Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİKARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

Esas No : 2018/373
Karar No : 2021/39

Hâkim : … …
Kâtip : … …

Davacı : …
….
T.C Kimlik No:…
Vekili : Av….
….
Davalılar : …
Dava : Tasarım Tescilinden Doğan Hakların İhlalinden Doğan
Maddi ve Manevi Tazminat
Dava Tarihi : 11.10.2018
Karar Tarihi : 17.02.2021
Gerekçeli Kararın
Yazıldığı Tarih : 18.02.2021
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan Tasarım Tescilinden Doğan Hakların İhlalinden Doğan Maddi ve Manevi Tazminat istemli davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dilekçeleriyle özetle, müvekkilinin 2K markası adı altında satılan ve “…tescil numaralı pantolon” olarak adlandırılan ürünlerin Türkiye’de pazarlanması konusunda tescilli tek yetkili firma olduğunu, davalıların, yetkilisi ve sahibi oldukları firmalar aracılığıyla müvekkilinin tek yetkili firmasının haklarını hukuka aykırı bir şekilde ihlal ettiğini, tescilli tasarım ürünün taklit edildiğini, fuarda sergilendiğini, web sitesinde yayınlandığını ve ticari maksatla elde bulundurduğunu, Türk Ticaret Kanunu haksız rekabet hükümlerine muhalefet etmekle birlikte, 6769 sayılı Kanunun 81. ve 141. Madde gereğince ilgili tescilli tasarım ürün içeriği ve kapsamının taraflarca; şirketlerinin izni olmadan tescilli tasarım ürünü olan pantolonun aynısını, eş değerini ürettiklerini, sattıklarını ve ticari amaçla elinde bulundurduklarını “…tescil numaralı pantolon”un satıldığının tespit edildiğini, müvekkili adına tescilli tasarım ürünün, mütecavizler tarafından taklit edilerek üretildiğini, piyasaya sürülen ürünlerin davalıların işyerlerinde satışının yapıldığını, yetkisiz üretimin, reklam, pazarlama, satış ve kullanım tescilli tasarım pantolonun koruma süresi içerisinde olduğunu, pantolonun tasarım tescil belgesinin 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 18.08.2017 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle korunmak üzere tescil edildiğini ve bu belgenin 24.01.2018 tarihinde düzenlendiğini, 6769 sayılı Sınai Mülkiyeti Kanunu’nun 81. maddesine göre aşağıda yazılı fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır denildiğini, mütecavizlerin tescilli tasarım üründen haksız kazanç sağladığını, doğrudan doğruya fiilleriyle tecavüze devam ederken ihtar çekmelerine rağmen davalıların eylemlerini devam ettirdiğini, mütecavizlere İhtarname gönderdiklerini ve İstanbul Çağlayan Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduklarını, davalı firmalar tarafından üretilen tescilli tasarım ürünün yurt içinde ve yurt dışında satışı yapılmadığından müvekkilinin firmasının hem satışlarının etkilendiğini, hem müşterileri karşısında müvekkilini zor durumda bırakmaktığını, hem de tüketici üzerinde olumsuz etki yarattığını, müvekkilinin bu üretim ve satış nedeniyle maddi ve manevi zararlara uğradığını, ayrıca bu durumun müvekkilinin olumlu itibarını sarstığını, tasarımdan doğan hakların münhasıran bu hakkın sahibine ait olduğunu, bu kapsamdaki tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünün üretilemeyeceğini, piyasaya sunulamayacağını, satılamayacağını, ithal edilemeyeceğini, ticari amaçlı kullanılamayacağını veya bu amaçlarla elde bulunduramayacağını yahut bu tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunamayacağını belirterek müvekkili adına tescilli tasarım hakkına tecavüzün giderilmesine, 1.000,00.-TL maddi ve 1.000,00.-TL manevi zararın tazminatın davalılardan tahsiline, tescilli tasarımdan doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara ve tescilli tasarıma bağlı ürünün imalatını sağlayan araçlara el konulmasına, el konulan ürün ve araçlar üzerinde mülkiyet hakkının tanınmasına, tescilli tasarımdan doğan haklara tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınmasına, el konulan ürünlerin ve araçların şekillerinin değiştirilmesi veya tasarımdan doğan haklara tecavüzün önlenmesi için imhasına, hükmün ilanı ile yoksun kalınan kazancın ödenmesini, davalıların haksız kazanç nedeniyle elde ettiği sebepsiz zenginleşme neticesinde dava tarihinden itibaren hesaplanacak olan tutarın faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalılar … ve … vekili 10.04.2019 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle, davacı tarafın tüm iddialarının asılsız olduğunu, müvekkillerinin kesinlikle davacının tescilli ürününün satışını gerçekleştirmediğini, müvekkillerinin kesinlikle taklit ürün satışı yapmadıklarını, davanın reddedine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalının yargılamaya katılımı olmamıştır.
Davanın açılmasını müteakip yargılamaya katılımı olan tarafların dava, cevap, cevaba cevap, ikinci cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tasarım tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını ve bilirkişi raporu alınmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
GEREKÇE :
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının tescilli tasarımana tecavüz edilip edilmediği, davacının tazminat isteminin yerinde olup olmadığı tazminat istemi yerinde ise miktarının ne olabileceği noktalarında toplanmaktadır.
Uyuşmazlık konuları hakkında rapor tanzimi için dosya bilirkişi heyetine tevdi ediliş ve rapor tanzim ettirilmiştir.
A. Tasarım Hakkına Tecavüz Olup Olmadığı Açısından Değerlendirme
Uyuşmazlığa konu tasarımlar ve ürünler, ilgili yasal düzenlemeler kapsamında değerlendirilmiştir. Tecavüz hususunun değerlendirilmesinde; davacıya ait …nolu tasarım ile davalıya ait ürünün (tasarımın) tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüne ilişkin olarak görselleri karşılaştırıldığında öncelikli olarak tasarımın genel görünümüne etki eden özellikler karşılaştırıldığında;
-Davacıya ait …nolu tasarım ile dosyaya sunulan davalıya ait ürünün pantolon olduğu ve tasarımda kullanılan malzemelerin genel görünüm özelliklerinin aynı olduğu,
-Tasarımlar şekil ve biçim açısından değerlendirildiğinde ise giysinin görünümünde biçim özelliklerini oluşturan bel kısmı, ağ yapısı, paça şeklinin aynı özellikleri taşıdığı, tescilli tasarımın arka tarafına ilişkin görsele tescil dosyasında rastlanılmadığından ürünlerin arka kısmının karşılaştırılması imkânının olmadığı, ancak her iki pantolonun da düz ve desensiz olduğu, giysi tasarım özelliklerinden kaynaklanan görünümlerinin aynı olduğu,

Bir pantolon tasarımının değerlendirilmesinde incelenecek unsurlar; Kumaş özelliği, desen özelliği pantolon boyu, bel özelliği, pantolon beden yüksekliği, paça özelliği, cep ve kemer özellikleridir. Davacı ve davalı pantolon görsellerinde; kullanılan kumaş dökümü (tüşesi), pantolon boyu, bel kısmının kesimi, pantolon beden yüksekliği, paça özellikleri aynıdır. Pantolonlarda detay ve süsleme özellikleri mevcut değildir. Her iki pantolon ayıt edici özelliği olmayan basit düz kesim pantolonlardır.
Görsellerde yer alan pantolon görünümlerinin aynı olduğu, genel özellikleri kapsamında yapılan değerlendirme ile görünümleri aynı olduğundan bilgilenmiş kullanıcı gözüyle tasarımlarda farklılık olmadığı,
Nitekim bilgilenmiş kullanıcı, söz konusu ürünlerin ait olduğu pazarı bilen, benzer ürünleri ve bu piyasadaki ürün çeşitliliğini bilen, piyasayı ve gelişmeleri takip eden deneyimli bir kullanıcı olarak kabul edilmiştir. Seçenek özgürlüğünün bu denli geniş olduğu bir alanda, tespit edilen benzerliklerin olması, davalıya ait taklit ürünün davacıya ait …nolu tescilli tasarıma tecavüz oluşturacak nitelikte benzer olduğu,
Maddi Tazminat Açısından Değerlendirme
Davacı vekili 02.05.2019 Uyap tarihli dilekçesinde, davacı zararının tazmin edilmesine ilişkin tercihini SMK 151/2-c maddesinde belirtilen, “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeli” yönünde kullandığını belirtmiştir.
Literatürde lisans; tasarım üzerindeki hakkın çoğunlukla taraflar arasında düzenlenen bir lisans sözleşmesi ile yıllara ya da ciroya göre belirlenen bir bedel karşılığında başkalarına kullandırılması şeklinde tanımlanmıştır.
Lisanslar kapsamları açısından, inhisarı lisans ve gayri inhisarı lisans olmak üzere ikiye ayrılır, SMK’nun 151/2-c maddesindeki lisans, gayri inhisarı lisansa tekabül etmektedir. İnhisarı olsun gayri İnhisarı olsun, lisans bedelinin lisans alanın gelir-gideri veya kârıyla bağlantılı olduğu bilinen bir uygulamadır.
Gayri İnhisarı Lisans bedelleri, miktar üzerinden (birim mamul/hizmet başına), elde edilen gelir, elde edilen kâr (satış gelirleri-satışların maliyeti), genel gider hariç faaliyet kârı, vergi öncesi kâr veya belli süreye (günlük/aylık/mevsimlik/yıllık) önceden kararlaştırılmış bedel olarak ayırmak mümkündür. Önceden kararlaştırılmış belli süreye bağlı durumlar dışındaki uygulamalar Lisans alanın alış miktarı/geliri kârları üzerinden, tespit edilen makul oran(lar) matraha uygulanarak lisans bedeli hesaplanmaktadır. Makul oran(lar), sınai mülkiyet hakkının geçmişi, geçerlilik süresi, bilinirliği, tüketiciler arasında sahip olduğu olumlu itibar, sektörü, pazarı, ekonomik değeri, alternatifleri vb. değişkenlerin bir fonksiyonudur. Bu nedenle standart bir oranın tespiti mümkün değildir. Olaydan olaya değişiklik gösteren makul oran tespitinin gerekçeleri olmalıdır. Oran yönteminin uygulamasındaki öncelikli husus, tasarım hakkına tecavüz yönünden davalının gelir ve karının sağlıklı tespit edilmesidir.
Huzurdaki davayla ilgili olarak dosyaya emsal lisans sözleşmesi/leri kazandırılmamıştır. Bu nedenle emsal lisans bedeli usulüne göre lisans sözleşmelerinden faydalanılarak maddi tazminatın hesaplanması mümkün olmamış, davacıya lisans bedelinin hesabı için dosya uzman bilirkişiye tevdiine karar verilmiş ancak davacı vekili verilen kesin süreye rağmen bilirkişi ücretini yatırmamış, dolayısıyla tazminata ilişkin iddiasını ispatlayamamıştır.
Tasarımın benzerliğiyle ilgili olarak
-Davacıya ait …tescil numaralı tasarım tescillerinde yer alan pantolon tasarımı ile dosyaya sunulan davalıların kullanımlarına ait pantolon tasarımlarına ilişkin görsellerin benzer tasarımlar olduğu,
-Davalının davacı tasarımı ile aynı/benzer tasarımı kullanımı ile ilgili olarak herhangi bir izninin bulunmadığı, dolayısıyla davalının fiilinin davacının tescilli tasarım haklarına tecavüz teşkil ettiği sonuçlarına ulaşılmış, ayrıca 500,00.-TL manevi tazminatın … ve …’dan müştereken ve müteselsilen, 500,00.-TL manevi tazminatın da …’den tahsili ile davacıya verilmesinin ve dava tarihinden itibaren alacağa yasal faiz işletilmesinin hakkaniyete uygun olacağı, hükmün ilanında davacının menfaatinin bulunduğu kanaatine ulaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M :
Davanın kısmen kabulüne,
Davacının tescilli tasarımlarından doğan haklarına davalı tarafından yapılan tecavüzün durdurulmasına,
Tescilli tasarımdan doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere el konulmasına,
Bu ürünlerin üretiminde münhasıran kullanılan cihaz makina gibi araçlara tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde el konulmasına,
Mahkeme kararının ulusal çapta yayın yapan gazetelerden birinde masrafı davalıdan alınmak kaydıyla ilanına,
Davacı tarafın maddi tazminat talebi ispat edilemediğinden reddine,
500,00.-TL manevi tazminatın … ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
500,00.-TL manevi tazminatın …’den tahsiline,
Dava tarihinden itibaren alacağa yasal faiz işletilmesine,
Alınması gereken 59,30.-TL harçtan, peşin alınan 35,90.-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 23,40.-TL maktu ilâm harcının davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı kendisini  vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen maddi istemler için hesap olunan takdiren 5.900,00.-TL maktu, kabul edilen manevi tazminat için hesap edilen takdiren 1.000,00.-TL nispi iki ayrı ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davanın kısmen reddolunması ve davalı … ve …’nin kendilerini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat için hesap olunan 5.900,00.-TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak kendilerini vekil ile temsil ettiren davalılara verilmesine,
Davanın kabul ret oranının %85 olarak kabulüne,
Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 35,90.-TL ilâm harcının tamamının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,      
Davacının bunun dışında yapmış olduğu aşağıda dökümü yazılı 2.511,10.-TL yargılama giderinin %85’inin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,   
Davalı …’un yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı …’un yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı …’nin yapmış olduğu bir gider olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re’sen davacıya iadesine (HMK m.333),
Dair, davacı ve davalılar … ve … vekillerinin yüzlerine karşı, diğer davalı …’un yokluğunda, tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yolu yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı17.02.2021
Kâtip Hâkim …
✍e-imzalıdır ✍e-imzalıdır
Masraf dökümü sayfanın arkasındadır.
MASRAF DÖKÜMÜ
İlk Masraf : 41,10.-TL
Bilirkişi Raporu :1.800,00.-TL
P.P : 670,00.-TL
TOPLAM :2.511,10.-TL