Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
…
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/666
KARAR NO : 2023/193

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : 1- … – … …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
DAVACI : 2- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 1- … – … …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
DAVALI : 2- … – … …

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/11/2019
KARAR TARİHİ : 15/03/2023
K.YAZIM TARİHİ : 17/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı iş ortaklığının taahhüdü altında bulunan … Yapım içinde, mermer cephe kaplama ve mermer imalatları işleri kapsamında davalılardan … firması ile 17.04.2017 sözleşme imzalandığını, doğal taş mermer mekanik ve harçlı imalat montaj işleri kapsamında … firması ile 20.01.2016 tarihli sözleşme imzalandığını, dava konusu uyuşmazlığın temelini, karşı tarafın sözleşme ile yüklendiği işlerini eksik, kusurlu ve geç ifa’sı ile birlikte imalatların sözleşme, proje, detay ve şartnamelere aykırı olarak yapıldığı hususları oluşturmaktadır. eksik bırakılan işler, tarafımızca davalı firmanın namı hesabına başka bir firmaya tamamlattırılmıştır. sözleşme hükümlerine göre işin bitirilme tarihi olarak … ile akdedilen sözleşmede süre sonu olarak 30.06.2016 tarihi kararlaştırılmış olmasına ve … ile akdedilen sözleşmede ise süre sonu olarak 17.06.2017 tarihi kararlaştırılmış olmasına rağmen, davalı tarafın bu süreye uymadığı gibi, iş programında yer alan işlerini dahi her zaman geciktirdiğini, davacı firmanın bu hususta yaşadığı mağduriyeti sözlü ve yazılı olarak defalarca davalıya ihtar ettiğini, … … Mahkemesi’nin 2017/244 D.İş sayılı dosyasındaki bilirkişi raporunda hesaplamaların yapıldığını, davalı firmaların sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle, eser sözleşmeden doğan zararları ile, işin davalı namı hesabına yaptırılması nedeniyle uğradıkları zararlar hususunda bu davayı açtıklarını gecikme yaşanmasının medeninin, betonarme imalatlarının henüz yapılmamış olmasından kaynaklı olarak mermer işlerinin başlayamaması olduğunu, bu durumda iş yapılacak alanın mermer işleri için teslim edilmemesinden kaynaklanan gecikmede vekil edenin sorumluluğunun bulunmadığını belirterek, davalının taahhüdündeki eksik ve kusurlu işlerin namı hesabına bir başka firmaya yaptırılmasından doğacak KDV dahil toplam 54.000,00 TL zararları ile birlikte, toplamda 262.660,01 TL olan alacağının tümünün tahsili gerektiği Gecikme Cezası : 86.000,00 TL, İadesi Gereken Fazla Ödemenin 122.660,10 TL Namı Hesaptan Doğan Zararının: 54.000,00 Tl Toplam 262.660,01 TL alacağının tümünün tahsili gerektiğini, hakedişlerdeki imalat seviyesi ve işin ilerleme oranı genel ilerleyişin gerisinde kalması, imalatların birçoğunun bozuk, hatalı ve kusurlu olmasının kabul edilebilir düzeyde olmadığını, gerek eksik kalan tamamlayamadıkları işlerin gerekse imalatlardaki hatalı ve bozuk kısımların davalı tarafın namı hesabına yaptırılacağını, Sözleşmenin 25/9. maddesinde yer alan ‘’Taşeron, İşveren Yetkili personeli tarafından kabul edilmeyen, yapmış olduğu hatalı, kusurlu imalatların İşveren tarafından verilen süreler içerisinde giderilmemesi halinde söz konusu hatanın, İşveren tarafından giderilmesini, düzeltmek için harcanan malzeme+işçilik bedelinin 2 katının hakkedişinden kesilmesini kabul ve taahhüt eder.’’ hükmü gereğince yaptıkları harcamalardan davalı tarafa yansıtılacağını,
davalıların işin gecikmesinden dolayı davacının bir kusurunun bulunmadığını, fazlaya ve faize dair her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile; oluşan zarar ve oluşacak zararların temini amacıyla tespit edilecek davalı banka hesaplarına tedbir konulmasını, doğmuş-doğacak her türlü zarar ile toplam gecikme cezası ve fazla ödemelerin tespiti ile şimdilik 10.000,00 TL davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizin 04.11.2020 tarihli duruşmasında verilen ara karar gereğince davalılardan … firması için 1-Eksik ve kusurlu iş nedeniyle doğan kısmen 3.000 TL 2- Gecikme cezası nedeni ile kısmen 1.000,00 TL 3- fazla ödeme nedeni ile 1.000,00 TL davalılardan … Firması için 1-Eksik ve kusurlu iş nedeniyle doğan kısmen 3.000 TL 2- Gecikme cezası nedeni ile kısmen 1.000,00 TL 3- fazla ödeme nedeni ile 1.000,00 TL her iki davalıdan toplam 10.000,00 TL kısmi alacak davası açıldığı belirtilmiştir.
CEVAP:
Davalı …-… vekili cevap dilekçesinde özetle; Açılan davayı kabul etmediklerini, müvekkilinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirip getirmediğini, kaç günlük gecikmesi olduğu ve gecikme nedeniyle doğmuş olan zararın tespit edilmesi için davacı iş ortaklığı tarafından, … … Mahkemesinin 2017/244D.İş sayılı dosyası ile tespit yaptırdıklarını, bu dosya kapsamında hazırlanan 12.06.2018 tarihli ilk bilirkişi raporu ile; Tespit konusu taşınmazda taraflar arasında yapılan sözleşme doğrultusunda söz konusu hastane yapısında; mermer cephe kaplama ve mermer imalatlarına yönelik çalışmaların yürütülmüş olduğu ve keşif tarihi itibariyle sözleşme kapsamında yapılan imalatlarda kusurlu kısımların ve eksik kalan imalatların bulunmadığının belirlendiğini, davacı iş ortaklığının haksız itirazları ve bilirkişilerin yanlış yönlendirmeleri ile alınan 12.03.2019 tarihli ek bilirkişi raporu ile; yapılan imalatın % 90 olduğu, kalan imalatların 30 günde tamamlanabileceğini, eksik kalan işlerin başka bir firmaya yaptırılması halinde keşif tarihi itibariyle 400.000,00 TL zararın oluşabileceğini, müvekkiline 147.898,17 TL fazla imalat bedeli ödendiğini, 556 gün gecikme süresi olduğu,gecikme için sözleĢme bedelinin % 0,5 (binde 5).i kadar gecikme cezası ödemesi gerektiğini, ancak sözleşmede sözleşme bedeline ilişkin bir tutarın sözleşmede yer almadığının tespit edildiğini, bu rapora eksik ve yetersiz inceleme sonucu yapılan tespitin ve buna dayanak olan ek bilirkişi raporuna itiraz edildiğini belirterek ana işin gecikmesinde müvekkili davalının bir kusurunun olmadığını, gecikme yaşanmasının nedeninin betonarme imalatların henüz yapılmamış olmasından kaynaklı olarak mermer işlerinin başlayamamasından kaynaklandığını, bu durumda iş yapılacak sahanın mermer işleri için teslim edilmemesinden kaynaklı olarak yaşanan gecikmeden davalı müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, izah edilen nedenlerle, mahkemenin re’sen alacağa nedenlere dayanarak, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın ve davacıların tüm taleplerinin reddini talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; … lisesinde hiçbir gecikmeye sebep olmadıklarını, Şantiye şefi …’in bilgisi dahilin de imalatların yapıldığını, … yapının … inşaatını dava etmesinden dolayı mahkeme sürecinin 6 ay beklenilmesi, Şantiye Şefi … beyin talimatı ile yapılmış olduğunu, tekrar işe başlanıldığında … lisesinde kurulu olan kule vinçin doğal afetten dolayı yıkılmasından dolayı işin 2 ay tekrar durdurulduğunu, imalata tekrar başlanıldığında, … lisesinde alt yapı ve drenaj imalatı yapılmadığı için cephede yapılacak imalatlar için kurulacak iskeleye izin verilmediğini, daha sonra ana firma yüklenicinin 1.ci ihaleyi tamamlayamadığından dolayı, EK ikmal ihalesine girerek ,… lisesini tekrar ihaleyle aldığını, bu süreçten sonra hiçbir imalatın yapılmadığı gibi, …tarafından şantiyeye el konulmuş olduğunu, son 6 ayda şantiyeye atanan Bakanlık Müfettişleri tarafından durum tespiti yapılıp incelendiğini, … Firması tarafından … lisesine mermer imalatları ile ilgili çıkarmış oldukları hakedişin 450.000,00TL olup, yüklenici firma tarafından kesin hakediş hesabı yapılmadığı gibi, hakedişlerinin tamamının da yapılmadığını bildirmişlerdir.
DELİLLER;
… … Mahkemesi’nin 2017/244 – 2017/245 D.iş sayılı dosyası
Sözleşme, şirket kayıtları, ihtarnameler
Davalının hesabına yapılan işlere ait evraklar.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
… … Mahkemesi’nin 2017/244 D.İş sayılı dosyasında tespit isteyenin … İnşaat Enerji Turizm ve Ticaret Lt,d. Şti -… İnşaat İş Ort. olduğu, Karşı tarafın …- … olduğu 12/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda: Tespit talebi ve sözleşme hükümleri doğrultusunda, tespit isteyen tarafından sunulan uygulama projeleri ile birlikte mahallinde yapılan inceleme ve değerlendirmede, ekli fotoğraflarla da tespit edildiği üzere; Hastane İnşaatı’na ait yapının; betonarme karkas tarzda, … ve bloklarından oluştuğunu, sözleşme kapsamında, yapı bloklarının dış cephelerinde; mermer kaplama ve denizlik harpuşta, iç kısımlarında da; basamak rıht, süpürgelik ve beton silimi türünden imalatların söz konusu olduğunu, sözleşme kapsamında yapılan imalatların; imalat bazında aşağıdaki tabloda yer alan şekilde belirlendiğini, yapılan imalatlarda; kusurlu kısımların ve eksik – kalan imalatların bulunmadığını, yerinde yapılan keşif, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; tespit konusu taşınmazda, taraflar arasında yapılan sözleşme doğrultusunda, söz konusu hastane yapısında; mermer cephe kaplama ve mermer imalatlarına yönelik çalışmaların yürütülmüş olduğunu, keşif tarihi itibariyle, sözleşme kapsamında yapılan imalatların miktar, oran ve bedellerinin; III. Bölüm’de yer alan tablolarda belirtilen şekilde olduğu, yapılan imalatlarda; kusurlu kısımların ve eksik – kalan imalatların bulunmadığı tespit ve hesap edildiği bildirilmiştir.
… … Mahkemesi’nin 2017/244 D.İş sayılı dosyasında alınan 12/03/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda Sözleşme kapsamında yapılan imalat bedellerinin; imalat bazında tabloda yer alan şekilde belirlendiğini, yapılan mermer döşeme imalatlarında; Toplam: 1.917,00 m2 silim işlemi ve cilası yapılmamış, ham mermer döşeme alanı olduğunu, toplam: 10.567,35 m2 de silim işlemi yapılmış, ancak cilası çekilmeyen alan olduğunu, yapılan tüm imalatlarda taşeron hakedişlerinde ödemeye esas oranın %90, gecikme cezası için de; iş programında belirlenen süreleri aşan her takvim günü için sözleşme bedelinin %0,5’i (Binde beşi) tutarında gecikme bedeli oranı olarak belirlendiğini, kalan imalatların 30 günlük sürede tamamlanabileceğini, yukarıda da belirtildiği üzere, sözleşmede; işe başlama tarihinin 25.01.2016, iş bitim tarihinin 30.06.2016 olarak belirlendiği, talep doğrultusunda yapılan değerlendirmede, yukarıda belirlenen eksik – kalan imalatlardan dolayı oluşan gecikme cezasının; 30.06.2016 iş bitim tarihinden 08.12.2017 dava tarihine kadar geçen 526 gün ve kalan imalatların tamamlanabileceği 30 gün olmak üzere toplam 556 günlük gecikme süresi için sözleşme bedelinin %0,5’i (Binde beşi) tutarında gecikme cezası ödemesi gerektiğini, ancak sözleşme bedeline yönelik bir tutarın sözleşmede yer almadığının, tespit ve hesap edildiğini, belirlenen eksik – kalan imalatların başka bir firmaya yaptırılması halinde, keşif tarihi itibariyle oluşacak zararın (malzeme ve işçilik dahil, KDV hariç) yaklaşık 400.000,00 TL düzeyinde olduğu, bildirilmiştir.
… … Mahkemesi’nin 2017/245 D.İş sayılı dosyasıında tespit isteyenin … İnşaat Enerji Turizm ve Ticaret Lt,d. Şti olduğu, Karşı tarafın … ve Maden. Müh. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti olduğu 12/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda: Tespit konuşu taşınmazda, taraflar arasında yapılan sözleşme doğrultusunda, söz konusu okul yapısında; mermer cephe kaplama ve mermer imalatlarına yönelik çalışmaların yürütülmüş olduğunu, sözleşme kapsamında yapılan ve kalan imalatların miktar, oran ve bedellerinin raporda yer alan tablolarda belirtilen şekilde olduğunu, yapılan imalatlarda kusurlu kısımların bulunmadığını, ancak sözleşmenin belirtilen süresi bitmiş olmasına rağmen, tablolarda belirtilen oranlarda iş bazlı eksik-kalan imalatların bulunduğunu, kalan imalatların tamamlanabilmesi için 20 günlük süreye ihtiyaç bulunduğunu, kalan imalatların tamamlanabileceği 20 günlük gecikme süresinden dolayı, oluşacak gecikme cezasının 20 gün x 500,00 TL/gün= 10.000,00 TL olacağının tespit ve hesap edildiği bildirilmiştir.
… … Mahkemesi’nin 2017/245 D.İş sayılı dosyasında alınan 12/03/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda; … yapısının; betonarme karkas tarzda, 2 bodrum + 1 zemin + 4 normal kattan ibaret bulunduğu, taban alanının 1327,70 m2, toplam inşaat alanının 8693,90 m2, h: 17,70 mt yükseklikli olduğunu, sözleşme kapsamında, yapının dış cephelerinde; mermer kaplama, söve ve denizlik, iç kısımlarında da; basamak riht, süpürgelik ve küpeşte türünden mermer imalatlarının söz konusu olduğunu, keşif tarihi itibariyle, tespite konu yerde, sözleşme konusu işe ilişkin olarak; okul ana yapısının doğuya bakan dış cephesinde, kurulu demir inşaat iskelesi ile devam eden dış cephe kaplamasına yönelik inşaat faaliyetinin bulunduğunu, sözleşme kapsamındaki toplam imalat miktarı ile yapılan ve kalan imalatların; yerinde yeniden proje uygulamasına ve beyan edilen hakediş bilgilerine göre yapılan değerlendirmede imalat bazında tabloda yer alan şekilde olduğunu, sözleşme kapsamında yapılan imalat bedellerinin; imalat bazında tabloda yer alan şekilde belirlendiğini, sözleşme kapsamında yapılan imalatlarda kusurlu kısımların bulunmadığı, ancak sözleşmenin belirtilen süresi bitmiş olmasına rağmen, yukarıda yer alan eksik kalan imalatların bulunduğunu, kalan imalatların tamamlanabilmesi için 20 günlük süreye ihtiyaç bulunduğunu, yüpılan tüm imalatlarda taşeron hakedişlerinde ödemeye esas oranın % 90, gecikme cezası için de, sözleşmenin 11. maddesinde; işin süresini aşan her takvim günü için 500,00 TL tutarında gecikme bedeli olarak belirlendiğinin tespit ve hesap edildiğini, yukarıda da belirtildiği üzere, sözleşmenin; tespit isteyen ile idare arasındaki ana sözleşme yürürlüğe girdikten sonra geçerli olduğu, işe başlama tarihinin 27.04.2017, iş bitim tarihinin 18.06.2017 olarak belirlendiği ve işveren tarafından verilecek program doğrultusunda taşeron tarafından, ana sözleşme, mahal listeleri, projelerde belirtilen ve işin bütünlüğü içerisinde gerekli tüm imalatların eksiksiz ve kusursuz olarak yapılarak tamamlanacağını, hava şartlarından ve diğer imalatlardan oluşan gün kayıplarının bu süreye ekleneceğinin belirtildiğini, tespit dosyasında ana sözleşmenin yürürlük tarihi ile gün kayıplarına ilişkin bilgiler yer almadığını, bu bağlamda, belirtilen koşullar dışında, işe başlama tarihinin 27.04.2017, iş bitim tarihinin de 18.06.2017 olarak kabulü ile talep doğrultusunda yapılan değerlendirmede: belirlenen eksik – kalan imalatlardan dolayı oluşan gecikme cezasının; 18.06.2017 iş bitim tarihinden 08.12.2017 dava tarihine kadar geçen 172 günlük gecikme süresi için: 172 gün x 500,00 TL/gün = 86.000,00 TL, kalan imalatların tamamlanabileceği 20 günlük süre için de: 20 gün x 500,00 TL/gün = 10.000,00 TL olmak üzere toplam 96.000,00 TL olacağının tespit ve hesap edildiğini, sözleşme kapsamında yapılan imalatlarda kusurlu kısımlar bulunmadığını, belirlenen eksik – kalan imalatların başka bir firmaya yaptırılması halinde, keşif tarihi itibariyle oluşacak zararın (malzeme ve işçilik dahil, KDV hariç) yaklaşık 46.000,00 TL düzeyinde olduğu bildirilmiştir.
… … Mahkemesinden istinabe yoluyla alınan 01/03/2021 tarihli bilirkişi raporda: Davalı …-…’in 2016 ve 2017 yılı yevmiye, defter-i kebir ve envanter defterlerine ait açılış tasdikinin ve yevmiye defterine ait kapanış tasdikinin zamanında yaptırıldığının tespit edildiğini, davalı …-…’e ait ticari defterlerde 2016 ve 2017 yılına ait tarafıma tevdi edilen muayin kayıtlarında; 2016 yılında 120.A.05 … İnş. … İş Ortaklığı hesabının açıldığı ve muhtelif tarihlerde 8 adet toplam 2.679.870,95 TL tutarında satış faturasının borç kaydedildiğini, aynı hesaba muhtelif tarihlerde banka yoluyla, çek alınarak ve SSK/maaş ödemesi yapıldığına dair kayıtların olduğunu ve toplamda 3.062.241,85 TL alacak kaydının yapıldığını, 2016 yıl sonu itibariyle tüm bu cari hareketlerin sonucunda 120.S.03 … İnş. Ltd. Şti. bakiyesinin 910.843,22 TL olarak borçlu kapandığı ve davalının alacaklı konumda olduğunu, 01.01.2017 tarih … yevmiye numaralı açılış fişinde 120.S.03 … İnş. Ltd. Şti. hesabına 910.843,22 TL tutarında borç bakiyesinin devredildiğini, 01.01.2017 tarih … yevmiye numarasıyla … … İnşaat hesabında bulunan 382.370,90 TL avans bakiyesinin 910.843,22 TL tutarındaki bakiyeden düşüldüğünü, toplamda ise 3.120.998,66 TL cari ödeme yaptığını, davalının tüm bu işlemlerin sonucunda 31/12/2017 tarihli 233 yevmiye numaralı kapanış fişinde 801.584,73 TL alacaklı olduğunun tespit edildiğini, (3.922.583,39-3.120.998,66=801.584,73TL)davalılardan … Ltd. Şti.’nin mahkeme tarafından talep edilen ticari defter kayıtlarına ilişkin iletişim bilgisi veya belgeleri sunmadığını, diğer davalı … – …’e ait inceleme konusu olan 2016 ve 2017 yılı ticari defterlerin, TTK’nın 69.maddesi gereğince zamanında açılış tasdiklerinin yapıldığını, davalı …-…’in 2017 yıl sonu itibariyle davacıdan toplam 801.584,73 TL alacak olduğunun tespit edildiği bildirilmiştir.
İnşaat Mühendisi, Mali Müşavir ve Nitelikli Hesaplama Uzmanı Bilirkişi kurulundan alınan 18/02/2022 tarihli raporda: İlk sözleşmenin; davacı iş ortaklığı şirketleri olan … Ltd. Şti. – … İnşaat Ltd. Şti.nin yanısıra … İnş. Ltd. Şti.nin işveren, …-…‟ın Yüklenici/Taşeron firma olduğu 20.01.2016 tarihli sözleşme olduğunu, bu sözleşmenin konusunun, … ve … Yapımı İşine bağlı olarak, doğal taş mermer mekanik ve harçlı imalat montaj işleri şeklinde belirlendiğini, ikinci sözleşmenin, davacı iş ortaklığı şirketleri olan … ve … İnşaat Ltd. Şti.nin işveren, diğer davalı … Ltd. Şti.nin yüklenici/taşeron firma olduğu 17.04.2017 tarihli sözleşme olduğunu, bu sözleşmenin konusunun, merkezi hastane alanı içinde yer alan …‟nin mermer cephe kaplama ve mermer imalatı olduğunu, Hastane imalatıyla ilgili işin bitim tarihinin 30.06.2016 gösterildiği, … …. 2017 / 245 D. İş s. dosyası ile ilgili 12.03.2019 tarihli ek raporda; keşif tarihi (12.12.2017) itibariyle oluşacak zararın malzeme ve işçilik dahil, KDV ayrık) yaklaşık 46.000,00 TL olabileceği 4. Sayfasında tablo halinde eksik imalat bedelinin 77.123,40 TL gösterildiğinden, bu tutara itibar edildiğini, …‟le imzaladığı 20.01.2016 tarihli özleşmenin; (Yer teslimi, işe başlama ve işi bitirme” başlıklı 10.maddesinde (sy.5) “işin 60 günden daha uzun süreyle durması halinde, işverenin sözleşmeyi feshedebileceğini, yine davacı iş ortalığının, …‟le imzaladığı 17.04.2017 tarihli Taşeron Sözleşmesinin; “İşin Süresi ve İş Programı” başlıklı 8.maddesinde (sy.5) İşin 10 günden daha uzun bir süreyle durması halinde, işverenin sözleşmeyi feshedebileceği belirtildiğini, işveren tarafından bu yola gidilmediğini, belirtilen nedenlerle, mevcut doysa kapsamına göre gecikme cezası hesabı yapılamamış ise de idare hakedişlerinin (25.01.2016 ve izleyen hakedişler) gönderilmesi halinde konunun yeniden değerlendirilebileceğini, davacı iş ortaklığının, davalı … – …‟tan alacağının bulunmadığını, buna karşılık davalı …‟in, davacıdan, 543.035,51 TL (KDV ayrık) talep edebileceğini, mahkemece eksik kalan imalat bedelinin de düşülmesine karar verilmesi halinde, 543.034,51 TL‟den 400.000,00 TL‟nin düşülebileceğini, davacı iş ortalığının, davalı …‟den 45.967,79 TL alacaklı olduğunu, mahkemece eksik kalan imalat bedelinin de ilave edilmesine karar verilmesi taktirinde, 45.967,79 TL‟ye, 77.123,40 TL‟nin eklenebileceği bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan 20/06/2022 tarihli ek raporda:Kök raporda ayrıntılarıyla vurgulamak istedikleri kısmın; gecikmenin, iş bu davanın konusu dışında (kısmen) kalan asıl inşaat da yaşanan aksaklıklar nedeniyle, davalıların, iş bu davanın konusunu oluşturan mermer kaplama işini yapmaya başlayamadıklarından kaynaklandığını, bilirkişi kurulunca, gecikme cezasının alınamaması nedeni hiçbir biçimde fesih hükümlerinin işletilmemesinden kaynaklandığına ilişkin; bir tespit, yorum ve değerlendirme yapılmadığını, bu nedenle davacının bu yöne ilişkin itirazlarının maddi ve hukuki dayanağının bulunmadığı kanaat ve sonucuna varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan 13/02/2023 tarihli 2.ek raporda: kök raporun 23. ve 24. sayfalarında da detaylı şekilde belirtildiği üzere, 10.06.2016 tarih 7256 nolu KDV Dahil 1.012.818,78.-TL bedelli davalı faturasının davacıların iş ortaklığına ait ticari defterlerde kayıtlı olmaması ve davacı iş ortaklığına ait ticari defterlerde davalılardan …‟a yapılan toplam ödeme miktarı 5.779.309,49.-TL olarak tespit edilmiş ise de; davalı kayıtlarında kabul edilen tahsilat miktarının 5.902.845,17.TL olması sebepleriyle tarafların ticari defterlerindeki bakiyelerin uyuşmadığı tespitler üzerinden detaylı açıklamalar yapılarak belirtildiğinden, kök ve ek raporlardaki tespitlerinde değişikliğe sebebiyet verecek herhangi bir hususun bulunmadığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Taraflar arasında asıl iş olan “… “de Mermer Cephe Kaplama ve Mermer İmalatları yapımı hususunda taşeron sözleşmesi yapıldığı tarafların kabulünde olup, davacı yan işin geciktiği, fazla ödeme yapıldığı, Nama ödeme yapılarak zararın oluştuğundan bahisle kısmi dava açıldığı, davalılarca talebin fahiş olduğu, gecikmede kusurun olmadığı, asıl iş sahibinden kaynaklanan gecikmeler olduğu belirtilmekle, geç teslim olup olmadığı, davacının iddia ettiği şekilde nam’a ödeme yapılarak zarar oluşup oluşmadığı, belirtilen kalemlerde davacı alacağı varsa miktarı uyuşmazlık konusudur.
Taraflar arasında, “… ” kapsamında, Hastane İnşaatı’na ait “Doğal Taş Mermer; Mekanik ve Harçlı İmalat Montaj İşleri” nin alt yükleniciliği için, örneği dosyada mevcut 20.01.2016 tarihli Sözleşmede, işverenin … İnş. Elek. Ürt. Mad. Kuy. İth. İhr. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – … İnş. Enerji Tur. ve Tic. Ltd. Şti — … İnşaat San. ve Tic. Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, taşeronun … – … olarak belirtildiği halde taşeron sözleşmesi yapıldığı, sözleşme ve eklerine, projelerine, ilgili teknik şartnamelere, TSE standartları’na, işveren ve idarenin talep ve talimatlarına uygun şekilde, taşeron olarak “anahtar teslim birim fiyat” esasıyla, yapılacak işlerin sözleşme ekinde belirtilen kapsam ve bedelle yapılmasının, sözleşmenin konusunu teşkil ettiğini, işe başlama tarihinin 25.01.2016, iş bitim tarihinin 30.06.2016 olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
20/01/2016 tarihli taşeron sözleşmesinin 8. maddesinde taşeron tarafından sözleşme imzalanmasına müteakip 10 gün içerisinde sözleşme ekinde yer alan yapım aşamaları doğrultusunda, taşeron tarafından hazırlanacak ve işverenin onayına müteakip geçerli olacak iş program doğrultusunda; taşeron tarafından, iş programına göre imalatların gerçekleştirileceği, taşeronun; iş programını vermekte geciktiği her gün için 2.000,00 TL/gün, ayrıca iş programı vermesine rağmen programa uymadığı her gün için de 2.000,00 TL/gün gecikme cezası ödeyeceği belirtilmiştir.
Sözleşmenin 9. maddesinde; iş programında belirlenen süre içerisinde, sözleşmede belirtilen işleri zamanında yerine getiremediği takdirde, belirlenen süreleri aşan her takvim günü için de sözleşme bedelinin %0,5’i tutarında gecikme cezası ödeyeceği belirtilmiştir.
Sözleşmenin 10. maddesinde; işverenin bir tutanakla, işyerini tamamen veya gerektiğinde bölümler halinde taşerona teslim edeceği, yer teslimine müteakip 5 takvim günü içerisinde de taşeronun işe başlayacağı,
İşin Kapsamı, Tutarı ve Ödemelere ilişkin Ek-2 de, 1. ve 2. maddeye göre: Sözleşmeye konu işlerde; anahtar teslimi birim fiyat bedeli uygulanacağını, buna göre, birim fiyatların sözleşme ekinde yer alan, Ek-2’de belirtilen şekilde olacağı, belirtilen sözleşme bedellerinin; KDV hariç fiyatlar olduğu, KDV’nin ayrıca işveren tarafından taşerona ödeneceğini, işverenin işin durumuna göre iş miktarındaki değişiklikler nedeniyle, blok bazında aynı fiyatlardan imalat artışı veya eksilmesi yapabileceğini, ana sözleşme, mahal listeleri, projelerde belirtilen ve işin bütünlüğü içerisinde gerekli tüm imalatların eksiksiz ve kusursuz olarak yapılarak tamamlanacağını, yapılacak işlerin geçici ve kesin kabulünün sağlanacağını, sözleşmedeki fiyatların; son ve işin teslimine kadar geçerli fiyatlar olduğunu, fiyat farkı ödenmeyeceği, ayrıca 38 (otuz sekiz) maddeden ibaret işbu sözleşmede ve eklerinde (8 adet ekte) fesih, hakediş, ödemeler ve kesintiler ile genel yükümlülüklere ilişkin hususların belirtilmiş olduğu anlaşılmıştır.
… … Mahkemesi’nin 2017/244 D.İş sayılı dosyasında İnşaatı’na ait yapının; betonarme karkas tarzda, … bloklarından oluştuğunu, sözleşme kapsamında, yapı bloklarının dış cephelerinde; mermer kaplama ve denizlik harpuşta, iç kısımlarında da; basamak – rıht, süpürgelik ve beton silimi türünden imalatların söz konusu olduğu, keşif tarihi itibariyle, tespite konu yerde, sözleşme konusu işlere yönelik olarak; devam eden bir inşaat faaliyetinin bulunmadığını, her ne kadar sözleşme kapsamında yapılan imalatlarda; kusurlu kısımların ve eksik – kalan imalatların bulunmadığı belirtilmiş ise de, yerinde yeniden proje uygulamasına ve beyan edilen hakediş bilgilerine göre yapılan değerlendirmede, sözleşme kapsamındaki toplam imalat miktarları ile yapılan ve kalan imalatların; imalat bazında tabloda yer alan şekilde olduğunu, Sözleşme kapsamında yapılan imalat bedellerinin; imalat bazında tabloda yer alan şekilde belirlendiğini, yapılan mermer döşeme imalatlarında; Toplam: 1.917,00 m2 silim işlemi ve cilası yapılmamış, ham mermer döşeme alanı olduğunu, toplam: 10.567,35 m2 de silim işlemi yapılmış, ancak cilası çekilmeyen alan olduğunu, yapılan tüm imalatlarda taşeron hakedişlerinde ödemeye esas oranın %90, gecikme cezası için de; iş programında belirlenen süreleri aşan her takvim günü için sözleşme bedelinin %0,5’i (Binde beşi) tutarında gecikme bedeli oranı olarak belirlendiğini, kalan imalatların 30 günlük sürede tamamlanabileceğini, sözleşmede; işe başlama tarihinin 25.01.2016, iş bitim tarihinin 30.06.2016 olarak belirlendiği, luşan gecikme cezasının; 30.06.2016 iş bitim tarihinden 08.12.2017 dava tarihine kadar geçen 526 gün ve kalan imalatların tamamlanabileceği 30 gün olmak üzere toplam 556 günlük gecikme süresi için sözleşme bedelinin %0,5’i (Binde beşi) tutarında gecikme cezası ödemesi gerektiği, ancak sözleşme bedeline yönelik bir tutarın sözleşmede yer almadığının, tespit ve hesap edildiğini, belirlenen eksik – kalan imalatların başka bir firmaya yaptırılması halinde, keşif tarihi itibariyle oluşacak zararın (malzeme ve işçilik dahil, KDV hariç) yaklaşık 400.000,00 TL düzeyinde olduğu, bildirilmiştir.
Taraflar arasında, tespit isteyen tarafından yapımına devam edilen “… ‘ne ait “Mermer Cephe Kaplama ve Mermer İmalatları” işinin alt yükleniciliği için, örneği dosyada mevcut 17.04.2017 tarihli Sözleşmede, işverenin … İnş. Enerji Tur. ve Tic. Ltd. Şti – … İnşaat İş Ortaklığı, taşeronun … ve Maden. Müh. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. olduğu taşeron sözleşmesi yapıldığını, işbu taşeron sözleşmesinde, genel olarak: İşveren tarafından yapımı üstlenilen “… ait “Mermer Cephe Kaplama ve Mermer İmalatları” işinin, sözleşme ve teknik şartnamesinde tarif edildiği şekilde, taşeron olarak anahtar teslimi esasıyla yapılmasının, sözleşmenin konusunu teşkil ettiğini, sözleşmenin; tespit isteyen ile idare arasındaki ana sözleşme yürürlüğe girdikten sonra geçerli olduğunu, işe başlama tarihinin 27.04.2017, iş bitim tarihinin 18.06.2017 olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
17.04.2017 tarihli Sözleşme Genel şartlarda işveren tarafından verilecek program doğrultusunda taşeron tarafından, ana sözleşme, mahal listeleri, projelerde belirtilen ve işin bütünlüğü içerisinde gerekli tüm imalatların eksiksiz ve kusursuz olarak yapılarak tamamlanacağını, hava şartlarından ve diğer imalatlardan oluşan gün kayıplarının bu süreye ekleneceğini, idare tarafından, işle ilgili olarak yapılacak tüm değişikliklerin, işveren talimatıyla itirazsız olarak yerine getirileceğini, sözleşmeye konu işlerde; anahtar teslimi birim fiyat bedeli uygulanacağı belirtilmiş; 18 (on sekiz) maddeden ibaret sözleşmede; fesih, hakediş ve ödemeler ile genel yükümlülüklere ilişkin hususların belirtilmiş olduğu, 11. maddesinde; işin süresini aşan her takvim günü için 500,00 TL tutarında gecikme bedeli olarak belirlendiği görülmüştür.
Dava konusu faturaların, davalı …-… ticari defter kayıtlarında olduğunu, cari hesap şeklinde kaydedildiği, dava konusu faturaların, davalı …-…’e ait BS formlarında beyan edildiğini, davalı …-…’in 2017 yıl sonu itibariyle davacıdan toplam 801.584,73 TL alacak olduğunun tespit edildiği, 10.06.2016 tarih 7256 nolu KDV Dahil 1.012.818,78.-TL bedelli davalı faturasının davacıların iş ortaklığına ait ticari defterlerde kayıtlı olmaması ve davacı iş ortaklığına ait ticari defterlerde davalılardan …‟a yapılan toplam ödeme miktarı 5.779.309,49.-TL olarak tespit edildiği davalı kayıtlarında kabul edilen tahsilat miktarının 5.902.845,17.TL olması sebepleriyle tarafların ticari defterlerindeki bakiyelerin uyuşmadığı anlaşılmıştır.
17.04.2017 tarihli Taşeron Sözleşmesinin; “İşin Süresi ve İş Programı” başlıklı 8.maddesinde (sy.5) İşin 10 günden daha uzun bir süreyle durması halinde, işverenin sözleşmeyi feshedebileceği belirtildiği, işveren tarafından bu yola gidilmediğini, belirtilen nedenlerle, gecikme cezası hesabı yapılamamış; gecikme cezası uygulanması için belgeler ibraz edilmemiş olması nedeni ile gecikme cezasına ilişkin her iki davalı yönünden davaların reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Bilirkişiler tarafından her iki taraf defter ve kayıtlar üzerinde yapılan incelemede …-…’ın yaptığı iş tutarının 6.445.879,68 TL, davalı kayıtlarında kabul edilen tahsilat tutarının 5.902.845,17 TL olduğu, bu durumda davalı …-…’ın alacaklı olduğunun belirtildiği … …. 2017 / 244 D. İş syaılı dosyası ile ilgili 12.03.2019 tarihli ek raporda ise; belirlenen eksik imalatların başka bir firmaya yaptırılması halinde, keşif tarihi (12.12.2017) itibariyle dosyada mevcut 20.01.2016 tarihli Sözleşme’ye göre, oluşacak zararın (malzeme ve işçilik dahil, KDV ayrık) yaklaşık 400.000,00 TL düzeyinde olduğu, davalı …’in alacağı olarak tespit edilen 543.034,51 TL mahsup edildiğinde davacının …-…tan alacağının olmadığı, keza idare hakediş belgeleri ibraz edilmediği davalı …-…’ın yüklenicisi olduğu sözleşmede işin bitim tarihi her ne kadar 30.06.2016 olarak gösterildiği mübrez hakedişlerde; kaba inşaatın, duvar işlerinin alüminyum pencere işlerinin devam ettiğinin belirtildiği, buna bağlı olarak inşaat işlerinin tamamlanmadığı bu nedenle inşaatın, taşeronun iş bitim tarihi olan 30.06.2016 tarihinden önce bitirilerek taşeron firmaya “yer teslimi” şeklinde teslim edilmesi gerektiği, bu gecikmenin davalı …-… firmasından kaynaklanmadığı davalı … – … yönünden davayı ispatlar belge ibraz olunmadığından fazla ödemeye dayalı ve eksik -kusurlu işe dayalı davaların reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı … Davalı … 17.04.2017 tarihli Sözleşme’ye göre eksik kalan imalatların tamamlanabilmesi için, keşif tarihi (12.12.2017) itibariyle … … Mahkemesi’nin 2017/245 D.İş sayılı dosyasında alınan 12/03/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda; davacı iş ortaklığının, davalı …‟den 12/12/2017 keşif tarihi itibari ile oluşacak zarar olarak ticari defterlerde ödeme tutarı 421.984,89 TL olduğunun tespit edildiği, yapılan iş tutarı olan 376.014,10 TL’nin mahsubu ile davacının alacaklı olduğu tutarın 45.967,79 TL olarak belirtildiği ancak mahkememiz bilirkişi kurulunca belirtildiği şekilde …. Şti’nden 301.506,61 TL tutarında fazla ödeme kayıtlarının avans niteliğinde ödemeler olabileceği ihtimaline nazaran, keza alacağı belirleyen idare hak ediş belgeleri ile birbirleriyle uyuşmayan defter kayıtları dışında başkaca ödemeye ilişkin belge ibraz edilmediğinden fazla ödemeye ilişkin davanın reddine karar vermek; bilirkişi raporlarında eksik kalan imalat bedeli olan 77.123,40 TL tespit edilmiş olmakla bu miktarın davalı davalı Davalı …’nden tahsili gerektiği dava kısmi dava olduğundan 3.000,00TL alacağın davalı Davalı …’nden tahsili ile davacılara ödenmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
A-Davalı … – … yönünden,
1-Eksik kusurlu işe dayalı davanın REDDİNE,
2-Gecikme cezasına ilişkin davanın REDDİNE,
3-Fazla ödemeye dayalı davanın REDDİNE,
B-Davalı … yönünden,
1-Eksik kusurlu işe dayalı davanın KABULÜ ile, 3.000,00TL alacağın davalı Davalı …’nden tahsili ile davacılara ödenmesine,
2-Gecikme cezasına ilişkin davanın REDDİNE,
3-Fazla ödemeye dayalı davanın REDDİNE,
1-Alınması gereken 204,93TL harçtan peşin alınan 170,78TL’nin düşümü ile eksik alınan 34,15TL harcın davalı …’nden alınarak hazineye gelir kaydına,
2-… Numaralı Arabuluculuk dosyası bakımından; 6102 sayılı TTK 5/A maddesi ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11, 13, 14.md ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri Uyarınca Hesaplanan Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL’nin zorunlu arabuluculuk giderinin davanın kısmen kabul oranına göre hesaplanan 396,00TL’nin davalı …’nden, reddolunan kısım üzerinden hesaplanan 924,00TL’nin ise davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-… Numaralı Arabuluculuk dosyası bakımından; 6102 sayılı TTK 5/A maddesi ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11, 13, 14.md ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife Hükümleri Uyarınca Hesaplanan Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan toplam 221,58TL harcın davalı …’nden alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan ve takdir olanan 3.000,00TL nisbi vekalet ücretinin davalı …’nden alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … – … vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca red edilen miktar üzerinden hesaplanan ve takdir olanan 7.000,00TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti:3.494,50 TL, davetiye ve müzekkere tebligat gideri: 953,60TL olmak üzere toplam 4.448,10TL yargılama giderinin kabul oranına göre hesaplanan 1.334,43TL’nin davalı …’nden alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
Dair, davacı Davacı … Yapı … Ltd. Şti. İle Davacı … İnşat … Ltd. Şti. Vekilinin yüzlerine karşı diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/03/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]