Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/131 Esas – 2022/291

T.C.
…
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2021/131
KARAR NO : 2022/291

DAVA : Endüstriyel Tasarım Maddi, Manevi Tazminat, Tecavüz
DAVA TARİHİ : 04/05/2021
KARAR TARİHİ : 28/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/09/2022
Davacılar vekili tarafından davalı aleyhine açılan Endüstriyel Tasarım Maddi, Manevi Tazminat, Tecavüz istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacılar vekili dilekçeleriyle özetle, müvekkillerinin … ilinde uzun yıllar mobilya, tasarım, üretim ve satış iş kolunda faaliyet gösterdiğini, kendine has çizgisiyle tasarladığı ve ürettiği tüm mobilya tasarımlarını 554 sayılı KHK zamanında başlayan süreçte tescil ettirerek koruma altına aldığını, bu durumun 6769 sayılı SMK döneminde de devam ettiğini, müvekkillerinin TÜRKPATENT nezdinde… sayılı tasarım tesciline sahip olduğunu, karşı tarafın bu tasarım tescilli ürünlerinde yer alan toplamda 1 adet ürünü tasarım tescilinden doğan haklar kapsamında tecavüz niteliğinde ürettiği ve satışa sunduğunu öğrendiklerini, davalı tarafın Instagram isimli sosyal medya sitesinde “…” kullanıcı ismiyle müvekkillerinin adına tescilli ürünleri ürettiğini, satışa sunduğunu, sattığını ve paylaştığını, bu durumun … yevmiye nolu belgeleri ile e-tespit tutanağı düzenlendiğini, ayrıca tarihli ıslah dilekçesiyle 4,000,00-TL arttırılarak 5,000,00.-TL arttırılmış, davalının somut tasarıma tecavüz eylemleri sebebiyle müvekkillerinin yeni tasarım yapma istek ve hevesinin zedelendiğini, bunun yanında davalının aynı ürünü, Türkiye’nin ve dünyanın mobilya başkenti olarak bilinen … ’de satışa arz etmesi ve dünya genelinde bir kitleye hitap etmesi sebebiyle 2 müvekkillerinin, müşterileri ve bayileri nazarında sıkıntıya soktuğunu, bu nedenle 10.000,00 TL manevi tazminat istemi Kendilerince e-tespit yoluyla tutanak altına alınan görseller ve değişik iş dosyasında yer alan görseller incelendiğinde davaya konu ürünlerin birebir aynı olduğunu, davalı yanın ürünleri satışa arz etmeye devam etmekte olup müvekkillerinin tasarım tescilli ürünlerine karşı yapılan tecavüzün önlenmesi için 6769 sayılı yasanın 149/1-f maddesi uyarınca tedbir kararı verilmesini ve davalı yana ait adreste tespit edilen ürünlerin toplatılmasına ve davalı yana ait “…” kullanıcı isimli instagram adresine erişimin engellenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Diğer davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle ; davacıların tasarım tescili bulunan ürünlerinin müvekkili tarafından tecavüz niteliğinde üretildiğini, taklitlerinin yapılarak satıldığını ileri sürerek huzurdaki işbu davayı açtığını, davacıların aynı sebeplere dayanılarak İnegöl 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/5 Değişik İş sayılı dosyasında delil tespiti talebinde bulunulduğunu, 21.01.2021 tarihine müvekkilinin Mobilyum AVM İnegöl / BURSA adresinde bulunan adresinde keşif yapıldığını, Marka Patent Vekili, Bilişim Uzmanı ve Mobilya bilirkişiler nezdinde yapılan keşif neticesinde hazırlanan 21.02.2021 tarihli bilirkişi raporunda “Hem keşif mahallinde hem de https://instagram.com/… isimli sosyal medya hesabında “Royal” olarak adlandırılan ürünlerin, tespit talep eden Turgay Arslan ve Arslan Mob. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Adına tescilli (2020 / 00574 – 7) numaralı kanepe genel görünüm itibariyle ayniyet derecesinde benzer olmadığı, farklı görsel öğelerin mevcut olduğu, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde karıştırılma ihtimaline yol açmayacağı tespit edilmiştir.” da görüleceği üzere ürünlerin benzer olmadığını ve karıştırılma ihtimali olmadığının tespit edildiğini, ifade ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılan tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, bilirkişi raporu alınmış, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Davacılar ve davalı arasındaki uyuşmazlık, davacıların iddiaları karşısında davalının eylemlerinin tecavüz olup olmadığı, tecavüz kabul olursa davacının zararının ve tazminat alacağının ne kadar olduğu, noktasında toplanmaktadır.
DEĞERLENDİRMELER
Tasarım Hakkına Tecavüz Açısından Değerlendirme
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu uyarınca, yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımlar belge verilmek sureti ile korunduğu, bu kapsamda kanunda yenilik; bir tasarımın aynısı, tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir şeklinde tanımlandığı, kanuna göre, tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edildiği, ayırt edicilik ise kanunda: Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir şeklinde tanımlandığı, kanuna göre, ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alındığı,
Tasarımdan doğan haklar münhasıran tasarım sahibine ait olduğu, üçüncü kişiler, tasarım sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz ya da bu tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunamayacağı,
Tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller ise Kanunda; “Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.” şeklinde belirtildiği,
Bilgilenmiş Kullanıcı Profilinin Belirlenmesi tasarım hukuku açısından bilgilenmiş kullanıcı, tasarımın uygulandığı ürün hakkında belli bir bilgi birikimi olan, ancak bilgi birikimi bir uzmanın bilgi birikimi seviyesinde olmadığı gibi ürünü hiç tanımayan bir kişininki kadar da düşük seviyede olmayan kişi olduğu, bilgilenmiş kullanıcı kavramı ile bir uzman ifade edilmediği gibi ortalama bir tüketiciden daha üst düzeydeki bir ara veya nihai tüketicinin algılanması gerektiği, davaya konu ürünlerin oturma grubu mobilyalarına ilişkin olduğu, uyuşmazlık konusu bu ürünler bakımından oturma grubu mobilyaları kullanan herkesin bilgilenmiş kullanıcı olduğu,
Seçenek Özgürlüğü ve Teknik Zorunluluk
Dava oturma grubu mobilyaları olup bu ürünlerde temel tasarım öğeleri ve prensipleri dikkate alınarak üretilmeleri dışında teknik bir zorunluluk bulunmadığı gibi bu teknik zorunluluk tasarımı da sınırlandırmadığı, bu ürünlerde tasarımcının seçenek özgürlüğü bulunmakta olup, bunlardan hareketle tasarımcılar birbirinden çok farklı ürünler üretebildiği, nitekim piyasada halen çok farklı biçimlerde üretilen oturma grubu mobilyaları bulunduğu, bu nedenle ihtilafa konu mobilyalarda tasarımcının seçenek özgürlüğünün olduğu,
Tescilli Ürün-mesnet ürünlere İlişkin Karşılaştırmalı Değerlendirmeler
Yapılacak kıyaslamanın tespit mahallinde fotoğrafları çekilen ürünler ile tescilli ürün görselleri üzerinden yapılması gerektiği, yine instagram sosyal medya hesabı üzerinden yapılan incelemede de tespitteki mesnet ürünün davalıya ait e-tespit tutanağı ile tespiti yapılan sosyal medya hesabındaki ürünle aynı olduğu,
Her iki ürün de oturma grubu mobilyalarından 3’lü kanepe olarak tasarlandığı, ilk bakışta ürünlerin birebir aynı ürünler olmadığı, ancak kanepelerde esas anlamda ilk göze çarpan ayırt edici görünüm özelliğinin yan kolçaklar üzerinde yoğunlaşmakta olduğu, kanepelerin, oturum minderleri ve sırt görünümleri itibariyle çok fazla bir ayırt edici görünüme sahip olmadığı, zira bahse konu bölümlerin kamuya mal olmuş sıradan tüm kanepelerde görülebilen görünümler olduğu, ayak yapıları ile kolçakların birbirini tamamladığı ve dolayısı ile de bilgilenmiş kullanıcı algısı bakımından kolçaklardaki benzerliğin algıda karışıklık yaratacağı, diğer taraftan tasarımcının seçenek özgürlüğü dikkate alındığında kolçaklarda kullanılan tasarımsal öğelerin ve çizgilerin tesadüfi olmadığı,
Mesnet üründe kolçakların yan kısımlarında kullanılan geometrik oluşum ile farklılık oluşturulmaya çalışılmışsa da temelde ki tasarım fikri ya da görsel algı değişmemekte olup instagram hesabı üzerindeki ürün dikkate alınarak kullanılan ayak yapılarının dahi aynı olması babıyla kıyaslama yapılan ürünlerin, tasarımcılar açısından seçenek özgürlüğü ve tasarım öğeleri ve prensiplerinin kullanımı ve dağılımı dikkate alındığında bilgilenmiş kullanıcı gözünde genel izlenimlerinin ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu,
Davacılar adına tasarım tescilli … Koltuk/kanepe tasarımı ile mesnet ürünün bilgilenmiş kullanıcı algısında genel izlenim itibariyle benzer olduğu, bilinçli kullanıcı algısında yeni ve farklılık oluşturmadığı, tasarıma tecavüzden bahsedilebileceği,
Ulaşılan tüm bu tespitlere göre, davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile
Davacılar adına tescilli … sırasında yer alan tasarıma tecavüz oluşturan davalı ürünleri ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimin engellemeyecek şekilde el konulmasına ve “Saka Mobilya” isimli instagram adresine erişimin engellenmesine karar verilmesi gerektiği , davalının tasarıma konu üründen kaç adet sattığının tespit edilemediği davacının davasını TBK 50 maddesi gereğince tazminat kararı verilmesi bakımından ıslah ederek 5000. Tl maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ettiği, usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu ihlalin niteliği ve tüm dosya kapsamından TBK 50 maddesine göre 5000,00TL maddi tazminatın ve 5000,00TL manevi tazminatın uygun olduğu kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M :
Davanın kısmen kabulüne,
Davalının davacı tasarımına yaptığı tecavüzün tespiti ile 5.000,00.-TL maddi tazminatın 05.01.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
5.000,00.-TL manevi tazminatın 05.01.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
Davacı vekilinin tedbir talebinin kabulü ile
Davacı adına tescilli … sırasında yer alan tasarıma tecavüz oluşturan davalı ürünleri ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimin engellemeyecek şekilde el konulmasına ve “Saka Mobilya” isimli instagram adresine erişimin engellenmesine,
Masrafı tecavüz edene ait olmak üzere mahkeme kararının ilanına,
Alınması gereken 683,1‬0.-TL (10,000,00.-TL x 68,31 / 1000) harçtan, peşin alınan (sayman mutemedi peşin harç 187,86 + 80-ıslah harcı saymanda) ( 187,86 + 80)= 267,86‬’nin mahsubu ile eksik kalan 415,24.‬-TL nispi ilâm harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat için hesap edilen takdiren 5.000,00-TL maktu, kabul edilen manevi tazminat için hesap edilen takdiren 5.000,00.-TL nispi ve kabul edilen diğer maddi istemler için hesap edilen takdiren 15.000,00.-TL maktu olmak üzere üç ayrı vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
Davanın manevi tazminat bakımından kısmen reddedilmesi ve davalının kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle reddedilen manevi tazminat için hesap 5.000,00.-TL nispi vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
Davanın kabul ret oranının takdiren %60 olarak kabulüne,
Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacıların peşin yatırdığı 683,1‬0.-TL ilâm harcının tamamının davalıdan alınarak davacılara verilmesine,       
Davacıların bunun dışında yapmış olduğu aşağıda dökümü yazılı 9.086,3‬0.-TL
yargılama giderinin %60’sinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,   
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),
Dair, davacılar ve davalı vekillerinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.28.09.2022

Kâtip Hâkim… ✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır

MASRAF DÖKÜMÜ İlk Masraf : 67,80.-TL
Bilirkişi Ücreti : 8.750,00.TL
G.A : 268,5‬0-TL
TOPLAM : 9.086,3‬0.-TL