Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/132 Esas – 2022/292
T.C.
ANKARA
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2021/132
KARAR NO : 2022/292

DAVA : Endüstriyel Tasarım Maddi, Manevi Tazminat, Tecavüz
DAVA TARİHİ : 04/05/2021
KARAR TARİHİ : 28/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/09/2022
Davacılar vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Endüstriyel Tasarım Maddi, Manevi Tazminat, Tecavüz istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacılar vekili dilekçeleriyle özetle, müvekkillerinin Ankara ilinde uzun yıllar mobilya, tasarım, üretim ve satış iş kolunda faaliyet gösterdiğini, kendine has çizgisiyle tasarladığı ve ürettiği tüm mobilya tasarımlarını 554 sayılı KHK zamanında başlayan süreçte tescil ettirerek koruma altına aldığını, bu durumun 6769 sayılı SMK döneminde de devam ettiğini, müvekkillerinin TÜRKPATENT nezdinde …sayılı tasarım tesciline sahip olduğunu, karşı tarafın bu tasarım tescilli ürünlerinde yer alan toplamda 1 adet ürünü tasarım tescilinden doğan haklar kapsamında tecavüz niteliğinde ürettiğini ve satışa sunduğunu öğrendiklerini, davalı tarafın Instagram isimli sosyal medya sitesinde “…” kullanıcı ismiyle müvekkilleri adına tescilli ürünleri ürettiğini, satışa sunduğunu, sattığını ve paylaştığını, bu durumun … yevmiye nolu belgeleri ile e-tespit tutanağı ile tespit edildiğini, ayrıca … adresine tespit için gidildiğini, mağazada yer alan 1 ürünün müvekkillerinin tasarımıyla birebir aynı olduğunu belirterek 6769 sayılı SMK’nın 150,151/1 ve 151/2-b maddeleri uyarınca “Hak sahibinin uğradığı fiili kayıp ile sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazancın TBK 50/2. Maddesi uyarınca tespiti ile” fazlaya ilişkin bütün yasal hakları saklı kalmak kaydı ile 50.000,00.-TL manevi tazminat ile 1.000,00.-TL maddi tazminat ile müvekkillerinin tasarım tescilli ürünlerine karşı yapılan tecavüzün önlenmesi için 6769 sayılı yasanın 149/1-f maddesi uyarınca tedbir kararı verilmesini ve davalı yana ait adreste tespit edilen ürünlerin toplatılmasına ve davalı yana ait “…” kullanıcı isimli instagram adresine erişimin engellenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalılar vekili cevap dilekçesi ile özetle; davacı tarafça tasarım tescili bulunan ürünlerinin müvekkilleri tarafından tecavüz niteliğinde üretildiğini, taklitlerinin yapılarak satıldığını ileri sürerek huzurdaki işbu davayı açtığını, davacı tarafça aynı sebeplere dayanılarak… Değişik İş sayılı dosyasında delil tespiti talebinde bulunulduğunu, 21.01.2021 tarihine müvekkillerinin … numaralı kanepe genel görünüm itibariyle ayniyet derecesinde benzer olmadığı, farklı görsel öğelerin mevcut olduğu, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde karıştırılma ihtimaline yol açmayacağı tespit edilmiştir.” da görüleceği üzere ürünlerin benzer olmadığını ve karıştırılma ihtimali olmadığının tespit edildiğini, tüm bu nedenlerle… Karar sayılı dosyasında da görüleceği üzere müvekkillerinin davacı tarafın tescilli ürününe yönelik herhangi bir tecavüz eylemi bulunmadığını ifade ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılan tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, bilirkişi raporu alınmış, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Davacılar ve davalılar arasındaki uyuşmazlık, davacıların iddiaları karşısında davalıların eylemlerinin tecavüz niteliğinde olup olmadığı, tecavüz kabul olursa davacıların zararının ve tazminat alacağının ne olduğu, noktasında toplanmaktadır.
DEĞERLENDİRMELER
Tasarım Hakkına Tecavüz Açısından Değerlendirme
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu uyarınca, yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımlar belge verilmek sureti ile korunur, bu kapsamda kanunda yenilik; bir tasarımın aynısı, tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir, kanuna göre, tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir, ayırt edicilik ise kanunda: Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir ,
Tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller ise Kanunda; “Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.” şeklinde belirtilmiştir.
Bilgilenmiş Kullanıcı Profilinin Belirlenmesi, tasarım hukuku açısından bilgilenmiş kullanıcı, tasarımın uygulandığı ürün hakkında belli bir bilgi birikimi olan, ancak bilgi birikimi bir uzmanın bilgi birikimi seviyesinde olmadığı gibi ürünü hiç tanımayan bir kişininki kadar da düşük seviyede olmayan kişi olduğu, bilgilenmiş kullanıcı kavramı ile bir uzman ifade edilmediği gibi ortalama bir tüketiciden daha üst düzeydeki bir ara veya nihai tüketicinin algılanması gerektiği, davaya konu ürünlerin oturma grubu mobilyalarına ilişkin olduğu, uyuşmazlık konusu bu ürünler bakımından oturma grubu mobilyaları kullanan herkesin bilgilenmiş kullanıcı olduğu,
Seçenek Özgürlüğü ve Teknik Zorunluluk
Dava konusu oturma grubu mobilyaları olup bu ürünlerde temel tasarım öğeleri ve prensipleri dikkate alınarak üretilmeleri dışında teknik bir zorunluluk bulunmadığı gibi bu teknik zorunluluk tasarımı da sınırlandırmadığı, bu ürünlerde tasarımcının seçenek özgürlüğü bulunmakta olup, bunlardan hareketle tasarımcılar birbirinden çok farklı ürünler üretebildiği, nitekim piyasada halen çok farklı biçimlerde üretilen oturma grubu mobilyaları bulunduğu, bu nedenle ihtilafa konu mobilyalarda tasarımcının seçenek özgürlüğünün olduğu,
Tescilli Ürün-mesnet ürünlere İlişkin Karşılaştırmalı Değerlendirmeler
Her iki üründe oturma grubu mobilyalarından 3’lü kanepe/koltuk olarak tasarlandığı, ilk bakışta ürünlerin farklı olduğu, ancak yan kolçaklarda kullanılan tasarım öğeleri ve prensipleri bilinçli kullanıcının algısına yön vermekte olup algıda karışıklık oluşturduğu, diğer taraftan tasarımcının seçenek özgürlüğü dikkate alındığında kolçaklarda/yanlara kullanılan tasarım öğe ve prensiplerinin tesadüfi olmadığı kanaati izlenimi verdiği, şöyle ki; koltuklarda temel dikkat çekici çizgisellik kolçaklar/yanlar üzerinde vurgulandığı, tasarım tescilli ürün kolçağının alın ve yan kısmında, mesnet ürünün ise alın kısmında kullanılan geometrik oluşum ile farklılık oluşturulmaya çalışıldığı ancak temelde ki tasarım fikri ya da görsel algı değişmediği, yine kolçakların üst kısmında kullanılan kalın çizgisel hat ürüne görsel bir değer kattığı, her iki üründe de benzer nitelikte olduğu, farklılık ise tescilli üründe oturma minderi tek parça/yekpare olarak kullanılırken mesnet üründe 2 parça olarak kullanıldığı ve desen görünümlerinin tamamı ile farklı olduğu,
Yukarıda ifade edildiği gibi bu ürünlerin birbirinin aynısı olmadığı, sırtlık/arkalık ve oturma minder/fontları birbirinden farklı olduğu, ancak ürünlerdeki temel vurgu kolçaklarda kullanılmış olup bu bölümde oluşturulan görselliğin bilinçli kullanıcı algısında anlamlı olduğu, kullanıcının dikkatini bu bölgeye çektiği, zihninin karıştığı ve ürünlerin yeni ve ayırt edici olmadığı, sonucunda tasarımcının birden çok seçenek özgürlüğü, tasarım öğeleri ve prensiplerinin kullanımı ve dağılımı dikkate alındığında ürünlerin benzer oldukları,
Usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından davacı adına tasarım tescilli … Koltuk/kanepe tasarımı ile mesnet ürünün bilgilenmiş kullanıcı algısında genel izlenim itibariyle benzer olduğu, bilinçli kullanıcı algısında yeni ve farklılık oluşturmadığı, tasarıma tecavüz oluşturduğu, tecavüzün niteliği ve miktarı dikkate alınarak 10.000,00.-TL manevi tazminat ile maddi tazminatın defter ve belgelerden hesaplanamaması dikkate alınarak TBK 50 madde gereğince 20.000,00.-TL maddi tazminat takdirinin hakkaniyete uygun olacağı,
Davacılar vekilinin ayrıca ihtiyati tedbir talebinin de bulunduğu tüm dosya kapsamına göre davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü koşullarının da oluştuğu, bu sebeple davacı adına tescilli …sırasında yer alan tasarıma tecavüz oluşturan davalı ürünleri ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimin engellemeyecek şekilde el konulmasına ve “…” isimli instagram adresine erişimin engellenmesine de karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M :
Davanın kısmen kabulüne,
Davalıların, davacı tasarımına yaptığı tecavüzün tespiti ile 20.000,00.-TL maddi tazminatın 05.01.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline,
10.000,00.-TL manevi tazminatın 05.01.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline,
Davacı vekilinin tedbir talebinin kabulü ile
Davacı adına tescilli …sırasında yer alan tasarıma tecavüz oluşturan davalı ürünleri ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimin engellemeyecek şekilde el konulmasına ve “…” isimli instagram adresine erişimin engellenmesine,
Masrafı tecavüz edene ait olmak üzere mahkeme kararının ilanına,
Alınması gereken (30,000,00×68,31/1000)= 2.049,3‬0.-TL harçtan, peşin alınan (1,024,65+330,00) 1.354,65‬.-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 694,65‬.-TL nispi ilâm harcının davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat için hesap edilen takdiren 15.000,00-TL maktu, kabul edilen manevi tazminat için hesap edilen takdiren 10.000,00.-TL nispi ve kabul edilen diğer maddi istemler için hesap edilen takdiren 15.000,00.-TL maktu olmak üzere üç ayrı vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacılara verilmesine,
Davanın manevi tazminat bakımından kısmen reddedilmesi ve davalıların kendilerini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle reddedilen manevi tazminat için hesap 10.000,00.-TL nispi vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalılara verilmesine,
Davanın kabul ret oranının takdiren %60 olarak kabulüne,
Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 1.354,65‬.-TL ilâm harcının tamamının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,         
Davacıların bunun dışında yapmış olduğu aşağıda dökümü yazılı 9.112,30-TL
yargılama giderinin %60’sinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,   
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacılara iadesine (HMK m.333),
Dair, davacılar vekili ve davalılar vekilinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.28.09.2022

Kâtip Hâkim ✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır

MASRAF DÖKÜMÜ İlk Masraf : 67,80.-TL
Bilirkişi Ücreti : 8.750‬,00.TL
G.A : 294,5‬0-TL
TOPLAM : 9,112,30-TL