Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/302 E. 2022/261 K. 15.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/302 Esas – 2022/261

T.C.
ANKARA
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA
ESAS NO : 2021/302
KARAR NO : 2022/261

DAVA : Tasarım YİDK Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 08/11/2021
KARAR TARİHİ : 15/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/09/2022
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Tasarım YİDK Kararının İptali istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dilekçeleriyle özetle, müvekkili firma tarafından 25.12.2020 tarihinde … numaralı bültende yayınlanması üzerine davalı firma tarafından müvekkili firma başvurusuna itiraz edildiğini, dava konusu … sayılı Türk Patent ve Marka Kurumu YİDK kararının ittihaz edildiğini, dava konusu müvekkili firma tasarım başvurusu ile davalı firma tarafından mesnet gösterilen tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olmadıklarını, dava konusu kurum kararında davalı firma tarafından itiraz aşamasında mesnet gösterilen bir kataloglarda yer alan ürünler ve mesnet tasarımlar karşısında … – 2 – 3 – 4 kod ve sıra numaralı tasarımların yeni ve ayırt edici olmadığının bildirildiğini, yayın tarihi kesin olarak saptanamayan katalog ve görsellerin tasarım hükümsüzlük talepleri bakımından delil olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, asgari dikkat düzeyine sahip bir kullanıcının farkları ayırt edebileceği aşikar olmakla birlikte; bilgilenmiş kullanıcının bahse konu tasarımları kolaylıkla ayırt edeceğinin aşikar olduğunu iddia ile müvekkili firma tarafından gerçekleştirilen … – 2 – 3 – 4 kod numaralı tasarım başvurusu bakımından verilen … sayılı Türk Patent ve Marka Kurumu YİDK kararının iptaline ve tüm sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
… Kataloğunda yer alan tasarımların görsellerinin karşılaştırıldığındanda da tasarımlar arasında form ve şekil itibariyle ayniyet derecesinde benzerlik olduğunu, dava konusu tasarımların Kurumda kayıtlı tescilli ve/veya iptal edilmiş tasarımlar, tarih içerir basılı kataloglarda yer alan tasarımlar ile ayırt edilemeyecek seviyede benzerlik gösterdiğini, tasarımların bilinçli kullanıcı tarafından dahi karıştırılma, tasarımların aynı serinin parçası/aynı işletme olarak anlaşılma ihtimalinin çok yüksek olduğunu, Kurum aşamalarında itiraz edilen tasarımların Porland’ın tescilli tasarımları karşısında hiçbir ayırt edicilik ve yenilik barındırmadığını, bilgilenmiş kullanıcı nazarında ayırt edilebilmeleri olanaklı olmadığını, tasarımlar kıyaslandığında, tasarımın genel görünümünde bir farklılık bulunmadığının açık olduğunu, davacının dilekçesinde, davaya konu tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde ayırt edicilik kazanıp kazanmadığının araştırılmasını istediğini, söz konusu tasarımlar arasında bir fark bulunmadığını, tek farklılığın genel görünüme bir katkısı olmayan fark edilemeyecek derecede küçük teknik/açısal farklılıkların dava konusu YİDK kararının iptali için yeterli olmayacağını, davaya konu tasarımlar arasında belirgin bir farkın olmadığını, davacı tarafça başvurusu yapılan tasarımların son dönemde pek çok firma tarafından başvurusu yapılan, özgünlükten oldukça uzak tasarımlar olduğunu, dava konusu tasarımlar ile aynı/ayniyet derecesinde benzer olup, itirazları nedeniyle Kurum tarafından iptal edilen başkaca pek çok tasarım mevcut olduğunu, davacının dilekçesinde sektörde seçenek özgürlüğünün bulunmamasından kaynaklı olarak, benzer ürün, aynı ürün, ayniyet derecesinde benzer ürün ve tasarım oluşturulmasında meşru bir yönünün bulunabileceğinden bahsettiğini, seçenek özgürlüğü kıstasının hiçbir tasarımcıya ve davacıya taklit ya da benzer ürün/tasarım geliştirebilme hakkı ya da hukuka aykırı tasarımına meşru bir yön verme hakkı sağlamadığını, davacının dilekçesinde, seçenek özgürlüğü kıstasının gerçek manasını ve amacını ortaya koyamadığını, davacının bu kurumun, tasarım ve ayırt edicilik kavramı ile ilgisini kuramadığını, davaya ilişkin somut tespitlerle bir iddiada bulunmadığını, seçenek özgürlüğü kriteri değerlendirilirken, emek faktörünü korunması gerektiğini, seçenek özgürlüğü kıstasının tasarımcının alternatif tasarım yaparak rekabet edebilmesi için seçeneğinin bulunmadığı durumlarda, ya da bu özgürlüğünün yok denecek kadar az olduğu durumlarda tasarımının korunması anlamına geldiğini, seçenek özgürlüğünün tasarım hukukunun en önemli unsurlarından biri olduğunu, yenilikçiliğin ancak tasarım özgürlüğü kıstası ile desteklenmesi, bu açıdan benzer ama küçük dokunuş, renk, açı farklılıkları ile farklılaştırılmış, görsel anlamda bu etkiyi doğuran tasarım ve üzerinde somutlaştığı ürünlere meşruiyet kazandırmak için, hukuken ihtiyaç duyulan bir kıstas olduğunu, davacının tasarım başvurusuna konu yaptığı ürünlerde seçenek özgürlüğü kapsamında makul olarak kabul edilecek bir dokunuş olmadığı gibi, görsel açıdan bir farklılık yaratılmadığından, tasarımların farklı olarak algılanamayacağını, davacının kötü niyetli olarak yapmış olduğu tasarım başvurusunun ya tutarsa saiki ile yapıldığını, kendisinin tasarıma ilişkin yenilikçi bir fikri veya ürün üzerine yansıyan yenilikçi ve farklılık getiren bir dokunuşunun somut olayda mevcut olmadığını, seçenek özgürlüğünün tasarım haklarının korunması noktasında, bu korumanın kapsamından faydalananların bencil ve aşırı korumacı bir tutum ile, diğerleri aleyhine aşırı engelleyici bir şekilde kullanılmasının önüne geçilmesi için olduğunu, seçenek özgürlüğü kapsamında tasarımını geliştirdiğini iddia eden davacı tarafın kullandığı metot ve ilkeleri, katlandığı maliyeti açıkça belirtmesi gerektiğini, bu kapsamda tasarımı geliştirmek için harcadığı zaman ve emek faktörünün mahkemece göz önünde tutulabileceğini, aksi takdirde seçenek özgürlüğü kriterinin bir kriter olarak ele alınmaktan çok, hukuka aykırı tasarımlar bakımından adeta bir sığınak haline dönüşeceğini, söz konusu ürünlerde somutlaşan ve davaya konu tasarımın, korunmaya değer ayırt edici bir özelliğinin olmadığını, tasarımın ortaya çıkmasında en üstün değer olan, bir emek sonucunda ortaya çıkmadığını ifade ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılan tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, bilirkişi raporu alınmış, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Davacı ve davalılar arasındaki uyuşmazlık, davacı iddiaları karşısında başvuruya konu …-2,3,4 nolu tasarımların davalı tasarımları karşısında yeni ve ayırt edici olup olmadığı, yidk kararının yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
DEĞERLENDİRMELER
Karşılaştırmalar
1) …/2 sıra numaralı tasarım ile 2005 04348/5 sıra numaralı tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. Aralarında kenarların eğimi ve et kalınlığı, alt kısmın yüksekliği gibi faklılıklar olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin … sıra numaralı tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
2) …/2 sıra numaralı tasarım ile … 2016 Kataloğu s.80’da yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. … 2016 Kataloğu s.80’da yer alan tasarımın yan ve alttaki yükseklik kısmı gözükmemektedir. Üst kısımdaki benzerliğe rağmen sağlıklı bir karşılaştırma yapılamayacağı,
3) …/2 sıra numaralı tasarım ile … 2011Kataloğu s.18’de yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleri olduğu, aralarında yükseklik farkı mevcut olduğu … 2011Kataloğu s.18’de yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı gözükmemekle birlikte aralarında büyük bir benzerlik mevcut olduğu
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin … 2011Kataloğu s.18’de yer alan tasarımdan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı,
4) …/2 sıra numaralı tasarım ile …2011 Kataloğu’nda yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. …2011 Kataloğu’nda yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı gözükmemekle birlikte aralarında et kalınlığı haricinde aralarında büyük bir farklılık bulunmamaktadır, aralarında büyük bir benzerlik olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …2011 Kataloğu’nda yer alan tasarımdan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı,
5) …/2 sıra numaralı tasarım ile Make sure it is RAK 2010 Kataloğu s.13’te yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. Make sure it is RAK 2010 Kataloğu s.13’te yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı tam olarak gözükmemekle birlikte aralarında büyük bir benzerlik olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin Make sure it is RAK 2010 Kataloğu s.13’te yer alan tasarımdan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı,
6) …/2 sıra numaralı tasarım ile …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. Aralarında kenarların eğimi ve et kalınlığı gibi faklılıklar vardır. …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı tam olarak gözükmediği,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
7) …/2 sıra numaralı tasarım ile …Masaüstü/… 2020 Kataloğu s.146’da yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. …Masaüstü /… 2020 Kataloğu s.146’da yer alan tasarımın yan ve alttaki yükseklik kısmı gözükmemektedir. Aralarında kenarların eğimi ve et kalınlığı gibi faklılıklar olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …Masaüstü /… 2020 Kataloğu s.146’da yer alan tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu
8) …/3 sıra numaralı tasarım ile 2… sıra numaralı tasarımın karşılaştırıldığında
Alttaki düz kısımdan dışarı doğru açıyla genişleyen kenarları bombeli yapı, ağız kısmında yer alan çember şeklinde çıkıntı ve en alttaki ayak kısmı ortak özellikleridir. Aralarında dış çıkıntının açılı ya da düz olması ve yükseklik farkı, yanların eğiminin derecesi ve bombe farkı, en alttaki kısmın yükseklik farkı, düz kısmın yan kısma oranı gibi farklılıklar olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/3 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin 2005 03008/5 sıra numaralı tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
9) …/3 sıra numaralı tasarım ile 2005 03008/9 sıra numaralı tasarımın karşılaştırıldığında
Alttaki düz kısımdan dışarı doğru açıyla genişleyen kenarları bombeli yapı ve en alttaki ayak kısmı ortak özellikleridir. Aralarında ağız kısmında yer alan çember şeklinde çıkıntı, yanların eğiminin derecesi ve bombe farkı, en alttaki kısmın yükseklik farkı, düz kısmın yan kısma oranı gibi farklılıklar mevcuttur.
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/3 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin 2005 03008/9 sıra numaralı tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
10) …/4 sıra numaralı tasarım ile 2005 04348/5 sıra numaralı tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. Aralarında kenarların eğimi ve profili, alt kısmın yüksekliği gibi faklılıklar olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin 2005 04348/5 sıra numaralı tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
11)…/4 sıra numaralı tasarım ile … 2016 Kataloğu s.80’da yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. … 2016 Kataloğu s.80’da yer alan tasarımın yan ve alttaki yükseklik kısmı gözükmemektedir. Üst kısımdaki ayniyete varan benzerliğe rağmen sağlıklı bir karşılaştırma yapılamadığı,
12)…/4 sıra numaralı tasarım ile … 2011Kataloğu s.18’de yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. … 2011Kataloğu s.18’de yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı gözükmemekle birlikte aralarında kenarın yüksekliği ve et kalınlığı gibi farklılıklar olduğu
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin … 2011Kataloğu s.18’de yer alan tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
13)…/4 sıra numaralı tasarım ile …2011 Kataloğu’nda yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. …2011 Kataloğu’nda yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı gözükmemekle birlikte aralarında büyük bir benzerlik olduğu
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …2011 Kataloğu’nda yer alan tasarımdan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı,
14)…/4 sıra numaralı tasarım ile Make sure it is RAK 2010 Kataloğu s.13’te yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. … Kataloğu s.13’te yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı tam olarak gözükmemekle birlikte aralarında kenarın yüksekliği ve et kalınlığı gibi farklılıklar olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin Make sure it is RAK 2010 Kataloğu s.13’te yer alan tasarımdan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
15)…/4 sıra numaralı tasarım ile …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı tam olarak gözükmemekle birlikte aralarında büyük bir benzerlik olduğu,
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımdan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı,
16)…/4 sıra numaralı tasarım ile …Masaüstü/… 2020 Kataloğu s.146’da yer alan tasarımın karşılaştırıldığında
Kenarların çıkık, tabanın düz olduğu sade yapı ortak özellikleridir. …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19’da yer alan tasarımın alttaki yükseklik kısmı tam olarak gözükmemekle birlikte aralarında büyük bir benzerlik olduğu
Tüm bu benzerlikler ve farklılıklar değerlendirildiğinde …/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …Masaüstü/… 2020 Kataloğu s.146’da yer alan tasarımdan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı
Neticede yukarıda açıklanan nedenlerle usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından
…/2 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin … 2011Kataloğu s.18’de, …2011 Kataloğu’nda ve Make sure it is RAK 2010 Kataloğu s.13’te yer alan tasarımlardan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı,
…/3 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin mesnet tasarımlardan farklı olduğu, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olduğu,
…/4 sıra numaralı tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin …2011 Kataloğu’nda, …. 2020 Kataloğu s.18 ve 19 ve …Masaüstü/… 2020 Kataloğu s.146’da yer alan tasarımlardan farklı olmadığı, dolayısıyla yeni ve ayırt edici olmadığı
Neticede usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Davanın Kısmen Kabulüne,
TÜRKPATENT YİDK’nın … sayılı kararının …-3 nolu tasarım yönünden iptaline,
Alınması gereken 80,70.-TL harçtan, peşin alınan 59,30.-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 21,40.-TL maktu ilâm harcının davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı kendisini vekille temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00.-TL maktu ücreti vekâletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davanın kısmen reddolunması ve davalıların kendilerini vekil ile temsil ettirmeleri sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan takdiren 15.000,00.-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Davanın kabul ret oranının takdiren %50 olarak kabulüne,
Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 59,30.-TL ilâm harcının tamamının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,      
Davacının bunun dışında yapmış olduğu aşağıda dökümü yazılı 2.462,3‬0.-TL

yargılama giderinin %50’sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,   
Davalı şirketin yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı kurumun yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),
Dair, davacı ve davalı kurum ve davalı şirket vekillerinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.15.09.2022

MASRAF DÖKÜMÜ İlk Masraf : 67,80.-TL
Bilirkişi Ücreti : 2.300,00.-TL
G.A : 94,50.-TL
TOPLAM : 2.462,3‬0.-TL