Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/44
KARAR NO : 2021/389

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACILAR / KARŞI DAVALILAR : 1- … -T.C No: … …
2- … -T.C No: …
…
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI / KARŞI DAVACI : …
FERİ MÜDAHİL : …
VEKİLLERİ : Av. … – …
ASIL DAVA : Patent Hakkına Tecavüzün Tespiti, Durdurulması
ASIL DAVA TARİHİ : 10/02/2020
KARŞI DAVA : Patent Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA TARİHİ : 03.04.2020
KARAR TARİHİ : 09/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/12/2021
Asıl davada davacılar vekili tarafından davalı aleyhine açılan Patent Hakkına Tecavüzün Tespiti, Durdurulması ile karşı davada davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Patent Hükümsüzlüğü istemli davaların mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
ASIL DAVA :
Davacılar vekili dilekçeleriyle özetle; müvekkillerinin internet üzerinden (uzaktan) banka bilgilerini vermeden GSM ve kargo onaylı güvenli bir alışveriş sistemi ve metodu isimli buluşu geliştirdiklerini, büyük düşünsel ve fiziksel emek gerektiren bu usul buluşunun patentle korunması için 25.12.2007 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu’na yaptıkları başvuru, o dönem için araştırma ve inceleme işlemlerinin Türkiye’de yapılamadığı için T.P.E. aracılığı ile Avusturya Patent Ofisi tarafından yapılan araştırma sonucu tanzim edilen Araştırma Raporu’na dayanılarak TPE’nin … başvuru ve 23.01.2012 tarihli tescille verilen patent belgesi ile korunmaya başlandığını, müvekkillerinin geliştirmiş oldukları buluşun başlı başına bir USUL (PROCESS METHOD) patenti olduğunu, buluşun bir ürünü konu almadığını korumanın bir alışveriş ve sistem metodu ve güvenli alışveriş sistem ve metodu olduğunu, buluş sahibi müvekkillerinin geliştirdikleri buluşun toplum tarafından kullanılması gerektiği düşüncesiyle tescil aşaması sonuçlanmak üzereyken 17.02.2011 tarihinde buluşu tanıtmak ve lisans vererek pazarlamak amacıyla davalı BKM yetkililerine e-posta yoluyla ulaştıklarını, davalı BKM yetkililerince yapılan geri dönüş neticesinde BKM genel müdürü Soner CANKO ve diğer BKM yetkililerine buluş ile ilgili sunum yaptıktan sonra dosya ve bilgileri BKM genel müdürünün yönlendirdiği asistana sunum yaparak kendilerine geri dönüş yapılması için bıraktıklarını, BKM yetkililerince kendilerine dönüş yapılmayınca 27.12.2011 tarihinde mail yolu ile bilgi talep ettiklerini ancak herhangi bir geri dönüş yapılmadığını, davalı tarafın 2012 Eylül tarihinde müvekkilleri adına tescilli usul patentinin aynısı olan BKM Express uygulamasının tanıtımını yaparak uygulamaya başlandığını, bu suretle müvekkillerinin buluşunun taklit edildiğini, müvekkillerinin lisans vermek amacıyla görüşme sağladıkları BKM’nin göz göre göre tecavüz etmesine ihtimal vermek istemediklerinden kendi patentleri ile BKM Express uygulamasını karşılaştıran bir çalışmaya başladıklarını, müvekkilleri tarafından geliştirilen programın çalışma esaslarının;
a- GSM hattı kullanıcısından almak istediği ürün ile ilgili isteğin ve banka/şube isminin ağ sunucusuna iletilmesi,
b- Gelen isteğin ağ sunucusundan bankaya gönderilmesi
c- Hesap müsait değilse işlemin iptal edilmesi ve bunun ağ sunucusuna bildirilmesi
d- İşlemin iptal edildiğinin kullanıcıya yine bankada kayıtlı bulunan GSM numarasına onay isteğinin (SMS/Çağrı) ile bildirilmesi,
e- Hesap müsaitse Bankada kayıtlı olan kullanıcıya ait GSM numarasına onay isteğinin (SMS/Çağrı) ile bildirilmesi
f- Kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermesi/vermemesi
g- Bankanın ilgili banka hesabından ürün tutarını ara hesaba transfer etmesi
h- Transferin ağ sunucusuna bildirmesi
i- Kullanıcı hesabından ara hesapta tutulan ücretin internet sitesi hesabına transferi
j- Tüm sürecin kayıt altına alınması şeklinde olduğunu,
Davalı tarafça taklit edilen programın çalışma esaslarını oluşturan en temel adımlar ile birebir aynı olduğunu, müvekkilinin patentinin tescil edilmesindeki en önemli kriterlerden olan ‘’Kart bilgilerinin verilmemesi, her ödemede kart sahibinin GSM numarası üzerinden SMS veya çağrı ile onayının alınması yönlerinden taklit edildiğini, bu kapsamda Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim üyesi Prof. Dr. …’ den edinilen rapor uyarınca davalının davacıların buluşunu taklit ettiklerini, BKM’nin aynen kullanım olgusundan kaçınmak amacıyla eşdeğer uygulama olarak kartların TC ya da ID yerine TC ya da e-posta ile ilişkilendirilmesi kullanılarak mütecaviz eylemi perdelemeye çalıştıklarının tespit edildiğini, müvekkillerinin, tecavüz etmek şeklindeki hatalı eyleminden döneceği inancıyla BKM yetkilileriyle iletişime geçmeye çalıştıklarını ve 03 Haziran 2019 tarihinde tecavüzün durdurulması amacıyla Beyoğlu 48. Noterliğinin 74704 yevmiye numaralı ihtarnamesiyle gönderilen ikazların sonuçsuz kaldığını, bu sebeplerle işbu davayı ikame etmek durumunda kaldıklarını beyan ederek davalının müvekkiline ait … sayılı patent tescilinden doğan haklarına yapılan tecavüzün tespitine, önlenmesine, giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
KARŞI DAVA :
Davalı-karşı davacı vekili karşı dava dilekçesiyle özetle, karşı davalıya ait TR … no.’lu patentin patentlenebilir olmadığını ve bu nedenle hükümsüz kalması gerektiğini, mevcut uyuşmazlık için SMK m.1(2) gereği patent için başvuru zamanındaki normun uygulanması gerektiğini, bu nedenle tüm açıklamalarını 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında KHK ile uyarınca yapılacağını, dava konusu patentlenmek istenen buluş, 551 S. KHK m.6/b gereğince buluş sayılmayan ve bu nedenle patent verilmesi açıkça yasaklanmış olan, yazılım ve ticari usul/iş yapış yöntemi olduğundan patentlenmesinin mümkün olmadığını, istemin, açıkça bir metot istemi olduğunu, genel olarak bir iş yapma metodu yani ticari bir faaliyeti yerine getirme metodu olarak değerlendirilemeyeceğini, bu nedenle KHK mi129(a) altında m.6(b)’de tanımlanan iş yapma yöntemleri/ticari faaliyetlerin korunamayacağına dair hükümsüzlük kriterini karşılayacağını, metodun aslında teknik bir konuya ilişkin değil A kişisinden B kişisine ödeme yapılması için bu ödemenin banka bilgileri değil banka adı ve GSM numarası verilerek bankanın kontrolüyle yapıldığı bu nedenle soyut bir iş yapma yöntemi olduğunu, patent KHK m.129(a) uyarınca, patent konusunun, dava konusu patente uygulanacak olan 551 s. KHK madde 5 ila 10 arasında belirtilen patent verilebilirlik şartlarını taşımadığını, 551 S. KHK m.6 gereği ise buluş niteliğinde olmadığı için patentlenebilir olmayan buluşları açıkça sıralayıp ticari faaliyete ilişkin usuller yani iş yapış yöntemlerinin bunlardan olduğunu, ayrıca 551s. KHK’nın 6/c maddesi gereği yazılımların kendi başlarına Türkiye’de patent ile korunamayacağını, dava konusu patentin tarifnamesinin 4.sayfası 4.paragrafta belirtilen ‘’internet üzerinden kredi kartı bilgilerine gerek olmadan yapılan GSM ve ürün teslimi onaylı güvenli bir alışveriş sistemi metodu olduğunu açıkladığını, burada bir internet üzerinden alışveriş, yani açıkça bir ticari işlem söz konusu olduğunu patentin teknik bir sorunu ortaya koymadığını ve çözüm önerisi sunmadığını, iş yapış yönteminin patentlenemeyeceği kuralının 551 s. KHK’da olduğu gibi Sınai Mülkiyet Kanunu ve Türkiye’nin taraf olduğu taraf olduğu Avrupa Patent Sözleşmesi’nde de yer aldığını, bu durumun doktrinde de esas alındığını, ticari usul ve iş yapış yöntemlerine ilişkin konuların sadece ABD ve Kanada gibi ülkelerde patente konu olabildiğini, ancak Avrupa ülkeleri ve Türkiye’de bu durumun mümkün olmadığını, örneğin Amazon tarafından ‘’tek tık’’ ile satış patenti için Avrupa Patent Ofisi (EPO)’ya başvurulduğunu ancak başvurunun EPO tarafından 07.12.2007 tarihinde reddedildiğini, zira aynı durumun Türkiye içinde geçerli olduğunu, davaya konu patentte teknik etkileşimin söz konusu olmadığını, internet alışverişinde satın alma ve ödeme isteklerinin ağ sunucusu aracılığıyla e-ticaret sitesine ve ilgili banka şubesine iletilmesi ve cep telefonuna aktarılan data ile alışveriş yapma amaçlı işlem yapma ve data aktarma altyapısının zaten bilindiğini, aynı zamanda teknik olmayan unsurlar olan alışveriş sırasında satın alınan ürünün karşılığı olan A kişisinden B kişisine para aktarma sisteminin de bilindiğini, anılan iki sistemin birleşmesiyle gelişme olmadığını, bu durumun teknik değil finansal bir iş yapma yöntemi olduğunu, bu durumun Türk patent hukuk ve Avrupa patent hukuku uyarınca korunamayacağını ve bu konudaki kanun hükmünün açık olduğunu, Alışveriş sırasındaki para aktarım işleminin banka kontrolü altında yapıldığını ve ürünün kargolandığını, işlemin onay ödeme ve teslim süreçlerinin e-ticaret sitesi tarafından kontrol edildiğini, ağ sunucusu ve GSM ağı gibi teknik unsurların kullanılmasının ticari metoda teknik bir buluş vasfı katmadığını, zira buluşun ticari kısmı çıkarılıp geriye kalan teknik altyapı incelendiğinde internet alışverişi yapılması ve GSM numarası üzerinden SMS alışverişi yapılmasından başka geriye herhangi bir şeyin kalmadığını, buluşun asıl gerçekleştiği konu GSM ağının ya da e-ticaret sisteminin nasıl çalıştığı ve altındaki teknik özellikler değil bilinen teknik altyapıya dayanarak uygulanan bir ticari yöntem olduğunu, salt GSM-SMS-ağ sunucusu gibi teknik unsurların kullanımının patent verilmesi için yeterli olmadığını, Avusturya Patent Ofisi tarafından patentlenebilirliğe ilişkin verildiği belirtilen olumlu inceleme raporunun, patentin geçerliliği için yeterli olmadığını, buluşun Türk patent hukuku açısından patentlenebilir olup olmadığı Avusturya Patent Ofisi de dâhil olmak üzere 551 s. KHK m.6 kapsamında bugüne dek hiç incelenmediğini, davaya konu TR 2007 08898 Sayılı patente konu buluş dosyaya sunulan WO 0139057 Dokümanı karşısında Yenilik vasfına haiz olmadığını, buluş tekniğinin bilinenden daha yeni olmadığını, WO 0139057 (WO’057) Dokümanı 31 Mayıs 2001 tarihinde yayınlanmış ve … sayılı patent açısından önceki tür teşkil eden bir patent dokümanı olduğunu, davaya konu patentin 1. İsteminin tüm unsurlarının WO’057 dokümanında açıklandığını ve TR 2007 08898 sayılı patent söz konusu önceki tür patent dokümanı karşısında yenilik vasfını haiz olmadığını, patent için başvuru yapıldığı tarihte, banka hesabının GSM numarası ile ilişkilendirilmesi, bankanın hesap durumu kontrolü yapılması, gerçekleştirilecek alışverişi teyit etmesi gibi adımların, tekniğin bilinen durumuna dahil olduğunu ve hiçbir şekilde teknik bir yeniliğe yol açmadığını, bu nedenle davaya konu patentin, buluş basamağı kriterini haiz olmadığını, patentin 5. sayfasında yer alan kullanıcının ürünü teslim alıncaya kadar paranın güvende olmasını sağlama amacıyla paranın ara hesapta bekletilmesi ve kullanıcı tarafından kargo alındıktan sonra paranın hesaba aktarılması işleminin uzun yıllardır tekniği bilinen bir çözüm olduğunu, bunun‘’escrow’’ adı verilen bir usul olduğunu ve davaya konu patenti alındığı zamanlarda uygulanan bir iş modeli olarak kabul edildiğini, ayrıca bu metodun daha önceden dünya çapında ismi duyulmuş birçok online satış sitesi tarafından kullanıldığını, patentin aşikâr olması ve bu sebeple buluş basamağı içermemesi nedeni ile hükümsüz kılınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davacı karşı davalı vekili karşı davaya cevap dilekçesi ile ; müvekkillerinin patentinin yenilik ve ayırt edicilik kriterlerine haiz olduğunu, davalının eylemlerinin müvekkilinin patentine tecavüz teşkil eddiğini ifade ederek asıl davalarının kabulü ile karşı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı karşı davacı vekili cevap dilekçesi ile ; davacı karşı davalının patentinin yenilik buluş basamağı kriterine haiz olmadığını, zaten bilinen bir yöntem olduğunu, müvekkilinin davacı karşı davalının patentine tecavüz gibi bir hususun söz konusu olmadığını ifade ederek asıl davanın reddi ile karşı davalarının kabulü ile davaya konu patentin patentlebilir olmadığını, bu sebeple de başvurucuların patentten doğan hakların müvekkiline ya da üçüncü kişilere karşı kullanılmasının, iş bu davada kesin karar verilene kadar tedbiren engellenmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı-karşı davacı yanında feri müdahil vekili dilekçeleriyle, müvekkili bankanın ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerinin kesintisiz işlemesini ve gözetimini sağlamak amacıyla gerekli düzenlemeleri yapmakla görevli ve yetkili olduğunu, ayrıca, ödeme hizmetleri ve ödeme hizmeti sağlayıcıları ile elektronik para kuruluşlarının düzenlenmesi, lisanslanması ve denetlenmesinden de sorumlu olduğunu, davaki uyuşmazlığın “internet üzerinden banka bilgilerini vermeden GSM ve kargo onaylı güvenli bir alışveriş hizmeti sunan yöntem” konulu patente ilişkin olduğu ve BKM Ekspres tarafından sunulan bir ödeme hizmeti ile ilişkilendirilerek dava konusu yapıldığını, bu bağlamda, görülmekte olan asıl dava ile karşı davanın bir ödeme hizmeti olduğunu ve dolayısıyla müvekkili banka’nın gerek 1211 sayılı gerek 6493 sayılı Kanunlarla kendisine verilen düzenleme ve denetim görev ve yetkileri ile ilişkili bulunduğunu, “Sistem işleticilerine hissedar olabilme” yetkisini haiz müvekkili bankanın Bankalar BKM’nin hakim ortak olarak hissedarı olduğunu, 6493 sayılı Kanun’a 7192 sayılı Kanun ile 8. maddenin dördüncü fıkrası olarak eklenen hüküm ile müvekkil Banka’ya “ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerinin kesintisiz işletimini sağlamak amacıyla sistemik öneme sahip kurulmuş veya kurulacak sistem işleticilerine hissedar olabilme” yetkisi verildiğini, BKM’nin müvekkili banka’dan aldığı izinler kapsamında faaliyet gösterdiğini, müvekkili Banka’nın hakim ortak olarak hissedar olduğu sistemik öneme sahip bir sistem işleticisinin taraf olduğu asıl dava ve karşı davaya katılma zaruretinin doğduğunu, dava konusu … B sayılı patentin tüm istemler bakımından tekniğin bilinen durumunda yenilik kriterini ve buluş basamağı kriterini sağlamadığını, bu hususların tespitlerini içeren uzman görüşünü dosyaya sunduklarını, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporlarıyla da dava konusu patentin yenilik ve buluş basamağı kriteri taşımadığının tespit edildiğini, esas davanın reddi ile karşı hükümsüzlük davasının kabulü ile 551 sayılı KHK m.129 kapsamında patentlenebilirlik kriterlerini havi olmayan TR … sayılı patentin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE :
Davacılar ve davalı arasındaki uyuşmazlık; asıl dava yönünden davalı tarafından davacı tescilli patentine tecavüz edilip edilmediği, karşı dava yönünden davalı tarafa ait olan patentin hükümsüzlüğü şartlarının uyuşup uyuşmadığı, 551 sayılı patent KHK 6/b uyarınca davaya konu patentin “buluş sayılmayan ve patentlenmesi mümkün olmayan ticari bir usul/iş yöntemine ilişkin olup olmadığı, yenilik, buluş basamağı kriterlerine haiz olup olmadığı, teknik alanda bir uzmanın uygulamaya koyabilmesinin mümkün kılacak şekilde açık ve tam olarak tanımlanmamış olup olmadığı hususları noktasında toplanmaktadır.
DEĞERLENDİRMELER
ASIL DAVA (TR 2007 08898 VS BKM Express Uygulaması Patent İhlali İddiası)
Dava Konusu … Sayılı Patent Belgesi
TR 2007 08898 sayılı patente konu olan buluş, tarifnamenin ilk sayfasında internet üzerinden kişisel bilgilerin (kredi kartı bilgileri, vb) gönderilmesine gerek kalmadan güvenli bir şekilde alışveriş yapılmasını sağlayan bir sistem ve yöntem olarak tanımlandığı, söz konusu patent belgesinin 7 tane isteminin bulunduğu, ilk istemi ana (bağımsız) istem, diğerlerinin ise ilk isteme bağlı bağımlı istemler olduğu, patent belgesinin 1 nolu isteminin aşağıda belirtildiği,
İstem-1: Buluş, internet üzerinden kişisel bilgilerin verilmesine (kredi kartı bilgileri ..vb) gerek kalmadan güvenli bir şekilde alış-veriş yapılmasını sağlayan ve sadece kullanıcının herhangi bir bankada kendi adına kayıtlı bir kredi kartı ve aktif GSM numarasının olmasının yeterli olduğu GSM onaylı bir alışveriş metodu olup, özelliği;
• kullanıcı tarafından almak istediği ürün ile ilgili isteğin ve sadece işlemin yapılması istenen banka/şube isminin ağ sunucusuna iletilmesi (101),
• bahsedilen ağ sunucusuna gelen isteğin ağ sunucusu tarafından ilgili bankaya gönderilmesi (102),
• Bankanın gelen isteğin doğruluğunu ve kullanıcının hesap durumunu kontrol edilmesi (103)
• bahsedilen banka tarafından bankada kayıtlı olan ilgili kullanıcıya ait GSM numarasına, yapılması istenen işlem ile ilgili onay isteğinin (SMS/çağrı) ile bildirilmesi (106,104,105),
• kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermesi (107,108) ile bankanın ilgili banka hesabından/kredi kartından ürün tutarını ara hesaba transfer etmesi (109), Transferin ağ sunucusuna iletmesi (110), Ürünün kargoya verilmesi (111), Kullanıcın ürünü kargodan teslim alması (113) ve Ara hesapta tutulan paranın internet site hesabına transferi (114)
• kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermemesi (108) durumunda işlemin iptal edilmesi ve ağ sunucusuna bildirmesi (104),işlem adımlarını içermesi ile karakterize edildiği,
Dava Konusu Patentten Doğan Hakların İhlali
Bir ürünün/usulün bir patentten doğan hakkı ihlal ettiğini ileri sürebilmek için öncelikle söz konusu ürünün/usulün o belgenin koruma kapsamında olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bunun için iddia konusu ürünün/usulün ana istemdeki unsurların/özelliklerin tamamını içerip içermediği irdelenmelidir. Şayet ürün patent kapsamında ise, bu durumda davalı faaliyetlerinin 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca tecavüz olarak nitelendirilen faaliyetler kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirilmelidir ki dosya kapsamında davalının faaliyetlerinin dava konusu ürünlerin/usulün ticari alana çıkartılması şeklinde olduğu dosya kapsamında anlaşılmaktadır. Bu durumda önemli olan ürünün faydalı model kapsamında kalıp kalmadığının değerlendirilmesidir. Buna göre, faydalı model (ve patentten) doğan haklara tecavüz eyleminin gerçekleşebilmesi için, patentin ana isteminde bahsedilen unsurların tamamının, tecavüz ettiği iddiasında bulunulan üründe/usulde bulunması zorunlu şarttır. Ana istemdeki unsurların tamamı, ihlal konusu üründe yoksa bağlı istemlere tecavüz de yoktur. Ana istemdeki bir kısım unsurlar ihlal iddiasına konu üründe aynen veya eşdeğer olarak bulunmazsa, tecavüz söz konusu olmayacaktır. Bununla ilgili olarak davacı (karşı davalı) taraf dilekçelerinde incelemeli patent kapsamının kart bilgilerinin verdirilmemesi ve her ödemede kart sahibinin onayının alınması işlem adımlarını göstermektedir. Ancak patent/faydalı model ihlal iddialarında ihlal durumu, ancak ve ancak iddia edilen ürün/usulün patent belgesinin ana istemindeki tüm özelliklerini içerdiği zaman söz konusu olacaktır.
Dava konusu patentin tarifnamesi ve istemleri incelendiğinde ağ sunucusunun, müşterinin satın alma talebini (banka adı ile birlikte) alıp (banka ismine göre) ilgili bankaya aktaran birim olduğunun görüldüğü, Ağ sunucusu banka ile alışveriş internet sitesi(N11) arasında yer alan bir ara birim olduğu, kullanıcı alışveriş işlemini yaptıktan sonra alışveriş sitesi kullanıcının isteği ile banka adını seçtiği, ağ sunucusuna ilettiği, ağ sunucusu gelen banka adına göre bu isteği ilgili bankaya gönderdiği, bankanın, tarifnameye göre isteğin doğruluğunu, hesabın varlığını ve kullanıcının banka hesap durumunu kontrol ettiği, banka hesabın uygun olması durumunda kullanıcının GSM numarasına onay mesajı gönderdiği, hesap durumu uygun değilse işlemin sonlandırıldığı, kullanıcı GSM numarasına gelen onay mesajını kabul ettiği takdirde banka ilgili hesaptan ara hesaba ürün tutarını transfer ettiği ve bu transferin ağ sunucusuna iletildiği, ağ sunucusunun bu onayı aldıktan sonra ürünü kullanıcının adresine kargoya verdiği, kullanıcı ürünü aldıktan sonra da ara hesapta tutulan ürün tutarını internet sitesi hesabına transfer edildiği,
Yukarıdaki tespitler ışığında ağ sunucusunun özellikleri
• Tarifname ve istemlere göre ağ sunucusunda herhangi bir kişinin kişisel bilgileri ve banka hesap bilgileri tutulmamaktadır.
• Ağ sunucusu kullanıcının alışveriş isteğini ve kullanıcının belirlemiş olduğu banka/şube adı bilgisini ilgili bankaya iletmektedir.
• Ağ sunucusu kargolama işlemini yapmaktadır.
• Tarifnamede ara hesabın kime ait olduğu açık bir şekilde belirtilmemiştir. Ancak ara hesapta tutulan bedelin kullanıcı ürünü elden teslim aldıktan sonra internet sitesinin hesabına aktarıldığı belirtilmektedir. Bunun da ara hesabın ağ sunucusu işleticisine veya başka bir kişiye ait olduğunu gösteren bir durum olduğu,
Yukarıda da belirtildiği üzere bir yöntemin/ürünün patent belgesinin koruma kapsamında yer alabilmesi için ana istemde yer alan tüm özelliklerin birebir olacak şekilde yöntem veya üründe bulunmasının gerektiği, BKM Express uygulaması dava konusu buluşta ağ sunucusuna karşılık geldiği, dava konusu patentte ağ sunucusu kendisine iletilen satın alma isteğini gene kendisine iletilen banka ismini kullanarak ilgili bankaya gönderdiği, BKM Express uygulamasına N11 sitesi üzerinden banka adının gönderilmediği, N11 sitesinde alışveriş tamamlandıktan sonra ödeme için kullanıcı seçerse BKM Express sayfasına yönlendirildiği, burada N11 sitesi tarafından herhangi bir banka adı BKM Express’e gönderilmediği, kullanıcının TC no ve parolasını girerek BKM Express’te kendi sayfasına girdiği ve kart seçimi yaptığı, bu bilgilerden BKM Express’in kullanıcı ile ilgili TC no, kart bilgileri gibi kişisel bilgileri tuttuğu sonucunun çıktığı,
Dosyaya sunulan uzman mütalaasında da ödeme işleminden sonra ürünün satıcı tarafından kargoya verildiği, ürün tutarının ilk önce N11 firmasına ait hesapta tutulduğu, ürün tesliminin onaylanması ile birlikte ödemenin satıcı firmaya aktarıldığı belirtilmektedir. Burada BKM Express uygulamasının ürünün kargolanması, ürün tutarının ara hesaba aktarılması (ara hesap N11’in hesabıdır) süreciyle bir ilgisi bulunmamaktadır. Ancak dava konusu patentte ara hesabın kime ait olduğunun belli olmadığı, ürünün kargolanmasını ağ sunucusu (işleticisinin) sağladığı, ürün teslim alındıktan sonra ara hesapta bulunan paranın internet sitesi (burada n11) hesabına aktarıldığı görülmektedir. Dolayısıyla dava konusu patentin istemlerinde belirtilen kargolanma, ürün tutarının ara hesaba aktarılması, ürün teslim alındıktan ara hesaptan internet sitesi hesabına aktarılması BKM Express uygulamasında bulunmadığı,
Dava konusu patente konu olan buluşta ağ sunucusu bankaya sadece kullanıcının satın alma isteğini ilettiği, tarifname ve istemlere bakıldığında başka herhangi bir bilgi gönderilmediği, ağ sunucusu bankaya kullanıcının kart bilgisi veya kişisel bilgisini göndermediği, zaten patente konu olan buluş ilk sayfada ve aynı zamanda 1 nolu istemde internet üzerinden kişisel bilgilerin verilmesine gerek kalmadan (kredi kartı bilgileri, vb) güvenli bir şekilde alışveriş yapılmasını sağlayan sistem ve metot olarak tanımlandığı, davalıya ait BKM Express uygulamasında ise kullanıcının kendi kart bilgilerini BKM Expresse kaydettiği, daha sonra alışveriş esansında BKM Express uygulamasını seçerek kayıtlı kartlardan birini seçtiği, daha sonra seçilen kartın ait olduğu banka kullanıcının GSM numarasına SMS ile şifre gönderildiği, girilen şifre doğru ise ödemenin gerçekleştiği, ödemenin gerçekleşmesi için BKM Express tarafından kredi kartı bilgileri, alışveriş tutarı, sanal POS kimlik numarası gibi bilgilerin gönderildiği, dava konusu patentte yer alan ağ sunucusunun böyle bir fonksiyonunun bulunmadığı, ayrıca davaya konu olan patentin tarifname kısmının tekniğin bilinen durumunun anlatıldığı kısımda başvuru sahiplerinin Paypal ödeme sisteminin örneğini verdiği, başvuru sahiplerinin paypal ile ilgili kullanıcıların kart bilgilerini Paypal hesabına kaydettirmek zorunda olduklarının vurgulandığı, BKM Express’te de kullanıcının kart bilgilerinin kaydedilmek zorunda olduğu,
Yukarıdaki detaylı açıklamalar dikkate alındığında dava konusu patentin ana istemini sadece 3,4, 5 ve 7 nolu özelliklerinin davalıya ait BKM Express uygulamasında yer aldığının anlaşıldığı, ilgili mevzuat kısmında belirtildiği üzere ürünün eşdeğer yol ile koruma kapsamında kalıp kalmadığına da bakılmasının gerektiği, bu aşamada eşdeğer kavramına da değinilmesinin gerektiği,
6769 sayılı SMK’nın 89/5. maddesinde belirtildiği üzere bir unsur, esas itibariyle istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir. O halde istemlerde yer alan bir unsurun eşdeğerinden söz edilebilmesi için unsurun istemlerde yer alan unsur ile aynı işlevi görmesi yeterli olmayıp, üç şartı kümülatif olarak (bir arada) taşımasının gerektiği, bunlar, aynı işlevi, aynı şekilde görme ve aynı sonucu ortaya çıkardığı, bu üç şartın birlikte sağlanması halinde üçüncü kişilerin ürettikleri ürünün unsurları patent ile korunan buluşun istemlerindeki unsurların eşdeğeri sayılacak ve patent hakkına tecavüz söz konusu olabilecekken; bu üç şarttan herhangi birinin eksik olması halinde ise tecavüzden söz edilemeyeceği, BKM Express uygulamasında bulunmayan 1, 2, ve 6 nolu özelliklerin eşdeğeri sayılabilecek herhangi bir unsurun bulunmadığı. Tarifnamede bankanın kullanıcının GSM numarasına gönderilen onay SMS’nin bir örneğinin verildiği, BKM Express tarafında ise kullanıcıya banka tarafından tek kullanımlık şifre gönderildiği, bu iki durum her ne kadar birbirinden farklı olsa da işlevi, işlemin gerçekleşme şekli ve sonucu aynı olduğundan dolayı birbirinin eşdeğeri olduğu tüm bu kabuller ve ulaşılan sonuçlar doğrultusunda BKM Express uygulaması … sayılı patent belgesinin koruma kapsamında bulunmadığı,
KARŞI DAVA (… Patent Belgesi ile ilgili Hükümsüzlük İddiası)
Öncelikle TR 2007 08898 sayılı patent belgesinin başvuru tarihi 2017 tarihinden önce olduğundan dolayı hükümsüzlük değerlendirmesinin 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamesine (Bundan sonra sadece KHK olarak yazılacaktır) ilgili maddelerine göre yapılacaktır. 551 sayılı KHK’da hükümsüzlük halleri 129. Maddede belirtilmiştir.
“ Dava dosyasına bakıldığında hükümsüzlük iddialarının 129.maddenin a ve b bendi kapsamında yapıldığının görüldüğü,
TR 2007 08898 sayılı patent belgesinin istemlerinin
İstem-1: Buluş, internet üzerinden kişisel bilgilerin verilmesine (kredi kartı bilgileri ..vb) gerek kalmadan güvenli bir şekilde alış-veriş yapılmasını sağlayan ve sadece kullanıcının herhangi bir bankada kendi adına kayıtlı bir kredi kartı ve aktif GSM numarasının olmasının yeterli olduğu GSM onaylı bir alışveriş metodu olup, özelliği;
• kullanıcı tarafından almak istediği ürün ile ilgili isteğin ve sadece işlemin yapılması istenen banka/şube isminin ağ sunucusuna iletilmesi (101),
• bahsedilen ağ sunucusuna gelen isteğin ağ sunucusu tarafından ilgili bankaya gönderilmesi (102),
• Bankanın gelen isteğin doğruluğunu ve kullanıcının hesap durumunu kontrol edilmesi (103)
• bahsedilen banka tarafından bankada kayıtlı olan ilgili kullanıcıya ait GSM numarasına, yapılması istenen işlem ile ilgili onay isteğinin (SMS/çağrı) ile bildirilmesi (106,104,105),
• kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermesi (107,108) ile bankanın ilgili banka hesabından/kredi kartından ürün tutarını ara hesaba transfer etmesi (109), Transferin ağ sunucusuna iletmesi (110), Ürünün kargoya verilmesi (111), Kullanıcın ürünü kargodan teslim alması (113) ve Ara hesapta tutulan paranın internet site hesabına transferi (114)
• kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermemesi (108) durumunda işlemin iptal edilmesi ve ağ sunucusuna bildirmesi (104),işlem adımlarını içermesi ile karakterize edilmektedir.
İstem-2: İstem 1’e uygun bir GSM onaylı alışveriş metodu olup, özelliği; bankanın kullanıcı tarafından gelen isteğin doğruluğunu ve kullanıcının hesap durumunu kontrol etmesi (103) ile karakterize edilmektedir.
İstem-3: İstem 1’e uygun bir GSM onaylı alışveriş metodu olup, özelliği, bankanın kullanıcı tarafından gelen isteğin doğruluğunu ve kullanıcının hesap durumunu kontrol etmesi (103) sonucu olumsuz bir durumda işlemin iptal edildiğinin kullanıcıya bankada kayıtlı bulunan GSM numarası üzerinden (SMS/çağ\n) ile bildirilmesi (104) ile karakterize edilmektedir.
İstem-4: Yukarıdaki istemlerden herhangi birisine uygun bir GSM onaylı alışveriş metodu olup, özelliği, bankanın ilgili banka hesabından ürün tutarını transfer etmesinin (109) ardından transferin ağ sunucusuna bildirilmesi (110) ile karakterize edilmektedir.
İstem-5: Yukarıdaki istemlerden herhangi birisine uygun bir GSM onaylı alışveriş metodu olup, özelliği; işlemin tamamlanmasının ardından ürünün kullanıcıya kargo edilmesi (111) ile karakterize edilmektedir.
İstem-6: Yukarıdaki istemlerden herhangi birisine uygun bir GSM onaylı alışveriş metodu olup, özelliği, ürünün kullanıcı tarafından teslim alıncaya kadar ürün tutarının ara hesapta tutularak kullanıcıyı güven altına alması ile karakterize etmektedir (112).
İstem-7: Yukarıdaki istemlerden herhangi birisine uygun bir GSM onaylı alışveriş metodu olup, özelliği, kullanıcı tarafından almak istediği ürün ile ilgili isteğin ve sadece işlemin yapılması istenen banka/şube isminin ağ sunucusuna iletilmesinden (101), transferin yapıldığının banka tarafından ağ sunucusuna bildirilmesine (110) ve ürünün kargo edilmesine (111) kadar olan tüm surecin kayıt altına alınması (112) ile karakterize edilmektedir.
Dava konusu patentin “Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller;” kapsamında olup olmadığı,
Davalı BKM firması tarafından karşı dava olarak TR 2007 08898 sayılı patentin hükümsüzlüğü istenmekte ve usulü olarak; patent konusu buluşun patentlenemeyecek konular arasında yer alan “Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller;” den olduğu, teknik olarak korunabilecek hususun yazılıma yönelik olduğu ve yazılımların patent ile korunamayacağı, patentin teknik yönünün olmadığı iddia edilmektedir. Yukarıda sunulan istem kiti ve patentin içeriği üzerinde yapılan inceleme neticesinde, dava konusu patentin bir usul patenti olduğu, çeşitli işlem adımlarını içerdiği, bu işlem adımları içerisinde yazılımsal ve donanımsal unsurların yer aldığı, yazılımsal veya donanımsal unsurların yöntem kapsamında hangi işlemi yerine getirdiğinin tanımlandığı görülmektedir. Buna göre patent konusu buluşun sonuçta fiziki bir ürün üretimi ile sonuçlanmayan bir usul patenti olduğu konusunda bir tartışma bulunmamaktadır. Teknik yön itibarı ile patente baktığımızda, buluşun çözümünü amaçladığı teknik sorunun “kredi kartı bilgilerinin çalınmasının engellenmesi” ve alışveriş sitelerine “her alışverişte kredi kartı bilgilerinin girilmesi” zorunluluğunun kaldırılması, “güvenli alışveriş” in sağlanması olarak tanımlandığı görülmektedir. Bu sorunu çözmek üzere getirilen öneri ise, kredi kartı bilgilerinin alışveriş sitesi veya satıcının sitesine girilmeden, başka bir merkezden, yazılım yoluyla sunucudan çekilmesi, işlemin teyidi amacıyla da kullanıcının daha önce sisteme tanımladığı GSM numarasına gönderilen mesaj ile işlemin onaylanmasıdır. Görüleceği üzere patent konusu buluşta teknik bir sorun tanımlanmış ve bu teknik soruna ne şekilde çözüm getirildiği de izah edilmiştir. Getirilen teknik çözüm aşamaları ile istemlere eklenmiş ve hangi yazılımsal ve donanımsal unsurlardan yararlanıldığı da açıklanmıştır. Bu durumda dava konusu patentin “Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller” kapsamında olmadığı, aksine bir kabulün fiziki bir ürün üretimi ile sonuçlanmayan ve fakat yazılımsal ve donanımsal unsurların faaliyetlerinin anlatıldığı usul patentlerinin koruma elde etmemesi gibi bir sonuç doğuracaktır ki bu durumun kabulünün de mümkün olmadığı,
Dava konusu buluşun “ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanıp tanımlanmadığı
TR 2007 08898 sayılı patente konu olan buluş, tarifnamenin ilk sayfasında internet üzerinden kişisel bilgilerin (kredi kartı bilgileri) gerek kalmadan güvenli bir şekilde alışveriş yapılmasını sağlayan bir sistem ve yöntem olarak tanımlanmaktadır. Her ne kadar buluş sistem olarak tanımlanmış olsa da istemlerde korunmak istenenin bir yöntem olduğu, buluşun çözmüş olduğu teknik problem ağ sunucularına önemli kişisel bilgilerin ve kredi kartı bilgisinin verilmesine gerek kalmadan sadece banka ve şube adının verilmesi ile gerçekleştirilen ve alış verişi kart sahibine GSM operatörleri vasıtası ile onaylatarak ürünü teslim alıncaya kadar parasının güvende olduğu bir metotun nasıl gerçekleştirileceği ile ilgili olduğu, söz konusu teknik problemin çözümünün anlatıldığı tarifnamenin 8. Sayfasında buluşun çalışma şeklinin
“İnternet üzerinden alışveriş imkanı sağlayan sitelerden birinden ürün almak isteyen ve herhangi bir aktif GSM hattına sahip kullanıcı, almak istediği ürün ile ilgili isteği ve hangi bankadan ödeme yapmak istiyorsa o bankaya ait banka/şube ismini ağ sunucusuna iletmektedir(101). Ağ sunucusuna gelen istek sunucu tarafından ilgili bankaya iletilir(102). Banka ağ sunucusu tarafından gönderilen isteğin doğruluğunu, hesabın varlığını ve kullanıcının banka hesap durumunu kontrol eder(103) ve ancak hesabın uygun olması durumunda bankada kayıtlı olan kullanıcıya ait GSM numarasına onay mesajını gönderir(106). Eğer ki kullanıcının hesap durumu bu işlem için uygun değilse veya kullanıcının hesabı ilgili bankada yoksa işlem iptal edilir(104). Buluşun tercih edilen uygulanmasında işlemin iptal edildiği kullanıcıya ve ağ sunucusuna yine bankada kayıtlı bulunan GSM numarası üzerinden bildirilir(105). Banka tarafından kullanıcıya gönderilen onay mesajına kullanıcı yine GSM üzerinden onay vermektedir(107)” şeklinde ifade edildiği,
Buluş konusunun yukarıdaki çalışma şekli incelendiğinde bazı belirsizliklerin olduğu tespit edildiği, öncelikle kullanıcı almak istediği ürün ile ilgili isteğin ve banka/şube isminin ağ sunucusuna iletildiği ve ağ sunucusunun da gelen isteği ilgili bankaya ilettiğinden bahsedildiği, bu durumda ağ sunucusu kendisine gönderilen banka adından yola çıkarak ilgili bankaya sadece ürün alma isteği ilettiği, ancak bu bilgilerden kullanıcıya ait hesap bilgilerine nasıl ulaşıldığı konusunun belirsiz olduğu, çünkü bankaya kullanıcı ile ilgili herhangi kişisel bir bilginin iletilmediği, kullanıcının banka hesap bilgisine kullanıcıya ait TC kimlik no, GSM no veya kredi kartı gibi kişisel bilgiler kullanılarak ulaşılabilmesinin mümkün olduğu, ancak bu durumda da buluşun asıl amacı olan kişisel bilgiler verilmeden alışveriş yapmanın da mümkün olmayacağı, bu belirsizlik buluşun ortaya çıkmasını engelleyecek nitelikte olduğu, bu konuyla ilgili olarak davacı (karşı davalı) vekili 25/06/2020 tarihli cevaba cevap dilekçesinin 27.sayfasında buluşla ilgili kullanıcının “ödeme anında bankasını ve bankaya ait kartın seçimini yapar” ifadesinin yer almadığı, bu hususun tarifnamede geçmediği, tarifnamede sadece ağ sunucusuna banka adının ve satın alma isteği iletilmekte ve ağ sunucusu banka adını kullanarak ilgili bankaya anılan satın alma isteğini gönderdiği,
Diğer bir belirsizliğin tarifnamenin 9. Sayfasında belirtilen paranın ara hesaba aktarılması hususunda olduğu, tarifnamede ara hesabın kime olduğundan açık bir şekilde bahsedilmediği, ancak buradaki belirsizliğin buluşun ortaya çıkmasını etkileyecek tarzda bir belirsizlik olmadığı, sonuçta başvuru sahibi bu şekilde yazarak koruma kapsamını geniş tutmak isteyebileceği, ancak patentlenebilirlik kriterleri açısından değerlendirmede bu tarz geniş koruma istekleri başvuru sahibi açısından bir dezavantaj oluşturduğu,
Başka bir belirsizlik konusunun ise 1 nolu istemde bahsedilen 3.işlem adımı olduğu, bankaya gönderilen işlemin doğruluğunun kontrol edilmesi işleminin hangi parametrelere göre yapıldığı tarifname ve istemlere bakılarak anlaşılamadığı, ancak bu belirsizliğin buluşun ortaya çıkmasını etkileyecek nitelikte olmadığı, koruma kapsamının bu şekilde geniş tutulduğu,
Sonuç olarak tarifname ve istemler dikkate alındığında 551 sayılı KHK’nın 46.maddesine göre davaya konu olan buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte açık ve yeterli yazılmadığı,
Dava konusu patentin yenilik, buluş basamağı kriterlerini taşıyıp taşımadığı,
Yenilik Değerlendirmesi:
Yenilik değerlendirmesi geçmeden önce buluş konusu ile ilgili bazı değerlendirmelerin yapılması gerekmektedir. … sayılı patent belgesine konu olan buluş bilgisayar tabanlı bir buluştur. Bilgisayar tabanlı buluşların bazılarında hem teknik karakterler hem de teknik olmayan karakterler söz konusudur. TR 2007 08898 sayılı patent belgesinin istemlerinde de teknik ve teknik olmayan karakterler bulunmaktadır (karışık istem türü):
İstem-1: Buluş, internet üzerinden kişisel bilgilerin verilmesine (kredi kartı bilgileri ..vb) gerek kalmadan güvenli bir şekilde alış-veriş yapılmasını sağlayan ve sadece kullanıcının herhangi bir bankada kendi adına kayıtlı bir kredi kartı ve aktif GSM numarasının olmasının yeterli olduğu GSM onaylı bir alışveriş metodu olup, özelliği;
• kullanıcı tarafından almak istediği ürün ile ilgili isteğin ve sadece işlemin yapılması istenen banka/şube isminin ağ sunucusuna iletilmesi (101),
• bahsedilen ağ sunucusuna gelen isteğin ağ sunucusu tarafından ilgili bankaya gönderilmesi (102),
• Bankanın gelen isteğin doğruluğunu ve kullanıcının hesap durumunu kontrol edilmesi (103)
• bahsedilen banka tarafından bankada kayıtlı olan ilgili kullanıcıya ait GSM numarasına, yapılması istenen işlem ile ilgili onay isteğinin (SMS/çağrı) ile bildirilmesi (106,104,105),
• kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermesi (107,108) ile bankanın ilgili banka hesabından/kredi kartından ürün tutarını ara hesaba transfer etmesi (109), Transferin ağ sunucusuna iletmesi (110), Ürünün kargoya verilmesi (111), Kullanıcın ürünü kargodan teslim alması (113) ve Ara hesapta tutulan paranın internet site hesabına transferi (114)
• kullanıcının bankadan gelen onay isteğine onay vermemesi (108) durumunda işlemin iptal edilmesi ve ağ sunucusuna bildirmesi (104),işlem adımlarını içermesi ile karakterize edilmektedir.
1 nolu istem ile ilgili yukarıda altı çizili olan unsurlar teknik unsurlar olduğu, geri kalan unsurların ise teknik olarak kabul edilmediği, her ne kadar normalde istemlerin yenilik analizi sadece teknik karakterler üzerinden yapılırken, karışık istem türüne sahip buluşlarda teknik ve teknik olmayan karakterler iç içe geçtiklerinden dolayı teknik olmayan karakterler de yenilik değerlendirmesinde dikkate alındığı, bu bilgiler ışığında yenilik değerlendirmesinin aşağıdaki şekilde yapıldığı,
1. İlk önce istemlerin teknik ve teknik olmayan özellikleri belirlenir.
2. Daha sonra tekniğin bilinen durumu tespit edilir
3. İstemlerdeki teknik unsurların tekniğin bilinen durumunda yer alan dokümanlardaki özellikler ile aynı olup olmadığı (teknik veya teknik olmaması önemli değildir) tespit edilir.
Dava dosyası incelendiğinde asıl değerlendirme ve itirazların EP1271434 (Bundan sonra D1 olarak anılacaktır) nolu doküman üzerinden olduğunun görüldüğü,
D1 dokümanında bir hizmet/ürün sağlayıcıdan hizmetler ve ürünler ödeme yapılmasına yönelik geliştirilen bir ödeme mekanizmasından bahsedildiği, D1 ile buluşun çözmeyi amaçladığı teknik problem 3 ve 4.paragraflarda şu şekilde tanımlanmıştır:
“Ayrıca bilinen ödeme yöntemleri bir takım dezavantajlara sahiptir. Birkaç durumda olası dolandırıcılık önemli bir sorundur. Olası dolandırıcılık öğesi, yüz yüze iletişim olmadığında internet üzerinde ödeme işleminin gerçekleştirmek için kullanıcının çalınan kart bilgilerinin kullanılarak kullanıcının kimlik doğrulamasının yapılmasıdır. Ayrıca ödeme talimatları genellikle hizmet sağlayıcılar tarafından bilinmekte ve bu durum bankaya ödeme talimatı gönderen herhangi biri tarafından talep edilmeyen hizmetler için ücret alarak sahtekarlık yapmasına sebep olmaktadır. Bilgisayar korsanları da ayrıca bu tarz bilgileri elde ederek sahtekarlık yapabilmektedir. Üçüncü bir dolandırıcılık durumu ödemelerin geri alınmasından kaynaklanır: Bu durumda hizmet sağlayıcı ürün veya hizmet için fatura göndermesine rağmen alıcı ödemeyi reddetmektedir.
Ayrıca, bilinen yöntemlerde, kullanıcının bir ürün veya hizmet sipariş ettiği her seferde tüm ödeme ayrıntılarını doldurması ve hizmet sağlayıcının tüm borçluları için bir idareyi sürdürmesi gerekmektedir. Her ikisi de, her iki tarafta olası ilgi kaybına yol açabilecek önemli ölçüde çaba gerektirmektedir. ”
Yukarıdaki bilgilere bakılarak TR200708898 sayılı patent belgesine konu olan buluşun çözdüğü teknik problemin D1 ile benzer olduğu,
2-6 nolu istemlerde, 1 nolu istemde belirtilen işlem adımlarının yer aldığı, 1 nolu istemde bahsedilen buluş konusu ile D1 dokümanı arasındaki temel fark, banka tarafında gerçekleştirilen işlemlerin D1 dokümanındaki sistemde Interpay isimli ara birim tarafından gerçekleştirildiği, D1 dokümanında Interpay’in yönledirici olarak tanımlanmasının bir öneminin bulunmadığı, diğer bir fark, 1 nolu istemde bahsedilen buluş konusunda ödeme isteği ağ sunucusuna banka/şube adıyla birlikte gönderilirken, D1 dokümanından bahsedilen sistemde banka/şube adı Interpay isimli ara birime gönderilmediği, sonuç olarak 1 nolu istem ve bu isteme bağlı 2-7 nolu istemlerin D1 dokümanı karşısında yeni olduğu,
Davalı (Karşı davacı) vekilinin karşı dava dilekçesinde hükümsüzlüğe neden olarak gösterilen doküman ve aynı zamanda feri müdahil tarafından hazırlattırılan hükümsüzlük analizi raporunda gösterilen doküman WO139057’dir(D2). D2’de de aynı dava konusu buluşta olduğu gibi bir elektronik alışveriş sisteminden bahsedilmektedir. Söz konusu sistemde, kullanıcı, cep telefonu, elektronik ticaret sistemi(20), banka (banka sunucu sistem, banka hesabı sunucu sistemi, hesap dondurma sunucu sistemi), mobil telefon şirketi sunucusu, tedarik şirketi sunucusu ve dağıtım sunucusu yer aldığı,
Dava konusu 1 nolu istemde bahsedilen buluş konusu ile D2 dokümanında bahsedilen sistem arasındaki temel fark ağ sunucusunun olmayışı ve alışveriş yaparken müşterinin web sitesine (EC sistemi/sunucusu) kart bilgilerini girilmesidir. Ayrıca banka tarafından kullanıcıya gönderilen onay SMS’i bulunmamaktadır(Bu iş EC tarafından yapılmaktadır). Tüm işlemler EC sistemi/sunucusunun kontrolünde yapılmaktadır. Sonuç olarak 1 nolu istem ve bu isteme bağlı 2-7 nolu istemlerin D2 dokümanı karşısında yeni olduğu,
Buluş Basamağı Değerlendirilmesi
551 sayılı KHK’nın 9.maddesine göre ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş ise, tekniğin bilinen durumunun aşıldığı kabul edilmektedir. Buluş basamağı değerlendirilmesinde Avrupa Patent Ofisi ve TÜRKPATENT tarafından uygulanan problem-çözüm yaklaşımı uygulanmaktadır. Bu işlemin detayları aşağıda verilmektedir:
1. Tekniğin bilinen durumundaki en yakın doküman tespit edilir.
2. Buluş ile en yakın doküman arasındaki teknik farklar tespit edilir.
3. Teknik farklar ışığında objektif teknik problem tanımlanır.
4. Teknik farkların ışığında önerilen çözüm önerisinin ilgili teknik alandaki uzman kişi için aşikar mı değil mi sorusuna cevap aranır. Cevap eğer evet ise buluş konusu buluş basamağı kriterini sağlamamaktadır. Cevap hayır ise buluş konusu buluş basamağı kriterini sağlamaktadır.
1 nolu istemde bahsedilen buluş konusu teknik ve teknik olmayan karakterleri içerdiği yenilik değerlendirmesi içinde belirtilmiştir. Yenilik değerlendirmesinde normalde sadece teknik karakterler değerlendirilirken bilgisayar tabanlı buluşlarda teknik ve teknik olmayan karakterler iç içe geçtiğinden dolayı teknik olmayan karakterler de dikkate alınmaktadır. Ancak buluş basamağı değerlendirmesinde sadece teknik karakterler dikkate alınmaktadır. Teknik olmayan karakterler hiçbir şekilde buluş basamağı değerlendirilmesinde dikkate alınmamaktadır.
Tekniğin bilinen durumunda en yakın doküman olarak D1 kabul edilirse 1 nolu istem ile D1 arasındaki fark yenilik değerlendirmesinde de belirtildiği üzere banka tarafında gerçekleştirilen işlemlerin ara birim olan Interpay üzerinden yapılması ve ağ sunucusuna banka/şube bilgilerinin gönderilmesi işlemidir. Banka tarafında da olsa, ara birim olan Interpay veya farklı isimdeki birimde de olsa söz konusu işlemin yapıldığı unsur sunucudur. Bu nedenden dolayı 1 nolu istemde banka tarafından yapılan işlemlerin, aynı teknik özelliklere sahip başka bir birim tarafından yapılması buluşun teknik karakterine şaşırtıcı bir teknik etkisi bulunmamaktadır. Söz konusu farklılık ilgili teknik alandaki uzman için sadece tasarımsal düzeyde bir farklılıktır ve ilgili teknik alandaki uzman kişi için aşikardır. Bu nedenden dolayı 1 nolu istemde bahsedilen buluş konusu, D1 karşısında 551 sayılı KHK’nın 9.maddesine göre tekniğin bilinen durumunu aşmamaktadır ve buluş basamağından yoksundur.
1 nolu isteme bağlı 2-6 nolu istemlerde bahsedilen özellikler 1 nolu istemde yer almaktadır. Bu nedenle söz konusu özellikler buluşun teknik karakterine katkı sağlamayan özelliklerdir. Aynı şekilde 1 nolu isteme bağlı 7 nolu istemde yer alan özellik de buluşun teknik karakterine katkı sağlamayan, ilgili teknik alandaki uzman kişi için sıradan bir teknik özelliktir. Dolayısıyla 2-7 nolu istemler de 551 sayılı KHK’nın 9’uncu maddesine göre buluş basamağı kriterinden yoksundur.
Tekniğin bilinen durumunda en yakın doküman olarak D2 kabul edildiğinde dava konusu buluş ile D2 arasındaki fark ağ sunucusunun olmayışı, alışveriş yaparken müşterinin web sitesine (EC sistemi/sunucusu) kart bilgilerini girilmesi ve banka tarafından kullanıcıya gönderilen onay SMS’i gönderilmemesidir(SMS EC tarafından gönderilmektedir). Buluşun çözmeyi amaçladığı teknik problem ağ sunucularına önemli kişisel bilgilerin ve kredi kartı bilgisinin verilmesine gerek kalmadan sadece banka ve şube adının verilmesi ile gerçekleştirilen ve alışverişi kart sahibine GSM operatörleri vasıtası ile onaylatarak ürününü teslim alıncaya kadar parasının güvende olduğu bir metodun nasıl gerçekleştirileceği ile ilgilidir. Ağ sunucusunun bulunup bulunmayışı, ilgili teknik alandaki uzman kişi için tasarımsal bir seçenektir. Söz konusu özellik sadece banka bilgisinden yola çıkarak satın alma isteğini ilgili bankaya gönderen bir ara sunucudur. Bu nedenden dolayı ağ sunucusu tekniğin bilinen durumuna şaşırtıcı bir teknik etki sunmamaktadır. Banka tarafından kullanıcıya SMS onay mesajı gönderilmesi aynı şekilde D2 dokümanı karşısında (D2 dokümanında EC sistem tarafından yapılmaktadır) ilgili teknik alandaki uzman kişi içi tasarımsal bir seçenektir. Çünkü D2 dokümanında söz konusu işlem başka bir birim tarafından yapılmaktadır. Kullanıcının satın alma işlemi yaparken kart bilgisinin girilmemesi ise dava konusu buluşun ana özelliğinden biridir. Elektronik ticarette en fazla karşılaşılan sorun kart bilgilerinin ve kişisel bilgilerinin çalınması sorunudur. Ancak tarifnamenin yetersizliğinin anlatıldığı kısımda buluşun ilgili teknik alandaki uzman kişinin uygulayabileceği şekilde açık bir şekilde anlatılmamaktadır. Bankanın kullanıcıya ait hangi bilgiden yola çıkarak kart bilgisine ulaştığı konusu belirsizdir. Bu nedenden dolayı, 1 nolu istemde bahsedilen buluş konusu, D2 karşısında 551 sayılı KHK’nın 9.maddesine göre tekniğin bilinen durumunu aşmamaktadır ve buluş basamağından yoksundur.
1 nolu isteme bağlı 2-6 nolu istemlerde bahsedilen özellikler 1 nolu istemde yer almaktadır. Bu nedenle söz konusu özellikler buluşun teknik karakterine katkı sağlamayan özelliklerdir. Aynı şekilde 1 nolu isteme bağlı 7 nolu istem de yer alan özellik de buluşun teknik karakterine katkı sağlamayan, ilgili teknik alandaki uzman kişi için sıradan bir teknik özelliktir. Dolayısıyla 2-7 nolu istemler de 551 sayılı KHK’nın 9’uncu maddesine göre buluş basamağı kriterinden yoksundur.
Sonuç olarak dava konusu buluş D1 ve D2 karşısında yenilik kriterini sağlamakta; ancak, buluş basamağı kriterinden yoksundur.
Taraf vekilleri düzenlenen bilirkişi raporlarına karşı yukarıda belirtilen taleplerler itirazlarda bulunmuşlardır, taraf itirazlarını değerlendiren bilirkişi raporları dosyaya kazandırılmıştır.
Taraf itirazları ve alınan tüm bilirkişi raporları değerlendirilmiş netice itibariyle;
• Asıl dava bakımından, BKM Express uygulamasının eylemlerin dava konusu … numaralı patentin koruma kapsamı içerisinde olmadığı,
• Karşı dava bakımından … nolu patentin tarifnamesinin ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı
• Anılan dava konusu patentin EP1271434 ve WO139057 dokümanları karşısında tüm istemleri itibariyle yeni olduğu, ancak buluş basamağı kriterini sağlamadığı sonuçlarına ulaşılmış aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M :
1-Asıl d a v a n ı n r e d d i n e,
2-Karşı davanın kabulü ile
TR2007/08898 sayılı patentin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine
Asıl dava yönünden alınması gereken 59,30.-TL harçtan peşin alınan 54,40.-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 4,90.-TL maktu ilâm harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Asıl dava yönünden davalı ve feri müdahil kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan takdiren 7.375,00.-TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalı ve feri müdahile verilmesine,
Asıl dava yönünden davalının işbu dosya açısından yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Asıl dava yönünden davalı yanında feri müdahilin işbu dosya açısından yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Asıl dava yönünden yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),
Karşı dava yönünden alınması gereken 59,30.-TL harçtan peşin alınan 54,40.-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 4,90.-TL maktu ilâm harcının davacı-karşı davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Karşı dava yönünden Davalı-karşı davacı ile feri müdahil kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan takdiren 7.375,00.-TL maktu ücreti vekaletin davacı- karşı davalıdan alınarak davalı- karşı davacı ile feri müdahil vekiline verilmesine,
Karşı dava yönünden Davacı-karşı davalının işbu dosya açısından yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Karşı dava yönünden Davalı-karşı davacı vekilinin yapmış olduğu ilk masraf :108,80.TL ile 3.000,00.-TL bilirkişi ücretinden ibaret 3.108,80.-TL gider avansının davacı-karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine,
Karşı dava yönünden Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davalı-karşı davacıya iadesine (HMK m.333),
Dair, davacı ve davalı vekilleri ile davalı yanında feri müdahil vekilinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.09.12.2021

Kâtip Hâkim … ✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır