Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/28
KARAR NO : 2023/565
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/07/2013
KARAR TARİHİ : 12/07/2023
K.YAZIM TARİHİ : 21/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı … Ltd. Şti. Arasında 04/04/2012 tarihli … sözleşmesi akdedildiğini, akitten sonra işlerin yapımı sırasında yapılan proje değişiklikleri ve yeni işler nedeniyle de ücreti akitten ayrı olacak şekilde yeni kalemlerinde müvekkili şirket tarafından yapılacağı hususunda anlaşıldığını, müvekkili şirketin sözleşmeye uygun olarak çalışmalarını sürdürdüğünü, yükümlülüklerini yerine getirdiğini, ancak davalı yanın TTK hükümleri doğrultusunda basiretli bir tacir gibi davranmadığını, sözleşmeye uygun olarak davranmadığını, proje değişiklikleri taleplerinde bulunarak, zaman enerji ve maddi kayıplara sebep olduğunu, davalı şirket, müvekkili şirketin sözleşmenin gereklerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirmesine rağmen, yükümlülüklerini yerine getirmediğini, sözleşmenin 11.mdddesi gereğince davalı şirket ödemeleri süresinde yapmadığını, bu nedenle müvekkili şirketin zor durumda kaldığını, tüm kaynaklarını bu iş için tükettiği için batma noktasına geldiğini, ödemelerin sözleşmeye aykırı bir şekilde yapılmaması nedeniyle müvekkili şirket aleyhine protestolar çekildiğini, icra takiplerine maruz kaldığını, ödemelerin yapılmadığı da davalı şirketin şirket defterleri ve faturalarından görüleceğini, yapılan ödemelerinde davalı tarafından resmi ve yazılı belgelerle ispatının kanuni zorunluluk olduğunu, tadilat ve onarım işleri sırasında davalı şirket tarafından projede sıkça değişiklikler yapıldığını, işin yapımı sırasında ki bu değişiklikler ve öncelik sırasının değişmesi nedeniyle işin yapımında davalı şirketin dahilinde ve müvekkili şirketi de zarara uğratan süre uzamaları meydana geldiğini, iç dekorasyonun yapımı için dış cephe ve pencerelere ilişkin değişiklikler nedeniyle bu yapımların bitirilmesinin beklenmesi zorunluluğunun doğduğunu, bu işlere ilişkin alımlarda müvekkili şirket tarafından yapıldığını, faturaların mevcut olduğunu, arzedilen ve resen görülecek nedenlerle; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 94.250,00TL bakiye ücretin 13/07/2012 ihtarname tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile beraber davalıdan tahsiline hükmedilmesine ve yargılama harç ve giderleri ile ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 04/04/2012 tarihli sözleşme gereği 44.600,00TL nakit olarak davacı şirkete elden verildiğini, ayrıca granit için 4.350,00TL ve parke için 4.250,00TL olmak üzere toplam 8.600,00TL malzeme olarak davacı şirkete sağlandığını, sonuç olarak davacının talep ettiği miktarın 53.200,00TL’lik kısmı halihazırda kendisine ödendiğini, bunun dışında, dış cephe camlar ile iç cam alüminyum doğrama ve kombi tesisatı için toplam 26.500,00TL dava dışı firmalara davalı müvekkilince ödendiğini, yapılmayan işler ile ayıplı yapılan işlerin bedelinin ise 25.210,00TL olduğunu, toplam alacaktan düşülmesi gerektiğini, böylece yapılan ödemeler de göz önüne alındığında, sözleşmeden doğan borcun fazlasıyla ödenmiş bulunmakla, davacı yanın müvekkilinden herhangi bir alacağı kalmadığını, kaldı ki, davacı şirketin kendisine gönderilen ihtarnamelere herhangi bir cevap vermediğini, yaptığı işi yarım bırakarak müvekkili şirketin işlerinin aksamasına ve zarara uğramasına sebep olduğunu, bu nedenlerle, haksız istemin reddine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
KARŞI DAVA Müvekkili şirketin, asıl davanın davacısı … İnş. Nak. Dan. San. Tic. Ltd. Şti.’nin sözleşme ile taahhüt ettiği işi yarım bırakması sebebiyle maddi ve manevi zarara uğradığını, müvekkili şirketin eğitim faaliyetine başlayabilmesi için gereken tadilat işlerinin yarım bırakılmış olması ve eksik tadilatların başka firmalara yaptırılması zaman ve iş gücü kaybına sebep olduğunu, devam eden tadilatlar nedeniyle müvekkili eğitime dört hafta gecikmeli olarak başladığını ve bu durumun müvekkiline ait özel okula yaptırılan kayıtlarda azalmaya sebebiyet verdiğini, bahsi geçen tüm zararlar ile ilgili delillerin müvekkili şirket nezdinde bulunduğundan, taraflarınca ileride mahkemeye sunulacağını, açıklanan nedenlerle fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere şimdilik 5.000,00TL maddi ve 5.000,00TL manevi tazminat üzerinden karşı davalarının kabulü ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve karşı dava etmiştir.
KARŞI DAVA CEVAP: Davalı yanın gerçeğe aykırı olarak müvekkili şirketin iş yarım bıraktığını ve bu nedenle maddi ve manevi zarara uğradıklarını, zaman ve iş gücü kayıplarına sebep olduğunu, eğitime geç başlanıldığını, kayıtlarda azalmaya sebebiyet verildiğini iddia ederek maddi ve manevi tazminat talepli karşı dava açıldığını, davalı yanın iddialarının gerçeğe aykırı olduğunu, dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiğini, karşı dava konusu zarar doğmamakla birlikte bir an için doğmuş bile kabul edilse, müvekkili şirketin alacak davasını açtıktan sonra davanın ikamesi gerçeğini ortaya koyduğunu, davalı yanın yaklaşık iki sene bu zararlarını talep yoluna gitmediğini, davalı yanın zarara uğradığını, ana davada görüleceği üzere gecikmelere sözleşme hükümlerine aykırı davranması ve ek taleplerinin neden olduğunu, bu hususun tanıklarla ispatlanacağını, davalı yan eğitim sezonuna yeni yerinde devam ettiği gibi, eski yerini hiç kapatmamış olup eğitim ve kayıt faaliyetlerini orada devam ettirdiğini, kayıt ve öğrenci girişlerinin yıllar itibariyle istenmesi ve karşılaştırıldığında da bu hususun görüleceğini, hangi öğrenciden hangi tarih itibariyle ödeme alındığı banka kayıtları ve makbuzlarında mahkemece eksiksiz olarak istenmesini, yine vergi levha ve gelir vergisi ödemelerinin de talep edilmesini istediklerini, bu nedenlerle gerçeğe aykırı ve dava açıldıktan sonra açılan davanın reddi gerektiğini, yargılama gider ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ettiklerini, arzedilen ve resen görülecek nedenlerle cevaplarının kabulü ile davalarının kabulüne karar verilmesi ile; karşı dava yönünden; davanın reddi ile yargılama harç ve giderleri ile ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
DELİLLER:
04/04/2012 tarihli sözleşme
… sayılı dosyasında; alınan 23/07/2012 tarihli raporda; … adresinde yapılan keşifte, taraflar arasında 04/04/2012 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında bulunan işlerden yapılmayan veya ayıplı yapılan işlerin bedelinin 16.415,00TL, yine sözleşme kapsamında bulunup tespit isteyence yaptırıldığı beyan edelen imalatların bedelinin 8.800,00TL olduğu bildirilmiştir.
Tanık … “çalıştığım dershanenin onarım inşaatını davacı şirketin yapması hususunda sözleşme yapılmıştır, 19.05.2012 yılı itibariyle onarım yapılıp teslim edilecekti, o tarihte teslim edilmediği için eğitim için ruhsatı alamadık, benim sigorta girişim ve işe başlamam aksadı, 3 Ekim 2012 yılında işe başladım, ruhsatını da Eylül sonu gibi geç aldık, davacı şirket 19.05.2012 tarihinden sonra da çalıştılar hatırladığım kadarıyla Temmuz başı itibariyle çalışmayı bitirdiler, sorumlu … hoca bir bilirkişi getirdi, eksiklikleri tespit ettirdi, kalorifer tesisatında eksiklik var denildi ancak ben tam ne eksiklik vardır hatırlamıyorum , bu eksiklikler bilirkişice yazılı olarak belirlendi personele geldi ama kim olduğunu bilmiyorum, o eksiklikler tamamlandı, dershane eğitime başladı, dedi Davacı vekili tanık işe 03 Ekim itibariyle başladığını söylüyor daha geri tarih olan 19 mayıstan bahsediyor, uzmanlık alanı nedir, işin eksikliğini bilmesi için işin de ne olduğunu bilmesi gerekiry protokol kaç sayfa biliyor mu dedi. Tanıktan Soruldu: … beni eski öğretmenimdir, kuruma resmen işe başlamadan önce gönüllü olarak sözleşme yapılmadan birkaç aya öncesinde geldim işi öğrenmeye çalışıyordum, uzmanlık alanım memurluktur, mühendis değildir, protokolü görmedim, protokolü görmedim dedim ama sözleşme ise okudum, davalının akrabası değilim, ben olanları söyledim, dedi” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık … “ben 2009 tarihinde itibaren davalı şirketin dershanesinden çalışıyorum, 2012 yılında onarım işi yapıldı, ben tarih olarak tam bilmiyorum, tadilat sürerken tadilat neden bitmiyor, acaba dershane batıyormu diye çok zorlandık, veliler sordular, dershaneyi görmek istiyorlardı, eğitim süreci başlıyacaktı, biz tadilat bitmediği için dershaneyi gösteremedik, ben tarih olarak bilmiyorum ama bana dershane sorumlularının bana verdiği bilgiye göre sözleşme süresinde yapılmamış iş yoktu, hizmet veremedik, bu hususta çok sıkıntılar yaşadık, veliler gruplar haline batıyor musunuz diye geldiler, dedi” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık … “ben son 1 yıldır dershanede çalışıyorum, dershane işletenlerin kuzeniyim, o nedenle o çalışmaları biliyorum, davacı şirket dershane onarımına nisan ayının başında 04.04. De başladığını biliyorum, 45 gün içinde bitirileceğini duymuştum, iş bitmedi, davacı şirketin dershaneden ayrılışını tam olarak hatırlamıyorum, temmuz başı gibi olabilir, parke, kombi eksikti, fayanslarda eksiklik vardı, dershane olarak bunları tespit ettirdik, havalandırma da eksiklik vardı, şirket yetkilileri başka bir kişiyi getirip yaptırdılar, adını bilmiyorum ancak görsem tanırım, başkasına yaptırılan bedeli karşılandı. dedi ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık … “davacı şirket adına davalı şirkete ait … dershanesinin elektrik tesisat montaj işlerini yaptım, tam tarihin hatırlamıyorum, 1,5 yıl oldu, ben elektrik işlerinin tamamının % 100 olarak yaptım, elektrik işi ile birlikte asma tavan, diğer boya vs işler yapılıyordu, son durumu ben bilmiyorum, ben elektrik işini yaptım,dedi Davacı vekili havandırma işini tanık yapmış mu o durum sorulsun dedi Tanık : havalandırmanın elektrik tesisat işini ben yaptım, tesisatçı hava üfleme işini de yapmıştı, tüm havalandırma işi tümüyle ben ordayken bitmişti, ben ekip olarak kendi ekibimle çalıştım parayı alamadım, çok cüzzi bir miktarını ödediler, mağdur olan biz olduk, dedi Davalı vekili; tanık bu işte çalışmadığını iddia ediyoruz, çalıştığını iddia ediyorsa adresini söylesin, dedi Tanık: … bir iş merkezinin arka cephesinde idi, otomobille gidip geldim, adres lazım olmadı, tesisat işlerini … usta, boya işlerini Cevap usta yaptı, araçla götürebilirim, iş merkezinin adını hatırlayamadım, dedi ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık … “… bulunan bir dershanenin onarım işinde çalışmıştık, yanında banka ve bir iş merkezi vardı, ben sıhhı tesisatını yaptım, alçıpan bölme işlemlerini, demir doğrama, 1,5 yıl kadar önce çalıştık, ben tesisat işini ortalama 20 gün içinde bitirdim, tümüm yaptım, eksik bırakılan iş yoktu, dedi Davacı vekili, tanığasorulsun, bu iştenbaşka davalı tarafın talebi ile ilgili yapılan iş varmı diye sorulsun dedi Tanık, asma tavan işleri vardı, demir doğrama işleri varrdı, ekstra işler vardı, o işleri de istediler onları da sonradan yaptık dedi beyanı okundu imzası alındı. Davalı asil tanık hangi doğramaları yapmıştır, dedi Tanık alçıpanların demir aksamlarını yaptık, asma tavanyaptık, kafeterya çıkış demir merdiven, kırım, yaptık, teresa çıkış demir merdiven ayrıca tesisat yaptık dedi” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi kurulundan alınan 30/03/2015 tarihli raporda; Davacı-karşı davalı … İnşaat Ltd.Şti ile davalı-karşı davacı …arasında imzalanan 04.04.2012 tarihli sözleşme 6098 sayılı TBK.nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen … sözleşmesi mahiyetinde olduğunu, sözleşme gereğince davacı-karşı davalı yüklenici, davalı-karşı davacı iş sahibine ait dersane binasında sözleşmede kararlaştırılan imalat ve tadilat işlerini yapacak, davalı-karşı davacı iş sahibi ise 80.000,00 TL+KDV.nden ibaret iş bedelini ödeyeceğini, davacı-karşı davalı yüklenici, sözleşme kapsamındaki işleri yapıp teslim ettiğini, ayrıca sözleşme dışı işler de yaptığını ileri sürerek, bakiye iş bedeli 94.250,00 TL.nın faizi ile davalı-karşı davacıdan alınmasını talep ettiğini, davalı-karşı davacı iş sahibi ise davacıya 53.200,00 TL ödediğini, sözleşme konusu işin eksik ve ayıplı yapıldığını savunmuş, işin süresinde tamamlanmamasından dolayı eğitime gecikmeli başlamak durumunda kaldığını ileri sürerek 5.000,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminat talep ettiğini, davalı-karşı davacı iş sahibinin sunduğu makbuzlara göre ödeme tutarı 39.300,00 TL.dir. Defterleri ibraz edilmediğinden incelemesi yapılamamış, 53.200,00 TL ödeme savunması denetlenemediğini, davalı-karşı davacı, sözleşme konusu işe dair mahkeme aracılığı ile tespit yaptırdığını savunduğunu, ancak, …. sayılı dosyası sunulu olmadığını, bu itibarla, sözleşme konusu işin yapılıp yapılmadığını, eksik yada ayıplı imalat bulunup bulunmadığını, sözleşme dışı iş yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise bu işler için gereken sürenin ve bedelinin tespiti için, ilgili tespit dosyasının sunulması yada heyetimizce mahallinde inceleme yapılmasına yetki verilmesi gerektiğini, ayrıca, tarafların karşılıklı keşide ettikleri ihtarnamelerin tebliğ evrakları da sunulmadığını, bahsi geçen hususların ikmali halinde, iş bedeli götürü olarak kararlaştırıldığından, yüklenicinin hakedeceği iş bedeli, yapılan işlerin toplam işe oranlanması sureti ile belirlenebilecek, sözleşme dışı iş yapılmış ise bu işlerin de yapıldığı yıl piyasa fiyatı ile bedeli belirlenebilecek, ödeme tutarı da gözetilerek, tarafların borç-alacak durumları değerlendirilebileceğini, davalı-karşı davacı, sözleşme konusu işe dair mahkeme aracılığı ile tespit yaptırdığını savunmuş ise de … sayılı dosyası sunulu olmadığından, sözleşme konusu işin yapılıp yapılmadığını, eksik yada ayıplı imalat bulunup bulunmadığını, sözleşme dışı iş yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise bu işler için gereken sürenin ve bedelinin tespiti için, ilgili tespit dosyasının sunulması yada heyetimizce mahallinde inceleme yapılmasına yetki verilmesi, tarafların keşide ettikleri ihtarnamelerin tebliğ şerhlerini sunmaları halinde mahkemenin talimatı doğrultusunda rapor tanzim edilebileceği bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan 21/06/2016 tarihli ek raporda; Taraflar arasında düzenlenen sözleşme metninin proje yapım işine ait proje danışmanlık hizmet alımı sözleşmesi olduğu ancak sözleşme bedelinin 80.000 TL olduğu ve tarafların iddia ve savunmaları dikkate alındığında işin anahtar teslimi götürü bedel yapım işi olduğunu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin olması gereken eklerinin dosya kapsamında bulunmadığını (proje, teknik şartname, mahal listesi vb.) davacı tarafından yapıldığı iddia edilen sözleşme dışı imalatların neler olduğuna ilişkin tevsik edici bilgi ve belgenin dosyada bulunmadığını, davalı yanca sözleşmenin feshi sözleşme şartlarına uygun olmadığından davalının gecikme cezası ve maddi zarar talebinde bulunamayacağını, davacının sözleşme kapsamında gerçekleştirmiş olduğu iş yüzdesinin 87,06 olduğu ve bedelinin KDV dahil 82.184,64 TL olduğunu, davacıya iki adet makbuz karşılığında nakit 39.300 TL ödeme yapıldığı ve davacının davalıdan 42.284,64 TL alacağı bulunduğunu, davacının sözleşme kapsamında eksik ve ayıplı bıraktığı iş yüzdesinin 012,94 olduğu ve bedelinin KDV hariç 10.335,00 TL olduğunu, davalı tarafından yapıldığı iddia edilen granit ve parke işlerine ait ödeme belgelerinin dosyaya ibrazı halinde bu imalatların da bedelinin davacı alacağından düşülmesi gerektiğini, davacı tarafa ait 2012 yılı Ticari Defterterleri ibraz edilmediği için incelenemediğini, davalı tarafa ait 2012 yılı Ticari Defterleri incelenmiş olup, davalıya ait 2012 yılı Ticari Defter kayıtlarından davalının davacıya herhangi bir borcunun olup olmadığının anlaşılamadığını, taraflara ait Ticari Defter kayıtları üzerinden görüş bildirilemeyeceği bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan 12/12/2017 tarihli 2. Ek raporda: Taraflar arasında düzenlenen sözleşme metninin proje yapım işine ait proje danışmanlık hizmet alımı sözleşmesi olduğu ancak sözleşme bedelinin 80.000 TL olduğu ve tarafların iddia ve savunmaları dikkate alındığında işin anahtar teslimi götürü bedel yapım işi olduğunu, davalı yanca sözleşmenin feshi sözleşme şartlarına uygun olmadığından davalının gecikme cezası ve maddi zarar talebinde bulunamayacağını, davacının sözleşme kapsamında gerçekleştirmiş olduğu iş yüzdesinin *487,06 olduğu ve bedelinin KDV dahil 82.184,64 TL olduğunu, davacıya iki adet makbuz karşılığında nakit 39.300 TL ödeme yapıldığı ve davacının davalıdan 42.284,64 TL alacağı bulunduğunu, davacının sözleşme kapsamında eksik ve ayıplı bıraktığı iş yüzdesinin 412,94 olduğu ve bedelinin KDV hariç 10.335,00 TL olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan 20/11/2022 tarihli 3. Ek raporda: Davalı-karşı davacı vekili tarafından dosya sunulan A4 boyutundaki 2 adet kat planının ilgili kurumlarca onaylı olmadığı, kat planların üzerindeki tarihin 24.02.2020 tarihli olduğunu, bu tarihin işin yapıldığı tarihten 8 yıl sonrasına ait olduğu, planların sadece kat planı olup dava konusu işte ilgili olarak yapılan imalatlar hakkında bir fikir vermediğini, herhangi bir teknik şartname, mahal listesi sunulmadığını, sözleşme dışı ek imalatlar ile ilgili tevsik edici herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığını, işin teslim tarihinin açık ve net olarak tespit edilemediğini, dosyasındaki mevcut bilgi ve belgelere göre eksik ve ayıplı iş bedelinin 11.880,00 TL olarak hesaplandığını, davacının yapmış olduğu iş yüzdesinin 485,15 ve iş bedelinin KDV dahil 80.381,60 TL olduğunu, davacıya toplamda 39.300,00 TL ödemede bulunulduğu,
davacının 41.081,60 TL alacağının bulunduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan 27/04/2023 tarihli 4. Ek raporda: Dosyasındaki mevcut bilgi ve belgelere göre eksik ve ayıplı iş bedelinin 11.880,00 TL olarak hesaplandığını, davacının yapmış olduğu iş yüzdesinin %85,15 ve iş bedelinin KDV dahil 80.381,60 TL olduğunu, davacıya toplamda 39.300,00 TL ödemede bulunulduğunu, davacının 41.081,60 TL alacağının bulunduğunu, davalı vekilince fotokopi olarak sunulan ve tarihsiz olan yazının mahkemece kabulü halinde 4.354 TL granit bedelinin davacı alacağından düşülmesi suretiyle davacı alacağının 36.727,60 TL olarak belirlendiğini, taraflar arası düzenlenen sözleşmenin 17. maddesi gereği davalı işverenin çekmiş olduğu ihtarnamede en az 15 gün süre vermesi gerekirken 7 gün süre verdiğinin görüldüğünü, davalı yanca çekilen ihtarnamenin sözleşmenin ilgili maddesi hükmüne uygun olmadığının değerlendirildiği bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; Asıl dava … sözleşmesi kapsamında iş bedelinin tahsili talebi olup, karşı dava sözleşme gereğinin yerine getirilmediği iddiası ile maddi manevi zarar talebidir.
04.04.2012 Tarihli … Sözleşmesinde Davacı … … Nak. Dan. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti ile davalı … Ltd. Şti. arasında imzalanan 04.04.2012 tarihli…Onarım İşi sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmenin,
Hizmetlerin niteliği başlıklı 3. maddesi gereğince, proje kapsamında yer alana konuların, elektrik tesisatı işleri, temiz su ve pis su imalatı tesisatı işleri, kombi petek ve tesisatı işleri, parke ve granit imalat işleri, taş yünü tavan imalatı kaplaması işleri, alçıpan bölme duvar imalatı işleri, mevcut kapıların yapılması imalatı işleri, tuvalet bölmeleri ve imalatı işleri, alçı ve boya imalatı işleri, 16güvenlik kamerası, ses sistemi, zil sistemi, yangın sistemi imalatı işleri, havalandırma tesisatı imalatı işleri, kantin dolabı ve tezgah yapım imalatı işleri, iç sınıflarda cam imalatı işleri, demir karkas imalatı işleri, kazanlı kombi alınması işleri olduğu,
Sözleşmenin konusu ve kapsamı başlıklı 4. maddesi gereğince, madde 3 de belirtilen projelendirme hizmetlerinin içeriklerinin;
Düzenlemesi yapılacak alanın etütlerinin yapılarak alan verilerinin ortaya konulacağı, proje alanının ihtiyaç programı, proje ilkeleri, onarım düzenlemesinin yapılacağı,
Onarım alanındaki tüm elemanların ölçülendirilmesi, malzemelerin belirlenmesi, kesitgörünüşlerin hazırlanması, gerekli görülmesi halinde projede yer alacak kapalı mekanların projelendirilmesi çalışmalarını içerdiği,
Yapısal uygulama projeleri ile uygun görülen malzeme, konumları ve miktarlarının belirlendiği, onarım malzemeleri türleri ve adetlerinin olduğu listesini içeren onarım uygulama kesitlerinin yapılması,
Hazırlanan metrajlar üzerinden ilgili özel birim fiyatlar dikkate alınarak keşfin hazırlanması ile ilgili bilimsel bilgileri içeren uygulama dosyasının düzenleneceği,
Tüm çalışmaların orijinalleri ile birlikte CD veya DVD halinde teslim edileceği olduğu,
İşin süresi başlıklı 7. Maddesi gereğince, sözleşmede belirtilen işlerin sözleşme imza ve onaylanmasından sonra 25 (otuz) takvim gününde tamamlanacağı, inceleme ve onay sürelerinin bu süreye ekleneceği,
8. Maddesi gereğince, işveren, proje kapsamının genişletilmesini arzu ettiği takdirde, bu arzusunu yükleniciye bildireceği ve artan iş hacmi için ek sözleşme yapılacağı, ek iş bedelinin ek sözleşmede belirtileceği,
9.Maddesi gereğince, Projenin ve ana çalışmalarının ve sonuçlanmış halinin ilgili onay mercileri tarafından görüşülmesinin, madde 7 de belirtilen süre dışında olduğu,
10. maddesi gereğince, tarafların iradesi dışında vuku bulacak olağanüstü hallerde, sözleşmenin süresi içinde tamamlanmaması halinde işverenin sözleşmeyi ve projenin ikmal süresini gerektiği kadar uzatmayı kabul ettiği,
11.maddesi gereğince, onarım işiyle ilgili kullanılacak tüm malzemelerin yüklenici tarafından belirleneceği ve uygulanacağı,
12.maddesi gereğince, uygulama işlerinin maliyetlerinin artması ve işveren tarafından ek istekler olduğu takdirde karşılıklı görüşmelerden sonra ek bir sözleşme yapılarak fiyatlandırılacağı,
Yapılacak işin bedeli başlıklı 11.maddesi gereğince, işin bedelinin KDV hariç 80.000,00TL olduğunun kararlaştırıldığı görülmüştür.
Davanın mahkememizin …Esas sayılı dosyasında görülmekte iken mahkememizce …. sayılı kararı ile “Davacının yüklenici, davalının ise iş sahibi olduğu, davalıya ait dershanenin onarımı hususunda 04/04/2012 tarihinde yazılı … sözleşmesi yapıldığı, davacı tarafın ticari defterlerinin incelenmesi için, adres bildirmesine rağmen bildirdiği adreste ticari defterlerini bulundurmadığı, sonrasında da ibraz etmediği, bu nedenle davacı ticari defterlerinin incelenemediği, davalı tarafın ticari defterlerinde muhasebe usullerine uyulmadığından davacı faturalarının kayıtlı olup olmadığı, borç alacak ilişkisi hususlarının tespit edilemediği, ibraz edilen ihtarnamede davacının düzenleyip gönderdiği, 3 faturaya itiraz edilerek ihtarname ile süresi içerisinde iade edildiği, sözleşmenin 3. maddesi ile yapılacak işlerin niteliğinin belirlendiği, 7. maddesi ile de süresinin belirlendiği, 11. maddesinde iş bedelinin 80.000,00 TL + KDV olduğunun hükme bağlandığı, İş sahibi davalı tarafça mahallinde …. Mahkemesinde yapılan işlerle ilgili tespit yaptırıldığı, bilirkişi kurulunca, değişik iş tespit raporunda eksik işler olarak belirtilen bazı kalem işlerin, sözleşme kapsamında olmadığının tespit edildiği, götürü bedelli sözleşme olmakla yapılan işlerin yapılmayan işlerle oranlamasının yapıldığı, yüklenicinin yaptığı iş yüzdesinin %87,06 olup, bedelinin KDV dahil 82.184,64 TL yaptığı, eksik ve ayıplı işler yüzdesinin %12,94 bedelinin KDV hariç 10.335,00 TL yaptığı, davacı şirket yetkilisinin imzalarını kabul ettiği 2 adet makbuz ile 39.300,00 TL ödemede bulunduğu, bilirkişi raporunun denetime elverişli olduğundan hükme esas alındığı, davacı yüklenicinin 42.284,64 TL alacağı olduğu, dava tarihinden önce davalı temerrüde düşürülmediğinden dava tarihinden itibaren avans faizine hükmedilmesi gerektiği, karşı davada; bilirkişi mütalasında da belirtildiği üzere maddi zarar iddiasının ispatlanamadığı, taraflar arasında … sözleşmesi olup, hukuk mevzuatında cismani zarar ve kişilik haklarına saldırı kapsamında talep edebilecek manevi zararından bu dava yönünden şartları oluşmadığından karşı davanın her iki talebi yönünden de reddine” şeklinde karar verilmiştir.
Mahkememizin kararına yönelik davalı – karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine … sayılı ilamıyla ” bilirkişi heyetinden rapor ve ek raporlar alınarak karar verilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi heyetinin ek 2 raporunda tarafların dosyaya yeni bilgi ve belgeler sunmadıkları bilirkişi ek 1 raporunda belirtilen belgelerin dosya içerisine alınmadığı belirtilmesine rağmen mahkemece bilirkişi heyetinin ek 2 raporu doğrultusunda karar verilmiştir. Bilirkişi kök ve ek raporunda belirtilen proje, teknik şartname, mahal listesi, sözleşme dışı ek imalatlar ile ilgili tevsik edici belgeler, ilgili kamu kurumunun proje ve sözleşme ile ilgili onay belgeleri ilgili kurumdan celbedilerek işin teslim tarihinin açık ve net olarak ortaya çıkarılması gereklidir. İkinci olarak davacı tarafın ticari defter ve belgelerini sunmadığı görülmektedir. Mahkemece davacı tarafa yöntemince ihtarlı davetiye çıkartılarak davacı ticari defterleri temin edilmelidir. Böylelikle tarafların ticari defter ve belgeleri de temin edildikten sonra dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edilerek tarafların ticari defter ve belgelerinin incelettirilmesi, dosyaya kazandırılacak belgeler çerçevesinde eserin teslim edilmesi gereken tarih gözetilerek tarafların sözleşmede belirtilen edim yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerinin irdelenmesi bu bağlamda davacı yüklenicinin fazla imalat iddiasına konu işlerin sözleşme kapsamına dahil olup olmadığı, fazla imalat mahiyetinde olup olmadığı hususunun değerlendirilmesi, sözleşme konusu işlerin sözleşmedeki götürü bedel üzerinden, sözleşme dışı fazla imalat var ise tespit dosyası da dikkate alınarak, bunların yapıldığı 2012 yılı serbest piyasa rayiçlerine göre bedellerinin belirlenmesi davalı karşı tarafın eksik ve ayıplı iş iddiasının yöntemince araştırılması, ayıplı iş bulunması durumunda ayıpların mahiyetinin belirlenmesi ve ayıp nedeni ile iş sahibinin hangi seçimlik hakkını kullanabileceğinin tespit edilmesi ve ayıplı yahut eksik iş bulunması halinde bunların giderim bedeli de gözetilerek iş bedelinin belirlenmesi suretiyle davacı yüklenicinin talep edebileceği bakiye iş bedeli alacağı olup olmadığının değerlendirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gereklidir. Yukarıda açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli olmadığından, davalı – karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun esası incelenmeksizin kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına” şeklinde karar verildiği ve tevzi ile birlikte mahkememizin işbu esasına kaydedilmiştir.
…. Mahkemesinin kaldırma karar gereklerinin yerine getirilmesi bakımından mahkememizin 07/01/2021 tarihli tensip tutanağı 2 ve 3 sayılı ara karaları ile İstinaf Mahkemesince Mahkememiz kararı kaldırılarak “Bilirkişi kök ve ek raporunda belirtilen proje, teknik şartname, mahal listesi, sözleşme dışı ek imalatlar ile ilgili tevsik edici belgeler, ilgili kamu kurumunun proje ve sözleşme ile ilgili onay belgeleri ilgili kurumdan celbedilerek işin teslim tarihinin açık ve net olarak ortaya çıkarılması gereklidir.” Denilmiş olmakla her iki tarafa belirtilen proje, teknik şartname ve mahal listesi ile diğer belgelerini ibraz etmeleri için 2 haftalık kesin süre verilmesine, aksi takdirde delil ibraz etmekten vazgeçmiş sayılacaklarının hatırlatılmasına, belgelerin ibrazının sağlanılmasına, İstinaf Mahkemesince “İkinci olarak davacı tarafın ticari defter ve belgelerini sunmadığı görülmektedir. Mahkemece davacı tarafa yöntemince ihtarlı davetiye çıkartılarak davacı ticari defterleri temin edilmelidir.” denilmiş olmakla davacı tarafa ticari defter ve belgelerini ibraz etmeleri için 2 haftalık kesin süre verilmesine, aksi takdirde delil ibraz etmekten vazgeçmiş sayılacaklarının hatırlatılmasına, ticari defter ve belgelerin ibrazının sağlanılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizin tensip tutanağındaki ara kararlar ilişkin olarak davacı karşı davalı vekilin 17/02/2021 tarihli dilekçesi davalı karşı davacı vekilinin 05/05/2021 tarihli dilekçelerine ekli belge örneklerini ibraz ettikleri anlaşılmıştır.
Mahkememizce mübrez belgelere göre bilirkişi kurulundan ek raporlar alınmıştır. davacının yüklenici, davalının ise iş sahibi olduğu, davalıya ait dershanenin onarımı hususunda 04/04/2012 tarihinde yazılı … sözleşmesi yapıldığı, … sayılı dosyasında davalı tarafça istenen delil tespitine ilişkin dava tarihinin 16/07/2012 olduğu Sözleşmede belirtilen işlerin sözleşme imza ve onaylanmasından sonra 25 (otuz) takvim gününde tamamlanacağı ve inceleme, onay sürelerinin bu süreye ekleneceğinin belirtildiği davacı tarafça ticari defterlerin adresinin bildirilmediği, davalı tarafça sununlan projelerin kat planları olup planların üzerinde … (mimar) ve … (Maarif müfettişi) isimleri yazılı paraf veya imzası bulunan örneklerde 24/02/2020 tarihinin belirtildiği ve kat planlarınının üzerindeki tarihin 24/02/2020 tarihi olduğu ve bu tarihin ise işin yapıldığı tarihten 8 yıl sonrasına ait olduğu ve imalatlar hakkında bilgi olmadığı ve işin teslim tarihinin mübrez belgeler ve tanık anlatımlarına göre bilirkişi kurulu raporunda belirtildiği üzere açık ve net tespit edilemediği anlaşılmıştır.
Dava, cevap, tanık anlatımları, bilirkişi raporları, … sayılı kararı ve tüm dosya kapsamına göre, somut olayda, … sözleşmesine dayalı iş bedeli alacağı istemine ilişkin olup, sözleşme bedelinin 80.000,00 TL olarak kararlaştırıldığı, eksik ve ayıplı iş bedeli nin 11.880,00 TL olarak hesaplandığı eksik ve ayıplı iş yüzdesinin 11.880,00TL/80.000,00TL oranı %14,85 ve gerçekleşen iş yüzdesi oranının %85,15 olduğu, davacı tarafından yapılan işin bedelinin ise bu durumda 80.000,00 X1,18 X 85,15= 80.381,60 TL olduğu, davacı tarafça gerçekleştirilen iş bedelinin KDV dahil 80.381,60 TL olduğu, davalının ikrarı ile sabit olduğu üzere davacıya toplamda 04.07.2012 tarihli 2 adet makbuzla birlikte 39.300,00 TL ödemede bulunulduğu ve davacının 41.081,60 TL alacağının bulunduğu bunun dışında tarihsiz olmakla 4.354,00 TL ödemeye ilişkin belge örneği mahsupta nazara alınmayarak asıl davanın kısmen kabulüne, 41.081,60 T dava tarihinden olan 03/07/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazla talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Karşı dava da iş sahibi işin dershane onarım işi olduğu, işin gecikmesi, eksik ve ayıplı yapılması nedeniyle maddi manevi zararları olduğundan bahisle tazminat talebinde bulunduğu sözleşmenin 17. maddesi gereği davalı işverenin çekmiş olduğu ihtarnamede en az 15 gün süre vermesi gerekirken 7 gün süre verdiği ve ihtarnamenin sözleşme hükmüne uygun olmadığı gibi mevcut delillerle maddi zarar iddiasının ispatlanamadığı, taraflar arasında … sözleşmesi olup, cismani zarar ve kişilik haklarına saldırı kapsamında talep edebilecek manevi zararından bu dava yönünden şartları oluşmadığından karşı davanın her iki talebi yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
A-1-Asıl davanın KISMEN KABULÜ ile 41.081,60 TL’nin dava tarihinden olan 03/07/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazla talebin reddine,
2-Asıl davada alınması gereken 2.806,28TL harçtan peşin alınan 1.609,60TL harcın düşümü ile eksik alınan 1.196,68TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Asıl davada davacı tarafından yatırılan toplam 1.637,65TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Asıl davada davacı vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan ve takdir olanan 9.200,00TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Asıl davada davalı vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca red edilen miktar üzerinden hesaplanan ve takdir olanan 9.200,00TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Asıl davada davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti:1.000,00TL, davetiye ve müzekkere tebligat gideri: 147,00TL olmak üzere toplam 1.147,00TL yargılama giderinin kabul oranına göre hesaplanan 493,21TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Asıl davada kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
B-1-Karşı davada maddi tazminat talebinin REDDİNE,
a-Karşı davada maddi tazminat davası yönünden alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan 171,00TL’nin mahsubu ile eksik alınan 98,85TL harcın karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
b-Karşı davada maddi tazminat yönünden karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/2. maddesi gereğince hükmedilecek olan vekalet ücreti kabul veya reddedilen miktarı geçemeyeceğinden hesap ve takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin karşı davacıdan alınarak karşı davalıya verilmesine,
2- Karşı davada manevi tazminat talebinin REDDİNE,
a-Karşı davada manevi tazminat davası yönünden alınması gereken 269,85 TL harcın karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
b-Karşı davada manevi tazminat yönünden karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/2. maddesi gereğince hükmedilecek olan vekalet ücreti kabul veya reddedilen miktarı geçemeyeceğinden hesap ve takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin karşı davacıdan alınarak karşı davalıya verilmesine,
c-Karşı davada karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderinin karşı davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Karşı davada kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
Dair, Davalı karşı davacı vekilinin yüzüne karşı davacı karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile …. Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.12/07/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]
Hakim …
¸[e-imzalıdır]