Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/394 E. 2023/360 K. 17.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.

3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/394
KARAR NO : 2023/360

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : …

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 07/06/2022
KARAR TARİHİ : 17/05/2023
K.YAZIM TARİHİ : 05/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesi özetle; … adresinde mukim ve müdürü … olan … İnş. Gıda İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin 2015 yılında kurulduğunu, yalnızca bir yıl aktif ticarette bulunduğunu, 2016 yılından itibaren şirket faaliyette bulunmadığı için merkezden taşındığını, eşyaların depoya kaldırıldığını, şirket yetkilisi tarafından yapılan incelemeler sonucunda depodan şirkete ilişkin ticari defterler olan yönetim kurulu defteri, genel kurul karar defteri ve defteri kebir ile yevmiye defterlerinin olmadığının tespit edildiğini, bu tespite binaen orada bulunanlarla tutanak tutulduğunu, hukuk genel kurulunun …. sayılı kararında zayi belgesi için on beş günlük sürenin hak düşürücü olmadığı kararı verildiğini, ‘….Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında öncelikle söz konusu sürenin hak düşürücü nitelikte olup olmadığı hususu ele alınmış; 20.10.2010 günlü ikinci görüşmede 5253 sayılı Yasanın 32/k bendinde öngörülen on beş günlük sürenin hak düşürücü nitelikte olmadığını, sadece dernek yöneticilerinin zaman kaybetmeden mahkemeye başvurmalarını sağlamaya yönelik ve başvurulmamasının cezai sonuçlara bağlandığı özel bir düzenleme olduğu sonucuna varılmakla, somut olaya özgü olmak üzere işin esasına yönelik incelemeye geçilmesine oyçokluğu ile karar verildiğini, somut olayda işbu belgelerin zayi olduğunun öğrenilmesinden itibaren süresi içinde mahkemeye başvurulduğunu, açıklanan ve re’sen gözetilecek nedenlerle, sayın mahkemece; gerekli incelemelerin ardından dilekçelerinin ve davalarının kabulü ile … İnş. Gıda İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin 2015 ve 2016 yıllarına ait envanter defteri, yönetim kurulu defteri, genel kurul karar defteri ve defteri kebir ile yevmiye defterleri zayi belgesinin verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava hasımsız olarak açılmıştır.
DELİLLER
Zayi olan defterlere ilişkin Noter tasdikine ilişkin evrak örnekleri, vergi ve sigorta ile … cevabi yazıları.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtların zayi olduğunun tespitine ve zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı şirket 2012-2020 yıllarına ait tüm defter ve belgeler, bütün banka ekstreleri … programına ait bilgisayar kasası saklanmakta olduğu adresten su baskını sebebiyel ıslanıp zarar görmesine dayalı olarak zayi belgesi verilmesi talebiyle işbu dava açılmıştır.
TTK’nun 82/7. maddesinde, ” Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün (01/07/2022 tarihli 7417 sayılı Kanunun 55. maddesi ile “…” şeklinde değiştirilmiştir) içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” düzenlemesi mevcuttur.
Anılan TTK’nun 82/7. maddesinde zayi belgesi istenebilmesi için tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin ziyaa uğraması halleri tahdidi olarak sayılmamış ise de, yapılan tadadi sayımdan defterlerin tacirin elinde olmayan sebepler ile ziyaa uğraması gerektiği anlaşılmıştır. Bir başka anlatımla, tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için tacirin defter ve belgelerin korunması anlamında gereken özeni göstermesi, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu hususta ispat külfeti de davacının üzerinde bulunmaktadır. Tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. (…nin 15/10/2007 tarih …, …nin 03/12/2014 tarih … sayılı emsal içtihatları).
… Bölge Adliye Mahkemesi’nin…’nin 13/04/2023 tarih, … sayılı kararında da belirtildiği üzere, tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin ziyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir. Somut olayda ise, şirketin ticari defterlerin şirket tarafından korunması gerektiği halde bu özenin gösterilmediği keza davacı yanın belgelerin zayi olduğunu öğrendiğini iddia ettiği 23/10/2020 tarihli tutanak tarihi ve dava tarihi olan 07/06/2022 tarihi itibariyle yasada öngörülen 30 günlük hak düşürücü sürenin de dolduğu anlaşılmakla, davanın reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın REDDİNE,
Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 99,20 TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/05/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]