Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/434
KARAR NO : 2023/106

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – [
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 21/06/2022
KARAR TARİHİ : 15/02/2023
K.YAZIM TARİHİ : 17/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesi özetle; Davacı müvekkili şirketin halen … adresindeki şirket merkezinde Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğünün Ticaret Sicil/Dosya No:…. numarasına kayıtlı olarak ticari faaliyetlerini sürdürdüğünü, şirket Yetkilisi/Müdürü’nün… olduğunu, müvekkili şirket tarafından daha evvel şirketin Ankara Toptan şubesi ve şirket evrakının muhafaza edildiği arşiv/depo olarak kullanılmakta olan ……Toptan Şubesinin 15.11.2020 tarihinde şirket merkezinde toplanan Şirket Ortaklar Kurulunun aldığı karar gereği kapatılmasına karar verilmesi üzerine burada muhafaza edilmekte olan müvekkili şirkete ait ticari defter ve kayıtlar Şirket Yetkilisi/Müdürü…’in ikamet etmekte olduğu ……adresindeki evinin alt katında bulunan binaya ait depoya taşınmak durumunda kalındığını, içinde bulundukları 2022 yılı Haziran ayı içinde Ankara genelinde gün aşırı yağan ani ve şiddetli sağanak yağışlar nedeniyle şehrin birçok bölgesinde sel felaketi ve su baskınlarının yaşandığı hususu muhakkak mahkemenin de bilgisi dahilinde olduğunu, bu kapsamda 07.06.2022 günü gerçekleşen aşırı ve şiddetli sağanak yağış sonucu müvekkil şirket yetkilisine ait …adresindeki binanın alt katını da su basmış olduğunu, yaşanan su baskını neticesinde müvekkili şirketin burada muhafaza altına alınmış dava konusu ticari defter ve kayıtlar dahil birçok eşyası su altında kalıp ıslanarak zarar gördüğünü, çoğu belge/kayıt okunamaz hale geldiğini, olay günü vuku bulan su baskını sonucu ikamet ettiği binanın alt katındaki depoda muhafaza altına alınmış şirkete ait defter, belge ve kayıtların da zarara uğradığını gören müvekkili şirket yetkilisi gecikmeksizin olaydan hemen sonra 07.06.2022 günü saat 22:29:55 itibariyle Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığını haberdar ederek olay mahalline intikallerini ve olayla ilgili tutanak tutulmasını da sağladığını, yaşanan su baskını olayına müdahale edip olayla ilgili Tutanak düzenleyen İtfaiye yetkilileri ve mahkemece talep edilmesi halinde isimlerini bildirebilecekleri su baskını olayına tanıklık eden ve ticari defterlerin orada olduğunu bilen apartman sakinleri de tanık olarak dinlenebileceğini, ayrıca, mahkemece gerekli görülmesi halinde taraflarınca yetkili Sulh Hukuk mahkemesine müracaat edilerek olayla ilgili tespit yapılması talebinde de bulunulacağını, arz ve izah edilen nedenlerle;2012-2020 yıllarına ait ticari defter ve belgelerin saklanmakta olduğu adreste aşırı yağış neticesinde meydana gelen su baskını sebebiyle ıslanıp zarar gören ve kullanılamaz hale gelen resmi evrak ve ticari defterler için bütün banka ekstreleri ETA programına ait bilgisayar kasasına yöneilk zayi zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava hasımsız olarak açılmıştır.
DELİLLER
Zayi olan defterlere ilişkin Noter tasdikine ilişkin evrak örnekleri, vergi ve sigorta ile Ticaret Sicil Müdürlüğü cevabi yazıları, defterleri ve klasörleri içeren fotoğraflar, Ankara İtfaiyesi Dairesi Başkanlığı’nın Diğer Hizmetler Rapor örneği.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtların zayi olduğunun tespitine ve zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı şirket 2012-2020 yıllarına ait tüm defter ve belgeler, bütün banka ekstreleri ETA programına ait bilgisayar kasası saklanmakta olduğu adresten su baskını sebebiyel ıslanıp zarar görmesine dayalı olarak zayi belgesi verilmesi talebiyle işbu dava açılmıştır.
TTK’nun 82/7. maddesinde, ” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün (01/07/2022 tarihli 7417 sayılı Kanunun 55. maddesi ile “otuz gün” şeklinde değiştirilmiştir) içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” düzenlemesi mevcuttur.
Anılan TTK’nun 82/7. maddesinde zayi belgesi istenebilmesi için tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin ziyaa uğraması halleri tahdidi olarak sayılmamış ise de, yapılan tadadi sayımdan defterlerin tacirin elinde olmayan sebepler ile ziyaa uğraması gerektiği anlaşılmıştır. Bir başka anlatımla, tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için tacirin defter ve belgelerin korunması anlamında gereken özeni göstermesi, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu hususta ispat külfeti de davacının üzerinde bulunmaktadır. Tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 15/10/2007 tarih 2006/9938 esas 2007/12819 karar, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 03/12/2014 tarih 2014/13593 esas 2014/18941 karar sayılı emsal içtihatları).
Somut olayda Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nin 21/12/2022 tarih, 2022/310 Esas, 2022/1678 Karar, 07/12/2022 tarih, 2022/27 Esas, 2022/1540 Karar sayılı kararlarında da belirtildiği üzere su baskını öncesi döneme ilişkin davacı şirket hakkında vergi dairesince sahte ve yanıltıcı belge kullanımına ilişkin inceleme yapıldığı usulsüzlük cezaları olduğunun belirtildiği, öte yandan, davacı şirketin defterlerinin şirket merkezinde bulunmayıp, davacı şirket yetkilisinin evinin alt katında bulundurulmasının ve söz konusu mahalde de korunaklı bir şekilde bulundurulmamasının TTK m. 20’de belirtilen basiretli tacir ilkesine aykırı olduğu, tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin zıyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebileceği bu duruma göre ticari defter ve belgelerinin muhafazası için gerekli olan tedbir ve özenin gösterilmediği anlaşıldığından davanın reddine karar vermek ayrıca Vergi Dairesinden gelen yazı cevaplarının, gerektiğinde merciince incelenebilmesi bakımından, mahkememiz Yazı İşleri Müdürlüğünce kararın kesinleşmesi beklenmeksizin derhal kapalı ve mühürlü zarf içinde muhafaza edilmesine dair aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Ankara 58.Noterlikten gelen evrakların ve defterlerin ilgili merciye teslimine,
Vergi Dairesinden gelen yazı cevaplarının, gerektiğinde merciince incelenebilmesi bakımından, mahkememiz Yazı İşleri Müdürlüğünce kararın kesinleşmesi beklenmeksizin derhal kapalı ve mühürlü zarf içinde muhafaza edilmesine,
Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 99,20 TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.15/02/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]