Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/181 E. 2021/54 K. 18.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

T.C.
ANKARA
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2020/181
KARAR NO : 2021/54

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …..
DAVALI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 2- … -… …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVA : Marka YİDK Kararının İptali İle Tescil
DAVA TARİHİ : 26/06/2020
KARAR TARİHİ : 18/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/02/2021
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Marka YİDK Kararının İptali ile Tescil istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dilekçeleriyle özetle; müvekkilleri … Mobilya İnşaat Gıda Enerji Optik San. Ve Tic. Ltd. Şti.nin faaliyet alanlarına ilişkin birçok markanın mülkiyet hakkına sahip olduğunu, 2019/49588 başvuru numaralı “‘… MOBİLYA” ibareli marka başvurusunun da 20. ve 35.sınıfta tescilini talep ettiklerini, “… KOLTUK” ibareli marka delil gösterilerek itiraz edildiğini, söz konusu markanın 20. ve 35.sınıfta kısmen tescilli olduğunu, markaların görünüş, renk, okunuş ve telaffuz açısından hiçbir benzerlik içermediğini, görsel olarak farklı olduğu kadar işitsel ve anlamsal olarak da farklı olduklarını, yine fonetik benzerliğin de bulunmadığını, markaların genel olarak bıraktığı intiba açısından bütünsel değerlendirilmesi gerektiğini, bu anlamda markaların benzer olmadığını, müvekkil markasının bütün olarak “… mobilya” şeklinde görülmekte, telaffuz edilmekte, fonetik sağladığını, bu sebeple de itiraz eden markası ile hiçbir benzerliğinin bulunmadığını, müvekkilleri markasının “… mobilya” ibaresinden oluşmakla iken itiraza delil olarak gösterilen markanın “… koltuk” şeklinde olduğunu, dolayısı ile markaların birbiri ile görsel ve anlamsal bakımdan hiçbir benzerliğinin bulunmadığını beyan ederek müvekkillerine ait … nezdinde yapılan 2019/49588 başvuru no.lu “… MOBİLYA” markasının tescil talebine itirazın ve tescil talebinin reddine yönelik kararın iptali ile müvekkilleri markasının tamamen tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı kurum vekili savunmasında özetle; davacının, aktif husumet ehliyeti bulunmadığını, davacı markası ile redde mesnet markalarının aynı/aynı türden emtiaları içerdiklerinin görüldüğünü, markaların da iltibasa sebebiyet verecek derecede benzer olduğunu, dava konusu 2019/49588 sayılı ve “… mobilya” ibareli marka olduğunu, markanın, kelime unsuru ve genel görünümü değiştirmeyen, standart, marka algısı yaratmayan siyah renkte zemin ve geometrik şekil unsurundan oluştuğunu, markada en üstte olacak şekilde ve büyük harflerle “…” ibaresine yer verildiğini, ibarenin, markanın ilk görülen, okunan ve algılanan unsuru olduğunu, markanın hakim unsuru olup, baskın ve ayırt edici esas unsuru konumunda olduğunu, “mobilya” ibaresinin ticari ve günlük hayatta yaygın kullanımı olduğunu, tasviri anlama sahip olduğunu, özellikle başvuru kapsamında yer alan mal ve hizmetler yönünden ayırt ediciliğinin olmadığını, ibarenin, davacı markalarındaki gibi büyük harfler kullanılarak kaleme alındığını, redde mesnet marka incelendiğinde, “…” esas unsuruna ve “koltuk” ibaresi ile ayırt ediciliği olmayan şekil ve renk tali unsurlarına yer verildiğinin görüldüğünü, markanın, kelime unsuru ve genel görünümü değiştirmeyen, standart, marka algısı yaratmayan renk ve şekil unsurundan oluştuğunu, markanın ilk okunan ve algılanan unsuru “…” olduğunu, markalar birlikte incelendiğinde, redde mesnet markanın esas unsuru konumunda olan “…” ibaresi ile 5 harften oluştuğunun görüldüğünü, davacı markasının ise bu 5 harften 4’ünün kullanılması suretiyle oluşturulan “…” esas unsurunu içerdiğinin görüldüğünü, davacı markasının, redde mesnet markanın ilk harfi kesilmek suretiyle oluşturulduğunun görüldüğünü, davacı markasında da redde mesnet markadaki gibi siyah renk unsuruna ve geometrik şekillere yer verildiğini, markalar incelendiğinde, redde mesnet markada yer alan “Koltuk” ibaresiyle, davacı markasında yer alan “mobilya” ibaresinin kavramsal yönden benzer olduğunun da görüldüğünü ifade ederek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip davaya katılan tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, bilirkişi raporu alınmış, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Davacı … davalı arasındaki uyuşmazlık, davacı … tescil başvurusunun reddine yönelik YİDK kararının yerinde olup olmadığı davacı markasının tescil koşullarını taşıyıp taşımadığı noktasında toplanmaktadır.
I-6769 sayılı Sınaî Mülkiyet Kanunu Kapsamında, Aynılık veya Benzerlik Kavramları;
Aynılık veya benzerlik incelemesinde, inceleme yöntemi;
Birinci olarak; ikinci markanın, birinci markanın kullanıldığı ürün ya da hizmet ile aynı ya da aynı tür (türdeş) ürün ya da hizmet için kullanılıyor olup olmadığının tespiti,
İkinci olarak; sonraki markanın, önceki marka ile tamamen aynı veya benzer olup olmadığının tespiti şeklindedir.
İltibas değerlendirmesinde bütünsellik ilkesi esastır. Markalar arasında benzerliğin olup olmadığına, markanın bütünü itibariyle bıraktığı etki dikkate alınarak karar verilir. İltibasın fiilen gerçekleşmiş olmasına gerek yoktur. Sadece iltibas ihtimalinin varlığı yeterlidir. Markalar arasındaki benzerliğin, tüketicileri, satın almayı düşündükleri mal/hizmet yerine bir başka mal/hizmet almak durumunda bırakması kadar, tüketicilerin iki farklı marka karşısında bulunduklarını anlamalarına rağmen bu markaların aynı kişiye ait olduğunu sanmaları ya da bu malları/hizmetleri üreten/yapan işletmeler arasında idari ekonomik açıdan bir ilişkinin bulunduğu düşüncesine kapılmaları da iltibas ihtimali kapsamında sayılmalıdır. Markaların esas unsurlarının aynı veya benzer olması, markanın genel görünümüne etkisi az olan diğer unsurlardaki farklılığa rağmen, iltibasa yol açabilir.
İltibas, markaya konu işaretler arasındaki benzerlik, telaffuz, anlam veya biçimden, işaretlerin toplu olarak bıraktığı izlenimden, seri içine girmekten veya başka bir çağrışımdan kaynaklanabilir. Halkın karşılaştırılan işaretler arasında herhangi bir şekilde bağlantı kurabilmesi iltibas için yeterlidir. İşitsel, görsel veya kavramsal benzerliklerden bir ya da birkaçının önemi ön plana çıkabilir. Şekil markalarında doğal olarak görsel benzerlik önem taşır. Şekil ve sözcük bileşimi ile oluşturulan markalarda ise, “söz görünümden daha yüksek sesle konuşur” ilkesi gereği genellikle sözcük baskın ve ayırt edici unsurdur2. Marka kapsamındaki mal veya hizmetin türü de bu konuda ağırlık kazanabilir. Buna göre giyim ürünlerinde görünüm, lokanta hizmetlerinde işitsel benzerlik daha önemli role sahiptir. Yine özellikle, sözcüğün önceki markadan kısmen veya önemli bir bölümü itibariyle alınması ya da değiştirilmesi suretiyle kullanılması durumlarında, sadece işitsel benzerlik karıştırılma ihtimali için yeterli olabilir. Sözcük markalarında vurgunun hangi hecede ya da (birden fazla sözcük olması halinde) hangi sözcükte olduğu değerlendirilmelidir. Bu husus sözcüğün hangi dilde olduğuna göre de değişebilir. Görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik karşılaştırmasında özellikle önceki markanın tercih edilmesinin arkasında yatan fikrin gözden uzak tutulmamasında yarar vardır. Aynı düşünce başvuruya konu markanın seçilmesinde de etkili ise, bu durum vurgunun ya da baskın unsurun görsel veya işitsel öğelerden birinde hatta bir sözcüğün tek bir hece veya harf gurubunda ortaya çıkmasını sağlayabilir.
İnceleme Konusu Markaların Mal/Hizmet Listelerinin Karşılaştırılması;
Başvuru markası ile redde gerekçe olarak gösterilen marka karşılaştırılmış, taraf markalarında yer alan mal ve hizmet listesi ile birlikte, aynı tür olan mal/hizmetler kırmızı renk italik ve benzer olan mal/hizmetler varsa siyah renk kalın altı çizgili karakterle belirtilmiştir.
Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken kullanılan inceleme yöntemi;
Mal ve hizmetlerin benzerliğinde ortalama alıcı kitlesi, son kullanıcıları, malın satın alınmasına ayrılan zaman, satışa sunulma kanalları ve biçimi, birinin diğerini ikame etmesi gibi faktörler etkili olur.
Mal ve hizmetlerin aynılığı, ilke olarak mal ve hizmetlerin aynı şekilde yazılmış, ifade edilmiş olmalarından kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte, aynı mal ve hizmetin birden fazla isme sahip olması veya piyasada anıldığı isimle teknik, bilimsel, literatüre geçmiş isminin farklı olması veya yabancı dildeki isminin Türkçeye de geçmiş olması durumlarında da mal ve hizmetler farklı şekilde ifade edilmiş olsalar da aynı olarak kabul edilecektir.
Benzer mal ve hizmetler ifadesi, ortalama tüketicilerce aynı (veya ilişkili) kaynaktan geldikleri varsayımıyla karıştırılma ihtimalinin konusu olabilecek mal ve hizmetleri içermektedir. Bu çerçevede, aynı (veya ilişkili) kaynaktan geldikleri varsayılabilecek ilişkili mal ve hizmetler de benzer mal ve hizmet tanımlamasının içeriğine girmektedir.
Mal / hizmetlerin benzerliği veya ilişkilendirilebilir niteliği şu durumlarda ortaya çıkabilir:
− Mal ve hizmetlerin kullanım amacı ve alanlarının benzerliği,
− Mal ve hizmetlerin kullanıcılarının benzerliği,
− Malların fiziksel görünümünün benzerliği,
− Mal ve hizmetlerin ticari pazara ulaşmasında kullanılan satış yollarının benzerliği,
− Mal ve hizmetlerin birbirleriyle rekabet eder nitelikte bulunmasından kaynaklanan benzerlik,
− Mal ve hizmetlerin birbirlerini tamamlayıcı nitelikte olmasından kaynaklanan benzerlik,
− Malların mağazalarda aynı reyonda veya rafta bulunmasından kaynaklanan benzerlik.
Bu kapsamda; Somut olayda dava konusu marka ile davacı markasının kapsadığı mallar karşılaştırıldığında, dava konusu marka kapsamında aynı/aynı tür ve benzer mallar ile birlikte, kullanım amaçları, işlevleri ve birbirleri ile olan ilişkileri (alternatif veya tamamlayıcı olması) bakımından yapılan değerlendirmede, davaya konu markanın tescil talep edilen sınıfta yer alan yukarıda işaretli mallarının, davacı markaları ile aynı / aynı tür ve /veya benzer mallar/hizmetler olduğu,
İtiraza mesnet markalarda yer alan perakendecilik hizmeti içinde sayılan mallar ile davaya konu markada yer alan mallar arasında üretim ve satım arasında sıkı bir ilişki olduğu, bu nedenle benzer kabul edilmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Somut olayda, çekişmeli olan sınıflar açısından yapılan değerlendirmede söz konusu mal ve hizmetler açısından bu mal ve hizmetlerin alıcılarının; bir kısmının ortalama seviyedeki tüketiciler, diğer bir kısmının da ortalama seviyedeki tüketicilere nazaran daha yüksek derecede bilince/dikkate/özene ve gözlem seviyesine sahip tüketiciler olduğu kabul edilmiştir. Öyle ki; çekişmeye konu olan söz konusu malların bir kısmının tüketicinin gündelik (her anının, rutininin) ihtiyaçları nedeniyle; diğer bir kısmının ise gündelik ihtiyaçlarının dışında daha ziyade kişinin özel ihtiyaçları nedeniyle kullanabileceği türden olduğu görülmektedir. Dolayısıyla tespit edilen ilgili tüketici kitlesi, günlük rutinindeki ihtiyaçlarını karşılamak için söz konusu malları/hizmetleri sık satın almasa da sık sık kullanan; ortalama/makul derecede bilince, dikkate, özene ve gözlem seviyesine sahip olan ortalama seviyedeki tüketicilerdir. Bu çevre her ne kadar genellikle markaların zihinlerinde kalan, beliren ve çağrışım yaratan kısımları üzerinden hareket etse de ürünlere ilişkin hiçbir şekilde araştırma yapmadıklarını ve zaman harcamadıklarını söylemek de çok olası değildir. Öte yandan tespit edilen diğer ilgili tüketici kitlesi ise özel ihtiyacı, meraklısı olduğu veya profesyonel işi ile ilgili olabilecek malları/hizmetleri satın alan tüketicilerdir. Bu tüketiciler, ortalama seviyedeki tüketicilere nazaran daha yüksek derecede bir bilince/dikkate/özene ve gözlem seviyesine sahiptir. Dolayısıyla söz konusu tüketiciler, bu ürünleri satın alma kararını verdiği süreçte daha uzun vakit geçirmekte, muhtelif bilgi kaynaklarından bilgi sağlayarak/makul süreli bir araştırma yaparak yanlış/kullanışsız ürün alma riskini azaltmaya çalışmakta, yani bir süre düşünüp değerlendirerek daha çok zahmete ve gayrete katlanarak satın alma kararını vermektedir. Sonuç olarak somut olayda; çekişmeye konu olan emtiaların hitap ettiği tüketicilerin hem ortalama hem de ortalamaya nazaran daha yüksek derecede bilinçli/dikkatli/özenli/seçici alıcılar olduğu,
İltibas ihtimalinin ilk şartı olan malların aynılığı/benzerliği kriterinin, somut uyuşmazlık açısından, dava konusu markanın tescili talep edilen bütün malları/hizmetleri açısından sağlanmış olduğu,
İnceleme Konusu Markaların Karşılaştırılması;
Hem davalı şahsa ait hem de davacı şahsa ait markalar karşılıklı olarak değerlendirildiğinde;
Davaya konu markanın, şekil ve kelime unsurlarını birlikte içerdiği, “… mobilya” ibarelerinden oluştuğu, davalı şahıs markasında figüratif özellikler ile birlikte “… koltuk” ibaresinin yer aldığı,
Anlamsal olarak yapılan karşılaştırmada, davaya konu markada, “…” ve “mobilya” ibarelerinin yer aldığı, “…” ibaresinin yabancı bir kelime olduğu, genel olarak özel isim olarak kullanıldığı, “mobilya” ibaresinin ise Türkçe olduğu, oturulan, yemek yenilen, çalışılan, yatılan yerlerin döşenmesine yarayan taşınabilir eşyaya verilen genel ad, möble olarak tanımlanabileceği1, davalı şahıs markasında yer alan “…” ibaresi ile ilgili yapılan araştırmada, güncel, sıklıkla kullanılan, küresel, kabul görmüş diller arasında bir anlamının olmadığı, “koltuk” ibaresinin ise omuz başının altında, kolun gövde ile birleştiği yer, kol dayayacak yerleri olan geniş ve rahat sandalye vb anlamlara geldiği, “…” ve “…” ibareleri arasında anlamsal bir bağın bulunmadığı, fakat markalarda yer alan diğer ibareler olan “mobilya” ile “koltuk” ibarelerinin aynı sektöre ilişkin sıklıkla kullanılan ibareler olduğu, bu hali ile söz konusu ibarelerde anlamsal benzerliğin / tamamlayıcılığın bulunduğunun kabul edilmesi gerektiği, fonetik açıdan yapılan karşılaştırmada, “…” / “…” ibareleri arasında, yazıldığı gibi okunduğu kabul edilmesi halinde, aynı bitişe sahip oldukları, farkın “s” sesi ile sınırlı olduğu, okunuşun heceye dökülmesi halinde, “.. ” şeklinde heceleneceği, vurgunun son hecede toplandığı, davaya mesnet markada yer alan “s” harfinin verdiği sesin farklılığa etkisinin düşük olduğu, görsel olarak yapılan karşılaştırmada da her iki markanın da figüratif özellikler içerdiği, siyah fon üzerine kompozisyon edilmek sureti ile tescile konu edildikleri, davaya konu markada siyah fon dışında, 45 derece açı ile konumlandırılmış kare görünümlü geometrik şekil içerisinde iki ayrı satıra gelecek şekilde “…” ve “mobilya” ibarelerinin yer aldığı, her iki ibarenin de kendine özgü yazı karakterinin bulunduğu, “…” ibaresinin ön planda, daha büyük yazıldığı, “mobilya” ibaresinin ise daha küçük olduğu, davalı şahıs markasında ise sarı tonlarda dikdörtgen şekilde çerçevenin yer aldığı, içerisinde beyaz tonlarda iki ayrı satıra gelecek şekilde “…” ve “koltuk” ibaresinin bulunduğu, ibarelerin kendine özgü yazı karakterlerine sahip oldukları, “…” ibaresinin üstte daha büyük şekilde yazıldığı, “koltuk” ibaresinin daha küçük boyutta olduğu, bu hali ile “…” ibaresinin ön plana çıktığı, bir bütün olarak, anlamsal, görsel ve fonetik olarak yapılan incelemede sonucunda, taraf markalarının bu hali ile karıştırılma ihtimaline neden olabilecek derecede benzer oldukları, markalarında yer alan esas unsurlar, heyet tarafından “…” ve “…” olarak değerlendirilmiş olup, geri planda kalan, ayırt edici gücü bulunmayan “mobilya” ve “koltuk” ibareleri dışında, “…” / “…” ibarelerinin, görsel ve sesçil açıdan yüksek düzeyde benzerliğe sahip oldukları, özellikle görsel olarak, kompozisyon edilişleri, renk kombinasyonu gibi özelliklerde de bu benzerlikten söz edilebileceği, markaların okunuşlarının da söz konusu hususu desteklediği, esas unsur olarak kabul edilen, “…” / “…” ibarelerinde yer alan harf dizilişi dahil tek farkın “s” harfinden oluştuğu, taraf markalarında yer alan diğer unsurların ise bu benzerlik derecesini düşürmeye veya kesmeye yetemediği,
Yukarıdaki bölümde de belirtildiği gibi, işaretler arasındaki benzerlik değerlendirmesi, markanın türüne, yani şekil markası, sözcük markası, ses markası veya bunların karması olup olmamasına göre birçok farklı faktör açısından yapılacak değerlendirmeye bağlı olarak tespit edilebilir. Benzerliğin tespiti, markanın türüne göre farklı unsurları esas almayı da gerektirebilmektedir. Somut olayda, ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden, tüketici işlemi ya da tüketiciye yönelik uygulamaların her aşamasında makul düzeyde bilgiye sahip olan gerçek veya tüzel kişi olan ortalama/bilinçli tüketici açısından, taraf markalarını aynı anda ya da ayrı ayrı görmesi halinde, bu markaların ilişkili markalar olduğunu sanma tehlikesi bulunduğu,
Ortalama/bilinçli tüketici açısından ortaya çıkacak karıştırılma olasılığı açısından hitap edilen/hedeflenen tüketici kesimi için yapılacak değerlendirmede, potansiyel alıcı veya kullanıcı kitlesi, bu kimselerin eğitim ve mesleki bilgi düzeyi, malı satın alırken gösterecekleri dikkat ve özenin derecesi ve satın alma kararı verirken harcayacakları süre, değerlendirmede dikkate alınmıştır.
Netice itibariyle;
a- Davaya konu .. sayılı davacı şahıs markası ile davalı sahsın itiraza dayanak 2018 104669 sayılı markası arasında benzerlik ve bu benzerlik neticesinde iltibas ihtimalinin bulunduğu,
b- Davaya konu …sayılı davacı şahıs markasının tescili talep edilen / reddedilen, 20. sınıfta yer alan mallar ile 35. sınıfta yer alan hizmetlerin tamamının, davalı şahsın itiraza dayanak … tescil numaralı markasında yer alan mal ve hizmetler ile aynı / aynı tür olduğu,
c- TÜRKPATENT Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun 19.03.2020 tarih ve… sayılı kararının yerinde olduğu sonuç ve kanaatine varılmış davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :
Davanın Reddine,
Alınması gereken 54,40.-TL harçtan peşin alınan 44,40.-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 10,00.-TL maktu ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap edilen takdiren 5.900,00.-TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Davacının yapmış olduğu giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı …’in yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Diğer davalının da yapmış olduğu bir gider bulunmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),
Dair, davacı … davalı kurum vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.18.02.2021

Kâtip Hâkim … ✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır