Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

T.C.
ANKARA
2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2020/12
KARAR NO : 2022/80

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACILAR :…
DAVALILAR : …
DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri Manevi, Maddi Tazminat Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 10/01/2020
KARAR TARİHİ : 10/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/03/2022
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Fikir Ve Sanat Eseri Manevi, Maddi Tazminat Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dilekçeleriyle özetle, müvekkili şirketin sahibi olduğu “…” na ait olan, müvekkili şirket yetkilisi olan … adına … sayılı markanın tescil edildiğini, “..” isimli, algoritma ve dikkat geliştirme aktivitelerine ait okul öncesi çocuk gruplarına yönelik “Seviye1-2-3” olarak 3 adet eserin sahibi olduğunu, bu kitapların alanında eşi benzeri bulunmayan ve Türkiye’deki ilk kitaplardan olduğunu, müvekkili şirketin kitaplarını tescilli markası olan “…” adı altında Temmuz 2018 itibariyle piyasaya çıkardığını, kitapların piyasaya çıkmasının ardından kitabın tanıtımı için Türkiye genelinde birçok fuara katılarak hedef kitleye yönelik girişimlerde bulunduğunu, müvekkili şirkete, yine müvekkili şirketin müşterilerinden biri olan okul öncesi öğretmeni tarafından gönderilen 30.09.2019 tarihli dilekçe ile kendilerine ait kitapların içeriğinin ve tasarımının aynen kopyalanmak suretiyle davalılar tarafından internette daha uygun fiyata satıldığının bildirildiğini, bunun üzerine davalı şirkete Ankara …. Noterliği aracılığıyla ihtarname gönderildiğini, müvekkili şirket yetkilisi … tarafından normal bir müşteri olarak davalı şirkete iki farklı tarihte kitap siparişi verildiğini, bu siparişler sonrası kitapların set halinde kendilerine gönderildiğini, kitaplar incelendiğinde kitapların ufak değişiklikler ile neredeyse birebir kopyalarının basıldığını fark ettiklerini ve … isimli siteden yeniden siparişte bulunduklarını, sunmuş oldukları aynı alıcı grubuna yönelik okul öncesi veya ilköğretim öğrencilerine yönelik kitaplar incelendiğinde; konuya ilişkin standart şekil ve görseller haricinde kapak ve içeriklerine genel

olarak bakıldığında kitaplar arasındaki yazı stili, formu, grafik düzeni, görsel, biçimsel, anlamsal benzerlikler ve bir bütün olarak bıraktığı kanaatin müvekkili şirkete ait yayınlarla aynı olmadığını ve bu yayınlar açısından herhangi bir ihlalin söz konusu olmadığını, davalı tarafından müvekkiline ait kitapların değiştirilerek kopyalanması, çoğaltılması ve satılmasının tedbiren durdurulmasına, izinsiz çoğaltılan ve piyasaya sürülen kitapların ve kitapları çoğaltmaya yarayan cihazların tedbiren toplanmasına ve muhafaza altına alınmasını, 20.000,00.-TL manevi tazminat ile fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 500,00.-TL maddi tazminatın davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalılar vekili cevap dilekçesi ile özetle; davalı şirketin 2019 yılı Temmuz ayı içerisinde hazırlığını tamamladığı, baskı ve imalat sürecini hazırladığı “Çocuklar İçin bilgisayarsız Kodlama ve Algoritma Seti” ürünü bulunduğunu, bu set içerisinde 2 adet kitap, etkinlik panosu, silinebilir kalem ve etkinlik kartlarının yer aldığını, bu set içerisinde yer alan tüm etkinliklerin, çizimlerin ve boyamaların yer aldığı kitapların tamamının müvekkili şirkete ait olduğunu, davacının iddia ettiği gibi kopya, taklit ürünler olmadığını, dava konusu ürün çalışmasında kullanılan karakterler … ‘nin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde … adına tescilli karakterler olduğunu, davacı taraf 2. Ve 3. Sayfalarda marka ve renkler hariç verilen bilgilerin aynı biçimde verildiğini iddia etmişse de; bu sayfalarda verilen bilgilerin tüm yayıncılar tarafından verilmesinin yasal zorunluluk olduğunu, etkinlik başlarındaki açıklamaların aynı olduğu iddia edilmişse de; yön kavramlarına ilişkin etkinliklerin kodlama açısından bir eğitim yöntemi ve uygulaması olduğunu, davalıya ait kitap setinin özgün olarak hazırlandığını, sayfa yapısı, baskı biçimi gibi hususların telif hakkı ihlalini içermeyeceğini, müvekkili tarafından hazırlanan setin daha kapsamlı olmasına rağmen, uygun fiyata satışının yapılması nedeni ile okullar ve öğretmenler tarafından tercih edildiğini, davacı tarafın bunu kabul edemediğini ifade ederek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılan tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, bilirkişi raporu alınmış, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Davacı ve davalılar arasındaki uyuşmazlık, davacı iddiaları karşısında davalıların eylemlerinin haksız rekabet oluşturup oluşturmadığı, tecavüzün ref i kaldırılması ve davacının alacağı tazminat miktarının ne olabileceği noktasında toplanmaktadır.
DEĞERLENDİRMELER
Davacı ve davalı tarafa ait kitapların kapak tasarımları incelendiğinde, her iki kitabın kapağında da bir kız ve bir erkek çocuk görselinin yer aldığı, kapağın üst ve alt kısmının iki farklı renkten oluştuğu, alt kısmın her iki kitapta da karelere bölünmüş olduğu,
Davacıya ait kitabın künye bilgilerinin sayfanın ortasına turuncu renk üzerine yerleştirildiği, karşısında yer alan sayfada “…” başlığı altında Algoritma çalışmalarına ilişkin açıklamaların yer aldığı, bu açıklamaların sayfanın ortasına turuncu renk üzerine yerleştirildiği, etrafında, kalp, yengeç, gemi vs. şekillerin bulunduğu,
Davalıya ait kitabın künye bilgilerinin aynı şekilde sayfanın ortasına beyaz zemin üzerine yerleştirildiği, bu sayfanın karşısında yer alan sayfada “Değerli Öğretmenler ve Aileler” başlığı altında Kodlama ve Algoritma etkinliklerine ilişkin açıklamaların yer aldığı, bu açıklamaların sayfanın ortasına beyaz renk üzerine yerleştirildiği, etrafında, balon, ev, yıldız vs. şekillerin bulunduğu,
Davacıya ait kitapta algoritma/kodlama etkinliklerinin üst kısımda yönergenin yazılması, alt kısımda iki ayrı etkinlik şeklinde yerleştirildiği, sayfa numaralarının üst kısımda konumlandırıldığı, sayfanın üst kısmında öğrenci için ADI-SOYADI- TARİH açıklaması için yer bırakıldığı, sayfaların renginin mavi tonlarında olduğu, davalıya ait kitapta algoritma/kodlama etkinliklerinin davacıya ait kitapla aynı şekilde üst kısımda yönergenin yazılması, alt kısımda iki ayrı etkinlik şeklinde yerleştirildiği, sayfa numaralarının üst kısımda konumlandırıldığı, sayfanın üst kısmında öğrenci için ADI-SOYAD açıklaması için yer bırakıldığı, sayfaların renginin mavi tonlarında olduğu,
Davacıya ait kitabın 42. Sayfasında yer alan etkinlik incelendiğinde; yönergeleri takip ederek hayvanların eşleştirilmesine ilişkin bir etkinlik olduğu, üst kışında karelere bölünmüş şekilde çeşitli hayvan resimlerinin yer aldığı, alt kısımda yönergelerin yer aldığı, davalıya ait kitabın 38. Sayfasında yer alan etkinlik incelendiğinde; yönergeleri takip ederek hayvanların eşleştirilmesine ilişkin bir etkinlik olduğu, üst kısımda karelere bölünmüş şekilde çeşitli hayvan resimlerinin yer aldığı, alt kısımda yönergelerin yer aldığı, gerek etkinlik, gerekse sorunun ve yönergelerin sayfa içinde konumlandırılışının büyük benzerlik taşıdığı,
Davacı Vekili Tarafından Örnek Olarak dosyaya Sunulan …Yayıncılık firmasına ait “…” isimli kitabın incelenmesi :

Örnek olarak sunulan kitap kapağının zemininin sarı renkte olduğu, küçük kareler içinde çeşitli hayvan figürlerinin bulunduğu, sayfalarda yer alan etkinliklerin yönergelerin takip edilerek gizli resmin bulunması, yönergeleri takip ederek filin karşı kıyıya ulaştırılması şeklinde davacı ve davalı kitabında bulunan etkinliklerin genel metodu ile aynı olduğu, ancak etkinliklerin sayfaya yerleştiriliş şekli, sayfaların tasarımı rengi, kitabın ve sayfaların boyutunun farklı olduğu,
DAVALIYA AİT KİTAPLARIN SATIŞININ YAPILDIĞI WEB SİTESİNİN İNCELENMESİ:
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.02.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 1/B-a maddesi “eseri” “sahibinin hususiyetlerini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlamıştır. Yasaya göre, bir fikir veya sanat ürününün “eser” sayılabilmesi için aranması gereken birinci unsur “sahibinin özelliklerini taşımasıdır. Böylece yasa, uluslararası sözleşmelerde olduğu gibi bireysel özelliği yani orijinalliği ön planda tutmuştur. Öğretide, bu unsur, bireysel üslup, yaratıcı gücün yansıması, var olanlardan farklı olanı ortaya koymak, herkes tarafından meydana getirilemeyeni yaratmak, yeni bir özelliğe sahip olmak gibi değişik terim ve nitelemelerle anılmakta olduğu,
Her türlü edim, eylem eser korumasına sahip olmaz. “Eser”den söz edebilmek için, söz konusu edimin öncelikle sahibinin hususiyetini taşıması gerekir. Sahibinin hususiyetini taşımakla birlikte aynı zamanda FSEK kapsamında sayılan eser türleri içinde de yer almalıdır. 5846 sayılı Kanunda eser türleri; ilim ve edebiyat eserler, musiki eserleri, güzel sanat eserleri, sinema eserleri olarak sayıldığı,
Yukarıda izah edilen yasal düzenlemeler ve doktrinde benimsenen görüşler uyarınca; yukarıda isim ve künyeleri tek tek sayılan davacıya ait kitaplar ile davalı yayınevine ait dava konusu kitapların sahibinin hususiyetini taşıdığı ve 5846 sayılı kanun kapsamında ilim ve edebiyat eserleri niteliğinde olduğu,
Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa göre eser sahibi, eseri meydana getiren kişidir. Örneğin, bir müzik eserinin sahibi, onu meydana getiren, yani bestesini ve güftesini yaratan kişidir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, eserlerle ilgili olarak bazı hususların mevcudiyetini eser sahipliğine yönelik karine olarak kabul etmiştir. Ancak bu karinenin her zaman aksinin ispatı mümkündür. Yasamız, karineleri sahibinin adı belirtilen ve belirtilmeyen eserler olarak ikiye ayırarak incelemiştir :
Sahibinin Adı Belirtilen Eserlerde; eğer, yayımlanmış eser nüshalarında veya bir güzel sanat eserinin aslında, o eserin sahibi olarak ismi (veya bunun yerine tanınmış müstear adı) bulunan kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılır. Yine, umumi yerlerde veya radyo-televizyon aracılığı ile verilen konferans ve temsillerde, eser sahibi olarak tanıtılan kimse o eserin sahibi sayılacağı, sahibinin Adı Belirtilmeyen Eserlerde ise yayımlanmış olan bir eserin sahibinin belli olmaması yani bir karine ile tespit edilebilmesi mümkün değilse, o eseri yayımlayan ve o da belli değilse çoğaltan, eser sahibine ait hak ve salahiyetleri kendi namına kullanabileceği,
Kanunda açıkça belirtilen karine uyarınca; dava konusu olan Dikkat Atölyesi Yayınlarına ait “Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlamaya Giriş-KODLAMA-Coding For Kids-Seviye 1” isimli kitap üzerinde yazar adı Canan DEMİR,
…Yayınlarına ait “Bilgisayarsız Kodlama ve Algoritma Etkinlikleri” isimli kitap üzerinde ise Serkan ERKİP’in yazar olarak belirtildiği dolayısıyla kanunda açıkça belirtilen karine uyarınca söz konusu kitaplar açısından eser sahibinin adı geçen yazarlar olduğu,
Usulsüz İktibas Bulunup Bulunmadığı;
Davacı vekili, Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlamaya Giriş isimli kitabın davalı tarafından izinsiz kopyalandığını ve çoğaltıldığını iddia etmiştir. Yargıtay uygulamasına bakıldığında “başkasına ait eserlerin önemli bir kısmının alınması” intihal olarak değerlendirilmektedir. İntihalin ortaya çıkması için eserin aynen alınması şartı yoktur. İntihal eserlerden sadece bazı ibarelerin, nağmelerin veya pasajların alınması şeklinde kısmen de yapılabilir. İktibas ise bir eserde yer alan bazı kısımların başka bir eserde kullanılmasıdır.
İktibas; FSEK madde 35’de düzenlenmiştir. Buna göre; iktibas, alenileşmiş bir eserden, bazı cümlelerin, paragrafların, motif ve tınıların, hatta ezgilerin veya alenileşmiş güzel sanat eserinin resimlerinin aynen, kaynak gösterilerek, başka bir esere konulmasıdır.
İktibasın hukuka uygun olabilmesinin bazı şartları vardır;
*İktibas maksadını haklı gösterecek düzeyde yapılmalıdır. Bir başka değişle iktibas eserin bağımsız özelliğini ortadan kaldırmayacak ve asıl esere ihtiyacı kaldırmayacak düzeyde olmaldır.
*Yararlanılan eseri kaynak göstermek gerekmektedir.
Bu anlamda iki çeşit iktibastan bahsedilir. Bunlardan biri “aynen iktibas” yani yararlanılan eserden bir kısmın hiçbir değişiklik yapılmadan aynen alınmasıdır. Diğeri de “…” yani yararlanılan eserdeki fikirden yararlanmak suretiyle iktibası yapanın kendine özgü ifade tarzını kullanmasıdır. FSEK’te iktibasın yapılabilmesi için aranan şartlardan birinin olmaması ortada yolsuz iktibas olması yani intihal olması sonucunu doğurur.
Dava konusu kitaplar, okul öncesi çocuklar için kodlama eğitimi için etkinlikler içeren kitaplardır. Kodlama, bir bilgisayar sistemini ya da elektronik devreyi harekete geçirmek için yazılan komutların sıralanmasıdır.

Okul öncesi yaş grubundaki çocuklar, bilgisayarsız kodlama eğitimi için temel komutları, yönlendirmeleri ve algoritmaları öğrenebileceği çeşitli oyuncaklar bulunmakta ve etkinlikler yapılmaktadır. Örneğin; gerekli komutları kullanarak, hangi sıra ile hangi yöne gideceğini belirleyip bir tırtılın yaprağa ulaşmasını sağlamak gibi etkinlikler kodlama eğitimi için kullanılmaktadır.
Okul öncesi yaş grubuna yönelik kodlama eğitimine ilişkin yayınların tamamında, komutları yazılmamış olan etkinliklerin komutlarını sırası ile yazmak, komutları verilen çalışmaları ise sırası ile uygulayarak istenileni yapmak gibi etkinlikler kullanılmaktadır. Bu nedenle, kitapların karşılaştırılması esnasında etkinliklerin benzer olduğu değerlendirilmişse de; bu benzerliğin konunun anlatılış ve ilgili yaş grubuna aktarılış metodu ile ilgili olduğu,
Davacı yayınevi tarafından yayımlanan “Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlama” isimli kitapla davalı yayınevi tarafından yayımlanan “Bilgisayarsız Kodlama ve Algoritma Etkinlikleri” isimli kitabın karşılaştırılmasında, davacı yayınevi tarafından yayınlanan kitapların içeriğinin davalı yayınevi tarafından yayınlanan kitaba alıntılanmadığı,
Kitapların, dil, içerik ve üslup olarak farklı olduğu, bu doğrultuda davacı yayınevine ait kitaptan davalı yayınevine ait kitaba usulsüz iktibas yapılmadığı,
Her ne kadar somut uyuşmazlıkta; usulsüz iktibas gerçekleşmediği değerlendirilmişse de; yukarıda izah edildiği şekilde kitapların tasarım, renk, şekil vb. hususlarda büyük oranda benzerlik taşıdıkları,
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunun Haksız Rekabet başlıklı 83. Maddesi aşağıdaki şekildedir.
Madde 83 – Bir eserin ad ve alametleri ile çoğaltılmış nüshaların şekilleri, iltibasa meydan verebilecek surette diğer bir eserde veya çoğaltılmış nüshalarında kullanılamaz.
1 inci fıkra hükmü umumen kullanılan ve ayırt edici bir vasfı bulunmıyan ad, alamet ve dış şekiller hakkında uygulanmaz. Bu maddenin uygulanması kanunun 1 inci, 2 nci ve 3 üncü bölümlerindeki şartların tahakkukuna bağlı değildir.
Basın Kanununun 14 üncü maddesinin mevkute adları hakkındaki hükmü mahfuzdur. Tecavüz eden tacir olmasa bile, birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler hakkında haksız rekabete mütaallik hükümler uygulanır.
FSEK m.83 incelendiğinde, bir eserin adı, alâmetleri ve çoğaltılmış nüshalarının şekillerinin korunması için üç koşulun varlığının gerektiği anlaşılmaktadır. FSEK m.83/V’de düzenlenen koruma hükümlerinden yararlanabilmek için bu koşulların ‘birlikte’ bulunması gerekir. Bu koşullar; söz konusu koruma konularının ‘ayırt edici olması’, ‘iltibasa meydan verebilecek tarzda kullanılması’ ve ‘eserin kamuya sunulmuş olması’dır.
Bir eserin adı, alâmetleri ve çoğaltılmış nüshalarının şekillerinin FSEK m.83 kapsamında korunabilmesi için; herkes tarafından olağan olarak kullanılmaması ve ayırt edici niteliği bulunması gerekir. Bu koşul, FSEK m.83/II’de açıkça düzenlenmektedir. Bu fıkraya göre, ‘birinci fıkra hükmü umumen kullanılan ve ayırt edici bir vasfı bulunmayan ad, alâmet ve dış şekiller hakkında uygulanmaz.’
Davacıya ait olduğu bildirilen ilim ve edebiyat eseri niteliğinde kitaptaki “ad ve alametleri ile çoğaltılmış nüshalarının şekilleri” davalı yayınevine ait yayında iltibasa meydan verebilecek surette çoğaltılmış nüshalarında ve içeriğinde kullanıldığı,
Kitapların kapak tasarımlarının görsel açıdan büyük benzerlik taşıdığı, davalının sonsuz seçenek arasından davacıya ait olduğu bildirilen kitabın kapağına büyük oranda benzer bir kapak seçtiği, davalının, davacının kitap kapağında yer alan bir kız bir erkek çocuk görseli ile kapağı iki renk olarak dizayn ederek davacı kitabında olduğu gibi karelere bölünmüş bir kapak seçmiş olmasının ilgili tüketici açısından çağrışım yaratacağı,
Kitapların künye sayfası ve karşısında yer alan sayfanın tasarımı ve açıklamaların yerleştirilmesi açısından büyük oranda benzerlik taşıdığı,
Kullanılan renkler, etkinliklerin sayfa içerisine konumlandırılışının, metin düzenleme biçimlerinin, iç sayfa tasarımları ve genel olarak sayfaların renk tonunun aynı hedef kitle açısından çağrışım olarak benzerlik yaratacak şekilde düzenlenmesinin tüketiciler nezdinde oluşturacağı iltibas sebebiyle haksız rekabete yol açacağı,
Dosyaya davacı yayınevi tarafından yayınlanan kitaplardan yalnızca Seviye 1’in sunulması nedeniyle; Dikkat Atölyesi Yayınlarına ait “…. kitap seti içerisinden Seviye 1 kitabın karşılaştırılması neticesinde;
Davacıya ait olduğu bildirilen “Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlama” isimli kitapla davalıya ait olduğu bildirilen “Bilgisayarsız Kodlama ve Algoritma Etkinlikleri” isimli kitapların sahibinin hususiyetini taşıdığı ve ilim ve edebiyat eseri oldukları,
Davacı yayınevine ait olduğu bildirilen “Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlama” isimli kitapla davalıya ait olduğu bildirlen “Bilgisayarsız Kodlama ve Algoritma Etkinlikleri” isimli kitabın karşılaştırılmasında, davacı yayınevine ait kitabın içeriğinin davalı yayınevine ait kitaba alıntılanmadığı,

Kitapların, dil, içerik ve üslup olarak farklı olduğu, bu doğrultuda davacı yayınevine ait kitaptan davalı yayınevine ait kitaba usulsüz iktibas yapılmadığı,
Dosya kapsamına bildirilen web siteleri
http://…ibareli web sitesinde davaya konu kitapların tanıtımının yapıldığı, satışı için “sipariş vermek için tıklayınız” linkinin bulunduğu,
https://…. ibareli alan adının yayında olmadığı,
https://urun….
https://uru…. ibareli sayfanın yayında olmadığı,
Netice itibariyle, davacıya ait ilim ve edebiyat eseri niteliğinde kitaptaki “ad ve alametleri ile çoğaltılmış nüshalarının şekilleri” davalıya ait kitapta iltibasa meydan verebilecek surette çoğaltılmış nüshalarında ve içeriğinde kullanıldığı,
Kitapların kapak tasarımlarının görsel açıdan büyük benzerlik taşıdığı, davalının sonsuz seçenek arasından davacıya ait kitap kapağına büyük oranda benzer bir kapak seçtiği, davalının, davacının kitap kapağında yer alan bir kız bir erkek çocuk görseli ile kapağı iki renk olarak dizayn ederek davacı kitabında olduğu gibi karelere bölünmüş bir kapak seçmiş olmasının ilgili tüketici açısından çağrışım yaratacağı,
Kitapların künye sayfası ve karşısında yer alan sayfanın tasarımı ve açıklamaların yerleştirilmesi açısından büyük oranda benzerlik taşıdığı, kullanılan renkler, etkinliklerinin sayfaya yerleştirilme şekli, metin düzenleme biçimlerinin, iç sayfa tasarımları ve genel olarak sayfaların renk tonunun aynı hedef kitle açısından çağrışım olarak benzerlik yaratacak şekilde düzenlenmesinin tüketiciler nezdinde oluşturacağı iltibas sebebiyle haksız rekabete yol açacağı,
Dikkat Atölyesi Yayınlarına ait :
“Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlamaya …. ait ….” isimli kitaplar da karşılaştırılarak incelendiğinde ; dava konusu kitaplar, okul öncesi çocuklara yönelik kodlama eğitimi için etkinlikler içeren kitaplar olduğu, kodlama, bir bilgisayar sistemini ya da elektronik devreyi harekete geçirmek için yazılan komutların sıralanması olduğu, okul öncesi yaş grubundaki çocukların, bilgisayarsız kodlama eğitimi için temel komutları, yönlendirmeleri ve algoritmaları öğrenebileceği çeşitli oyuncaklar bulunduğu ve etkinlikler yapıldığı, Örneğin; gerekli komutları kullanarak, hangi sıra ile hangi yöne gideceğini belirleyip bir tırtılın yaprağa ulaşmasını sağlamak gibi etkinlikler kodlama eğitimi için kullanıldığı,
Davacıya ait kitap setinin … kitabı ile davalıya ait kitap setinin Seviye 2 kitaplarında yer alan etkinliklerde : her iki etkinlikte de; öğrencinin/çocuğun komutları uygulayarak resmin ortaya çıkartılması ve boyanması amaçlandığı, davacı vekili tarafından örnek olarak dosyaya sunulan farklı yayınevlerine ait kitaplarda da bu etkinlikler yer aldığı, okul öncesi yaş grubuna yönelik kodlama eğitimine ilişkin yayınların tamamında, komutları yazılmamış olan etkinliklerin komutlarını sırası ile yazmak, komutları verilen çalışmaları ise sırası ile uygulayarak istenileni yapmak gibi etkinliklerin kullanıldığını, bu nedenle, kitapların karşılaştırılması esnasında etkinliklerin benzer olduğu değerlendirilmişse de; bu benzerliğin konunun anlatılış ve ilgili yaş grubuna aktarılış metodu ile ilgili olduğu, davacı yayınevi tarafından yayımlanan “Okul Öncesi İçin Adım Adım Kodlama” isimli kitap seti ile davalı yayınevi tarafından yayımlanan …” isimli kitap setinin karşılaştırılmasında, davacı yayınevi tarafından yayınlanan kitapların içeriğinin davalı yayınevi tarafından yayınlanan kitaplara alıntılanmadığı,
Kitapların, dil, içerik ve üslup olarak farklı olduğu, bu doğrultuda davacı yayınevine ait kitap setinden davalı yayınevine ait kitap setine usulsüz iktibas yapılmadığı,
Davacı vekili tarafından kök raporun düzenlenmesinden sonra dosyaya sunulan davacıya ait kitap seti içerisinde yer alan Seviye 1-Seviye 2- Seviye 3 ile davalıya ait kitap setinde yer alan Seviye 1- Seviye 2 kitapları detaylı olarak incelendiğinde:
Taraflara ait Seviye 1 kitaplarının karşılaştırılması neticesinde tespit edilen kapak tasarım, Sayfa yapısı, etkinliklerin konumlandırılışı, renk seçimleri, kitap boyutları vb. Hususlardaki benzerliklerin, davacıya ait Seviye 2, Seviye 3 kitapları ile davalının Seviye 2 kitabında da yer aldığı, davacıya ait olduğu bildirilen ilim ve edebiyat eseri niteliğindeki kitap setinde yer alan “ad ve alametler ile çoğaltılmış nüshalarının şekilleri”nin, davalı yayınevine ait yayında iltibasa meydan verebilecek surette çoğaltılmış nüshalarında ve içeriğinde kullanıldığı,
Kitapların kapak tasarımlarının görsel açıdan büyük benzerlik taşıdığı, davalının sonsuz seçenek arasından davacıya ait olduğu bildirilen kitabın kapağına büyük oranda benzer bir kapak seçtiği davalının, davacının kitap kapağında yer alan bir kız bir erkek çocuk görseli ile kapağı iki renk olarak dizayn ederek davacı kitabında olduğu gibi karelere bölünmüş bir kapak seçmiş olmasının ilgili tüketici açısından çağrışım yaratacağı, Kitapların künye sayfası ve karşısında yer alan sayfanın tasarımı ve açıklamaların yerleştirilmesi açısından büyük

oranda benzerlik taşıdığı, kullanılan renklerin, etkinliklerin sayfa içerisine konumlandırılışının, metin düzenleme biçimlerinin, iç sayfa tasarımları ve genel olarak sayfaların renk tonunun aynı hedef kitle açısından iltibas tehlikesi yaratacak şekilde benzer olarak düzenlenmesinin haksız rekabete yol açacağı, Seviye 1, Seviye 2- Seviye 3 ile davalıya ait kitap setinde yer alan Seviye 1- Seviye 2 kitapları detaylı olarak incelendiğinde,
Davacı yayınevine ait olduğu bildirilen “…” isimli kitap seti davalıya ait olduğu bildirilen “…” isimli kitap setinin karşılaştırılmasında, davacı yayınevine ait kitabın içeriğinin davalı yayınevine ait kitaba alıntılanmadığı,
Kitapların, dil, içerik ve üslup olarak farklı olduğu, bu doğrultuda davacı yayınevine ait kitaptan davalı yayınevine ait kitaba usulsüz iktibas yapılmadığı, davacıya ait ilim ve edebiyat eseri niteliğinde kitap setindeki “ad ve alametleri ile çoğaltılmış nüshalarının şekilleri” davalıya ait kitaplarda iltibasa meydan verebilecek surette çoğaltılmış nüshalarında ve içeriğinde kullanıldığı, kapak tasarımı, kullanılan renkler, etkinliklerinin sayfaya yerleştirilme şekli, metin düzenleme biçimlerinin, iç sayfa tasarımları ve genel olarak sayfaların renk tonunun benzerlik yaratacak şekilde düzenlenmesinin, aynı hedef kitle nezdinde oluşturacağı iltibas tehlikesi sebebiyle haksız rekabete yol açacağı kanaatlerine ulaşılmıştır.
Davacı 24.09.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile davasını ıslah etmiş ve dava konusunu haksız rekabet olarak değiştirtirmiş ve tazminat taleplerini hakısz rekabet hükümlerinin uygulanması yönünde değiştirmiştir.
Haksız rekabet nedeniyle davacı uğradığı maddi zararı veya davalının elde etiği menfeati tazminat olarak isteyebilir. Davacı bunlardan birini tazminat olarak talep edebileceğinden taktiren davacının uğradığı zarar olarak taraflar sözleşme yapsaydı davacının alabileceği sözleşme bedeli davacının zararı olarak kabul edilmiştir.
Sözleşme yapılması halinde davacının isteyebileceği bedelin veya kanun hükümleri gereğince tespit edilecek rayiç bedelin ne
olabileceği hususunda:
…Denetim Daire Başkanlığında bulunan davalı …
İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin (Konya Selçuk VD … VKN) 2019 yılına ilişkin defter
ve belgeleri üzerinden yapılan incelemeler neticesinde, davalı şirket tarafından Ağustos-2019
ila 31.12.2019 tarihleri arasında 1.364 adet kitabın 28.431,00 TL’ye satıldığının tespit edildiği
dikkate alındığında, şirket tarafından düzenlenen faturalarla davaya konu kitap satışlarının
ortalama birim satış fiyatının (28.431,00/1364=) 20,84 TL olduğu hesaplanabilmekle birlikte,
davalı şirketin 2020 yıllarına ait defter ve belgeleri dosyaya kazandırılmadığı,
01.01.2020-10.01.2020 tarihleri arasında davalı şirket tarafından davaya konu kitaptan ne
kadarlık satış yapıldığının tespit edilmesinin mümkün olmadığı,
Davacı tarafça dosyaya sunulan, davalı … …. SETİ” içerikli
ve 38,25 TL bedelli olduğu, faturaların tutarları incelendiğinde 30,00 TL’nin davaya konu
kitap bedeline, 8,50 TL’nin kargo yansıtma bedeline ilişkin olduğu, yani her iki faturada da
kitap satış bedelinin 30,00 TL olduğu görülmektedir. Dosyaya sunulan faturalar ile internet
siteleri üzerinden davalıların kitap satışı yaptıkları internet görüntüleri dikkate alındığında
… tarafından 2019 yılında davaya konu kitapların birim satış fiyatının 30,00 TL
olduğu, … – …Yazılım ve Yayıncılık (Mevlana VD 2324
5998 406 VKN) şahıs işletmesinin 2019 ve 2020 yıllarına ait defter ve belgeleri dosyaya
kazandırılmadığı, bu sebeple Ağustos-2019 ila 10.01.2020 tarihleri arasında davalı şahıs firması
tarafından ne kadarlık satış yapıldığının tespit edilemediği,
Her iki davalının davaya konu kitap satışları için düzenledikleri faturalar ile dosyaya sunulan
belgeler ve yukarıda yapılan tespitler doğrultusunda bir değerlendirme yapıldığında,
davalılar tarafından davaya konu kitap setinin birim satış fiyatının ortalama
((30,00+20,84)/2=) 25,00 TL olabileceği,
Tazminatla ilgili , davacı vekili
tarafından ihtiyatı tedbir tutanağında basımı yapılan kitap sayısının 3500 adet olduğunun
belirtildiği dikkate alınarak, davalılar
tarafından basımı yapılan kitapların satış değerinin toplam (25,00 TL X 3500 adet) 87.500,00.-TL tutarında olacağı, sözleşme yapılması halinde davacının isteyebileceği tazminat bedelinin
ise bu tutarın genel kabul görmüş telif hakkı oranı olan %10’u kadar, yani 8.750,00 TL
tutarında olabileceği, bu tutara satılan kitap adedi de dahil edildiğinde; yukarıda ulaşılan tespitlere göre 1364 adet kitap satıldığı, (25,00 TL X 1364/%10)=3.410,00.-TL, toplamda (8.750,00+3.410,00=)12.160,00.-TL tazminat talep edilebileceği,
Davalılar tarafından basımı yapılan davaya konu kitapların satış bedeli toplamının
87.500,00 TL tutarında olabileceği; taraflar arasında sözleşme yapılması halinde davacının
isteyebileceği rayiç telif bedelinin, bu satışın %10’nu olan 8.750,00 TL tutarında olabileceği,
bu tutara satılan toplam kitap bedelinin de dahil edilmesiyle tutarın 12.160,00.-TL olabileceği, ancak davacı vekilinin dava dilekçesi ile 500,00.-TL maddi tazminat talebinde bulunduğu ve talep arttırım dilekçesi vermediği, ihlalin miktarı ve niteliği dikkate alınarak tüm dosya kapsamına göre 5.000,00.-TL manevi tazminat takdirinin hakkaniyete uygun olacağı, davacı uğranılan maddi zararın tazminini veya davalı tarafından elde edilen kârın ödenmesini isteyebileceği aynı anda ikisini de isteyemeyeceğinden takdiren davalının elde ettiği kârın ödenmesine yönelik talebin reddine, davalılar tarafından yapılan eylemlerin haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti ile önlenmesine ve durdurulmasına karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatlerine varılmış aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur

HÜ K Ü M :

Davanın kısmen kabulüne

Davalılar …Yazılım Yayıncılık İnşaat Sanayi ve Ticaret LTD. ŞTİ. ve … tarafından yapılan haksız rekabetin tespitine, önlenmesine ve durdurulmasına,

500,00.-TL maddi tazminatın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,

5.000,00.-TL manevi tazminatın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,

Davalı tarafından elde edilen karın ödenmesine yönelik davacı talebinin reddine,

Alınması gereken 375.70.-TL( 5.000,00.+5.000 x 68,31/1000) harçtan, peşin alınan 350,09.-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 25,61‬.-TL nispi ilâm harcının davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat için hesap edilen takdiren 500,00.-TL nispi, kabul edilen manevi tazminat için hesap edilen takdiren 5.000,00.-TL nispi ve kabul edilen diğer maddi istemler için hesap edilen takdiren 7.375,00.-TL maktu olmak üzere üç ayrı vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,

Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat için hesap edilen takdiren 5.000,00.-TL nispi, reddedilen elde edilen kârın ödenmesine yönelik istem için hesap edilen takdiren 500,00.-TL nispi olmak üzere iki ayrı vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalılara verilmesine,

Davanın kabul ret oranının takdiren %75 olarak kabulüne,

Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 350,09.-TL ilâm harcının tamamının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,       
Davacının bunun dışında yapmış olduğu aşağıda dökümü yazılı 2.900,7‬0.-TL yargılama giderinin %75’inin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,   

Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),

Dair, davacılar ve davalılar vekillerinin yüzlerine karşı, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.10.03.2022

Katip Hâkim …
✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır

MASRAF DÖKÜMÜ İlk Masraf : 62,20.-TL
Bilirkişi Ücreti : 2.550,00.TL
G.A : 288,50-TL

TOPLAM : 2.900,7‬0.-TL