Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/430 E. 2022/489 K. 27.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/430 Esas – 2022/489
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/430 Esas
KARAR NO : 2022/489

HAKİM : ….
KATİP :….

DAVACI :….

DAVALI ….

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/06/2021
KARAR TARİHİ : 27/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … pompa imalatçısı firmanın, 08.10.2019 tarihinde, … Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı … Bor İşletmesi ihtiyacı 3 adet kazan besi suyu pompası ve armatürleri üretimi işi için 2019/412058 numaralı ve sadece yerli isteklilerin katılabileceği ihaleye yerli üretici olarak katılım gösterdiğini, müvekkilinin KDV hariç 1.350.000 TL’lık teklif verdiğini ve ihalenin müvekkili firma üzerinde kaldığını, buna istinaden 25.10.2019 tarihinde taraflar arasında sözleşme imzalandığını, Nisan 2020’de pompa ve armatürlerin şartnameye uygun olarak hazır edilerek … Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı … Bor İşletme Müdürlüğü’ne teslim edildiğini, … Bor İşletme Müdürlüğü’nce yapılan testler neticesinde, … Maden İşletmeleri … Bor İşletme Müdürlüğü’nün 31.12.2020 tarihli yazısıyla sözleşmeyi haksız olarak tek taraflı feshettiğini, 16.875 TL gecikme cezası, montaj esnasında elektrik motorunun miline sıkışmış olduğu için kesilerek çıkarılmak zorunda kalınan kaplinin basit bir parçası için zarar ziyan bedeli olarak 20.309,63 TL olmak üzere alacak çıkartıldığını, 81.000 TL tutarındaki kesin teminata el konulduğunu, müvekkili firmanın 2019/412058 sayılı ihaleye bahis olan kazan besi suyu pompalarının imalatını müteakip Muayene Komisyonu ihale konusu pompaların testleri konusunda bilimsellikten uzak bir metod belirleyerek, idari ve teknik şartnamede yazılı olan ve taraflarca imza altına alınmış sözleşmede yer aldığı üzere TS EN ISO 9906 standardına ve tekniklere uymadığını ve bu nedenle müvekkili firmanın haksız feshe bağlı olarak zarara uğradığını, açıklanan nedenlerle; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile kısmi davanın kabulü ile şimdilik 20.000,00 TL alacağın davalıdan ihtar tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile tahsiline, davalıya 69.333,60 TL borcunun olmadığının tespitine, davalının el koymuş olduğu teminat bedeli 81.000,00 TL alacağının davalıdan tahsil tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Bor İşletme Müdürlüğü ihtiyacı “160 ton/h kapasiteli buhar kazanında kullanılmak üzere 3 Adet Besi Suyu Pompası Alımı” işinin, “… Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3’üncü maddesinin (g) bendi kapsamında yapacağı mal ve hizmet alımlarında uygulanacak usul ve esaslar hakkında yönetmelik” çerçevesinde yapılan mal alım ihalesinin 25.10.2019 tarihinde imzalanan sözleşme ile … Santrifüj Pompalar ve Makine Sanayi(Nedime SAYGIN) uhdesine verildiğini, yüklenici, sözleşmede belirlenen süre içerisinde, performans testlerini tamamlayıp iş tam olarak bitirip işler vaziyette teslim etmediğinden “fesih ihtarlı”süre verilerek sözleşmenin feshi sürecinin başlatıldığını, bu kapsamda, 201 sayılı Yönetmeliğin “cezai hükümler ve ihalelerden yasaklama” başlıklı 48/B maddesinde yer alan “İstekli ve yüklenicilere uygulanacak cezai müeyyide ve ihalelerden yasaklama işlemlerinde,4734 sayılı Kanun ile 4735 sayılı Kanun ve bu Kanunların uygulanmasını teminen Kamu İhale Kurumu tarafından yürürlüğe konulan mevzuata göre hareket edilir,” düzenlemesinin yollaması ile Kamu İhaleleri sözleşmeleri Kanunun 22. Maddesinde yer alan, “19. 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.” hükmü gereği hesaplanan 20.991,69TL teminat güncelleme bedeli, Sözleşmenin feshi nedeniyle ödenmek zorunda kalınan fesih damga vergisi bedeli 2.551,50 TL, Yüklenici tarafından montaj işlemleri sırasında zarar verilen kaplinin temin bedeli 20.309,63 TL ile teknik şartnamenin 12.6. maddesinde yer alan “Montaj esnasında mevcut tesis ve ekipmanlara verilecek zararlar Yüklenici tarafından bedelsiz olarak giderilecektir. Giderilmemesi durumunda İdarece giderilecek bedelin %50 fazlası ile Yükleniciden tahsil edilecektir.” düzenlemesi gereği ( KDV hariç rakam olan 17.211,55 TL üzerinden ) hesaplanan 8.605,78TL ceza miktarı toplamı 28.914,41TL, Sözleşme bedeli olan 1.350.000,00TL’nin onbinde beşi oranında hesaplanan 25 günlük gecikme cezası miktarı olan 16.875,00TL olmak üzere toplam 69.333,60TL alacağın doğduğunu, yüklenici firma nezaretinde 1 adet besi suyu pompasının performans testlerinin yapıldığını, bu testler sonucunda besi suyu pompasının teknik şartnamenin 3.1.1, 3.3.2, 3.3.5, 8.4 maddelerinde belirtilen değerleri sağlamadığının tespit edildiğini, …Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 2020/603 D.İş sayılı dosya ile davacının delil tespiti talebinde bulunduğunu, yapılan delil tespitinde de, pompaların istenilen performansı sağlamadığının tespit edildiğini, işin süresinin 27/11/2020 tarihinde bitmiş olması ve yüklenicinin besi suyu pompalarının kalan performans test çalışmalarını gerçekleştirmemiş olması nedenleri ile, her türlü hakları saklı kalmak üzere sözleşmeye göre verilmesi gerekli ( tip teknik şartname 11.1.1 ) fesih ihtarlı 25 gün cezalı süre verildiğini, verilen cezalı süre ile bitimi olan 22/12/2020 tarihine kadar da yüklenicinin hiçbir çalışma yapmadığını ve çalışma sahasına gelmemiş olduğundan sözleşmenin fesih hükümlerini düzenleyen ( 16.Madde ) maddeleri doğrultusunda fesih işlemlerinin yürütüldüğünü ve Genel Müdürlük Makamının 30/12/2020 tarih ve 85488 sayılı Olur’u ile sözleşmenin feshedildiğini, sözleşmenin feshinin haklı olduğunu ve feshe bağlı alacak kalemlerine ilişkin taleplerinin sözleşme ve hukuka uygun olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
07/03/2022 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davacı yüklenicinin 25.10.2019 tarihli sözleşmeye ait teknik şarinamede belirtilen pompa karakteristik parametrelerini belirtildiği gibi yerine getirmeyerek sözleşme hükümlerini sağlamadığı tespit edilmekle; Mahkemece davalı … Maden İşletmesinin sözleşme fesih iradesinde haklı olduğuna kanaat edilmesi halinde; davacı yüklenicinin davalıdan sözleşmenin feshine bağlı talep edebileceği bir alacağının tespit edilemediği, sözleşme ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince davalının 81.000,00 TL kesin teminatı gelir kaydedebileceği ve davacı yükleniciden 69.333,60 TL alacağı talep edebileceği ancak kaplinlere ilişkin zarar ziyan bedelinin kabul edilmemesi halinde 40.418,19 TL alacağı talep edebileceğinin hesaplandığı bildirilmiştir.
12/05/2022 tarihli ek bilirkişi heyet raporunda özetle; davacı … firmasının 25.10.2019 tarihli sözleşmeye ait teknik şartnamede belirtilen pompa karakteristik parametrelerinin yerine getirilmeyerek ilgili sözleşme hükümlerini sağlamadığı tespit edilmekte olup deney şartlarının yerine getirilmediği iddiasının ispata muhtaç olduğu, Yüce Mahkemenin taktiri doğrultusunda uluslararası akredite olmuş bağımsız bir kuruluş tarafından pompa karakteristik değerlerinin Davacı tarafından mahkemeye sunulabileceği bildirilmiştir.
…Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 2020/603 D.İş sayılı dosyasında alınan 11/01/2021 tarihli bilirkişi heyet raporu ile, tespit isteyen tarafça, 1 Adet kendi firmalarına ait 1 nolu şasedeki pompanın basma hattı çıkışına ve 2 Adette … Bor İşletmesine ait 2 nolu ve 30 nolu şaselerdeki pompaların basma hattı çıkışlarına birer adet barometre takılı olduğu, pompaların devrede olduğu zamanlarda barometrelerde görülen basınç değerleri ile kontrol odasındaki Scada ekranlarında görülen basınç değerlerinin birebir örtüşmediği, 1 bar ile 3 bar arasında farklılık olduğunun tespit edildiği, tespite konu … marka pompanın emiş hattına gelen su miktarının kalibrasyonlu ve mühürlü bir debimetre ile ölçülmesi, kalibrasyonlu ve mühürlü bir debimetrenin pompa emiş hattına montajı yapılamadığından debi ölçümünün yapılamadığının tespit edildiğini, tespit isteyene ait 1 nolu pompanın bağlı bulunduğu ABB marka Soft Starterin göstermiş olduğu akım değer ile tespit isteyenin tedarik etmiş olduğu Pens Ampermetrenin aynı akım değerlerini gösterdiğinin tespit edildiği bildirilmiştir.
Aynı D.İş dosyasında alınan 11/03/2021 tarihli ek bilirkişi heyet raporunda özetle; tespit isteyene ait 1 numaralı şasedeki pompanın ve 3 numaralı şasedeki pompanın çalıştığı ve tespit isteyene ait 1 nolu şasede scada odasında okunan debi değerlerinin 121,88 Ton/h-147,08 Ton’h aralığında, Basınç değerlerininde 58,29 Bar-62,33 Bar aralıklarında değişiklik gösterdiği, elektriksel olarak ölçülen değerlerin de değişiklik gösterdiği bildirilmiştir.
Davacı tanığı Rıdvan Ergün katıldığı oturumda; “ben davacı şirket bünyesinde son iki yıldır montaj imalat ustası olarak çalışmaktayım, davalıya dava konu pompaların montajı ve test aşamasında suyun karşı tarafa aktarılmadığını gördük, pompaya yeteri kadar su girmediğini gördük, hatta pompaları değiştirip tekrar test ettik tekrar aynı sorunla karşılaştık, bizim kanaatimiz suyun debisinin düşük olması ve pompaya yeteri kadar su gelmemesi sebebi ile suyun aktarılamadığıydı, hatta suyun vanasını da kontrol ettik yarı kapalı olduğunu gördük, suyun yeterli gelmemesi sebebi ile pompaların keçe kısmında zarar oluştu, ayrıca davalı tarafın müdür yardımcısı olduğunu bildirim Hasan Ali Uzun isimli şahısla görüştük, teste getirdiğimiz pompa dışındaki diğer tüm pompalar kapatıldı, suyun debisini anlayabilmek için bunu yaptık, bu kez pompa çalıştı ancak yine yeteri kadar suyu aktarmıyordu, test yerinde davalı tarafın yetkilileri tarafından gösterilen hatta pompa bağlandı ancak biz gösterilen hattan su gelmeyeceğini düşündüğümüz için başka bir hatta bağlanılması istedik ancak ısrarla gösterilen hatta pompanın bağlanması istenildi, bizde bu şekilde yaptık,” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı Meltem Bozkurt katıldığı oturumda; “davacı şirket bünyesinde 2016 yılından beri makine mühendisi olarak çalışmaktayım, aynı zamanda davacı şirketin sahibinin kızıyım, davaya konu kazan besi suyu pompasının teslim ve montajı sırasında bende bizzat bulundum, montaj sırasında bize 1 numaralı hatta montaj yapacaksınız denildi, bizde gösterilen yere montaj yaptık, pompa devreye alındı ancak emiş manometresindeki gösterge sürekli hareket halindeydi, bu da içerisinde hava olduğunun göstergesidir, işletme sonra yeterli suyun gelmediğini iddia etti, kontrol için yukarı çıktık, vananın yarı kapalı olduğunu gördük, üstüne rulo havlunun geçirili olduğunu gördük, sonra vanayı açmalarını istedik vanayı açtılar, sonra işletmenin müdürlü olduğunu bildiğimiz … ile irtibata geçtik, kendisi Bandırma pompası çalışır vaziyette iken bu pompa denenmez şeklinde ifadede bulundu, akabinde bütün vanaları açın bandırma pompasını kapatın ve bu şekilde çalıştırın dedi, bunları yaparak pompayı çalıştırdık, sonra pompada bir sıkıntı olmadığını gördüler, o pompa sabaha kadar orada çalıştı bizim personelimiz de iştirak ettikler, akabinde debilerin artırılması gerekir dediler, pompayı söküp tekrar istedikleri hususları yerine getirmeye çalıştık, akabinde tekrar işletmenin testine gittik yine aynı problem yaşandı su yeterince pompaya gelmedi, hava girişi olduğu için suyun yeterince gelmediğini düşünüyoruz, bağlantıdan hatta problem olduğunu davalı taraf biliyordu ancak davalı taraftan istediğimiz hiçbir kayıt tarafımıza verilmedi kontrolleri yapamadık iş akış şemalarını alamadık, vanayı da açıp kontrol etmemize izin verilmedi,” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Dava taraflar arasında akdedilen 25/10/2019 tarihli sözleşmenin davalı tarafça feshine bağlı alacak, menfi tespit ve istirdat istemlerine ilişkindir.
Yapılan yargılama ve toplanan deliller ışığında, taraflar arasında akdedilen 25/10/2019 tarihli sözleşme ile, … Bor İşletme Müdürlüğünde kullanılmak üzere 3 adet kazan besi suyu pompası teslim ve montaj işini davacı yüklenicinin üstlendiği, hükme esas alınan bilirkişi heyet raporunda da tespit edildiği üzere, teknik şartnamenin 3.3.2 maddesinde belirtilen pompa gücünün yeterli olmadığı, pompa veriminin %81 olduğu ve beklenen değerlere ulaşmadığı, davacı yüklenicinin sözleşmede belirlenen süre içerisinde, performans testlerini tamamlayıp, teknik şartnamede belirlendiği şekilde çalışır vaziyette teslim etmediği, bu suretle 25/10/2019 tarihli sözleşmenin 16.1.1. Maddesinde düzenlendiği şekilde davalı iş sahibinin sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmekte haklı olduğu anlaşılmıştır.
Sözleşmenin “Feshin Sonuçları” Başlıklı 17. Maddesinin 1. Fıkrasında, sözleşmenin idare tarafından tek yanlı her türlü feshinde kesin ve ek kesin teminatların cezai koşul olarak gelir kaydedileceği; 2.fıkrasında ise, Yüklenicinin doğmuş borçları ve sözleşmenin feshinden dolayı ortaya çıkacak her türlü menfi ve müspet zararın gelir kaydedilen teminattan düşülmeksizin faiziyle birlikte yükleniciden tahsil edileceği,
Sözleşmenin 3. Maddesinde sözleşme bedelinin (KDV hariç) 1.350.000,00TL olduğu, yine sözleşmenin 13.2. maddesinde gecikilen her takvim günü için toplam sözleşme bedelinin onbindebeşi oranında gecikme cezası uygulanacağı,
Sözleşmenin 5.1. maddesine göre, yüklenici tarafından sözleşme bedelinin %6’sı oranında(81.0000,00 TL) nakit olarak kesin teminat verildiği, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 22. Maddesinin 2. Fıkrasında yer alan 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.” hükmü düzenlenmiştir.
Yukarıda açıklanan ve tarafların serbest iradeleri ile düzenledikleri sözleşme hükümleri doğrultusunda, davalı iş sahibinin feshe bağlı olarak fesih damga vergisi bedeli olan 2.551,50 TL, kesin teminat bedelinin güncellenmesinden kaynaklı fark bedeli olan 20.991,69 TL ve gecikme ceza bedeli olan 16.875,00 TL olmak üzere toplam 40.418,19 TL alacağı doğduğu ve davacı yükleniciden talep edebileceği ve davacı tarafça verilen kesin teminat bedelini davalının gelir kaydedebileceği kanaatine varılmış olmakla, davacının sözleşmenin feshine bağlı alacak istemi, teminat bedelinin (81.000,00 TL) davalıdan istirdatı talebi ve menfi tespit istemi(kaplin bedeli dışında kalan) reddedilmiştir.
Davalının, davacı yüklenicinin montaj işlemleri sırasında, işletmeye ait kaplinlere zarar verildiği gerekçesiyle 28.915,41 TL tutarındaki talebinin ise, davacı yüklenici tarafından montaj sırasında kaplinlere zarar verildiği iddiasının davalı tarafça ispat edilememesi, buna ilişkin 22/04/2020 tarihli tutanakta davacı yüklenicinin imzasının bulunmaması, diğer taraftan davacı yüklenici tarafından zarar verildiği kabul edilse dahi, davalı tarafça kaplin zararına ait temin bedeline ilişkin herhangi bir kayıt sunulmaması nedenleriyle yerinde görülmemiş olup, davacının, davalıya 28.915,41 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin menfi tespit isteminin ise reddine karar verilmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR:
1-Davacının menfi tespit talebinin KISMEN KABULÜ İLE, davacının davalıya 28.915,41 TL (davalıya ait kaplinlere verilen zarar ziyan bedeli) borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin menfi tespit isteminin reddine,
2-Davacının sözleşmenin feshine bağlı alacak isteminin reddine,
3-Davacının teminat bedelinin (81.000,00 TL) davalıdan istirdatı talebinin reddine,
4-Alınması gereken 1975,21 TL harçtan dava açılırken peşin olarak alınan 2.908,88 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 933,67 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve mahsup edilen 1975,21 TL harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre belirlenen 17.384,73 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
8-Davacı tarafça yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 5.211,80 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre belirlenen 884,44 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333. Maddesine uygun şekilde İADESİNE,
10-Arabuluculuk Son Tutanağı, iş bu davada verilen karar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmek suretiyle; 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 7 ve 18/A-13 maddeleri ile bu Kanuna göre hazırlanan ve 02/06/2018 tarih ve 30439 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin 26. maddesi hükümlerine göre; Bakanlık bütçesinden karşılanan/karşılanması gereken ve iki taraf ve iki saat üzerinden yapılan hesaba göre belirlenen toplam 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin) davanın Kısmen Kabulüne karar verilmiş olması nedeniyle; 224,00 TL’sinin DAVALIDAN, bakiye 1096,00 TL’sinin ise DAVACIDAN alınarak 6183 sayılı AATUHK hükümlerine göre tahsili ile hazineye gelir kaydına, bu amaçla işbu karar eklenmek suretiyle ilgili vergi dairesine yazı yazılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/06/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸

YARGILAMA GİDERİ DÖKÜMÜ:
Bilirkişi Ücreti : 5.000,00 TL
Posta Masrafı : 144,00 TL
Başvurma Harcı : 59,30 TL

Vekalet Harcı : 8,50 TL