Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/577
KARAR NO : 2022/837

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 30/09/2021
KARAR TARİHİ : 03/11/2022
K. YAZIM TARİHİ : 09/11/2022

Mahkememizde görülen Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi özetle; Davalı ile dava dışı … İnşaat arasında 20.12.2015 tarihinde “ Lastik Set ve Hidrodinamik Burgu Sistemi ile Enerji Üretim Tesis Yapım Sözleşmesi” imzalandığı, davalının üstlendiği işin lastik set üretim kısmı için 25.01.2016 tarihinde müvekkili ile anlaştığı ve sözleşme imzalandığı, bu sözleşme ile Amasya Belediyesi tarafından ihale edilmiş ve … İnş. tarafından üstlenilen hidrodinamik burgu enerji üretim sistemi ve lastik set yapım işinin, davalı şirkete verildiği, davalının lastik set üretim kısmı için 25.01.2016 t. de Avusturya merkezli müvekkili şirketle anlaşıldığı, sözleşme kapsamında müvekkilin lastik setin dizaynı, tek parça halinde üretilerek tedarik edilmesi ve montajı işini 500,000 EURO bedel ile üstlendiği, sözleşmenin 5.2. maddesinde ödeme planı belirlenmiş olup, sözleşme bedelinin % 40’ı olan 200.000 EUR avans bedeli olarak sözleşmenin imzasını takiben, sözleşme bedelinin kalan % 60’ının ise birinci sınıf bir bankada açılacak dönülemez akreditif ile; Toplam sözleşme bedelinin % 40’ına tekabül eden 200.000 EUR’nun en geç 20 Haziran 2016’da montaj işlerinin tamamlanmasını takiben tamamlanma sertifikasının teslimi ile, sözleşme bedelinin kalan % 20’si olan 100.000 EUR’nun ise lastik setin test için hazır hale gelmesinden iki ay sonra ve en geç 30 Eylül 2016’da ödeneceğinin düzenlendiği, davalının sözleşme bedelinin % 40’ı olan 200.000 EUR tutarı avans olarak ödediği, müvekkili şirketin yükümlendiği lastik set için üretim sürecini tamamladığı ve bu ürünleri kara taşıma yoluyla Amasya proje sahasına uygun şekilde nakliyesini gerçekleştirdiği, ürünlere ilişkin ilk teslimatın 29.03.2016 tarihinde yapıldığı, takip eden ürünlere ilişkin teslimatın ise 19.07.2016 tarihinde gerçekleştirildiği, üçüncü teslimat için müvekkilin teslimata hazır olduğunu bildirildiği, davalının yapım işinin gecikmesi nedeniyle üçüncü sevkiyat tarihini 20.09.2016 yerine 28.10.2016 tarihi olacağını bildirdiği, müvekkilinin son teslimatı kararlaştırılmış olduğu gibi 28.10.2016 tarihinde yaptığı ve lastik seti ve lastik setin montajı için gereken ekipman ve parçaların tamamını 28.10.2016 tarihi itibariyle tamamladığı, bu teslimatı takiben müvekkili şirketin bir teslimat daha gerçekleştirerek elektrik ve mekanik aksama dair dokümanların yüklemesini 07.02.2017 tarihinde yaptığı ve dokümanları teslim ettiği, müvekkili şirketin yükümlülüklerini ifa etmesine karşın yapım işlerinin müvekkilden kaynaklanmayan sebeplerle gecikmesi nedeniyle tedarik edilmiş olan lastik setin montajının 2018 yılına kaldığı, lastik setin işletmeye alınmasının ancak 17.06.2018 tarihinde olduğu, testlerin tamamlanması akabinde 19.07.2018 tarihli Nihai Kabul Belgesi düzenlendiği, avans olarak alınmış olan 200.000 EUR ve 31.07.2017 tarihinde ödenmiş olan 94.722 EUR dışında bu proje için herhangi bir ödeme yapılmadığı, toplam sözleşme bedelinin 205.278 EUR luk kısmı hak edilmesine karşın ödeme yapılmadığı, bu süreçte davalının ana yüklenici … firmasına dava açacağını bildirdiği ve dava masraflarını karşılamak için …732 EUR borç talep ettiği, müvekkilinin de borç bedelini banka havalesi ile “mahkeme depozitosu” açıklaması ile gönderdiği, müvekkilince … yevmiye nolu 29.06.2021 tarihli ihtarnamesi ile hem hak ediş bedeli olan 205.278 EUR hem de borç verdiği …732 EUR’nun ödenmesini ihtar edildiği, ancak davalı yanca ödenmediği, müvekkili şirketin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini ifa ettiği, sözleşmenin …maddesine ve davalının talimatlarına uygun şekilde teslim yaptığı, müvekkilinden kaynaklanmayan nedenlerle testlerin ve kabul işlerinin 2018 yılında tamamlandığı ve Nihai Kabul Belgesi tanzim edildiği, İşlerin tam ve usulüne uygun şekilde tesliminin yapıldığının Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesince kurulan hükümle de tespit edildiği, davalının sözleşme akdettiği … firması tarafından kendisine ödeme yapılmadığını, müvekkiline bu nedenle ödeyemediğini öne sürdüğü ve … firmasına yönelik dava ikame ettiği, … ile … arasındaki sözleşme ilişkisine müvekkili şirketin taraf olmadığı, davalı … tarafından …’na yöneltilen dava kapsamında tespiti yapılan ve …’in işleri …’na uygun şekilde teslim ettiğine dair tespit edilen hususlardan “ lastik set tedarik ve montajına ilişkin işlerin” müvekkili şirketin sözleşmeye konu işleri … firmasına tam ve uygun şekilde teslim ettiğinin ispatı olduğu, davalının 205.000 EUR bedelin ödeneceğini defalarca bildirdiği, işlerin tam ve uygun şekilde ifa edildiğinin davalının da kabulünde olduğu, davalının müvekkili şirkete ödeme yapmamak için müvekkilinin yabancı firma olmasından faydalanarak ödemekle yükümlü olduğu bedelin davalının Kazancıoğlundan olan alacağına bağlı olduğu izlemini yaratarak müvekkilini yanılttığı, davalının müvekkili şirketin alacaklarının ödenmesine ilişkin kendisine yaptığı ihtarlara cevaben, öncelikle 400.000.00 TL nın Amasya Belediyesi’nden yakın zamanda tahsil edileceğini, müvekkilinin alacağının 400.000 TL lik kısmının bu şekilde ödeneceğini, kalan tutar için banka garantisi verileceğini taahhüt ettiği, ancak ne ödeme yaptığı nede banka garantisi verdiği, davalı firmanın … şirketine açacağı dava için ödeme güçlüğü yaşadığını ve limitet şirket olması nedeniyle dava bedellerini karşılayamayacağını belirterek müvekkili şirket tarafından borç verilmesini talep ettiği, müvekkili şirketin davalı yanın niyetine güvendiği ve …732 EUR bedeli davalı yana banka havalesi ile gönderdiği, davalıya 29.06.2021 tarihinde gönderilen ihtarname ile tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde ödeme yapılmasının ihtar edildiği, ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 7 günlük süre olan 08.07.2021 tarihi itibariyle faiz işlemeye başladığı belirtilerek, davacı şirketin 25.01.2016 tarihli sözleşme kapsamında davalı yandan alacağı olan 205.738 EUR tutarındaki bedelin 08.07.2021 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanun Madde 4/a uyarınca uygulanacak orandaki faizi ile davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, müvekkil şirketin davalıya sözleşme dışı olarak borç verdiği …732 EUR tutarındaki bedelin 08.07.2021 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanun madde 4/a uyarınca uygulanacak orandaki faizi ile davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
CEVAP: Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi ekli duruşma gün ve saatini bildirir ihtaratlı davetiye tebliğ edilmiş, taraf teşkili sağlanmış, davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Öncelikle zaman aşımı itirazında bulundukları, dava dilekçesinde de açıklandığı üzere Müvekkil, Amasya Belediyesinin ilan etmiş olduğu ihaleyi alan … … ‘nun taşere ettiği Hidrodinamik Burgu Enerji Sistemi ve Lastik Set Yapım İşi için sözleşme imzalandığı, söz konusu işin yapımı için zaruri olan üretimin de, patent sahibi olan davacıdan tedarik edilebilmesi için sözleşme imzalandığı, buna göre davacı, ancak müvekkili ile iletişime geçerek ve müvekkilin sözleşme ile talep ettiği üretimi gerçekleştirip montajını yapacağı, işin yapım sürecinin sonunda, dava dışı … İnşaat tarafından gerekli ödemelerin müvekkile yapılmadığı, müvekkilinin de bedeli ödenmeyen işin tamamlanmasını önleme amacıyla son kurulum ve belge teslimi edimini yerine getirmediği, ancak davacı firmanın, sözleşmeye aykırı şekilde … ile iletişime geçtiği ve üretimin montajını tamamladığı, bu süreçten müvekkilin hiçbir bilgisi olmadığı, müvekkilin sürecin dışına itildiği, bu şekilde dava dışı firmanın işi tamamladığı ve Belediyeye teslimini gerçekleştirdiği, müvekkile ise ödemelerini gerçekleştirmediği, bu nedenle taraflarınca dava dışı firmaya yasal takip ve dava süreci başlatıldığı, bu süreçte gerekli olan finansal desteği de davacı firmanın üstlendiği, müvekkilinin bu yönde bir borç isteme durumunun söz konusu olmadığı, davacının alacaklarına kavuşabilmesi için, dava dışı … İnşaattan tahsilat sağlanması gerektiğinin bilincinde olan davacının yasal süreç için gerekli maddi desteği bilerek ve isteyerek üstlendiği, nitekim gerekli harçlar yatırıldıktan sonra dava dışı … …’na karşı Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında yasal takip başlatıldığı, borçlunun itirazı üzerine de Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasında itirazın iptali davası açıldığı, Yerel Mahkeme tarafından yapılan yargılama neticesinde 2020/396 K. sayılı karar ile davalarının kabulüne karar verildiği, alacakların tahsili amacıyla Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında derdest olduğu, tüm bu süreç boyunca, dava dışı firmadan alacağın tahsili ile kendilerine olan borcun ödeneceği açıkça kendilerine bildirilmiş olmasına ve kendilerinin bu yönde kabulü olmasına rağmen, davacı firmanın huzurdaki davada tamamen kötü niyetli olarak süreç boyunca her nasılsa yanıltıldıklarını beyan ettiği, esasen alacağın dava dışı firmadan tahsilinin güç olduğu anlaşıldıktan sonra, gerçek dışı beyanlar ile alacağı müvekkilden tahsil etme çabası içerisinde olduğu, bu durumun bir diğer göstergesinin de, …732 Euro tutarındaki ödemenin aslında borç olarak verilmiş olduğu iddiası olduğu, esasen anılan bedelin, yapılan iş nedeniyle tahsil edilemeyen alacağın tahsilinin sağlanması amacıyla davacı tarafından bilerek ve isteyerek gönderildiği, aksinin iddia edilmesinin, basiretli tacir vasfının sorgulanmasına neden olacağı, açık bilgilendirme neticesinde gönderilen bedelin, gönderilme amacına uygun şekilde de kullanıldığının tartışmasız olduğu, kabul anlamına gelmemekle birlikte, söz konusu bedelin borç olarak gönderildiği düşünülse dahi, dava dilekçesinde “Davalı ilgili borcun mahkeme neticesinde davacı müvekkile ödeneceğini taahhüt etmiş ve fakat bu borcu halihazırda ödememiştir” şeklinde beyan edildiği üzere, borcun geri ödeme şartının gerçekleşmediği, zira yasal işlemlerin sonuçlanmadığı, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına halihazırda hiçbir tahsilat sağlanamadığı belirtilerek davanın reddi istenmiştir.
ÖN İNCELEME: Mahkememizde yapılan ön inceleme duruşmasında yargı hakkı, görev ve yetki hususları, dava ve taraf ehliyetleri, dava şartları ve ilk itirazlar değerlendirilmiş, bu yönlerde bir iddia ve itirazda bulunulmadığı gibi Mahkememizin de görevli ve yetkili olduğu ve dava şartlarının tamam olduğu anlaşılmış; tarafların anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar tespit edilmiş; taraflar sulhe ve arabuluculuğa teşvik edilmiş, ön inceleme duruşmasında hazır bulunan davacı vekili sulh olmalarının mümkün olmadığını ve arabuluculuğa başvurmak istemediklerini belirtmiştir.
DELİLLER: Tarafların delilleri toplanmış, taraf vekillerince sözleşme ve ekleri, ihtarnameler ibraz edilmiş, davacı vekili tarafından uzman görüşü sunulmuş, işveren Amasya Belediye Başkanlığından ihale ve hakkediş dosyası getirtilmiş, ayrıca davacı tarafından delil olarak dayanılan Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosya sureti getirtilerek incelenmiştir.
Mahkememizce SMMM, elektrik mühendisi ve sözleşme-hesap uzmanı bilirkişiden oluşturulan bilirkişi heyetinden rapor alınmış, düzenlenen raporda sonuç olarak; Davacının sözleşme koşulları uyarınca 205.278 EURO bakiye alacağının söz konusu olduğu, davalının cevap dilekçesindeki beyanları ve dosya içeriği nazara alındığında, nihai taktir Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacı tarafından, dava masrafları için talep edilen bedelin (…732 EURO), davacı tarafça, davalının talebi doğrultusunda davalıya ödendiği, davacının, davalıdan; sözleşme uyarınca bakiye 205.278 EURO, dava masraflarını karşılamak için borç olarak ödenen …732 EURO ile birlikte toplam dava tarihi itibariyle talep edebileceği asıl alacak tutarının 213.010 EURO olduğu belirtilmiştir.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava, eser sözleşmesinden ve borç verilen meblağdan kaynaklanan alacak davasıdır. Davacı taşeron, davalı alt yüklenici konumundadır.
Davalı vekili her ne kadar zamanaşımı ve hak düşürücü süre itirazında bulunmuş ise de; Somut olayda hak düşürücü sürenin bulunmadığı; taraflar arasındaki sözleşme tarihi, sözleşmenin yerine getirildiği tarih, davalının temerrüt tarihi dikkate alındığında, eser sözleşmesine dayalı alacak yönünden TBK’nun 147/…ve borç verilen alacak yönünden 389. maddelerinde belirtilen zamanaşımı sürelerinin dolmadığı anlaşılmakla itirazın reddine karar vermek gerekmiştir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, sözleşme-ekleri, hakediş dosyası, getirtilen Ankara …ATM dosya sureti, bilirkişi heyet raporu ile tüm dosya kapsamı dikkate alındığında; Dava, eser sözleşmesi kapsamında, üretilen ürünün kurulumunun yapılarak işin, sözleşme koşulları çerçevesinde teslim edilmesine karşın, kararlaştırılan bedelin kısmen ödenmemesi nedeniyle, ödenmeyen sözleşme tutarı ile ayrıca borç olarak verilen EURO cinsinden tutarların, 08.07.2021 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre işleyecek faiziyle birlikte ödenmesi talebiyle açılan bir alacak davasıdır.
Taraflar arasında; sözleşmeye dayalı ticari ilişki bulunduğu ve davacının edimini yerine getirdiği, davalının da davaya konu bakiye hakediş ödemesini yapmadığı, hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taraflar arasındaki sözleşmeye dayalı davalının yapmadığı hakediş ödemelerini davacı tarafa ödeme yükümlülüğü bulunup bulunmadığı, davacının davalı tarafa borç para verip vermediği, varsa davacının alacak miktarı hususlarında toplanmaktadır.
Davaya konu eser sözleşmesi; dava dışı Amasya Belediye Başkanlığının “ Amasya Belediyesi Sergi ve Müze Binası Lastik Bent ve Yenilenebilir Enerji-Çevre Peyzaj Düzenlemesi” yapım işi kapsamında, asıl yüklenici olan dava dışı … Şirketinin davalı şirketle akdettiği sözleşme çerçevesinde Sözleşme yer alan “ lastik setin dizaynı, tek parça halinde üretilerek tedarik edilmesi ve montajı işi” ile ilgili olarak taraflar arasında akdedilmiştir.
Dava dışı … firması ile davalı … Ltd. Şti. arasında 20.12.2015 tarihinde, lastik set ve Hidrodinamik Burgu Sistemi ile Enerji Üretim Tesisi Yapımı Sözleşmesi imzalanmış, bu sözleşmenin konusunun, 1.250.000 EURO+KDV bedelle, Lastik Set şeklinde, enerji üretim sistemi yapımı olduğu; Davacı …-Construat ile davalı … Ltd. Şti. arasında, 25.01.2016 tarihinde imzalanan bu sözleşmenin konusunun, Amasya Projesi kapsamında “Lastik Set” projelendirilmesi, temini ve kurulumu olduğu ve sözleşme bedelinin 500.000 EURO olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesi ile; taraflar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında davacının kendine düşen yükümlülüğünü tümüyle yerine getirmesine karşın davalı işveren şirketin sözleşme bedelini kısmen ödemediği gibi, yargılama gideri olarak talep edilen ve borç olarak verilen tutarın da ödenmediği belirtilerek bakiye hakkediş alacağı ile davalıya borç olarak verilen alacağın tahsili talep edilmiştir.
Davalı ise cevap dilekçesi ile; davacıya ödemelerin yapılması için öncelikle alt yüklenici olarak kendisine ödeme yapılması gerektiğini, borcun henüz geri ödeme koşullarının gerçekleşmediğini, keza adına açılan akreditif bedelinin davalıya devredilmesi nedeniyle, borcun esasen kalmadığını, ayrıca yargılama için davacının gönderdiği paranın ise isteyerek gönderildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkememizce alınan SMMM, elektrik mühendisi ve sözleşme-hesap uzmanı bilirkişilerden oluşturulan bilirkişi heyet raporunun usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, yeterli, gerekçeli ve hüküm vermeye elverişli olduğu görülerek hükme esas alınmıştır.
Bilirkişi heyet raporu tüm dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde; Somut olayda dosya kapsamına göre; ana sözleşmeye konu yapım işinde idare tarafından dört kez iş artışı yapıldığı, işin bitim tarihinin 16.01.2017 olmasına karşılık 5 kez süre uzatımı verilerek 12.06.2018 tarihine ötelendiği, 12 .06.2018 tarihi itibariyle işin geçici kabulünün yapıldığı, dava dışı asıl yüklenici … şirketinin yapılan kesin hak ediş bedelini aldığı, işin genelde uzamasına bağlı olarak tarafların kabulü ile davaya konu sözleşme süresinin de uzadığı, davacının uhdesindeki tüm işleri tamamlayarak teslim ettiği ve Amasya Belediyesi tarafından 19.07.2018 tarihinde davacı şirket uhdesindeki iş kapsamında 19.07.2018 tarihinde Nihai Kabul Belgesi düzenlendiği, bu kapsamda davacının sözleşme ile üstlendiği işi eksiksiz tamamlayarak 500.000 EURO bedele hak kazandığı anlaşılmış olup, bu konularda taraflar arasında anlaşmazlık bulunmamaktadır.
Taraflar arasında akdedilen 25.01.2016 tarihli sözleşmede, ne işveren ile dava dışı yüklenici arasında akdedilen nede dava dışı asıl yüklenici ile davalı arasında akdedilen sözleşmeye her hangi bir atıf yapılmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin tarafları bağlayan bağımsız bir sözleşme olduğu belirlenmiştir.
Sözleşmenin “Fiyatlandırma ve Ödeme Başlıklı” 5. maddesine göre % 40 avans ödemesi yapılmış olup, kalan % 60 ödemenin sözleşme hükümlerine uygun şekilde % 40’ı montaj yapılarak tamamlama belgesi karşılığında 30 Haziran 2016 tarihine, % 20 sinin ise lastik setin hazır hale gelmesinden 2 ay sonra 30 Eylül 2016’ya kadar ödenmesi gerekirken, işin tamamlanarak teslim alınmasına rağmen ödenmediği, bu durumunda dava dışı … şirketinin davalı ile akdettiği sözleşme kapsamında ödeme yükümlülüğünü eksik yapmasından kaynaklandığı, tarafların ödeme konusunda görüştükleri ve davacının bilgisi ve mahkeme masrafları için davalıya gönderdiği …732 EURO bedel sonrasında davalının dava dışı asıl yüklenici … firması hakkında hak ediş alacaklarının tahsili için Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin ….E. sayılı dosyası ile dava ikame ettiği, Mahkemece lehine hüküm verilmesine karşılık davalının parayı tahsil edemediği gerekçesiyle ödeme yapmamış olduğu görülmüştür.
Belirtildiği gibi, taraflar arasındaki sözleşme, dava dışı … firması ile davalının akdettiği sözleşme dışında bağımsız bir sözleşme olup, sözleşme hükümlerine uyması gerekmektedir. Sözleşmede davacının iş sahibi veya asıl yüklenici ile bağlantısı olduğuna dair bir hükme rastlanmadığı gibi, sözleşmenin 5. maddesine göre belirlenen yöntem ve tarihte ödemeleri yapması kendi yükümlülüğündedir.
Davacı tarafın dosyaya sunduğu bilgi-belgelerin incelenmesi sonucunda; Taraflar arasında 25.01.2016 tarihinde imzalanan sözleşme bedelinin 500,000 EURO olduğu, davacının davalıya ayrıca …732 EURO borç verildiğinin belirtilmiş olduğu, davalının sözleşme bedelinin %40 olan 200.000,00 EURO avansı 01.03.2016 tarihinde, 94.722 EURO’yu ise 31.07.2017 tarihinde ödemiş olduğu, davacı yanın mal bedeli ve havale tutarının (500.000+…732) 507.732 EURO olduğu, davalı ödemesinin ise (200.000+94.722) 294.722 EURO olduğu, bu şekilde davacı beyanı, ticari defterleri ve dosya kapsamındaki mevcut belgelere göre; davalı yanın (507.732-294.722) 213.010 EURO borç bakiyesinin oluştuğu tespit edilmiştir.
Davalı tarafın dosyaya sunduğu bilgi-belgelerin incelenmesi sonucunda; Dosyaya sunulan davalı şirketin …Bankası Nişantaşı 270735493 hesabı ekstresinde; 01.03.2016 tarihinde … hesabına 200.000,00 EURO havale bedeli ile 21.10.2016 tarihinde … hesabına vesaik mukabili 63.148,00 EURO miktarında yapılan havale bedellerinin kayıtlı olduğu, böylece davalı şirketin banka ekstresine göre, davalının davacıya 263.148,00.-EUR0 miktarında havale yaptığı tespit edilmiştir. Davalı şirketin ibraz edilen 2016 yılı Muavin defter kayıtlarına göre, davacı şirketin 241.852,00 Euro alacaklı olduğu; 31/03/2017 tarihli mizanına göre 566.523,99.-TL borç ile 566.523,99.-TL tutarında alacak işleminin gerçekleştirilmiş olduğu, bu şekilde 31.03.2017 tarihi itibariyle taraflar arasında borç alacak bakiyesine ilişkin bir tutarın oluşmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak; ibraz edilen 2016 yılı Mizan, Muavin defter kayıtları ile 2016 yılı banka ekstrelerine göre; Davacı yanın, davalı şirkete 505.000 EURO fatura düzenlediği, davalı Şirketin ise bu faturalar karşılığında 263.148,00 EURO ödemede bulunduğu, bu şekilde davacı yanın (505.000-263.148) 241.852 EURO miktarında alacağının oluştuğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki cari hesap bakiyesinin incelenmesi sonucunda; Tarafların 25.01.2016 tarihinde imzalanan 500.000 EURO sözleşme bedeli, davacı tarafından davalıya gönderilen …732 EUR miktarı ve sözleşme konusu mal ve hizmetlerin tesliminin yapıldığı konusunda mutabık oldukları, davacı belge ve beyanlarına göre, davalı ödemelerinin (200.000+94.722) 294.722,00 EUR olduğu, …732 EURO davacı tarafından, davalı şirkete borç olarak gönderilen miktar eklendiğinde davacı yanın (507.732-294722) 213.010 EURO alacağının olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmeye dayalı, davalının yapmadığı hak ediş ödemelerini davacı tarafa ödeme yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı hususu incelendiğinde; Eldeki davanın davacısı ….ile davalısı … Enj. Ltd. Şti. arasında imzalanan 25.01.2016 tarihli eser sözleşmesinin 4.maddesinde işin tamamlanma aşamaları 8 evrede tanımlanmış ve buna göre 25.01.2016 ile son olarak “Dokümantasyonun teslimi” tanımlamasıyla 30.06.2016 olarak gösterilmiştir. Aynı sözleşmenin, ödeme planını içeren 5.2.maddesinde; Toplam sözleşme bedeli olan 500.000 EURO’nun % 40’ı olan 200.000 EURO’nun peşin, % 40’ı olan 200.000 EURO’nun 30.06.2016 tarihine kadar (montaj tamamlanması sonrasında), % 20’sini oluşturan 100.000 EURO’nun ise lastik setin teste hazır hale gelmesinden iki ay sonra en geç 30 Eylül 2016‘ya kadar ödeneceği belirtilmiştir.
Yukarıda belirtildiği gibi; işveren konumundaki davalı … Ltd., davacı …’ya (davalının kayıtlarına göre) 01.03.2016 tarihinde — > 200.000 EURO, 21.10.2016 tarihinde — > 63.148 EURO olmak üzere toplam 263.148 EURO ödediği belirlenmiştir.
Davacı …-….M.B.H ise dava dilekçesinde; 200.000 EURO’yu avans olarak, 94.722 EURO’yuda 31.07.2017 tarihinde olmak üzere toplam 294.722 EURO ödeme dışında başkaca bir ödeme yapılmadığını, 205.278 EURO (500.000-294.722= 205.278 EURO) ödenmemiş tutar kaldığını beyanla, bu tutarın, 08.07.2021 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre uygulanacak orandaki faiziyle birlikte ödenmesini talep etmiştir.
Görüldüğü gibi, davalı kayıtlarında ödemeler toplamı 263.148 EURO olarak gösterilmiş ise de davacının kabulü 294.722 EURO olduğundan, davacının kabulündeki tutar esas alınmıştır.
Her ne kadar, davalı şirketin 31.03.2017 tarihli mizanında davacı … şirketine 566.523,99 EURO borç-alacak kaydı gösterilmek suretiyle, borç-alacak bakiyesinin oluşmadığı izlenimi verecek biçimde bir kayıt oluşturulmuş ise de; Gerek dosya içeriğine göre, 500.000 EURO sözleşme bedeli ve …732 EURO yargılama masrafı olmak üzere 507.732 EURO’luk toplam bir tutara ulaşılmakta olup, sözleşme ve dosya içeriğiyle sabit olan 507.732 EURO’yu aşan bir tutarın kayıtlara intikal ettirilmesi ve 6100 sayılı HMK.nun senetle ispat zorunluluğunu düzenleyen 200 ve diğer ilgili maddelerindeki hükümler, gerekse davalı yanın cevap ve ikinci cevap dilekçelerinde, borcun tamamen ödendiğini ortaya konulamaması, 300.000 EURO’luk ihracat akreditifinin davacıya 15.04.2016 tarihinde devredildiğinin belirtilmesi gibi hususlar nazara alındığında, davalının 31.03.2017 tarihli mizanında yer alan kayıtlara itibar edilmemiştir. (Kaldı ki, davalı şirketin, 2015 – 2021 yılları arası ticari defterleri mevcut değildir).
22.03.2016 tarihinde açılan akreditifin dosya kapsamındaki belgelere göre süresi tespit olunamamışsa da (her ne kadar … ile … arasındaki 20.12.2015 tarihli sözleşmenin 3. maddesinde, açılacak akreditifin geçerlilik tarihinin 16.12.2016 olacağı belirtilmiş ise de, belirli bir süre için açılmasında zorunluluk bulunan akreditif uyarınca, alıcı ve aynı zamanda amir ve ilk lehtar konumundaki davalı … şirketi tarafından, süresi içinde, sözleşme uyarınca avans olarak yatırılan 200.000 EURO’dan sonra kalan bedelin yatırılması gerekmekte olup, bu tutarın yatırıldığına ilişkin (davacının 94.722 EURO ödendiğinin kabulü dışında) herhangi bir bilgi ve belge dosyaya sunulmamıştır.
Davacı şirketin, sözleşme koşulları uyarınca yükümlülüğünü yerine getirdiği, üretimin tamamlandığı, kurulumun (montajın) yapıldığı ve tesisin işletmeye açıldığı, dolayısıyla davalı …’in, bakiye sözleşme bedelini ödeme yükümlülüğünün bulunduğu, davalı kayıtlarında toplam ödeme olarak 263.148 EURO’nun gösterilmesi ve davacının ise 294.722 EURO ödendiğini kabul etmesi hususu gözetilerek, davacı şirketin sözleşme uyarınca 205.278 EURO bakiye alacağının bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Davacının, davalıya borç para verip vermediği hususu incelendiğinde; Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı şirketin, … firmasına açacağı dava masrafı için kendisinden …732 EURO talep ettiğini ve bu tutarın, banka havalesi yoluyla davalı şirkete ödediğini ve borç olarak verdiği belirtmiştir.
Davalı şirket, cevap dilekçesinde 7,732 EUR tutarındaki bu ödemenin davacı şirket tarafından tahsil edilemeyen alacağın tahsili amacıyla davacı tarafından bilerek ve isteyerek gönderildiğini, bu anlamda davalının, bu masraf tutarının kendisine ödenmesi için davacıdan talepte bulunmadığını, borç olarak verilmediği ileri sürmüştür.
Ancak, davalının iddiasının hayatın olağan akışına uygun düşmediği, davalının iddiasını da ispat edemediği dikkate alındığında; Dosya kapsamına göre davacı tarafından, dava masrafları için talep edilen …732 EURO’nun, davacı tarafça, ( davalının isteği doğrultusunda) davalıya borç olarak verildiği kanaatine varılmıştır.
Davalının temerrüdü yönünden yapılan incelemede ise; Davacı tarafından gönderilen Ankara 38. Noterliği’nin 29/06/2021 tarih ve 12809 yev. no.lu ihtarnamesi ile eldeki davayı konu alacakların istendiği, ihtarnamenin davalıya 30/06/2021 tarihinde tebliğ edildiği, ihtarnamede verilen 7 günlük sürenin bitimiyle davalının 08/07/2021 tarihi itibariyle temerrüde düştüğü anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen gerekçelerle; Davanın kabulü ile; Sözleşmeden kaynaklı 205.738 EURO ile borç olarak verilen …732 EURO olmak üzere toplam 213.010 EURO’nun 08/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek 3095 S.Y’nın 4/a maddesi uyarınca uygulanacak faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
(Her ne kadar kısa kararda toplam alacak miktarı 213.010 EURO olarak doğru yazılmış ise de; sözleşmeden kaynaklı alacağın maddi hata sonucu 205.738 EURO olarak belirtildiği, davacı vekilinin de dava dilekçesinde maddi hatayı düzelttiği ve tutarın 205.278 olduğunu belirttiği anlaşılmakla maddi hata gerekçeli kararda düzeltilmiştir).
Davacı vekili 01/11/2022 tarihli dilekçesi ile ihtiyati haciz talebinde bulunmuşu olup; Dosya kapsamı, Mahkememizce yukarıda belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmesi dikkate alınarak davacının ihtiyati haciz talebinin kabulü ile; Davalının menkul, gayrimenkul mal varlığı ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarından (ayrıca davalının alacaklı olduğu bildirilen, Ankara …İcra Müdürlüğü … E. sayılı icra dosyasına yatan veya yatacak paralar üzerine) haczi kabil ve 213.010 EURO tutarındaki alacak miktarı kadarının İİK’nun 257/1 vd. maddeleri uyarınca ihtiyaten haczine; İİK’nun 259. maddesine göre, alacaklıdan takdiren alacağın %15’i tutarında güvence alınmasına, güvencenin nakit olarak yatırmak yahut bu miktarda kesin, koşulsuz ve süresiz banka teminat mektubu ibraz etmek suretiyle dosyaya depo edilmesini müteakip karardan bir suretin yerine getirilmesi için Ankara İcra Müdürlüğüne gönderilmek üzere alacaklıya tevdiine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
Davanın KABULÜ İLE,
Sözleşmeden kaynaklı 205.278 EURO ile borç olarak verilen …732 EURO olmak üzere toplam 213.010 EURO’nun 08/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek 3095 S.Y’nın 4/a maddesi uyarınca uygulanacak faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının ihtiyati haciz talebinin kabulü ile; Davalının menkul, gayrimenkul mal varlığı ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarından (ayrıca davalının alacaklı olduğu bildirilen, Ankara …İcra Müdürlüğü … E. sayılı icra dosyasına yatan veya yatacak paralar üzerine) haczi kabil ve 213.010 EURO tutarındaki alacak miktarı kadarının İİK’nun 257/1 vd. maddeleri uyarınca ihtiyaten haczine; İİK’nun 259. maddesine göre, alacaklıdan takdiren alacağın %15’i tutarında güvence alınmasına, güvencenin nakit olarak yatırmak yahut bu miktarda kesin, koşulsuz ve süresiz banka teminat mektubu ibraz etmek suretiyle dosyaya depo edilmesini müteakip karardan bir suretin yerine getirilmesi için Ankara İcra Müdürlüğüne gönderilmek üzere alacaklıya tevdiine,
Alınması gereken 265.170,74 TL harçtan peşin alınan 37.641,24 TL harcın mahsubu ile eksik 227.529,50 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Davacı tarafından peşin yatırılan 37.709,04 TL harç ve davacı tarafından yapılan ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 13.572,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6102 sayılı TTK’nun 5/A-1. maddesi, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14. maddesi ile Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri gereğince hesaplanan ve Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 265.637,46 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair; Taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/11/2022

Başkan …
¸[e-imza]
Üye …
¸[e-imza]
Üye …
¸[e-imza]
Katip …
¸[e-imza]