ile belirlenmektedir. Tarafların mükellefiyete dair yaptıkları sözleşmeler, … açısından hüküm ifade etmemektedir. Bununla birlikte, söz konusu madde, sözleşme serbestisi ilkesi gereği verginin sözleşmenin diğer tarafınca ödenmesini kararlaştırmasını engellememektedir. Bu tür kayıtlar … idaresi ile mükellef arasındaki dikey ilişkiyi ilgilendirmemekle birlikte, taraflar arasındaki iç ilişki açısından bağlayıcı olduğunu,
Nitekim davacı da, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre ihale karar … davalıların sorumluluğunda olduğunu iddia etmiş, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “Sözleşme Bedeline Dahil Olan Giderler” Başlıklı 7.1. Maddesinde “Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler ile ulaşım, sigorta, …, resim ve harç giderleri sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuat uyarınca hesaplanacak…, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından yükleniciye ödenecektir.” Hükmünün yer aldığı, yine sözleşmenin 8. Maddesi gereğince sözleşmenin eki ve ayrılmaz bir parçası niteliğinde olan İdari Şartnamenin 25.1. maddesinde ise “Sözleşmenin uygulanması sırasında tüm giderler ile ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, …, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.” Şeklinde aynı hükmün yer aldığı, taraflar arasındaki sözleşme ve idari şartname uyarınca taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler ile ulaşım, …, resim, harç giderlerinin sözleşme bedeline dahil olduğu belirtmiştir. Söz konusu giderlerin ne olduğu açık biçimde belirtilmemekle birlikte bu hususta takdir yetkisinin mahkemeye ait olduğunu, bununla birlikte taraflarca, söz konusu giderlerin sözleşmede belirlenen taahhüdün yerine getirilmesi ve idari şartnamede yer aldığı üzere sözleşmenin uygulanması sırasında ortaya çıkacak olan giderler olduğu belirlendiğini,
Ayrıca Kamu İhale Tebliğinin 78.30. Maddesinde ” İhale ve sözleşmeye ilişkin …, … payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı … uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” şeklindeki hüküm ile ihale sözleşmelerine ilişkin … sözleşme bedeline ve giderlerine dahil edildiği, bu halde hukuki takdir ve değerlendirmesi mahkemenize ait olmak üzere, taraflar arasındaki sözleşmeler, idari şartname ve mevzuattaki düzenlemeler gereğince, … ilişkin ödemelerin yüklenicinin sorumluluğunda olduğu…” bildirilmiştir. Rapor karar vermeye yeterli bulunmakla mahkememizce itibar edilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davalı tarafça … ödemesi yapıldıktan sonra …’ne başvuru yapılarak, … mükellefinin davacı olduğu belirtilerek ödenen verginin iadesi talep edilmiştir. Bunun üzerine ilgili Kurum tarafından davalıya iade yapılarak, verginin davacıdan faiziyle tahsili yoluna gidilmiştir.
Esasen burada İdarenin işleminden kaynaklı bir uyuşmazlık doğmuş olsa da, huzurdaki davanın konusunu taraflar arasındaki sözleşme uyarınca … mükellefinin belirlenmesi oluşturmaktadır.
Taraflar kendi aralarında verginin kim tarafından ödeneceğini belirleyebilirler, bunu da imzaladıkları sözleşmeye koyabilirler. … vergiyi tahsil ettiği taraf ise, sözleşmeye göre ödemeyi yapması gereken taraf değilse, diğer taraftan özel hukuk hükümlerine göre ödemeyi talep edebilir. Nitekim somut uyuşmazlık da davacının rücu talebine ilişkindir.
Tarafların aralarında … yükümlüsünü belirleyebileceği hususu, uyuşmazlık konusu sözleşmenin niteliği gereği aynı zamanda bir zorunluluktur. Nitekim Kanun maddelerinde de açıkça belirtilmiş olduğu üzere (…) verginin kimin tarafından ödeneceğinin Sözleşmede ve İdari Şartnamede belirtilmesi gerekmektedir bu bir zorunluluktur.
Taraflar arasındaki sözleşme bir hizmet alım sözleşmesidir. Sözleşmenin 7.1. maddesi ile İdari Şartnamenin 25.1. maddelerinde, sözleşmeden doğacak vergilerin davalının sorumluluğunda olduğu açıkça belirtilmiştir. Dolayısıyla … nezdinde her ne kadar hem davacı, hem de davalı müteselsilen sorumlu olsa da; burada vergiyi ödeyen taraf yani davacı taraf, iç ilişkide gerçek yükümlü olan davalıya rücu hakkını elde edecektir.
Dosyaya sunulan … yapılandırma belgesinden … numaralı ihale sözleşmesi … ve ferileri için 14.399,63 TL ile 2017/246136 numaralı ihale sözleşmesi … ve ferileri için 14.576,29 TL tahakkuk miktarlarına yönelik bir bilirkişi kurulunca bir tespitin yapılamadığı, ancak bu belgeden 06/2016-06/2016 vergilendirme dönemine ait s.damga v. açıklamasıyla 14.146,83 TL ve 07/2017-07/2017 vergilendirme dönemine ait s.damga v. açıklamasıyla 14.384,97 TL … borç ile ferilerinin dahil edilerek borç tahakkukunun yapıldığının anlaşıldığı ve bu borç tahakkukunun 26.02.2021 tarihinde ilgili … banka hesabına davacı tarafından ödendiği, (14.384,97 TL+14.384,97 TL=) toplam 28.531,80-TL’sının davacının, davalıdan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile talep etme hakkına sahip bulunduğu hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporu ile anlaşıldığından davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1-Davanın kısmen kabulü ile; 28.531,80-TL alacağın 26/02/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gereken 1.949,00 TL harçtan peşin alınan 245,91 TL harç ile tamamlanan 248,93 TL harçların mahsubu ile eksik 1.454,16 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından peşin yatırılan 326,61 TL harçlar ile ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen ve aşağıda dökümü yapılan 2.530,50-TL yargılama giderinin kabul ve redde göre yapılan oranlamada takdiren 2.479,89 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-14. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca … bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-HMK 333. Maddesi uyarınca Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde… Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05.06.2023

Katip ….
¸[e-imzalıdır]

Hakim ….
¸[e-imzalıdır]

DAVACI YARGILAMA GİDERLERİ
Vekalet Harcı 11,50 TL
Tebligat ve müzekkere 119,00 TL
Bilirkişi Ücreti 2.400,00 TL
TOPLAM 2.530,50 TL