Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/190 Esas – 2022/282
T.C.
ANKARA
2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
KARAR TÜRK MİLLETİ ADINA
Esas No : 2021/190
Karar No : 2022/282

Hakim :…
Katip …

Davacı/Karşı davalı …
Vekili : Av. ….
Davalılar/Karşı Davacılar …
…
Vekili : Av……
Asıl Dava Tarihi : 17/06/2011
Karşı Dava Tarihi : 05/09/2011
Karar Tarihi : 22/09/2022
Gerekçeli Kararın
Yazıldığı Tarih : 22/09/2022
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan asıl davada; Faydalı Model Belgesinden Doğan Haklara Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi ve Hükmün İlanı Davalılar/karşı davacılar vekili tarafından davacı/davalı aleyhine açılan karşı davada; Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili 17.06.2011 günlü dilekçesi ile özetle; müvekkilinin 02.01.2009 gün ve …. sayılı …buluş başlığını taşıyan ürünü içeren….) sahibi olduğunu, … konusu ürünün üretilmesi satılması ve ticaret mevkiine çıkarılması gibi yetkilerin müvekkiline ait olduğunu, davalı….nin üretimini, diğer davalı …..’nin satışını gerçekleştirdiği ürünün müvekkilinin … tescilinden doğan haklarına tecavüz oluşturduğunu, bu hususu…. değişik iş sayılı dosyasında …. Hastanesinde kurulu morg ünitesi ürünü üzerinde yapılan delil tespiti ve sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile de sabit olduğunu ifade ederek, davalıların müvekkilinin … tescilinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetlerinin tespitine, tecavüzün men, ref ve önlenmesine, kurulacak hükmün ilanına karar verilmesini istemiştir.
CEVAP/KARŞI DAVA :
Davalılar vekilleri yasal cevap süresi içerisinde vermiş oldukları cevap ve karşı dava dilekçeleriyle özetle; davacı adına tescilli 02.01.2009 gün ve …Ünitesi buluş başlığını taşıyan ürünü içeren…. (…) yenilik vasfının olmadığını, 2007-2008 yıllarında üretilip satışının gerçekleştirildiğini, üretilen üç adet üründen ikisinin Irak ve Kosovaya gönderildiğini, birinin ise …. sayılı fatura ile …..Fakültesine satılıp kurulumunun yapıldığını ifade ederek açılan davanın reddini istemişler ve karşı davalarıyla da sundukları deliller karşısında yenilik vasfını taşımayan davacı …’nin hükümsüzlüğüyle sicilden terkinine karar verilmesini istemişlerdir.
GEREKÇE :
Mahkememiz 07.12.2016 tarih,….sayılı kararı ile;
“1-Davalı Karşı Davacılar …..çmış olduğu dava bakımından;
Davanın Kısmen Kabulüne,
Davacı-karşı davalıya ait …sayılı faydalı model belgesinin 1,3,5,6,8,10,11,12 ve 13. istemler yönünden hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine,
2,4,7,9 sayılı istemler yönünden davanın reddine,
2-Asıl Dava Bakımından;
Davanın Kısmen Kabulüne,
Davalıların üretim ve satışını gerçekleştirdiği morg ünitesi ürününün davacının hukuki varlığını sürdüren…sayılı faydalı model belgesinin 2,4,7,9 sayılı istemlerinde açıklanan faydalı model belgesinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet yarattığının tespitine,
Faydalı model belgesinden doğan haklara yönelik tecavüz ve haksız rekabetin men ve önlenmesi ile durdurulmasına,
Sonuçlarının ortadan kaldırılmasına,
…’nin anılan istemlerinden doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen ve ticaret mevkiine çıkarılan ürünler ile bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara el konulmasına,
El konulan ürünlerin ve araçların tecavüz oluşturan şekillerinin değiştirilmesine ve eğer tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasına,
Kararın kesinleşmesini müteakip özetinin masrafı davalılara ait olmak üzere tüm Türkiye’de yayınlanan gazetelerden birinde bir defa ilanına,
Sair istemler yönünden davanın reddine,”
Şeklinde hüküm tesis edilmiştir.
Kararı, davalılar/karşı davacılar…..vekili temyiz etmiştir.
…. sayılı kararıyla mahkememiz hükmünü,
“1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar- karşı davacılar …… vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.”
Şeklindeki gerekçeyle hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Bu kez davalılar/karşı davacılar…. vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
…. sayılı kararıyla mahkememiz hükmünü,
“1-Asıl dava; faydalı modele tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, men’i ve hükmün ilanı istemlerine, Karşı dava ise; faydalı modelin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda. dava konusu faydalı modelin 2, 4, 7 ve 9 nolu istemleri yönünden küçük faydalı buluş vasfına sahip olacak nitelikte bir yeniliği içerdiğine ilişkin bilirkişi raporuna itibar edilerek, karşı dava yönünden; dava konusu faydalı model belgesinin 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemleri hakkındaki hükümsüzlük isteminin reddine, diğer istemler yönünden faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, asıl dava yönünden ise; davalının faydalı model belgesinin ayakta kalan 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemleri yönünden faydalı modele tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, men ve ref’ine karar verilmiş ise de, davalı/k.davacı vekilinin karşı dava yönünden bilirkişi raporuna yönelik ciddi itirazları değerlendirmemiştir.
Dairemizin önceki bozma ilamında da ifade olunduğu üzere faydalı model belgeleri 551 sayılı Patent KHK’nın 154 vd. maddeleri uyarınca, yeni ve sanayiye uygulanabilir bir buluş olması koşuluyla on yıl süreyle korunurlar. Kanunda geçen yenilik unsuru mutlak nitelikte olup, faydalı model ile teknik soruna getirilen çözümün daha önce ….çinde veya Dünyada kamuya açıklanmamış olması gerekir. Faydalı model belgelerinde, patentler yönünden geçerli “buluş basamağı” şartı yok ise de, mutlaka “küçük buluş” niteliğinde basit çözümlerle teknik bir soruna çözüm getiriliyor olması gerekir. Yeni ve küçük buluş özelliği içermeyen bu nedenle faydalı model belgesi olarak tescil edilemeyen ve üstün bir hakkın bulunmadığı ürünler ve iş faaliyetlerinin bu defa haksız rekabet ile korunması da söz konusu olamaz. Faydalı model belgesine konu haklar ise kural olarak kendi özel yasalarında ve on yıllık süreyle sınırlı olarak korunurlar.
Somut olayda, bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda uyuşmazlık kapsamında kalan 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemlerin küçük buluş niteliğinde yenilik unsuru içerdiği ifade edilmiş ise de, 2 no’lu istemde bahsi geçen poliüretan malzemenin tekniğin bilinen durumuna göre daha önce yalıtım malzemesi olarak kullanılıp kullanılmadığı, 4 no’lu istemde yer alan kayar ruloların morg ünitelerinde veya aynı mahiyette çekmecelerde kullanılıp kullanılmadığı, 7 no’lu istem yönünden kapı ile panel arasında daha önceki teknikte sızdırmazlığın ne şekilde sağlandığı ve dava konusu 7 no’lu istemde sızdırmazlığın ne şekilde sağlandığı ve küçük buluşun varlığını tespit bağlamında 7 no’lu istemde tarifnamede sızdırmazlığın hangi mekanizma ve/veya malzeme kullanılarak sağlandığı hususunda KHK’nın 161/1 ve 165/1-b maddelerindeki açıklık ilkesine uyulup uyulmadığı, 9 no’lu istemde geçen ünite içerisinde fan ve lamba, ünite dışında fan motoru yönünden de, kapalı ünitelerde ve morglarda fan kullanımının daha önceki teknikte olup olmadığı ve sağlanan unsurların işlevinin ne olduğu ve hangi teknik ilerlemelerin sağlandığı hususlarında bilirkişi raporuna hiçbir bilginin yer almadığı ve soyut bir şekilde dava konusu istemlerdeki buluşların yeni olduğunun ifade edildiği, bu haliyle bilirkişi raporunun denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmaktadır.
2-Davalı tarafça, davaya konu morg ünitesinin daha önce….ne satıldığı ve kurulduğu ileri sürülmüş olup, bu hususta …. Dalı Başkanlığı’ndan gelen 19.03.2012 tarihli cevabi yazı da davalı tarafça satıldığı ve kurulduğu öne sürülen morg ünitesinin özelliklerinden bahsedilmiş olmakla, dosyanın içlerinde sektör bilirkişisinin de bulunduğu üç kişilik bir heyete tevdiinin sağlanarak, söz konusu morg ünitesinde gerektiğinde keşif yapılması veya yerinde inceleme yetkisi verilerek ve 19.03.2012 tarihli yazı da değerlendirilerek, bahsi geçen morg ünitesinin hangi tarihte kurulduğu, davaya konu 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemlerin bu ünitede yer alıp almadığı hususları ile ayrıca 1 no’lu bentte yer alan hususlarda denetime ve hükme elverişli rapor alınarak hüküm kurulması gerekirken, bozmaya uyulduğu söylendiği halde bozmanın gerekleri yerine getirilmeksizin ve davalı/k.davacı tarafın rapora ciddi itirazları değerlendirilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bu nedenle davalı-karşı davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 10.01.2019 tarih ve…..Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak, hükmün davalı-karşı davacılar yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.”
Şeklindeki gerekçeyle bozmuştur.
Mahkememizce bozma kararına uyulmuştur.
Bilirkişi heyetince 09.02.2022 tarihinde saat 14:30 da ….Dava konusu morg ünitesi incelenmesinde iki adet morg ünitesinin zemine oturur vaziyette ve birbirine bitişik olarak konumlandırıldığı ve her ikisinin de çalışır vaziyette olduğu;
Morg ünitesi üzerinde dışarıdan ve içeriden yapılan inceleme sonucunda;
Yan panellerin iki parçadan oluştuğu ve birbirine geçmeli bir şekilde monte edildiği, yan paneller içerisinde poliüretan bulunduğu;
Yan duvarlar ile birleşen bir ön duvar ve bu ön duvar üzerinde bulunan bir kapının yer aldığı, kapı menteşeler ile ön duvara monte edildiği;
Kapak üzerinde yapıştırılmış olarak cihaz modelini gösteren bir etiket bulunduğu, etikette imalat yılının 2008 yazdığı;
Ünite üzerinde motorların konumlandırıldığı, Motor kısmında bulunan dikey gaz ünitesi üzerinde bulunan etikette imalat yılı 2007 olduğu;
Morg ünitesi içerisinde, her köşede bir adet olmak üzere 4 adet dikey profile kaynak yoluyla birleştirilmiş iki tarafta üçer adet olmak üzere 6 adet dolap derinliği boyunca ve 3 adet dolap eni boyunca profiller bulunduğu, boylamasına uzanan profillerde rulolar bulunduğu, söz konusu Dikey profillerin yan duvar ve ön duvara monte edildiği;
Morg ünitesinin yan panelleri üst paneli ve alt panellerinin birleşme noktalarına metal olmayan bir malzemeden profiller yapıştırıldığı;
Morg ünitesinin iç tarafından bakıldığında metal bir tavan paneli bulunduğu; panelin üst kısmında ise tavan panelinden harici olarak morg ünitesine birleştirilen ve birden fazla parçadan oluşan, parçalar arasında slikon ve yapıştırıcı tespit edilen bir plaka bulunduğu, plaka altında poliüretan malzeme bulunduğu;
Morg ünitesi içerisinde fan lamba ve morg ünitesi dışında motor bulunduğu anlaşılmıştır.
…. numaralı faydalı model belgesinin 2,4,7,9 numaralı istemler bağımlı istem olmalarından dolayı bağlı oldukları 1 numaralı istemde yer alan özellikler ile birlikte ele alınması gerektiği; bu noktadan hareketle bağımsız istemlerdeki özellikler değerlendirilirken bir numaralı istemde yer alan “modüler olacak şekilde alt panel (8), yan panel (6), arka panel (5), üst panel (7) ve kapıdan (9) oluşması özelliği ile birlikte ele alınmıştır”. 1 numaralı bağımsız istem ve 2,4,7,9 numaralı bağımsız istemler aşağıda yer almaktadır.
İstem 1: Morg ünitesi olup, özelliği; modüler olacak şekilde, alt panel (8), yan panel (6), arka panel (5), üst panel (7) ve kapıdan (9) oluşmasıdır.
İstem 2: İstem 1’de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; panelin, metal dış yüzey (1), metal iç yüzey (3) ve iki metal yüzey arasında poliüretan katman (2) içermesidir.
İstem 4: İstem 1’de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; yan panel (6) iç yüzeyinde üzerinde rulo hareket yuvaları (12) olan destek profili (11) içermesidir.
İstem 7: İstem 1’de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; kapı iç yüzeyinde kapı sızdırmazlık malzemesi (18) içermesidir.
İstem 9: istem 1 de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; ünite içerisinde fan (22), lamba (25) ve ünite dışında motor (27) içermesidir.
Ülkemizde Sınai Mülkiyet hakları ile ilgili işlemler 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmektedir. Ancak 6769 sayılı Kanunun Geçici 1. Maddesinin 4. Fıkrasında kanunun yayınından önce tescil edilmiş olan faydalı modellerin hükümsüzlüğü ile ilgili daha önce yürürlükte olan 551 Sayılı Patent Haklarının Korunmasına Yönelik Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanacağı anlaşılmaktadır.
(4) Önceki mevzuat hükümlerine göre verilmiş patent ve faydalı modeler için 99uncu, 138 inci ve 144 üncü maddeler ile 113 üncü maddenin beşinci fıkrası ve 121 inci maddenin sekizinci fıkrası hariç olmak üzere bu Kanun hükümleri uygulanır.
2009 yılında yürürlükte olan 551 Sayılı Patent Haklarının Korunmasına Yönelik Kanun Hükmünde Kararname hükümleri aşağıda yer almaktadır.
Madde 154–Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 156 ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10 uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur.
Madde 155–Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ncı maddesinde belirtilen konuların yanısıra usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez.
Yenilik
Madde 156–Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise, yeni değildir.
Madde 165–Aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir:
a–Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse,
b-Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse,
c-Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45 inci maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12 nci maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse,
d-Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse.
551 sayılı KHK hükümleri uyarınca bir buluşa faydalı model belgesinin verilebilmesi için söz konusu buluşun “yeni” ve “sanayiye uygulanabilir” olması yeterlidir. Patentlerin aksine faydalı modellerde “buluş basamağı” ölçütü aranmaz. Buluş basamağı 551 s. KHK nın ifadesiyle patent konusu buluşun “alanında uzman bir kişi tarafından tekniğin bilinen durumuna ait dokümanlardan aşikar bir şekilde çıkarılamıyor olması” nı ifade eder. Yenilik; bir başka anlatımla “tekniğin bilinen durumuna ait olmama” ölçütünü, bu nedenle buluş basamağı kriteri ile karıştırmamak gerekir.
Bahse konu dokümandan da anlaşılacağı üzere faydalı modele yenilik değerlendirmesi yapılırken buluş basamağı aranmamaktadır. Yine aynı dokümanda aşağıdaki öğretiler bulunmaktadır:
*İstemler, buluşun koruma talep edilen, yeni olduğu iddia edilen teknik özelliklerinin belirtildiği kısımdır. Diğer bir ifadeyle, koruma kapsamı istemlerle belirlenir. Korunması istenen teknik özellikler istemlere yazılmalıdır. İstemlerde yazılmayan özellikler korunamaz.
*İstemlerin dayanağı tarifnamedir. İstemlerde bahsedilen konuların tarifnamede mutlaka açıklanmış olması gerekir. Diğer bir ifadeyle, istemler, tarifnamede anlatılan buluşun kapsamını aşamaz (tarifnamede bahsedilmemiş bir özellikten istemlerde bahsedilemez).
*İstemler, buluşa konu olan tüm temel özellikleri içeren ana (bağımsız) istem içermelidir. Bu ana istemdeki özelliklere ek olarak korunmak istenen alt teknik özellikler varsa, bunlar da bağımlı istemler şeklinde düzenlenebilir.
Yukarıda bahsedilen bu öğretilerden yola çıkılarak istemler analiz edilmiştir. Mahkememizin daha önceki kararına göre 1 numaralı bağımsız istemin yeni olmadığına karar verilmiştir. Bununla birlikte 551 Sayılı KHK’nın 165. Maddesi kısmi hükümsüzlüğü düzenlemektedir.
“Hükümsüzlük nedenleri faydalı model belgesinin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez. Kısmi hükümsüzlük sonucu, faydalı model belgesinin iptal edilmeyen istem veya istemleri, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci ila 7 nci maddesi hükümlerine uygun olması halinde, faydalı model belgesi, bu istem veya istemler için geçerli kalır.”
Bu noktadan hareketle, yeni olan bağımsız istemlerin içerdikleri özellikler ile birlikte bağımlı oldukları istemin tüm özelliklerini içereceğinden dolayı 2 numaralı bağımlı istem bağlı olduğu 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte ele alınmıştır.
İstem 1: Morg ünitesi olup, özelliği; modüler olacak şekilde, alt panel (8), yan panel (6), arka panel (5), üst panel (7) ve kapıdan (9) oluşmasıdır.
İstem 2: İstem 1’de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; panelin, metal dış yüzey (1), metal iç yüzey (3) ve iki metal yüzey arasında poliüretan katman (2) içermesidir.
Tarifname kapsamında yapılan buluş ile karkas metal profillerin birbirine kaynak ile bağlanması, sonra profiller arasındaki boşluklara izolasyon amaçlı strafor malzeme konulup, strafor malzemenin iç ve dış yüzeyine metal saclar monte edilerek bir yapı elde edilmesi yerine içerisinde poliüretan malzeme bulunan ve birbirine kolayca sökülüp takılır yapıda alt, üst, yan paneller ve kapıdan oluşan bir yapılanmadan bahsedildiği anlaşılmıştır.
Tarifname ve şekiller göz önüne alınarak yapılan değerlendirmede 2 numaralı istem ile korunmak istenen yapının modüler olacak şekilde alt panel, yan panel, arka panel, üst panel ve kapıdan oluşan ve panelin, metal dış yüzey (1), metal iç yüzey (3) ve iki metal yüzey arasında poliüretan katman (2) içerdiği bir morg yapılanması olduğu anlaşılmıştır.
Daha sonra 4 numaralı bağımlı istem bağlı olduğu 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte ele alınarak tarifname ve şekiller kapsamında analiz edilmiştir.
İstem 1: Morg ünitesi olup, özelliği; modüler olacak şekilde, alt panel (8), yan panel (6), arka panel (5), üst panel (7) ve kapıdan (9) oluşmasıdır.
İstem 4: İstem 1’de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; yan panel (6) iç yüzeyinde üzerinde rulo hareket yuvaları (12) olan destek profili (11) içermesidir.
Tarifname ve şekiller göz önüne alınarak yapılan değerlendirmede 4 numaralı istem ile korunmak istenen yapının modüler olacak şekilde alt panel, yan panel, arka panel, üst panel ve kapıdan oluşan ve yan panel iç yüzeyine bağlı olan ve üzerinde rulo hareket yuvaları olan bir destek profili bulunan bir morg ünitesi olduğu anlaşılmıştır. Burada şekillerden de görüleceği üzere 11 numarası ile gösterilen destek profili doğrudan 6 numarası ile gösterilen yan panel iç yüzeyinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Daha sonra 7 numaralı bağımlı istem bağlı olduğu 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte ele alınarak tarifname ve şekiller kapsamında analiz edilmiştir.
İstem 1: Morg ünitesi olup, özelliği; modüler olacak şekilde, alt panel (8), yan panel (6), arka panel (5), üst panel (7) ve kapıdan (9) oluşmasıdır.
İstem 7: İstem 1’de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; kapı iç yüzeyinde kapı sızdırmazlık malzemesi (18) içermesidir.
Tarifname ve şekiller ele alınarak yapılan değerlendirmede 7 numaralı istem ile korunmak istenen yapının modüler olacak şekilde alt panel, yan panel, arka panel, üst panel ve kapıdan oluşan ve kapı iç yüzeyinde sızdırmazlık malzemesi içeren bir morg ünitesi olduğu anlaşılmıştır.
Daha sonra 9 numaralı bağımlı istem bağlı olduğu 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte ele alınarak tarifname ve şekiller kapsamında analiz edilmiştir.
İstem 1: Morg ünitesi olup, özelliği; modüler olacak şekilde, alt panel (8), yan panel (6), arka panel (5), üst panel (7) ve kapıdan (9) oluşmasıdır.
İstem 9: istem 1 de bahsedilen morg ünitesi olup, özelliği; ünite içerisinde fan (22), lamba (25) ve ünite dışında motor (27) içermesidir.
Tarifname ve şekiller ele alınarak yapılan değerlendirmede 9 numaralı istem ile korunmak istenen yapının modüler olacak şekilde alt panel, yan panel, arka panel, üst panel ve kapıdan oluşan ve ünite içerisinde fan (22), lamba (25) ve ünite dışında motor (27) içeren bir morg ünitesi olduğu anlaşılmıştır.
….. Başkanlığında, dava konusu morg ünitesinin kaynaklı destek profilleri içermesi, birleşme köşelerinde slikon/yapıştırıcı benzeri bir madde ile plastik parçaların yapıştırılması, yan paneller ve arka panel ile üst panelin birleşim noktalarındaki köşebentlerin defalarca söküp takmaya uygun somun-cıvatalar ile değil, panellerde delik açan ve her söküldüğünde montaj için yeni bir delik açılmak zorunda kalınacak olan vida bağlantısı ile bağlanmış olması, kapının doğrudan yan panel yerine ek bir ön panele irtibatlanarak üniteye dahil edilmesi, üst panelin iki tarafı metal yüzeye sahip ve diğer modüllerle birleşecek şekilde bir modül halinde olmaması, bunun yerine üst sacın harici olarak ve birkaç parçadan oluşan yapıda olması, bu parçaların slikon/yapıştırıcı benzeri malzemeler ile yapıştırılması, morg ünitesinin zemine sabit olması nedenlerinden dolayı sistemin tekrar sökümünün zor olacağı ve söküm esnasında parçaların deforme olacağı ve modüler bir yapıdan bahsetmenin mümkün olmadığı; bu nedenle …. numaralı faydalı modele ait 2 numaralı bağımlı istemin, 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte düşünüldüğünde incelenen morg ünitesi karşısında yeni olduğu;
Bununla birlikte…..Başkanlığında, dava konusu morg ünitesinde üzerinde rulo hareket yuvaları olan destek profillerinin dikey destek profillerine kaynakla birleştirildiği ek olarak enlemesine farklı bir destek profilinin dikey profillere kaynakla birleştirilmiş bir yapıda olduğunun tespit edildiği; buna karşın … numaralı faydalı modelin 4 numaralı isteminde destek profillerinin yan yüzey üzerinde bulunduğu belirtilmektedir. Bu nedenle…. numaralı faydalı modele ait 4 numaralı bağımlı istemin, 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte düşünüldüğünde incelenen morg ünitesi karşısında yeni olduğu;
….. Başkanlığında, dava konusu morg ünitesinde kapı iç yüzeyinde sızdırmazlık elemanı bulunduğu, ancak diğer bağımsız istemlerde olduğu gibi …. numaralı faydalı modele ait 7 numaralı bağımlı istemin de 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte düşünüldüğünde incelenen morg ünitesi karşısında yeni olduğu;
….Başkanlığında, dava konusu morg ünitesi içerisinde fan, lamba ve ünite dışında motor bulunduğu; ancak diğer bağımsız istemlerde olduğu gibi ….numaralı faydalı modele ait 9 numaralı bağımlı istemin de 1 numaralı bağımsız istem ile birlikte düşünüldüğünde incelenen morg ünitesi karşısında yeni olduğu;
Dosya kapsamında yer alan daha önceki bilirkişi raporlarında yenilik değerlendirmesi tekniğin bilinen durumuna ilişkin olduğu öne sürülen dokümanlar ve keşfi yapılan morg ünitesi üzerinden gerçekleştirilmiş olup yenilik karşılaştırılması yapılan istemin içerdiği bütün özelliklerin tek bir dokümanda olması gerektiği;
Bu noktadan hareketle;
… no’lu istemde bahsi geçen poliüretan malzemenin tekniğin bilinen durumuna göre daha önce yalıtım malzemesi olarak kullanılıp kullanılmadığı,
… no’lu istemde yer alan kayar ruloların morg ünitelerinde veya aynı mahiyette çekmecelerde kullanılıp kullanılmadığı,
…no’lu istemde geçen ünite içerisinde fan ve lamba, ünite dışında fan motoru yönünden de, kapalı ünitelerde ve morglarda fan kullanımının daha önceki teknikte olup olmadığı hususları
Dosya kapsamında yer alan deliller dikkate alındığında 1 numaralı bağımsız istemdeki özellikler ile birlikte tek bir dokümanda veya yerinde inceleme yapılan morg ünitesinde bulunmadığından dolayı 2,4,7,9 numaralı bağımlı istemlerin yeniliğini ortadan kaldırmayacağı;
*7 numaralı bağımlı istemde bahsedilen sızdırmazlık elemanı tarifnamenin 4. ve 5. sayfalarında açıklanmaktadır.
“Kapı panel üzerinde ve diğer panellerin birbirleri ile birleşme temas hatlarında izolasyon amaçlı, yumuşak dokulu sızdırmazlık malzemesi bulunur. İki panel birleşince yumuşak dokulu sızdırmazlık malzemeleri birbirine temas eder ve hava akımını engeller.”
Tarifnamede yer alan açıklamanın buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte açık ve yeterli olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyetince yerinde incelemesi yapılan morg ünitesinde yer alan bazı unsurların üzerlerindeki etiketlerde üretim yıllarının 2007, 2008 olduğu; (Tavan tipi evaporatör: 08/10/2008, dikey tip soğutucu gaz tankı: 2007). İncelemesi yapılan morg üniteleri üzerindeki sıcaklık sensörleri ve bunlara bağlı sesli-ışıklı uyarıcı buzzerlar bulunduğu; bu sistemlerin sonradan morg ünitesine monte edildiği, ancak tam olarak ne zaman monte edildiğinin tespitinin teknik olarak mümkün olmadığı; benzer şekilde morg ünitesinin kapısına yapıştırılmış bir etiket üzerinde üretim tarihi olarak 2008 yazdığı; dosya kapsamında yapılan incelemede teknik şartname üzerinde herhangi bir tarih olmadığının görüldüğü; bununla birlikte muayene kabul tutanağına rastlanmadığı;
Morg üniteleri üzerinde imal tarihi 2008 yazan etiketler bulunması ve ünite aksamları üzerinde 2007, 2008 imal tarihlerinin yer alması söz konusu morg ünitesinin 2008 yılında kurulmuş olabileceği kanaatini oluşturduğu, ancak söz konusu aksamların ünite ile farklı zamanlarda üretilmiş olma ihtimalinin bulunduğu; yine söz konusu aksamların değiştirilebilir aksamlar olmaları nedeniyle sonradan değiştirilmiş olabilecekleri ihtimalinin de bulunduğu;
Tüm bu sebeplerden dolayı ünitelerin hangi tarihte kurulduğuna ilişkin kesin bir tespitin yapılmasının teknik olarak mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Neticede dosya incelendiğinde usul ve yasaya uygun ….bozma ilamı ve tüm dosya kapsamından;
…..Başkanlığında yer alan morg ünitesinin 2008 yılında kurulmuş olabileceği kanaatini oluşturmaktadır ancak ünitenin hangi tarihte kurulduğuna ilişkin kesin bir tespit yapılması teknik olarak mümkün olmadığı;
…. numaralı faydalı modelin 2,4,7,9 numaralı istemlerinin yerinde incelemesi gerçekleştirilen morg ünitesi ile karşılaştırıldığında yeni olduğu;

Karşı dava bakımından, Usul ve yasaya uygun bilirkişi raporuna göre faydalı modelin 2,4,7,9 nolu istemlerin dışındaki istemler için hükümsüzlük kararı verilmesi gerektiği ancak faydalı modelin koruma süresi yargılama esnasında sona erdiğinden bilirkişi raporları doğrultusunda karşı davanın konusuz kalması nedeniyle hükümsüzlük konusunda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, dava tarihi itibariyle 2,4,7,9 nolu istemlerin dışındaki istemler yönünden hükümsüzlük kararı verilmesi gerektiği ancak karar tarihi itibariyle faydalı modelin koruma süresi dolduğu anlaşıldığından, davadaki haklılık durumuna göre davacı vekiline ve davalı vekiline hükümsüzlük talebi yönünden ayrı ayrı vekalet ücreti taktir etmek gerekmiştir.
Asıl dava yönünden tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ile ilgili dava tarihi itibariyle karar verilmesi gerektiği ve dava açılmasında davacının hukuki yararı bulunduğu, ancak dava devam ederken faydalı modelin koruma süresinin dolması dikkate alındığında davacının men, ref ve diğer taleplerinin reddine karar vermek gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
I-DAVALI KARŞI …..nin açmış olduğu dava bakımından;
Faydalı modelin koruma süresi yargılama esnasında sona erdiğinden davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına,
Alınması gereken 80,70.-TL harçtan, peşin alınan 18,40.-TL harcın mahsubuyla, eksik kalan 62,30-TL harcın karşı davada davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davadaki haklılık durumuna göre,
Karşı davada davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00.TL maktu ücreti vekâletin davalıdan alınarak karşı davada davacılara verilmesine,
Davalı şirket kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan takdiren 15.000,00.-TL ücreti vekaletin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
Karşı davada davacı…..’nin yapmış olduğu bilirkişi ücreti, posta giderlerinden ibaret 5.947,20.-TL yargılama giderinin %50’sinin karşı davada davalıdan alınarak karşı davada davacıya verilmesine,
Karşı davada davacı …’nin yapmış olduğu bilirkişi ücreti, posta giderlerinden ibaret 1.586,00.-TL yargılama giderinin %50’sinin karşı davada davalıdan alınarak karşı davada davacıya verilmesine,
Karşı davada davalının yapmış olduğu giderlerin asıl dava yönünden olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
II-ASIL DAVA BAKIMINDAN;
Davanın Kısmen Kabulüne,
Davalı karşı davacıya ait morg ünitelerinin davacı karşı davalıya ait ….sayılı istemler yönünden faydalı model belgesine tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine,
Faydalı model belgesinin yargılama esnasında koruma süresi sona erdiğinden davacı vekilinin men, ref ve diğer taleplerinin reddine,
Kararın kesinleşmesini müteakip karar özetinin masrafı davalılara ait olmak üzere tüm …’de yayınlanan gazetelerden birinde ilanına,
Sair istemler yönünden davanın reddine,
Alınması gereken 80,70.-TL harçtan, peşin alınan 18,40.-TL harcın mahsubuyla, eksik kalan 62,30-TL harcın karşı davada davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davacının kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan faydalı modele tecavüzün tespiti yönünden takdiren 15.000,00.-TL maktu ücreti vekâletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davanın kısmen reddolunması ve davalı şirketler kendilerini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan takdiren 15.000,00.-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 18,40.-TL ilâm harcının tamamının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davanın kabul red oranının takdiren %50 olarak belirlenmesine,
Davacının yapmış olduğu bilirkişi ücreti ve yargılama giderlerinden ibaret 5.774,71.-TL’nin %50’inin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davalıların yapmış olduğu giderlerin karşı dava yönünden olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.22/09/2022

Kâtip Hâkim….
✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır

….
Mahkememizin 22.09.2022 günlü duruşmasında tesis edilen kısa kararda ASIL DAVA BAKIMINDAN
“Davalı karşı davacıya ait morg ünitelerinin davacı karşı davalıya ait….sayılı istemler yönünden faydalı model belgesine tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine,
Faydalı model belgesinin yargılama esnasında koruma süresi sona erdiğinden davacı vekilinin men, ref ve diğer taleplerinin reddine,
Kararın kesinleşmesini müteakip karar özetinin masrafı davalılara ait olmak üzere tüm….yayınlanan gazetelerden birinde ilanına,
Sair istemler yönünden davanın reddine,” şeklinde tefhim edilmesi gerekirken, tapaj hatasıyla “Davalı karşı davacıya ait morg ünitelerinin davacı karşı davalıya ait….sayılı faydalı model belgesine tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine,
Faydalı model belgesinin yargılama esnasında koruma süresi sona erdiğinden davacı vekilinin men, ref ve diğer taleplerinin reddine,
Kararın kesinleşmesini müteakip karar özetinin masrafı davalılara ait olmak üzere tüm Türkiye’de yayınlanan gazetelerden birinde ilanına,
Sair istemler yönünden davanın reddine,” olarak yazılmıştır. Maddi hata tutanağın imzalanmasından sonra fark edilmiş ve HMK 304 maddesi gereğince düzeltilmiştir.22/09/2022

Kâtip Hâkim 41072
✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır