Emsal Mahkeme Kararı Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/852 E. 2022/174 K. 09.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/852
KARAR NO : 2022/174

DAVA : Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ : 25/10/2016
KARAR TARİHİ : 09/03/2022
K.YAZIM TARİHİ : 10/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil davacı şirketin maliki olduğu … marka 2011 model E385B tip ekskavatörün satışı için davalı … Otomotiv Ulus…San.Tic.Ltd.Şti. ile sözlü olarak anlaştığını, satış işlemini yapması için … Otomotiv Ltd.Şti.’nin … T.C.kimlik numaralı …’a vekalet verilmesini talep ettiğini, bu talebin davacı müvekkil tarafından uygun görüldüğünü, … nolu yevmiye ile vekaletname verildiğini, vekil …’ın yetkisini kötüye kullanarak davalı … Otomotiv Ltd.Şti. ile gizli bir antlaşma yaptığını, piyasa değeri 200.000,00.-TL’.nin üzerinde olan iş makinesini 50.000,00.-TL. bedel ile satış gösterdiğini, davalının bu satış bedelini de ödemediği halde vekil …’ın … yevmiye nolu satış sözleşmesinde satış bedelini tahsil ettiğini beyan ettiğini, davalı …’ın noter satış sözleşmesini müvekkile gönderdiğini fakat satış bedelini göndermediğini, satış bedelinin 50.000,00.-TL. olduğu tespitinden sonra …nolu yevmiye ile vekaletten azledildiğini, söz konusu iş makinesinin satıştan 2 gün sonra … nolu yevmiyesi ile Adıyaman’da yerleşik … … Mak.Oto.İnş.San:tic.Ltd.Şti.’ne satıldığını, davalı … … Ltd.Şti.’nin de bu iş makinesini 205.000,00.-TL.bedelle satışa çıkardığını, davalı … Otomotiv Ltd.Şti. ile diğer davalı … … Ltd.Şti. arasında danışıklı işlem olduğunu, söz konusu iş makinesinin satışlarına ait … yevmiye nolu satış sözleşmesi ile … yevmiye nolu satış sözleşmesinin iptali ile, 3.kişilere satış ve devrinin önlenmesi hususunda H.M.K 389 ve devamı maddeler gereği ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini, davalılar veya üçüncü şahıslar adına yapılmış olan tescillerin iptaline ve davacı adına tesciline, tescilin mümkün olmaması halinde fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydı ile şimdilik 50.000,00.-TL.’nin işleyecek avans faizi ile birlikte danışıklı işlem yapan davalılardan tahsil edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
ISLAH:Davacı vekili 21/06/2021 tarihli ıslah dilekçesinde özetle, davalı … Otomativ Ukusnak Pet. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve davalı …’dan, 50.000.-TL. sinin ise davalı …den müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkile ödenmesine k talebini 180.000,00 TL olarak ıslah ettiğini bildirmiştir.
CEVAP:
Davalı … Otomotiv Ulus. …. Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, vekaletin kötüye kullanılması sebebiyle davalıların işbirliği içinde danışıklı hareket ederek davacıyı zarara uğrattığı iddiası ile sözleşmenin iptalini istediğini, açılan davanın gerçekten uzak ve kendisine çıkar sağlamak amacıyla müvekkili zarara uğratma kastı olduğunu, davacı şirketin iddia ettiği gibi sözlü antlaşma yapılmış ise anlaşılan bu tutarı açıklaması gerektiğini, davacının vekil …’ın görevini kötüye kullandığını ve satış bedelini göndermediğini belirterek söz konusu satış bedelini müvekkil … Oromotiv Ltd.Şti. ve diğer davalı … … Ltd.Şti.’den tahsil etme peşine düşerek kötü niyetli davrandığını, davacının iş makinesinin 2 gün içinde satılmasını muvazaanın kanıtı olarak gösterdiğini, fakat müvekkilin yıllardır bu işi yaptığını ve iletişim çağında aynı gün veya 2 gün içinde satış yapılmasının gayet doğal olduğunu, müvekkilin davacı vekili …’ı tanımadığını,
davacının basiretli bir iş adamı olarak kendi vekilini seçtiğini, müvekkilin kendi vekili … … aracılığı ile bu alım-satımı yaptığını ve bedelini vekil … …’e elden peşin ödediğini, mağdur olduğu iddiasındaki davacının halen vekili … hakkında bir suç duyurusunda bulunmadığını, müvekkil ile davalı … arasında iddia edilen danışıklığa dair tahmini ibarelerin dışında bir delil sunamadığını, açıklamaya çalışılan nedenlerle cevap dilekçesinin kabul edilmesini, açılan bu davanın reddimne ve mahkeme giderleri ile avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … … Mak. Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın vekaletin kötüye kullanılması sebebiyle müvekkil şirket ve diğer davalı … Otomotiv Ltd.Şti. Arasında yapılmış olan satış sözleşmesinin iptalini istediğini, müvekkil şirketin, davacı ile diğer davalılar
arasındaki vekalet ilişkisinden haberi olmadığını, dürüstlük kuralları gereği ilk defa … Otomotiv Ltd.Şti.’den iş makinesi satın aldığını, müvekkil şirket ile diğer davalılar arasında danışıklı ilişki olduğunu iddia eden davacının dosyaya tek bir delil dahi sunamadığını, iş makinesinin güncel değeri üzerinden 145.000,00.-TL.’na satın alındığını, ödemelerin 55.881,26.-TL.’lik ve 20.000,00.-T1.’lik 2 adet çek ile ve 50.000,00.-TL.’lik ve 15.000,00.-TL.’lik banka havaleleri ile ve kalan kısmının ise elden nakit olarak ödendiğini, söz konusu iş makinesinin müvekkil şirket sahibinin oğluna ait internet adresi üzerinden satışa çıkarıldığını, işlerinin gereği alım ve satım işi de yaptıklarını, iş bu davada iyi niyetli 3.kişi olan müvekkil şirkete karşı açılan davanın reddine, mahkeme masrafları ve avukatlık ücretinin davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesi sunmamış ve duruşmalara katılmamıştır.
DELİLLER:
Beşiktaş … Noterliği aracılığı ile davacı ile … Finansal Kiralama A.Ş ile 24.06.2016 tarihi İş satış sözleşmesinde satış bedelinin 106.000 Euro olduğu görülmüştür.
Ankara …. Noterliğince aracılığı ile düzenlenen 29.06.2016 tarih ve .. yevmiye numaralı vekâletname, davalı …’ın dava konusu iş makinasıın satışı ve münferiden yetkili vekil olarak atandığı görülmüştür.
…. yevmiye numaralı davacı vekili davalı … ile davalı … şti vekili tanık … …’in (06/05/2016 tarih ve 15919 yevmiye sayılı vekaletname) ile satış işleminin …. yevmiye sayılı noter satış sözleşmesi satış bedelinin 50.000,00.-TL. Olduğunun belirtildiği, iş makinası satış sözleşmesi örneği.
… yevmiye sayılı davalı … Otomotiv Ulusnak Şti ile davalı … … Makina arasında düzenlenen dava konusu iş makinası satış sözleşmesi örneği incelenmiştir.
Ankara 2. Noterliği aracılığı ile 14.07.2016 tarih ve 131020 yevmiye sayılı, davacı tarafından davalı …’ın görülen lüzum üzerine düzenlenen azilname örneği.
Davacı ve davalı … Otomotiv Şirketlerinin ticari defter ve banka kayıtları,
Davacı tanığı … 18/04/2018 tarihli yeminli anlatımında “Vekaleten temsilcisi olduğum davacı şirkete ait 2011 model davaya konu edilen ekskavatör diye isimlendirilen iş makinasının şirket satmaya karar verdi, internete ilan verdim, İzmitten bir firma aradı, onlarla görüştüm makinenin yerini söyledim, pazaralık yaptık 64.000,00 € gibi bir rakamla anlaşma yaptık o zamanki TL karşılığı 220.000,00 – 230.000,00 TL , İzmite gittim hem görüşelim satışını verelim hemde paramızı alıp gelelim diye, ben gittim orada kesin pazarlığı 220.000,00 TL’den yaptık iş yerinde 5-6 kişilerdi, Antepteki firmadan bahsettiler … nakliyattan bahsettiler, oradaki … isimli sahış bana vekalet verin, satışı … Nakliyata yapıcaktı, paranın bi kısmını bana peşin bi kısmınıda bana çekle bana verecekti, ben Ankaraya geldim Ankara’dan vekaleti gönderdim, noldu diye aradım, para bekliyorum çek bekliyorum, 2-3 gün sonra ulaşamamaya başladım, ulaşamayınca İzmit’e yeniden gittim, gittiğimde bulundukları daha önce görüştüğümüz adresin tümüyle terkedilip gidildiğini gördüm, akşama kadar oradaki çevre esnaflardan araştırıp konuştum, benden başka kişilerle de bu tür alışverişler yapıp onlarıda ödemeyip dolandırıp gittiler diye söylediler, kimseye ulaşamadım birşey yapamadım, Hemen Ankaraya dönüp noterden vekaletten azil yazdırdım, vekaleti azil verdikten sonra araya bayram tatili girmişti, o zaman makinada konuştuğumuzda Eskişehir’deydi, noterin verdiği bilgiyle Ticaret Odasına gittim, makinanın satışının yapıldığını söylediler, daha sonra hiç paramı alamadığım için bu şekilde mahkeme süreci başladı, (Davacı vekilinin İzmitte … olduğu halde 5-6 kişilik bir grupla görüştüğünü söylüyor, diğer bu kişiler kendi adlarına mı satış için görüştüler yoksa … Nakliye adına mı görüştüler ?sorusu üzerine) Bana … …’a satılacağını söylediler, ben yetkiyi o nedenle verdim ama … … yetkilisi olduğuna dair yetki belgesi vesaire bir belge gösteren olmadı, Mehmmet isimli bir şahıs vardı, diğerleri Mustafa, İbrahim, diye kardeş ve damat diye tanıttılar, (davalı … Nakliyat vekilinin -… diye birini tanıyorlar mı ? Huhuki bir ilişkileri var mı ? İzmitte tanıştırılan sahışların … … ile ilgilileri olduklarını söylemiştir, çünkü müvekkilim onları tanıyor nasıl bağlantı kurmuşlar ?- sorusu üzerine), Ben …’i tanımam, huhuki bir ilişkimiz yok devamla izmitte görüştüğüm şahışlar … … için alındığını söylediler, hatta Antepte firmamız diye konuşuldu, beni Antep’e davet ettiler, İnşaat işleriyle uğraştıklarını söylediler, İzmitte görüştüğümüz yerde doğrama atolyesi gibi büyük bir yerdi, diğer tanık eşimde yanımdaydı. (davalı … Nakliyat şti.Vekilinin her iki tanıkta iş makinasının internet sitesinde satış için yayınlandığını söylediler, onunla ilgili bilgi belge var mı ? sorusu üzerine). Sahibinden.com adlı siteye koymuştum, tarihini şimdi hatırlayamıyorum, geriye dönük arşiv kanıtları var ise bildirilim” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
Davacı tanığı … 18/04/2018 tarihli yeminli anlatımında “Tanık …. yeminli beyanında; Eşim davacı şirketin yetkilisidir, şirkette kayınpedereminidir, şirkete ait iş makinasını satacağını, İzmite gideceğini söyledi, … … diye bir firma internet üzerinden yapılan ilana ilgi göstermiş, onunla ilgili görüşmek için, İzmite bende birlikte gittik, orada fabrika gibi bir yerde şahışlarla eşim görüştü bende yanındaydım, pimapen vesaire üretilmiş ürünler vardı, kendilerini Hasan, Mustafa Mehmet İbrahim diye tanıttılar, 4 kişi hatırlıyorum, kendilerini … … adına görüştüklerini tanıttılar, bedelin ödenmesi hususu konuşuldu, bir kısmı nakit bir kısmına çek verelim dediler, eşim ödemeyi almadan ben makinayı vermem dedi, eşim vekaleti verdim ama satışınızı yapamazlar diye kendisi bana söylemişti, vekaletin satış için yeterli olmayacağını kendisine sorulacağını sormuyordu, Ankara’dan vekaleti verdi ama ondan sonra çok aradı ulaşamadı, sonra tekrar İzmite gitti, İzmitte orasının kapalı olduğunu, dolandırılan insanlar olduğunu bana söyledi” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
Davalı … Tic. Ltdi. Şti. tanığı … … Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesince (istinabe yolu ile) 07/01/2019 tarihli yeminli anlatımında “Şanlıurfa ilinde tamir bakım işiyle uğraşırım. Davaya konu makinenin satılık olduğunu duyduğumda bu tip makinelerin alım satım işi ile ilgilenen aynı zamanda da arkadaşım olan davalı … temsilcisi …’ı bu makineyi alım almayacağı ile ilgili aramıştım. Kendisi de makineye birlikte bakıp öyle karar vereceğini söyledi. Sonrasında Şanlıurfa’ya gelerek makinenin bulunduğu kamyon garajına gittik. Burada makineyi kontrol ettik. Makinenin bir takım masrafı vardı. Makineyi … ve … isimli kişiler satılığa çıkarmıştı. Davaya konu makinenin de kendilerine ait olduğunu söylediler. Bu kişilerle … ile birlikte pazarlık yaptık. Pazarlık sonucunda 115.000,00 TL kadar bir fiyata anlaştık. … bu bedelin 50.000,00 TL’sini peşin olarak hatırladığım kadarı ile …’in hesabına gönderdi. Geri kalan 65.000,00 TL’yi de noter satışı yapılması halinde ödeyeceğini belirtti. O gün makineyi teslim aldık. Ancak noter satışı yapılmadığı için makineye herhangi bir bakım yapmadık. Ancak makineyi satan yukarıda ismi anılan kişiler 40-45 gün kadar noter satışı için … Bey’i oyaladı. Gerekçe olarak da makinenin leasing borcu olduğunu, bundan dolayı noter satışı yapamadıklarını söylüyorlardı. Bu sıralarda … Bey satış için bastırınca satışta aracı olduğumdan dolayı … beni arayarak Ankara’ya gelmemi, satışı orada yapacaklarını söylediler. Ben de … Bey’in rızası ile ve … şirketine vekaleten Ankara’ya gidip makinenin satışını aldım. Makine satışından bakiye kalan 65.000,00 TL’yi de bizzat ben satıştan hemen sonra … ve …’e elden noterde teslim ettim. Bu parayı …’dan makine satışı için Ankara’ya gitmeden önce almıştım. Bana sorduğunuz … Madencilik Ltd. Şti’yi bilmem. … Bey de bu şirketi tanımaz. Bu satış sürecinde ben alıcı … Bey ile satıcılar … ve … ile muhatap oldum. Satışta başka kimse dahil olmadı. Bu pazarlıkta ben … Bey’e yardımcı oldum. Ortak olarak bu makineyi almadık.” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
Mahkememizce araç üzerinde keşif yapılmasına karar verilmiş aracın bulunduğu yer Şanlırfa 4. Asliye Hukuk Mahkemesince 30/03/2020 tarihli duruşmada davaya konu iş makinasının Öz … tarafından 03/07/2020 tarihinde mahkememize ulaştırdığı dilekçeyle iş makinasının … tarihinde satıldığını ve yerinin bilinmediğini belirterek hazır edilemediğinden araç üzerinde keşif yapılamamıştır. Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesince 23.12.2020 tarihli duruşmada … İnşaat Hafriyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekilince sunulan beyanda, istinabeye konu ekskavatör’ün Çorum ili Oğuzlar ilçesi Hitit Üniversitesi, Oğuzlar Yerleşkesi, Su Ürünleri 1.Etap inşaatı adresinde bulunduğundan mahkememizce karar verilen keşif icrasında hazır edemeyeceklerinden keşif yapılamadığı belirtilmiştir.
Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesince araç üzerine yapılan 03(03/2021 tarihli keşif sonucu 04/03/2021 tarihli, bilirkişi raporunda; iş makinesinin motorunun arızalı olduğunu, hazırda çalışamaz durumda olduğunu, iş makinesi üzerinde plaka olmadığının görüldüğünü, gerekli notlar ve resimler alınarak keşfe son Verildiğini, Araç plakası …. yapılan araştırma ve değerlendirme sonucunda(Değerlendirmeler 2. El piyasa ve yıpranma esasları göz önünde bulundurularak yapılmıştır); Güncel değerinin 300.000 TL olabileceğini, 29/06/2016 tarihindeki değerinin 180.000 TL olabileceğini, 01/07/2016 tarihindeki değerinin 180.000 TL olabileceğini, 25/10/2016 tarihindeki değerinin 180.000 TL olabileceğini, 02/05/2017 tarihindeki değerinin 175.000 TL olabileceğini bildirmiştir.
Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesince düzenlettirilen bilirkişinin 26/04/2021 tarihli ek raporunda;Yapılan itirazlar değerlendirilendirilerek tekrar internet sitelerinden de araştırma yapılarak fiyatlar karşılaştırıldığını, yapılan araştırma sonucunda kök raporunda belirtilen değerlerin konu iş makinesi için uygun olduğu kanaati oluştuğunu, davalının aracın arızalı şekilde alındığı hususuna karşılık arızalı olsa bile arızanın içeriği bilinemediği için bir değerlendirme yapılması mümkün olmadığını, araç plakası: …. dava konusu iş makinesinin talep edilen tarihlerdeki rayiç değerleri ile ilgili olarak kök raporumda sunmuş olduğu rayiç değerleri konusundaki kanaatinin sabit olduğunu bildirmiştir.
Bilirkişiden alınan 18/09/2019 tarihli raporunda;Davacının defter kayıtlarında dava konusu … marka 2011 model E385B tip ekskavatör (iş makinası) kaydıma rastlanmadığı gibi davalılardan alacaklı olduğuna dair bir kayda da rastlanmadığını, davalı … Otomotiv Ulus…Pet.Ür.San. Tic.L.td.Şti.’nin davacı … Madencilik İnşaat San.ve Tic.Ltd.Şti.’ne 46.296,30.-TL. borçlu olduğunu, davalı … Otomotiv Ulus…Pet.Ür.San.Tic.Ltd.Şti.’nin diğer davalı … … Mak.Oto.İnş.San.Tic.Ltd.Şti.’den 2.000,00.-TL. alacaklı olduğunu bildirmiştir.
Davalı … Otomotiv Şirketinin kayıtlarında dava konusu iş makinesinin alımına ilişkin yevmiye kaydı, …yevmiye nolu iş makinası satış sözleşmesine istinaden yapıldığını, satış sözleşmesinde satış bedeli Kdv. dahil 50.000,00.-TL. olarak beyan edildiği, . 50.000,00.- TL’nin %8 KDV.’si ayrıldıktan sonra (46.296,30.-TL. matrah * 3.703,70.-TL. 948 KDV -50.000,00.-TL.) kalan 46.296,30.-TL matrahı üzerinden kayıtlara alındığını ve 320.08 Satıcılar hesabında alacak kaydı olarak yer almaktadır. Böylece 2016 yılı içerisinde 320.08 Satıcılar hesabında oluşan toplam alacak kaydı 46.296,30.-TL. olarak gerçekleşmiştir. Buna karşılık davalı şirketin, yukarıda çıkarılan 2016 yılına ait Tek Düzen Hesap Planına uygun yevmiye kayıtlarında davacı firmaya yapmış olduğu herhangi bir ödeme kaydına rastlanmadığı Ayrıca … … Ltd.Şti.’nin savunmasın da bahsetmiş olduğu ödeme kalemlerinde 55.881,26.-TL.’lik ve 20.000,00.-TL.’lik iki adet çek ile 15.000,00.-TL’lik havale ödemelerinin de … Otomotiv Ltd.Şti.’nin yevmiye kayıtlarında olmadığının tespit edildiği D,avalı … Otomotiv Uluas…Pet.Ür.San.Tic.Ltd.Şti.’nin diğer davalıHms … Mak.Oto.İnş.San.Tic.Ltd.Şti.’den 2.000,00.-TL. alacaklı olduğu belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davaya konu iş makinesinin satılması için davalı …’a vekalet verdiklerini iddia ettikleri davacı ile davalı … arasında akdi ilişki olup olmadığı varsa davacı tarafça davalı …’a verilen vekaletin kötüye kullanılıp kullanılmadığı, davalılar arasındaki akdi ilişkilerinin tespiti, dava konusu iş makinesinin olay tarihi itibariyle gerçek değerinin ne olduğu, satış bedelinin davacı tarafa ödenip ödenmediği, diğer davalıların davaya konu eyleme muvazalı katılıp katılmadıklarının, kusur ve sorumluluklarının tespiti ile varsa ödenmesi gereken meblağ uyuşmazlık konularıdır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nunn …Karar sayılı kararında, belirtildiği üzere “Bir sözleşmenin taraflarının, üçüncü kişileri aldatmak amacıyla, gerçek durumu gizleyerek, gerçek iradelerine uymayan ve kendi aralarında geçerli olmayan bir hususta anlaşmalarına muvazaa; bu şekilde yapılan işlemlere de, muvazaalı işlemler adı verilir. Muvazaa sözleşmesi görünüşteki sözleşmeyi değiştirdiğine veya hükümsüz kıldığına göre ispat gücü kazanabilmesi için yazılı olması değinilen kanunların açık hükümleri gereğidir (YİBK’nın 05.02.1947 tarihli ve 1945/20 E.,1947/6 K. sayılı kararı). Bununla birlikte HMK’nın 202. maddesi uyarınca yazılı belgeyle (senetle) ispat zorunluluğu bulunan hâllerde delil başlangıcı bulunursa tanık dinlenebilecek olup delil başlangıcı; iddia konusu hukukî işlemin tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte, söz konusu hukukî işlemi muhtemel gösteren ve kendisine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilmiş veya gönderilmiş belge olarak tanımlanmıştır. Bu kapsamda resmî şekilde akdedilmesi yasal zorunluluk olarak belirlenen bir sözleşmeye ilişkin bedelde muvazaa iddiası, kural olarak yazılı delille ispatlanabilir ise de; bedelde muvazaaya ilişkin iddianın tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte, söz konusu işlemi muhtemel gösteren ve kendisine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilmiş veya gönderilmiş belgenin bulunması durumunda tanıkla ispat mümkündür ” Özel hukukta kişilerin irade özgürlüğüne sahip oldukları ve ancak kendi özgür iradeleriyle hak sahibi olup, borç altına girecekleri temel bir ilke olarak benimsemiştir. Pozitif hukukumuzda muvazaa TBK’nın 19. (BK’nın 18.) maddesinde düzenlenmiş ve anılan maddenin birinci fıkrasında; “Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır” hükmüne yer verilmiştir. Buna göre muvazaa; tarafların üçüncü kişileri aldatmak amacı ile ve fakat kendi gerçek iradelerine uymayan ve aralarında hüküm ve sonuç doğurmayan bir görünüş yaratmak hususunda anlaşmaları şeklinde tanımlanabilir. Bu tanımdan anlaşılacağı gibi muvazaada, irade ile beyan arasındaki uyumsuzluk sözleşmenin her iki tarafının da isteği sonucunda meydana gelmektedir. . İrade bozukluğu hâlleri mülga 818 sayılı BK’da “Rızadaki fesat” başlığı altında “Hata”, “Hile” ve “İkrah” olarak 23 ila 31. maddeler arasında hükme bağlanmış iken, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK’da ise 30 ila 39. maddeleri arasında “Yanılma”, “Aldatma” ve “Korkutma” başlıkları altında düzenlenmiştir.
“TMK 988. maddesine göre, bir taşınırın emin sıfatı ile zilyedin o şey üzerinde iyiniyetle mülkiyet veya sınırlı ayni hak edinen kimsenin edinimi, zilyedin bu tür tasarruflarda bulunma yetkisi olmasa bile korunur. Malı başkasına emanet bırakan kimse az çok risk altına girmiş, emaneti verdiği şeyin alan tarafından başkasına geçirilmesi tehlikesini göze almış, oysa malı rızası olmadan çıkaran kimsenin menfaati daha önemlidir. Sahibinin elinden rızası olmadan çıkan bir şeyi iyi niyetli üçüncü kişi bir açık artırmadan, pazardan veya bu gibi eşyayı satan bir kimseden iktisap ederse asıl mal sahibinin gerek bu şahıs gerekse daha sonraki müktesipler aleyhine açılan iade davasında, iyiniyetli üçüncü kişinin bu malı iktisap etmesi için verdiği bedel, iadeyi isteyen davacı yani asıl mal sahibi tarafından ona iade edilmelidir. Eğer bu şart yerine getirilmezse mahkeme asıl mal sahibinin açacağı iade davasını kabul edemez”.
“TB.K.’nın 390/2’nci maddesine göre ; “Vekil, müvekkile karşı vekâleti iyi bir suretle ifa ile mükelleftir.” Bu hükümde geçen “İyi bir surette ifa” mehaza göre sadakat ve özen ile ifa anlamında kullanılmıştır (Yavuz, C.: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul 1997, s. 598). Bu düzenlemelere göre vekilin özen borcunun özelliği vekilin hedef tutulan sonucunun başarılı olması için işlerin mutad cereyanına göre gerekli girişim ve davranışlarda bulunmasının gerekmesidir. Vekilin özen borcu, iş görürken yöneldiği sonucun olmaması değil bu sonuca erişmek için yaptığı faaliyetleri özenle yürütmesidir (Tandoğan, H.: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.2, Ankara 1977, s. 199). Nitekim aynı ilkeler Hukuk Genel Kurulunun 21.10.2009 tarihli, 2009/13-393 E., 2009/452 K. sayılı kararında da aynen benimsenmiştir. Öte yandan, vekil ile sözleşme yapan kişi TMK’nın 3’üncü maddesi anlamında iyi niyetli ise yani vekilin görevini kötüye kullandığını bilmiyor veya kendisinden beklenen özeni göstermesine rağmen bilmesine olanak yoksa, vekil ile yaptığı sözleşme geçerlidir ve vekil edeni bağlar. Vekil vekâlet görevini kötüye kullansa dahi bu husus vekil ile vekâlet eden arasında bir iç sorun olarak kalır, vekil ile sözleşme yapan kişinin kazandığı haklara etkili olamaz. Ne var ki üçüncü kişi vekil ile çıkar ve işbirliği içerisinde ise veya kötü niyetli olup vekilin vekâlet görevini kötüye kullandığını biliyor veya bilmesi gerekiyorsa vekil edenin sözleşme ile bağlı sayılmaması, TMK’nın 2’nci maddesinde yazılı dürüstlük kuralının doğal bir sonucu olarak kabul edilmelidir. Söz konusu kanun maddesi buyurucu nitelik taşıdığından hâkim tarafından kendiliğinden göz önünde tutulması zorunludur. Aksine düşünce kötü niyeti teşvik etmek, en azından ona göz yummak olacaktır. Oysa ki bütün çağdaş hukuk sistemlerinde kötü niyet korunmamış daima mahkûm edilmiştir. Nitekim uygulama ve bilimsel görüşler bu yönde gelişmiş ve kararlılık kazanmıştır”.
İİK’nın 283/II maddesine göre de iptal davası, üçüncü şahsın elinden çıkarmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ediyorsa, bu değerler nispetinde üçüncü şahıs nakden tazmine (davacının alacağından fazla olmamak üzere) mahkûm edilmesi gerekir.Bu ihtimalde 3. kişinin sorumlu olduğu miktar, elden çıkarılan malın o tarihteki gerçek değeridir.
Dava ve iddia, cevap ve savunma, Beşiktaş 3. Noterliği aracılığı ile davacı ile … Finansal Kiralama A.Ş ile 24.06.2016 tarihi İş satış sözleşmesinde satış bedelinin 106.000 Euro olduğu görülmüştür. …. yevmiye numaralı vekâletname, …. yevmiye numaralı satış sözleşmesi, … yevmiye numaralı satış sözleşmesi örnekleri taraf tanık anlatımları, ticari defterler ve banka kayıtları, araç üzerinde inceleme ve keşif, keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporu, ticari defter ve kayıtlar üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi ile raporu ve tüm dosya kapsamına ve yukarıda belirtilen Yüksek Mahkemenin ilkeleri ışığında TBK m. 19, 502 vd. maddelerine göre,
….yevmiye sayılı davalı … … Makina Şirketi arasında düzenlenen dava konusu iş makinası satış sözleşmesinde bedelin 52.000 TL olarak gösterildiği, davalı … … Makina Otomotiv şirketinin cevap dilekçesinde iş makinasının 145.000,00 TL’ye satın aldığına ilişkin ikrarı, davalı … Otomotiv şirketinde Noterde satış işlemini gerçekleştiren tanık … …’in ise 115.000 TL bedelle satış işlemi yapıldığı yeminli ifadesine göre, vekaletname üzerinde gösterilen 52.000,00 TL üzerinde davalı … … Makina Otomotiv şirketine satış yapıldığı, daha sonra 23.09.2019 tarihinde dava dışı Uryapı İnşaat şirketine satışı yapıldığı tanık … …’in yeminli anlatımı, davalı … Otomotiv şirketi ile davalı … … Makina Otomotiv şirketinin beyanları karşısında davacının rızası ile elinden çıkan aracı ilk satın alan davalı … Otomotiv şirketinin sözleşmesinde bedelde muvazaa nedeniyle, ödediği bedeli dışında sorumluluğu bulunduğu ancak davalı … Otomotiv şirketinden satın alan daha sonraki müktesip üçüncü kişi konumunda davalı … … Makina Otomotiv şirketinin aracın davacının aracı olduğunu bildiğine yönelik muvazaa bakımından sorumluluğu ve kötüniyetini ispatlar delil bulunmadığından bu davalıya açılan davanın reddine karar vermek, olay tarihinde 180.000,00 TL değeri olduğu anlaşılan dava konusu iş makinasından davalı … Otomotiv şirketi ile davalı … arasında sözleşme bedelinde muvazaa bulunduğu anlaşılmakla davalı … Otomotiv şirketinden davacı adına tahsil yapan davalı …’ın 50.000,00 TL’nin mahsubu ile 130.000,00 olduğu davada talep olunan 180.000 TL alacağın davalı … Otomotiv Ulusnak. Pet.Ür. San ve Tic. A.Ş.’nin 130.000,00 TL’sinden sınırlı ve sorumlu olmak üzere davalılar … Otomotiv Ulusnak Pet.Ür. San ve Tic. A.Ş. ile …’dan 29.06.2016 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar vermek ve aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:
1.Davanın … … Makine Otomotiv İnşaat San ve Tic. Ltd. Şti yönünden esastan REDDİNE
2.Davada talep olunan 180.000 TL alacağın davalı … Otomotiv Ulusnak. Pet.Ür. San ve Tic. A.Ş.’nin 130.000,00 TL’sinden sınırlı ve sorumlu olmak üzere davalılar … Otomotiv Ulusnak Pet.Ür. San ve Tic. A.Ş. ile …’dan 29.06.2016 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Alınması gereken 12.295,80 TL harçtan peşin alınan 853,88 TL harç ile ıslah harcı olan 3.133,25 TL’nin mahsubu ile eksik 8.308,67 TL’nin davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına, (davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 6.000,52 TL ile sınırlı olmak üzere),
Davacının yatırmış olduğu peşin harç 853,88 TL, başvuru harcı 29,20 TL ile ıslah harcı 3.133,25 TL’nin toplamı 4.016,33 TL’nin davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine (davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 2.900,59 TL ile sınırlı olmak üzere)
Davacı tarafından yapılan Bilirkişi ücreti:900,00 TL, Davetiye ve Müzekkere-Tebligat gideri: 1.491,48 TL olmak üzere toplam 2.391,48 TL’nin davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, (davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 1.727,12 TL ile sınırlı olmak üzere),
Davalı … tarafından yapılan Davetiye ve Müzekkere-Tebligat gideri: 35,38 TL’nin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca hesaplanan ve takdir olanan 21.050,00 TL vekalet ücretinin davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, (davalı … Otomotiv Ulusnak Pet. Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 15.202,31 TL ile sınırlı olmak üzere),
Karar Tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca davalı … vekili için reddolunan miktar üzerinden Hesaplanan ve takdir olanan 21.050,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırına iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvurmak suretiyle istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/03/2022
Katip …
¸[e-imzalıdır]

Hakim …
¸[e-imzalıdır]