Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/564 Esas – 2023/129
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/564
KARAR NO : 2023/129

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
DAVALI :
DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 24/09/2021
KARAR TARİHİ : 22/02/2023
K.YAZIM TARİHİ : 23/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı bankanın Türkmenbaşı Bulvarı/Adana Şubesi tarafından dava dışı …’ye verilen ve 09.07.2019 tarihinde … tarafından keşide edilen 5053 seri nolu 50.000TL tutarındaki çekin davacı … Isı Sistemlert İnşaat ve Ticarat A.Ş. tarafından tahsile konulduğunu, ancak çekin karşılığının çıkmadığını, bu çekle ilgili olarak yapılan takibin de semeresiz kaldığını, davalı bankanın Çek Kanunu kapsamında çek hesabi açarken göstermesi gereken özenl ve dikkati göstermediğini, çek hesabı açılmaması gereken mali durumu yaterli olmayan şirket adına çek hesabı açarak müvekkilinin zarara uğramasına neden olduğunu, 5941 sayılı çek kanunu ve T. Ticaret Kanunu ile Yargıtay yerleşik kararlarına aykırı olarak, davalı banka tarafından dava dışı şirket va ortakları hakkında gerekli araştırmayı yapmadan ve bu hususlarda göstermesi gereken özen yükümlülüğünü ihlal ederek çek hesabı açması sonucunda müvekkilinin zarara uğramasına sebebiyet verdiğini belirterek; fazlaya ilişkin hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla, alacak değerinin tam ve kesin olarak beklendiği aşamada HMK md. 107 hükmü gereğince artırılmak özere şimdilik 1.000,00TL’nin öncelikle çekin karşılıksız çıktığı (zararın doğduğu) tarihten itibaren, bu talebin mahkemece kabul gürmemesi halinde ise dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 2/2. maddesine göre işleyecek avans faizi ile birlikte davalı bankadan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

ISLAH: Davacı vekili 22/11/2022 tarihli dilekçesi ile: 1.000,00TL talep edilmiş olan talebini 22.985,00TL arttırarak dava değerinin 23.985,00 TL olarak ıslah ettiğini bildirmiştir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili bankanın çek hesabını açarken özen ve basiret borcunun gereği olarak, müşteri haklında istihbarat yapıp müşterinin ödeme gücünü ölçtüğünü, çek besabı açılırken alınması gereken belgelerin doğruluğunu kontrol ettiğini ve 26 maddelik çek taahhütnamesinin imzalandığını, çek taahhütnamesinin 19. Maddesinde … terafından “çeklerin karşılıksız çıkması halinde sorumluluğunun tarafına ait olduğunun” açıkça bayan edildiğini, ayrıca çek defteri başvuru formunda dava dışı borçlu tarafından “hakkında verilmiş herhangi bir çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararının bulunmadığının” açıkça beyan edildiğini, müvekkili bankanın davada taraf sıfatını taşımaması nedeniyle, davanın husumet yokluğundan usuldan reddinin gerektiğini, davacı yanın, çekin karşılıksız çıkmış olması sebebiyle tarara uğradığını ve bu zararın karşılanmasını talep ettiğini, işbu sebeple “karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkiket sonucu alacağın miktarı veyo değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinden” söz edilemeyeceğini, davaya konu alacak miktarı belirlenebilir olduğundan davanm usulden reddinin gerektiğini, dava dışı borçluya çek kamesi verilmeden önce müvekkili banka tarafından gerekli araştırmaların yapıldığını, 11.06.2018 tarihli … Bankası ticari otomatik İstihbarat raporunun alındığı ve olumlu çıktığını, istihbarat raporunda elde edilen veriler ile firmadan telep edilen belgelerin tam olması ve bunların ilgili birimlerince kontrol edilmesinden sonra çek karnesinin verildiğini, davacının kare kod ile basit şekilde “Findeks Karekodlu Çek Sişteminden” ilgili bilgileri çok kolay bir şekilde sorgulayıp, ilgili firmanın çeki ödeyip ödeyemeyeceğini, çek yasaklısı olup olmadığını, hakkında karşılıksız çek bulunup bulummadığı hususlarının tespitini yapabilme imkanı olduğu halde, tüm sorumluluğu davalı bankaya yönlendirmesinin açık bir şekilde kötü niyetinin göstergesi olduğunu, TMK. 3/2 meddesindeki davacının iyi niyetli olduğundan söz edilmesinin mümkün olmadığını, müvekkili bankanın üzerine düşen görevi yerine getirerek çek karnesi verilmeden önce tüm araştırmaları yaptığını, dava konusu olayda dava dışı firmanın her hangi bir sahteciliğinin söz konusu olmadığını, davacınm Yargıtay kararlarında belirtildiği gibi bir sahtacilik yapıddığına ilişkin delil de sunmadığını, çek defterinin teslim edildiği tarihlerde dava dışı firmanın karşılıksız çek keşide etme suçundan kaynaklı her hangi bir yargılaması ve karşılıksız çıkan bir çekinin de mevcut olmadığını, firmanın ekonomlk durumunun kredi kullanımı ve çek defteri verildikten sonra bozulmuş olmasının ve borçlarını ödeyemeyecek duruma gelmesinin sorumlusu olarak müvekkili bankanın gösterilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ticari işlem yapan kişi ve şirketlerin da tacir olarak belirli sorumluluklarını bulunduğunu, bu sebeple bankanın müterafik sorumluluğunun bulumamayacağının aşikar olduğunu, belirterek; davanın müvekklii banka açısından husumet yokluğundan reddine, aksi halde esasa girilecek ise esastan reddine, yargılama gitleri ve vekalet ücretinin davacıdan tehsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Ankara 17.İcra Müdürlüğünün 2019/9977 Esas sayılı dosyasında takip alacaklısının davacı şirket, takip borçlusunun dava dışı … olduğu, 23.07.2019 tarihinde düzenlenen ödeme emrinde 47.970 TL çek bedeli, 4.797 TL %10 çek tazminatı, 179,39 TL geçmiş gün faizi ve 143,91 TL %03 komisyon olmak üzere toplam 53.090,30 TL’nin %19,50 avans faizi, icra harç ve giderleri, avukatlık ücreti ile birlikte talep edildiği ancak tebliğ edilmediği anlaşılmıştır.
Çek sureti, çek taahhütnamesi, çek karnesi talep mektubu, çek karnesi alındı makbuzu, davalı bankanın ticari otomatik istihbarat raporu, protestolu senet verileri.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişiden alınan 20/06/2022 tarihli raporda; Davalı bankanın, 04.04.2018 terihinde tescil edllen … … YAPI MEKANİK Şirketine tescil tarihinden yaklaşık 1,5 ay sonra, 10.770,28 TL tutarında 1 adet ödenmemiş çek kaydının bulunması sebebi le İstihbarat Genel Sonucunun “RED” olduğu belirtilen 11.06.2018 tarihli Ticari Otomatik İstihbarat Raporuna rağmen dava konusu çek yaprağının aralarında bulunduğu 10 adet çek yaprağını dava dışı …’ye vermesi nedeniyle kusurlu olduğunu, davacı … Isı Sistemleri İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin ise tacir olması sebebiyle, ticari ilişkide bulunduğu kişilerin mali durumlarını ve ödeme kabiliyetlerini araştırarak sonucuna göre ilişki kurma zorunluluğunun bulunduğunu, dava konusu çeki kabul ederken yapacağı istihbarat ile en azından çek keşidle tarihinde mevcut olan 15 adet senet protesto kaydını fark etmesinin gerektiği ve sonuç olarak, davacı … Isı Sistemleri İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin de tacir olması nedeniyle, dava konusu çeki keşide eden dava dışı … hakkında herhangi bir istihbarat yapmadan, 15 adet protestolu senet kaydı olmasına rağmen dava konusu çeki kabul etmesi nedeniyle kusurlu olduğunu, hususları birlikte ele alınıp değerlendirildiğinde, davalı bankanın %50, davacı … Isı Sistemleri İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin de %50 oranında kusurlu oldukları sorucuna varıldığını, karşılıksız çıkan çek bedeli olan 50.000,- TL’ndan davacı banka terafından yasal yükümlülük bedeli olarak ödenen 2.030,- TL”nın düşülmesi sonucunda kaları 47.970, TL ile ilgili olarak, takdiri mahkemeye ait olmak üzere davalı bankanın %50, davacı … Isı Sistemleri İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin %50 kusurlu olduğunu, belirtilen kusur oranları ve talep edilen tazminat tutarı dikkate alındığında, davacının davalı bankadan % 50 kusur oranına göre talep edabileceği tutarın 23.985,- TI olduğunu, davanın 1.000,- TL değer üzerinden açılmış olması nedeniyle, bu tutara dava tarthinden itiharen 3095 sayılı Kanunun 2. Maddesi uyarınca T.C. Merkez Bankası avans faiz oranı üzerinden faliz uygulanması gerektiği bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
6098 sayılı TBK’nun 49/1 maddesi gereğince kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür
Aynı Kanun’un 51/1. maddesine göre, Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler.
Ankara 17.İcra Müdürlüğünün 2019/9977 Esas sayılı dosyası, Çek sureti, çek taahhütnamesi, çek karnesi talep mektubu, çek karnesi alındı makbuzu, davalı bankanın ticari otomatik istihbarat raporu, protestolu senet verileri, icra dosyası, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı bankanın, 04.04.2018 terihinde tescil edllen … … YAPI MEKANİK Şirketine tescil tarihinden yaklaşık 1,5 ay sonra, 10.770,28 TL tutarında 1 adet ödenmemiş çek kaydının bulunması sebebiyle İstihbarat Genel Sonucunun “red” olduğu belirtilen 11.06.2018 tarihli Ticari Otomatik İstihbarat Raporuna rağmen dava konusu çek yaprağının aralarında bulunduğu 10 adet çek yaprağını dava dışı …’ye vermesi nedeniyle kusurlu olduğu, davacı … Isı Sistemleri İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin ise tacir olması, ticari ilişkide bulunduğu kişilerin mali durumlarını ve ödeme kabiliyetlerini araştırarak sonucuna göre ticari iş yapması gerektiği, 15 adet protestolu senet kaydı olmasına rağmen dava konusu çeki kabul etmesi nedeniyle kusurlu olduğu, belirlenen duruma göre davalı bankanın %50, davacı … Isı Sistemleri İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin de %50 oranında kusurlu oldukları, karşılıksız çıkan çek bedeli olan 50.000,- TL’ndan davacı banka terafından yasal yükümlülük bedeli olarak ödenen 2.030,- TL”nın düşülmesi sonucunda kaları 47.970, TL ile ilgili olarak yüzde elli kusur oranına göre 23.985,00TL maddi tazminatın, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 20/12/2012 tarih, 2021/8763 Esas, 2022/9220 Karar sayılı kararında da belirtildiği gibi 6098 sayılı TBK m.117/2 kapsamında haksız fiilden kaynaklanan zararlarda borçlunun haksız fiilin işlenmesi ile birlikte temerrüde düşüleceği öngörülmüş olmakla çekin bankaya ibraz ve karşılıksız çıktığı tarih olan 10/09/2019’den itibaren değişen oranlı avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek ve aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1-Davanın KABULÜ ile 23.985,00TL maddi tazminatın 10/09/2019 tarihinden itibaren değişen oranlı avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 1.638,41TL harçtan peşin alınan 59,30TL ile ıslah harcı olan 392,53TL’nin toplamı olan 451,83TL’nin düşümü ile eksik 1.186,58TL harcın davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
3-6102 sayılı TTK 5/A maddesi ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11, 13, 14.md ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri Uyarınca Hesaplanan Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan toplam 519,63TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca kabul edilen miktar üzerinden Hesaplanan ve takdir olanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti: 750,00 TL, davetiye ve müzekkere tebligat gideri 66,75TL olmak üzere toplam 816,75TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,

Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.22/02/2023

Katip Hakim
¸[e-imzalıdır] ¸[e-imzalıdır]