Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/47 E. 2022/982 K. 14.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA …ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/47 Esas – 2022/982
T.C.
ANKARA
…ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/47
KARAR NO : 2022/982

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/01/2020
KARAR TARİHİ : 14/12/2022
K.YAZIM TARİHİ : 22/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkil tarafından davalı eğitim kurumuna taşımacılık hizmeti verildiğini ve bunun üzerine 30/09/2019 tarihli 068614 nolu 18.520,32TL bedelli fatura kesildiğini, davalı borçlunun borcu ödememesinden dolayı … yevmiye nolu ihtarnamesi ile uyuşmazlığa konu fatura tebliğ edildiğini, işbu faturaya ilişkin borcun ödenmesi istendiğini, ancak müvekkile herhangi bir dönüş yapılmadığından iş bu fatura dayanak yapılarak davalı aleyhine Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının haksız itirazı üzerine takibin durdurulduğunu belirterek; davanın kabulüne, itirazın iptaline ve fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak kaydı ile takibin devamına, alacağa ticari avans faizi uygulanmasına, asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirketin yasalara ve yönetmeliklere uygun bir okul servis taşımacılığı araçları, personeli ve yetki belgeleri otmadığı ve bunları okul açıldıktan sonra dahi hazırlayıp müvekkili şirkete sunmadığını için taşımacılık sözleşmesi yapılamadığını, tüm bu yasal düzenlemelere aykırı şekilde ve risk oluşturarak öğrencilerimizi taşımaya kalktığı için de servis hizmeti için başka bir şirketle anlaşmak zorunda kaldıklarını, velilerin endişelerinden dolayı 2 öğrenci kaybettiklerini ve zararlarının 46.000,00TL olduğunu, daha fazla öğrenci kaybetmeler istemediklerini belirterek, davanın reddini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine, davacını kusurlu olsa da bir hizmet ifa ettiği kanaatine varılırsa da talep edilen ücretin Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonunun yayınladığı güncel tarifeye uygunluğu denetlenerek rakam belirlenmesini talep etmiştir.

DELİLLER:
Fatura örnekleri, ihtarname,
Ticari defter ve kayıtlar.
Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklının … Transfer Taşımacılık İnşaat Turizm Otomotiv Araç Kiralama Petrol Site Yönetimi Emlak Gıda Temizlik Sanayi Ticaret Limited Şirketi, borçlunun … Bilimleri Eğitim Hizmetleri Anonim Şirketi olduğu; 18.953,57 TL alacak için 06/12/2019 tarihinde icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya 14/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 19/12/2019 tarihli dilekçesi ile icra takibine, borcun tamamına, faize ve tüm ferilerine itirazı sonucu icra takibinin durduğu anlaşılmıştır.
Davalı tanığı … “Ben 2020 yılı temmuz ayında işe başladım, işe başladığım yer … Batıkent Fen Bilimleri Okulunda hemşire ve idari işler sorumlusu idim, geçen sene işe başladım, Ağustos ayında öğrencilerin yeni kayıt dönemi başlar, kayıt yenileme işleminde bende büroda idim, bu görüşmelerle ilgili 2019 yılında servisle ilgili sıkıntı yaşayan kişiler okuldan teminat almışlar, teminat olarak servisi olan bir okulu tercih etmişler, 2019 yılında bizimle olan çocuklar 2020 yılında kayıt yenilemediler, zira C plakalı araçlarla taşıma yapılmadığı, rehber olmadığı, güvensiz taşıma olduğundan kaynaklı yani rehber kullanmadığından kaynaklı ve ticari araçlarla çocukları transfer yapmışlar, 2019 yılında yaz döneminde kayıt için geldiklerinde serviste sorun yaşanmayacağına dair teminat almışlar, ancak 2019 yılında taşımada belirttiğim sıkıntılar ortaya çıkınca 2 – 3 hafta sonra servis bırakıyorlar, veliler mağdur oldu, kendi imkanlarıyla çocukları getirmişler, ben 2019 yılında söz konusu dönemde çalışmadım, 2020 yılı Ağustos ayında kayıt görüşmesine çağırdığımızda güzergah uzak servisle ilgili problemleri yaşadık, iki öğrencinin kayıt yaptırmadığını biliyorum, benim bildiğim beş altı tane öğrenci velisi şuan ki mevcut servisi kullanmayıp kendi imkanlarıyla çocuklarını taşıyorlar, aynı şekilde 2021 yılında da servise kayıt yaptırmadılar, toplam öğrenci sayımız okulun 250 kişidir, servisle gelen öğrenci sayısı ise 20-25 arasıdır, 2019 yılında ki olumsuzlukları ben duydum, bizzat görmedim, kayıt dönemindeki velilerden duydum, davalı vekilinin 2019 yılında tanığın belirttiği sıkıntılar nedeniyle 2020 yılında kayıt yaptırmayan öğrenci sayısını ve servise kayıt yaptırmayan öğrenci sayısının sorusu üzerine 2 tane okula kayıt yaptırmayan öğrenci olduğu zira servis aracında sıkıntı yaşamışlardı, güzergahlarda uzak olduğu için kendi imkanlarıyla da getiremeyeceklerini söylediler, 2019-2020 yılı için idare ettiklerini ancak 2020-2021 öğrenim yılı için idare edemeyeceklerini söylemişlerdir, yine aynı yani 2020-2021 öğrenim yılı için servis kaydı yaptırmayan öğrenci sayısı benim bildiğim beş tanedir, bir kısmı buraya taşındı, bu beş tanesi içinden diğer bir kısmı için kendi imkanlarıyla taşıma yapmaktadır” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı … “Ben 2019 yılının Ağustos ayında çalışmaya başladım, 2021 yılı 13 Eylül tarihinde askerlik nedeniyle işten çıktım, ben güvenlik görevlisi olarak çalışıyordum, daha sonradan kayıt görevlisi ve ön muhasebe elamanı olarak çalışmaya başladım, ben 2020 yılının Ocak – Şubat ayı gibi kayıt görevlisi ve ön muhasebe elamanı olarak çalışmaya başladım, ön muhasebeden sorumluydum, askere gitmeye yakın bir dönemde Mayıs 2020 yılında personel yönetiminden sorumluydum, 2019’un sonlarına doğru davacı şirket çalışmaya başladı, ben o anda okulda güvenlik görevlisiydim, serviste bir sıkıntı olmadı, ancak … Turizm’in parasının ödenmediğini biliyorum, benim yerime şirkette başka birini almışlar, ben şu anda … Bilimleri şirketinde çalışmıyorum, davacı vekilinin (C plakalı araçlamı servis taşımacılığı yapıldı) sorusu üzerine: 2 tane C plakalı servis aracıyla taşımacılık yapıldı, dedi. Davacı vekilinin (okul içerisinde taşımacılıkdan kaynaklı herhangi bir şikayet oldu mu) sorusu üzerine: herhangi bir sıkıntı olmadı” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişiden alınan 05/02/2021 tarihli raporda: Davacı … inşaat. Transfer tur….. Ltd Şti. ‘nin muhasebe usul ve ilkelerine uygun kayıt altına alınan 2019 yılına ait yevmiye defterinin T.T.K.’unun 64/1II. Maddesine göre yapılması gereken açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırıldığının tespit edildiğini, davacı … inşaat Transfer …Ltd. Şti. nin 2019 yılında davalı adına 120.BO1-ALICILAR hesabında yapmış olduğu kayıtların dökümü yapıldığını, davacının 2019 yılı içerisinde davalı adına iş bu davanın konusunu oluşturan toplam bedeli 18.520,32 TL’lik fatura düzenlenmiş olduğunu, 31.12.2019 tarihi itibariyle de davalıdan iş bu tutar kadar alacaklı olduğunun tespit edildiğini, davalı … Bilimleri eğitim Hizmetleri A.Ş. ‘nin muhasebe usul ve ilkelerine uygun kayıt altına alınan 2019 yılına ait yevmiye defterlerinin T.T.K.’unun 64/III. Maddesine göre yapılması gereken açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırıldığının tespit edildiğini, davalı … Eğitim Hizmetleri A.Ş.’nin 2019 yılı defterlerinde dava konusunu oluşturan faturanın kaydının bulunmadığının tespit edildiğini, davacı … Trasnfer Taşımacılık inşaat…. Ltd. Şti.’nin muhasebe usul ve ilkelerine uygun olarak kayıt altına alınan ve kapanış tasdiki olan 2019 yılı ticari defter kayıtlarına göre davalı … Bilimleri Eğitim Hizmetleri A.Ş. den icra takibine konu edilen fatura tutarı olan 18.520,32 TL alacaklı olduğunu, davalı … Bilimleri Eğitim Hizmetleri A.Ş.’nin muhasebe usul ve ilkelerine uygun olarak kayıt altına alınan ve kapanış tasdiki bulunan 2019 yılı ticari defter kayıtlarında davacı adına herhangi bir kaydın bulunmadığını, tarafların birbirini teyit etmeyen ticari defterlerinde oluşan farkın sebebinin dava konusu faturanın davalı defterinde kayıtlı olmadığından kaynaklandığını, davalı yanın, davacı yanın öğrenci taşıma hususunun yönetmelik, genelge ve talimata uygun şartları taşımadığı bildirilmiştir.
Bilirkişiden alınan 19/10/2022 tarihli ek raporda: Taraflar arasındaki ihtilafın davacı yan tarafından davalı adına düzenlenen ve davalı yan tarafından ticari defter ve kayıtlarına alınmayan 30/09/2019 tarih ve 068614 no.lu KDV dahil 18.520,32 TL’lik faturada belirtilen hizmetin verilip verilmediği hususu dosyaya kazandırılan belgeler ve tanık ifadeleri doğrultunda mahkemenin takdirinde olduğu bildirilmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava itirazin iptali olup, itirazın süresinde olup olmadığı, takibin durup durmadığı, davacının düzenlediği fatura içeriği ile ilgili taraflar arasında akdi ilişki olup olmadığı, faturadaki malların davalı tarafa teslim edilip edilmediği, davacının alacağı var ise miktarının uyuşmazlık konusu olduğu tespit edildi.
Tarafların delilleri toplanmış icra dosyası ve tarafların ticari defterleri incelenmiştir.
Türk Hukukunda kural olarak her dava, dava tarihindeki durum ve koşullara göre karara bağlanır. Ancak itirazın iptali davaları icra takibine sıkı sıkıya bağlı davalardan olduğundan tarafların alacak borç durumu ve haklılık durumu icra takip tarihi itibariyle tespit edilir (Yargıtay 19. HD.11/11/2015 tarih, 2015/5365 Esas, 2015/14528 K.; 14.11.2019 tarih, 2017/4726 E, 2019/5144 K,).
Davaya konu alacak bakımından ispat yükü davacı tarafta olmakla birlikte ticari davalarda, ya da iki tarafın tacir olduğu ve dava konusunun ticari işletmeleri ile ilgili olduğu davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatlanmalıdır. Ticari defterler kesin delillerdendir. Davacıda dava dilekçesinde ticari defterlere dayanmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 26.09.2018 tarih, 2018/2696 Esas ve 2018/3431 karar sayılı ilamına göre Ticari defterler kesin delillerdendir. Yasa’da delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan, yasanın ticari defterleri kesin delil olarak düzenlediği açıkça anlaşılmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir. Bir taraf kendi defterlerine delil olarak dayanmış ise karşı tarafın ticari defterlerine dayanılmamış olsa da karşı taraf defterlerinin incelenmesi zorunludur. Çünkü tarafın ticari defterleri Yasa’da belirtildiği üzere karşı tarafın ticari defterleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Karşı taraf defterleri incelenmediği takdirde dayanan tarafın kendi defterindeki kayıtların lehe delil olması mümkün değildir. Davacının da bu durumu bilerek ticari defterlere delil olarak dayandığı ve karşı tarafın ticari defterlerinin de incelenmesini istediği kabul edilmelidir.Aksinin kabulü halinde davacının ticari defterleri tek başına delil niteliği taşımadığından dayanılan böyle bir delilin incelenmesine gerek de olmayacaktır. Karşı taraf ticari defterlerini sunar ise birlikte incelenip değerlendirildiğinden delil olup olmadığı sonucuna göre değerlendirilebilecektir. Karşı taraf ticari defterlerini sunmadığı takdirde ise bu davranışı ile kendi ticari defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan, engel olduğu sonucun varlığını kabul etmiş sayılmalıdır. Tacir olup ticari defter tutmak zorunda olan taraf, ticari defterleri bulunmadığını ileri süremeyeceğinden verilen kesin süreye rağmen ibraz etmediği takdirde, belgenin elinde olmadığına dair yemin etmesine gerek olmaksızın HMK 220/…madde gereğince sunmaktan kaçındığı belgelerdeki (ticari defterlerindeki) kayıtların, karşı taraf defterindeki kayıtlara uygunluğunu mahkeme kabul edebilir. Aksinin kabulü durumunda; karşı tarafın ticari defterlerini sunmaması halinde sunan tarafın muntazam tutulmuş ticari defterlerinin lehe delil olarak kabul edilemeyeceği şeklinde bir sonuç ortaya çıkar ki bu ticari defterleri ve karşı taraf elinde olduğu ileri sürülen belgeleri delil olarak kabul edip sunulmaması halinde sonuçlarını belirleyen HMK’ndaki açık düzenlemelere aykırı bir yorum olacaktır….” Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 27.06.2016 tarih, 2015/6424 Esas ve 2016/3931 Karar sayılı ilamı da aynı yöndedir.
Ticari defterlerin ibrazı ve delil olması başlıklı HMK’nun 222. maddesinde ” (1) Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. (2) Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. (3) İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. (Ek cümle:22/7/2020-7251/23 md.) Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.(1) (4) Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur. (5) Taraflardan biri tacir olmasa dahi, tacir olan diğer tarafın ticari defterlerindeki kayıtları kabul edeceğini belirtir; ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır” olarak ifade edilmiştir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 222/…maddesi gereğince ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 08/01/2019 tarih, 2017/755 Esas, 2019/116 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere “6102 sayılı TTK’nın 18/2. maddesine göre her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir. Bu ilke sözleşmenin imzası, ifası ve feshi aşamalarının hepsinde gözetilmesi gereken ilkedir”.
Ticari defterdeki fatura kaydına ilişkin farklılık nedeni ile diğer kesin delillere göre de, davalının öğrenci taşıma servis hizmeti yaptığını ileri sürdüğü taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığı ve hizmetin verildiğinin tarafların kabulünde olduğu anlaşılmıştır. Davalı taraf davacı tarafın yasal düzenlemelere aykırı ve risk oluşturmak suretiyle öğrencileri taşımaya kalkıştığını, hizmetin eksik ve kusurlu olduğunu ve bu nedenle hizmetin ifasına son verildiğini savunmuştur. Hak ve borçların kullanımı ve ifasında da iyiniyet kurallarına uyulmasına ilişkin TMK’nın 2. maddesi gereğince, davacının mutlak bir alacak ve davalının mutlak bir sözleşmeyi fesih hakkı bulunmamaktadır.
HMK. m. 25/2 gereğince “Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim kendiliğinden delil toplayamaz”,
Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı 12/03/2021 tarihli cevabi yazısında davalı şirket ile ilgili ruhsata ilişkin kayıt olmadığının belirtildiği, tazminat, bedel vb. herhangi bir talepte bulunamayacağı, okul öğrenci servis taşımacılığının yasalara uygun şekilde yapıldığına ilişkin belgelerin ve öğrenci taşıma servis hizmetine yönelik alacak miktarının belirlenebileceği “öğrenci araca alım ev- okul mesafelerine” ilişkin yol, km ve uzaklığa göre verilen hizmet bedeline ilişkin belgelerin ibraz edilmediği, yükümlülüklerinin ve servis güzergahlarının belirlenmediği ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 25/2 ve 222, Türk Ticaret Kanunu m. 18/2 ve Türk Medeni Kanunu m. 2 gereğince mübrez belgelere göre fatura bedeli ispatlanamadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN REDDİNE,
Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 228,91 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 148,21 TL’nin karar kesinleştiğinde davacı tarafa idaresine,
6102 sayılı TTK 5/A mdsi ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11, 13, 14.md ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri Uyarınca Hesaplanan Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Davalı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca Hesaplanan ve takdir olanan 9.200,00 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.14/12/2022