Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
…
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/404
KARAR NO : 2023/262

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : … (T.C:…)
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/05/2018
KARAR TARİHİ : 12/04/2023
K.YAZIM TARİHİ : 17/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 15.09.2017 tarihinde dava dışı… İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Lise inşa edilmesi işi için … sözleşmesi yaptığını, sözleşmenin 5.maddesinin “…, Sözleşmenin imzasına müteakip 100.000 TL değerindeki tutarında şartsız Teminat Senedi İşverene verecektir” şeklinde olduğunu, bu nedenle de borçlusu müvekkili ve kefili … olan 15.09.2017 keşide tarihli üzerinde ödeme günü yer almayan teminat senedini teslim ettiğini, anılan senedin dava dışı … tarafından ele geçirilerek takip alacaklısı-davalı olan …’e ciro edildiğini ve … Müdürlüğü’nde 2018/648 esas sayılı dosyası ile icra takibinin başlatıldığını, takip alacaklısı ve işbu davada davalının; dava dışı… İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’nin çalışanı olduğunu, davalının davaya konu senedin teminat senedi olarak verildiğini bildiğini, davaya konu teminat senedi olarak düzenlenen bu senet üzerinde boş bırakılan yerlerin (Lehtar, ödeme tarihi ve vade kısmı) sonradan doldurulduğunu ve icra takibi yapıldığını, davaya konu teminat senedinin verildiği …. Ltd. Şti.’nin bu şekilde bir çok şahıs ve şirketle … sözleşmesi yaptığını ve aldığı teminat senedini kendi adını hiç geçirmeden ve ciro etmeden 3.şahıslara vererek icra takibine konu olacak şekilde borçlanmalarına sebep olarak bir çok kişiyi dolandırdığını, bu konuda … illerinde bir çok suç duyurusu söz konusu olduğunu, davalılar hakkında ve teminat olarak senedin verildiği … sözleşmesi yapılan … yetkilileri hakkında da … …Savcılığı’na “nitelikli dolandırıcılık, bedelsiz senedin kullanılması ve açığa atılan imzanın kötüye kullanılması” nedeniyle suç duyurusunda bulunulduğunu, tanık dinlenmesini talep ettiklerini, tanıkların takip alacaklısı …’ün senedinin verildiği …. Ltd. Şirketi adına çalıştığını ispat etmek açısından mahkemede dinlenmesini talep ettiklerini, her iki senet fotokopisi karşılaştırıldığında yazıların icra takibine koyulurken sonradan eklendiğinin görüleceğini, HMK 209.madde imza ve yazı inkarı başlıklı … .fıkrası gereğince teminatsız olarak mahkemece tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini, … Mahkeme’ye göre de teminat olarak verilmiş senedin, kayıtsız şartsız borç ikrarı içermediğinin kabulü ile İİK m.170/a uyarınca takibin iptal edilmesinin gerektiğini, söz konusu senedin kambiyo senetlerine mahsus yolla takibe konu edilemeyeceğinin açık olduğunu, açıklanan sebeplerle; öncelikle müvekkilinin … Müdürlüğü’nün 2018/648 esas sayılı dosyasında başlatılan icra takibinden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, … Müdürlüğü’nün 2018/648 esas sayılı dosyasında başlatılan icra takibinin HMK 209.md ve ilgili diğer maddeleri gereğince sahte olarak düzenlenip, haksız kazanç elde etmek için teminat olarak verilen senedin üzerinin sonradan doldurulması nedeniyle teminatsız olarak ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, davalının %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyete ilişkin icra tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile birlikte vekalet ücretinin de davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Bono ve diğer kıymetli evrak türlerinin, … Kanununda düzenlenmiş olan kayıtsız şartsız muayyen bir bedeli ödeme vaadini ihtiva eden evrak niteliğinde olduğunu, işbu davaya dayanak yapılan bononun da aynı şekilde bononun tüm resmi unsurlarını içeren, kıymetli evrak vasfına hâiz, kayıtsız şartsız ödeme vaadi anlamı taşıyan bir kambiyo evrakı olduğunu, kambiyoya dayalı alacak iddiasının aksini ispat yegane iki farklı yolla ileri sürülebilir ki bunlardan birisi bononun sahte olarak düzenlendiği, imza inkarı olduğunu, davacının bono üzerindeki imzayı inkar etmediğini, diğer ispat yolunun ise ancak ve ancak kambiyo niteliğinde bir yazılı belge ile ödemeyi ispat etmektir ki davacının da herhangi bir ödeme belgesini sunmadığını, yerleşik … Kararları uyarınca bir bononun teminat senedi olarak verildiğini iddia edenin bu iddiasını HMK uyarınca yazılı delille kanıtlaması gerektiğini, yine aynı şekilde açığa senet düzenlendiği ve bahse konu senedin anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu da yine ancak ve ancak yazılı delille ispat edilebileceğini (… … Dairesi’nin 14.04.2014 tarih, 2014/3927 Es. Ve 2014/7238 Kar. Sayılı ilamı, … … Dairesi’nin 06.10.2005 tarih, 2004/12956 Es. Ve 2005/9639 Kar. Sayılı ilamı), bu nedenle yazılı ispat kuralları ve senede karşı tanık yasağı kuralı gereği davacıların tanık dinletmelerinin mümkün olmadığını, müvekkilinin; dava dilekçesinde konu edilen sözleşmeye taraf olmadığını, sözleşmede taraf olan …. Ltd. Şti. isimli şirketin bonoda hiçbir şekilde lehtar yahut ciranta olarak da yer almadığından müvekkilinin tamamen iyi niyetli 3. kişi durumunda olduğunu, işbu davanın da müvekkiline karşı yöneltilebilmesinin mümkün de olmadığını, davacının tüm iddialarını reddettiklerini, icra dosyasına konu edilen bono üzerinde ne “teminat senedidir” şeklinde bir kayıt ne de dava dilekçesinde konu edilen sözleşme ile ilgili bir bilgi bulunmadığını, … Kanunu düzenlemesi uyarınca, ticari hayatın hızlılık, güvenilirlik ve kendine özgü diğer şartlarından dolayı, kıymetli evraka dayalı bir alacak iddiasının ve buna karşı yapılan aksi yönde iddiaların ispat kuralları için farklı yol öngörüldüğünü, üzerinde teminat senedidir ibaresi bulunmayan yahut bu anlama gelen başkaca bir şerh olmayan; teminat senedi verilmesi hususu düzenlenen sözleşmeye ilişkin herhangi bir atıf olmayan bonoların tedavüle girmesinden sonra üçüncü kişiler tarafından bu hususun bilinmesinin mümkün olmadığını, davacının müvekkiline karşı yönelttiği iddiaların muteber niteliğe haiz olmadığını, menfi tespiti talep edilen alacak kambiyo senedinin tüm vasıflarının hâiz bir bono olduğunu ve işbu bono karşısında davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü hiçbir iddiasının geçerli olmadığını, ne teminat senedi iddiası konusunda ne de diğer iddialar konusunda tanık dinlenmesine muvafakatlerinin olmadığını, savcılığa suç duyurusunda isnat edilen kişinin müvekkili olmadığını, dava dilekçesinde bahsi geçen sözleşmenin diğer tarafı olan dava dışı … isimli şirket olduğunu, davacının dava dilekçesinde bahse konu ettiği … kararın hiçbir açıdan işbu dava dosyası ile bir benzerliğinin bulunmadığını, açıklanan sebeplerle; davanın ve icra inkar tazminatı talebinin reddine, davacı aleyhine %20 den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… Müdürlüğünün 2018/648 Esas sayılı dosyası Senedin boş fotokopisi, Sözleşme örneği, Fatura örnekleri, … Dairesi Kayıtları, banka kayıtları, ödeme dekontu, taraflar arasındaki sözleşme, hesap mutabakatları, tarafların ticari defter ve kayıtları,
… Müdürlüğünün 2018/648 E, sayılı icra dosyasının incelenmesinde; Davacının Alacaklı …’ün borçlular …, … San. Tic. Ltd. Şti. ve … aleyhine; 15.09.2017 düzenleme tarihli 30.09.2017 vade tarihli 100.000,00 TL bedelli bonoya bağlı 100.000,00 Bono asıl alacak, 2.687,67 TL işlemiş faiz, 200,00 TL bono komisyonu ( =102.887,67 TL) ve ferileri alacağının icra gideri, vekalet ücreti, ve takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek yıllık % 9,00 kanuni faiz, değişen oranlarda faizi ile tahsili için … Müdürlüğü’nün 2018/648 esas sayılı dosyasında 17.01.2018 tarihinde takibe geçmiş olduğu anlaşılmıştır.
… …. Karar Masasının 27.01.2022 tarihli yazısında; …, …, … hakkında Dolandırıcılık, Bedelsiz Senedi Kullanma, Açığa İmzanın Kötüye Kullanılması suçlarından yürütülen “…2018/101687 soruşturma 2021/134865 karar sayılı Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar örneğinin gönderildiği anlaşılmıştır.
Dosyada örneği mevcut 15/09/2017 tarihli … Sözleşmesi’nde Sözleşmenin taraflarının İşveren dava dışı … Limited Şirketi, … olarak davacı … San. Tic. Ltd. Olduğu, Sözleşmenin konusunun 2 A maddesinde belirtildiği ve 1 adet, Teknik Lise yapılarına ait Kalıp demir işçiliği beton döküm işçiliği, her türlü ekip ve ekipman temini, ….tüm teknik şartnameler uygun şeklinde düzenlendiği,
… Sözleşmesi’nin 4. maddesinde, … sözleşme kapsamında inşaat işlerini en geç 05/12/2017 tarihine kadar eksiksiz olarak işverene teslim edeceği, 5. maddesinde, “…, Sözleşmenin imzasına müteakip 100.000,00 TL (yüzbin Türklirası) değerindeki tutarında şartsız Teminat Senedi İşverene verecektir” hükümlerinin bulunduğu, hükme göre teminat senedinin 15/09/2017 tarihinden itibaren dava dışı dava dışı … Limited Şirketine davacı şirket tarafından verileceği anlaşılmıştır.
Dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi heyetinden alınan 29/08/2022 tarihli raporda; … Müdürlüğü’nün 2018/648 Esas sayılı dosyasında takip dayanağı senedin dava dışı …Limited Şirketi’ne 15.09.2017 tarihinde imzalanmış 8 sayfa, 13 maddelik … Sözleşmesi 5. Maddesi; “…, Sözleşmenin imzasına müteakip 100.000,00 TL (yüzbin Türklirası) değerindeki tutarında şartsız Teminat Senedi İşverene verecektir” düzenlemesi gereği verilmiş senet olabileceğini, bununla birlikte, dosya kapsamında, davalı ile dava dışı… Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ya da ilk ciranta … arasında ticari ilişki ya da çalışma ilişkisi bulunduğunu gösteren bilgi ve belge bulunmadığından, davalının iyi niyetli üçüncü kişi savunması yönünden takdirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 23/12/2022 tarihli raporda; …Limited Şirketi tek ortaklı limited şirket olarak …tarafından kurulmuş olduğunu, 12/04/2022 tarihinde unvan değişikliği yaparak … Limited Şirketi olduğunu, …hisselerinin %51’ini 20/06/2022 tarihinde …’a devrettiğini, davacının aktardığı soruşturma dosyalarında …, … ve … isimlerinin birlikte geçtiği kök rapor sonucunun değişmediği bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
TBK. madde 133/2’de belirtildiği şekilde, özellikle mevcut borç için kambiyo taahhüdünde bulunulması veya yeni bir alacak senedi ya da yeni bir kefalet senedi düzenlenmesi, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmamaktadır. Bu durumda, yenileme iradesinin olmaması halinde eski borç, “asıl borç ilişkisi” olarak varlığını korumaktadır. Dolayısıyla hamil, biri asıl borç ilişkisinden, biri de kambiyo ilişkisinden doğan iki ayrı talep hakkına sahip olmaktadır. Kambiyo münasebetinden, doğan hakkın, herhangi bir nedenden dolayı düşmesi halinde, hamil asıl borç ilişkisinden dolayı sahip olduğu talep hakkı saklıdır.
Kıymetli evrak nitelikli borç senedi mahiyetindedir (TTK m. 646). Borç senedi ise borç ikrarını içerir. Kıymetli evrakta -senette- hile veya ağır kusuru bulunmadıkça, borçlu vade geldiğinde senedin niteliğine göre alacaklı olan kimseye ödemede bulunmakla borcundan kurtulur (TTK m. 646/2).
İlkesel olarak kambiyo senetlerinin illetten mücerret olması ve bononun içerdiği hakkın senetten ayrı olarak ileri sürülememesi ve başkalarına da devredilememesi, vasıflı ve soyut bir borç ikrarı olması ilkeleri karşısında; eski borç ”asıl borç ilişkisi olarak” varlığını korumaktadır.
Dava dışı …Limited Şirketi’ne 15.09.2017 tarihinde imzalanmış 8 sayfa, 13 maddelik … Sözleşmesi 5. Maddesi; “…, Sözleşmenin imzasına müteakip 100.000,00 TL (yüzbin Türklirası) değerindeki tutarında şartsız Teminat Senedi İşverene verecektir” düzenlemesi gereği Bonoya ek bir protokolde bulunmamaktadır.Takip dayanağı bono TTK.nun 776. maddesindeki unsurları taşıyan kambiyo niteliğindedir. Bononun üzerinde teminat senedi yazılı olmadığı gibi yazılı bir delil de ibraz edilmemiştir. Bono kıymetli evrak olması halinde asıl ilişkinin teminatı olduğu senet üzerine yazılmak suretiyle ya da takip dayanağı senede açık atıf yapan İİK’nın 169/a-1. maddesinde yazılı nitelikte bir belge ile ispatlanması gerekmektedir.
Türk hukuk öğretisinde kambiyo senetlerinin içerdiği hakkın doğumu konusundaki baskın görüş sözleşme teorisi ile açıklanmakta bu da güven ilkesi ile desteklenmektedir. Bu teoriye göre kambiyo senedinin düzenlenmesi ile içerdiği hak derhal vücut bulmaz, borcun doğumu için ayrıca senedin borç altına girmek kastıyla lehdara da verilmesi yani teslime ilişkin bir de ayni sözleşmenin mevcudiyeti gerekir (….). Bu sözleşmenin kurulması Türk Borçlar Kanunu’nun genel hükümleri gereği karşılıklı ve aynı yöndeki iradelerin açıklanması ile mümkündür. İradelerin açıklanması ve sakatlanması konusunda da aynı Kanunun hükümleri dikkate alınır.
… Müdürlüğünün 2018/648 Esas sayılı dosyası, Sözleşme örneği, Fatura örnekleri, … Dairesi Kayıtları, banka kayıtları, ödeme dekontu, taraflar arasındaki sözleşme, hesap mutabakatları, tarafların ticari defter ve kayıtlar, … …’nın 01/10/2021 tarih, 2018/101687 soruşturma 2021/134865 karar sayılı Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, 15/09/2017 düzenleme tarihli 30/09/2017 vade tarihli 100.000,00 TL bedelli bononun düzenleyenin davacı … San. Tic. Ltd. Şti. ile …, lehtarının ise … olduğu, senedin … tarafından davalı …’e ciro edildiği, … Müdürlüğünün 2018/648 E, sayılı icra dosyası ile davacının alacaklı …’ün borçlular …, … San. Tic. Ltd. Şti. ve … hakkında 15.09.2017 düzenleme tarihli 30.09.2017 vade tarihli 100.000,00 TL bedelli dava konusu bonoya bağlı 100.000,00 bono asıl alacak, 2.687,67 TL işlemiş faiz, 200,00 TL bono komisyonu ( =102.887,67 TL) ve ferileri alacağının icra gideri, vekalet ücreti, ve takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek yıllık % 9,00 kanuni faiz, değişen oranlarda faizi ile tahsili için başlatılan icra takibinde haciz aşamasına geçildiği iş bu davanın 23/05/2018 tarihinde açıldığı … Sözleşmesi’nin 5. maddesinde, “…, Sözleşmenin imzasına müteakip 100.000,00 TL (yüzbin Türklirası) değerindeki tutarında şartsız Teminat Senedi İşverene verecektir” hükmünün bulunduğu anlaşılmıştır.
… HGK’nun 13.06.2018 tarih, 2017/19-1627 2018/1187 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere ”Kıymetli evrak ve bu bağlamda bir kambiyo senedi olarak bono, içerdiği hakkın senetten ayrı olarak ileri sürülemediği ve başkalarına da devredilemediği vasıflı ve soyut bir borç ikrarıdır (…). Bononun keşidecisi bonoda gösterdiği belirli bir bedeli kayıtsız ve şartsız olarak bizzat ödemek konusunda soyut bir taahhütte bulunmaktadır. Soyutluk (mücerretlik) ise senedin içerdiği hakkın doğumuna sebep olan temel hukuki ilişkinin senet metninden anlaşılamaması anlamına gelir. Soyutluğun senede yüklediği ilk özellik, hamilin artık senette gösterilen alacağın alacaklısı olduğu konusunda, senetten başka bir delil sunmasına gerek bulunmaması; alacağını sadece bu senetle ispatlayabilmesidir (…).
Dosya kapsamı itibariyle … Sözleşmesinin 5. maddesi hükmüne göre teminat senedinin 15/09/2017 tarihinden itibaren dava dışı dava dışı … Limited Şirketine davacı şirket tarafından verileceği dava konusu bonoda ise düzenleyenin davacı … San. Tic. Ltd. Şti. ile …, lehtarının ise … olduğu, senedin … tarafından davalı …’e ciro edildiği, davalı ile dava dışı… Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile bonodaki ilk ciranta olan … arasında ticari ilişki ya da çalışma ilişkisi bulunduğunu ve bu ilişkiye göre bononun düzenlendiğini gösteren belgenin ibraz edilmediği anlaşılmıştır.
TTK’nın 778/1-a maddesi atfıyla uygulanacak olan aynı Kanun’un 687. maddesi gereğince; senedin teminat senedi olduğuna dayalı bedelsizlik şeklinde ortaya çıkan kişisel def’înin senet hamiline karşı ileri sürülebilmesi için öncelikle, senedin bedelsizliğine dair def’în yazılı delille ispatlanması zorunlu olup bu iddia davacı tarafından usulüne uygun olarak ispatlanamadığı, davacı tarafça, dava konusu bononun teminat olarak verildiğine dair yazılı bir delil sunulmadığı gibi, senet metninde de, teminat senedi olduğuna ilişkin herhangi bir ibare bulunmaması karşısında kambiyo senetleri ile bunların düzenlenmesine temel teşkil eden asıl borç ilişkisinden soyut bir borç oluşturmakla senedi elinde bulunduran kişinin ayrıca alt ilişkiyi ispatlamak zorunluluğu bulunmadığından davacı tarafça da asıl borç ilişkisi iddiası ispatlanamadığından davanın reddine mahkememizin 29/05/2018 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir talebi reddedilmiş olduğu ve İİK madde 72/4 gereğince davalının tazminat isteminin yasal koşullar oluşmadığından reddine karar vermek ve aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-İİK madde 72/4 gereğince davalının tazminat isteminin yasal koşullar oluşmadığından reddine,
3-Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 1.707,75 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 1.527,85TL harcın talep ve halinde karar kesinleştiğinde davacı tarafa idaresine,
4-Davalı taraf vekil ile temsil edildiğinden Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca Hesaplanan ve takdir olanan 16.000,00TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,
DaiDair, Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.12/04/2023
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]