Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/536 E. 2022/770 K. 16.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C… 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN
T.C.

2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/536 Esas
KARAR NO : 2022/770

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … – …

DAVALI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … -…

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/03/2016
KARAR TARİHİ : 16/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekilinin mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinin ve diğer beyanlarının özeti ile; davalı taraf ile İzmir Limanında kullanılmak üzere 3 adet “lastik tekerlekli liman vinci” imalatı, sevkiyatı ve montajı konusunda 10/08/2012 tarihinde sözleşme yapıldığı, müvekkili olan davacı firmanın sözleşme gereğince üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğini, vinçleri çalışma yerinde monte ettiğini, geçici kabullerinin yapılmasından sonra her 3 vincin “gövde dönüş sistemlerinde” sorunlar çıktığını, bu sorunların sözleşmede belirtilen sürede tamamlanmadığı gerekçesi ile sözleşmenin cezai şart maddeleri gereğince davalının 72 gün gecikme olduğu gerekçesi ile müvekkiline 805.284,00 Euro tutarında haksız gecikme cezası uygulayarak hakedişinden kesinti yapıldığını, haksız tahsil edilen cezai işlemin iptali ile 15/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek Merkez Bankasının yabancı para mevduatına uyguladığı en yüksek faizle birlikte tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekilinin mahkememize vermiş olduğu cevap dilekçesinin ve diğer beyanlarının özeti ile; açılan davanın haksız ve mesnetsiz olarak açıldığını, davanın reddinin gerektiğini, davacı taraf ile İzmir Limanına monte edilecek 3 adet mobil liman vinci ihalesi nedeni ile sözleşme yaptıklarını, vinçlerin kontrollerinin İtalya-Venedik limanında yapılarak sevke mani olmayan eksikliklerin geçici kabule kadar tamamlanmasını istediklerini, geçici kabul çalışmaları sonucu tespit edilen eksikliklerin 1 aylık süre içerisinde kesin kabule kadar davacı tarafça giderilmesinin tutanak altına alındığını, vinçlerin dönüş sistemlerinde bulunan arızalarının yüklenici firmanın teknik elemeanlarınca da tespit edildiğini, kesin kabul işlemlerinin sözleşmede belirtilen süre içerisinde yapılmaması nedeni ile 1 aylık deneme süresinin sona erdiği tarih olan 16/02/2015 tarihinden sonra kesin kabul işlemlerinin tamamlandığı 29/04/2015 tarihine kadar her takvim günü için sözleşme bedelinin %0.1 oranında toplam 72 gün olmak üzere davacı yükleniciye 805.284,00 Euro ceza kesildiğini, kesilen cezanın sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, geçici kabul onayının yapılmadığını, davacının dava dilekçesinde belirttiği hususun doğru olmadığını, yüklenicinin kesin kabul talep ettiği 20/04/2015 tarihinden önce kesin kabul yapılması yönünde herhangi bir talebinin olmadığını, bu nedenle açılan davanın reddedilmesini beyan ve talep etmiştir.
GEREKÇE:
Taraflar arasında yapılan mal alımına yönelik 10/08/2012 tarihli sözleşme gereğince davacının sözleşmeye konu olan 3 adet vincin geç tesliminden kaynaklı olarak kendisine kesilen cezai şartın sözleşmeye uygun olmadığı gerekçesi ile açmış olduğu alacak davasıdır.
Davalı TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğünün Kamu İhale Kanunu gereğince açık ihale usulü ile yaptığı ihale nedeni ile davacıdan 3 adet lastik tekerlekli mobil liman vinci alımı konusunda sözleşme yaptığı taraflarca da kabul edilmektedir.
Yapılan sözleşme gereğince davalının ihtiyacı olan 3 adet tekerlekli liman vincinin davacı tarafın sözleşmeye uygun olarak ayıpsız ve süresinde teslim edip etmediği, dolayısı ile davalı tarafın geç teslimden dolayı kestiği cezai şarta ilişkin paranın taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olup olmadığı, davalı tarafın cezai şarta ilişkin işlemin iptalini isteme hakkının olup olmadığı ve cezai şartın iptal edilme koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarının taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunu oluşturduğu mahkememizce tespit edilmiştir.
Tarafların dosyaya sunmuş oldukları tüm belge ve deliller ile taraflar arasındaki sözleşme mahkememizce değerlendirilmiş ayrıca mahkememizce TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğüne yazı yazılarak taraflar arasındaki sözleşme ve sözleşme beyanında da teslim edilen vinçlerle ilgili geçici kabul, kesin kabul ve tüm belgelerin gönderilmesini istenmiş, gönderilen belgeler dosyamızın arasına alınmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın somutlaştırılması ve maddi vakıaların değerlendirilmesi davalının davacıdan almış olduğu 3 adet tekerlekli liman vincinin teslim tarihi, geçici ve kesin kabulün yapıldığı tarih, geçici kabulden sonra liman vinçlerinin kullanılıp kullanılmadığı, kullanılması nedeni ile gelir elde edip etmediği hususlarının tespit edilmesi amacı ile konusunda uzman bilirkişi heyeti görevlendirilmiştir.
Bilirkişi heyetinin düzenleyerek dosyaya sunmuş olduğu rapor değerlendirilmiş ve usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmiştir. Tarafların bilirkişi raporuna yönelik yapmış oldukları itiraz ve beyanlar ile özellikle davalı TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğünün rapora yönelik itiraz ve beyanlarının değerlendirilmesi ile dosya ek rapor için tekrar aynı bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, itiraz ve beyanlar doğrultusunda bilirkişi heyeti ek rapor düzenlemiştir.
Taraflar arasındaki ticari ilişki hukuki niteliği itibari ile TBK’ nın 207 ve devamı maddelerinde düzenlenen satış sözleşmesine ilişkindir. TBK’ nın 207. Maddesine göre satış sözleşmesi, satıcının satılanın ziliyeti ve mülkiyetinin alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcu üstlendiği sözleşmedir. Sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça ve ya aksine bir adet bulunmadıkça, satıcı ve alıcı borçlarını aynı anda ifa etmekte yükümlüdürler.
Somut olayda satıcı ile alıcı arasında taşınır satışına ilişkin bir sözleşme yapılmıştır. Sözleşme gereğince satıcı taşınır mal olan mobil vinçlerinin mülkiyetini ve zilliyetini alıcı tarafa çirmiştir. Ancak söz konusu vinçlerin tesliminin geç yapılıp yapılmadığı, geçici kabulden sonra vinçlerde çıkan bir takım eksik hususların davacı tarafından süresinde giderilip giderilmediği hususunun irdelenmesi amacı ile mahkememizin görevlendirdiği bilirkişi heyetinin teknik olarak yapmış oldukları incelemede: Taraflar arasında 11.184.500,00 Euro bedelle 3 adet lastik tekerlekli liman vinci sözleşmesinin 10/08/2012 tarihinde yapıldığını, vinçlerin İzmir Limanında yerine monte edilmesi ve geçici kabul belgesi 17/12/2014 tarihinde imzalandığını, belgenin 26/12/2014 tarihinde davalı tarafından onaylandığını, davalı firmanın sözleşme gereği tüm edimlerini yerine getirdiğini, davacı firmaya cezai kesinti dışındaki diğer ödemeleri süresinde yaptığını, 31/08/2012 tarihinden itibaren imalat +montaj süresi, 10 ay + 1 ay deneme süresi olarak yüklenici tarafından kabul edildiğini, kesin kabulün 29/04/2015 tarihinde yapıldığı ve kesin kabulün geç yapıldığı gerekçesi ile daha doğrusu 1 aylık deneme süresinin 16/02/2015 tarihinde bittiğini, kesin kabulün 72 günlük bir gecikme ile yapıldığı gerekçesi ile 805.284,00 Euro ceza kesintisi yapılmış olduğu, bilirkişi heyetinin tüm belge ve deliller üzerinde yapmış oldukları incelemede ihalesi yapılan vinçlerin sözleşmede belirtildiği şekilde kesin kabullerinin usulüne uygun olarak yapılmış olduğu, davalı tarafın bahsini etmiş olduğu teftiş kurulu raporunu dosyaya sunmadıkları, işin teslim tarihinin deneme süresi dahil 16/02/2015 olduğu, denem süresi içerisinde kısmi arızaların meydana geldiği, bu arızaların da davalının davacıya vermiş olduğu 2 aylık süre içerisinde davacı tarafça giderildiği, verilen ek sürenin taraflar arasında yapılan sözleşmenin 33.1 maddesi gereği cezasız olduğu, dolayısı ile yüklenicinin üzerine düşen edimi yerine getirerek işi süresinde ve tam olarak ifa ettiğini tespit etmişlerdir.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ve dosyaya kazandırılan ek ve kök bilirkişi raporunun değerlendirilmesi ile vinçlerde meydana gelen arızanın geçici kabulden sonra davacı yüklenici tarafından giderildiğini, vinçlerle ilgili olarak davalının ayıp iddiasının olmadığının, davacının vinçleri taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine uygun olarak davalı tarafa teslim ettiği tespit edilmekle davalının davacının hak edişlerinden kesmiş olduğu cezai şarta ilişkin davacı alacağının taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine aykırı olduğu tespit edildiğinden davacının açmış olduğu davanın kabulü ile davacıya kesilen cezai şartın iptali ile cezai şart alacağının kesintinin yapıldığı tarihten itibaren 3095 sayılı yasa gereğince Merkez Bankası Yabancı Mevduata uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Karara karşı istinaf yoluna başvurulması üzerinde … Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi tarafından 28/01/2021 tarih 2020/300 Esas 2021/73 Karar sayılı kararla davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi’nin kararının temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesi tarafından 24/02/2022 tarih 2021/3351 Esas 2022/1022 Karar sayılı kararla “Taraflarca 17.12.2004 tarihli geçici kabul tutanağı imzalanmış, belirtilen eksikliklerin bir aylık deneme süresi içinde giderilmesi davacı yükleniciden istenmiş, 26.12.2004 tarihinde de geçici kabul tutanağı onaylanmıştır. Deneme süresi devam ederken sözleşme konusu vinçlerin dönüş sistemlerinde arıza meydana gelmiş, buna dair 25.02.2015 tarihli düzenlenen tutanak taraflarca imzalanmıştır. Söz konusu tutanakta davalı idarenin, her üç vinçte de sorun olduğu, sorunların deneme süresi içinde meydana gelmesi, deneme sürecinin sekteye uğraması ve dönüş sisteminde değişikliğe gidilmiş olması nedeniyle verimli bir deneme sürecinin tamamlanamadığı, bu nedenle deneme süresinin 25.02.2015 tarihinden itibaren vinçlerdeki dönüş sistemi arızasının giderilmesi için 30 gün, yeni sistemin çalışıp çalışmadığının tespiti için de 30 gün olmak üzere toplam 60 takvim günü kadar uzatılmasına karar verdiği anlaşılmıştır. Davacının eksikliklerin giderildiğini bildirmesinden sonra taraflarca 29.04.2015 tarihinde işin kesin kabulü yapılmış, ancak davalı idare kesin kabulden önce 06.04.2015 tarihli ihtarı ile süresinde kesin kabulün yapılamaması nedeniyle sözleşmeden doğan cezai şart haklarını saklı tuttuğunu davacı yükleniciye bildirmiştir. Sözleşmenin 33.1 maddesine göre, sözleşme konusu vinçlerin eksik ve kusurlu olduğunun tespit edilmesi halinde iş sahibinin talimatı ile belirlenen süre içinde bu eksik ve kusurların bedelsiz olarak giderilmesi davacı yüklenicinin sorumluluğunda olup, bundan dolayı bir gecikme olursa gecikme cezası hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir. Söz konusu madde uyarınca, davacı yükleniciye eksik ve kusurların giderilmesi için verilecek süre cezalı süredir, idarenin süre vermesi ceza kesme hakkından vazgeçtiği anlamına gelmez. İş bu nedenle davalı iş sahibi idarenin, 1 aylık deneme süresinden sonra işin kesin kabulünün yapılmayarak işin teslim süresinin 72 gün uzamasına davacı yüklenicinin kendi kusuru ile sebebiyet vermesi nedeniyle hakedişten ceza kesintisi yapması hukuka uygun olup, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın belirtilen nedenlerle bozulması uygun bulunmuştur.” gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, taraflar arasında imzalanan 10/08/2012 tarihli mal alımına ait sözleşme imzalandığı, sözleşmenin konusunun idarenin ihtiyacı olan 3 adet lastik tekerlekli mobil liman vincinin belirtilen ve teknik özellikleri teknik şartnamede düzenlenen vinçlerin ihale dokümanı ile sözleşmede belirlenen şartlar dahilinde yüklenici tarafından temini ve idareye teslim işi olduğu, vinçlerin geçici kabulünün ve 29/04/2015 tarihinde kesin kabulün yapıldığı, idare tarafından kesin kabulden önce sözleşmeden doğan cezai şart haklarının saklı tuttuğunu davacıya bildirdiği, idare tarafından 25/02/2015 tarihli yazı ile vinçlerdeki sorunun giderilmesi için 25/02/2015 tarihinden toplam 60 gün süre verildiği, sözleşmenin 33.1 maddesine göre yüklenicinin teslim montaj ve ambalajlama şekli ve durumu, sözleşme ve şartnamelere uymayan veya eksik ve kusurlu oldukları tespit edilen malları idarenin talimatı ile belirlenen süre içinde bedelsiz olarak değiştirmek veya düzeltmek zorunda olduğu, bundan dolayı bir gecikme olursa bu sözleşmenin gecikme cezasına ilişkin hükümlerin uygulanacağı, söz konusu madde uyarınca yükleniciye eksik ve kusurların giderilmesi için verilecek sürenin cezalı süre olduğu, 1 aylık deneme süresinden sonra işin kesin kabulünün yapılmayarak işin teslim süresinin uzamasına davacı yüklenicinin kendi kusuruyla sebebiyet verdiği, bu nedenle idarenin davacı yüklenicinin hak edişinden ceza kesinti yapmasının hukuka uygun olduğu ve ceza kesintisi nedeniyle davacının alacağının bulunmadığı kanaatine varılmakla davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının reddine,
2-Bakırköy 2. İcra Müdürlüğünün 2018/11490 esas sayılı dosyasına mahkememizin 16/05/2018 tarih 2016/205 esas 2018/388 karar ve … Bam 31. Hukuk Dairesinin 28/01/2021 tarih 2020/300 esas 2021/73 karar sayılı kararların icrasının tehiri için davalı tarafından sunulan teminat mektuplarının iadesine,
3-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 44.007,17 TL harcın mahsubu ile bakiye 43.926,47‬ TL harcın karar kesinleştikten sonra talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafında yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 227.845,44-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 148,38‬ TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/11/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır