Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/187 Esas – 2022/8
T.C.
ANKARA
2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
KARAR TÜRK MİLLETİ ADINA
Esas No : 2021/187
Karar No : 2022/8
Hakim :…
Katip :…
Davacı :…
Davalı : …
Dava : Markaya ve Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Giderilmesi, Ref ve Men’i, Haksız Rekabetin
Men’i, Manevi Tazminat
Dava Tarihi : 06/07/2021
Karar Tarihi : 13/01/2022
Gerekçeli Kararın
Yazıldığı Tarih : 19/01/2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Markaya ve Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Giderilmesi, Ref ve Men’i, Haksız Rekabetin Men’i, Manevi Tazminat istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dilekçeleriyle özetle; müvekkilinin, 2005 yılından bu yana 56.000 m2 açık alan üzerine 40.000 m2 kapalı alandaki üretim tesisinde Ar-Ge çalışmaları, günlük 1.500 ton deterjan üretim kapasitesi ile sürdürdüğü faaliyetleri, ürünlerin reklam ve tanıtımına yaptığı çok büyük yatırımlarla Türkiye’nin ilk 5 deterjan üreticisi arasında yer aldığını, müvekkilinin ürünlerinin dünyanın en az 72 ülkesine ihraç edilmekte olup; yurdumuz ekonomisi açısından gurur verici rakamlar realize edildiğini, müvekkilinin ürünlerinin teknik nitelikleri, kaliteleri esas etken olarak pek çok ödüle, bu meyanda “Tüm Tüketicilere Tavsiye Etme” ve “Altın Marka” ödüllerine ve yakın zamanda reklam dünyasının en önemli ödüllerinden olan … (Ev Temizlik ve Bakım Ürünlerinde Altın Madalya Ödülü) ve Altın Örümcek (Perakendecilik ve Mağazacılık Dalında Halkın Favorisi Ödülü) ödüllerine layık görülmüş olduğunu, müvekkilinin tüm ürünleri hepsi de usulünce tescil ettirilmiş bulunan markalar ile satışa sunulmakta olup; Peros, … başta olmak üzere Sev ve Halk, …, KIRMIZI GÜÇ gibi pek çok markasının tanınmış marka statüsünü ihraz eylemiş olduğunu, müvekkilin çok tanınmış … tescilli markaları ve bu markalar ile piyasaya sunulan … markalı ürünlerin ve dahi özellikle de özel bir ambalaj içerisinde sunulan … tanıtım işaretli ürünlerin tüketici nezdinde sağladığı haklı şöhretin maalesef piyasada bazı kişi ve kuruluşları, müvekkilinin tanıtma vasıtaları, markalarıyla, ürünlerin sunuluş biçimleri ile çeşitli yol ve şekillerle iltibaslar oluşturmaya ve dahi bu markaların, bu markaların kullanıldığı ambalaj tasarımlarının-sunuluş biçimlerinin, ambalaj/etiket şekil ve dizayn özelliklerinin gücünden-tanınmışlığından faydalanmaya, müvekkili ile bu yolda haksız rekabet yapmaya yönelttiğini, davalı şirket tarafından müvekkilinin markalarını ve ürünlerin sunuluş biçimlerini- ambalajlarını aynen taklit etmek suretiyle üretim ve gerek piyasada fiziken marketlerde gerek www.aydinkimya.net ve … alan adlı internet sitelerindeki yayınlarında ve dahi gerekse de sosyal medya hesaplarında … ürünlerinin reklam, tanıtımlarının ve satışının yapıldığını, ayrıca …, h… adlı online satış platformları üzerinden de ürünlerin satışının gerçekleştirildiğinin taraflarınca tespit edilmiş olduğunu, davalı şirket tarafından … ve … markaları kullanılmakta iken, müvekkilinin … markalı ürünlerinin yoğun reklam ve tanıtımlarından sonra son zamanlarda markalarına … tanıtım işaretini ekleyerek “… …” ve “… …” markalarını kullanmaya başlamış olduğunu, davalı şirketin … tanıtım işareti ile üretip/ürettirip satışa sunduğu yüzey temizleyici mamullerinin sunuluş şekilleri, şişe tasarımları ve etiket kompozisyon/dizayn özelliklerinin, müvekkilinin tescilli “…” markası ile satışa sunduğu sert yüzey temizleyici ürünlerinin tescilli şişe tasarımları ve yine adına tescilli etiket kompozisyon/dizayn özellikleri ile iltibas oluşturacak şekilde benzer olduğunu, davalının ürünlerinde kullanmakta olduğu … markasının fonetik olarak müvekkilinin tescilli ve çok tanınmış … markası ile ayırt edilemeyecek kadar benzerlik göstermekte olup; Google arama motorunda … kelimesi ile arama yapıldığında yazım yanlışı yapıldığı varsayılarak …’a yönlendirme yapıldığını, müvekkilinin 2011’den bu yana kullandığı, adına tescilli … markası ile açıkça iltibas oluşturan … markasının kullanımı ve bu markanın kullanıldığı ürünlerin bu meyanda özellikle de müvekkilinin … markalı ürünlerin sunuluş şeklinin açık bir marka ve tasarım ihlali ve dahi haksız rekabet olduğunu, davalının, … markasının gücünden açıkça haksız olarak faydalanmak üzere adına tescilli ve önceden bu yana kullandığı … ve … markaları yanında … markası ile aynı ürünleri hemen aynı ambalajlarla üretmekte ve piyasaya arz etmekte olduğunu, … ve … markalarının ürünler üzerinde kullanılıyor olmasının … ile … markalarını farklılaştırmadığını, TÜRKPATENT nezdinde davalı şirket adına 08.04.2021 tarihinde … … ibareli marka başvurusunda bulunulduğu tespit edilmiş olup; bu marka başvurusuna itirazın yapılmış olduğunu, davalının, müvekkilinin tescilli ve çok tanınmış … markası ve ayrıca bu markayı taşıyan … markalı ürünlerin şişe ve ambalaj tasarımları ile açıkça iltibas oluşturan marka ve tanıtım işaretleri kullanmak suretiyle vaki fiillerinin marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunu, davalının, müvekkilinin markalarını ve ürünlerin sunuluş biçimlerini-ambalajlarını aynen taklit etmek suretiyle üretim ve satış yaptığının tespiti üzerine Ankara ….FSHHM’nin 2021/33 D.İş dosyasından delil tespiti ve bilirkişi İncelemesinin talepleri üzerine yaptırılmış olduğunu, davalının ürünlerinin reklam ve tanıtımlarının yapılmakta olduğu internet siteleri, sosyal medya platformları ile online satışının da yapıldığı online satış platformlarında Ankara ….FSHHM’nin 2021/33 D.İş dosyasından yapılan tespit sonrasında istihsal olunan bilirkişi raporunda davalı şirket tarafından … ibaresinin üretip/ürettirip satışa sunduğu yüzey temizleyici mamulleri üzerinde markasal fonksiyon icra edecek şekilde kullanıldığını, söz konusu kullanımların … markasının ününden haksız kazanç elde etme ve bu markanın piyasadaki ün ve itibarına zarar verme ihtimallerinin mevcut olduğunun bildirilmiş olduğunu, bilirkişi raporunun istihsalinden sonra Ankara ….FSHHM davalı şirketin … markasının kullanımının önlenmesi yolunda 23.06.2021 tarihinde bir İhtiyat-i Tedbir kararı tesis ettiğini, kararın Ankara ….İcra Müdürlüğünün 2021/8102 esas numaralı dosyasından (Konya 1.İcra Md.2021/1094 Tal. Dosyası ile) infaz edilmiş olduğunu, davalı şirketin, 25.12.2016 tarihli sadece tek bir faturasından söz ederek bu faturada … markasını kullandığını ileri sürdüğünü, dosyaya ibraz edilen bir adet faturada sadece 20 adet … tanıtım işaretli bir ürüne yer verilmiş olmasının da davalı şirkete müvekkilinin … markalarının benzerlerini bu meyanda … ya da … işaretlerini kullanma hakkını vermediğini, bu delilin işbu davadaki iddialarının haklılığına halel getirmemekte bilakis iddialarını güçlendirdiğini ifade ederek, davalı şirket tarafından müvekkili şirketin tanınmış … ve … markaları ve … ve … markalı ürünlerin piyasaya sunuluş şekilleri, ambalaj ve etiket tasarımları ile iltibas oluşturacak şekilde “… …” ve “… …” ve “…” markaları ile üretilip/ürettirilen yüzey temizleyici ürünlerinin her türlü fiziki ve sanal mecrada, www.aydinkimya.net, www.ozonkimya.net alan adlı internet sitelerindeki yayınlarda, sosyal medya hesaplarında reklam ve tanıtımını ve satışını yapmak; N11 ve … gibi online satış platformlarında satışa sunmak, arama motorlarında anahtar kelime olarak kullanmak suretiyle vaki fiillerinin, haksız olduğunun hükmen tespitine, davalının, davacı ile vaki haksız rekabetlerinin men’ine, davalının, davacının tescilli marka ve tasarımlarına tecavüzlerinin 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca da ref ve men’ine, davalının, davacı ile yaptıkları haksız rekabetlerin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını teminen; davalının, davacının tescilli … markasından ve … markalı ürünlerin piyasaya sunuluş şekillerinden doğan haklarına tecavüz etmek suretiyle üretip satışa sunduğu “… …” ve “… …” … tanıtım işaretli ürünlerin bulundukları yerden toplatılmasına; ambalajlarının imha edilmesine, davalının davacının tescilli sınai haklarına tecavüz teşkil eden ürünlerin reklam ve pazarlamasının yapıldığı katalog, broşür, tabela gibi her türlü tanıtım vasıtalarının toplatılmasına, davalının www.aydinkimya.net, www.ozonkimya.net alan adlı internet sitelerindeki ve facebook, ınstagram gibi sosyal medya hesaplarında başka eklerle dahi olsa … tanıtım işaretini taşıyan ürünlerin reklam ve tanıtımlarının ve dahi satışlarının yapıldığı yayınların ve yayınlara erişimin engellenmesine, her türlü online (E-Ticaret) satış platformlarında bu meyanda N11, … online alışveriş sitelerinde … markalı ürünlerin satışlarının engellenmesine, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun ilgili hükümleri uyarınca 100.000,00.-TL manevi tazminatın davalıdan dava tarihinden itibaren işleyecek banka reeskont faizi ile birlikte tahsiline, mahkeme kararının, masrafı davalıdan alınmak koşulu ile, “Başlangıç” ve “Gerekçe” Bölümlerinin sayın mahkemece tayin edilecek bir özetinin, “hüküm” fıkrasının tamamının, bütün Türkiye’de yayınlanan bir gazetede ilanına, delillerin tespiti de dâhil tüm yargılama giderleri ile vekillik ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde özetle; müvekkilinin, endüstriyel ve evsel temizlik ürünlerinde uzmanlaşmış ülkemizin en büyük ve önde gelen firmalardan biri olduğunu, müvekkilinin, 2001 yılından beri (TSE) ISO 9001 & ISO 14001 & ISO 22000 Kalite, Çevre ve Gıda Güvenliği ev OHSAS 18001 İş sağlığı ve Güvenliği Belgesi, Pek çok üründe Yerli Malı Belgesi, pek çok üründe Helal Sertifası, Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği Üçlü Sorumluluk Taahhütnamesi gibi birçok belge ve sertifika ile sektöründe lider firmalar arasında faaliyetlerine devam ettiğini, yaptıkları araştırmalarda, iş bu davanın konusu oluşturan ürünün kullandığı ambalaj tasarımının ve içeriğinin İtalyan menşeili bir firmanın 2016 yılında kullandığı ambalaj ile benzeştiğini, yani davacı tarafın kullandığı ambalajının tasarım tescilinin hükümsüzlüğü davası açılmasının mümkün olduğunu, davacı firmanın söz konusu markayı almadan önce 2016 yılında aynı tasarım ile söz konusu ürünün İtalya’da ve 2018 yılında da Kaysan adında bir Türk firmasında kullanılmış olduğunu, ürün görselleri ile davacı şirketin iş bu davaya konu yaptığı ürünlerin görsellerinin neredeyse aynı olduğunu ve hatta tanıtım yazısından marka yazısı fon ve şekline kadar benzerlik gösterdiğini, ürün tasarımları ile davacı şirketin ürün tasarımı arasında hiç bir ayırt edici vasıf bulunmadığını, müvekkiline ait 05.12.2016 tarihli faturada 5 KG, 20 adet … … adı altında ürünün satıldığını, davacı şirketin 22.07.2019 tarih ve … numaralı ve 21.04.2020 tarihli 2020/02864 numaraları ile tasarım tescili aldığı düşünüldüğünde bu davayı açmaktaki kötüniyetinin oldukça açık olduğunu, dava konusu ürün uzun yıllardır hem dünya da hem ülkemizde satılmakta olup, dünyada da satılan bir ürün olduğu gerçeği karşısında yıllardır satılan bir ürünün kendi tekelinde tescillemek istemesi ve bu kapsamda yıllardır dava açmayıp sessiz kalmasının da mahkemeniz nazarında kötüniyet olarak değerlendirilmesi gerektiğini, müvekkiline ait marka ile davacıya ait markanın aynı veya benzer olmadığını, müvekkiline ait markanın sadece “…” ibaresinden oluşmadığı, “… …” veya “… …” şeklinde tescil edilmiş bulunması, okunurken de sadece “…” değil “… …” veya “… …” olarak okunmasının her iki marka arasında görsel ve işitsel anlamda bir benzerliğin olmadığını ortaya koyduğunu, müvekkilinin yaptığı imalatta kötüniyetli olmadığının açık olduğunu, davacının müvekkilinden tescilli … … markasına tecavüz nedeni hüküm kurulabilmesi için müvekkilinin kötüniyetli olduğunu ispat etmesinin gerektiğini, ihtiyati tedbir kararı ile yapılan haciz işleminde talepte bulunan davacının, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, kendi ürünleri ile benzer olduklarını iddia ettikleri toplam sadece 12+3+2 olmak üzere 17 ürünün tespitinin yapılabilmiş olduğunu, söz konusu ürünlerin, kabul anlamına gelmemek üzere, davacının sayı itibariyle mülkiyet haklarına tecavüz anlamına gelmediğinin açık olduğunu, “…” ve “…” ibareleri kolaylıkla ayrıştırılabilen bir yazı fonuyla karışıklığa mahal bırakılmayacak şekilde ambalaj üretimi aşamasında planlanmış ve müvekkili tarafından iyiniyetli olarak bu şekilde piyasaya sürülmüş olduğunu, talepte bulunan “…” markasında ise “…” marka yazısının altında “…” yazısı ile büyük fon ile asıl vurgulanan ve tüketicide çağrışım yapan “…” ibaresi müvekkilinin ürünlerinde bulunmaması nedeniyle karışıklığa sebep olacak bir benzerliğin bulunmadığını, müvekkiline ait “…” ibareli marka hem görsel, hem işitsel olarak incelendiğinde tüketicinin kulağında kalan sesin “…” değil “…” ibaresi olduğunu ifade ederek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılımı olan tarafların dava, cevap, cevaba cevap, ikinci cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Dosya uyuşmazlık konuları hakkında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş ve rapor tanzim ettirilmiştir.
Davacı ve davalı arasındaki uyuşmazlık, davalı tarafından davacı markasına ve tasarımına ve sunuluş şekline tecavüz edilip edilmediği, davalı eylemlerinin haksız rekabet teşkil edip etmediği, manevi tazminat şartlarının oluşup oluşmadığı, davalının yetki itirazının yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davacının adına tescilli ve uyuşmazlığa mesnet gösterilen markaların; 06.05.2021 koruma tarihli (yenilenmiş), 08.10.2012 tescil tarihli 2011/38529 sayılı ve “…” ibareli marka olduğu ve söz konusu markanın kapsamında; “03. Sınıf: Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler. Sabunlar. Diş bakımı ürünleri. Aşındırıcı ürünler ( Zımpara bezleri, zımpara kağıtları, pomza taşları, pastalar dahil). Parlatma ve bakım ürünleri (deri, vinil, metal, ahşap v.b.için ).” mallarının bulunduğu, 12.12.2018 koruma tarihli, 15.04.2019 tescil tarihli 2018/113735 sayılı ve “…” ibareli marka olduğu ve söz konusu markanın kapsamında; “03. Sınıf: Beyazlatma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Sabunlar (ilaç ihtiva eden sabunlar hariç). Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler: zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri: cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks.” mallarının bulunduğu, 21.04.2020 koruma tarihli, 25.09.2020 tescil tarihli … sayılı ve “…” ibareli marka olduğu ve söz konusu markanın kapsamında; “03. Sınıf: Beyazlatma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Sabunlar (ilaç ihtiva eden sabunlar hariç). Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler: zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri: cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. 05. Sınıf: İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal radyoaktif maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler;insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç) : diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuklar, yetişkinler ve evcil hayvanlar için bezler. Zararlı böcek, zararlı bitki, zararlı mantar ve kemirgenleri yok edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici ve kötü kokuları giderici maddeler. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar, ilaçlı sabunlar, dezenfekte edici sabunlar, antibakteriyel el losyonları.” mallarının bulunduğu anlaşılmıştır.
www.aydinkimya.net/ ve www.ozonkimya.net (www.aydinkimya.net alan adına yönlendirilmektedir) isimli alan adlarında, iletişim bilgilerinde yer alan adres ile dosyada davalıya ait adresin aynı olduğu dolayısıyla söz konusu internet alan adlarının davalı tarafından kullanıldığı, “… …” ve “… …” ibarelerinin “Beyazlatma ve temizlik amaçlı maddeler” ürünler üzerinde kullanıldığı
…simli Facebook Hesabı: 19.12.2021 tarihi itibariyle, 15.02.2021, 13.04.2021, 25.10.2021 ve 11.11.2021 tarihlerinde çok amaçlı genel temizleyiciler için “…” ibaresinin yer aldığı paylaşımlar yapıldığı;
…isimli Instagram Hesabı: 19.12.2021 tarihi itibariyle, 15.02.2021, 13.04.2021 ve 11.11.2021 tarihlerinde çok amaçlı genel temizleyiciler için “…” ibaresinin yer aldığı paylaşımlar yapıldığı, söz konusu paylaşımlara ait görseller yukarıda facebook hesabında paylaşılan görseller ile aynı olduğu;
Bunun dışında, aynı ibareli ürünün…
Neticede; davalının “…” ibaresini temizlik ürünleri üzerinde kullandığı anlaşılmıştır.
Marka hakkına tecavüz sayılan haller 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 7. maddesine de atıf yapılmak suretiyle 29. maddede düzenlenmektedir. Kanunun 29/1(a) bendinde 7. maddeye atıf yapılarak, “marka sahibinin izni olmaksızın, markayı 7 nci maddede belirtilen biçimlerde kullanmanın” marka hakkına tecavüz sayılan fiillerden olduğu belirtilmekte, daha sonra marka hakkına tecavüz sayılan diğer haller sıralanmaktadır. Bu durumda, marka hakkına tecavüz sayılan fiiller incelenirken 7. maddeyle 29. maddenin birlikte dikkate alınması gerekir.
SMK’nın 29/1(a) maddesi marifetiyle 7/2(a) maddesinde, “Tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin, tescil kapsamına giren mal veya hizmetlerde kullanılması”, 7/2(b) maddesinde ise, “Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından tescilli marka ile ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması” marka hakkına tecavüz sayılan fiiller arasında sıralanmıştır.
SMK’nın 7/2(c) maddesine göre, “Aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde olmasına bakılmaksızın, tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle markanın itibarından haksız bir yarar elde edecek veya itibarına zarar verecek veya ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikteki herhangi bir işaretin haklı bir sebep olmaksızın kullanılması” 29/1(a) maddesi marifetiyle marka hakkına tecavüz sayılan fiillerdendir.
6769 sayılı SMK’da düzenlenen marka ise, ticaret unvanı ve işletme adından farklı bir amaca hizmet eden tanıtıcı bir işarettir. Marka, taciri ya da ticari işletmeyi değil, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini diğer teşebbüslerin mal veya hizmetlerinden ayırt etmek için kullanılır. Buna göre fonksiyonu tümüyle ticari işletmenin ürettiği, pazarladığı mal veya hizmetleri ayırt etmektir.
Marka hakkına tecavüz olgusu açısından belirtilmesi gereken temel husus, marka hukuku açısından tecavüzün söz konusu olabilmesi için tescilli marka ile kullanılan işaret arasında aynılık, ayırt edilemeyecek derecede benzerlik veya ilişkilendirme ihtimali de dâhil olmak üzere karıştırılma ihtimali yaratacak derecede benzerliğin bulunmasının gerekli olduğudur.
Bu bağlamda markalar arasındaki benzerlik incelenirken, Markanın esas unsurları ve tamamlayıcı unsurları, Görsel, biçimsel, anlamsal, işitsel benzerlik, Çağrıştırma, Bir bütün olarak markaların uyandırdığı toplu kanaat, Malın veya hizmetin hitap ettiği alıcı grubunun toplumsal düzeyi ve durumu, Markayı taşıyan mal veya hizmetin değeri ve alıcının bu mal ve hizmeti almaya ayırdığı zaman kriterleri ele alınmalıdır.
İltibas, kanunlarda tanımlanmamış olmakla birlikte öğretide “bir markanın aynen veya benzerinin kullanılması suretiyle, alıcı zihninde gerek emtiaların (veya hizmetlerin), gerekse müteşebbisin kaynağı açısından yanlış kanaatler uyandırılması ve bunların aynı yerden piyasaya sürüldüklerinin düşündürülmesi, bu yönden çağrışımlar yapması” olarak tanımlanmıştır. Sadece alıcıların belirli bir mal veya hizmet yerine başka mal veya hizmeti almak istemeleri halinde değil; alıcıların mal veya hizmetlerin birbirinden farklı olduklarını anlamalarına rağmen, bunların kaynağının aynı işletme olduğuna veya malları satan yahut hizmetleri sunanlar arasında idari veya ekonomik bağlılık olduğuna inanmaları halinde de iltibas ihtimali vardır. Dolayısıyla, iltibas bulunduğunun kabulü için işaretin marka ile bağlantı kurulmasına ve düşünsel olarak markayı çağrıştırmasına elverişli olması gerektiği anlaşılmıştır.
Tam bu hususta değinilmesi gereken önemli nokta ise Türk Hukukunda karıştırılma ihtimalinin varlığı 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 6/1 Maddesi uyarınca “halk” nezdinde olmasıdır. Bir markanın diğer marka ile karıştırılma ya da iki marka arasında ilişki bulunduğu ihtimali, malın hitap ettiği uzman ya da satıcı nezdinde değil, halk nezdinde araştırılmalıdır.
İltibas tehlikesinin bulunup bulunmadığının tespitinde, mal ve hizmetlerin aynı veya benzer alıcı çevresine hitap edip etmediklerine ve aynı veya benzer ihtiyaçları gidermede kullanılıp kullanılmadıklarına; markaların kullanıldığı mal veya hizmetin ekonomik değerine; bunların hitap ettiği alıcı grubunun sosyal ve ekonomik düzeyine ve orta yetenekteki alıcıların markanın kullanılacağı mal veya hizmetleri aldıkları sırada sarf edecekleri dikkat ve özene de bakılır.
Markalar arasında benzerlik incelemesinde temel ilke, her iki markanın ortalama tüketici üzerinde bıraktığı genel intibaa göre tüm faktörler bir arada gözetilerek “global değerlendirme” yapılması gerektiğidir. Global değerlendirme gereği, markaların unsurları bölünerek, unsurlarına göre ayrı değerlendirme yapılması hatalı olacaktır. Bununla birlikte, inceleme sırasında markayı oluşturan jenerik, tanımlayıcı unsurların değerlendirme dışı bırakılmasına engel değildir. Dolayısıyla asıl olan markaların bir bütün halinde bıraktıkları genel intibaa göre değerlendirme yapılmasıdır.
Toplanan delillere, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacı adına tescilli… sayılı markaların 03. Sınıftaki “Beyazlatma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri” mallar için tescilli oldukları, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve yapılan araştırmalar neticesinde, davalı tarafın da aynı/aynı tür malların üretimini yaptığı, davacıya ait markanın kapsamındaki belirtilen mallar ile davalının üretimini yaptığı mallar birbiriyle aynı/aynı tür olduğu anlaşılmıştır.
Davacının “…” ibareli markalarının esas unsurunun “…” ibaresi, “…” ibareli markasının esas unsurunun ise bütüncül olarak “…” olduğu, davalı kullanımındaki “… …” ibaresindeki “…” ibaresinin davacının markalarının kapsamındaki ve davalının kullanımının olduğu temizlik ürünlerinin yer aldığı kimyasal ürünler sektöründe ayırt edici niteliği olmayan bir ibare olduğu, “…” ibaresinin ise çatı marka işlevi gördüğü dolayısıyla davalının kullandığı ibarelerin esas unsurlarının “…” olduğu;
Davacının “…” ibareli markası ile davalının kullanımında yer alan “…” esas unsurlu işaret arasında işitsel, görsel ve kavramsal olarak benzerlik bulunmadığı;
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda, davacının “…” esas unsurlu markaları ile davalının kullanımında yer alan “…” ibareli işaret, marka işaretleri bakımından karşılaştırıldığında, her iki ibarenin de yedi harfli olduğu, ibarelerin ilk beş harfi ile son harflerinin aynı, sadece altıncı harflerinin farklı olduğu, bu farklılığın ibareleri farklılaştırmaya yetmediği somut uyuşmazlıkta bu farklılığın görsel ve işitsel bakımdan dava konusu markanın üzerinde kullanılacağı emtianın ortalama tüketicileri nezdinde iltibası önleyici mahiyette olmadığı, dolayısıyla işletmeler arasında bir farklılığa yol açmayacağı hususları birlikte değerlendirildiğinde, davalının kullanımda yer alan “…” ile davacının “…” ibareli markaları arasında marka işaretleri bakımından işitsel, görsel ve anlamsal olarak benzerlik bulunduğu
Sonuç olarak, davalının kullanımının (…) ile davacıya ait “…” ibareli markaların marka işaretleri bakımından iltibas oluşturacak düzeyde benzer olduğu, davacıya ait markaların kapsamındaki yukarıda belirtilen mallarla davalının üretimini yaptığı malların (temizlik ürünleri) aynı/aynı tür olduğu hususları dikkate alındığında, davalının kullanımı (…) ile davacının “…” ibareli markaları arsında karıştırılma ihtimali bulunduğu;
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının kullanımının davacının marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğu ,
6769 Sayılı SMK’nın 55. Maddesi “55- (1) Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.” hükmüne amir olduğu, dolayısıyla, tasarım tescili ile koruma altına alınan ürüne has görsel tasarım özellikleri olduğu;
Davacıya ait tasarım tescilleri ve davalı kullanımları dikkate alındığında, davacıya ait tasarım tescilleri üzerinde yer alan “…” ibaresinin bu değerlendirmede dikkate alınamayacağı, görsel unsurlar dikkate alındığında, davacının tescilli tasarımları ile davalı kullanımlarının görselleri arasında karıştırılma ihtimali bulunmadığı anlaşılmıştır.
Neticede dosya incelendiğinde, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından;
Davacı adına tescilli “…” ibaresini içeren markaların esas unsuru olan “…” ibaresi ile davalının kullandığı ibarenin esas unsuru olan “…” ibaresi arası arasında işaret bakımından benzerlik olduğu, davacının markaları kapsamındaki mallardan “Beyazlatma ve temizlik amaçlı maddeler” ile davalının “…” ibaresini kullandığı malların aynı/aynı tür olduğu, dolayısıyla davacının “…” ibareli markaları ile davalı kullanımı arasında karıştırılma ihtimali bulunduğu, davacı tasarımları ile davalı kullanımları arasında karıştırılma ihtimali bulunmadığı, davalının kullanımının davacının marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğu, davacı marka hakkına tecavüz eyleminin varlığı karşısında davacının uğradığı zarar, duyduğu elem, dikkate alınarak 20.000,00.-TL manevi tazminat takdirinin hakkaniyete uygun olacağı sonuç ve kanaatine varılmış ve aşağıdaki şeklide hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
D a v a n ı n K ı s m e n K a b u l ü n e,
1-Davalı şirket tarafından davacı şirketin … ve … markalarına iltibas yaratacak şekilde … markaları ile üretilip/ürettirilen yüzey temizleyici ürünlerinin her türlü fiziki ve sanal mecrada, www.aydinkimya.net, www.ozonkimya.net alan adlı internet sitelerindeki yayınlarda, sosyal medya hesaplarında reklam ve tanıtımını ve satışını yapmak; … ve … gibi online satış platformlarında satışa sunmak, arama motorlarında anahtar kelime olarak kullanmak suretiyle vaki fiillerinin, haksız olduğunun hükmen TESBİTİNE;
2-Davalının, davacı aleyhine HAKSIZ REKABETLERİNİN MEN’İNE;
3-Davalının, davacının tescilli markasına TECAVÜZLERİNİN 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca da REF ve MEN’İNE;
4-Davalının, davacının tescilli … Markasından ve … markalı ürünlerin piyasaya sunuluş şekillerinden doğan haklarına tecavüz etmek suretiyle üretip satışa sunduğu “… …” ve “… …” … tanıtım işaretli ürünlerin bulundukları yerden TOPLATILMASINA; AMBALAJLARININ İMHA EDİLMESİNE;
5-Davalının davacının tescilli sınai haklarına tecavüz teşkil eden ürünlerin reklam ve pazarlamasının yapıldığı katalog, broşür, tabela gibi her türlü Tanıtım Vasıtalarının TOPLATILMASINA;
6-Davalının www.aydinkimya.net, www.ozonkimya.net alan adlı internet sitelerindeki ve facebook, ınstagram gibi sosyal medya hesaplarında başka eklerle dahi olsa … tanıtım işaretini taşıyan ürünlerin reklam ve tanıtımlarının ve dahi satışlarının yapıldığı yayınların ve yayınlara erişimin ENGELLENMESİNE;
7-Her türlü online (E-Ticaret) satış platformlarında ve tespit yapılan… markalı ürünlerin satışlarının ENGELLENMESİNE;
8-20.000,00.-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
9-Mahkeme karar özetinin masrafı davalıdan alınmak şartıyla ulusal çapta yayın yapan bir gazetede ilanına,
10-Peşin alınan 1.707,75.TL’den alınması gereken 1.366,20.-TL’nin mahsubu ile (1.707,75.-1.366,20.=) kalan 341,5.-TL nispi ilâm harcının hükmün kesinleşmesini müteakip talep halinde davacıya iadesine,
11-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kısmen kabul edilen manevi tazminat için hesap olunan takdiren 7.375,00.-TL nispi, kabul edilen diğer istemler için hesap olunan 7.375,00.-TL maktu olmak üzere iki ayrı ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
12-Davanın kısmen reddedilmesi ve davalının kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca red edilen manevi tazminat için hesap olunan takdiren 7.375,00.-TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
13-Davanın kabul ret oranının takdiren %91 olarak belirlenmesine,
14-Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 1.366,20.-TL ilâm harcının tamamının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
15-Davacının bunun dışında yapmış olduğu aşağıda dökümü yazılı 3.350,80.-TL yargılama giderinin %91’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
16-Davalının yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
17-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen yatıran tarafa iadesine (HMK m.333),
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.13/01/2022
Kâtip Hâkim …
✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır
MASRAF DÖKÜMÜ
İlk Masraf : 67,80.-TL
Tespit Masrafları : 964,50.-TL
Bilirkişi Ücreti : 2.250,00.-TL
P.P : 68,50.-TL
TOPLAM : 3.350,80.-TL