Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/291 E. 2022/885 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/291 Esas – 2022/885
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/291
KARAR NO : 2022/885

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 14/04/2017
KARAR TARİHİ : 17/11/2022
K. YAZIM TARİHİ : 16/12/2022

Mahkememizde görülen İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile; Teşekkülllerine bağlı iken 22.06.2015 tarihli sözleşme ile devredilen … Termik santralı İşletme Müdürlüğünün “Kazan, Turbin ve Kömür Alma Kontrol Sistemlerinin PCL-DCS Sistemlerine dönüştürülmesi işi” … Enerji Elektrikİnş ve Müh. A.Ş.’ye 1.540.000,00- Euro bedelle (ilave27.000-Euro iş artışı yaplmış) ihale edilmiş ve 16.04.2013 tarihinde sözleşme imzalanmış olduğunu, sözleşme eki Teknik Şartnamede malzemelerin tesliminde sözleşmenin %50’si ödeneceği, montaj, devreye alma işlemlerinin tamamlanması, performans testleri ve 90 günlük deneme süresini müteakip yapılacak geçici kabulden sonra sözleşme bedelinin %50’si ödeneceği hususunun belirtildiğini, firmaya 01.04.2015 tarihinde yer teslimi yapıldığını, iş bitim tarihinin ise 15.08.2015 tarihi olarak belirlendiğini, 17.03.2016 tarihinde Geçici (Ön) kabul tutanağının imzalandığını, … A.Ş ile … … Tunçbilek … A.Ş arasında imzalanan 22.06.2015 tarihli Satış ve İşletme hakkı devir sözleşmesi hükmü gereği, … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş’nin 3.579.170,25 TL’lik faturası için yansıtma faturası düzenlediğini ve karşılığı bedeli … … Tunçbilek … A.Ş’den talep ettiğini, ancak yansıtma faturasının iade edildiğini, bunun üzerine alacaklarının tahsili için Ankara …İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile davalı aleyhine takip başlatıldığını, davalının anılan icra takibinin 1.817.128.05 TL asıl alacak ve 150.074,80 TL faiz olmak üzere toplam 1.967.202,85 TL kısmına itiraz ettiğini, ayrıca söz konusu alacağın likit ve davacı tarafından bilinebilir nitelikte olduğundan davalının haksız ve kötü niyetli itirazı nedeniyle %20 ‘den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini belirterek Ankara ….İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasında avalının 1.817.128.05 TL asıl alacak ve 150.074,80 TL faiz olmak üzere toplam 1.967.202,85 TL kısmına itirazının iptaline karar verilmesini ve %20 inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi ekli duruşma gün ve saatini bildirir ihtaratlı davetiye tebliğ edilmiş, taraf teşkili sağlanmış, davalı vekili cevap dilekçesi ile; Müvekkili şirketçe Ankara …İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasında yapılan itirazın davacı ile 3. Kişi … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş arasında yapılan sözleşmeye, müvekkili ile davacı … arasında 22.06.2015 tarihinde imzalanan satış ve işletme hakkı devir sözleşmesine ve somut olaya uygun olduğunu, davanın maddi ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, devir tarihinden önce davacı … ile dava dışı … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş arasında imzalanan sözleşmenin ancak …’nın oluru olmaması nedeniyle müvekkil şirkete devredilemediğini, ancak davacının sözleşmeden dolayı müvekkili yararlandırma yükümlülüğü olmasına rağmen aykırı ettiğini, icra takibine konu yansıtma faturayı düzenlediğini, söz konusu faturayı düzenler iken dava dışı …’nın sözleşmeyi ifasındaki gecikmeler nedeni ile sözleşme bedelinden mahsubu gereken geçilme cezası ve eksik işler nedeniyle bloke edilmesi gerekli sözleşme bedelini gözetmemesi nedeniyle, icra dosyasına kısmi itirazda bulunulduğunu, huzurdaki itirazın iptali davasındaki yansıtma faturası bedelinin hatalı olduğunu, … ile … arasındaki sözleşme ve somut olay dikkate alındığında müvekkili şirketin sorumluluğunun gereken sözleşme bedelinin %50’si olan 770.000 Euro olduğunu, 11.06.2015 tarihli iş artış protokolünden de müvekkil şirketin sorumlu olması nedeniyle sorumlu tutulması gereken gereken azami bedel 770.000+27.000= 797.000 Euro olması gerekirken …’nin 938.750 Euro üzerinden yansıtma fatura düzenlediğini, …’nin dava dışı …’ın işi 150 gün geç bitirmesi nedeniyle 231.000,00 Euro, ve iş artış protokolündeki malzemeleri süresinde teslim etmemesi nedeniyle kesilen 2.349,00 Euro ve eksik kusurlu işlerden dolayı bloke edilen 101.500,00 Euro’nun tenzili ile bulanan bakiye bedelin 462.151,00 Euro olduğunu, bu bedelin TL karşılığı 1.762.042,78 TL ve bu bedelin ödeme tarihine kadar işlemiş olan 134.542,78 TlL tutarındaki faizi kabul edilip dosya borcu ve ferileri ödenmiş olduğunu ancak asıl alacağın 1.817.128.05 TL’lik kısmına ve faizin 150.074,80 TL’lik kısmına ferilerine itiraz edildiğini, davacının %20 den az olmamak koşulu ile icra inkar tazminatı istese de dava konusu değerin likit olmaması nedeniyle reddi gerektiğini belirterek, davanın reddi ile müvekkili şirket yararına kötü niyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
ÖN İNCELEME: Mahkememizde yapılan ön inceleme duruşmasında yargı hakkı, görev ve yetki hususları, dava ve taraf ehliyetleri, dava şartları ve ilk itirazlar değerlendirilmiş, bu yönlerde bir iddia ve itirazda bulunulmadığı gibi Mahkememizin de görevli ve yetkili olduğu ve dava şartlarının tamam olduğu anlaşılmış; tarafların anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar tespit edilmiş; taraflar sulhe teşvik edilmiş, ön inceleme duruşmasında hazır bulunan taraf vekilleri sulh olmalarının mümkün olmadığını belirtmişlerdir.
DELİLLER: Tarafların delilleri toplanmış, davacı vekili tarafından taraflar arasında imzalanan işletme hakkı devir sözleşmesi, kurum dosyası ibraz edilmiş, davalı vekili tarafından sözleşme, protokol, fatura ve yazışmalar ibraz edilmiştir.
Davaya konu getirtilen Ankara …İcra Müd. … E. Sa yılı dosyasının incelenmesinde; Davacı tarafından davalı aleyhine 09.01.2017 tarihinde “07.04.2016 … TS’nda bilgisayarlı PLC-DSC Sist. dönüşüm işi yüklenicisi … Enerji A.Ş.’nin fatura bedeli olup yansıtması” açıklamasıyla genel haciz yolu ile ilamsız icra takibine geçildiği, davalıya gönderilen örnek 7 nolu ödeme emrinin; 3.579.170,25 TL asıl alacak, 284.617,58 TL işlemiş faiz, 3.863.787,83 TL toplam alacağın tahsili talebiyle düzenlendiği, ödeme emrinin tebliği üzerine davalı tarafından süresi içinde asıl alacağın 1.762.042,20 TL’sini aşan (1.817.128,05 TL) ve işlemiş faizin 134.542,78 TL’sini aşan (150.074,80 TL) kısımları yönünden borca kısmen itiraz edildiği ve takibin itiraz edilen kısımlar yönünden durduğu görülmüştür. (Takibe konu edilen fatura, …’ın davalıya kestiği 31.03.2016 tarih ve EUA2016030000061 nolu 938.750,00 EUR X 3.2311 TL’den TL karşılığı 3.033.195,13 TL + 545.975,12 TL KDV olmak üzere toplam 3.579.170,25 TL’lik faturadır.)
Mahkememizce ilk olarak SMMM, makine mühendisi ve sözleşme-hesap uzmanı bilirkişi heyetinden rapor alınmış, düzenlenen 18.06.2019 tarihli raporda özetle; Ankara icra dairesinin … sayılı dosyasına konu takibe, borçlu tarafından itiraz edilmesi neticesinde 1.817.128,05 asıl alacak ve 150.074,80 TL işlenmiş faiz açısından kısmen zarar uğrayan ve duran takibin açıklanan nedenlerden ötürü 532.562,32- TL asıl alacak ve(41.124,03+1.520,67) 42.644,70 TL işlenmiş faiz olmak üzere 575.207.02. TL üzerinden devam etmesine kalan (1.284.656,73 –TL asıl alacak ve 107.430,10-TL işlemiş faiz olmak üzere toplamda 1.391.995,83 TL üzerinden reddine hükmedilebileceği sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti 29.05.2020 tarihli ek raporda ise özetle; Ankara icra dairesinin … sayılı dosyasına konu takibe, borçlu tarafından itiraz edilmesi neticesinde( 1.817.128,05 asıl alacakve 150.074,80 TL işlenmiş faiz )toplam 1.967.202,85- TL üzerinden açılan huzurdaki itirazın iptali davasında raporda açıklanan nedenlerden ötürü 565.829,72- TL asıl alacak ve(43.692,91+1.520,67) 45.213.58 TL işlenmiş faiz olmak üzere toplamda 611.043,30 TL üzerinden devam etmesine kalan (1.251.298,33 –TL asıl alacak ve 104.861,22-TL işlemiş faiz olmak üzere toplamda 1.356.159,55 TL üzerinden reddine hükmedileceği sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizce ikinci olarak SMMM, makine mühendisi ve sözleşme-hesap uzmanı bilirkişi heyetinden rapor alınmış, düzenlenen 27.01.2021 tarihli raporda özetle; Rapor tarihi itibarıyla 5.000 Euro –Eksik ve kusurlu işlerden kalan ancak eksik iş protokolü uyarınca davalıya rücu edilemeyecek tutar, 42.389 Euro- Gecikme cezası, 47.389 Euro –Toplam düşülmesi gereken Tutar, 938.750 Euro – Fatura bedeli, 47.389 Euro- Düşülmesi gereken Tutar, 891.361 Euro- Davalının sorumlu olacağı KDV’siz tutar, 160.444,98 – %18 KDV, 1.051.806,98 – Davalının Sorumlu olacağı KDV’li tutar, 1.051.805,98×3.2311= 3.398.490,30 TL TL karşılığı olduğu kanaatlerini belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti 08.10.2021 tarihli ek raporda ise özetle; Davacı … ile dava dışı … A.Ş arasında … Termik santralinin, bilgisayarlı PLC-DCS sistemlerine dönüştürülmesi amacıyla 16.04.2013 tarihinde 1.540.000,00 Euro bedelli sözleşme düzenlendiğini, yine … ile dava dışı … A.Ş arasında 01.06.2015 tarihinde iş artışı protokolü düzenlendiğini, … ile davalı … A.Ş arasında 22.06.2015 tarihinde Satış ve İşletme hakkı devir sözleşmesi imzalandığını, dava dışı … A.Ş tarafından 2adet ve toplam 1.540.000,00 + 27.000,00= 1.567.000,00 Euro fatura düzenlendiğini bu tutarın dönüşüm sözleşmesi ile iş artışı protokolünün toplamına denk geldiğini, davadışı … düzenlediği ilk faturada üç hizmet kaleminin toplamının 435.156 Euro ve yarısının 217.578 Euro olduğunu, davalının 283.500 Euro’luk hizmet bedelinin yüzde ellisini kabul etmediğini, ancak 15.02.2015 ile 2017 tarihleri arasında tespit edilebildiği kadar 97 adet sözleşme ve protokol düzenlediğini, sözleşme koşulları uyarınca 283.500 Euro’luk hizmet bedelinin yarısı olan 141.500 Euro’dan davalının sorumlu olacağını, eksik ve kusurlu işlerin bedeli olarak …’ya yapılan 96.500 Euro ödemenin tutarlı ve davalının sorumlu olması gerektiğini, kalan 5.000 Euro için ise iş eksiliş protokolü düzenlendiğinden, davalının bu tutardan sorumlu olmayacağını, gecikme cezası hususunda ise 231.000 Euro tutarında bir gecikme cezası olmadığını, 42.389 Euro tutarında gecikme cezası uygulandığını bu bedelin davalının yükümlülük tutarından düşülmesi gerektiğini, takip tarihi olan 09.01.2017 itibarıyla davalı … A.Ş’nin sorumlu olacağı tutarın KDV dahil 948.555,98 Euro olduğunu, TL karşılığının ise 3.064.789,23 TL olduğunu, … kayıtlarına göre davalının asıl alacaktan borcunun 3.579.170,25 TL olduğunu, ancak davalı asıl alacağın 1.762.042,20 TL’sini kabul ettiğinden hesaplamada bu tutarın esas alınacağını, davalının kabulüne göre 1.421.593,74 TL toplam sorumluluğunun bulunduğunu, davalının devirden sonra gerçekleştirilen 283.599 Euro hizmet bedelinin yarısı olan 141.750 Euro dan sorumlu olduğunun kabulü halinde, davalının kabulüne göre 688.296,09 TL toplam sorumluluğu bulunduğunu, itirazın iptaline esas alınacak tutarın … kayıtlarına göre toplam alacağın 1.281.862,45 TL (Toplam alacak İtirazın iptaline esas), davalının devirden sonra gerçekleştirilen hizmet bedelinin yarısı olan 141.750,00 Euro’dan sorumlu olduğunun kabulü halinde 696.746,80 TL alacak(Toplam alacak İtirazın iptaline esas)olduğunu, 1.421.593,94 TL toplam alacak olduğunu, 139.731,29 TL mahsup tutar düşüldüğünde 1.281.862,45 TL toplam alacak olduğunu, davalının kabulüne göre 1.302.837.03 TL asıl alacak sorumluluğu olduğunu, 118.756,71 TL faiz tutarına itiraz edildiğini, davalının devirden sonra gerçekleştirilen hizmet bedelinin yarısı olan 141.750,00 Euro’dan sorumlu olduğunun kabulü halinde, 696.746,80 TL itirazın iptaline esas toplam alacak olduğunu, davacının asıl alacağa mahsup ettiği tutar esas alındığında takip tarihinden sonra işletilecek faize esas para ana para 622.655,80 TL davacının kabul ettiği tutar esas alınırsa 762.387,09 TL olacağı kanaat ve sonucuna varıldığını belirtmişlerdir.
Mahkememizce ilk olarak SMMM, makine mühendisi ve sözleşme-hesap uzmanı bilirkişi heyetinden rapor alınmış, düzenlenen 12.04.2022 tarihli rapor ve ek raporda özetle; Yapılan açıklamalar ve hesaplamalar sonucunda, hukuki takdiri Mahkemeye ait olmak üzere; davacının davalının Ankara …İcra Md. … E. sayılı dosyasındaki kısmi itirazının tabloda detaylandırıldığı üzere 1.179.534,38 TL asıl alacak, 99.373,00 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.278.907,38 TL yönünden iptalini talep edebileceği belirtilmiştir.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava, işletme hakkı devir sözleşmesinden kaynaklanan rücuen alacağa istinaden, davacı tarafından yapılan ilamsız icra takibine, davalının borca itiraz etmesi nedeniyle İ.İ.K.’nun 67. maddesine dayalı olarak açılan itirazın iptali davasıdır. Davanın yasal bir yıllık süresi içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı … ile davalı … A.Ş arasında 22.06.2015 tarihinde Satış ve İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmeye dayalı dava dışı … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş’nin 3.579.170,25 TL’lik faturası için davacı tarafından yansıtma faturası düzenlediği ve karşılığı bedelinin davalı … … Tunçbilek … A.Ş’den talep ettiği, ancak yansıtma faturasının iade edildiği, bunun üzerine davacının rücuen alacağının tahsili için Ankara …İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi yaptığı, takip talebi ile 3.579.170,25.-TL asıl alacak ve 284.617,58.-TL faiz olmak üzere 3.863.787,83.-TL tutarında alacağın talep edildiği, davalı şirketçe itiraz dilekçesi ile takip dayanağı 3.579.170,25.-TL yansıtma faturasından kaynaklı asıl alacağın 1.762.042,20.-TL’sini ve 284.617,58.-TL faizin 134.542,78.-TL’sini kabul ettiği, kalan 1.817.128,05.-TL asıl alacak ile 150.074.80.-TL faize itiraz ettiği ve takibin durmasına sebebiyet verdiği, davalı şirketin 20.01.2017 tarihinde 1.960.760,08.-TL tutarında icra dosyasına ödemede bulunduğu, davacı alacaklının ise davalının itirazının iptali için eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda; Taraflar arasında, işletme hakkı devir sözleşmesinin bulunduğu konusunda anlaşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki anlaşmazlık; davacı tarafından sözleşme gereği düzenlenen takibe ve davaya konu yansıtma faturasına dayalı davacının sorumluluğu olup olmadığı, varsa miktarı noktasında toplanmaktadır.
Mahkememizce alınan üçüncü bilirkişi rapor-ek raporunun usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, yeterli ve gerekçeli olduğu görülerek hükme esas alınmıştır. (Dosya kapsamına uygun düşmeyen birinci ve ikinci bilirkişi raporuna itibar edilmemiştir).
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, taraflar arasında akdedilen işletme hakkı devir sözleşmesi-ekleri, icra dosyası, sunulan bilgi ve belgeler, üçüncü bilirkişi heyet raporu-ek raporu ile ile tüm dosya kapsamı dikkate alındığında; Davacı … ile davalı … A.Ş arasında 22.06.2015 tarihinde Satış ve İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi imzalanmış olup; Santrallar ve Ruhsatlar ile ilgili olarak devir tarihi öncesinde imzalanmış olan sözleşmelerin ve protokollerin listesi EK 4 olarak Satış ve İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’ne eklenmiştir. EK-4 belirtilen sözleşmelerden ve protokollerden doğan hak ve yükümlülükler EK-4 ‘de yazılı hususlar çerçevesinde Devir tarihi ve sonrasında alıcıya ait olacaktır. SEAŞ/… bu sözleşmelerden ve protokollerden devri yapılmayanların tarafı olarak kalmaya devam edecektir. Ancak bu sözleşmeler ve protokollere ilişkin her türlü hak ve yükümlülüklerin Alıcı’ya ait olacaktır. … ilgili sözleşme protokol veya mevzuat kapsamında /… tarafından tahsil edilen zarar tutarı ilgili işin tamamlanması için kullanılmak üzere alıcıya verilecektir.
Davacı … ile yüklenici … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş arasında 16.04.2013 tarihinde … Termik Santrali Kazan Türbin ve Kömür Alma Kontrol Sistemlerinin Bilgisayarlı PLC- DCS Sistemlerinin dönüştürülmesi Mal alım Sözleşmesi düzenlenmiştir. Sözleşmenin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 460 gün olduğu belirtilmiştir. Sözleşme götürü bedel olup teklif edilen malzemelerin toplamının 1.540.000 Euro’dur. Sözleşmeye göre; Sevk edilen malzemelerin sözleşme bedelinin %50’si İşletme Müdürlüğünce malzemelerin teslim alınmasını müteakip ödenecektir. Ayrıca montaj ve devreye alma işlemlerinin tamamlanması, performans testleri ve 90 günlük deneme süresini müteakip yapılacak geçici kabul protokolünden sonra sözleşme bedelinin %50’si ödenecektir. … ile dava dışı … arasındaki sözleşmeye esas Teknik Şartnameye göre; … … Termik Santrali Kazan Türbin ve Kömür Alma Kontrol Sistemlerinin Bilgisayarlı PLC- DCS Sistemlerinin dönüştürülmesi teknik şartnamesi, “4.1. maddesinde; Yüklenici, İşletmede bulunan kazan, türbin, Elektriktablo ile dış tesislerin tamamını DCS’ye aktararak ana kumanda odasından, SCADA üzerinden kontrol edilmesini sağlayacaktır. Bu kapsanda ana kumanda odasında bulunan kontrol panoları demontaj edildikten sonra bu sinyallerin yeni DCS kartlarına taşınması için gerekli demontaj, montaj ve kablolama (mevcut kablolardan faydanılarak) yüklenici tarafından devreye alınacaktır. 5.4. maddesinde; İşletmenin Scada ve DCS sistemi üzerinde değişmesini ve ilave edilmesini istediği değişiklikler varsa bunlar geçici kabulü kadar yüklenici tarafından yapılacaktır. Geçici kabulden sonra İşletme tarafından sistemin işleyişini etkilediğine kanaat getirilen değişiklikler veya modifikasyonlar yükleniciye bildirilecek ve yüklenici bunları 3 gün içerinde giderecektir. Aksi takdirde gecikme cezası oranında ceza kesilecektir. Sistemin çalışmasına engel olmayıp işletme tarafından istenilen diğer ilave /değişiklikler ilk yıl 3 aylık periyotlar ile ikinci ve üçüncü yıllar 6 aylık periyotlar ile garanti süresi sonuna kadar yükleniciye bildirilecektir. Bu talebi alan yüklenici 15 gün içerisinde istenileni gerçekleştirecektir. Aksi takdirde işin tamamlanmadığı her takvim günü için gecikme cezası oranında ceza kesilecektir. 20.1.maddesinde; Malzemelerin teslimini müteakip sözleşme bedelinin %50’si ödenecektir. 20.2.maddesinde; Montaj ve devreye alma işlemlerinin tamamlanması, Performans testleri ve 90 günlük deneme süresini müteakip yapılacak geçici kabulden sonra sözleşme bedelinin %50’si ödenecektir.21. maddesinde; Sözleşme imzalanma tarihinden itibaren işin toplam süresi 400 gündür. Malzeme teslim süresi sözleşmeye müteakip 205 (iki yüz beş) takvim günüdür. 21.2. maddesinde; Montaj ve devreye alma süresi ünitenin revizyona katıldığı tarih itibarıyla yer teslimini müteakip 90(doksan) takvim günüdür. 21.3.maddesinde; Performans testleri 15 takvim günü olup montaj ve devreye almaya müteakip yapılacaktır. 21.4.maddesinde; Deneme Süresi 90 takvim günü olup performans testlerinin başarı ile tamamlanmasını müteakip başlıyacaktır. 22.1.maddesinde; Malzeme teslim süresi 265 (İkiyüzaltmışbeş) takvim günüdür. Bu sürenin aşılması durumunda gecikme cezası her takvim günü için sözleşme bedeli üzerinden %0.1 (bindebir)olacaktır.” belirtilmiştir.
Dosyada mevcut ödemeye esas Birim Fiyat Cetveli incelediğinde; Otomasyon malzemesi olarak kullanılacak olan elektrik, elektronik ve mekatronik malzemelerin olduğu 63 kalem malzeme görünmektedir ve sözleşme bedeli 821.344€ olarak belirlenmiştir. Bunun dışında Hizmet bedeli kapsamında Uygulama Mühendisliği Eğitim Lisans ve Proje yönetimi,3.Şahıs Sistemlerinde Mühendislik,Nakliye, İnşaat İşleri Demontaj ve Montaj ,Sistem Entegrasyonu Test ve Devreye Alma Saha işlemleri,Testler Seyahat ve Ticari Masraflar adı altında Toplam 718.656 € bedel olmak üzere İşin Toplamının 1.540 000 € olacağı görülmektedir.
Geçici (Ön) Kabul Tutanağı incelendiğinde; Yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığının görüldüğü, süre uzatımı verilmediği, Geçici kabul için 10.03.2016 ve 11.03.2016 tarihleri arasında yapılan çalışmalarda 29.01.2016 tarihli geçici kabul ara karar(II) tutanağı ekinde bulunan iş kapsamındaki 32 kalem eksik kusurlu işler yeniden değerlendirilerek, 21 kalem eksik ve kusurlu işler bedeli toplam 101.500€ işler tamamlandıkça ödenmek koşulu ile bloke edileceği belirtilmiştir.
Davaya konu fatura incelendiğinde; 17.03.2016 tarihli olarak tarafından … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş tarafından … A.Ş Genel Müdürlüğü’ne gönderilen e- faturada Malz. Teslimi test Dev. Alma Perf. Test Tamamlama bedeli olarak 938.750,00 TL olarak düzenlendiği görülmüştür.
Davacı tarafın ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan İnceleme sonucunda; Davacı şirketin 2015,2016 ve 2017 yılına ait Yevmiye ve Kebir defterlerinin açılış ve kapanış onaylarına ilişkin berat dosyalarının süresi içerisinde GİB sistemine yüklenip onaylandığı, yine 2015,2016 ve 2017 yılı Envanter defterlerinin açılış onaylarının süresinde yapıldığı, davacı Şirketin 2015,2016 ve 2017 yılı Ticari Defterlerinin 6102 sayılı TTK’nun 64/3 md.ve HMK 222.maddelerinde ifade edilen kanuni şartlara uygun olarak tutulduğu, davacı ticari defterlerinde, dava dışı … Enerji Anonim Şirketinin 320.005.0007 hesap kodlu satıcılar hesabından işlem gördüğü, … Enerji Anonim Şirketi tarafından (938.750+168.975 =1.107.725) 1.107.725 EUR karşılığında 17/03/2016 tarih ve ENR20160000000025 sayısıyla 3.579.170,25.-TL tutarında faturanın düzenlendiği, düzenlenen bu faturanın 31.03.2016/8240 tarih no.lu yevmiye maddesi davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ve bedelinin ödenmiş olduğu tespit edilmiştir. Yine davacı tarafından, davalı adına 31.03.2016 tarih EUA2016030000061 no.lu KDV dahil 3.579.170,25.-TL tutarında düzenlenen davaya konu faturanın davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, ancak bu faturanın, davalı tarafından davacıya iade edildiği, davacı ticari defterlerinde iade işlem kaydının yapıldığı, icra dosyasına davalı tarafından yapılan 1.901.773,49.-TL ödemenin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
Davalı tarafın ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan İnceleme sonucunda; Davalı şirketin 2015 yılına ait Ticari Defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresinde yapıldığı, 2016 ve 2017 yılına ait Yevmiye ve Kebir defterlerinin açılış ve kapanış onaylarına ilişkin berat dosyalarının süresi içerisinde GİB sistemine yüklenip onaylandığı, yine 2016 ve 2017 yılı Envanter defterlerinin açılış onaylarının süresinde yapıldığı, davalı Şirketin 2015,2016 ve 2017 yılına ait Ticari Defterlerinin 6102 sayılı TTK’nun 64/3 md.ve HMK 222.maddelerinde ifade edilen kanuni şartlara uygun olarak tutulduğu, dava dışı … Enerji Anonim Şirketi tarafından (938.750+168.975 =1.107.725) 1.107.725 EUR karşılığında 17/03/2016 tarih ve ENR20160000000025 sayısıyla 3.579.170,25.-TL tutarında davacı adına düzenlenen e-fatura bedelinin, davalı şirkete yansıtmak amacıyla 31.03.2016 tarih EUA2016030000061 no.lu KDV dahil 3.579.170,25.-TL tutarında düzenlenen faturanın davalı ticari defterlerinde 31/03/2016 ve 31/05/2016 tarihlerin davacı hesabına alacak kaydı, 03/05/2016 ve 15/06/2016 tarihlerinde ise iade edilmek suretiyle borç kaydının yapılmış olduğu, bu şekilde davacı tarafından düzenlenen 3.579.170,25.-TL tutarındaki faturanın iadesinin gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.
Davacı tarafından, davalı aleyhine Ankara …İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasında 3.579.170,25.-TL asıl alacak ve 284.617,58.-TL faiz olmak üzere 3.863.787,83.-TL tutarında başlatılan ilamsız takipte, davalı yanın itiraz dilekçesi ile takip dayanağı yansıtma tutarının 1.762.042,20.-TL asıl alacak ile 134.542,78.-TL faizinin kabul edildiği,1.817.128,05.-TL asıl alacak ile 150.074.80.-TL faizine ise itiraz edildiği, davalı şirket tarafından 20.01.2017 tarihinde icra dosyasına 1.960.760,08.-TL tutarında ödemede bulunduğu anlaşılmıştır.
Taraf ticari defter kayıtları ile teknik bilirkişi tarafından yapılan tespitlerin birlikte değerlendirilmesi ile, dava dışı … Enerji Anonim Şirketi tarafından (938.750+168.975 =1.107.725) 1.107.725 EUR karşılığında 17/03/2016 tarih ve ENR20160000000025 sayısıyla 3.579.170,25.-TL faturanın düzenlediği tarihteki EUR kuru (3.579.170,25/1.107.725=3,2311) 3,2311 esas alınmak suretiyle hesaplama yapıldığında; Davacı şirketin, davalı … … Tunçbilek Elektirik Üretim A.Ş adına düzenlemesi gereken faturanın (1.019.544,80×3,2311) 3.294.251,20.-TL tutarında olacağı, bu şekilde hesaplanan 3.294.251,20.-TL fatura bedelinden, davalı yanın 20.01.2017 tarihinde İcra dosyasına yapmış olduğu 1.960.760,08.-TL mahsup edildiğinde (3.294.251,20-1.960.760,08) davacı Şirketin 1.333.491,12.-TL alacak bakiyesinin oluşacağı kanaatine varılmıştır.
Teknik inceleme sonucunda, eser sözleşmesine uygunluk yönünden yapılan tespit ve değerlendirmeye göre; Dava konusu … Termik Santrali Kazan Türbin ve Kömür Alma Kontrol Sistemlerinin Bilgisayarlı PLC- DCS Sistemlerinin dönüştürülmesi işi ile ilgili olarak … A.Ş Genel Müdürlüğü ile … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş arasında 16.04.2013 tarihli 1.540.000€ tutarında sözleşme yapıldığı, 11.06.2015 tarihli iş artış protokolü ile 27.000€ artış yapıldığı, işin bitirme tarihinin 15.08.2015 olduğu, bu tarihten itibaren kapasite ve performans testlerinin 30.08.2015 tarihinde tamamlandığı, 31.08.2015 tarihinden itibaren 90 günlük deneme üretimine başlanarak 24.11.2015 tarihinde geçici kabul yapılmasının talep edildiği, 22.12.2015 tarihinde geçici kabul komisyonun oluşturulduğu, nihai kabul çalışmalarının 10.03.2016 ve 11.03.2016 tarihinde yapıldığı, süre uzatımı verilmediği, işin yapımı esnasında gecikme cezalarının uygulandığı görülmüştür.
Davacı … A.Ş Genel Müdürlüğü tarafından … Enerji Elektrik İnşaat ve Mühendislik A.Ş’ye toplam 1.540.000 € olarak yapılan ödemenin sözleşme bedeli olduğu, bu durumda gecikme cezası ve iş artışı gibi kalemler hariç sözleşmeye uyulduğu belirlenmiştir. Davalı … … Tunçbilek … A.Ş firması tarafından 283.500,00 € tutarındaki kalemlerin yarısından sorumlu olduğunu iddia etse de, bu kalemlerin 22.06.2015’ten önce yapılan ödemelerde bulunmadığı, 22.06.2015 den sonra gerçekleşmesi ve sözleşme bedeli kapsamında olduğundan 283.500,00 € tutarındaki bedelden sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyetince montaj ve devreye alma kaynaklı gecikme cezası 72380,00 TL, İş artış protokolüne konu malzeme geç teslimi cezası 2.349,00 TL olarak hesaplanmıştır.
Davalı … … Tunçbilek … A.Ş işin 150 gün gecikme ile bitirilmesine rağmen 230.000€ gecikme cezası uygulanmadığını iddia etmekte ise de; Dava konusu işin kabul sorumluluğu Davacı … A.Ş Genel Müdürlüğü olup geçici kabul tutanağında süre uzatımı verilmediği görülmüştür. … A.Ş Genel Müdürlüğü Sözleşme ve KİK “Mal alımları denetim Muayene ve Kabul işlemlerine dair yönetmelik” yönetmeliği dahilinde nihai geçici ön kabul çalışmalarını 10.03.2016 ile 11.03.2016 yapıldığını beyan etmektedir. Nitekim Sözleşmenin 5.45 maddesinde geçici kabulden garanti süresi sonuna kadar hangi işlemlerin yapılması gerektiği yapılmadığı takdirde uygulanacak gecikme cezası uygulanacağı belirtilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken konu ceza kesilmesi gerekli işlemlerin salt sistemin çalışır hale getirilmemesi nedeniyle uygulanacak cezalar olmayıp işletme tarafından sistemin işleyişini etkilediğine kanaat getirilen değişiklikler ve modifikasyonlar, sistemin çalışmasına engel olmayıp idarece istenilen diğer ilave /değişiklikler ile ilgili işlerde gecikme cezası kapsamındadır. İdare tarafından söz konusu işlerin muayene işlemleri nedeniyle kabul işleminin daha uzun sürede gerçekleştiği ve süre uzatımı verilmediğinden ilave gecikme cezası verilmediği anlaşılmaktadır. Bu durumda 230.000 € olduğu iddia olunan gecikme cezasının dayanağı tespit edilememiştir.
Yukarıda da belirtildiği gibi; Davacı ile davalı arasındaki İHDS ve satış sözleşmesi imzalanmadan önce davacı ile dava dışı … A.Ş. arasında … Termik Santrali Kazan Türbin ve Kömür Alma Kontrol Sistemlerinin Bilgisayarlı PLC- DCS Sistemlerinin dönüştürülmesi işi ile ilgili olarak 16.04.2013 tarihinde 1.540.000 EUR bedelli sözleşme imzalandığı, daha sonra 11.06.2015 tarihli iş artış protokolü ile de 27.000 EUR iş artışı yapıldığı, işin bitirme tarihinin 15.08.2015 olduğu ve bu tarihten itibaren kapasite ve performans testlerinin 30.08.2015 tarihinde tamamlandığı, 31.08.2015 tarihinden itibaren 90 günlük deneme üretimine başlanarak 24.11.2015 tarihinde geçici kabul yapılmasının talep edildiği, 22.12.2015 tarihinde geçici kabul komisyonun oluşturulduğu, nihai kabul çalışmalarının 10.03.2016 ve 11.03.2016 tarihlerinde yapıldığı, süre uzatımı verilmediği, işin yapımı esnasında gecikme cezalarının uygulandığı görülmüştür. Davacı ile davalı arasındaki sözleşme ise 22.06.2015 tarihinde imzalanmıştır.
Eldeki davada uyuşmazlığın; Davacının davalının 283.500 EUR hizmet bedelinin tamamından sorumlu olduğunu iddia ettiği halde davalının bu sorumluluğun %50’sini kabul etmesinden, davalının davacının dava dışı yükleniciye ödeme yaparken 231.000,00 EUR, 2.349,00 EUR ve 101.500,00 EUR ceza ve eksik-kusurlu imalat kesintileri yapması gerektiği halde yapmadan ödeme yapmış olduğu iddiasından, buna göre rücua esas asıl alacak miktarı her iki tarafa göre farklı olduğu için hem asıl alacak hem de asıl alacağa işletilen KDV tutarlarının farklı olmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır.
283.500,00 EUR yönünden: 22.06.2015’ten sonra gerçekleşmesi ve ödemelerinin de 22.06.2015 tarihinden sonra yapılmış olması karşısında davacının davalıya 283.500,00 EUR bedelin tamamını rücu edebileceği anlaşılmıştır.
Kesintiler yönünden: 231.000,00 EUR yönünden: Davalı, dava dışı …’nın sözleşme konusu yükümlülüklerini süresi içerisinde ifa etmediğini, 01/04/2015 tarihli yer tesliminden sonraki 195 gün içerisinde sözleşme konusu işin geçici kabulünün yapılması gerekmekte iken 150 gün gecikme ile 11/03/2016 tarihinde yapılması nedeniyle 231.000,00 EURO gecikme cezası kesilmesi gerektiği halde kesilmediğini, kesilmesi gerekli ceza tutarı kesilmediği için rücu edilecek tutara bu miktarın dahil edilmemesi gerektiğini ileri sürmektedir. Dosyada, …’ın dava dışı yükleniciden 231.000 EUR kesinti yaptığına dair bir tespit yoktur.Davacı … tarafından dava dışı yükleniciye Montaj ve devreye alma kaynaklı gecikme cezası olarak yükleniciye ödenen tutardan 56.980,00 EUR kesinti yapılarak ödeme yapılmıştır. Öte yandan, geçici kabul tutanağında ise montaj ve devreye alma süresinden kaynaklı olarak 72.380,00 EUR kesintiye yer verildiği ve tutanağın taraflarca imzalandığı görülmüştür. Daha sonra … tarafından yükleniciye 21 gün süre uzatım verilmiş ise de 22.06.2015 tarihinden sonraki süreçte verilen bu süre uzatıma davalının muvafakati tespit edilemediği gibi geçici kabul aşamasında tüm tarafların kabulünde olan gecikme süresi üzerinden hesaplanan 72.380,00 EUR tutarındaki gecikme süresi kesintisine itibar etmek gerektiği kanaatine varılmıştır. 2.349,00 EUR yönünden: İş artışı protokolüne konu malzemelerin geç teslimi nedeniyle 2.349,00 TL kesinti yapıldığı görülmekle bu tutarın rücua esas tutardan mahsubu gerektiği anlaşılmıştır. 101.500,00 EUR yönünden: Davacı, davalı aleyhine rücu talebini ilamsız takip ile yöneltmiştir. İtirazın iptali davasında takiple bağlılık esastır, dolayısıyla itirazın iptali talebine konu edilebilecek alacağın tespitinde takipte istenen alacak kalemleri ile ve takip tarihi itibariyle bağlı kalınması gerekmektedir. Rücu alacağı, rücua esas ödemenin yapılması ile birlikte doğar. Dolayısıyla davacı, ancak icra takip tarihi itibariyle dava dışı alacaklıya ödemiş olduğu ve böylece rücu alacağına dönüşmüş tutarları davalıya rücu edebilir. Davacının … A.Ş.’ne ödeme yapmadan önce 101.500,00 EUR’luk kesintiyi yaptığı, fakat sonra kesinti tutarlarını dava dışı … Şti.’ne peyderpey ödediği görülmektedir. Davacının dava dışı … A.Ş.’ne takip tarihinden önce ödediği kesinti tutarlarını davalıya rücu edebileceği, fakat henüz icra takip tarihinden önce ödemediği kesinti tutarlarını rücu tutarına dahil edemeyeceği anlaşılmıştır.
Tutulan kesintilerden, takipten önce dava dışı yükleniciye iade edilen kısımlar, 19.07.2016 tarihinde 4.000,00 EUR ve 23.12.2016 tarihinde 5.000,00 EUR olmak üzere toplam 9.000,00 EUR’dur. Dolayısıyla takip tarihi itibariyle blokede tutulmuş ve yükleniciye henüz ödenmemiş olan 101.500,00 – 9.000,00 = 92.500,00 EUR davalıya rücu edilmesi gereken alacağın hesabından düşülecek, yani davalıya rücu edilemeyecektir.
EUR çevirme kuru olarak 3,2311 TL esas alınması ve faizin 07.04.2016 tarihinden itibaren işletilmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Buna göre, davacının icra takibinde davalıdan 2.941.576,57 TL asıl alacak ve 233.915,78 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 3.175.492,35 TL talep edebileceği; davacının kısmi itirazı dikkate alındığında, davacının davalının Ankara …İcra Md. … E. sayılı dosyasındaki kısmi itirazın 1.179.534,38 TL asıl alacak, 99.373,00 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.278.907,38 TL yönünden iptalini talep edebileceği anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen gerekçelerle; Davanın kısmen kabulü ile, davalının Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında 1.179.534,38 TL asıl alacak, 99.373,00 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.278.907,38 TL alacağa yönelik itirazının iptali ile, icra takip tarihinden itibaren asıl alacağa avans faizi uygulanmak sureti ile takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine; Alacak yargılamayı gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine; Alacak yargılamayı gerektirdiğinden ve alacaklının kötüniyeti ispat edilemediğinden şartları oluşmayan davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle,
Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
Davalının Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında 1.179.534,38 TL asıl alacak, 99.373,00 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.278.907,38 TL alacağa yönelik itirazının iptali ile, icra takip tarihinden itibaren asıl alacağa avans faizi uygulanmak sureti ile takibin devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Alacak yargılamayı gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine, Alacak yargılamayı gerektirdiğinden ve alacaklının kötüniyeti ispat edilemediğinden şartları oluşmayan davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
Alınması gereken 87.362,16 TL harçtan peşin alınan 33.594,91 TL harcın mahsubu ile eksik 53.767,25 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 33.630,91 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan ve ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 27.246,40 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 17.710316 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
DavaLı tarafından yapılan ve ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 42,50 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 14,87 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 150.312,59 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan 93.749,40 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair; Taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/11/2022