Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/973
KARAR NO : 2023/219

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/12/2018
KARAR TARİHİ : 30/03/2023
K. YAZIM TARİHİ : 28/04/2023

Mahkememizde görülen Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi özetle; İşin yüklenicisi olan müvekkili firma ile, iş sahibi olan davalı firma arasında; … ait, … parseldeki arazide yapılacak olan; A,B ve C bloklar ile, kapalı otopark-1 ve kapalı otopark-2 ,İnşaatlarının, kalıp-demir –beton işlerinin anahtar teslimi yapımı için, 12.07.2018 tarihli sözleşme imzalandığını, sözleşmenin 14. maddesi gereği, davalı tarafın Şantiye Şefi … tarafından 15.08.2018 tarihli ve 1 nolu hakkedişin, müvekkili şirkete 18.08.2018 tarihinde mail yoluyla gönderildiğini, gönderilen bu hakkedişe müvekkilince itiraz edilmeyerek, KDV dahil 1.414.047,54 TL tutarındaki hakkedişin kesinleşmiş olduğunu, bu hakkediş bedeli için davalı tarafa, 28.08.2018 tarih ve … sıra nolu 1.414.047,00TL bedelli fatura kesilmek suretiyle, davalı firmaya posta ile iadeli-taahhütlü olarak gönderildiğini, ancak müvekkiline ödeme yapılmayacağı yapılan görüşmelerden anlaşıldığı için, bunun üzerine, davalı tarafa ….Noterliğinin 07.09.2018 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnameyi gönderdiklerini, ihtarname ile fatura bedelinin ödenmesi talep edilmesine rağmen gereken ödeme yapılmayıp, müvekkilince kesilen faturanın iade edildiğini, bunun üzerine 12.07.2018 tarihli sözleşmenin, müvekkilince 14.09.2018 tarihli ihtarname ile haklı nedenlerle feshedildiğini, müvekkilinin alacak miktarı yüksek olmasına rağmen, harç ve masrafları ödemekte zorluk yaşandığı için şimdilik alacağın 250.000,00TL si için iş bu davanın ikame edildiğini, müvekkilinin 1.405,50 m3 beton uygulaması yaptığını, yapılan işin tespit amacıyla, müvekkili şirketin ve davalı şirketin talebi ile, … sayılı dosyaları ile, ayrı ayrı delil tespiti yaptırıldığını, her ne kadar bilirkişilerin metraj tespiti hatalı yapılmış ise de, dosyaya ibraz edilen ve/ veya edilecek yerlerden istenilecek belgeler ve tarafların defterleri incelendiğinde şantiye alanına sevk irsaliyeleri ile teslim edilen beton malzemenin inşaatın tamamlanmasında kullanıldığı gözetildiğinde, esasen 1405,50 m3 beton uygulamasının yapılmış olduğunun anlaşılacağını, ekte sundukları faturaların karşı tarafça kabul edilmemesi halinde, fatura ve sevk irsaliyesini düzenleyen 3.kişi pozisyonundaki şirketlerden sevk irsaliyelerinin celbini talep ettiklerini, yapılan imalat bedeli hakediş uyarınca ödenmediği gibi, inşaat sahasına müvekkil Şirketçe sevk edilen ancak, sözleşmenin feshi nedeniyle kullanılmayan demir, ve bir kısım sarf malzemeleri de ( bağ deli, kalıp yağı, halat, baret …vs) şantiye sahasında kalmış müvekkiline iade edilmediği gibi, parasının da ödenmediğini, bu alacak kalemlerine ait dava açma haklarının saklı olduğunu, İnşaat Şantiyesine teslim edilen demire ilişkin faturaların, … … LTD. Şirketi tarafından düzenlenenleri daha evvel davalı tarafça delil tespitine ilişkin … sayılı dosyada bilirkişi tarafından da raporda bu faturalara yer verildiğini, bu faturaların haricinde sadece bu Şirketten alım yapılmamış, … Taah.Taş.Dış Tic.San.ve Tic.Ltd.Şti.’nden 13.480,00 kg, demir ve bir kısım sarf malzemesi, … market –…’dan 33.680,00 kg demir alımı yapılıp şantiyeye teslim edildiğini, 3 Anılan işte kullanılan ve Şantiyeye teslim edilen … Nak.İnş.Eml.Petrol ve Tarım Ürün.Paz.San.ve Tic.Ltd.Şti.’nden alınan beton malzemesine ilişkin faturaları da dosyaya ibraz ettiklerini, sözleşmenin imzalanmasının ardından, müvekkili şirketçe bir imalat yapıldığı taraflarca yaptırılan delil tespiti dosyalarından açıkça anlaşıldığını, sözleşmede 1(bir) m3 betonun birim fiyatının 944 TL olarak belirlendiğini, sözleşme haklı olarak feshedilmiş olmakla birlikte, müvekkili şirketin yapmış olduğu imalata göre alacağın hesaplanması gerektiğini, sonuç olarak; fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile, şimdilik 250.000,00 TL imalat bedelinin temerrüt tarihi olan 10.09.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari işlerde uygulanan avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiŞtir.
CEVAP: Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi ekli duruşma gün ve saatini bildirir ihtaratlı davetiye tebliğ edilmiş, taraf teşkili sağlanmış, davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile özetle; İş yerinin sözleşmeye uygun olarak 16.07.2018 tarihinde tesliminden sonra, davacı tarafın işe başladığını, 15.08.2018 tarihinden itibaren bir gerekçe bildirmeden, önce iş yerinde hazır bulunan şirket elemanlarının inşaat sahasına hiç çıkarılmadığını,0 1.09.2018 tarihinden itibaren iş yerinde çalışan hiçbir davacı şirket elemanı kalmadığını, 15.08.2018 tarihinden itibaren işin durdurulduğuna dair tespit tutanağını gösterdiklerini, şirket çalışanı işçilerin 31.08.2018 tarihi itibariyle işten çıkarıldıklarına ilişkin ve dolayısıyla belirtilen tarihten sonra hiçbir çalışan bulundurulmadığını gösteren … sigortalı işten ayrılış bildirgeleri suretlerini de gösterdiklerini, yine davacı / karşı davalı şirketçe yer teslim tarihinden itibaren yapılan imalatları belgeleyen ve 15.08.2018 tarihinden itibaren şantiyede hiçbir imalatın yapılmadığını gösteren, sorumlu yapı denetim kuruluşunca onaylı kalıp ve donatı imalat kontrol tutanakları ile beton döküm tutanaklarını da gösterdiklerini, davalı tarafın 15.8.2018 tarihinden itibaren müvekkili şirkete bildirimde bulunmadan işi durdurduğunu, sorunun anlaşılması için davacı tarafıyla yapılan görüşmelerden bir sonuç alınmadığını, bu aşamada davacı tarafından yollanan 1.414.047,00 TL tutarlı faturanın kendilerine 01.09.2018 tarihinde intikal ettiğini, gelen faturanın davacı tarafa ….Noterliğininin 06.09.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile gerekçeler, belirtilerek iade edildiğini, davalı müvekkili tarafından keşide edilen, ….Noterliğininin 07.09.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı şirkete; sözleşmenin ilgili hükümleri gereğince, sözleşmeye aykırı tutumunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde giderilmesi gerektiğini, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceğini ve sözleşmenin; feshe ilişkin hükümleri doğrultusunda ihtar edildiğini, – bu aşamada davacı şirket tarafından aynı keşide tarihli (07.09.2018) ve 10.09.20018 tarihinde tebliğ edilen bir ihtarname ile, fatura bedelinin iban numarası bildirilen hesaba ödenmesini, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği ihtarında bulunulmuş ise de; müvekkili şirket adına gönderilen …. .Noterliğininin 11.09.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile anılan ihtar içeriğinin reddedildiğini, davacı tarafça usulüne uygun düzenlenerek müvekkil şirkete teslim edilmiş ve müvekkili şirket tarafından onaylanmış ya da onaylanmış sayılmış bir hakkediş evrakının bulunmadığını, …’ın, müvekkili şirketin şantiye şefi olmadığını, inşaat teknikeri olarak görev yaptığını, usulüne uygun düzenlenen ve onaylanan bir hakkediş evrakı bulunmadığından, muaccel hale gelmiş bir alacaktan bahsedilemeyeceğini, davacının işin yaklaşık yarısının tamamlandığına ve bir çalışanın ölümü sebebiyle ve bayram tatili nedeniyle şantiyenin bir süre kapalı kaldığına yönelik iddialarının da gerçeği yansıtmadığını, sözleşmenin davacı şirketin sözleşmeye aykırı tutumu nedeniyle, müvekkili şirketçe, haklı nedenlere dayanılarak feshedildiğini, davacının inşaat sahasına müvekkil şirketçe kullanılmak üzere sevk edilen, ancak sözleşmenin feshi nedeniyle kullanılmayan demir ve bir kısım sarf malzemelerinin de ( bağ teli, kalıp yağı, halat, baret gibi) şantiye sahasında kaldığını, iade edilmediği, parasının da ödenmediği yönündeki iddialarının da gerçeği yansıtmadığını, davacı tarafın kendilerine iade edilmediğini, şantiyede kaldığı ileri sürülen malzemelerin bir kısmının, esasen müvekkili şirkete ait olup, yer teslimini müteakip, 17.07.2018 tarihinde, bedelleri bilahare mahsuplaşmak kaydıyla davacı firmaya tutanakla teslim edilen malzemelerden arta kalan malzeme miktarını ifade ettiğini, davacı tarafın müvekkili şirketten bir alacağının bulunmadığını, aksine müvekkili şirketin davacı firmadan sözleşmeye aykırı tutumu nedeniyle ciddi anlamda zarar ettiğini/ ilave zarar riski altına girdiğini, karşı davaya ilişkin; taraflar arasındaki sözleşme, davacı şirketin sözleşmeye aykırı tutum ve eylemleri nedeniyle, müvekkili şirket tarafından, haklı nedenlere dayanılarak feshedildiğini, müvekkili şirketin, hakediş ödemelerinden karşılanamayan alacağının davacı firmadan ayrıca tahsiline karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin, davacı şirketin sözleşmeye aykırı tutumu nedeniyle sebep olduğu zararların da alacak konusunu oluşturduğunu, terditli takas beyanında bulunulduğunu, davacı firma tarafından gerçekleştirilen bir miktar imalatın bulunduğunu, bu imalata ait hakkediş bedelinden; a-) davacı şirketin sözleşmeye aykırı durumu nedeniyle sözleşmenin feshi neden olunduğu için, hakkedişten yapılması gereken teminat ve benzeri kesintileri ile, uygulanması gecikme cezalarının kesilmesi gerektiğini, b-) müvekkili şirket tarafından, hakedişten mahsup edilmek üzere davacı firmaya sağlanan malzeme bedelleri ile, davacı firma adına yapılan ödemelerin kesilmesi gerektiğini, c-) keza; müvekkili şirketin uğradığı zararlar bir bütün olarak dikkate alındığında, davacının bir alacağının bulunmadığını belirterek, fazlaya ait hakları saklı kalmak kaydıyla, karşı davanın kabulü ile, şimdilik 100.000,00 TL alacaklarının, sözleşmenin müvekkili şirketçe haklı nedenlerle feshedildiği tarihten itibaren işleyecek ticari işlerde uygulanan avans faizi ile birlikte davacı firmadan tahsiline, davacı alacağının mevcut olduğu sonucuna varılması halinde ise; müvekkili şirketin alacağının, davacının alacağı kadar olan kısmı bakımından takas talebinde bulunduklarından, bunların takasına ve asıl davacının, müvekkili şirketin fazla alacağını ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ÖN İNCELEME: Mahkememizde yapılan ön inceleme duruşmasında yargı hakkı, görev ve yetki hususları, dava ve taraf ehliyetleri, davaşŞartları ve ilk itirazlar değerlendirilmiş, bu yönlerde bir iddia ve itirazda bulunulmadığı gibi Mahkememizin de görevli ve yetkili olduğu ve dava şartlarının tamam olduğu anlaşılmış; tarafların anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar tespit edilmiş; taraflar sulhe teşvik edilmiş, ön inceleme duruşmasında hazır bulunan taraf vekilleri sulh olmalarının mümkün olmadığını belirtmişlerdir.
DELİLLER: Tarafların delilleri toplanmış, hakkediş evrakları ibraz edilmiş, …. sayılı dosyaları getirtilmiştir.
Mahkememizce ilk olarak …, inşaat mühendisi, sözleşme-hesap uzmanı bilirkişiden oluşturulan bilirkişi heyetinden alınan raporda sonuç olarak; Davacı/Karşı davalı …İnşaatın yaptığı imalat ve şantiyede bıraktığı malzeme bedelinin 1.559,218,- TL, günlük gecikme cezasının 1.147.281,- TL. olduğu, davalı/Karşı davacı … İnşaatın talep edebileceği meblağın 77.518,52 TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
Mahkememizce ikinci olarak …, inşaat mühendisi, sözleşme-hesap uzmanı bilirkişiden oluşturulan bilirkişi heyetinden alınan rapor ve ek raporda sonuç olarak; Asıl davada; Asıl dava kapsamında sözleşmeye göre usulünce düzenlenmiş hakedişin bulunmadığı, buna bağlı olarak, davacı/k.davalı tarafça ( …Itd .şti ) düzenlenen 1 no’lu hakkediş karşılığı olduğu iddia edilen, 28.08.2018 tarih ve … sıra nolu 1.414,047,00 TL bedelli faturanın ödenmemesi nedeniyle 14/09/2018 tarihinde sözleşmenin feshedilmesinin taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olmadığı; Asıl davada davacı/k.davalı …İnşaat…. Ltd. Şti.’nin yaptığı imalatlara karşı talep edebileceği bedelin 1.314.048,00-TL olarak hesaplandığı, ancak davalı tarafından, davacı adına yapılan harcamalar, davacıya verilen malzemeler, davacı sorumluluğunda olan ekipman kiraları vb. göz önüne alındığında, yapılan hesap sonucunda; Gecikme cezası kesilmesi halinde davacının 44.174,47 TL borçlu olacağı, gecikme cezası kesilmemesi halinde, davacının 928.097,53 TL alacaklı olacağı, davadaki talebin 250.000,00-TL olduğu; Karşı davada; Gecikme cezası kesilmesi halinde, davacının (kırmızı kent) 1.358.222,47 TL alacaklı olacağı, gecikme cezası kesilmemesi halinde, davacının (kırmızı kent ) 385.950,47 TL alacaklı olacağı, karşı davadaki talebin 100.000,00-TL olduğu, asıl davada davacı/k.davalı …İnşaat…. Ltd. Şti.’nin yaptığı imalatlara karşı talep edebileceği bedel 1.314.048,00-TL olarak hesaplandığından, takas mahsup talebi yönünden değerlendirmenin Sayın Mahkemenin takdirinde bulunduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce üçüncü olarak …, inşaat mühendisi, sözleşme-hesap uzmanı bilirkişiden oluşturulan bilirkişi heyetinden alınan raporda sonuç olarak; Önceki raporlar da dikkate alınarak yapılan incelemeler çerçevesinde, sözleşme gereği davacı tarafça karşılanması gereken ve teknik değerlendirme ile teyit edilen malzeme bedelleri ile ticari defter kayıtlarının incelenmesiyle tespit edilen … ödemeleri, damacana su bedeli, damga vergisi,… vs. bedelleri düşüldükten sonra, davacının imalat bedelinden kaynaklanan alacağının 949.494.32.-TL. olarak hesaplandığı, davacının keşide etmiş olduğu …. Noterliğinin 14/09/2018 tarih … yevmiyeli ihtarnamesiyle “sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği ve ihtarnamenin davalıya 15/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği görülmekle, sözleşmenin 15/09/2018 tarihinde davacı tarafından feshedilmiş olduğu, karşı davada ise; davalı — k.davacı tarafından, alacaklarının öncelikle davacı alacağıyla takas talebinde bulunulmuş olması nedeniyle, yüklenici nam ve hesabına yapılan ödemelerin asıl davadaki hesaba dâhil edildiği, karşı davada davalı — k.davacının yüklenici nam ve hesabına yapılan ödemelerden dolayı alacağının bulunmadığı, karşı davada, k.davacının sözleşme gereği kendi edimini yerine getirmediği düşünülmekle, davacı — k. davalıdan imalata devam etmesini talep edemeyeceği ve dolayısıyla gecikme cezası talebinin yerinde olmadığının Mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti ek raporunda sonuç olarak; …İnşaat Ltd. Şirketinin 2018/7- 8 aylarına ait … Prim ve gecikme cezası olan 70.577,84.-TL’nin, dava dışı Kooperatif tarafından, dosyadaki banka dekontlarına göre, … Bankası -… Şubesinde 11/03/2020 tarihinde ödenmiş olduğu, 70.577,84.-TL … ödemesi esas alınmak suretiyle, hesaplamaların yeniden yapıldığı, önceki raporlar da dikkate alınarak yapılan incelemeler çerçevesinde; sözleşme gereği davacı tarafça karşılanması gereken ve teknik değerlendirme ile teyit edilen malzeme bedelleri ile ticari defter kayıtlarının incelenmesiyle tespit edilen … ödemeleri, damacana su bedeli, damga vergisi,… vs. bedelleri düşüldükten sonra, davacının imalat bedelinden kaynaklanan alacağının Kdv dahil 956.494,22.-TL. olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
Davacı vekili ıslah dilekçesi ile; 250.000,00TL alacak talebini, 964.677,53 TL olarak ıslah ettiklerini, bu bedele …. Noterliğinin 07.09.2018 tarihli ve … yevmiye nolu temerrüt ihtarnamesi tarihinden itibaren avans faizi işletilmesini talep etmiştir. Eksik ıslah harcının 30/03/2023 te tamamlandığı, buna göre ıslahın yapıldığı tarihin 30/03/2023 olduğu anlaşılmıştır.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Asıl dava, eser sözleşmesine dayalı olarak yüklenici tarafından açılan imalat bedelinin tahsili, karşı dava ise; iş sahibi tarafından açılan gecikme cezası ve yüklenici nam ve hesabına yapılan ödemelerin tahsili talebiyle açılan alacak davasıdır.
Davacı yan, davalının yükleniminde olan … ait … parseldeki arazide yapılacak inşaatın kalıp-demir –beton işlerinin anahtar teslimi yapımı için, 12.07.2018 tarihli sözleşme 36 imzalandığını, sözleşmenin 14. maddesi gereğince, davalı tarafın şantiye şefi … tarafından 15.08.2018 tarihli ve 1 nolu hakedişin müvekkili şirkete 18.08.2018 tarihinde mail yoluyla gönderildiğini, gönderilen bu hakedişe müvekkilince itiraz edilmeyerek, KDV dahil 1.414.047,54 TL tutarındaki hakedişin kesinleşmiş olduğunu, bu hakediş bedeli için davalı tarafa 28.08.2018 tarih ve … nolu 1.414.047,00TL bedelli faturanın düzenlenerek, davalı firmaya posta ile iadeli-taahhütlü olarak gönderildiğini, ödeme yapılmaması üzerine davalı tarafa …. Noterliğinin 07.09.2018 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile fatura bedelinin ödenmesi aksi takdirde sözleşmenin feshedileceğinin ihtar edildiğini, davalı tarafça kesilen faturanın iade edildiğini, 14.09.2018 tarihli ihtarname ile sözleşmenin haklı nedenlerle feshedildiğini, müvekkilinin 1.405,50 m3 beton uygulaması yaptığını, … sayılı dosyaları ile yaptırılan delil tespitleriyle, her ne kadar bilirkişilerin metraj tespiti hatalı yapılmış ise de, esasen 1405,50 m3 beton uygulamasının yapılmış olduğunun anlaşılacağını iddia etmiştir.
Davalı yan ise; işyerinin sözleşmeye uygun olarak 16.07.2018 tarihinde tesliminden sonra, davacı tarafın işe başladığını, 15.08.2018 tarihinden itibaren bir gerekçe bildirmeden, önce iş yerinde hazır bulunan şirket elemanlarının inşaat sahasına hiç çıkarılmadığını, 01.09.2018 tarihinden itibaren iş yerinde çalışan hiçbir davacı şirket elemanı kalmadığını, buna ilişkin tutanaklar düzenlendiğini, davacı şirket çalışanı işçilerin 31.08.2018 tarihi itibariyle işten çıkarıldıklarını, davacı tarafından yollanan 1.414.047,00-TL tutarlı faturanın, hakedişin sözleşmeye uygun yapılmaması nedeniyle …. Noterliğinin 06.09.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile gerekçeler belirtilerek iade edildiğini, davacı tarafça usulüne uygun düzenlenerek müvekkil şirkete teslim edilmiş ve müvekkil şirket tarafından onaylanmış ya da onaylanmış sayılmış bir hakkediş evrakının bulunmadığını, …’n, müvekkili şirketin şantiye şefi olmadığını, sözleşmenin davacı şirketin sözleşmeye aykırı tutum göstererek işi geciktirmesi nedeniyle, müvekkili şirketçe, haklı nedenlere dayanılarak feshedildiğini, davacı tarafın müvekkili şirketten bir alacağının bulunmadığını, karşı davada ise; takas talebinde bulunularak, davacı nam ve hesabına … primi damga vergisi,… vs. ödemeler yapıldığını ve ayrıca sözleşme gereği sözleşme bedelinin %’si oranında gecikme cezası işletilmesi gerektiğini, asıl davada bu kalemlerin davacı alacağından mahsubu mahsubu sonrasında müvekkilinin alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında; eser sözleşmesi bulunduğu ve bu sözleşmenin feshedildiği hususlarında anlaşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki anlaşmazlık; eser sözleşmesinin davalı tarafça haklı olarak feshedilip feshedilmediği, davacının tamamladığı iş olup olmadığı ve miktarı, tamamlanan işten dolayı davacının hakediş alacağı olup olmadığı, davacının malzemelerinin kalıp kalmadığı, kalmış ise bu malzemelerin miktarı ve değeri ile malzemelere dayalı alacağı olup olmadığı, karşı dava yönünden; davalının gecikme cezası alacağı olup olmadığı varsa miktarı, sözleşmenin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeni ile davalının uğradığı zarar olup olmadığı varsa miktarı, davalının davacı adına yaptığı ödemeler varsa miktarı, davalının takas mahsup talebinin yerinde olup olmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Mahkememizce üçüncü olarak alınan …, inşaat mühendisi ve sözleşme-hesap uzmanı bilirkişilerden oluşturulan bilirkişi heyet raporu ile ek raporunun usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, yeterli, gerekçeli ve hüküm vermeye elverişli olduğu görülerek hükme esas alınmıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Eser sözleşmelerinde işin tamamlanarak teslim edildiğinin ispatı yükleniciye, iş bedelinin ödendiğinin ispatı ise iş sahibine düşer. Bu bağlamda, faturanın tek başına fiilî imalatı yahut teslim olgusunu kanıtlamaya yeterli olmadığı, yüklenicinin iş bedeline hak kazanabilmesi için eseri, sözleşme ve ekleri ile fen ve tekniğine uygun olarak tamamlayıp iş sahibine teslim ettiğini ayrıca kanıtlaması gerekmektedir.
Taraflar arası sözleşmenin incelenmesinde; sözleşmenin birim – fiyat esaslı olduğu, sözleşmenin 11. maddesiyle; yer tesliminin 16/07/2018 tarihinde yapılmasını müteakiben, işin en geç 17/09/2018 tarihine kadar tamamlanacağı ve bu suretle “kesin vade” tayin edildiği görülmektedir. Sözleşmenin “Ödeme şekli” başlıklı 14. maddesinde ise; “Ödemeler hakkediş usulü yapılacaktır. Hakedişlerden %10 teminat kesintisi yapılır…. Hakedişler her ay yapılır. Ayın ilk beş günü hakkediş işsahibine verilir. Takip eden üç işgünü içinde düzeltme yoksa kabul edilir ve imzalanır. İşsahibinin onayını müteakip fatura kesilir. Hakkediş kabulünden iki işgünü içinde ödeme yapılır. Hakkediş verildikten sonra beş işgünü geçmesine rağmen hakkediş kabul edilmemiş veya düzeltilmemiş ise, hakkediş kabul edilmiş sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Davacı tarafça sunulan 15/08/2018 tarihli hakedişin davalı işveren tarafından imzalanarak onaylanmadığı tespit edilmekle birlikte, anılan hakedişin 18/08/2018 tarihli e-mail ekinde, davacı yanca şantiye şefi olduğu iddia edilen … tarafından davacı şirkete gönderildiği, aynı gün davalı şirket çalışanı / yetkilisi …. adresine gönderildiği görülmektedir. Davacının da anılan hakkediş doğrultusunda bu hakediş bedeli için davalı tarafa 28.08.2018 tarih ve … nolu 1.414.047,00TL bedelli faturayı tanzim ederek davalıya tebliğ ettirmiş, ancak ihtarname ekinde fatura davalı tarafça iade edilmiştir. Yukarıda yer verilen, sözleşmenin 14. Maddesinde “Hakkediş verildikten sonra beş işgünü geçmesine rağmen hakkediş kabul edilmemiş veya düzeltilmemiş ise, hakkediş kabul edilmiş sayılır. “ hükmü doğrultusunda, davalının var ise hakkediş üzerindeki düzeltmelerini en geç 5 işgünü sonu olan 27/08/2018 tarihinde yapması gerektiği, herhangi bir düzeltme yapmadığı yahut onay vermediği takdirde hakedişin kabul edilmiş sayılacağı ve bu durumda, davacının hakkediş alacağının 28/08/2018 tarihinde muaccel hâle geldiği anlaşılmıştır.
Davalı yanca, davacının 15/08/2018 tarihinden itibaren sahada çalışma yapmadığına ilişkin tutanaklar ibraz edilmiş ise de, anılan tutanaklarda sadece bir kısım kişilerin isim ve imzalarının olduğu, şantiye şefi, davalı şirket yetkilisi,… vs. sıfatını haiz olmadıkları, kimin personeli yahut kime bağlı kişiler olduğu tespit edilemediğinden anılan tutanaklar dikkate alınmamıştır. Bununla beraber, davacı şirketin 31/08/2018 tarihi itibariyle, şantiyedeki işçilerin çıkışını verdiği dosya kapsamına göre sabit olup, TBK’nun 97. Maddesi de dikkate alındığında; sözleşme gereği onaylanmış sayılan hakediş bedelini ödemeyen davalı iş sahibinin, davacıdan imalata devam etmesini talep edemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Sözleşmenin hangi tarafça feshedilmiş sayılacağı hususu incelendiğinde; fesih tek taraflı bir irade beyanı olup, karşı tarafa varmakla sonuç doğurur. Davacı yan, keşide ettiği …. Noterliğinin 07.09.2018 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile fatura bedelinin ödenmemesi halinde sözleşmeyi feshedeceğini belirtmiş ancak, feshettiği konusunda bir irade ortaya koymamıştır. Keza, davalı yan da aynı tarihte; 07/09/2018 tarihli ihtarname ile “sözleşmeye aykırı tutumun giderilmemesi halinde sözleşmenin feshedileceğini” ihtar etmiş ancak feshettiği konusunda açık bir beyanda bulunmamıştır. Akabinde davacının keşide etmiş olduğu …. Noterliğinin 14/09/2018 tarih … yevmiyeli ihtarnamesiyle “sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini” ihtar ettiği ve ihtarnamenin davalıya 15/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği görülmekle, sözleşmenin 15/09/2018 tarihinde davacı tarafından feshedilmiş olduğu anlaşılmıştır. Davalının …. Noterliğinin 17/09/2018 tarih … yevmiyeli ihtarnamesiyle “sözleşmenin haklı nedenle feshedileceğini” ihtar ettiği görülmekte ise de, davacının fesih iradesi 15/09/2018 tarihi itibariyle sonuç doğurmuş olacağından, davalının bu tarihten sonra sözleşmeyi feshetmesinin mümkün olamayacağı belurlenmiştir.
Yukarıda da belirtildiği gibi; TBK’nun 97. maddesi uyarınca, sözleşme gereği iş bedelini vadesinde ödemeyen davalının, davacıdan işe devam etmesini talep edemeyeceği değerlendirilmekle, sözleşmenin davacı yanca haklı nedenle feshedildiği kanaatine varılmıştır.
Mali yönden; icmal tablosunda yer alan tespitlere göre … İnşaat Ltd, Şirketinin dava tarihi itibariyle … şirketinden oluşan alacak tutarı 949.494,32.-TL olarak hesaplanmıştır.
Teknik yönden ise; İcmal tablosunda, davacının imalat bedelinden kaynaklanan alacağından, sözleşme gereği davacı tarafça karşılanması gereken ve teknik değerlendirme ile teyit edilen malzeme bedelleri ile ticari defter kayıtlarının incelenmesiyle tespit edilen … ödemeleri, damacana su bedeli, damga vergisi,… vs. bedelleri düşüldükten sonra, davacının imalat bedelinden kaynaklanan alacağı 956.494,22.-TL. olarak hesaplanmıştır.(…İnşaat Ltd. Şirketinin 2018/7- 8 aylarına ait … Prim ve gecikme cezası olan 70.577,84.-TL‟nin, Dava dışı Kooperatif tarafından, Dosyadaki Banka Dekontlarına göre; … Bankası -… Şubesinde 11/03/2020 tarihinde ödenmiş olduğu, 70.577,84.-TL … ödemesi esas alınmak suretiyle, hesaplamalar yapılmıştır.) Bu durumda; davalı işsahibinin karşı dava kapsamında, davacı nam ve hesabına yapmış olduğu masraflardan dolayı alacağının olmadığı sonucuna varılmıştır.
Davalı – k.davacının gecikme cezasına ilişkin talebine gelince; sözleşmenin 18. Maddesinde “Yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde (7) gün süreli ihtar yapılarak gecikme cezası uygulanır. Yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde, gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin %2 oranında gecikme 39 cezası uygulanır.” düzenlemesine yer verildiği görülmektedir. Ancak, yukarıda da müteaddit defalar vurgulanan TBK’nun 97. maddesine göre, kendi edimini yerine getirmeyen k.davacı işsahibi, davacıdan imalata devam etmesini talep edemeyeceğinden, keşide ettiği 7 günlük ihtarnameyle davacıyı temerrüde düşürmüş olmayacağı anlaşılmakla, gecikme cezası talep edemeyeceği anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen gerekçelerle; Asıl davanın, eser sözleşmesine dayalı olarak yüklenici tarafından imalat bedelinin tahsili talebiyle açıldığı, sözleşme gereği davacı tarafça karşılanması gereken ve teknik değerlendirme ile teyit edilen malzeme bedelleri ile ticari defter kayıtlarının incelenmesiyle tespit edilen … ödemeleri, damacana su bedeli, damga vergisi,… vs. bedelleri düşüldükten sonra, davacının imalat bedelinden kaynaklanan alacağının Kdv dahil:956.494,22.-TL. olarak hesaplandığı, davacının keşide etmiş olduğu ihtarnamenin davalıya 10/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği, ihtarnamede verilen 3 günlük sürenin bitimiyle davalının 14/09/2023 tarihinde temerrüde düştüğü, yukarıda belirtilen nedenlerle sözleşmenin haklı nedenle feshedilmiş olduğu, Karşı davanın ise; iş sahibi tarafından açılan gecikme cezası ve yüklenici nam ve hesabına yapılan ödemlerin tahsili talebiyle açılmış alacak davası olduğu, davalı – k.davacı tarafından, alacaklarının öncelikle davacı alacağıyla takas talebinde bulunulmuş olması nedeniyle, yüklenici nam ve hesabına yapılan ödemelerin asıl davadaki hesaba dâhil edildiği, karşı davada davalı – k.davacının yüklenici nam ve hesabına yapılan ödemelerden dolayı alacağının bulunmadığı, karşı davada, k.davacının sözleşme gereği kendi edimini yerine getirmediği, davacı – k. davalıdan imalata devam etmesini talep edemeyeceği ve dolayısıyla gecikme cezası talebinin yerinde olmadığı kanaatine varılmakla; Asıl davanın kısmen kabulü ile, 56.494,22 TL’nin (250.000,00 TL’si için 14/09/2018 tarihinden itibaren, bakiye kısım için ıslah tarihi olan 30/03/2023 tarihinden itibaren işleyecek) avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine; karşı davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
1-Asıl davanın kısmen KABULÜ İLE,
956.494,22 TL’nin (250.000,00 TL’si için 14/09/2018 tarihinden itibaren, bakiye kısım için ıslah tarihi olan 30/03/2023 tarihinden itibaren işleyecek) avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Alınması gereken 65.338,12 harçtan peşin alınan 4.269,38 TL harç, 1.204,00 TL ıslah harcı, 11.001,00 TL ıslah harcı toplamı olan 16.474,38 TL harcın mahsubu ile eksik 48.863,74 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere ptt merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Davacı tarafından peşin yatırılan 4.310,48 TL harç, 1.204,00 TL ıslah harcı, 11.001,00 TL ıslah harcı toplamı olan 16.515,48 TL harcın davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Davacı tarafından yapılan ve ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 8.901,13 TL yargılama giderinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 8.812,12 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan ve ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 17.184,50 TL yargılama giderinden davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan 171,84 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 123.214,36 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 8.183,28 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
2-Karşı davanın REDDİNE,
Alınması gereken 179,90 TL harcın peşin alınan 1.707,75 TL harç ile 5.112,43 TL ıslah harcı toplamı olan 6.820,18 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 6.640,28 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
Karşı davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince 44.249,67 TL vekalet ücretinin karşı davacıdan alınarak karşı davalıya verilmesine,
Dair; Davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde …. Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/03/2023

Başkan …
¸[e-imza]
Üye …
¸[e-imza]
Üye …
¸[e-imza]
Katip …
¸[e-imza]