Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/310 E. 2023/473 K. 19.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/310 Esas – 2023/473

T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/310
KARAR NO : 2023/473

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 29/04/2022
KARAR TARİHİ : 19/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 08.06.1984 tarih ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak kurulan tüzel kişiliğe sahip bir kamu iktisadi kuruluş olduğunu, … tarafından işletilen … Havalimanı’nda temizlik hizmetinin aşağıda belirtilen dönemler dahilinde davalı firmalar tarafından sunulduğunu, davalı firmaların işçisi …’in … Havalimanında davalı firmalar bünyesinde 26.04.2012-01.03.2015 tarihleri arasında çalıştığını, 2020 yılında emeklilik nedeniyle iş akdinin sona erdiğini, adı geçen işçinin emeklilik sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanarak sona eren iş akdi nedeniyle brüt 27.393,54 TL (net 27.185,62 TL) kıdem tazminatının ödendiğini, iş akdi sona ermeden aldığı son aylık brüt giydirilmiş ücretinin 3.338,63 TL olduğunu, yapılan ödemenin ilgili yüklenici/davalı firmalardan tahsili istemiyle arabuluculuk başvurusu yapıldığını, davalılardan … Ltd. Şti. Dışında davalı firmaların arabuluculuk görüşmelerine katılmadığını, davalılar ile imzalanan muhtelif tarihli temizlik hizmet alım sözleşmeleri ve eki teknik şartname/genel şartnamelerde “Yüklenicinin istihdam ettiği personelin; İş Kanunu, …Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarda belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. …tarafından istihdam edilen personele ilişkin herhangi bir sorumluluk …’ne yüklenemez.” düzenlemesinin yer aldığını, dolayısıyla yapılan işçilik ödemelerinden davalıların sorumlu olduğunu, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 9.420,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziile birlikte davalılardan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı…Ltd. Şti. cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı itirazında bulunduklarını, söz konusu dava dışı işçinin müvekkili firma bünyesinde 26.04.2012 – 31.12.2012 tarihleri arasında çalıştığını, dava dışı işçinin müvekkil firma bünyesinde çalışma dönemi 1 yılı doldurmadığını, bu nedenle kıdem tazminatına hak kazanamadığını, bu talebin mevzuat önünde haksız ve yersiz olduğunu, çünkü yasa hizmet alım ihaleleri ile çalışan işçilerin kıdem tazminatından asıl işverenin sorumlu olduğunu, bu işçilerin her ne kadar değişen taşeronlar zamanında …kayıtları değişen taşaron şirketlere aktarılsa, maaşları taşeron firmalar tarafından yatırılsa da bunların taşeron işçisi olmadığı esasen asıl işveren işçisi olduğu ortada olduğunu, davacının davasını bir kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı dış ilişkide işçiye karşı ödemiş olduğu miktarı iç ilişkide diğer borçlulara karşı ancak payları oranında rücu edebileceğini, davacının haksız ve yersiz davasının reddine, şayet dava kabul edilecek olursa; uzman bilirkişiler vasıtasıyla müvekkil firmanın kendi dönemiyle ilgili olarak devrettiği dönemdeki son ücret baz alınarak hesaplama yapılması, sorumlu olduğu payın da 1/2’sinin belirlenip bu miktar üzerinden karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. talep etmiştir.
Diğer davalılara usulüne uygun olarak tebligat çıkarılmasına rağmen davaya cevap vermedikleri gibi duruşmalara da katılmamışlardır.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ:
Dava; asıl işveren tarafından dava dışı işçiye emeklilik sebebiyle ödenen işçilik alacaklarının taraflar arasındaki sözleşme hükümleri gereğince davalı alt işverenlerden rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Tarafların bildirdiği deliler toplanmış; Arabuluculuk tutanağı, davacı ile davalı şirketler arasında, ihale sonrası yapılan hizmet alımına ilişkin sözleşme örnekleri, Ticaret Sicil Gazetesi örnekleri, dosya içerisine alınmış, dosya da bilirkişi incelemesi yaptırılmış, karar vermeye yeterli bulunmakla, hesap bilirkişisinin 10/02/2023 tarihli kök ve 10/04/2023 tarihli ek raporlarına mahkememizce itibar edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; dava dışı işçiye … Hava Limanındaki çalışmasından ötürü emekliye ayrılması sebebiyle 26.04.2012-01.03.2015 davacı tarafından ödenen brüt 27.393,54-TL “Kıdem Tazminatı” ödemesinin davalılardan rücuen talep edip edemeyeceği, hangi tarafın veya tarafların ne oranda sorumlu olduklarına ilişkindir. Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümleri ve emsal yargı kararlar dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir.
Dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişisi tarafından düzenlenen raporunda özetle;
Davacı tarafça Mahkemeye sunulan CD içinde dijital olarak kayıtlı davacı Kurum ile davalı Şirketler arasında imzalanmış Hizmet Alım Sözleşmeleri ve şartnamelerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Davacı Kurumun ihale verdiği davalı Şirketlerle imzaladığı Hizmet Alım Sözleşme metinlerinin incelenmesinde; işçilerin kıdem tazminatı alacaklarından alt yüklenicinin tümüyle sorumlu olacağına dair ve asıl işvereninin tümüyle bu alacak kalemine dayalı rücu gerçekleştirebileceğine dair herhangi açık, spesifik bir hükmün bulunmadığı, genel maktu hükümler içerdiği görülmüştür.
Dava dışı işçinin kıdem tazminatı tutarının ve her bir davalı şirketin sorumlu olacakları miktarların ayrı ayrı hesaplanmış,
Dava Dışı İşçinin Kıdem Tazminatının Hesaplanması Dava dışı …’in …Hizmet Dökümü ile …İşe Giriş-Ayrılış Bildirgelerinin incelenmesinden, dava dışı işçinin 26.04.2012-31.12.2012 tarihleri arasındaki sürede davalı Şirketlerden…Ltd. Şti.’nde; 01.01.2013-31.08.2013 tarihleri arasında davalı Şirketlerden … Ltd. Şti.’nde (birden çok kez çıkış kaydının yapılarak ertesi gün aynı işverene yeniden işe giriş kaydının yapıldığı görülmektedir.); 01.09.2013-31.12.2014 tarihleri arasında davalı Şirketlerden … Ltd. Şti.’nde; 01.01.2015-28.02.2015 tarihleri arasında davalı Şirketlerden … Ltd. Şti.’nde çalışmasının olduğu ve …primlerinin davalı Şirketler tarafından …’ya yatırıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca, dava dışı işçi …’in 28.02.2015 tarihinden sonra 09.07.2020 tarihine kadar da yine …başka dava dışı işveren şirketlerde çalışması olduğu görülmüştür.
Bu itibarla, dava dışı işçi …’in tüm çalışma dönemi olan 26.04.2012-09.07.2020 tarihleri arasındaki genel toplamda 8 yıl 2 ay 13 gün olmak üzere toplam 2997 günlük çalışması olduğu, Davacı … dava dilekçesinde dava dışı işçinin iş akdi sona ermeden önce son aylık giydirilmiş ücretinin brüt 3.338,63 TL olduğunu belirttiği, Dava dışı işçi …’in …Hizmet Dökümüne göre iş akdinin son olarak fes olduğu 09.07.2020 tarihinden önceki son 30 günlük aylık çıplak ücretinin brüt 3.179,60 TL olduğu tespit edilmiştir.
Kural olarak, kıdem tazminatı aylık giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır. Giydirilmiş brüt ücret hesaplanırken, işçiye sağlanan ve para ile ölçülmesi mümkün her türlü menfaatin ücrete eklenmesi 1475 Sayılı Yasanın yürürlükte bulunan 14. Maddesi gereğidir. Somut olayda, dava dışı işçi …’in aylık çıplak brüt ücret tutarına ilaveten yemek, yol vb. herhangi bir düzenli ilave ödeme aldığına dair herhangi bir bilgi, belge ve delil bulunmadığından da dışı işçinin kıdem tazminatı hesaplamalarında aylık brüt 3.179,60 TL esas alınmış, dava dışı işçi …’in toplam hizmet süresi olan 8 yıl 2 ay 13 gün (=2997 gün) ve emeklilik nedeniyle iş akdi feshinin gerçekleştiği dönemde son olarak tam ay olarak 30 gün çalıştığı 2020 yılı Haziran ayındaki aylık son ücreti olan brüt 3.179,60 TL üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmış ve kıdem tazminatı tutarı brüt 26.079,98 TL ve net 25.882,03 TL’dir. …a ait ‘Kıdem tazminatı öd.’ açıklamalı banka ödeme dekontundan, davacı …’ce dava dışı işçiye banka kanalıyla 24.07.2020 tarihinde net 27.185,62 TL ödeme yapıldığı, bu durumda, dava dışı işçiye ödenen net 27.185,62 TL’nin karşılığının brüt 27.393,54 TL (=27.185,62 / 0,99241)’dir.
Bu durumda, rücu hesaplamasında esas alınması gereken meblağın, dava dışı işçiye kıdem tazminatı olarak fiilen ödenen tutarın, yukarıda hesaplanan aslında ödenmesi gereken tutardan daha yüksek bir tutar olması nedeniyle düşük olan meblağ esas alınacak olup, rücu hesaplamalarında brüt 26.079,98 TL esas alınmış, davalı şirketlerin sorumlu oldukları dönemler ;
26.04.2012-31.12.2012 tarihleri arasındaki sürede davalı Şirketlerden…Ltd. Şti.’nde 250 gün;
01.01.2013-31.08.2013 tarihleri arasında davalı Şirketlerden … Ltd. Şti.’nde 243 gün;
01.09.2013-31.12.2014 tarihleri arasında davalı Şirketlerden … Ltd. Şti.’nde 487 gün;
01.01.2015-28.02.2015 tarihleri arasında davalı Şirketlerden … Ltd. Şti.-… Ltd. Şti. İş Ortaklığında 59 gün; olduğu tespit edilmiştir.
Davalıların zamanaşımı def’inin değerlendirilmesinde; taraflar arasında imzalanan “Hizmet Temini Sözleşmelerinden kaynaklı rücuan alacak davasında zamanaşımının belirlenmesi TBK 146. Maddesi (“Kanunda aksine bir düzenleme bulunmadıkça her alacak on yıllık zamanaşınına tabidir.”) gereğince yapılmalıdır. … uygulamalarında da TBK 146. maddesinin uygulanmasının gerektiği, TBK 73.maddesinin uygulanamayacağı yönündeki kararları gereğince ( … sayılı) ve dava dışı işçiye ödemenin 24.07.2020 tarihinde yapıldığı huzurdaki davanın ise 29/04/2022 tarihinde açıldığı anlaşıldığından zamanaşımı def’inin reddine karar vermek gerekmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre; davacı davalılar ile arasında imzalanan hizmet alımı sözleşmeleri kapsamında çalıştırılan dava dışı işçi …’in 2020 yılında emeklilik nedeniyle iş akdinin sona erdiğini, adı geçen işçinin emeklilik sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanarak sona eren iş akdi nedeniyle brüt 27.393,54 TL (net 27.185,62 TL) kıdem tazminatının ödendiğini, yapılan ödemenin ilgili yüklenici/davalı firmalardan rücuen tahsili istemiyle dava açmıştır.
Dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmış, hükme esas alınan hesap bilirkişisi tarafından düzenlenen 10/02/2023 tarihli kök ve 10/04/2023 tarihli ek raporlarında; asıl işveren davacının dava dışı işçiye ödeyip davalı alt işverenlerden rücu yoluyla talep edebileceği kıdem tazminatı alacak miktarlarının her bir davalı alt işverene tekabül eden genel toplam tutarlarının tam ile yarı oranda hesaplanan tutarlar toplu olarak gösterilmiş, mahkememizce davacı asıl işverennin dava dışı işçiye ödediği tazminatın toplam tutarlarından işçiyi çalıştırdıkları dönemle tamamından sorumlu oldukları değerlendirildiğinden 2.285,08-TL’nin…Ltd. Şti.’den, 2.221,10-TL’nin … Ltd. Şti.’den, 539,28-TL’nin … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. İş Ortaklığı olmak üzere toplamda 5.045,46-TL’nin davalılardan alınıp davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

Davalı … … … Mad.Tem.Taah ve Tic Ltd. Şti yönünden; … sayılı 02.07.2022 tarihli İflas Erteleme konulu davasında; “…Davacı … …LTD. ŞTİ.’NİN iflasın ertelenmesi isteğinin reddine, bu şirketin borca batık olduğu anlaşıldığından iflasına, iflasın 02/06/2022 günü … itibariyle açılmasına,…” karar verildiği, … Esas sayılı dosyamızda 23/11/2022 tarihinde verilen ara karar ile … … … Mad.Tem.Taah ve Tic Ltd. Şti yönünden davanın ayrılmasına karar verilip mahkememizin … esasına kaydı yapılmış, … hakkında İ.İ.K.’nun 194. maddesi gereğince ikinci alacaklılar toplantısı yapılmasının beklenmesine karar verilmiş, bu davalı yönünden yargılama halen devam etmektedir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1-Davanın kabulü ile,
2.285,08-TL’nin …Ltd. Şti.
2.221,10-TL’nin … Ltd. Şti.
539,28-TL’nin … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. İş Ortaklığı olmak üzere toplamda 5.045,46-TL’nin davalılardan alınıp davacıya ödenmesine,
Davacı alacağına dava tarihi olan 29/04/2022 tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanmasına,
2-Harç
Harçlar Kanununa göre alınması gereken 344,65 TL harçtan peşin alınan 160,88 TL harcın mahsubu ile 183,77 TL harcın davalılardan sorumluluk oranlarına göre hesap ve takdir olunan;
83,21-TL’nin …Ltd. Şti.
80,89-TL’nin … Ltd. Şti.
19,67-TL’nin … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. İş Ortaklığından alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Yargılama Gideri
Davacı tarafından peşin yatırılan harçlar dahil ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen ve aşağıda dökümü yapılan 2.606,08-TL yargılama giderinin davalıların sorumluluk oranlarına göre hesap ve takdir olunan;
1.180,03 -TL’nin …Ltd. Şti.
1.147,19-TL’nin … Ltd. Şti.
278,86-TL’nin … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. İş Ortaklığından alınarak davacıya verilmesine,
4-Vekalet Ücreti
Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 5.045,46 TL vekalet ücretinin davalıların sorumluluk oranlarına göre hesap ve takdir olunan;
2.284,58-TL’nin…Ltd. Şti.
2.221,01-TL’nin … Ltd. Şti.
539,87-TL’nin … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. İş Ortaklığından alınarak davacıya verilmesine,
5-Arabuluculuk Ücreti
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-14. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca …. bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıların sorumluluk oranlarına göre hesap ve takdir olunan;

597,69-TL’nin…Ltd. Şti.
581,06-TL’nin … Ltd. Şti.
141,25-TL’nin … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. İş Ortaklığından alınarak hazineye gelir kaydına,
6-HMK 333. Maddesi uyarınca Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; Davacı vekilinin yüzüne karşı, karşı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde …. Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19.06.2023

Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]

DAVACI YARGILAMA GİDERLERİ
Vekalet Harcı 11,50 TL
Başvurma Harcı 80,70 TL
Peşin Harç 160,88 TL
Posta ve Müzekkere 1.053,00 TL
Bilirkişi Ücreti 1.300,00 TL
TOPLAM 2.606,08 TL