Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/346 E. 2023/773 K. 01.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/346
KARAR NO : 2023/773

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – (T.C:…) – …
VEKİLİ : Av. … -….
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … -….

DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti
DAVA TARİHİ : 18/05/2022
KARAR TARİHİ : 01/11/2023
K.YAZIM TARİHİ : 02/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tesbiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin hali hazırda davalı kooperatifte mevcut üyeliği bulunmakta iken bu mevcut üyeliği dışında ayrıca davalı kooperatifin üyesi bulunan …’e 422 m2 arsaya tekabül eden hisse/ üyelik hissesi ile yine …’na 192 m2 arsaya tekabül eden hisse/ üyelik hissesini 09.08.2019 ve 20.08.2019 tarihinde devraldığını, devir ile ilgili olarak …. Noterliğinin 11.02.2020 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile vaki üyelik devri sebebi ile üyeliğinin kooperatif defterine kaydının yapılmasını talep ettiğini, kooperatifçe müvekkiline gönderilen 03.03.2020 tarihli ihtarnameye cevaplarında, üyeliğin devrine ilişkin belgeler bulunmadığından işlem yapılamadığının zikredildiğini, davalı Kooperatiften gelen bu ihtara cevap uyarınca müvekkili adına vekillerince, istenilen devir belgelerinin ibrazı ile müvekkilinin üyeliğinin kabulüne ilişkin olarak karar alınması için …. … yevmiye no ve 12.05.2020 tarihli ihtarı ile ihtarname keşide edildiğini ve iş bu ihtarnamenin … aracılığı 29.06.2020 tarihinde kooperatife tebliğ edildiğini, bu başvuru üzerine davalı … 03.10.2020 tarih ve 3 nolu kararı ile … ve …’nun üyelik hisselerini 27.09.2019 tarihinde müvekkiline devrettiği ve diğer konuda karar alınmış ancak müvekkilinin üyeliğinin kabulüne ilişkin bir karar alınmadığını, müvekkili tarafından tekrar …. Noterliğinin 19.10.2021 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile vaki üyelik devri sebebi ile (üyeliğin devrine ilişkin evrakların yeniden sunulması ile) üyeliğinin kabulü ve üyeliğinin kooperatif defterine kaydının yapılmasını talep ettiğini belirterek, mevcut üyeliği dışında almış olduğu hisse devirleri sebebi ile müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile Kooperatif arasındaki ilişkinin anlaşılabilmesi için kısaca Kooperatife ait bulunan taşınmazların halen devam eden imar sürecinin açıklanması gerektiğini, davalı Kooperatifin …. parsel sayılı taşınmazın maliki bulunduğunu, söz konusu alanda imar çalışmaları başladığını ve bu konuda … Ltd. Şti kadastro parsellerinin maliklerine ulaşmaya başladığını, Firmanın malikler ile bir takım sözleşmeler imzaladığını, anılan sözleşmelerde firma kadastro parsellerinden %42 imar parselini maliklere vermekte,…. ayrılmasından sonra kalan kısmın kendisine verilmesini talep ettiğini, bu durumda firmanın teşekkül eden imar parsellerinin % 18 ini aldığını, bu sözleşmeler sonrası imar çalışması başladığını ve imar planları iptal davasına konu olmasına rağmen 22.11.2016 tarihinde tapular oluşturulduğunu, tapuların oluşturulmasını müteakip söz konusu sözleşmelere istinaden hisse devirleri şirketin sahipleri bulunan kimselere satış yolu ile devredildiğini, … firması marifeti ile hazırlanan imar planlarının …. iptal davasının konusu olduğunu ve … 27.04.2016 tarih …. sayılı kararı ile …. ölçekli plan iptal edildiğini, …. 27.04.2016 tarih …. sayılı karar ile … ölçekli uygulama imar planı iptal edildiğini, bu kararın …. 03.07.2018 tarih …. sayılı karar ile kesinleştiğini, tapuların dayanağı parselasyon planının …. 27.02.2018 tarih …. sayılı karar ile iptal edildiğini, bu davalar devam etmekte iken söz konusu alanda yine … firmasının etkinliğinde 2021 yılında yeni bir … ölçekli plan hazırlandığını, Kooperatifin de kadastro parsellerinde malik bulunduğu imar alanı ile ilgili çalışmalar devam etmekte olup kooperatif imar uygulaması sonrası mülkiyet hakkının %18 ini kaybetmiş bulunduğunu, davacının imar sürecini kendi çıkarı için kullanmış olduğunu, … firması ile yapılan sözleşmelerde arsa sahipleri adına …’in hareket edeceğinin düzenlemiş bulunduğunu, imar çalışması sonrası maliklerin oluşacak imar parsellerinden %18 ini feda etmelerinin oldukça yüksek meblağlara tekabül ettiğini, edindikleri farklı malikler ile firma arasında düzenlenmiş sözleşmelerde sürekli olarak …’in arsa sahipleri adına hareket edeceğinin düzenlendiğinin görüleceğini, imar planları iptal davalarının konusu olmuş iken salt tapuların düzenlenmiş olması sebebi ile davacının tapu devirlerinin yapılmaması halinde sözleşme gereği ağır bedellerin ödeneceği yönündeki telkinleri üzerine tapuların devredilmiş bulunduğunu, bu devirlerin hemen akabinde davacının alanda 2082 m² yer edindiğini ve bu durumun mülkiyet sahiplerinin firmaya bıraktığı alandan tapu devirlerinin firmanın gösterdiği kimselere devrini sağlaması karşılığında davacıya bedelsiz olarak verildiği kuşkusunu yarattığını, bu durum karşısında halihazırda kooperatif üyesi bulunan davacıya 28.07.2021 tarihli genel kurulda alınan karar ile kendisinden hakkındaki iddialar ile ilgili olarak yazılı olarak açıklama yapmasının istenmesine karar verildiğini, davacının imar sürecinde Kooperatif zararına bir takım kazanımları iddiaları mevcut olup, mevcut üyeliğinin de kooperatif nezdinde tartışması devam ederken söz konusu hisse devirleri ile ilgili olarak tescil yapılmasının mümkün olmadığını, kooperatif ana sözleşmesinin 8. Maddesinde her bir ortaklık payının 100,000 Lira (Eski Para) olduğu ve her bir ortağın en fazla 5.000 Pay alabileceği kararlaştırılmış bulunduğunu, bir ortağın bunun üzerinde pay sahibi olmasının ana sözleşme gereği mümkün olmadığını, dava konusu hisselerin devrinin davacı ile … arasındaki ortaklığın sona erdirilmesine ilişkin 29.07.2019 tarihli protokole dayandığını, söz konusu protokol incelendiğinde taraflar arasındaki ortaklığın sona erdirilmesinde bir takım maddi varlıkların paylaşılmasına yönelik olduğunu, söz konusu protokolde davacının dava konusu hisseler için belirlediği bedelin toplam 75.000TL olup davalı kooperatif hisse karşılığı belirlenen bu bedeli ödemeye hazır olduğunu, davacının halihazırda kooperatif üyeliğinin mevcut olduğunu, mevcut kooperatif üyeliğinden kooperatife bağlılık ve sadakat borcuna aykırı davranması ile çıkarılmasının söz bulunduğunu, davacının hisse devrine ilişkin talebinin karşılanmasının anasözleşmenin 4. Madde düzenlemesi karşısında mümkün olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
Davacının mevcut üyelik kaydı
Kooperatif eski üyeleri … ile …’nun hisselerini davacıya devrettiğine dair hisse devri belgeleri
Davacı tarafından davalı … gönderilen …. Noterliğinin 11.02.2020 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname
Davalı … 03.03.2020 tarihindeki davacıya gönderilen ihtarname
Davacı adına vekillerince, davacının üyeliğinin kabulüne ilişkin olarak karar alınması için … yevmiye no ve 12.05.2020 tarihli … gönderilen ihtarname
Davacı tarafından … gönderilen …. Noterliğinin 19.10.2021 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname
Kooperatifin karar ve kayıtları,
…’nin 03.07.2018 tarih …. sayılı kararı
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişiden 27/01/2023 ve 06/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda ve ek raporunda: Davacının kooperatif ortaklığını ya da üyeliğini başlatan hisse devir sözleşmesinin olup olmadığı yönünden; Davacının, kooperatif ortağı dava dışı … ile kendi aralarında adiyen düzenledikleri 09.08.2019 tarihli ‘hisse devri’ sözleşmesi ile dava dışı …’in hissesini, yine dava dışı … ile kendi aralarında adiyen düzenledikleri 20.08.2019 tarihli hisse devir sözleşmesi ile dava dışı …’nun davalı kooperatifteki hissesini devraldığını, ancak hisse devir sözleşmeleri, … huzuru veya noter huzurunda düzenlenmeksizin kendi aralarında adiyen düzenlendiği, adiyen düzenlenmiş hisse devir sözleşmelerine istinaden yönetim kurulunun ortaklık kararı alabilmesi için sözleşmenin taraflarının yönetim kuruluna müracaat ederek … huzurunda yeniden atacakları imza ile imzalarını tasdik etmeleri gerektiğini, kooperatifçe üyeliğe ya da ortağa hisse sahibi olması bakımından sınırlama getirilip getirilmediğini, varsa dava konusu olayda bu sınırlamaya uyulup uyulmadığı yönünden ; Somut olayda hisse devri söz konusu olduğundan ortaklık hisse devrinde herhangi bir sınırlamanın bulunmadığı –ki 2 adet ortaklık hissesinin devrinin söz konusu olduğunu, buna göre hisse devri nedeniyle ortaklığın tespitinin gerekip gerekmeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde bulunduğu bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Davadaki uyuşmazlığın; Davacının kooperatif üyesi iken, kooperatifin diğer üyeleri olan … ve …’nun hisselerini devraldığı, ancak bu hisselere ilişkin davalı kooperatif başkanlığınca üyeliği kabul kararı alınmadığı ileri sürülerek davacının hisse devirleri sebebi ile davalı kooperatifin üyesi olduğunun tespitine ilişkin olduğu, davacının kooperatif ortaklığını ya da üyeliğini başlatan hisse devir sözleşmesinin olup olmadığı, varsa hisse devirlerinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, kooperatifçe üyeliğe ya da ortağa hisse sahibi olması bakımından sınırlama getirilip getirilmediği, varsa dava konusu olayda bu sınırlamaya uyulup uyulmadığı, davacının dava konusu hisse devirleri nedeniyle üyeliğinin tespitinin gerekip gerekmediğine ilişkin olduğu anlaşıldı.
1163 sayılı …’nun 2/2 . maddesi gereğince, Yapı kooperatifleri ile konusuna taşınmaz mal temliki dahil bulunan diğer kooperatiflerin anasözleşmelerinde ortaklara taşınmaz mal temlik edileceği hakkındaki taahhütler başka bir resmi şekil aranmaksızın muteberdir. Aynı Kanun’un 14/3. maddesinde, ortaklığın devredilebileceği hüküm altına alınmıştır.
1163 sayılı …’nun 8. Maddesi, Kooperatif ortaklığına girmek için gerçek kişilerin medeni hakları kullanma yeterliliğine sahip olmaları gerekir. Ortak olmak isteyen gerçek ve tüzelkişiler, kooperatif anasözleşmesi hükümlerini bütün hak ve ödevleriyle birlikte kabul ettiklerini belirten bir yazı ile kooperatif yönetim kuruluna başvururlar. (Ek cümle:21/10/2021-7339/1 md.) … başvuruyu bir ay içinde sonuçlandırır ve başvuru sahibine kararı taahhütlü mektupla veya elden imza karşılığında tebliğ eder. Kooperatif, ortaklarına kendi varlığı dışında şahsi bir sorumluluk veya ek ödemeler yüklüyor ise ortak olmak isteği, bu yükümlerin yazılı olarak kabul edilmesi halinde değer taşır. …; ortaklar ile ortak olmak için müracat edenlerin anasözleşmede gösterilen ortaklık şartlarını taşıyıp taşımadıklarını araştırmak zorundadır. Yapı kooperatiflerinde konut, işyeri ve ortak sayısı genel kurulca belirlenir. …, genel kurulca kararlaştırılan sayının üzerinde ortak kaydedemez, hükümlerini haizdir.
Anasözleşmenin 17. Maddesinde, ortaklık yazılı olarak yönetim kuruluna bildirilmek suretiyle 10. Maddedeki ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilebileceği belirtilmiştir.
Davacının, kooperatif ortağı dava dışı … ile kendi aralarında adiyen düzenledikleri 09.08.2019 tarihli ‘hisse devri’ sözleşmesi ile dava dışı …’in hissesini, yine dava dışı … ile kendi aralarında adiyen düzenledikleri 20.08.2019 tarihli hisse devir sözleşmesi ile dava dışı …’nun davalı kooperatifteki hissesinin devri için sözkonusu hisse devir sözleşmelerinin … huzuru ve noterde yapılmaksızın kendi aralarında adiyen şekilde düzenlenmiş olduğu, 1163 sayılı Kanun’un 2. maddesi gereğince bir şekil şartı bulunmadığı ancak anılan hisse devir sözleşmeleri bakımından hisseleri devrettiği ileri sürülen … ve …’nun bu yöndeki irade beyanlarının Anasözleşmenin 17. maddesine göre, hisse devir sözleşmesinin yönetim kuruluna iletildiğine ilişkin …’nca yapılmış olan bir tespitin ya da kaydın bulunmadığı ve davacıya kooperatif nezdinde ortaklık sıfatını kazandırıcı niteliği haiz olmadığı, keza Anasözleşmede her bir ortağın bir pay alabileceği belirtilerek pay sınırlaması yapıldığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın REDDİNE,
Alınması gereken 269,85TL harçtan peşin alınan 80,70TL harcın mahsubu ile eksik alınan 189,15TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davalı vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca hesaplanan ve takdir olanan 17.900,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile …. Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/11/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]