Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/89 E. 2021/83 K. 03.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/89 Esas – 2021/83
T.C.
ANKARA
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2020/89
KARAR NO : 2021/83

HAKİM :….
KATİP : ….

DAVACI : ….
DAVALI : …..
DAVA : Marka YİDK Kararının İptali ile Hükümsüzlük
DAVA TARİHİ : 11/03/2020
KARAR TARİHİ : 03/03/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/03/2021
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Marka YİDK Kararının İptali ile Hükümsüzlük istemli davanın yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dilekçeleriyle özetle, müvekkilinin “…” kelimesini içeren seri markalarının bulunduğunu, bu kapsamda 2….. numaralı markalarının tescilli olduğunu, davalı şirketin 2019/26233 numaralı “YEPUAN” markasının 9, 35 ve 43. Sınıflara tescili için diğer davalı Kuruma başvurduğunu, dava dışı üçüncü kişilerin “…” kelimesini içeren başka başvurularına kendilerinin itiraz etmiş olduklarını, bunların davalı Kurum tarafından bazı sınıflar için kabul edilmiş olduğunu, kendilerinin davalının başvurusuna da itiraz ettiklerini, ancak davalı Kurumun … sayılı YİDK kararı ile bunu reddettiğini, davalının tacir olduğu için basiretli bir iş adamı gibi davranmak ve ayrıca dürüstlük kuralına uygun davranmak zorunda olduğunu, söz konusu markanın davacı markaları ile SMK m. 6.1 hükmü kapsamında karıştırılma ihtimali bulunduğunu beyan ederek TÜRKPATENT YİDK’nın 10.02.2020 tarih ve … sayılı kararının iptali ile davalının 2019/26233 sayılı markasının tescili halinde hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı Türk Patent vekili cevabında özetle; karıştırılma ihtimali saptanırken genel izlenimin dikkate alındığını, markanın bölünerek ele alınması ve değerlendirilmesinin hatalı sonuçlara yol açacağını, “…” ifadesinin zayıf marka niteliği taşıdığını, bu açıdan taraf markaları arasında benzerlik bulunmadığını, kötüniyetli tescil iddiasına ilişkin olarak davacının herhangi bir kanıt sunmadığını, YİDK kararının yerinde olduğunu ifade ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı şirket vekili cevabında özetle; ortalama tüketici nezdinde değerlendirme yapıldığında, taraf markaları arasında bir benzerlik bulunmadığı, söz konusu markaların şekil, yazının konumlandırılması, kullanılan yazı tipi, kelimelerin vurgulanması hususlarının farklılık gösterdiğini,
Markalarının “yedikçe … kazan” imajı verdiğini, kavramsal açıdan da “sınavda tam … aldıran” imajı veren davacı markasından ayrıştığını, farklı tüketici kesimlerine hitap ettiklerini, “…” ibaresini içeren 300’den fazla markanın tescilli olduğunu, davalı markasının davacının seri markası olarak algılanabilmesinin şartlarının gerçekleşmediğini, davacı markalarının zayıf marka niteliği taşıdığını, kötüniyetli tescilden de söz edilemeyeceğini ifade ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılan tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, bilirkişi raporu alınmış, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Davacı ve davalılar arasındaki uyuşmazlık, davacı iddiaları karşısında YİDK kararının yerinde olup olmadığı, davalı markasının hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
1. SMK m. 6.1 Açısından Değerlendirme
SMK m. 6.1 hükmüne göre: Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Anılan hükmün uygulanabilmesi için:
1. Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve
2. Tescil başvurusu yapılan bir markanın kapsadığı mal veya hizmetlerin, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış markanın kapsadığı mal veya hizmetler ile aynılığı ya da benzerliği
3. Tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali şartlarının birlikte sağlanması zorunludur.
A-Tescil Başvurusu Yapılan Bir Markanın, Tescil Edilmiş veya Önceki Tarihte Başvurusu Yapılmış Marka ile Aynılığı ya da Benzerliği
Davalının markasının kelime markası niteliği taşıdığı, beyaz zemin üzerine siyah punto ve büyük harflerle yazılan ve tek kelimeden oluşan, büyük harflerle yazılmış “YEPUAN” kelimesinden ibaret olduğu,
Davacının 2015/29467 numaralı markası da kelime markası niteliğindedir, beyaz zemin üzerine “tam … yayınları” kelimelerinin yazılmasından oluştuğu anlaşılmaktadır. Bunlardan “tam” ve “yayınları” kelimelerinin büyük harflerle ve lacivert tonda, nispeten küçük puntolarla, “…” kelimesinin ise turuncu renkte, farklı fontta, küçük harflerle, ancak büyük puntolarla yazıldığı,
Davacının 2015/29471 numaralı markası da, 2015/29467 numaralı markası ile hemen hemen aynıdır. 2015/29467 numaralı markasındaki “yayınları” kelimesi yerine “akademi” kelimesi konulması ile oluşturulmuştur. Her iki markada da “…” kelimesinin ön plana çıkmış olduğu görülmektedir.
Davacının 2017/41066 numaralı markası kelime markası olup “…” kelimesinden oluşmaktadır. Beyaz zemin üzerine büyük harf ve siyah punto ve bold karakterler ile kelimenin yazılmasından ibarettir.
Davacının 2017/55144 sayılı markası: “P +” “…” kelimelerinden oluşmaktadır. Kırmızı zemin üzerine beyaz fontla yazılmıştır. Markanın esaslı unsurunun diğerlerine oranla daha büyük puntolarla yazılmış ve ön plana çıkarılmış olan “P +” ifadesi olduğu anlaşılmaktadır. “…” kelimesi, markanın tali unsuru niteliğindedir.
Davalının markası ile davacının markaları, özellikle de 2017/41066 sayılı markası başta olmak üzere …. sayılı markalarının esaslı unsuru, 2017/55144 sayılı markasının ise tali unsurudur. Davacının 2017/41066 sayılı markası sadece “…” kelimesinden oluşmaktadır.
TDK’na göre …: “çeşitli sporlarda kullanılan ölçüsü ve değeri değişken birim, genellikle test biçimindeki sınavlarda cevaplandırılacak soruların sayı olarak değeri veya cevaplayanın başarı değeri, kumaşlardaki benek, nokta” anlamlarına gelmektedir. Davacının söz konusu üç markasının esaslı kısmını oluşturan “…” ibaresi, anılan markaların zayıf marka niteliğinde sayılmasına yol açmıştır.
Zira “Karıştırılma ihtimalinin değerlendirilmesinde ‘markanın ayırd edicilik gücü de dikkate alınmalıdır. Gerek öğretide, gerekse EUIPO ve CJEU uygulamalarında, ‘zayıf marka’ ve ‘güçlü marka’ ayrımı yapılmaktadır. Buna göre ayırd ediciliği zayıf olan markalar bakımından karıştırma ihtimalinin mevcudiyeti daha az olacaktır” (Çolak, Uğur: Türk Marka Hukuku, 4. Baskı, İstanbul: On İki Levha 2018, s. 247).
Zayıf marka, “ayırt edicilik derecesi düşük olan, ait olduğu işletmenin mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt etme kapasitesi göreceli olarak az olan marka” şeklinde tanımlanmaktadır (Çolak, s. 247).
Günlük hayatta herkes tarafından ve her yerde kullanılan sıradan sözcükler, zayıf marka niteliğindedir. Zayıf markaların tescil edilebilmeleri mümkündür; bununla birlikte koruma ölçüleri dardır.
Zayıf marka kavramı, Yargıtay kararlarına da konu olmaktadır. “Yüksek Mahkeme 2012 tarihli bir kararında, “SHOPPING”, “SHOPPINGX” ve “SHOPPING TV” markaları ile “D SHOPPING” markası arasında karıştırma ihtimali görmemiştir. (Çolak, s. 250; Y. 11. HD, 21.12.2012, 2011/14566 E., 2012/21513 K.).
Yüksek Mahkeme, “davacı tarafın zayıf bir ibareyi marka olarak seçmesi nedeniyle yanında başka sözcüklerle ya da şekillerle kullanımını öngörmek ve katlanmak zorunda olduğu, doğrudan ve dolaylı olarak karıştırma ihtimaline sebep vermediği gerekçeleri ile açılan davanın reddine” karar vermiş olan ilk derece mahkemesinin kararını onamıştır (11. HD, E. 2017/2531, K. 2018/8033, T. 18.12.2018, Kazancı).
“Zayıf markaların koruma kapsamı oldukça dar olduğundan, bazen bir harf değişikliği bile karıştırma ihtimalini ortadan kaldırmaktadır” (Çolak, s. 248).
Yargıtay da, zayıf marka söz konusu olduğunda, bu tür marka ile diğer markalar arasındaki iltibas tehlikesinin, yapılacak küçük bir değişiklik ile bertaraf edilebildiğini belirtmektedir.
Bu itibarla “…” kelimesinin davalının tekelinde olduğu, başkaları tarafından markalarının esaslı ya da tali unsuru olarak kullanılamayacağı kabul edilemez. Benzer şekilde davacının markalarında kullanılmış bu unsura yapılacak küçük değişiklikler dahi, markanın zayıf karakteri gereğince, karıştırılma tehlikesini ortadan kaldırmak için yeterli olacaktır.
Üstelik Yargıtay’ın yaklaşımı karıştırılma ihtimalinin varlığı değerlendirirken markaları unsurlarına, hecelerine ayırarak incelemek değil, bir bütün olarak bıraktığı izlenimlerin karşılaştırılması şeklindedir.
Konunun ayrıca Nispi Ret Nedenlerine İlişkin Ortak Uygulama Hakkında Ortak İletişim – Karıştırılma İhtimali (Ayırt edici olmayan/zayıf bileşenlerin etkisi- 2 Ekim 2014 metni kapsamında da ele alınması yerinde olacaktır.
Anılan Metne göre: “Markalar ayırt ediciliği olmayan ya da düşük seviyede ayırt ediciliği olan bir unsuru paylaşıyorsa, karıştırılma ihtimali değerlendirmesinde örtüşmeyen bileşenlerin markaların genel izlenimi üzerindeki etkisine odaklanılacaktır.
Örtüşmeyen bileşenlerin benzerlikleri/farklılıkları ve ayırt edicilikleri ele alınacaktır.
Sadece ayırt edici olmayan ya da düşük seviyede ayırt ediciliği olan bir unsurun örtüşmesi karıştırılma ihtimali meydana getirmez.
Markalar aynı zamanda benzer şekil unsurları ve/veya kelime unsurları içeriyorsa, markaların genel izlenimi oldukça benzer veya aynı ise karıştırılma ihtimali mevcut olacaktır”
Davalı markası sadece … kelimesinden oluşmamaktadır; bu kelime ile aynı büyüklükteki puntolarla yazılmış olan “ye-” ön ekini almıştır. Okunuşu “ye – pu – an” şeklindedir. Kelimenin “yemek” fiili ile “…” kelimesinin birleşiminden oluşturulduğu, “puanları ye” ya da “yedikçe … kazan” gibi kavramsal karşılığı olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı markalarından 2015/29467, 2015/29471, 2017/41066 sayılı markalar, davalı markası ile görsel, işitsel ve kavramsal açılardan karşılaştırıldıklarında: söz konusu hecenin ortak kullanımına rağmen, “…” kavramının zayıf marka niteliği göz önünde bulundurulduğunda, davacının markasında, davalı markaları ile karıştırılma tehlikesini ortadan kaldırmaya yetecek derecede değişiklik bulunduğu kanaatine ulaşılmıştır. Bunlardan 2015/29467, 2015/29471 sayılı markalar “tam … yayınları” ve “tam … akademi” şeklinde okunmaktadır; 2017/41066 sayılı marka “…” ve 2017/55144 sayılı markası: “P +” “… Plas Serisi” şeklinde okunmaktadır. Davalı markalarındaki … ibaresinin öğrencilerin sınavda alacakları ders puanına işaret ettiği, bu itibarla, “puanları ye” ya da “yedikçe … kazan” gibi kavramları akla getiren davalı markası ile kavramsal açıdan da farklılık gösterdiği görülmektedir.
Nispi Ret Nedenlerine İlişkin Ortak Uygulama Hakkında Ortak İletişim Metnindeki kıstas olan “markaların genel izlenimi” incelendiğinde de, bunlar arasında karıştırılma ihtimaline yol açacak düzeyde bir benzerlik bulunmadığı,
B-Tescil Başvurusu Yapılan Bir Markanın Kapsadığı Mal veya Hizmetlerin, Tescil Edilmiş veya Önceki Tarihte Başvurusu Yapılmış Markanın Kapsadığı Mal veya Hizmetler ile Aynılığı ya da Benzerliği
Taraf markaları, temel olarak 9, 35 ve özellikle de 43. Sınıfa (yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri) ilişkin olarak kesişmektedir. Ancak yukarıda belirtildiği gibi birlikte taraf markaları arasında SMK m. 6.1’de sözü edilen “benzerlik” şartı sağlanamamış olduğundan, taraf markalarının tescilli oldukları sınıfların aynı ya da benzer olup olmadıklarını inceleme gereği de söz konusu değildir.
C-Tescil Edilmiş veya Önceki Tarihte Başvurusu Yapılmış Marka ile Halk Tarafından İlişkilendirilme İhtimali de Dâhil Karıştırılma İhtimali
Karıştırılma ihtimali kavramı “bir mal veya hizmetin alıcısının, yani genel anlamda halkın almayı tasarladığı, bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını veya hizmetini alma ihtimali (tehlikesi) ile karşı karşıya olması” şeklinde tanımlanmaktadır (TPE: Marka İnceleme Kılavuzu, s. 106).

Marka İnceleme Kılavuzu’na göre, markalar arasında karıştırılma ihtimalinin varlığı incelenirken öncelikle aşağıda belirtilen faktörler dikkate alınır:
İnceleme konusu markaların benzerlik derecesi.
İnceleme konusu markalar kapsamında bulunan mal ve hizmetlerin benzerlik derecesi.
Önceki markanın ayırt edici gücünün, tanınmışlığının derecesi.
İnceleme konusu mal ve hizmetlerin tüketicilerinden oluşan ortalama tüketici kitlesinin bilinç ve dikkat düzeyi.
“İnceleme konusu mal ve hizmetlerin tüketicilerinden oluşan ortalama tüketici kitlesinin bilinç ve dikkat düzeyi de karıştırılma ihtimali açısından önemlidir. Makul derecede bilgili, gözlemci ve ihtiyatlı olduğu varsayılan ortalama tüketicinin dikkat seviyesinin, inceleme konusu mal ve hizmetlerin niteliğine göre değişeceği karıştırılma ihtimali değerlendirmesinde dikkate alınmalıdır.” (TPE: Marka İnceleme Kılavuzu, s. 106).
Taraf markalarının kesişmesi temel olarak 9, 35 ve özellikle de 43. Sınıfa (yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri) ilişkindir, anılan sınıf kapsamına pek çok ürün girmektedir; bunlardan bazıları için nispeten uzmanlık ve yüksek ilgi seviyesi arandığı iddia edilebilirse de, pek çoğunun, özelikle de yiyecek ve içecek sağlanması hizmetlerinin hitap ettiği kullanıcı çevresinin özel uzmanlığa sahip ve yüksek özen göstermesi gereken kişilerden olması zorunluluğu bulunmamaktadır. Diğer bir deyişle, dikkat seviyesi orta düzeyde olan, özel uzmanlığa sahip olması gerekmeyen kişilere de hitap etmektedir.
Bununla birlikte söz konusu ilgili çevrenin dikkat seviyesinin, markanın zayıf karakteri ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.
Olayda zayıf marka söz konusu olduğundan, söz konusu vasat dikkat seviyesine rağmen, küçük bazı farklılıklar dahi karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırabilmektedir.
Dava konusu olayda da markaların karıştırılmaya yol açacak düzeyde benzer olarak nitelenemeyecekleri ve karıştırma tehlikesinin söz konusu olamayacağı,
2. SMK m. 6.9 Hükmüne Aykırılık İddiası dosya kapsamında anılan iddiayı destekleyen yeterli bilgi ve belgeye rastlanmamıştır.
Netice itibariyle, davacı markalarının “…” unsurunu içerdikleri için zayıf marka niteliği taşıdıkları, zayıf markalarda küçük bazı farklılıkların dahi karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırabileceği, davacı ve davalı markaları arasında TTK m. 6.1 hükmü anlamında benzerlik ve karıştırılma ihtimalinin bulunmadığı, YİDK kararının hukuka uygun bulunduğu sonuç ve kanaatine varılmış davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
Davanın Reddine,
Alınması gereken 59,30.-TL harçtan peşin alınan 54,40.-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 4,90.-TL maktu ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen takdiren 5.900,00.-TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Davacının yapmış olduğu giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı Türk Patent’in yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı şirketin yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),
Dair, davacı ve davalı Türk Patent ile diğer davalı şirket vekillerinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.03.03.2021

Kâtip Hâkim …. ✍e-imzalıdır
✍e-imzalıdır