Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/40 E. 2021/861 K. 13.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/40 Esas – 2021/861
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/40
KARAR NO : 2021/861

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 14/01/2021
KARAR TARİHİ : 13/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı … Genel Müdürlüğü (…) vekili, 14.01.2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili Kurumlarına hizmet veren davalı taşeron firmalar bünyesinde şoför olarak çalışmakta iken, 29.04.2020 tarihinde 1475 Sayılı mülga İş Kanununun yürürlükte bulunan 14. Maddesi kapsamında emekli aları dava dışı …’ye 2.202 günlük hizmeti gereğince kıdem tazminatı olarak yasal kesintiler yapıldıktan sonra 32.467,97 TL’nin 05.05.2020 tarihinde ödendiğini, söz konusu tutarın müvekkili Kurumla sözleşme imzalayan davalı firmalardan dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak tahsili için sözleşme sürelerine ait kıdem tazminatı tutarlarını müvekkili hesabına yatırmaları noktasında gerekli yazışmalar ve tebligatlar yapıldığını ancak firmalar tarafından herhangi bir ödemede bulunulmadığını, arabuluculuk sürecinin anlaşmama olarak sonuçlandığını, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 61 inci ve 562. maddeleri ve ayrıca davalı firmalarla müvekkili Kurum arasında imzalanan sözleşmelerin ilgili hükümleri gereğince, Kurumları tarafından dava dışı …’ye ödenen toplam 32.467,97 TL’nin, işçiyi çalıştıran davalı firmalardan mevzuat emsal kararlar ve sözleşme hükümleri gereğince rücu edilmesi kapsamında, huzurdaki davayı açmak zarureti hasıl olduğunu, sundukları sözleşmelerin ilgili hükümlerinde (36.8, 36.3.8) yüklenicinin işin görülmesi sırasında ve/veya işin görülmesi nedeniyle istihdam ettiği kişiler ile yaşayacağı hukuki ihtilaflar nedeniyle (işten çıkarma, işten ayrılma, istihdam edilenin haklı nedene sözleşmeyi feshi vb.) yürürlükteki mevzuat hükümleri nedeniyle Kurumlarının da sorumlu tutulabileceği, tüm zararlarda (Kıdem, İhbar tazminatı, manevi tazminat, işe iade vb.) müvekkili Kurumun sorumlu olmayacağının, zararın tümünden yüklenicinin sorumlu olacağının düzenlendiğini, bu konuda emsal Yargı Kararları olduğunu, Sözleşmenin “Yüklenicinin Sözleşme Konusu İş İle İlgili Çalıştıracağı Personele İlişkin Sorumlulukları” başlıklı 23. Maddesinin “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Aftıncı bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmüne yer verildiğini, Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 38. maddesinde ise, işçinin ücret ve benzeri tüm alacaklarının yüklenici tarafından karşılanacağı ve idareye bu ücretler nedeniyle bir: sorumluluk yüklenemeyeceğine ilişkin düzenlemelerin yer aldığını, sonuçta mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmeyen davalı Şirketlere karşı, davalılar çalışanı dava dışı …’ye ödemiş oldukları toplam miktarın tahsili amacıyla davalı Şirketlere rücu etme zorunluluğu hasıl olduğunu belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak davanın kabulüyle, davalı firmalar çalışanı olan …’ye ödemiş olduğumuz 32.467,97 TL’nin ödeme tarihi olan 05.05.2020 tarihinden itibaren hesaplanacak avans faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılardan … Turizm Ltd. Şti. ve … Turizm Ltd. Şti. vekili, 03.03.2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; rücu davasının yasal süresi içerisinde ikame edilmediğinden zamanaşımı defilerinin nazara alınmasını talep ettiklerini, husumet ve muvazaa itirazları olduğunu, dava dışı işçinin başırıdan beri davacı Kurumun çalışanı olduğunu, dava dışı işçinin Kurumun işçisi olmasına rağmen bu şekilde çeşitli işverenlere bağlı gözükerek uzun yıllar çalıştığını, davacının işçisi olan dava dışı …’nin müvekkili … Turizm Ltd. Şti’nde 01.06.2014-31.05.2017 tarihleri arasında en son brüt 2.804,55 TL ücret ile çalıştığını, SGK 5 kodu-İhale İşi Bitimi ile çıkışının yapıldığını, müvekkili … Turizm Ltd. Şti.’nde 01.06.2017-31.07.2018 tarihleri arasında en son brüt 3.870,05 TL ücret ile çalıştığını, SGK 5 kodu-İhale İşi Bitimi ile çıkışının yapıfdığını, Sözleşmede yaptırılacak ihale ile üstlenilen belirli bir iş bulunmayıp sözleşmenin esasen kuruma işçi teminine yönelik olduğunu, davacı ile müvekkil şirket arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisinden dahi söz edilemeyeceğini, bu konuda Yargıtay içtihatları olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemek kaydıyla her yüklenicinin işçilik alacaklarından kendi dönemi ile ve sınırlr sorumlu olduğu yargıtay yerleşik içtihatları ile sabit olduğunu, ödeme tarihinden itibaren talep edilmiş olan faize, faiz türüne, oranına ve başlangıcına da itiraz ettiğini, müvekkili Şirkete davacı tarafından ödeme yapıldığı ihtar edilmediğini belirterek haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … Özel Eğitim Ltd. Şti. vekili, 09.03.2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı taraf ile müvekkili Şirket arasında girilen ihale süreci sonrasında belirli süreli hizmet sözleşmesi yapıldığını, söz konusu kıdem tazminatı ödenen işçinin sözleşmesinin müvekkili Şirket tarafından fesih edilmediğini, dava dışı işçinin iş akdinin çalışma süresi sona erdiğinden dolayı işe devam edemediğini, 4857 sayılı İş Kanunun 112. Maddesinin 2. Fıkrasında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 62/e bendi kapsamında alt iş verenler tarafından çalıştırılan işçilerden son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmelerinde 1475 sayılı İş Kanunun 14. Maddesine göre kidem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafırıdan ödeneceği hüküm altına alındığını, davacının iddia ettiği gibi müvekkili Şirket ile davacı arasında akdedilen ihale sözleşmelerine göre işçilik alacaklarından sorumlu olmadığını, davacı tarafından açılan rücuen alacak davası haksızdır ve hukuka aykırı olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava, asıl işveren tarafından dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının taraflar arasındaki sözleşme hükümleri gereğince davalı alt işverenlerden rücuen tahsili istemine ilişkindir.

Tarafların bildirdiği deliler toplanmış; davacı ile davalı şirketler arasında ihale sonrası yapılan hizmet alımına ilişkin sözleşme örnekleri, dava dışı işçiye ait SGK hizmet cetvelleri, dava dışı işçiye emekliliğine ve ödenen işçilik alacağına ilişkin belgeler, banka dekontu, dosya içerisine alınmış, dosya da bilirkişi incelemesi yaptırılmış, karar vermeye yeterli bulunmakla, hesap bilirkişisi …’in düzenlediği 23/08/2021 tarihli raporuna mahkememizce itibar edilmiştir.
İbraz edilen sözleşme örneklerinden davalılarla davacı kurumun hizmet alım kapsamında “..Sürücü ve Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmeti Sözleşmesi hususunda davalı şirketler ile sözleşmeler yapıldığı, dava dışı İşçi …’nin davalılar nezdinde çalıştığı, emeklilik aylığına hak kazanmak için iş akdinin sona erdirildiği ve SGK’ya başvurduğu, 1475 sayılı yasanın 14. Mdsi uyarınca; iş akdinin emeklilikle sona ermesi nedeni ile kıdem tazminatına hak kazandırdığı için davacı kuruma başvurusu üzerine kurumca 05/05/2020 tarihinde banka kanalı ile 32.467,97- TL tutarında kıdem tazminatının ödendiği davacının ödenen kıdem tazminatını rücuen davalılardan talep ettiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; dava dışı işçiye ödenen “emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı” ödemesi nedeniyle, ödenene bu tazminatın hangi tarafın veya tarafların ne oranda sorumlu olduklarına ilişkindir. Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak bir sonuca gidilmelidir.
Dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmış, hesap bilirkişisi tarafından düzenlenen 23/08/2021 tarihli raporunda özetle; “…Dava dışı …’nin SGK Hizmet Dökümü ile kıdem tazminatı banka ödeme dekontunun incelenmesinden; dava dışı işçinin 13.12.2012-29.04.2020 tarihleri arasında davalı Şirketler bünyesinde sigorta primlerinin SGK’ya yatırıldığı, dönem dönem işten çıkışının yapılarak ertesi gün tekrar işe girişinin yapıldığı, dava dışı işçinin (8) kodundaki “Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle” gerekçesi belirtilerek işteri çıkışının gerçekleştirildiği ve davacı … tarafından dava dışı işçiye 05.05.2020 tarihinde net 32.467,97 TL ödemenin …. kanalıyla yapıldığı anlaşılmıştır. Nitekim, dava dışı işçi …’nin emeklilik nedeniyle iş akdinin sona erdiğinden kıdem tazminatına hak kazandığı anlaşılmaktadır.
Dava dışı işçi …’nin 13.12.2012-29.04.2020 tarihleri arasındaki hizmet süresi olan 7 yıl 4 ay 16 gün (72694 gün) ve iş akdinin sona erdiği 29.04.2020 tarihi dikkate alınarak som 30 günlük aylık brüt ücreti olan 2020 Mart ayındaki brüt 5.228,82 TL (kIdem tazminatı tavanının altında) üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmıştır.
Raporda ki Tablo 1’den görüleceği üzere; dava dışı işçi …’ye ödenmesi gereken kıdem tazminatı tutarı brüt 38.487,94 TL / net 38.195,82 TL’dir. Davacı …’ce dava dışı işçiye banka kanalıyla 05.05.2020 tarihinde net 32.467,97 TL tutarında klem tazminatı ödemesi yapılmıştır.
Bu durumda, tarafımca rücu hesaplamasında esas alınacak rakam, dava dışı İşçiye kıdem tazminatı olarak fiilen ödenen tutar, ödenmesi gerekenden daha düşük bir tutar olan ve davacı Kurumca da talebini oluşturan net 32.467,97 TL olmaktadır.
Dava dışı …’ye ait SGK Hizmet Dosyasının incelenmesi sonucunda;
– 13.12.2012-31.05.2014 tarihleri arasında 534 gün … Özel Eğitim Ltd. Şti.’nde;
-01.06.2014-31.05.2017 tarihleri arasında 1095 gün … Turizm Ltd. Şti nde;
-01.06.2017-31.07.2018 tarihleri arasında 427 gün … Turizm Ltd. Şti.’nde; :
-01.08.2018-29.04.2020 tarihleri arasında 638 gün … Özel Eğitim Utd. Şti.’nde; olmak üzere toplamda 2.694 gün (534 + 1095 + 427 + 638) çalıştığı görülmüştür. Bu itibarla; dava dışı işçi …’nin davalı Şirketler … Özel Eğitim Ltd. Şti.’nde toplamda 1.172 gün (534 + 638); … Turizm Ltd. Şti.’nde 1095 gün; … Turizm Ltd. Şti.’nde 427 gün çalıştığı tespit edildiği,
Bu itibarla, yapılan hesaplama sonucunda, dava dışı işçiye kıdem tazminatı ödemesi yapan davacı … tarafından davalı Şirketler … Özel Eğitim Ltd. Şti.’ne 7.062,45 TL’yi, … Turizm Ltd. Şti.’ne 6.598,45 TL’yi, … Turizm Ltd. Şti.’ne 2.573,09 TL’yi rücu edebileceğinin bulunduğu; bu miktarlara aşağıdaki tabloda yer verildiği, Davalı şirketlerin dava dışı işçiyi çalıştırıldığı süre ile orantılı olacak şekilde davacı …’nin, dava dışı işçi …’ye ödediği kıdem tazminatını bu davalı Şirketlere de yarı aranda yani %50’lik kısım için rücu edebileceği şeklinde hesaplamaların yapıldığı…” bildirilmiş. Bilirkişi raporunda eksik olduğu belirtilen davacının davalı Şirketlerden … Turizm Ltd. Şti. ve …. Turizm | arasında yapıları hizmet sözleşmelerini dosyaya 04/10/2021 tarihinde ibraz ettiği, Sözleşmelerin dosyaya dava açılırken sunulan … Özel Eğitim Taşımacılık Tic.Hiz.San.Tic.Ltd ile yapılan sözleşme ile aynı içerikte olduğu görüldü,
Rapor da içeriğine mahkememizce de itibar edilmiş ancak kıdem tazminatından davacı işveren ve davalıların yarı yarıya sorumlu oldukları yönündeki bilirkişi tespiti mahkememizce uygun bulunmadığından davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerin tamamını talep etme hakkı bulunduğu değerlendirilmiştir. (Emsal Yargıtay 23.HD, 26.01.2021 tarih ve 2019/2339 E, 2021/225 K sayılı ilamı)
Tüm dosya kapsamına göre; davacı kurum ile davalı şirketler arasında “”..Sürücü ve Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmeti Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme gereğince davalı şirketlerin belirlenen süre içerisinde işe başlayıp dava dışı işçiyi çalıştırdıkları, sözleşmelerin hizmet alımına ilişkin tip sözleşme olduğu ve tüm sözleşmelerde ortak “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 23. (bazı sözleşmelerde 22 maddesi olarak yer almış) maddesinde “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı bölümünde belirlenmiş olup yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmünün yer aldığı düzenlenmiştir. Tip söz leşleşmenin 22.mad. atıf yapılan, Hizmet işleri genel Şartnamesinin altıncı bölümünde yer alan 38.mad.de çalışanların özlük haklarının düzenlendiği, taraflar arasında imzalanan Hizmet alım sözleşmeleri ile teknik şartnamelerde asıl işveren tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemesinden ötürü alt işverene rücu edilebileceğine dair açık bir hükme yer verilmediği, ancak taraflar arasında imzalanan Hizmet alım sözleşmeleri ile teknik şartnamelerin hükümlerinde iş kanunu kapsamında ortaya çıkan tüm yükümlülüklerin yüklenici- alt işverenlere ait olduğu düzenlendiğinden davacının dava dışı işçiye iş kanunundan kaynaklanan kıdem tazminatı ödediği miktarın, davalılardan dava dışı işçinin kendi dönemlerinde çalıştığı süreyle sınırlı olmak üzere rücuen talep edebileceği, değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak; 23/08/2021 tarihli bilirkişi hesaplamasına göre; dava dışı işçinin, davalı şirketlerin alt işveren olduğu sözleşme çerçevesinde davacıya ait işletmede çalışmış olup, hizmet alım sözleşmesine göre de sorumluluk alt işverenlere ait olduğundan, davacının ödediği “kıdem tazminatı yönünden” hesap edilen tüm alacağından, dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemi kapsayan kısmıyla sınırlı olarak oranlanma yapılmak suretiyle davalılardan talep edebileceği mahkememizce değerlendirildiğinden ( Yargıtay 23.HD, 27.01.2020 tarih ve 2019/564 E, 2020/429 K sayılı ilamı) davanın kabulü ile dava tarihi olan 02/04/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Ankara Bam 4. HD 2019/132 E, 2021/334 K, sayılı ilamı)
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1- Davanın KABULÜNE;
a-14.124,89-TL işçilik alacakları ödemesinin dava tarihi olan 14/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Özel Eğitim Taşımacılık Tic.Hiz.San.Tic.Ltd şirketi’nden,
b-13.196,89-TL işçilik alacakları ödemesinin dava tarihi olan 14/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Turz. AŞ. Oto. Gıda. Ürün. Tem.Hiz.İlet. San. Dış. Tic. Ltd. Şirketi’nden, tahsili ile davacıya verilmesine,
c-5.146,19-TL işçilik alacakları ödemesinin dava tarihi olan 14/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Turz.Taş.Hiz.veİnş.San.Dış.Tic. Ltd. Şirketi’nden, tahsili ile davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununa göre alınması gereken 2.217,88 TL harçtan peşin alınan 554,48 TL harcın mahsubu ile eksik 1.663,40 TL harcın davalılardan (723,50 TL sinin … Özel Eğitim Taşımacılık Ltd.Şti’den, 676,00 TL’sinin … turizm Taşımacılık .. Ltd.Şti’den, 263,81 TL’sinin … Turizm Taşımacılık .. Ltd.Şti’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından peşin yatırılan 613,78 TL harç ile, ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen 850,50 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 1.464,28 TL’nin kabul ve red oranına göre yapılan hesaplamada (636,96 TL sinin … Özel Eğitim Taşımacılık Ltd.Şti’den, 595,08 TL’sinin … turizm Taşımacılık .. Ltd.Şti’den, 232,23 TL’sinin … Turizm Taşımacılık .. Ltd.Şti’den tahsili ile işbu davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-14. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalılardan ( 574,20 TL sinin … Özel Eğitim Taşımacılık Ltd.Şti’den, 536,44 TL’sinin … turizm Taşımacılık .. Ltd.Şti’den, 209,35 TL’sinin … Turizm Taşımacılık .. Ltd.Şti’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince;
Davalı … Özel Eğitim Taşımacılık Tic.Hiz.San.Tic.Ltd şirketi yönünden hesap ve takdir olunan 5.100,00 TL,
Davalı … Turz. AŞ. Oto. Gıda. Ürün. Tem.Hiz.İlet. San. Dış. Tic. Ltd. Şirketi yönünden hesap ve takdir olunan 5.100,00 TL,
Davalı … Turz.Taş.Hiz.veİnş.San.Dış.Tic. Ltd. Şirketi yönünden hesap ve takdir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
HMK 333. Maddesi uyarınca Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; Davacı vekilinin yüzüne karşı, karşı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13.12.2021