Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/126 E. 2022/287 K. 13.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/126 Esas – 2022/287
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/126
KARAR NO : 2022/287

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/02/2021
KARAR TARİHİ : 13/04/2022
K.YAZIM TARİHİ : 15/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “… A.Ş. tarafından, 2020/24507 İhale Kayıt Numaralı İTM 312 Referanslı 154 kV Elbeyli TM(Yeni Yapımı İşi İhalesi gerçekleştirilmiş, bu ihaleye, müvekkil şirket de iştirak ettiğini, KİK tarafından verilen 22.05.2020 tarih ve 2020/UY.I-945 No.lu Düzeltici İşlem Kararı üzerine, davalı tarafından, 03.06.2020 tarihli İhale Komisyonu Kararı ile İhaleyi alan müvekkil şirket ve davalı İdare arasında 25.06.2020 tarihli Sözleşme akdedildiğini, müvekkil Şirket henüz işe başlamadan, dava dışı … Enerji Üretim İnşaat Taah. Turz. San. ve Tic. A.Ş. tarafından, Kamu İhale Kurumu Kararı aleyhine, İdari Yargı’da dava açıldığını, Ankara …İdare Mahkemesinin … E. Ve … K. Sayılı Kararıyla(EK-5) Kamu İhale Kurumu Kararının iptaline karar verildiğini, bu Karar Danıştay 13.Dairesinin … E. Ve … K. Sayılı Kararı ile onanarak kesinleştiğini, İdare Mahkemesinin iptal Kararının gereğinin yerine getirilmesi için Kamu İhale Kurumu tarafından verilen 22.07.2020 tarihli ve 2020/MK-163 Karar no.lu Karar üzerine, davalı tarafından düzeltici işlem tesis edilerek, 07.08.2020 tarihli İhale Komisyonu Kararı ile, bu kez, ihalenin dava dışı … Enerji Üretim İnş. Taah. Tur. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakılmasına karar verilmiş ve söz konusu Şirket ile Sözleşme imzalanarak, işin yapımına başlanıldığını, bu şekilde, müvekkil Şirket ile davalı arasındaki Sözleşme, İdare Mahkemesi Kararı üzerine, hukukî imkansızlık sebebiyle geçersiz hale geldiğini, bunun üzerine, müvekkil Şirket, 27.10.2020 tarihli yazı ile davalıdan tasfiye işlemlerinin tamamlanmasını ve sözleşmenin imzalanması sürecinde yapılan masrafların iadesini istediğini, davalı tarafından bu yazıya cevap verilmediğini, sözleşmenin imzalanması sürecinde, müvekkil şirket’e 27.040.000,00 TL.(Sözleşme Bedeli x 0,948 – 256.339,20 TL. Damga Vergisi, 27.040.000,00 TL.(Sözleşme bedeli x » 0,05 – 13.520,00 TL. Kamu İhale Kurumu Payı, Sözleşmenin 10’uncu maddesi uyarınca, TEİAŞ’ye verilen teminat mektubu komisyon masrafları 8.532,08 TL. olmak üzere toplam: 278.390,28 TL masrafa katlandığını, toplam 278.390,28-TL’nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanun m. 2/2 uyarınca hesaplanacak olan avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa aidiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. Maddesinin 1/c bendi gereğince davanın idari yargı merciileri tarafından görülmesi gerektiğini, işin yapılma yerinin Kilis İli olduğunu, yargı yolu nedeniyle görev yönünden ve yetki yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, Teşekküllerinin Genel Müdürlük makamının 13/01/2020 tarih ve 13457 sayılı Makam Olur’u ile Elbeyli TM projesisi tesisinin gerçekleştirilmesi için finansmanı öz kaynaklardan karşılanmak üzer Kamu İhale Kanunu kapsamında sadece yerli isteklilerin katılabileceği şekilde açık ihale usulü ile kapalı zarf ile teklif alma yöntemiyle birim fiyatlı, açık ihale usulü gerçekleştirildiğini, Ticaret Dairesi Başkanlığının 26/06/2020 tarihli ve 214255 sayılı yazısı ile 25/06/2020 tarihinde en avantajlı teklifi veren … En. İnş. Tur. Ve Tic. A.Ş. Arasında imzalanarak yürürlüğe girdiğini, Ankara …İDare Mahkemesi’nin 03/07/2020 tarih, E. … Esas, … Karar sayılı kararına istinaden 22/07/2020 tarih ve 2020/MK-163 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı alındığı ve taraflarına EKAP üzerinden bildirildiği, söz konusu Kamu İhale Kurulu kararı doğrultusunda imzalanan ihale komisyon kararı neticesinde en avantajlı teklif sahibi … Enj. Ür. İnş. Taah. Tur. San. Ve Tic. A.Ş. Firması olduğu ve karar doğrultusunda firma ile sözleşme imzalanabilmesi için … Enerji İnşaat Turizm ve Tic. A.Ş. Firması ile imzalanan sözleşmenin feshedilerek sonucunun taraflarına iletilmesi Trafo Merkezleri Tesis Dairesi Başkanlığı’ndan istendiğini, 18/08/2020 tarihli E. 280294 sayılı Genel Müdürlük Oluru ile feshi edildiğini feshin genel hükümlere göre tasfiye işlemlerinin yapılması ilgili birimlere bildirildiğini, davanın haksız ve yersiz olup reddi gerektiğini, Damga Vergisi Sözleşme düzenlendiği anda damga vergisi de doğmuş olduğunu, sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisinin ret ve iade edilemeyeceğini, sözleşme damga vergisinin iadesinin mümkün olmayıp damga vergisi tutarının vergi dairesinden talep edilmesi gerektiğini, 4734 sayılı Kanun’un 53/j-1 gereğince tahsil olunan bedelin Kamu İhale Kurumundan istenilmesi gerektiğini, zira müvekkili kurumun İdare Mahkemesindeki davada kusuru ve sorumluluğunun olmadığını, Nitekim Danıştay 13. Daire Başkanlığı’nın 2015/12 E. 2015/290 K. Ve 30.01.2015 tarihli kararında başvuru bedelinin iadesine ilişkin bir hüküm olmadığı ve davanın reddine karar verilmesinde bir isabet olmadığının belirtildiği, dava konusu bedelin Teşekkülüne ödenmemiş olduğunu, Sözleşmenin 7. Maddesinde taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin her türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri vb. giderleri ile ulaşım sözleşme kapsamındaki her türlü sigorta giderleri sözleşme bedeline dahildir. Söz konusu bedellerden davacının sorumlu olduğunu, teşekkülün sorumluluğunun olmadığını, Açık İhale Usulü ile İhale Edilen İTM 312 Referanslı 154 KV Elbeyli TM (Yeni) Yapımı İşinde Uygulanacak İdari Şartnamenin 53. maddesinde vergi, harç, masraflar düzenlenmiş olduğunu, davacı firmanın Teşekküllerine başvuru yaptığını talebinin Kamu İhale Kanunu ve ikincil mevzuatta hüküm bulunmadığından reddedildiğini ve açılan davanın haksız ve yersiz olduğunu, ayrıca mahkemece res’en belirlenecek diğer nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Kamu İhale Kurumunun 22.05.2020 Tarihli ve 2020/UY.I-945 Karar No.lu Düzeltici İşlem Kararı
TEİAŞ’ın 03.06.2020 Tarihli İhale Komisyonu Düzeltici İşlem Kararı
Taraflar Arasında Akdedilen 25.06.2020 Tarihli “İTM.312 Referanslı 154 kV Elbeyli TM (Yeni) Yapımı” İşine Ait Sözleşme.
Ankara …İdare Mahkemesinin … E. ve … K. Sayılı Kararı
Danıştay 13. Dairesinin … E. ve … K. Sayılı Kararı
Kamu İhale Kurumunun 22.07.2020 Tarihli ve 2020/MK-163 Sayılı Kararı
TEİAŞ Tarafından Alınan 07.08.2020 Tarihli İhale Komisyonu Kararı
Sözleşme Damga Vergisi Ödeme Dekontu Kamu İhale Kurumu Payı Ödeme Dekontu Teminat Mektubu Komisyonu Dekontu örnekleri
-Maliye Bakanlığı-Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Cumhuriyet Vergi Dairesi Tahakkuk Fişi örneği :256.339,20 TL. (Sözleşme Damga Vergisi) : (06/2020 Dönemi);
-Maliye Bakanlığı Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Cumhuriyet Vergi Dairesine Toplam : 153.857,65 TL. Karar Pulu bedelini
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişiden alınan 15/10/2021 tarama tarihli raporda: Davacı şirketçe toplam 278.390,28 TL masrafta bulunulduğunu, Bahse konu olan ve davacı yüklenici tarafından talep edilen giderlerin, Sözleşmenin ifası için yapılması gereken, zorunlu harcamalar olduğunu, Kamu kesiminde yapılan herhangi bir İhale(istekli veya isteklilerin, ihaleyi kazanması halinde, Sözleşmenin imzalanabilmesi için, mezkur giderlerin ilgili kurumlara ödenmesinin gerekliği olduğunu, dava konusu olayda da, iş bu bedellerin, ilgili kurumlara(Vergi Dairesi, Kamu İhale Kurumu)ödenmiş olduğu, ihaleyi kazananların, sözü edilen giderleri ödememesi halinde, geçici teminat tutarının idarelerce irat kaydedileceğinin hüküm altına alındığını, mevzuat gereği, ihalenin herhangi bir sebeple iptal edilmesi halinde, sadece, ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden Damga Vergisinin, red ve iade olunabileceğini, ancak, iadesi talep olunan Sözleşme Damga Vergisinin, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı-Cumhuriyet Vergi Dairesine yatırılmış olduğunu belirtmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava eser Sözleşmesine ilişkin taraflar arasında akdolunan 25.06.2020 tarihli Sözleşmenin Ankara 14.İdare Mahkemesinin Kararı üzerine, hukuki imkansızlık nedeniyle geçersiz hale gelmesinde bahisle davalı şirketin Sözleşmeyi feshetmesi karşısında davacı şirketin, Sözleşmenin imzalanması sürecinde yaptığını ileri sürdüğü 278.390,28 TL. giderin (katlanılan masrafların) davalının sorumlu olduğu gerekçesi ile tahsili istemine yönelik olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık, sözleşmenin davalı tarafından feshedilmiş olmasından doğmuştur.
Taraflar arasında, ihaleye konu yapım işinin açık ihale usulüyle yapılması sonucunda, iİihalenin, davacı şirkette kaldığı (10.03.2020 tarihinde); Davacı yüklenicinin, 21.04.2020 tarihli şikayet dilekçesiyle, Kamu İhale Kurumuna (KİK) İ.48 Poz No.lu İş Kalemi için, kendilerine herhangi bir puanın verilmediği olduğu başvurusu üzerine 22.05.2020 tarihli ve 945 sayılı Kararı ile İ.48 Poz No.lu İş Kalemi üzerinden yapılacak olan kalite ve teknik nitelik puanlamasında şikayet sahibine puan verilmesinin uygun görüldüğü, 03.06.2020 tarihli İhale Komisyonu Düzeltici İşlem Kararı ile en yüksek değerlendirme puanını alarak, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olan davacı-yüklenici firmaya işin ihale edilmesinin kararlaştırıldığı, taraflar arasında, İTM, 312 Referanslı 154 kV Elbeyli TM(Yeni) Yapım İşi Sözleşmesinin, 25.06.2020 tarihinde imzalanmış olduğu, Sözleşmeye göre, Bedelinin 27.040.000,- TL, Sözleşmenin süresinin 360 gün olduğu anlaşılmıştır.
İhaleye katılan ve en iyi ikinci teklifi veren dava dışı … Enerji A.Ş.nin davacı olarak Ankara …İdare Mahkemesinde açtığı davada davalısı Kamu İhale Kurumu olmak üzere Kamu İhale Kurumu’nun kararının, İdare tarafından hazırlanan İdari Şartnamede yer verilen her bir puanlama kriterinin kapsamı, konusu ve amacının farklılık gösterdiği gerekçesiyle, Kamu İhale Kurumu aleyhine (davalı olarak) Kararın iptali isteği ile dava açtığı; Ankara …İdare Mahkemesi’nin 03/07/2020 tarihli ve E. … ve K. … sayılı Karar’ı ile Kamu İhale Kurumu’nun düzeltici işlem belirlenmesine ait 22.05.2020 tarihli ve 945 sayılı Kararının edildiği, davalı Kamu İhale Kurumu’nun kararı temyiz etmesi üzerine de, Danıştay 13’üncü Dairesinin 09.09.2020 tarihli ve E. … ve K. … sayılı İlam’ı ile Ankara 14’üncü İdare Mahkemesinin, sözü edilen Kararının onanmasına karar verildiği görülmüştür.
Kamu İhale Kurulu’nun 22.07.2020 tarihli ve 163 sayılı Kararı ile, Ankara 14’üncü İdare Mahkemesi tarafından verilen Karara ilişkin işlem tesis edilmesi amacı ile, Kamu İhale Kurumu’nun 22.05.2020 tarihli ve 945 sayılı Karar’ın iptalinin kararlaştırıldığı ve Kamu İhale Kurumu’nun İhale Komisyonunun 07.08.2020 tarihli İhale Komisyonu Kararı ile de ihale konusu yapım işinin en yüksek değerlendirme puanını alarak, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi. olan … Enerji A.Ş.ye (dava dışı) ihale edilmesi kararının verildiği anlaşılmıştır.
6098 sayılı BK’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinde, iş sahibinin borcu iş bedelini ödemek (TBK’nın 479/1.md.), yüklenicinin borcu ise, eseri iş sahibinin amacına uygun, haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmektir (TBK’nın 471/1.).
6098 sayılı TBK 112. maddesi hükmünce borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 16/09/2020 tarih, 2020/1557 Esas, 2020/2455 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere “…davalı iş sahibi kesinleşen idari yargı kararı uyarınca sözleşmeyi feshetmek zorunda kaldığını savunmaktadır. İdare mahkemesinin ihalenin dayanağı olan işlemin iptâline dair kesinleşen kararına uyulmak suretiyle sözleşmenin feshedildiği ve feshin subjektif imkansızlık sonucu olduğu anlaşılmaktadır. 6098 sayılı TBK 136. maddesi hükmüne göre davalı işsahibi açısından yargı kararı sonucu edimin ifasının imkansız hale gelmesi nedeniyle fesihte TBK 112. maddesine göre davalının kusursuz olduğu açıktır. İfa imkansızlığında kusurun bulunmaması halinde TBK 136/II. maddesi hükmünce borcundan kurtulan davalı almış olduğu şeyleri sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybetmiştir. Sözleşme dava dışı 3. kişinin idare mahkemesine açtığı dava sonucu işlemin idari yargı kararı ile iptâl edilmiş olması üzerine davalı tarafça feshedilmiş olup, davacıya kusur izafe edilmediği gibi davalı da yargı kararına uyma zorunluluğu nedeniyle sözleşmeyi feshettiği fesihte kusurlu olmadığı ve kusursuz imkânsızlık olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda menfi zarar kapsamında yapıp da ödenmeyen iş ve imalât bedeli, noter masrafı, damga vergisi, teminat mektubu için yapılan masraf, faiz ve komisyonları isteyebilir”.
Yargıtay kararında da belirtildiği üzere davalı tarafın sözleşmeyi feshettiği fesihte kusurlu olmadığı ve kusursuz imkânsızlık olduğu bu durumda menfi zarar kapsamında yapıp da ödenmeyen iş ve imalât bedeli, noter masrafı, damga vergisi, teminat mektubu için yapılan masraf, faiz ve komisyonların istenebileceği; bu bağlamda davacının ödemiş olduğu 256.339,20 TL sözleşme damga vergisi, 13.520,00 TL Kamu İhale Kurumu payı ve 8.531,08 TL kesin teminat masrafları olmak üzere toplam 278.390,28 TL menfi zarar kapsamında talebi mümkün olmakla dava konusu alacağın davacı şirketin başvurusu üzerine davalının cevabi yazı tarihi olan temerrüt tarihi 24/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek ve aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
DAVANIN KABULÜ İLE
256.339,20 TL sözleşme damga vergisi, 13.520,00 TL Kamu İhale Kurumu payı ve 8.531,08 TL kesin teminat masrafları olmak üzere toplam 278.390,28 TL alacağın temerrüt tarihi olan 24/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Alınması gereken 19.016,84 TL harçtan, peşin 4.754,22 TL harcın mahsubu ile eksik 14.262,62 tl harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6102 sayılı TTK 5/A maddesi ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11, 13, 14.md ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri Uyarınca Hesaplanan Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan toplam 4.822,02 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti: 1.000,00 TL, Davetiye tebligat ve müzekkere gideri: 92,00 TL olmak üzere toplam 1.092,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca Hesaplanan ve takdir olanan 27.937,32 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
Dair, taraf vekillerin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/04/2022