Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. …2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/289 Esas – 2022/718
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMAYA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/289 Esas
KARAR NO : 2022/718

BAŞKAN…
KATİP …

DAVACI ….
DAVALI ….
DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 13/04/2022
KARAR TARİHİ : 02/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilini şirketin ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğunu, diğer ortağı ve yönetim kurulu üyesinin … olduğunu, şirketin tüm defter ve kayıtları ile muhasebe evrakları, davalı Bülent Gündazkanat’ın hakimiyetinde kaldığını, müvekkilinin özellikle son yıllarda pasifize edildiğini ve bilgi alma hakkının engellendiğini, Bülent Gündüzkanat tarafından müvekkiline gönderilen …24. Noterliğinin 07/02/2022 tarih 03203 yevmiye numaralı ihtarname ile şirket hakkında Karaman icra Müdürlüğünün 2022/1039 esas sayılı dosyasında başlatılan takiple ilgili borcun ödenmesi gerektiği aksi halde müvekkilinin sorumlu olacağı yönünde bildirim yapıldığını, müvekkilinin ilgili borçtan sorumlu olmadığını, müvekkili tarafından ihtara …58. Noterliğinin 23/02/2022 tarih 4846 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cevap verdiğini ve şirketin bir ortağı ve yönetim kurulu üyesi olarak bugüne değin mali hususlarda inceleme ve denetleme hakkı tanınmadığı gibi şirketin borçlandırıcı işlemlerine ilişkin de ayrıntılı bilgiye sahip olmasının engellendiğini, küçükler inşaat unvanlı firma ile yapılmış sözleşme/sözleşmeler faturalar , işin malın hizmetin tam ve eksiksiz sağlandığını, tevsik edici belgeler ile bu borçlanmaya ilişkin tüm bilgi ve belgelerin ve ardından şxirketin kuruluşundan itibaren tüm yasal defterler ve tüm cari hesaplarıyla alacaklı ve borçlu bilgilerini gsöteren nizam ve gelir giderlerin işlendiği defterler fatura senet bordro makbuz vs belge ve kayıtların müvekkiline incelemeye açılması , sunulması , inceleme hakkı tanınması yönünde bildirimde bulunulduğunu, davalı tarafından bu ihtarnameye cevap verilmediğini, müvekkilinin vekili ve mali danışmanı aracılığıyla şirket merkezine gitmiş ise de şirket merkezinde kimsenin bulunmadığını, ardından müvekkili tarafından davalı şirket ve ortağı …18 Noterliğinin 17/03/2022 tarih ve 7411 yevmiye numaralı ihtarname keşide edilerek gerek şirket ortağı gerekse yönetim kurulu üyesi sıfatıyla borçlu olunan firmalar ile yapılmış sözleşme/sözleşmeler, faturalar, işin, malın, hizmetin tam ve eksiksiz sağlandığını tevsik edici belgeler, tüm yasal defterler (yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri dahil) ve tüm cari hesapları ile alacaklı ve borçlu bilgilerini gösteren mizan, muavin kayıtları ve gelir giderlerin işlendiği defterler, bilanço, banka kayıtları, faturalar, senetler, bordrolar, makbuzlar vs. belge ve kayıtların yerinde yahut verilecek suretlerle inceleme hususunda gereğinin yapılması , şirket merkezinde tüm yasal defterler ile şirket kayıt ve belgeleri incelemek üzere 23/03/2022 tarihinde hazır bulunulacağı ve ayrıca mevcut durumun şirket faaliyetlerinin iş akışlarının ve işleyişin aksamasına sebebiyet vermekte olup yönetim kurulunun derhal toplanması gerektiği, toplantı günü ile ilgili karar alınmasının talep edildiği hususlarının muhattaplara bildirildiğini, ihtara taraflarca herhangi bir cevap verilmediğini, 23/03/2022 tarihinde şirket merkezine gidildiğini ancak herhangi bir kayıt yahut bilgi ve belgenin mevcut olmadığının göründüğünü, TTK 392 ve 437 maddeleri gereğince müvekkilinin bilgi alma ve inceleme hakkı bulunduğunu belirtmiş ve denetçi atanmasını talep etmek dahil fazlaya dair tüm yasal haklarımız saklı kalmak kaydıyla, Şirket ortak ve yönetim kurulu üyesi olarak müvekkilin bilgi alma ve inceleme hakkının engellenmesi nedeniyle müdahalenin sona erdirilerek, Şirket ile diğer firmalar arasında yapılmış sözleşme/sözleşmeler, faturalar, işin, malın, hizmetin tam ve eksiksiz sağlandığını tevsik edici belgeler, tüm yasal defterler (yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri dahil) ve tüm cari hesapları ile alacaklı ve borçlu bilgilerini gösteren mizan, muavin kayıtları ve gelir giderlerin işlendiği defterler, bilanço, banka kayıtları, faturalar, senetler, bordrolar, makbuzlar vs. belge ve kayıtlar yönünden müvekkile yerinde inceleme hakkı verilmesine, aksi halde Mahkemece bilirkişi atanarak yerinde yahut Mahkeme huzurunda inceleme ve bilgi alma hakkımızın kullandırılmasına, iş bu davanın açılmasına sebebiyet vermeleri nedeniyle yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Şirketin en son genel kurul toplantısının 20/09/2019 tarihinde son yönetim kurulu toplantısının ise 19/09/2019 ile 23/09/2019 tarihleri arasında yapıldığını, bu toplantı tutanakları ile davacı ile dava dışı Bülent Gündüzkanat’ın şirketi temsile müşterek imzalarıyla yetkili olduğunu, Bülent Gündüzkanat tarafından defalarca toplantı talep edilmiş ise de davacının hiç bir yasal gerekçe sunmadan toplantı taleplerini reddettiğini, talepleri cevapsız bıraktığını, davacının şirket yönetim kurulu üyesi seçilmesine rağmen imzalamadığı için şirket adına imza sirküleri çıkarılamadığını bu nedenle hiç bir faaliyetin yerine getirilemediğini, imza sirkülerini derhal imzalaması ihtarname ile talep edilmiş ise de sonuç alınamadığını, davacının toplantılara katılamaması bu yönde karar alınmasını engellemiş olması nedeniyle yönetim kurulunun sürekli olarak toplanamadığını ve karar alınamadığını, davacının TTK gereğince bilgi alma hakkını mahkeme aracılığıyla kullanması talebinin haksız ve kötü niyetli olduğunu, TTK gereğince gerekli unsurların somut olayda oluşmadığını, yönetim kurulu toplantısının yapılamaması nedeniyle toplantı sırasında bilgi alma ve inceleme hakkının engellenmediğini, 392/3 maddesindeki koşulların oluşmadığını, TTK 437 maddesi gereğince pay sahibinin ancak genel kurul toplantı öncesinde bilgi alma ve inceleme hakkını kullanabileceğini belirtmiş ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE:
Dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 392 ve 437. Maddeleri gereğince bilgi alma ve inceleme hakkı verilmesi talebine ilişkindir.
Anonim şirket yönetim kurulu üyesinin bilgi alma ve inceleme hakkı TTK’ nın 392. Maddesinde “Her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir üyenin istediği, herhangi bir defter, defter kaydı, sözleşme, yazışma veya belgenin yönetim kuruluna getirtilmesi, kurulca veya üyeler tarafından incelenmesi ve tartışılması ya da herhangi bir konu ile ilgili yöneticiden veya çalışandan bilgi alınması reddedilemez. Reddedilmişse dördüncü fıkra hükmü uygulanır.
(2) Yönetim kurulu toplantılarında, yönetim kurulunun bütün üyeleri gibi, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişiler ve komiteler de bilgi vermekle yükümlüdür. Bir üyenin bu konudaki istemi de reddedilemez; soruları cevapsız bırakılamaz.
(3) Her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir.
(4) Başkan bir üyenin, üçüncü fıkrada öngörülen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gün içinde yönetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmaması veya bu istemi reddetmesi hâlinde üye, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Mahkeme istemi dosya üzerinden inceleyip karara bağlayabilir, mahkemenin kararı kesindir.
(5) Yönetim kurulu başkanı, kurulun izni olmaksızın, yönetim kurulu toplantıları dışında bilgi alamaz, şirket defter ve dosyalarını inceleyemez. Yönetim kurulu başkanının bu isteminin reddedilmesi hâlinde başkan, dördüncü fıkraya göre mahkemeye başvurabilir.
(6) Yönetim kurulu üyesinin bu maddeden doğan hakları kısıtlanamaz, kaldırılamaz. Esas sözleşme ve yönetim kurulu, üyelerin bilgi alma ve inceleme haklarını genişletebilir.
(7) Her yönetim kurulu üyesi başkandan, yönetim kurulunu toplantıya çağırmasını yazılı olarak isteyebilir.” ve pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı 437. Maddesinde “Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
(2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.
(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz” şeklinde düzenlenmiştir.
Davacı ile dava dışı Bülent Gündüzkanat’ ın, …Ticaret Sicil Müdürlüğünün 396322 sicil numarasında kayıtlı davalı şirketin ortaklar ve yönetim kurulu üyesi oldukları her iki ortağın şirketi müşterek imzaları ile temsile yetkili oldukları konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Davacı ve dava dışı Bülent Gündüzkanat’ın şirketi müşterek temsile yetkili olmaları nedeniyle davacı ile davalı şirket arasında menfaat çatışması bulunduğundan iş bu dava yönünden şirketi temsil etmek üzere TTK 426 maddesi gereğince kayyım tayin ettirilmesi için davacı tarafa süre verilmiş, davacı tarafından …10 ATM’nin 2022/412 esas sayılı dosyasında temsil kayyımın atanması ve kayyımın duruşmaya katılması suretiyle taraf teşkili sağlanmıştır.
Anonim şirket pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkının düzenlendiği TTK 437/2 maddesine göre pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Anılan hükme göre pay sahibine bilgi verme sorumluluğunda olan yönetim kuruludur.
Diğer taraftan yönetim kurulu üyesinin bilgi alma ve inceleme hakkı özel olarak TTK’nın 392. Maddesinde düzenlenmiştir.
TTK 437/2 maddesi kapsamında anonim şirket pay sahibine bilgi vermekle yükümlü olanın yönetim kurulu üyesi olması ve yönetim kurulu üyesinin bilgi alma hakkının 392. Maddesinde özel olarak düzenlenmiş olması nedeniyle anonim şirket yönetim kurulu üyesinin TTK 437 maddesi kapsamında pay sahibi olarak bilgi alma ve inceleme hakkını kullanamayacağı kanaatine varılmıştır.
TTK 392 maddesi kapsamında bilgi alma ve inceleme hakkına gelince her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir. Hükümden açıkça anlaşılacağı üzere yönetim kurulu üyesinin şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden bilgi alması , yönetim kurulu başkanının iznine tabi tutulmuş olup başkanın bizatihi bilgi verme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Başkanın izin vermesiyle şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden yönetim kurulu üyesi bilgi alabilir.
Somut olayda davacı tarafından ihtarnameler ile yönetim kurulu başkanından bilgi verilmesinin istendiğini anlaşılmakla, bu bakımdan talebin yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Yönetim kurulu üyesi, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse talep edebilir.
Davacının şirket defterlerini inceleme talebinin görevinin yerine getirilmesi için gerekli olduğuna ilişkin bir iddiasının bulunmaması nedeniyle davacının inceleme talebinin şartlarının oluşmadığı kanaatine ulaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gerekli harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer OLMADIĞINA,
3-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürülükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ÖDENMESİNE,
4-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kesin olarak oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/11/2022

Başkan…
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır