Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/384 E. 2022/223 K. 23.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/384
KARAR NO : 2022/223

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 23/06/2021
KARAR TARİHİ : 23/03/2022
K.YAZIM TARİHİ : 23/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı…vekili dava dilekçesinde özetle; Muris … adına Merkez Bankası’nın D grubu 1’lik 1403 numaralı bir adet hisse senedi mevcut olduğunu, hisse senedi aslının tüm aramalara rağmen bulunamadığını, hisse senedinin mirasçılar adına intikalinin yapılabilmesi için, Merkez Bankası Kanunu’na göre hisse senedinin aslını ibraz etme zorunluluğu olduğunu, Muris … namına yazılı olan Merkez Bankası’nın hisse senedi zayi olduğu için, senetlerin iptaline dair mahkeme kararı alındığında merkez bankasından yeni hisse senedi talep edileceğini, bu nedenle hisse senedinin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
DELİLLER:
İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Karar sayılı mirasçılık belgesinde …’nun 18/10/2013 tarihinde vefat ettiği ve 12 mirasçılarının gösterildiği davacı …’nun 02/08/1939 doğumlu olduğu anlaşılmıştır.
T.C.Merkez Bankası’nın 11.01.2022 tarihli yazısına göre Banka hissedarlar pay defterinde, “…”
na, 10 kr. (On Kuruş) itibari değerde, (D) sınıfı 1’lik 4103 numaralı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası hisse senedinin herhangi bir işleme konu olmadığı ve Bankaya senet ibrazı yapılmadığı, Banka hissedarları adına düzenlenen hisse senetlerinin hissedarlara ya da vekillerine teslim edilmekte olup senet suretlerinin Bankada saklandığını, ayrıca, Bankanın hisse senetlerinin borsaya ko
te olmadığı ve borsada işlem görmediğini, Banka hisse senetlerine ilişkin tüm hakların yalnızca hissedarlarca veya yetkili vekillerince kul
lanılabilmekte ve hissedarın vefatı halinde Türk Medeni Kanunu’nun 640’ıncı maddesi uyarınca mirasçıların, terekeye dahil mallar üzerinde mülkiyet hakkına ve zilyetliğe kanunen elbirliği ile (iştirak halinde) malik
aları nedeniyle, tasarrufi işlemlerini hak ortaklığı devam ettiği müddetçe birlikte yapmalarının gerektiğini, hisse senetlerinin satış yoluyla üçüncü şahıslara devrinin mümkün olduğunu, söz konusu işlemin gerçekleştirilebilmesi için hisse senedini satan ile satın alan kişilerin veya yetkili hamillerinin birlikte bankaya ve … Bankası şubelerine başvurarak satış beyannamlerini imzalamaları gerektiğinin belirtildiği görülmüştür.
… İstanbul A.Ş’nin 03.02.2022 tarihli yazısında müşteriye ait kimlik bilgisinin bulunmadığı ve yazıya ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığının bildirildiği görülmüştür.
Dava konusu senede ilişkin mahkememizce yasal ilanların yapıldığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nun 757 ve devamı maddelerine göre kıymetli evrakın davacının iradesi dışında elinden çıkması nedeni ile açılan iptal davasıdır.
4721 sayılı TMK’nın 599.maddesi uyarınca miras, murisin ölümü ile bir bütün olarak mirasçılarına geçeceği,
4721 sayılı TMK’nın 640.maddesinde, birden çok mirasçı bulunması halinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşmaya kadar, mirasçılar arasında terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana geleceği, mirasçıların terekeye elbirliği ile sahip olacakları ve sözleşme veya kanundan doğan temsil yada yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf edecekleri, mirasçılardan birinin istemi üzerine Sulh Hukuk Mahkemesi’nin miras ortaklığına paylaşmaya kadar bir temsilci atayabileceği,
4721 sayılı TMK’nın 644. maddesinde, bir mirasçının, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakiminin, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet edeceği, elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verileceği,
4721 sayılı TMK 688. maddesinde, paylı mülkiyette birden çok kimsenin, maddi olarak bölünmüş olmayan bir şeyin tamamına belli paylarla malik olacakları, paylı mülkiyette paydaşlardan her birinin kendi payı bakımından malik hak ve yükümlülüklerine sahip olacağı, payını devredilebileceği, rehnedilebileceği ve alacaklılar tarafından haczettirilebileceği,
4721 sayılı TMK’nın 701. maddesinde, kanun veya kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyetinin elbirliği mülkiyeti olduğu,
4721 sayılı 702. maddesinde, ortakların hakları ve yükümlülüklerinin, topluluğu doğuran kanun veya sözleşme hükümleri ile belirleneceği, Kanunda veya sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça, gerek yönetim, gerek tasarruf işlemleri için ortakların oybirliğiyle karar vermeleri gerekeceği, sözleşmeden doğan topluluk devam ettiği sürece, paylaşma yapılamayacağı ve bir pay üzerinde tasarrufta bulunulamayacağı, ortaklardan her birinin, topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabileceği, bu korumadan bütün ortakların yararlanacağı, hükümleri yer almaktadır.
Birden çok mirasçı bulunması halinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşıma kadar, mirasçılar arasında terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana geleceği, mirasçıların terekeye elbirliği ile sahip olacakları ve sözleşme veya kanundan doğan temsil yada yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf edeceklerinden kural olarak tek başlarına veya birkaçı birlikte hareketle terekeye dahil hakkın biri üzerinde tasarrufta bulunamazlar.
Anonim şirket paylarının kolay devredilebilirliği de hamiline veya nama yazılı olmasına göre de değişmektedir. 6762 sayılı TTK’nın 416. maddesinin 2. fıkrasında ”Devir ciro edilmiş senedin devralana teslimi ile olur. Şu kadar ki; devir, şirkete karşı ancak pay defterine kayıtla hüküm ifade eder.” hükmü bulunmakta olup, 417. maddenin son fıkrasında ise ”Şirkete karşı ancak pay defterinde kayıtlı bulunan kimse ortak sıfatını haizdir.” denilmektedir.
Zilyetliğin devri suretiyle el değiştiren hamiline yazılı paylar devir kolaylığı sağlarken TTK 490/1. maddesinde nama yazılı payların devrinin kanunen veya esas sözleşme hükmü ile sınırlandırılması mümkündür, TTK’nun 492. maddesinde, esas sözleşmede nama yazılı payların ancak şirketin onayıyla devredilebileceğinin belirtilebilir olduğu, 491/1. maddesinde göre bedeli tamamen ödenmemiş nama yazılı payların ise mirasın paylaşımı yoluyla devredilmemişse ancak şirketin onayı ile devrolunabileceği, 493/4. maddesinde paylar; miras, mirasın paylaşımı, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya cebrî icra gereği iktisap edilmişlerse, şirket, payları edinen kişiye, sadece paylarını gerçek değeri ile devralmayı önerdiği takdirde onay vermeyi reddedebileceği, 494/2. maddesinde, payların miras miras paylaşımı gereği iktisap edilmeleri halinde, bunların mülkiyetinin ve bunlardan kaynaklanan malvarlığına ilişkin hakların derhal, genel kurula katılma haklarıyla oy haklarının ise şirketin onayı ile birlikte devralana geçeceği şirket, onaylamaya ilişkin istemi aldığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde reddetmemişse veya ret haksızsa, onay verilmiş sayılacağı, TTK m. 494’ün gerekçesinde de anonim şirketin onayının söz konusu nama yazılı payların mülkiyeti üzerinde belirleyici ve tanımlayıcı bir hukuki işleve sahip olduğu, bu durumda dava konusu hissenin ait olduğu Merkez Bankasının cevabi yazısına göre Türk Medeni Kanunu’nun 640’ıncı maddesi uyarınca mirasçıların, terekeye dahil mallar üzerinde mülkiyet hakkına ve zilyetliğe kanunen elbirliği ile (iştirak halinde) malik olmaları nedeniyle, dava konusu nama yazılı hisse senedi ile tasarrufi işlemlerini hak ortaklığı devam ettiği müddetçe birlikte yapmalarının gerektiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 484. vd. maddeleri uyarınca kıymetli evrak mahiyetinde olduğu aynı kanunun 657. maddesinde nama yazılı hisse senetlerinin iptalinin hamiline yazılı senetlerin iptaline ilişkin 661. maddesi hükmü dairesinde iptali mümkün olmakla birlikte anonim şirket ortağı ancak sahip olduğu hisseleri devredebilir. Sahip olunmayan hisselerin devri, davalı…şirket açısından bağlayıcı nitelikte değildir. 6762 sayılı Kanunun nama yazılı pay senetleri ciro ve teslim ile devredilir, devir şirkete karşı pay defterine kayıtla hüküm ifade eder.
Keza yargılama aşamasında; Merkez Bankası Esas mukavele 6. maddesi gereğince diğer mirasçıların bankaya karşı haklarını kullanabilmek bakımından davalının mümessil tayin ettiklerinin belirilmediği ve davacının nama yazılı senette tek başına hak sahibi olduğuna ilişkin delil bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek ve aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
DAVANIN REDDİNE,
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile eksik 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı…tarafından yapılan yargılama giderinin davacı…üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
Dair, davacı…vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/03/2022
Katip … Hakim …
¸[e-imzalıdır] ¸[e-imzalıdır]