Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/454
KARAR NO : 2021/929

DAVA : Alacak – Tazminat
DAVA TARİHİ : 13/04/2018
KARAR TARİHİ : 30/12/2021
K. YAZIM TARİHİ : 13/01/2022

Mahkememizde görülen Alacak-Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Müvekkili firmanın insan vücudunda bulunan kemik ve yumuşak dokuların teşhis, tedavi ve yenilenmesi için gerekli olan alet, implant ve biyometeryallerin geliştirilmesi, üretimi ve pazarlanması alanında faaliyet göstermekte olduğunu, davalının; 14.07.1986 tarihinde dava dışı … şirketi ile dağıtıcılık sözleşmesi imzalayarak … ürünlerinin Türkiye pazarında dağıtım ve satış hakkına sahip olduğunu,dava dışı … şirketinin 2004 senesinde bütün hak ve alacaklarıyla birlikte müvekkili tarafından satın alınarak müvekkilinin davalı ile yapılmış olan sözleşmenin tarafı haline geldiğini, davalının, müvekkilinin muaccel alacaklarını ödememesi nedeniyle müvekkilinin 24 Nisan 2008 tarihli ihtarnameyi keşide ederek davacıya muaccel alacakların ödenmesi için mehil verdiğini, mehlin 26.Nisan 2008 tarihinde dolmasına karşın müvekkilinin muaccel alacaklarının ödenmemesi üzerine müvekkilinin sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini, müvekkilinin 5.973.473,15 İsviçre Frankı(yaklaşık 6.850.000,00 YTL) alacağı bulunduğunu, davalı tarafın özellikle kamu ihalelerini üstlenmiş olması nedeniyle müvekkilinin feshe rağmen mal tedarik etmeye devam etmekte olduğunu belirterek şimdilik 50.000 İsviçre Frankının temerrüt tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi uyarınca faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 29.12.2014 tarihli dilekçesi ile talebini ıslah ederek, 5.915.707,54 İsviçre Frankı artırmış, takas-mahsup def’i ileri sürmüştür.
CEVAP-KARŞI DAVA: Davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile özetle; Müvekkilinin 14.07.1986 tarihinde dava dışı … şirketi ile dağıtıcılık sözleşmesi imzalayarak … ürünlerinin Türkiye pazarında dağıtım ve satış hakkına sahip olduğunu, ihtilafın, davacının dava dışı … şirketini tüm hak ve borçlarıyla birlikte devralmasından sonra müvekkilini devreden çıkararak Türkiye pazarında bizzat faaliyet göstermeye karar vermesinden kaynaklandığını, sözleşmenin önceki tarafı ile müvekkili arasında ürün bedellerinin ödenmesi konusunda uzun yıllardır süregelen bir mutabakat gelişmiş bulunduğunu, bu uygulamaya göre müvekkilinin hastanelere ve devlet kuruluşlarına verdiği ürün bedelleri müvekkiline ödendiğinde müvekkilince de … şirketine ödeme yapılmakta olduğunu, davacının ise mevcut uygulamaya karşın 2007 senesinde açık hesabın kapatılması konusunda ısrarcı davranarak müvekkilinin haklarını bertaraf etme yoluna gittiğini, davacının 13.11.2007 tarihinde yanlar arasındaki sözleşmeye aykırı olarak “… Tıbbi Cihazlar Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.”ni kurduğunu, bilahare 24.04.2008 tarihli ihtarname ile sözleşmeden kurtulma iradesini ortaya koyduğunu, ihtara konu alacakların bir kısmının muaccel dahi olmadığını, ihtarla verilen mehlin uygun mehil olmadığını, esasen davacının rekabet yasağına aykırı davranarak sözleşmeyi kendisinin ihlal etmiş olduğunu, davacının muaccel alacağının 5.973.437,15 CHF olmadığını, davacının geri almakla yükümlü bulunduğu ürünler olduğunu, sözleşmenin 15. maddesi uyarınca davacının fesih için 6 ay önceden yazılı ihtar çekmesi gerektiğini, davacının gönderdiği ürünlerin çoğunun “CE” ibaresi içermediğini, bu nedenle ürünlerin gümrükten çekilemediğini ve bundan dolayı müvekkilinin 5.500.000 CHF zarara uğradığını, fesih sonrası müvekkilinin peşin para ödeyerek sipariş ettiği ürünlerin dahi tedarikinin durdurulmuş olduğunu, yabancı şirket olan davacının HUMK 96-100 ve MÖHUK 48 uyarınca teminat göstermek zorunda olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini, karşı davaları nedeniyle de; 10.000,00 YTL “CE” ibaresindeki usulsüzlük nedeniyle uğranılan zararın temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, 5.000,00 YTL bedelleri peşin ödenmiş ürünlerin gönderilmemiş olması nedeniyle oluşan alacağın 3.6.2008 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, 10.000,00 YTL haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan karın tahsilini, 5.000,00 YTL haksız rekabet nedeniyle uğranılan zararın tazminini, 10.000,00 YTL münhasır dağıtıcılık sözleşmesinin davacı yanca ihlali nedeniyle oluşan zararın tazminini, 10.000,00 TL denkleştirme tazminatına hükmedilmesini, 5.000,00 YTL müvekkilinin stoklarında bulunan ürünlerin geri alım bedelinin tahsilini, 3.808,00 YTL … operasyonel kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle uğranılan zararın tazminini, davacının alacağı çıkarsa müvekkilinin alacaklarından takas mahsubunu, davalı müvekkili elinde bulunan ürünlerin davacı tarafından kabulü gerçekleşinceye kadar tevdi mahalli tayinini istemiştir.
Davalı-karşı davacı vekili 24.09.2013 tarihli ıslah dilekçesi ile davasını ıslah ederek: 152.854,64 YTL artırılmak suretiyle bedelleri peşin ödenmiş ürünlerin gönderilmemiş olması nedeniyle oluşan alacağın 3.6.2008 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, 3.597.266,26 YTL artırılmak suretiyle haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan karın tahsilini, 615.309,01 YTL artırılmak suretiyle haksız rekabet nedeniyle uğranılan zararın tazminini, 2.172.900,00 YTL artırılmak suretiyle münhasır dağıtıcılık sözleşmesinin davacı yanca ihlali nedeniyle oluşan zararın tazminini, 8.474.932,30 TL artırılmak suretiyle denkleştirme tazminatının dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsilini, 12.874.110,00 YTL artırılmak suretiyle müvekkilinin stoklarında bulunan ürünlerin geri alım bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tahsilini, 16.931,95 YTL artırılmak suretiyle … operasyonel kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle uğranılan zararın dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tazminini istemiştir.
Islah taleplerine karşı zamanaşımı def’inde bulunulmuştur.
DELİLLER: Taraf delilleri toplanmış, bilirkişiden rapor alınmıştır.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava; tek satıcılık sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinden bahisle alacak, karşı dava ise tek satıcılık sözleşmesinin haksız feshedildiğinden bahisle alacak-tazminat isteklerine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda 2008/333 Esas, 2016/208 Karar sayılı ilamı ile; “… Davacının İsviçre’de kurulu bir şirket olması, 14.03.1972 tarih ve 1574 sayılı Kanun ile onaylanmış bulunan Lahey Sözleşmesi uyarınca teminat muafiyeti bulunması itibariyle davacının teminat göstermesine ilişkin itiraz yerinde görülmemiştir. … Davalı/karşı davacının TBK.m.146’daki 10 yıllık genel zamanaşımı süresi içinde TBK.m.212’ye dayanarak tazminat talep edebileceği değerlendirilmiştir. Asıl dava ve karşı davadaki talepler ile asıl ve karşı davanın ıslahına ilişkin talepler 10 senelik zamanaşımı süresine tabi kabul edilerek zamanaşımı itirazlarının reddine karar verilmiştir. … İhtilaf; öncelikle, davacı üreticinin sözleşmeyi fesihte haklı olup olmadığı hususundadır. Yanlar arasındaki sözleşme niteliği itibariyle şekil şartına tabi değildir. Bu itibarla sözleşme şartlarının değiştirilmesinde BK.nun 12. maddesinde öngörülen usulün izlenmesi gerekmez. Yanlar, sözleşmenin ifası sırasında uzunca bir süre davalı/karşı davacı dağıtıcının hastanelere ve devlet kuruluşlarına verdiği ürün bedelleri kendisine ödendiğinde davacı/karşı davalıya ödeme yapma şeklinde gerçekleşen uygulamanın yerleştiği, bu şekilde sözleşmede öngörülen ödeme şeklinin benimseme yoluyla değiştirilmiş olduğu, değişen bu uygulama şekli itibariyle artık davalının davacıya sözleşmede kararlaştırıldığı biçimde ödeme yapmak durumunda olmadığı, bu itibarla davacının sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde ödeme yapılmadığından bahisle sözleşmeyi feshetmesini yasaya ve sözleşmeye uygun olmadığı kabul edilmiştir. Kaldı ki davacı tarafından verilen iki günlük mehil süresi de yeterli süre olarak görülmemiş, sözleşmede öngörülen altı aylık ihbar yükümlülüğünün de yerine getirilmemiş olması dolayısıyla sözleşmenin davacı yanca feshi haklı görülmemiştir. Sözleşme davacı yanca haksız olarak feshedilmiş olmakla sözleşmenin niteliği itibariyle ileriye etkili olacak şekilde feshedildiğinin kabul edilmesi ve buna uygun olarak yanlar arasındaki alacak/borç ilişkisinin tasfiye edilmesi gerektiği kabul edilmiştir. Bu haliyle davacı/karşı davalının, davalı/karşı davacı nezdindeki muaccel hale gelmiş alacaklarının saptanması, davalı/karşı davacının da sözleşmenin davacı/karşı davalı/karşı davacı tarafından haksız feshedilmesi dolayısıyla davacı/karşı davalıdan olan sözleşme ve tazminat alacaklarının tespit edilerek hüküm altına alınması gerekmiştir. Her iki bilirkişi kurulunun raporunda da, 5.912.794,71 CHF borç bakiyesi bulunduğu saptanmakla asıl davanın kısmen kabulü ile davacı/karşı davalının bu alacağının davalı/karşı davacıdan tahsiline karar vermek gerekmiş, kanıtlanamayan fazlaya ilişkin istekler reddedilmiştir. Karşı davada ise; 10.000,00 TL “CE” ibaresindeki usulsüzlük nedeniyle uğranılan zararın temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; davalı-karşı davacının bu nedenle zarara uğradığına veya tazminat ödediğine dair dosyada herhangi bir bulguya rastlanmadığı bu kalem isteğin reddine karar verilmiştir; 5.000,00 TL + 152.854,64 TL bedelleri peşin ödenmiş ürünlerin gönderilmemiş olması nedeniyle oluşan alacağın 3.6.2008 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; her iki bilirkişi kurulu raporu birbirini teyit etmekle bilirkişi görüşleri mahkememizce de benimsenmiş, sözleşmenin feshinden sonra davalı/karşı davacının verdiği 12 adet siparişin sözleşmeden bağımsız bulunduğu, ayrı bir satış akdinin konusu olduğu, BK.m.81’e tabi olmadığı, 74.314,19 CHF’nin davalı/karşı davacıya ödenmesi gerektiği kabul edilerek 157.854,64 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, alacağın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiştir; 10.000,00 TL + 3.597.266,26 TL haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan karın tahsili talebi yönünden; sözleşmenin, davacı/karşı davalı tarafından haksız feshedildiği sonucuna varılmakla benimsenen ikinci bilirkişi ek raporundaki tesbit doğrultusunda haksız fesih nedeniyle davalı/karşı davacının 59.386,64 CHF (852.522,37 TL) talep edebileceği kabul edilerek 852.522,37 TL’nın davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına karar verilmiştir; 5.000,00 TL + 615.309,01 TL haksız rekabet nedeniyle uğranılan zararın tazminini isteği yönünden; haksız rekabetin varlığının usulünce kanıtlanmamış olması nedeniyle isteğin reddine karar verilmiştir; 10.000,00 TL + 2.172.900,00 TL münhasır dağıtıcılık sözleşmesinin davacı yanca ihlali nedeniyle oluşan zararın tazminini isteği yönünden; münhasırlık şartının, sözleşmenin geçerli olduğu (yürürlükte kaldığı) süre için sözkonusu olacağı, sözleşmenin geçerli(yürürlükte) olduğu süre içinde ihlalin gerçekleştiğinin usulünce kanıtlanmış olmadığı anlaşılmakla isteğin reddine karar verilmiştir; 10.000,00 TL + 8.474.932,30 TL denkleştirme tazminatının dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; sözleşmenin yürürlükte olduğu süre zarfında davalı/karşı davacı teksatıcı sayesinde müşteri çevresi önemli ölçüde genişlemiş bulunan davacı/karşı davalının münasip bir tazminat ödemesi uygun bulunmakla ve tek satıcının son 5 yıllık brüt karının ortalamasının müşteri tazminatı olarak ödenmesi gerekmekle 2.426.305,53 TL olarak saptanan bu tutarın davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiştir; 12.874.110,00 TL davalı-karşı davacı stoklarında bulunan ürünlerin geri alım bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tahsili isteği yönünden; sözleşmenin 13. maddesi uyarınca tek satıcının stoğunda bulunan malları davacı/karşı davalı maliyet üzerinden geri almakla yükümlü olduğundan isteğin kabulü ile 12.874.110,00 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına karar verilmiştir; 3.808,00 TL + 16.931,95 TL … operasyonel kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle uğranılan zararın dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tazminini isteği yönünden; sözleşmenin davacı yanca haksız feshedilmesi nedeniyle davalı/karşı davacının … şirketinden kiralamış olduğu araçlar için erken iade cezası ödemek durumunda kaldığı anlaşılmakla davacı/karşı davalının sebebiyet verdiği bu kalem zarar için 20.739,95 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 3.808,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiştir; Sözleşmenin ileri etkili feshinin sonucu olarak tasfiyesi söz konusu olmakla tarafların karşılıklı alacak borçlarının takas ve mahsubuna karar verilmiştir.” gerekçesiyle “… Asıl davanın kısmen kabulüne; 5.912.794,71 İsviçre Frank’ının dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi uyarınca faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine, Karşı davanın kısmen kabulüne: 10.000,00 TL “CE” ibaresindeki usulsüzlük nedeniyle uğranılan zararın temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin reddine; 5.000,00 TL + 152.854,64 TL bedelleri peşin ödenmiş ürünlerin gönderilmemiş olması nedeniyle oluşan alacağın 3.6.2008 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kabulüne, 157.854,64 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, alacağın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına;10.000,00 TL + 3.597.266,26 TL haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan karın tahsili talebi yönünden; isteğin kısmen kabulüne, 852.522,37 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; 5.000,00 TL + 615.309,01 TL haksız rekabet nedeniyle uğranılan zararın tazminini isteği yönünden; isteğin reddine; 10.000,00 TL + 2.172.900,00 TL münhasır dağıtıcılık sözleşmesinin davacı yanca ihlali nedeniyle oluşan zararın tazminini isteği yönünden; isteğin reddine; 10.000,00 TL + 8.474.932,30 TL denkleştirme tazminatının dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kısmen kabulü ile 2.426.305,53 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına;12.874.110,00 TL davalı-karşı davacı stoklarında bulunan ürünlerin geri alım bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kabulü ile 12.874.110,00 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; 3.808,00 TL + 16.931,95 TL … operasyonel kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle uğranılan zararın dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tazminini isteği yönünden; isteğin kabulü ile 20.739,95 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 3.808,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; Asıl dava ve karşı davadaki taleplerin takas ve mahsubuna,” karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2018/444 Esas, : 2019/1042 Karar sayılı ilamıyla “… Asıl davada; 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davacı tarafından davalıya çekilen ihtarnamenin BK’nın 117. maddesinde yer alan hükümlere göre geçerli bir ihtar olmamasına ve taraflar arasında bulunan ödeme teamüllerine göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, 2- Asıl davada davanın kabul edilen kısmına göre davacı lehine takdir edilen vekalet ücretinin az, reddedilen kısmına göre davalı lehine verilen vekalet ücretinin fazla olduğu, ayrıca hüküm altına alınan miktarın TL karşılığına göre davalıdan tahsiline karar verilen nisbi karar harcının az olduğu anlaşılmakla hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir. 3- Davalı vekilinin temyiz talepleri incelendiğinde; asıl davada hüküm altına alınan miktarın dava dilekçesinde belirtilen kısmı için dava tarihinden, ıslahla artırılan kısmı için ıslah tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken hüküm altına alınan miktarın tamamı için dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi nedeniyle hükmün bozulması gerekmiştir. Karşı davada; 1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı – karşı davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının, davalı – karşı davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, 2-Karşı dava alacak kalemlerinden haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan kar bakımından hükme esas alınan bilirkişi raporunda yoksun kalınan karın 59.386,64 CHF ve ayrıca 852.522 TL olduğu belirtilmiş olmasına rağmen mahkemece 59.386,64 CHF’nin TL karşılığı bulunarak bilirkişi raporunda belirtilen 852.522 TL’ye eklenerek tümü üzerinden kabul kararı verilmesi gerekirken mahkemece 59.386,64 CHF kar mahrumiyetinin dikkatten kaçırılarak davalı- karşı davacının kar mahrumiyeti talebinde eksik miktar üzerinden hüküm kurulması doğru olmamış, karşı davanın davalı- karşı davacı lehine bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle bozulmuş, Mahkememizce usul ve yasaya uygun olan bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Bozmadan sonra yapılan yargılama sırasında, Ankara …ATM’nin … Esas, sayılı dosyası dosyamız ile birleştirilmiştir. Birleşen dosyada davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; 14/07/1986 tarihinde akdedilen sözleşmenin davalı tarafından haksız nedenle feshi sonucu, sözleşme kapsamında müvekkili şirkete teslim edilen ancak fesih sonrasında iade alınmayan müvekkili şirket stoklarında bulunan mal bedelinden kaynaklanan ve Ankara ….Asliye Ticaret Mahkemesinin …. karar sayılı dosyasında talep edilen rakam ile dava dosyasında alınan son bilirkişi raporu arasındaki fark tutarı olan 1.150.356,05 CHF tutarındaki alacağın sözleşme fesih tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca işleyen faizi ile davalıdan tahsiline ve müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen dosyada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirket ile müvekkili şirket arasındaki sözleşme 30/04/2008 tarihinde sona erdiğini, davacı şirketin bu sözleşmeden doğan taleplerine ilişkin beş yıllık zaman aşımı süresinin 30/04/2013 tarihinde dolduğunu, Ankara ….Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Karar sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasını, davanın zaman aşımı nedeniyle reddini, Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi nezdindeki yargılama esnasında alınan bilirkişi raporlarının usule aykırı olarak hazırlandığından bu raporlara dayanan davanın reddini, müvekkili şirketin davacının stoklarında kalan ürünleri geri alma yükümlülüğü olmadığından davanın reddini, davacı şirketin taleplerini CHF üzerinden ileri sürmesinin hukuka aykırı olduğundan davacı şirketin talebinin ve faiz isteminin reddini talep etmiştir.
Her ne kadar davalı vekili tarafından birleşen dosya yönünden zamanaşımı def’inde bulunulmuş ise de; TBK.m.146’daki 10 yıllık genel zamanaşımı süresi içinde TBK.m.212’ye dayanarak tazminat talep edebileceği, sözleşmenin fesih tarihi ile birleşen dava tarihi arasında bu sürenin dolmadığı anlaşılmakla, birleşen dosyada davalı vekilinin zamanaşımı itirazının reddine karar verilmiştir. (Ayrıca asıl dosya yönünden de aynı gerekçe ile, zamanaşımı def’inin reddine karar verilmiş, Yargıtayca da bu yönde bir bozma yapılmamıştır).
Hükmüne uyulan bozma ilamı doğrultusunda yapılan yargılama sonunda; Asıl dava yönünden; asıl davada hüküm altına alınan miktarın dava dilekçesinde belirtilen kısmı için dava tarihinden, ıslahla artırılan kısmı için ıslah tarihinden itibaren faize hükmedilmiş, sair yönlerde bozma olmadığından aynı yönde hüküm kurulmuştur.
Karşı dava yönünden; Karşı dava alacak kalemlerinden haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan kar bakımından hükme esas alınan bilirkişi raporunda yoksun kalınan karın 59.386,64 CHF ve ayrıca 852.522,00 TL olduğu belirtilmiş olmakla, 59.386,64 CHF’nin TL karşılığı bulunarak bilirkişi raporunda belirtilen 852.522,00 TL’ye eklenerek tümü üzerinden kabul kararı verilmiş, sair yönlerde bozma olmadığından aynı yönde hüküm kurulmuştur.
Bozmadan sonra birleşen Ankara ….ATM’nin … esas sayılı dosyası yönünden;Yukarıda da belirtildiği gibi, sözleşmenin davacı yanca feshinin haklı olmadığı, sözleşme haksız olarak feshedilmiş olmakla sözleşmenin niteliği itibariyle ileriye etkili olacak şekilde feshedildiğinin kabul edilmesi ve buna uygun olarak yanlar arasındaki alacak/borç ilişkisinin tasfiye edilmesi gerektiği kabul edilmesi gerektiği, bilirkişi raporuyla da sabit olduğu üzere, davacının sözleşme kapsamında teslim edilen ancak fesih sonrasında iade alınmayan davacı şirket stoklarında bulunan mal bedelinden kaynaklanan 1.150.356,05 CHF tutarında alacağının bulunduğu anlaşılmakla; Davanın kabulü ile; (1.150.356,05 CHF karşılığı) 4.903.507,70 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiştir.
Belirtilen nedenlerle; 1-ASIL DAVADA; a-Asıl davanın kısmen kabulü ile; 5.912.794,71 İsviçre Frank’ının(bu miktarın 50.000 isviçre frankı için dava tarihinden, kalan kısım için 29/12/2014 ıslah tarihinden itibarin işleyecek) 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine; b-Karşı davanın kısmen kabulü ile; 10.000,00 TL “CE” ibaresindeki usulsüzlük nedeniyle uğranılan zararın temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin reddine; 5.000,00 TL + 152.854,64 TL bedelleri peşin ödenmiş ürünlerin gönderilmemiş olması nedeniyle oluşan alacağın 3.6.2008 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kabulüne, 157.854,64 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, alacağın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına; 10.000,00 TL + 3.597.266,26 TL haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan karın tahsili talebi yönünden; isteğin kısmen kabulüne, (852.522,37 TL ve 59.386,64 CHF’nin TL karşılığı 253.141,49 TL olmak üzere) toplam 1.105.663,86 TL’nin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; 5.000,00 TL + 615.309,01 TL haksız rekabet nedeniyle uğranılan zararın tazminini isteği yönünden; isteğin reddine; 10.000,00 TL + 2.172.900,00 TL münhasır dağıtıcılık sözleşmesinin davacı yanca ihlali nedeniyle oluşan zararın tazminini isteği yönünden; isteğin reddine; 10.000,00 TL + 8.474.932,30 TL denkleştirme tazminatının dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kısmen kabulü ile 2.426.305,53 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; 12.874.110,00 TL davalı-karşı davacı stoklarında bulunan ürünlerin geri alım bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kabulü ile 12.874.110,00 TL’nin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; 3.808,00 TL + 16.931,95 TL … operasyonel kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle uğranılan zararın dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tazminini isteği yönünden; isteğin kabulü ile 20.739,95 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 3.808,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına; 2-BİRLEŞEN ANKARA ….ATM’NİN … ESAS SAYILI DOSYASINDA; Davanın kabulü ile; (1.150.356,05 CHF karşılığı) 4.903.507,70 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına; Asıl dava, karşı davada ve birleşen davadaki taleplerin takas ve mahsubuna karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1-ASIL DAVADA;
a-Asıl davanın kısmen kabulü ile; 5.912.794,71 İsviçre Frank’ının(bu miktarın 50.000 isviçre frankı için dava tarihinden, kalan kısım için 29/12/2014 ıslah tarihinden itibarin işleyecek) 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Alınması gereken 5.748.630,32 TL harçtan peşin alınan 793,90 TL harç ile 238.745,45 TL ıslah harcı toplamı olan 239.539,35 TL harcın mahsubu ile eksik 5.509.090,97 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Davacı tarafından peşin yatırılan 810,20 TL harç ile 238.745,45 TL ıslah harcı toplamı olan 239.555,65 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan ve ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 15.234,38 TL yargılama giderinden 14.929,69 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 930.175,33 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 60.230,90 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
b-Karşı davanın kısmen kabulü ile;
10.000,00 TL “CE” ibaresindeki usulsüzlük nedeniyle uğranılan zararın temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin reddine
5.000,00 TL + 152.854,64 TL bedelleri peşin ödenmiş ürünlerin gönderilmemiş olması nedeniyle oluşan alacağın 3.6.2008 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kabulüne, 157.854,64 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, alacağın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
10.000,00 TL + 3.597.266,26 TL haksız fesih nedeniyle yoksun kalınan karın tahsili talebi yönünden; isteğin kısmen kabulüne, (852.522,37 TL ve 59.386,64 CHF’nin TL karşılığı 253.141,49 TL olmak üzere) toplam 1.105.663,86 TL’nin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına,
5.000,00 TL + 615.309,01 TL haksız rekabet nedeniyle uğranılan zararın tazminini isteği yönünden; isteğin reddine,
10.000,00 TL + 2.172.900,00 TL münhasır dağıtıcılık sözleşmesinin davacı yanca ihlali nedeniyle oluşan zararın tazminini isteği yönünden; isteğin reddine,
10.000,00 TL + 8.474.932,30 TL denkleştirme tazminatının dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kısmen kabulü ile 2.426.305,53 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 10.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına,
12.874.110,00 TL davalı-karşı davacı stoklarında bulunan ürünlerin geri alım bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tahsili isteği yönünden; isteğin kabulü ile 12.874.110,00 TL’nin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 5.000,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına,
3.808,00 TL + 16.931,95 TL … operasyonel kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle uğranılan zararın dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tazminini isteği yönünden; isteğin kabulü ile 20.739,95 TL’nın davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya ödenmesine, bu tutarın 3.808,00 TL’na 12.09.2008 karşı dava, bakiyesine 11.09.2013 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına,
Alınması gereken 1.132.899,07 TL harçtan peşin alınan 794,00 TL harç ile 476.535,75 TL ıslah harcı toplamı olan 477.329,75 TL harcın mahsubu ile eksik 655.569,32 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Davacı tarafından peşin yatırılan 810,30 TL harç ile 476.535,75 TL ıslah harcı toplamı olan 477.346,05 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan ve ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 13.401,68 TL yargılama giderinden 7.906,99 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 254.471,74 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 201.821,30 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
2-BİRLEŞEN ANKARA ….ATM’NİN … ESAS SAYILI DOSYASINDA;
Davanın kabulü ile; (1.150.356,05 CHF karşılığı) 4.903.507,70 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına,
Asıl dava, karşı davada ve birleşen davadaki taleplerin takas ve mahsubuna,
Alınması gereken 334.958,61TL harçtan peşin alınan 84.708,17 TL harcın mahsubu ile eksik 250.250,44 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Davacı tarafından peşin yatırılan 84.749,27 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 137.660,08 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair; Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a başvurmak suretiyle temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/12/2021

Başkan …
¸[e-imza]
Üye …
¸[e-imza]
Üye …
¸[e-imza]
Katip …
¸[e-imza]